JĘZYK POLSKI. Formy, metody i sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych. Występujące u uczniów trudności w procesie czytania i pisania

Transkrypt

1 Dostosowanie wynikających z programu nauczania do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia dla Szkoły Podstawowej Nr 2 w Łańcucie. JĘZYK POLSKI procesie czytania i pisania problemy z opanowaniem techniki czytania: głoskowanie, sylabizowanie, przekręcanie wyrazów, domyślanie się, wolne lub nierówne tempo, pauzy, niezwracanie uwagi na interpunkcję; niepełne rozumienie treści tekstów i poleceń; uboższe słownictwo; trudności w pisaniu szczególnie ze słuchu, liczne błędy, np. mylenie z-s, d-t, k-g; błędy w zapisywaniu zmiękczeń, głosek i-j; błędy w zapisywaniu głosek nosowych ą-om, ę-em; opuszczanie, dodawanie, podwajanie, przestawianie liter i sylab; błędy gramatyczne w wypowiedziach ustnych i pisemnych; trudności w formułowaniu wypowiedzi pisemnych na określony temat; trudności w uczeniu się ze słuchu na lekcji oraz korzystaniu z wykładów, trudności w zapamiętywaniu, rozumieniu poleceń złożonych, instrukcji. dostosowania : Nie wymaga się, by uczeń czytał głośno przy klasie nowy tekst, lecz wskazuje się wybrane fragmenty dłuższych tekstów do opracowania w domu i na nich nauczyciel sprawdza technikę czytania, daje się więcej czasu na czytanie tekstów, poleceń, instrukcji, szczególnie podczas samodzielnej pracy lub sprawdzianów, w miarę potrzeby nauczyciel pomaga w ich odczytaniu, jeśli to możliwe sprawdziany i kartkówki przygotowuje się w formie testów. Czytanie lektur szkolnych lub innych opracowań rozkłada się w czasie, nie angażuje się uczniów do konkursów czytania, nauczyciel uwzględnia trudności w rozumieniu treści, szczególnie podczas samodzielnej pracy z tekstem, należy dawać więcej czasu, instruować lub zalecać przeczytanie tekstu wcześniej w domu. Częściej sprawdza się zeszyty szkolne ustalając sposób korygowania błędów, jednocześnie czuwając nad wnikliwą ich poprawą. Oceniać trzeba poprawność i sposób wykonania prac. 1

2 2. Trudności w zakresie funkcji problemy z zapamiętywaniem liter alfabetu, mylenie liter podobnych kształtem l-t-ł, mylenie liter zbliżonych kształtem lecz inaczej ułożonych w przestrzeni b-d-g-p, w-m, opuszczanie drobnych elementów graficznych liter (kropek, kresek), błędy w przepisywaniu i pisaniu z pamięci; nieprawidłowe trzymanie przyborów do pisania, wolne tempo pisania, męczliwość ręki; niekształtne litery, nieprawidłowe łączenia obniżona czytelność pisma; nieumiejętność zagospodarowania przestrzeni kartki; Nauczyciel daje czas na przygotowanie się ucznia do pisania ewentualnego dyktanda poprzez podanie trudniejszych wyrazów, a nawet wybranych zdań, które wystąpią w dyktandzie, można też dawać teksty z lukami lub stosować pisanie z pamięci. W przypadku ewentualnego dyktanda sprawdzającego uczeń nie podlega ocenie, natomiast omówienie błędów nauczyciel organizuje indywidualnie. W przypadku trudności w redagowaniu wypowiedzi pisemnych nauczyciel uczy tworzenia schematów pracy, planowania kompozycji wypowiedzi (wstęp, rozwinięcie, zakończenie), jak również pomaga w doborze argumentów, odpowiednich wyrażeń i zwrotów. Nie obniża się ocen za błędy ortograficzne i graficzne w wypracowaniach. Nauczyciel podaje jasne kryteria oceny prac pisemnych (wiedza, dobór argumentów, logika wywodu, treść, styl, kompozycja). W razie potrzeby nauczyciel daje więcej czasu na prace pisemne, sprawdza czy uczeń skończył notatkę z lekcji, kiedy jest taka potrzeba skraca wielkość notatek, w przypadku trudności z odczytaniem pracy nauczyciel odpytuje ustnie, pozwala na wykonanie prac domowych na komputerze. W przypadkach uzasadnionych szkoła zaproponowała usprawnianie funkcji zaburzonych na zajęciach terapii pedagogicznej. 2

