UNIX POLECENIA WYKŁAD 4. Polecenia w systemie UNIX

Transkrypt

1 WYKŁAD 4 Polecenia w systemie UNIX

2 uname- wypisz nazwę systemu operacyjnego Składnia: uname [-snrvmila] uname [-S nodename] Opcje: -s - wypisz nazwę systemu operacyjnego, -n - wypisz nazwę maszyny, -r - wypisz numer wydania systemu operacyjnego, -v - wypisz wersję systemu operacyjnego, -m - wypisz nazwę sprzętową komputera, -i - wypisz numer identyfikacyjny komputera, -l - wypisz poziom licencji systemu operacyjnego, -a - wypisz wszystkie informacje, -S - zmień nazwę komputera (tylko super-user).

3 cal wypisz kalendarz Składnia: cal [month] [year] Argumenty: month- numer miesiąca w roku year -wybrany rok Polecenie wypisuje kalendarz dla wskazanego przez argumenty miesiąca lub całego roku. Przy braku argumentów wypisywany jest kalendarz dla aktualnego miesiąca. Rok musi zawierać się w przedziale Polecenie zakłada że każdy rok rozpoczynał się w styczniu, chociaż nie jest to prawdą historyczną. Przykład: Polecenie cal wypisuje wrzesień 1939 roku September 1939 S M Tu W Th F S

4 man znajdź i wypisz pomoc (help) Składnia: man -k keyword man -f file man [-] [section [subsection]] entry_name Argumenty: keyword... - słowo poszukiwane w informatorze poleceń file -nazwa polecenia poszukiwana w informatorze poleceń section - wybrany tom podręcznika, subsection - wybrany rozdział podręcznika, entry_name - nazwa polecenia dla opisu pełnego, Polecenie poszukuje w podręczniku Systemu UNIX informacji na temat Wybranych instrukcji oraz wyświetla ich opis (skrócony lub pełny). W zależności od zastosowanych opcji może: wypisać te pozycje w podręczniku w których występuje słowo kluczowe (keyword) wypisać krótki opis wybranego polecenia wypisać pełną informację o poleceniu Opcje: -k - przeszukiwanie informatora wg. słów kluczowych, -f -przeszukiwanie informatora wg. nazw poleceń - -wypisywanie bez podziału na kolejne ekrany

5 man znajdź i wypisz pomoc (help) Przykład: Odpowiedzi systemu po poleceniach: man -k pwd passwd(4) pwd(1) man -f pwd pwd(1) - password file, pwd.h - working directory name - working directory name Polecenie poszukuje w podręczniku Systemu UNIX informacji na temat Wybranych instrukcji oraz wyświetla ich opis (skrócony lub pełny). W zależności od zastosowanych opcji może: wypisać te pozycje w podręczniku w których występuje słowo kluczowe (keyword) wypisać krótki opis wybranego polecenia wypisać pełną informację o poleceniu man pwd pwd(1) NAME pwd - working directory name SYNOPSIS pwd [-H] DESCRIPTION pwd prints the path name of the working......

6 id podaje nazwy i identyfikatory użytkownika i grupy użytkowników Składnia: id [-g] [-u] Opcje: -g - wypisuje tylko identyfikator grupy, -u - wypisuje tylko identyfikator użytkownika Przykład: $ id uid = 202(szczur) gid = 20(users) groups = 20(users) $ lista grup numer Identyfikacyjny użytkownika nazwa komputera użytkownika numer Identyfikacyjny grupy nazwa grupy do której należy użytkownik

7 who kto jest w systemie Składnia: who [-mutlhqpdbrtasacr] [file] who am i who am I Argumenty: file -przeglądany jest plik file a nie standardowy /etc/wtmp Opcje: -m równoważna poleceniu who am i lub who am I, -T pełna informacja łącznie ze stanem terminala, numerem procesu, nazwą komputera lokalnego itp. -H wypisywane są dodatkowo nagłówki kolumn, -R wypisywana jest dodatkowo nazwa komputera lokalnego,

8 who kto jest w systemie Przykłady: Nazwa konta $who m Mentor.utech.edu.taylor ttyp4 Apr 2721:58 $ Nazwa hosta czyli Komputera na którym Pracuje użytkownik Nazwa hosta czyli Komputera na którym Pracuje użytkownik Symbol linii komunikacyjnej Za pomocą której użytkownik Łączy się z hostem Data i godzina rozpoczęcia sesji $who -H NAME LINE TIME adam ttyp3 May 3 08:23 marcin console May 3 08:08 szczur ttyp4 May 4 12:16 $

9 tty wyświetla wewnętrzną nazwę terminala (ścieżkę do pliku) Składnia: tty [-s] Opcje: -s brak wyświetlania informacji, generuje tylko kod wyjścia używany do testowania. Kod wyjścia: 2 niewłaściwa opcja, 1 standardowe wyjście nie jest terminalem, 0 standardowe wyjście jest terminalem, Przykłady: $ tty /dev/ttyp4 $

10 env przywołuje na ekran i pozwala ustalić zmienne otoczenia (environment) Składnia: env [-] [-i] [name=value]... [command [args]] Parametry: -i polecenia [command [args]] wykonywane tylko dla obiektów wskazanych przez [name=value] name=value ustala wartość value dla obiektu name command args polecenie command zostanie wykonane zaraz po przypisaniu nowych wartości obiektom name Przykład $env DISPLAY=unix:O HOME=/usr/staff/jd HZ=100 LOGNAME=jd MAIL=/usr/mail/jd PATH=:/bin/usr/ucb:/usr/bin:/usr/lib:/usr/lib/ZIPMscr RHOST=pc486. ktipm.agh.edu.pl $

11 env przywołuje na ekran i pozwala ustalić zmienne otoczenia (environment) Składnia: env [-] [-i] [name=value]... [command [args]] Parametry: -i polecenia [command [args]] wykonywane tylko dla obiektów wskazanych przez [name=value] name=value ustala wartość value dla obiektu name command args polecenie command zostanie wykonane zaraz po przypisaniu nowych wartości obiektom name Przykład $env DISPLAY=unix:O HOME=/usr/staff/jd HZ=100 LOGNAME=jd MAIL=/usr/mail/jd PATH=:/bin/usr/ucb:/usr/bin:/usr/lib:/usr/lib/ZIPMscr RHOST=pc486. ktipm.agh.edu.pl $

