Czym są dopalacze?! *Krajowe Biuro Przeciwdziałania Narkomanii

Transkrypt

1 DOPALACZE?

2

3 Czym są dopalacze?! Jest to termin używany potocznie dla określenia grupy różnych substancji lub ich mieszanek o rzekomym bądź faktycznym działaniu psychoaktywnym.* Reklamowane są m.in. jako smart drugs ( sprytne substancje, zwiększające spryt i inteligencję ) usprawniające pamięć, koncentrację uwagi. W zależności od typu produktu, imitują swoje nielegalne odpowiedniki: środki stymulujące (podobne jak amfetamina), euforyzujące (jak tabletki ekstazy), relaksujące (jak konopie indyjskie), a nawet psychodeliczne (jak LSD). *Krajowe Biuro Przeciwdziałania Narkomanii

4 Opis zjawiska W Polsce sklepy i strony internetowe z dopalaczami zaczęły powstawać od 2008r. Ich gwałtowny wzrost nastąpił w 2009/2010r. Sprzedawcy wykorzystują luki w prawie i trudności z jednoznacznym zakwalifikowanie substancji czynnej zawartej w dopalaczach. Dopalacze występują jako substancje pochodzenia syntetycznego i naturalnego. Na początku substancje zwane dopalaczami były sprowadzane z Nowej Zelandii, obecnie są także produkowane w Europie a nawet w Polsce. Znaczna część dopalaczy pochodzi z importu z Chin. W ofercie sklepów występują jako kadzidła, proszki, sole do kąpieli pastylki i pigułki i są reklamowane jako: artykuły kolekcjonerskie, substancje przeznaczone do obrzędów religijnych. W ofercie sklepów występują jako kadzidła, proszki, sole do kąpieli pastylki i pigułki i są reklamowane jako substancje przeznaczone do obrzędów religijnych i obiekty kolekcjonerskie. OPAKOWANIACH SĄ INFORMACJE DOTYCZĄCE ZAKAZU SPOŻYWANIA!!!

5 OBJAWY UŻYWANIA PODOBNIE JAK W PRZYPADKU NARKOTYKÓW, OBJAWY UŻYWANIA ZALEŻĄ OD RODZAJU SUBSTANCJI, PRZYJĘTEJ DAWKI, JAK RÓWNIEŻ OD CECH PSYCHOFIZYCZNYCH DANEJ OSOBY. Nie ma jednego wzorca reakcji na przyjętą substancję tolerowana przez organizm jednego człowieka, dla innego może być groźna w skutkach trucizną. W zależności od substancji mogą wystąpić między innymi następujące objawy: przypływ energii, podwyższenie nastroju, rozdrażnienie, huśtawka nastroju, pobudzenie psychoruchowe, napady szału, stany depresyjne, halucynacje wzrokowo -słuchowe, utrata apetytu, bezsenność, przekrwienie gałek ocznych, wymioty. Powodowane przez dopalacze zmiany świadomości lub stany pobudzenia ograniczają zdolność oceny i kontroli sytuacji, co znacząco zwiększa ryzyko niebezpiecznego wypadku, odniesienia urazu, a także utraty przytomności. UŻYWANIE DOPALACZY MOŻE TAKŻE SPOWODOWAĆ SKUTKI ŚMIERTELNE!!!

6 BZP i TFMPP BZP - N - benzylopiperazyna jest syntetycznym symulantem ośrodkowego układu nerwowego. Występuje w postaci białego proszku, najczęściej w formie tabletek w połączeniu z TFMPP. Wykazuje działanie podobne do amfetaminy, ale 10 razy słabsze. Skutki długotrwałego przyjmowania BZP nie są do tej pory dokładnie znane, prawdopodobnie substancja ta może uzależnić oraz obciąża układ krążenia, powoduje bowiem odwodnienie organizmu i kołatanie serca. TFMPP - substancja psychoaktywna z grupy pochodnych piperazyny o działaniu stymulującym, biały proszek, najczęściej występuje w połączeniu z BZP, najczęściej nierozłączna z BZP, nie do końca zbadana pod kątem szkodliwości dla organizmu. ale nie objęta kontrolą prawną. BZP - SUBSTANCJA OBJĘTA KONTROLĄ PRAWNĄ

7 JWH-018 JWH-018 substancja ta określana jest jako kanabinopodobna. Wygląd - grudkowata, twarda, lepka substancja przypominająca haszysz. Barwa zmienia się od ciemno do jasnobrązowej, czasami rudawej. Zmienność barwy zależy od stężenia i/lub metody przygotowania. Głównym dostawcą są Chiny. Zazwyczaj dodawana jest do mieszanek ziołowych. Działanie: nie została w ogóle zbadana klinicznie. Przyjmujący podają, że wywołuje podobne efekty jak marihuana i haszysz. SUBSTANCJA OBJĘTA KONTROLĄ W POLSCE OD r.