3 JĘZYK ANGIELSKI nauce języka obcego trudności z zapamiętywaniem słówek, struktur gramatycznych; problemy z budowaniem wypowiedzi ustnych; trudności z rozumieniem i zapamiętywaniem tekstu mówionego lub nagranego na taśmę; problemy z odróżnianiem słów podobnie brzmiących; błędy w pisaniu. 2. Trudności w zakresie funkcji trudności z odróżnianiem wyrazów podobnych; gubienie drobnych elementów graficznych, opuszczanie i przestawianie liter; trudności z poprawnym pisaniem, pomimo dobrych wypowiedzi ustnych; kłopoty z zapisem wyrazów w poprawnej formie gramatycznej. dostosowania : Nauczyciel daje więcej czasu na zastanowienie się, przypomnienie wyrazów, zwrotów, opanowanie określonego zestawu słówek. W wypowiedziach ustnych nauczyciel zwalnia tempo wypowiadanych słów i zwrotów, a nawet wypowiada je przesadnie poprawnie. Nauczyciel wprowadzając nowy wyraz pozwala na pisanie palcem po ławce, pisanie ze zróżnicowaniem kolorystycznym liter. W przypadku odczytywania tekstu przez nauczyciela pozwala się na korzystanie z podręcznika, w nauczaniu gramatyki stosuje się algorytmy w postaci graficznej (wykres, tabela, rysunki). Podczas prezentacji materiału zestawia się zjawiska gramatyczne języka polskiego ze zjawiskami gramatycznymi charakterystycznymi dla języka angielskiego, kiedy to możliwe prowadzi się rozmówki na tematy dotyczące uczniów. Nauczyciel daje więcej czasu na wypowiedzi ustne i prace pisemne, wyrozumiale ocenia poprawność ortograficzną pisma, ocenia za wiedzę i wysiłek włożony w opanowanie języka, kładzie większy nacisk na wypowiedzi ustne. 3

4 MATEMATYKA nauce matematyki nieprawidłowe odczytywanie treści zadań tekstowych; niepełne rozumienie treści zadań, poleceń; trudności z wykonywaniem działań w pamięci, bez użycia kartki; problemy z zapamiętywaniem reguł, definicji, tabliczki mnożenia; 2. Trudności w zakresie funkcji błędne zapisywanie i odczytywanie liczb wielocyfrowych (z wieloma zerami i miejscami po przecinku), przestawianie cyfr (np ); nieprawidłowa organizacja przestrzenna zapisu działań matematycznych; mylenie znaków działań, odwrotne zapisywanie znaków nierówności, trudności z zadaniami angażującymi wyobraźnię przestrzenną w geometrii; dostosowania : Naukę tabliczki mnożenia, ewentualnych definicji rozkłada się w czasie, nauczyciel często je przypomina i utrwala, nie wyrywa ucznia do natychmiastowej odpowiedzi, ale zapowiada wcześniej, że uczeń będzie pytany. W trakcie rozwiązywania zadań tekstowych nauczyciel sprawdza, czy uczeń przeczytał treść zadania i czy prawidłowo ją zrozumiał, w razie potrzeby nauczyciel udziela dodatkowych wskazówek. W czasie trwania sprawdzianu zwiększa się ilość czasu na rozwiązywanie zadań, niekiedy nauczyciel daje podobne zadania do rozwiązania w domu. Nauczyciel uwzględnia trudności związane z myleniem znaków działań, przestawianiem cyfr, materiał sprawiający trudność utrwala się dłużej, dzieli na mniejsze partie. Nauczyciel ocenia tok rozumowania, nawet gdyby ostateczny wynik zadania był błędny (może to wynikać z pomyłek rachunkowych) i odwrotnie ocenia się dobrze, jeśli wynik zadania jest prawidłowy, choćby strategia dojścia do niego była niezbyt jasna, gdyż uczniowie dyslektyczni często prezentują styl dochodzenia do rozwiązania niedostępny dla innych, będący na wyższym poziomie kompetencji. 4