12 echo wypisanie argumentu Składnia: echo [arg] Argumenty: arg lista argumentów będących dowolnym ciągiem znaków, w którym poza znakami zwykłymi wystąpić mogą następujące sekwencje sterujące: \b backspace \f form-feed \c wypisz bez znaku końca linii \n newline \r carriage return \t tab \v verticaltab \\ backslash \On znak sterujący zapisany oktalnie Polecenie wypisuje na standardowe wyjście wszystkie argumenty z listy arg... oddzielone spacjami i zakończone znakiem sterującym new_line. Kolejne argumenty powinny być zamknięte cudzysłowami szczególnie gdy w liście arg... stosowane są znaki specjalne powłoki systemu Unix (również spacja). Przykład Polecenie echo \07UWAGA: powoduje wysłanie sygnału dźwiękowego i wypisanie tekstu UWAGA:

13 date wypisanie lub ustalenie czasu systemowego Składnia: date [-u] date [-u]+ format date [-u] + mmddhhmm[yy] Argumenty: format sposób wypisania czasu systemowego określony przez deskryptory pola mmddhhmm[yy] ustalenie czasu systemowego (tylko super user) mm numer miesiąca dd numer dnia w miesiącu hh godzina (0-23) mm minuta yy dwie ostatnie cyfry roku Opcje: -u wszystkie operacje wykonywane jak dla czasu Greenwich

14 date wypisanie lub ustalenie czasu systemowego Wybrany deskryptory pola: %a skrót nazwy dnia tygodnia %A pełna nazwa dnia tygodnia %b skrót nazwy miesiąca %B pełna nazwa miesiąca %H godziny (0-23) %M minuty (0-59) %S sekundy (0-59) %W numer tygodnia w roku %t znak tabulatora, %n przejście do nowej linii.

15 pwd podaj ścieżkę do katalogu aktualnego (roboczego) Składnia: pwd Przykład: $pwd /home/studenci/metal/im_8/grzes $

16 touch ustaw czas dostępu i modyfikacji tworzonych lub istniejących plików Składnia: touch[ -amc ] [ -rws_plik][-t w_czas]plik Polecenie zmienia czas dostępu i modyfikacji plików wskazanych przez argument plik... Jeśli plik nie istnieje zostanie utworzony nowy plik o długości 0. Standardowo używany jest aktualny czas Argumenty: plik lista plików ws_plik wybrany plik, którego atrybuty (czas dostępu i modyfikacji) będą systemowy. wzorem ws_czas wybrany czas (gdy inny niż aktualny) zapisany w postaci[[cc]yy]mmddhhmm[.ss] gdzie: CC pierwsze dwie cyfry roku, YY dwie ostatnie cyfry roku, MM miesiąc(01 12), DD dzień(01 31), hh godzina (00 23), mm minuta (00 59), SS sekunda (00 59) Opcje: -a zmiana tylko czasu dostępu -m zmiana tylko czasu modyfikacji -c działanie bez tworzenia nowych plików

17 touch ustaw czas dostępu i modyfikacji tworzonych lub istniejących plików Przykłady: a) Polecenie touch -r ala kot powoduje ustawienie czasów dostępu i modyfikacji zbioru o nazwie kot na takie jakie ma plik ala. Polecenie zmienia czas dostępu i modyfikacji plików wskazanych przez argument plik... Jeśli plik nie istnieje zostanie utworzony nowy plik o długości 0. Standardowo używany jest aktualny czas systemowy. b) Polecenie touch -m -t plik powoduje ustawienie czasu modyfikacji na 1 stycznia, godz. 1, minut 1, sekund 1 zbioru o nazwie plik.

18 ls wypisanie zawartości katalogów Składnia: ls[ - abcdfgilmnopqrstuxacfhlr1 ] [names] Argumenty: names lista katalogów Opcje: -a wypisuje wszystkie pliki, również ukryte, -l pełna informacja o plikach: typ pliku, prawa dostępu, ilość linków, właściciel, grupa, rozmiar, czas modyfikacji oraz nazwa, -p dopisanie znaku / do nazwy katalogów, -r wypisanie w kolejności od najstarszego do najmłodszego, -t wypisanie w kolejności zależnej od czasu modyfikacji(pierwszy najwcześniejszy, -R wypisywanie rekurencyjne łącznie z zawartością podkatalogów -1 wypisywanie w jednej kolumnie Polecenie wypisuje zawartość wszystkich katalogów wymienionych w liście katalogów names. Jeśli nie występuje argument names wypisywana jest zawartość katalogu aktualnego. Standardowo wypisywane są wszystkie pliki poza tymi których nazwa rozpoczyna się od.lub..(pliki ukryte).

19 ls wypisanie zawartości katalogów prawa dostępu rwxrwxrwx 1 szczur users Sep 27 09:58 opis inni właściciel rozmiar nazwa grupa grupa Czas ostatniej właściciel modyfikacji Liczba linków Typ pliku d katalog b specjalny plik blokowy c specjalny plik znakowy l link symboliczny H katalog ukryty p specjalny plik Fifo s gniazdo (socket) - plik zwykły Przykład ls-alt Wypisuje pełną informację o wszystkich plikach katalogu aktualnego (łącznie z plikami ukrytymi) w kolejności zależnej od czasu modyfikacji.

20 chmod zmiana praw dostępu Składnia: chmod[ - R] mode plik Polecenie zmienia prawa dostępu dla wszystkich plików wskazanych argumentem plik. Argument modeokreślający prawa można tworzyć: symbolicznie mode = [kto] operator [prawo] (opisany szczegółowo przy opisie argumentów procedury) lub numerycznie, bezpośrednio poprzez podanie trzech cyfr wskazujących prawa dla użytkownika grupy i innych (wg. poniższego schematu). rw x rw x rw x 400 czytanie dla użytkownika 200 pisanie dla użytkownika 100 egzekucja dla użytkownika 040 czytanie dla grupy 020 pisanie dla grupy 010 egzekucja dla grupy 004 czytanie dla innych 002 pisanie dla innych 001 egzekucja dla innych

21 chmod zmiana praw dostępu Argumenty: mode =[kto] operator [prawo] kto - zestaw znaków wskazujących kogo dotyczy zmiana: u użytkownik (user), g grupa (group), o inni (others), a wszyscy (all), operator - znak wykonywanej operacji: + dodanie prawa, - zabranie prawa, = ustalenie prawa, prawo - zestaw znaków wskazujących które prawa będzie zmieniane: r prawo do czytania (read permissions), w prawo do pisania (write permissions), x prawo do wykonania (execute permissions plik nazwa zbioru lub katalogu. Opcje: -R rekurencyjna zmiana praw dostępu wszystkich plików będących zawartością wskazanego katalogu

22 chmod zmiana praw dostępu Przykład: a) Polecenia: chmod ugo=w student chmod 222 student Ustalają prawa do pisania dla wszystkich użytkowników (właściciel, grupa, inni) pliku student. b) Polecenie: chmod ug+x student Dodają prawo do egzekucji właścicielowi i grupie dla pliku student.