8 MEFEDRON MEFEDRON substancja syntetyczna o mieszanym działaniu stymulującym i entaktogennym (wyzwalającym empatię). Występuje pod postacią białego proszku, tabletek, pigułek, rzadziej w płynie. W sprzedaży dostępny jest jako sole do kąpieli rozpuszczalne w wodzie. Działanie: podnosi nastrój, wywołuje euforię, podniecenie, pobudzenie, zwiększa chęć rozmowy i otwartości, zmniejsza łaknienie, halucynacje. Działania niepożądane związane z zażywaniem preparatów zawierających MEFEDRON są zbliżone do działania amfetaminy. Jest słabo poznaną substancją psychoaktywną. Jest substancją uzależniającą, bardzo niebezpieczna w połączeniu z innymi substancjami (w tym z kofeiną) a także z alkoholem. SUBSTANCJA OBJĘTA KONTROLĄ W POLSCE od dnia r.

9 MIESZANKI ZIOŁOWE Występujące pod postacią aromatyzowanego suszu roślinnego lub skrętów. Mieszanki ziołowe wykazują lekko psychodeliczne działanie, podobne do konopi indyjskich. Ich działanie może być stymulujące, euforyzujące, relaksujące bądź uspokajające, uspokajające w zależności od indywidualnych cech organizmu użytkownika oraz jego nastroju. Niektóre mieszanki mają w swoim składzie nawet 10 różnych roślin zawierających rozmaite składniki psychaktywne. Paląc taką mieszankę wprowadza się do organizmu kilka różnych substancji oraz dodatkowe produkty spalania. Używanie kombinacji różnych mieszanek ziołowych jest niebezpieczne i nieprzewidywalne w skutkach. NIE OBJĘTE KONTROLĄ PRAWNĄ W POLSCE

10 KRATOM Kratom to powszechna nazwa liściastego drzewa Mitragyna Speciosa. Preparat ten występuje w formie wysuszonych, sproszkowanych liści lub brunatnego, sproszkowanego ekstraktu w postaci kapsułek, który ma 30 razy silnie działanie niż susz. Kratom, uważany za łagodniejszą formę opium, wykazuje stymulujące i depresyjne działanie na ośrodkowy układ nerwowy. Żucie niewielkich ilości świeżych lub suszonych liści, bądź też picie wywaru z nich lekko pobudza, natomiast przyjęcie ich w większych dawkach wywołuje euforię, błogostan oraz senność. Do najczęstszych działań niepożądanych związanych z przyjęciem kratomu zalicza się: zaburzenia perystaltyki jelit, wymioty, osłabienie potencji seksualnej, brązowienie skóry, obniżenie sprawności psychomotorycznej. Przy częstym stosowaniu tego typu preparatów może rozwinąć się uzależnienie podobne do opioidalnego, włącznie z wszystkimi jego konsekwencjami. Ich przedawkowanie jest stosunkowo łatwe. OBJĘTY KONTROLĄ PRAWNĄ W POLSCE

11 Fly agaric W ofercie sklepów z dopalaczami znajdują się preparaty z muchomora czerwonego Amanta muscaria. W sprzedaży występuje w postaci różnej wielkości kawałków suszonego grzyba. Na większych można dostrzec białe lub kremowe blaszki z jednej strony, a druga przyjmuje barwę od żółto - pomarańczowej do jaskrawo - czerwonej. Charakterystyczny stan odurzenia osiągany jest przez żucie świeżych lub wysuszonych owocników lub picie wywaru z Amanta muscaria. Efekty przyjęcia początkowo przypominają stan upojenia alkoholowego, nastrój poprawia się, a dobremu samopoczuciu towarzyszy nadmierna gadatliwość. W kolejnym etapie odurzenia pojawiają się halucynacje wzrokowe i słuchowe. Niektórzy użytkownicy odczuwają też przygnębienie, a czasem pojawia się u nich silne pobudzenie psychomotoryczne, wpadają w napady szału. Pojawiające się wówczas nadmierne rozdrażnienie uwrażliwia wszystkie zmysły, dlatego nawet ciche lub umiarkowane dźwięki czy naturalne oświetlenie stają się trudne do zniesienia. MUCHOMOR CZERWONY NIE JEST OBJĘTY KONTROLĄ Po ustąpieniu tych objawów u użytkowników często występują zaburzenia świadomości i luki w pamięci. PRAWNĄ W POLSCE