5 PRZYRODA nauce matematyki trudności z zapamiętywaniem nazw geograficznych, terminologii (dłuższe nazwy, nazwy łacińskie) 2. Trudności w zakresie funkcji problemy z czytaniem i rysowaniem map geograficznych; trudności z orientacją w czasie i w przestrzeni (wskazywanie kierunków na mapie i w przestrzeni, obliczanie stref czasowych, położenia geograficznego, kąta padania słońca); problemy z organizacją przestrzenną schematów i rysunków. dostosowania : Nauczyciel uwzględnia trudności w zapamiętaniu nazw, w czasie odpowiedzi ustnych naprowadza ucznia, daje więcej czasu na przypomnienie nazw. Kiedy to możliwe nauczyciel stosuje techniki skojarzeniowe, ułatwiające zapamiętywanie. W nauczaniu na miarę możliwości wprowadza się metody aktywne, angażujące jak najwięcej zmysłów (ruch, dotyk, wzrok, słuch). Nauczyciel używa pomocy dydaktycznych, urozmaica proces nauczania, różnicuje formy sprawdzania wiadomości i umiejętności, tak by ograniczyć nieco ocenianie na podstawie pisemnych odpowiedzi ucznia. Nauczyciel przeprowadza sprawdziany ustne z ławki, często ocenia prace domowe. Podczas stawiania wymagań uwzględnia się trudności ucznia, w miarę możliwości pomaga, wspiera, naprowadza. Nauczyciel odwołuje się do przykładów, dzieli dane zadanie na etapy i zachęca do wykonania go małymi kroczkami. Oceniając nauczyciel uwzględnia trudności z myleniem kierunków. 5

6 HISTORIA nauce matematyki trudności z zapamiętywaniem nazwisk z zakresu historii; niewłaściwa orientacja w czasie (chronologia, daty); 2. Trudności w zakresie funkcji trudności z czytaniem i rysowaniem map historycznych, dostosowania : Nauczyciel uwzględnia trudności w zapamiętywaniu nazwisk, dat. W czasie wypowiedzi ustnych naprowadza ucznia, daje więcej czasu na przypomnienie dat, nazwisk. Nauczyciel częściej powtarza i utrwala materiał, wykorzystując techniki skojarzeniowe ułatwiające zapamiętywanie. Na miarę możliwości nauczyciel wprowadza w nauczanie metody aktywne, angażujące jak najwięcej zmysłów (ruch, dotyk, wzrok, słuch). W tym celu używane są pomoce dydaktyczne, urozmaicające proces nauczania. Zróżnicowane są formy sprawdzania wiadomości, w sposób ograniczający ocenianie na podstawie pisemnych odpowiedzi ucznia. Przeprowadza się sprawdziany ustne z ławki, podczas stawiania wymagań uwzględnia się trudności ucznia, w miarę możliwości pomaga, dodatkowo instruuje, pokazuje na przykładzie. 6

7 MUZYKA, PLASTYKA, WYCHOWANIE FIZYCZNE nauce matematyki słuchowo językowych, wzrokowoprzestrzennych, integracji percepcyjno-motorycznej i lateralizacji. problemy z czytaniem nut, odtwarzaniem rytmu, śpiewem, tańcem, rysowaniem (rysunek schematyczny); trudności z organizacją przestrzenną prac plastycznych; mylenie prawej i lewej strony; trudności z opanowaniem układów gimnastycznych, sekwencji ruchowych zorganizowanych w czasie i przestrzeni; trudności w bieganiu, ćwiczeniach równoważnych, opanowaniu gier z użyciem piłki (tenis ziemny, stołowy, siatkówka, koszykówka); występuje niechęć do uprawiania sportów wymagających poczucia równowagi (deskorolka, narty). dostosowania : Nauczyciel nie zmusza do śpiewania czy wykonywania ćwiczeń sprawiających uczniowi trudność. Nauczyciel daje więcej czasu na opanowanie danej umiejętności, cierpliwie udziela instruktażu, nie krytykuje, nie ocenia negatywnie przy klasie. Podczas oceniania nauczyciel bierze przede wszystkim pod uwagę stosunek ucznia do przedmiotu, jego chęci, wysiłek, przygotowanie do zajęć. Nauczyciel włącza ucznia do rywalizacji tylko wtedy, gdy uczeń ma szanse. 7

8 INFORMATYKA, TECHNIKA nauce informatyki i techniki słuchowo językowych, wzrokowoprzestrzennych, integracji percepcyjno-motorycznej i lateralizacji. trudności dotyczące rozumienia i werbalizacji obiektów przestrzennych; problemy z rozumieniem długich i skomplikowanych treści zadań; trudności z orientacją w schemacie ciała i przestrzeni, co ma znaczenie w rozpoznawaniu np. Alt prawy czy lewy; dostosowania : Nauczyciel docenia chęć pokonywania trudności, wysiłek i wytrwałość w działaniu, samodzielność, ład w miejscu pracy i porządek w działaniu. Podane zadanie nauczyciel dostosowuje do możliwości percepcyjnych ucznia, np. zezwala na wykonanie modelu na większym formacie. Daje się więcej czasu na wykonanie zadania. Polecenia do wykonania zadania na lekcji informatyki są w formie krótkich i prostych komunikatów. Nauczyciel upewnia się czy uczeń zrozumiał polecenie. Nauczyciel bierze pod uwagę trudności ucznia w orientacji w przestrzeni (prawa, lewa strona). 8