23 cd ustal nowy katalog aktualny Składnia: cd [directory] Argumenty: : directory-wskazuje pełną ścieżkę do nowego katalogu roboczego (rozpoczynającą się od jednego ze znaków /...) lub podkatalog katalogu aktualnego. Przykłady: a) cd nowy_kat powoduje zmianę katalogu aktualnego na jego podkatalog o nazwie nowy_kat. Polecenie powoduje zmianę katalogu aktualnego. Jeśli argument directorynie występuje, używana jest wartość zmiennej systemowej HOME, wskazującej katalog domowy użytkownika. Warunkiem wykonania polecenia jest posiadanie uprawnień do egzekucji dla wskazanego katalogu. b) cd /nowy_kat powoduje zmianę katalogu aktualnego na podkatalog katalogu głównego o nazwie nowy_kat.

24 cd ustal nowy katalog aktualny Przykłady: c) cd powoduje zmianę katalogu aktualnego na katalog domowy użytkownika. Polecenie powoduje zmianę katalogu aktualnego. Jeśli argument directorynie występuje, używana jest wartość zmiennej systemowej HOME, wskazującej katalog domowy użytkownika. Warunkiem wykonania polecenia jest posiadanie uprawnień do egzekucji dla wskazanego katalogu.

25 mkdir utwórz katalog Składnia: mkdir[-mmode][-p] dirname Argumenty: : mode prawa dostępu, które nadane zostaną nowo tworzonym katalogom dirname lista tworzonych katalogów Opcje: : -m pozwala użytkownikowi nadać prawa dostępu -p tworzy jednocześnie wszystkie rodzicielskie katalogi o ile nie istniały Przykład: : mkdir -m 667 -p warstwa/bottom Standardowo polecenie powoduje utworzenie nowych katalogów o nazwach podanych w argumencie dirname i prawach dostępu rwxr-xr-x(755). Standardowe pliki.i..są tworzone automatycznie. OwnerID oraz Group ID są przydzielane na podstawie użytkownika ID. Użytkownik musi posiadać prawo do pisania w katalogu w którym tworzone są nowe katalogi. Powoduje utworzenie nowych katalogów warstwa(jeśli nie istniał) w katalogu aktualnym i bottomw katalogu warstwaoraz przypisuje im prawa dostępu do czytania i pisania dla wszystkich użytkowników a prawo do egzekucji właścicielowi.

26 rm usuń plik lub katalog Składnia: rm[-f -i] [-Rr] file... Argumenty: : file lista usuwanych plików (oraz katalogów, jeśli używana jest opcja -rlub -R) Opcje: : -f uniemożliwia pojawienie się zapytań powłoki o potwierdzenie operacji usuwania, -i wymusza pojawienie się zapytań powłoki o potwierdzenie operacji usuwania, -R rekurencyjne usuwanie z katalogów i podkatalogów -r analogicznie jak -R. Polecenie usuwa wejścia (entries) dla jednego lub wielu plików z katalogu. Jeśli wejście (entry) zawiera ostatni link do pliku, plik ten też jest usuwany. Użytkownik musi posiadać prawa do pisania i egzekucji w katalogu z którego usuwane są plik, ale nie musi mieć takich praw dla usuwanego pliku. W przypadku gdy użytkownik nie ma prawa do modyfikacji pliku, na standardowe wyjście wysyłane jest zapytanie o potwierdzenie operacji.

27 rm usuń plik lub katalog Przykłady: a)rm -i kwach usuwa z katalogu aktualnego plik o nazwie kwach dopiero po potwierdzeniu operacji. b) rm -i katal/* usuwa wszystkie pliki z katalogu o nazwie katal \ pozostawiając katalogi. c) rm -R katal/* usuwa wszystkie pliki i podkatalogi z katalogu o nazwie katal. d) rm -R katal usuwa wszystkie pliki i podkatalogi z katalogu o nazwie katal oraz katalog katal. Polecenie usuwa wejścia (entries) dla jednego lub wielu plików z katalogu. Jeśli wejście (entry) zawiera ostatni link do pliku, plik ten też jest usuwany. Użytkownik musi posiadać prawa do pisania i egzekucji w katalogu z którego usuwane są plik, ale nie musi mieć takich praw dla usuwanego pliku. W przypadku gdy użytkownik nie ma prawa do modyfikacji pliku, na standardowe wyjście wysyłane jest zapytanie o potwierdzenie operacji.

28 rmdir usuń katalog Składnia: rmdir[-f -i] [-p] dirname Argumenty: : dirname lista usuwanych katalogów Opcje: : -f uniemożliwia pojawienie się zapytań powłoki o potwierdzenie operacji usuwania, -i wymusza pojawienie się zapytań powłoki o potwierdzenie operacji usuwania, -p rekurencyjne usuwanie podkatalogów (o ile jest to możliwe). Polecenie usuwa wszystkie wskazane przez argument dirname puste katalogi w kolejności w jakiej wystąpiły w linii wołania. Jeśli jednym poleceniem usuwany będzie katalog i jego podkatalog wówczas podkatalog musi wystąpić w argumencie dirnameprzed katalogiem nadrzędnym. Użytkownik musi posiadać prawa do pisania i egzekucji w katalogu z którego usuwane są plik, ale nie musi mieć takich praw dla usuwanego katalogu.

29 rmdir usuń katalog Przykłady: a)rmdir -i marcin usuwa z katalogu aktualnego pusty podkatalog o nazwie marcin dopiero po potwierdzeniu operacji b) rmdir -p podkat1/podkat2/podkat usuwa katalog katoraz wszystkie podkatalogi nadrzędne podkat2i podkat1o ile po usunięciu podkatalogu stają się katalogami pustymi Polecenie usuwa wejścia (entries) dla jednego lub wielu plików z katalogu. Jeśli wejście (entry) zawiera ostatni link do pliku, plik ten też jest usuwany. Użytkownik musi posiadać prawa do pisania i egzekucji w katalogu z którego usuwane są plik, ale nie musi mieć takich praw dla usuwanego pliku. W przypadku gdy użytkownik nie ma prawa do modyfikacji pliku, na standardowe wyjście wysyłane jest zapytanie o potwierdzenie operacji.

30 cp kopiuj pliki i katalogi Składnia: cp[-f -i ] [-p] file1 new_file cp[-f -i ] [-p] file1 [file2...] dest_dir cp[-f -i ] [-p][-r] [-r]dir1[dir2...] dest_dir Polecenie kopiuje: - plik file1 do nowego lub istniejącego pliku_new_file, - plik file1 do istniejącego katalogu dest_dir, - pliki file1,file2,... do istniejącego katalogu dest_dir, - zawartość katalogu dir1 do nowego lub istniejącego dest_dir, - zawartości katalogów dir1, dir2,... do nowego lub istniejącego katalogu dest_dir, Użytkownik musi mieć prawo do pisania w katalogu dest_dir i dla plikunew_file ( jeśli istnieje). W przeciwnym wypadku kopiowanie zostanie przerwane i pojawi się komunikat cannotcreatefile.