12 Szałwia wieszcza Salvia divinorum Ekstrakty i susze z tej występującej w stanie naturalnym w Meksyku. Głównym jej składnikiem aktywnym szałwii jest salvinorin A. Efekty działania szałwii wieszczej na organizm różnią się w zależności od indywidualnych cech organizmu, nastroju w momencie jej przyjęcia oraz dawki. Najczęstszym sposobem aplikacji jest palenie skrętów z suszonych liści, wówczas efekt działania utrzymuje się od kilku do kilkudziesięciu minut. Doustne przyjęcie wywołuje szybszy, ale jednocześnie słabszy efekt psychodeliczny. Alkaloid zawarty w roślinie wywołuje silny efekt halucynogenny, powoduje utratę kontroli nad zachowaniem oraz znaczne trudności w poruszaniu się. Osoba, która przyjęła preparat może całkowicie przestać panować nad swoimi czynami. Taki stan nie trwa długo, jednak ze względu na możliwość wyrządzenia sobie w tym czasie krzywdy może zagrażać zdrowiu lub nawet życiu danej osoby. OBJĘTA KONTROLĄ PRAWNĄ Do tej pory nie poznano dostatecznie właściwości toksykologicznych szałwii wieszczej. Nie wiadomo, na jakie receptory oddziałuje, a skutki długotrwałego jej przyjmowania nie są znane. Specjaliści nie wyjaśnili dotychczas, czy może poczynić nieodwracalne zmiany w układzie nerwowym.

13 ARGYREIA NERVOSA powój hawajski Roślina pochodząca z południowej Azji, obecnie występuje na Hawajach, w Afryce i Ameryce Środkowej. Substancja czynna to LSA. Syntetycznym odpowiednikiem LSA jest LSD. WYGLĄD duże pnącze z liśćmi o kształcie sercowatym pokryte srebrzystymi włoskami. Działania niepożądane związane z zażywaniem preparatów zawierających ARGYREIA NERVOSA to: - nadwrażliwość na światło, - halucynacje wzrokowe związane z odbiorem barw i postrzeganiem kontrastu, - halucynacje słuchowe, - uspokojenie lub przeciwnie pobudzenie, euforia, - wiercenie się spowodowane trudnością z usiedzeniem na miejscu, - przygnębiające i depresyjne efekty psychiczne, - spektrum doznań jest bardzo szerokie i uwarunkowane indywidualnie, - zawarta w nasionach ergometryna silnie obkurcza mięśnie macicy co może stanowić zagrożenie dla ciąży, - swędzenie i mrowienie ciała. OBJĘTY KONROLĄ PRAWNĄ W POLSCE OD r.

14 CALEA ZACATECHICHI CALEA ZACATECHICHI krzew występujący w Meksyku i Kostaryce. Stosowana przez meksykańskich indian do obrzędów szamańskich. WYGLĄD: susz, świeże liście. Na rynku pojawia się w mieszankach ziołowych. Roślina słabo poznana, nie ma badań wskazujących która substancja czynna jest odpowiedzialna za działanie psychoaktywne rośliny. DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE: - reakcja alergiczna, wysypka, puchnięcie, podrażnienie skóry, - ogólne osłabienie fizyczne, zawroty głowy, senność, mdłości, wymioty, - możliwa interakcja z lekami lub innymi substancjami psychoaktywnymi - niebezpieczne jest prowadzenie pojazdów lub obsługa maszyn po jej spożyciu z powodu zaburzenia świadomości i percepcji. OBJĘTA KONTROLĄ W POLSCE od r.

15 LION'S TAIL Roślina występująca w południowej i wschodniej Afryce. Znana jest w jako Dzika Marihuana. Jest używana przez lud Hottentotów jako substytut marihuany lub jej wzmacniacz. Wygląd: Występuje w postaci suszu, lub ekstraktu z liści / kwiatów, a także w postaci świeżej. Efekty działania: -Euforia, przy większych dawkach senność. Działanie uboczne związane z zażywaniem preparatów zawierających LION's TAIL: - nudności wymioty, - napięcie mięśniowe - z powodu zaburzenia świadomości i percepcji po jej spożyciu niebezpieczne jest prowadzenie pojazdów lub obsługa maszyn. Substancja zawarta w tej roślinie posiada działanie uzależniające podobne do uzależnienia nikotynowego. OBJĘTA KONTROLĄ W POLSCE od r.