31 cp kopiuj pliki i katalogi Składnia: cp[-f -i ] [-p] file1 new_file cp[-f -i ] [-p] file1 [file2...] dest_dir cp[-f -i ] [-p][-r] [-r]dir1[dir2...] dest_dir Argumenty: : file1, file2, dir1, dir2 nazwy kopiowanych plików i katalogów new_file nazwa kopii pliku dest_dir nazwa katalogu docelowego Opcje: : -f jeśli pliki o nazwie docelowej np. new_filejuż istnieją, zostaną usunięte przed kopiowaniem bez zapytania o potwierdzenie, -i jeśli pliki o nazwie docelowej np. new_filejuż istnieją, generowane jest zapytanie o potwierdzenie operacji, -p kopiowanie z zachowaniem praw dostępu, czasu modyfikacji, identyfikatora użytkownika, identyfikatora grupy itp -r kopiowanie rekurencyjne, łącznie z zawartością podkatalogów (tyko pliki zwykłe, bez plików specjalnych) -R to samo jak -r z ustawieniem praw do czytania i pisania dla użytkownika

32 cp kopiuj pliki i katalogi Przykłady: a) cp wzorzec kopia Powoduje skopiowanie pliku wzorzec do pliku kopia w katalogu aktualnym. Jeśli plik kopiaistniał, starsza zawartość zostanie zamazana b) cp wzorzec katal Powoduje skopiowanie pliku wzorzecdo istniejącego w katalogu aktualnym podkatalogu katal. Jeśli podkatalog katalnie istniał zostanie w katalogu aktualnym utworzony plik o nazwie katal z kopią pliku wzorzec. c) cp -rkat katal Kopiuje zawartość katalogu katdo katalogu katal. Jeśli katalog katalistniał zostanie w nim utworzony katalog o nazwie katwraz z jego zawartością. Jeśli katalog katal nie istniał utworzona zostanie w katalogu aktualnym wierna kopia katalogu kat ale o nazwie katal

33 mv przenieś lub zmień nazwę plików i katalogów Składnia: mv[-f -i ] file1 new_file mv[-f -i ] file1 [file2...] dest_dir mv[-f -i ]dir1[dir2...] dest_dir Polecenie przenosi: - plik file1 do nowego lub istniejącego pliku_new_file (zmienia nazwę pliku), - plik file1 do istniejącego katalogu dest_dir, - pliki file1,file2,... do istniejącego katalogu dest_dir, - zawartość katalogu dir1 do nowego lub istniejącego dest_dir, - zawartości katalogów dir1, dir2,... do nowego lub istniejącego katalogu dest_dir, Użytkownik musi mieć prawo do pisania w istniejącym katalogu dest_dirw przeciwnym wypadku operacja zostanie przerwana. Jeśli użytkownik nie ma uprawnień do pisania w istniejącym pliku new_filezostanie na standardowe wyjście wysłane zapytanie o potwierdzenie operacji zmiany nazwy.

34 mv przenieś lub zmień nazwę plików i katalogów Składnia: mv[-f -i ] file1 new_file mv[-f -i ] file1 [file2...] dest_dir mv[-f -i ]dir1[dir2...] dest_dir Argumenty: : file1, file2, dir1, dir2 nazwy przenoszonych plików i katalogów new_file nazwa kopii pliku dest_dir nazwa katalogu docelowego Opcje: : -f jeśli pliki o nazwie docelowej np. new_file już istnieją, zostaną zamienione bez zapytania o potwierdzenie, -i jeśli pliki o nazwie docelowej np. new_filejuż istnieją, generowane jest zapytanie o potwierdzenie operacji,

35 mv przenieś lub zmień nazwę plików i katalogów Przykłady: a) mv wzorzec kopia Powoduje zmianę nazwy pliku wzorzec na plik kopia w katalogu aktualnym. Jeśli plik kopiaistniał, starsza zawartość zostanie zamazana b) mv wzorzec katal Powoduje przeniesienie pliku wzorzecdo istniejącego w katalogu aktualnym podkatalogu katal. Jeśli podkatalog katalnie istniał zostanie w katalogu aktualnym utworzony plik o nazwie katalz kopią pliku wzorzeci usunięty plik wzorzec c) mv kat katal Przenosi zawartość katalogu katdo katalogu katal. Jeśli katalog katalistniał zostanie w nim utworzony katalog o nazwie katwraz z jego zawartością. Jeśli katalog katal nie istniał zostanie zmieniona nazwa katalogu kat na katal (w katalogu aktualnym)

36 ln zwiąż pliki i katalogi Składnia: ln[-f -i ] [-s] file1 new_file ln[-f -i ] [-s] file1 [file2...] dest_dir ln[-f -i ] [-s]dir1[dir2...] dest_dir Wiązanie (link) oznacza, że zbiory występujące fizycznie jednokrotnie w systemie plikowym widziane są w wielu katalogach. Polecenie wiąże ze sobą: - plik file1 z nowym lub istniejącym plikiem new_file - plik file1z nowym lub istniejącym plikiem file1w katalogu dest_dir, - pliki file1,file2,...z nowymi lub istniejącymi plikami o tej samej nazwie w istniejącym katalogu dest_dir, - lub tworzy powiązanie symboliczne pomiędzy plikami lub pomiędzy katalogami. Katalogi mogą być wiązane tylko symbolicznie (opcja -s). Użytkownik musi mieć prawo do pisania w istniejącym katalogu dest_dir. Jeśli plik new_file istnieje i nie zastosowano opcji -f, operacja wiązania zostanie przerwana i wyświetlony komunikat o wystąpieniu błędu.

37 ln zwiąż pliki i katalogi Składnia: ln[-f -i ] [-s] file1 new_file ln[-f -i ] [-s] file1 [file2...] dest_dir ln[-f -i ] [-s]dir1[dir2...] dest_dir Argumenty: : file1, file2, dir1, dir2 nazwy dołączonych plików i katalogów new_file nazwa pliku docelowego dest_dir nazwa katalogu docelowego Opcje: : -f operacja zostanie wykonana bez zapytania o potwierdzenie nawet wówczas gdy pliki lub katalogi o nazwie docelowej już istnieją -i generowane są zapytania o potwierdzenie operacji, wówczas gdy pliki lub katalogi o nazwie docelowej już istnieją -s tworzony jest połączenie symboliczne ( symbolic link) w miejsce sztywnego (hard), a nowy plik (katalog) zawiera tylko nazwę pliku (katalogu) do którego jest dołączony.

38 ln przenieś lub zmień nazwę plików i katalogów Przykłady: a) mv wzorzec kopia Powoduje związanie pliku wzorzecz nazwą kopiaw katalogu aktualnym. Jeśli plik kopia istniał operacja zostanie anulowana b) ln-f wzorzec katal/kopia Powoduje związanie pliku wzorzec z nazwą kopia w podkatalogu katal nawet wówczas, gdy plik kopia istnieje c) ln-s kat katal Wiąże symbolicznie katalog katz nazwą katal. Właściwe wykonanie operacji jest możliwe tylko wówczas, gdy katalog katal nie istnieje

39 cat połącz (konkatenuj) i wyświetlaj pliki Składnia: cat [-s] [-u] [-v] [-t] [-e] file... Argumenty: : file lista łączonych plików Opcje: : -s brak komunikatów o nieistnieniu plików, -u brak buforowania operacji we/wy, -v znaki niewidoczne (np. kontrolne) poza pewnymi wyjątkami np. tabulator, pisane są w postaci ^n, gdzie n znak z zakresu ( oct), -t znak tabulatora pisany w postaci ^I (opcja dostępna tylko łącznie z opcją -v), -e znak $ dopisywany na końcu każdej linii (opcja dostępna tylko łącznie z opcją -v). Polecenie czyta kolejne pliki z listy filei wypisuje w postaci jednego pliku na standardowym wyjściu (zwykle ekran terminala). Jeśli lista file jest pusta, cat czyta ze standardowego pliku wejściowego (zwykle klawiatura).

40 cat połącz (konkatenuj) i wyświetlaj pliki Przykłady: a) cat tekst1 tekst2 wypisuje na standardowe wyjście plik tekst1a po nim plik tekst2 jako jeden plik. b) cat tekst1 tekst2 >tekst3 tworzy plik tekst3 którego zawartością jest plik tekst1 i dołączony na końcu plik tekst2 Polecenie czyta kolejne pliki z listy filei wypisuje w postaci jednego pliku na standardowym wyjściu (zwykle ekran terminala). Jeśli lista file jest pusta, cat czyta ze standardowego pliku wejściowego (zwykle klawiatura). c) cat >tekst czyta znaki ze standardowego wejścia (np. klawiatura) i zapisuje w pliku tekst.

41 cut wytnij wybrane pola z wszystkich linii pliku Składnia: cut [-c] list [file...] cut [-f]list[-dchar] [-s][file...] Argumenty: : list oddzielona przecinkami lista numerów wycinanych pól np. 1,4,6-9,12-: oznacza pole pierwsze, czwarte, od szóstego do dziewiątego oraz od 12 do końca linii file lista nazw plików char dowolny znak lub znaki specjalne i spacja w cudzysłowach Opcje: : -c każdy znak jest polem, Polecenie wycina wskazane kolumny pól każdej liki pliku. Wynik działania polecenia wypisywany jest na standardowe wyjście. Pole może mieć stałą szerokość (określoną ilość znaków) lub może być ograniczone wybranym znakiem zwanym delimiterem. Standardowym delimiterem jest tabulator. Jeśli nie występuje argument file czytane są znaki ze standardowego wejścia. -f pole to ciąg znaków oddzielony delimiterem (standardowo tabulatorem), -d ustawianie znaku delimitera, -s opuszczanie linii bez znaku delimitera.

42 cut wytnij wybrane pola z wszystkich linii pliku Przykłady: Plik tekst: Litwo, Ojczyzno moja Ty jesteś jak zdrowie, ile Cię trzeba cenić ten tylko się dowie, co Cię stracił. Standardowe wyjście po poleceniach: Polecenie wycina wskazane kolumny pól każdej liki pliku. Wynik działania polecenia wypisywany jest na standardowe wyjście. Pole może mieć stałą szerokość (określoną ilość znaków) lub może być ograniczone wybranym znakiem zwanym delimiterem. Standardowym delimiterem jest tabulator. cut -c 1-3,5 tekst Lito Ty e ilec ten t co i cut -f 1,3 -d text Litwo,moja Tyjak iletrzeba tensię costracił. Jeśli nie występuje argument file czytane są znaki ze standardowego wejścia.

43 grep wypisz wiersze pliku w których występuje wzorzec Składnia: grep [-cefilnqsvx] wzorzec [plik...] Argumenty: : wzorzec poszukiwany ciąg znaków plik przeszukiwany plik Opcje: : -c wypisywana jest tylko ilość wierszy w których znaleziono wzorzec, -i nie rozróżnia małych, dużych liter, -l wypisywane są tylko nazwy plików w których znaleziono wzorzec, -n dopisywane są numery wierszy w których znaleziono wzorzec, -v wypisywane są wiersze w których nie znaleziono wzorca, Polecenie przegląda standardowe wejście lub pliki plikposzukując linii w których występuje wzorzec. Domyślnie, linie zawierające wzorzeckopiowane są na standardowe wyjście. Dowolny ciąg znaków, będący wzorcem, w przypadku gdy zawiera znaki specjalne powłoki systemu Unix (również spację), należy zamknąć apostrofami.

44 grep wypisz wiersze pliku w których występuje wzorzec Przykłady: Plik tekst: Litwo, Ojczyzno moja Ty jesteś jak zdrowie, ile Cię trzeba cenić ten tylko się dowie, co Cię stracił. Standardowe wyjście po poleceniach: Polecenie przegląda standardowe wejście lub pliki plikposzukując linii w których występuje wzorzec. Domyślnie, linie zawierające wzorzeckopiowane są na standardowe wyjście. Dowolny ciąg znaków, będący wzorcem, w przypadku gdy zawiera znaki specjalne powłoki systemu Unix (również spację), należy zamknąć apostrofami. grep -i ty tekst grep -v ja tekst Ty jesteś jak zdrowie, ile Cię trzeba cenić ten tylko się dowie, ten tylko się dowie, co Cię stracił.

45 wc zlicz słowa, linie lub znaki Składnia: wc [-lwc] [name] Argumenty: : name nazwa pliku Opcje: : -l zliczana jest ilość wierszy, -w zliczana jest ilość słów, -c zliczana jest ilość znaków. Polecenie zlicza ilość wierszy, słów lub znaków we wskazanych plikach lub na standardowym wejściu. Wynik działania wypisywany jest na standardowe wyjście. Słowo wg. tego polecenia to ciąg znaków zakończony spacją, tabulatorem lub znakiem nowej linii. Opcje mogą być stosowane łącznie. Standardowo polecenie zakłada że włączone są wszystkie opcje (-lwc).