16 W CZYM TKWI PROBLEM? Podstawowe zagrożenie dla życia i zdrowia: - produkty zwane dopalaczami są praktyczne nie zbadane pod kątem znajdujących w nich substancji ich ilości i wzajemnego oddziaływania, - nie wiadomo czy produkcja dopalaczy odbywa się w warunkach sterylnych i przy użyciu linii produkcyjnych bezpiecznych dla życia i zdrowia, - obserwowany jest duży pośpiech przy wprowadzaniu nowych rodzajów dopalaczy, - wiele dopalaczy wykazuje właściwości narkotyczne i uzależniające, - nie ma danych dotyczących przyjmowania krzyżowego różnych substancji np: dopalacze alkohol, dopalacze narkotyki, różne rodzaje dopalaczy', często nie było badań dotyczących takich zależności, - nie ma informacji o produkcie i zawartych w nich substancjach na opakowaniu produktu, stronie producenta itp. w związku z tym w przypadku zatrucia często nie wiadomo jaką substancją zatruł się chory, - nie ma informacji dotyczących działań ubocznych, często nawet działania uboczne nie zostały zbadane.

17 Co zrobić, gdy podejrzewamy, że dziecko używa dopalaczy lub narkotyków 1/2 1. Nie zwlekaj. Zareaguj od razu, ale nie działaj pod wpływem emocji porozmawiaj z dzieckiem; 2. Zapytaj o powody dlaczego używa tych substancji; 3. Uświadom mu konsekwencje i zagrożenia związane z ich używaniem; 4. Porozmawiaj na temat nacisku i manipulacji ze strony grupy biorącej dopalacze ; 5. Powiedz, że martwisz się o nie i że zawiodło twoje zaufanie; 6. Daj mu szanse poprawy, ale przyglądaj się uważnie postępowaniu;

18 Co zrobić, gdy podejrzewamy, że dziecko używa dopalaczy lub narkotyków 2/2 7. Nie daj się przekonać argumentom dziecka, że to niegroźne, naturalne substancje bezpieczna alternatywa dla narkotyków lub, że to taka moda; 8. Jeżeli uznasz za konieczne wprowadź nowe zasady i konsekwencje (czasowe cofnięcie przywilejów, ograniczenie rozmów telefonicznych, kontaktów z rówieśnikami, dostępu do komputera, itp.). 9. Jeśli stwierdzisz, ze zagrożenie jest poważne szukaj pomocy u specjalistów (pedagog, psycholog szkolny, terapeuta). 10. Sprawdź czy w okolicy są sklepy z dopalaczami. Zawiążcie koalicje z innymi rodzicami, porozmawiajcie o problemie w szkole wspólnie łatwej stawić czoła i znaleźć rozwiązanie.

19 SKĄD BIORĄ INFORMACJĘ - internet, - sklepy, - gazetki, ulotki.

20 Zmiany w przepisach - część z występujących do tej pory dopalaczy zdelegalizowano - czasowe zamykanie sklepów oferujących do sprzedaży środki o działaniu zbliżonym do narkotyków (do 3 miesięcy) - projekt zmian w przepisach dotyczących wprowadzania do obrotu środków o działaniu zbliżonym do narkotyków (okres na badania do 18 miesięcy)

21 CZEGO DORASTAJĄCE DZIECI POTRZEBUJĄ OD RODZICÓW? Poczucia więzi i przynależności do rodziny Poczucia własnej wartości Wiarygodności Sprawiedliwego traktowania Stanowczości w ważnych sprawach Poszanowania intymności Wsparcia Rozmowy

22 WARTO PAMIĘTAĆ O KILKU WAŻNYCH SPRAWACH Bądź przykładem, Poznaj przyjaciół i znajomych dziecka, Wymagaj i nagradzaj, Bądź konsekwentny, Szanuj prawo dziecka do własnych wyborów, opinii, dysponowania czasem wolnym, Nie bądź nadmiernie opiekuńczy, Określ jasno zasady dotyczące zakazu stosowania środków odurzających i innych używek, Ucz jak przezwyciężyć trudności i radzić sobie w trudnych sytuacjach.

23 Prowadzone akcje informacyjne Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomani Dopalacze w organizmie czynią spustoszenie jak narkotyki, są niebezpieczne, dokładnie nie zbadane, zbyt łatwo młodzi ludzie podejmują decyzję o ich zażywaniu.

24 GDZIE SZUKAĆ POMOCY Przemyśl Miejski Ośrodek Zapobiegania Uzależnieniom ul. Brata Alberta Tel. zaufania: Polska: Ośrodki zajmujące się terapią uzależnień

25