46 wc zlicz słowa, linie lub znaki Przykłady: Plik tekst: Litwo, Ojczyzno moja Ty jesteś jak zdrowie, ile Cię trzeba cenić ten tylko się dowie, co Cię stracił. Standardowe wyjście po poleceniach: wc -l tekst wc -lwc tekst Polecenie zlicza ilość wierszy, słów lub znaków we wskazanych plikach lub na standardowym wejściu. Wynik działania wypisywany jest na standardowe wyjście. Słowo wg. tego polecenia to ciąg znaków zakończony spacją, tabulatorem lub znakiem nowej linii. Opcje mogą być stosowane łącznie. Standardowo polecenie zakłada że włączone są wszystkie opcje (-lwc). 5 tekst tekst

47 basename, dirname wytnij część ścieżki do pliku Składnia: basename string[suffix] Argumenty: : dirname[string] string ścieżka do pliku, suffix rozszerzenie nazwy pliku. Przykład 1: $basename /usr/staff/adam/kwiat.ps kwiat $ Przykład 2: $dirname /usr/staff/adam/kwiat.ps /usr/staff/adam $

48 ps podaj informację o biegnących procesach Składnia: ps[-edafl] [-t term] [-p proc] [-u uid] [-g gid] Polecenie wypisuje pewne informacje o aktywnych procesach. Standardowo wypisywana jest jedynie informacja o procesach związanych z aktualnym terminalem, w której zamieszczone są następujące dane: numer procesu (PID), identyfikator terminalu (TTY), czas aktywności procesu (TIME) i nazwa polecenia (COMD). Użycie opcji umożliwia uzyskanie szerszej informacji, czyli: numer użytkownika (UID), numer procesu rodzica (PPID), priorytet procesu (PRI), obciążenie procesora (C), adres procesu (ADDR), rozmiar w blokach (SZ), czas uruchomienia (STIME) itp..

49 ps podaj informację o biegnących procesach Argumenty: term, proc, uid, gid oznaczają kolejno: identyfikatory terminali, numery procesów, identyfikator użytkownika oraz identyfikator grupy. Opcje: -e podstawowa informacja o wszystkich procesach, -d to samo co opcja -e, z wyjątkiem procesów nadrzędnych grupy, -a to samo co opcja -d, lecz bez procesów nieskojarzonych z terminalami, -f generowany jest rozszerzona informacja, -l generowany jest pełna informacja, -t informacja o procesach skojarzonych z terminalem wskazanym przez parametr term, -p informacja o procesie o numerze wskazanym przez parametr proc, -u informacja o procesach użytkownika wskazanego parametrem uid, -g informacja o procesach grupy użytkowników o identyfikatorze gid.

50 ps podaj informację o biegnących procesach Przykład: ps-ef UID PID PPID C STIME TTY TIME COMMAND root Jan 1? 0:05 swapper root Sep 21? 0:00 init root Sep 21? 0:00 vhand root Sep 21? 0:00 statdaemon root Sep 21? 0:00 syncdaemon : : : : : : : : adam :59:06 ttyp5 0:00 sh adam :16:02? 0:00 hpterm adam :52:51 ttys0 0:00 ps -ef root :52:17 ttys0 0:00 telnetd daemon Oct 11? 0:00 grmd adam :52:17 ttys0 0:00 -sh

51 passwd ustal lub zmień hasło Argumenty: name systemowa nazwa użytkownika, login name Zasady tworzenia hasła: (parametr name może być stosowany tylko przez użytkowników o odpowiednich przywilejach np. root). hasło musi mieć co najmniej 6 znaków. System rozpoznaje tylko 8 pierwszych znaków, muszą być to znaki podstawowego kodu ASCII, każde hasło musi zawierać co najmniej 2 litery i co najmniej 1cyfrę lub znak specjalny, hasło powinno być różne od systemowej nazwy użytkownika (login_name), nowo tworzone hasło musi różnić się od starego hasła przynajmniej 3 znakami.

52 find znajdź pliki Składnia: find lista_kat [exp] Polecenie przegląda wszystkie katalogi wskazane przez argument lista_kat łącznie z ich podkatalogami, poszukując plików dla których wyrażenie exp jest prawdziwe. Wszystkie argumenty numeryczne zawarte w wyrażeniu exp mogą być poprzedzone znakiem + lub znakiem -. znak+oznacza większy od np. +3 oznacza więcej niż 3 znak- oznacza mniejszy od np. -5 oznacza mniej niż 5

53 find znajdź pliki Parametry: lista_kat lista katalogów w których poszukiwane będą pliki, exp wyrażenie logiczne określające jakie pliki będą poszukiwane. Wybrane, przedstawione poniżej, składniki wyrażeniaexp wskazują że poszukiwane będą: name file pliki których nazwa odpowiada wyrażeniu file(patrz opis regexp), typec pliki o typie wskazanym przez c(patrz opis ls), inksn pliki o ilości nlinków, user uname pliki których właścicielem jest użytkownik uname, group gname pliki których właścicielem jest użytkownicy grupy gname, sizen[c] pliki o rozmiarze nbloków (lub nbajtów jeśli pon występuje symbolc), atimen pliki otwierane ndni wcześniej, mtime n pliki modyfikowane ndni wcześniej, exec cmd pliki dla których polecenie cmdzwraca wartość zero (np.grepgdy szukane są pliki których zawartość odpowiada wzorcowi)(patrz grep). Polecenie cmdmusi zostać zakończone znakami\;. Sekwencja nawiasów {} zostanie w cmd zamieniona na aktualną ścieżkę.

54 find znajdź pliki Przykłady: a) Znajdź począwszy od katalogu aktualnego, pliki których nazwa składa się z 5 znaków i zaczyna się od litery a find. -namea\?\?\?\? UWAGA: Przed znakami specjalnymi powłoki systemu UNIX musi wystąpić znak \. b) Znajdź począwszy od katalogu głównego, pliki których rozmiar jest większy od 365 bajtów find/ -size+365c c) Znajdź począwszy od katalogu głównego, pliki które zostały zmodyfikowane przez ostatnie dwa dni find / -mtime -2 d) Znajdź począwszy od katalogu aktualnego, pliki które zawierają słowo student find. -exec grep-l student {} \;

55 more wyświetl zawartość pliku tekstowego z podziałem na ekrany Składnia: more [-n] [-cdflsu] [ +numer] [ +wzorzec] [ plik...] Polecenie wypisuje zawartość pliku dzieląc go na kolejne ekrany. Rozmiar ekranu (ilość linii) czytany jest przez system z bazy dostępnych terminali. Jeśli nie jest to możliwe system przyjmuje że terminal ma 24 linie. Każdy wypisany pełny ekran kończony jest linią z tekstem --More--oraz informacją ile tekstu już wypisano. Polecenie more ma bardzo rozbudowany system wewnętrznych poleceń. Między innymi: naciśnięcie klawisza enterpowoduje wypisanie kolejnej linii, spacjikolejnego ekranu, klawisza qprzerywa wypisywanie a klawisza hwypisuje skróconą pomoc (help).

56 more wyświetl zawartość pliku tekstowego z podziałem na ekrany Argumenty: Opcje: -n ustawia długość strony na nlinii (standardowo ilość linii terminalu), +numer wypisywanie od linii o numerze numer, +wzorzec rozpoczyna wypisywanie 2 linie przed linią w której znaleziono ciąg znaków określony przez wzorzec, plik nazwy wyświetlanych plików. -d wypisuje dodatkowo po każdej stronie tekst press space to continue, q to quit(standardowy tekst --More-- x%), -s usuwa wielokrotnie występujące linie puste zostawiając jedną,

57 more wyświetl zawartość pliku tekstowego z podziałem na ekrany Przykład: Plik tekst: Litwo, Ojczyzno moja Ty jesteś jak zdrowie, ile Cię trzeba cenić ten tylko się dowie, co Cię stracił. Pierwszy ekran po poleceniu: more -2 tekst Litwo, Ojczyzno moja Ty jesteś jak zdrowie, --More--(43%)

58 uniq znajdź powtarzające się linie pliku Składnia: uniq[-udc][+n][-n][input [output]] Argumenty: : input nazwa sprawdzanego pliku, onput nazwa pliku wynikowego, +n liczba określająca ile znaków na początku każdej linii zostanie zignorowanych, -n liczba określająca ile pól na początku każdej linii zostanie zignorowanych. Pole to ciąg znaków oddzielony spacjami lub tabulatorami Opcje: - -u w pliku wynikowym tylko nie powtarzające się linie, Polecenie czyta standardowe wejście lub wskazany plik tekstowy i porównuje sąsiadujące linie. W normalnym przypadku, gdy nie użyto opcji, usuwane są wszystkie kolejne kopie linii. Wynik wypisywany jest na standardowe wyjście lub do wskazanego pliku. -d w pliku wynikowym tylko powtarzające się linie (pisane jednokrotnie), -c dopisywanie ilości powtórzeń linii.

59 uniq znajdź powtarzające się linie pliku Przykład: Plik tekst: alama alama alama kota a kot a kot a kot nie ma alama Polecenie czyta standardowe wejście lub wskazany plik tekstowy i porównuje sąsiadujące linie. W normalnym przypadku, gdy nie użyto opcji, usuwane są wszystkie kolejne kopie linii. Wynik wypisywany jest na standardowe wyjście lub do wskazanego pliku. Plik wynik po poleceniu: uniq tekst wynik alama alama kota a kot a kot nie ma alama

60 sort sortuj i/lub scalaj pliki Składnia: sort [-cmu] [-oout] [bdfilnrm] [file...] Argumenty: : out nazwa pliku po przesortowaniu, file lista lista nazw sortowanych plików, Opcje: - -c kontrola czy plik wejściowy filejest już przesortowany. Jeśli tak, nie zostanie utworzony plik wynikowy out. -m nie sortuje, tylko scala pliki z listy, -u usuwa kopie linii (zostawia tylko oryginał), -o wynik polecenia pisany do pliku o nazwie out, -r sortowanie odwrotne (od końca alfabetu). Polecenie sortuje alfabetycznie wszystkie wiersze wskazanych przez argumenty polecenia plików tekstowych. Jeśli pliki te nie zostaną wyszczególnione, sortowana jest informacja ze standardowego wejścia. Wynik polecenia wypisywany jest na standardowe wyjście lub do wskazanego pliku.

61 uniq znajdź powtarzające się linie pliku Przykład: Plik tekst: alama alama alama kota a kot a kot a kot nie ma alama Polecenie sortuje alfabetycznie wszystkie wiersze wskazanych przez argumenty polecenia plików tekstowych. Jeśli pliki te nie zostaną wyszczególnione, sortowana jest informacja ze standardowego wejścia. Wynik polecenia wypisywany jest na standardowe wyjście lub do wskazanego pliku. Plik wynik po poleceniu: sort -u -owynik tekst a kot a kot nie ma alama alama kota

62 tail wypisz końcówkę pliku Składnia: tail[ -b liczba] [ file ] tail[ -c liczba] [ file ] tail[ -n liczba] [ file ] Polecenie kopiuje na standardowe wyjście, począwszy od wskazanego miejsca, wybrany przez argument polecenia plik. Jeśli plik nie został wyszczególniony, przetwarzana jest informacja ze standardowego wejścia. Wynik polecenia wypisywany jest na standardowe wyjście. Miejsce od którego rozpoczyna się kopiowanie jest ustawiane parametrem liczba procedury, która oznacza ilość kopiowanych pól, licząc od końca pliku. Polami mogą być znaki, linie lub bloki (512 bajtów), zależnie od użytych opcji.

63 tail wypisz końcówkę pliku Składnia: tail[ -b liczba] [ file ] tail[ -c liczba] [ file ] tail[ -n liczba] [ file ] Argumenty: liczba ilość kopiowanych pól file nazwa analizowanego pliku Opcje: -b polem jest blok (512 bajtów) -c polem jest każdy bajt, -n polem jest każdy wiersz (linia), Przykład: Plik tekst: Litwo, Ojczyzno moja Ty jesteś jak zdrowie, ile Cię trzeba cenić ten tylko się dowie, co Cię stracił. Standardowe wyjściepo poleceniu: tail -n 3 tekst ile Cię trzeba cenić ten tylko się dowie, co Cię stracił. Standardowe wyjściepo poleceniu: tail-c 25 tekst ię dowie, co Cię stracił.

64 head pokaż początek pliku Składnia: head [ -c] [ -l] [ -nliczba ][ file...] Argumenty: liczba ilość kopiowanych pól file lista plików Opcje: -c wypisuje, określoną przez parametr liczba, ilość bajtów, -l wypisuje, określoną przez parametr liczba, ilość linii, -n opcja umożliwia definiowanie ilości kopiowanych pól. Standardowo polecenie wypisuje na standardowe wyjście 10 początkowych linii każdego pliku wymienionego w liście file. Jeśli lista filejest pusta, przetwarzana jest informacja ze standardowego wejścia. Wynik polecenia wypisywany jest na standardowe wyjście. Zależnie od użytych opcji, wypisywana jest określona przez parametr liczba ilość linii lub znaków (bajtów).

65 head pokaż początek pliku Przykład: Plik tekst: Litwo, Ojczyzno moja Ty jesteś jak zdrowie, ile Cię trzeba cenić ten tylko się dowie, co Cię stracił. Standardowe wyjście po poleceniach: head -l -n 3 tekst Litwo, Ojczyzno moja Ty jesteś jak zdrowie, ile Cię trzeba cenić Standardowo polecenie wypisuje na standardowe wyjście 10 początkowych linii każdego pliku wymienionego w liście file. Jeśli lista filejest pusta, przetwarzana jest informacja ze standardowego wejścia. Wynik polecenia wypisywany jest na standardowe wyjście. Zależnie od użytych opcji, wypisywana jest określona przez parametr liczba ilość linii lub znaków (bajtów).

66 test podaj wartość wyrażenia logicznego Składnia: test exp [ exp] Polecenie wyznacza wartość wyrażenia logicznego exp.jeśli jest prawdą (true) zwraca liczbę zero (kod wyjścia) a gdy fałszem (false), liczbę różną od zera. Wartość różną od zera zwracana jest również przy błędnej konstrukcji lub braku wyrażenia exp. W konstrukcji wyrażeń expmożna używać następujących operatorów logicznych:! operator negacji -a operator iloczynu logicznego -o operator sumy logicznej. Do grupowania wyrażeń logicznych należy używać nawiasów ale każdy nawias musi być poprzedzony znakiem\ gdyż są to znaki specjalne powłoki systemu Unix.

67 test podaj wartość wyrażenia logicznego Składnia: Argumenty: test exp [ exp] exp wyrażenie logiczne utworzone z następujących składników: -rfile prawda gdy plik fileistnieje i jest udostępniony do czytania, -wfile prawda gdy plik fileistnieje i jest udostępniony do pisania, -x file prawda gdy plik file istnieje i jest udostępniony do egzekucji, -ffile prawda gdy plik fileistnieje i jest plikiem zwykłym, -dfile prawda gdy plik fileistnieje i jest katalogiem, -zs1 prawda gdy długość ciągu znaków s1jest zerowa, -ns1 prawda gdy długość ciągu znaków s1jest różna od zera, s1=s2 prawda gdy tekst s1jest identyczny jak s2, s1!=s2 prawda gdy tekst s1is2są różne, n1-eq prawda gdy liczby całkowite n1i n2są równe (poza -eq mogą wystąpić następujące symbole -ne,-gt,-ge,-lt,-le.

68 test podaj wartość wyrażenia logicznego Przykład: test \( -rbaba \) -a \( -w baba \) -a \( -x baba \) zwraca zero gdy plik baba istnieje i jest udostępniony do czytania, pisania i egzekucji

69 kill zakończ proces Składnia: kill [-signo -signame] PID kill-l Standardowo polecenie wysyła do wskazanego procesu sygnał 15(terminate). Sygnał ten powoduje zakończenie tych procesów, które go nie przechwytują lub ignorują. Wysłanie sygnału 9 (kill) przerywa każdy proces, gdyż ten sygnał nie może być zignorowany. Wybrane sygnały: Nazwa Numer Uwagi Znaczenie SIGILL 04 A,B nielegalna instrukcja, SIGFPE 08 A,B błąd operacji zmiennoprzecinkowej, SIGKILL 09 A,D,E,F zakończ, SIGSYS 12 A,B błędny argument odwołania systemowego, SIGTERM 15 A programowy sygnał zakończenia, SIGSTOP 24 D,E,H stop, SIGCONT 26 F,G kontynuuj po stopie, A- akacja standardowa: przerwij proces, B- akacja standardowa: przerwij proces z generacja obrazu systemu (core), D-sygnał nie może być ignorowany, E- sygnał nie może być przechwycony, F- sygnał nie może być odrzucony przez zatrzymany proces, G- akacja standardowa: ignoruj sygnał,

70 kill zakończ proces Składnia: kill [-signo -signame] PID kill-l Argumenty: signo systemowy numer wysyłanego sygnału, signame systemowa nazwa wysyłanego sygnału, PID systemowa numer procesu, Opcje: -l powoduje wypisanie nazw wszystkich sygnałów rozpoznawanych przez system. Przykład: kill kill -STOP 2429 kill -SIGSTOP 2429 powodują zatrzymanie procesu o numerze (PID) Kontynuacja pracy procesu następuje po wysłaniu sygnału SIGCONT (26).

71 ping sprawdź obecność komputera w sieci Składnia: ping host [ packetsize] [count] Argumenty: host - nazwa komputera lub jego internetowy adres, packetsize-długość pakietu w bajtach, (rozmiar pakietu musi zawierać się w przedziale bajtów). count-ilość wysyłanych pakietów (musi zawierać się w przedziale ). Polecenie wysyła, co sekundę, do komputera wskazanego argumentem hostpakiet danych i oczekuje na jego zwrotne odesłanie. Każdy powracający pakiet jest raportowany na ekranie, łącznie z czasem jaki upłynął od wysłania pakietu. Jeśli nie występuje argument count polecenie działa w sposób ciągły do momentu naciśnięcia klawiszy ^C (CtrlC). Standardowy pakiet ma długość 64 bajty. Jeśli długość pakietu jest mniejsza niż 16 bajtów czas nie jest wypisywany.

72 ping sprawdź obecność komputera w sieci Przykład: a) ping galaxy.uci.agh.edu.pl sprawdza aktywność komputera o adresie internetowym galaxy.uci.agh.edu.pl wysyłając nieprzerwanie co 1 sekundę pakiet o długości 64 bajty. b) ping unix wysyła 5 pakietów po 1024 bajty do komputera o nazwie unix386 i kończy pracę. Polecenie wysyła, co sekundę, do komputera wskazanego argumentem hostpakiet danych i oczekuje na jego zwrotne odesłanie. Każdy powracający pakiet jest raportowany na ekranie, łącznie z czasem jaki upłynął od wysłania pakietu. Jeśli nie występuje argument count polecenie działa w sposób ciągły do momentu naciśnięcia klawiszy ^C (CtrlC). Standardowy pakiet ma długość 64 bajty. Jeśli długość pakietu jest mniejsza niż 16 bajtów czas nie jest wypisywany.

73 expr wyznacz wartość wyrażenia Składnia: expr arguments Polecenie wyznacza wartość wyrażenia arguments.wynik wypisywany jest na standardowe wyjście. Elementy wyrażenia muszą być oddzielone spacją. Znaki specjalne powłoki systemu muszą być poprzedzone znakiem \. Niektóre znaki mają specjalne znaczenie np.:. - zastępuje dowolny znak poza lf(przejściem do nowej linii) -oznacza ostatni znak ciągu znaków. Wyrażenie. oznacza wszystkie znaki tekstu a. / to wszystkie znaki tekstu zakończone znakiem /.

74 expr wyznacz wartość wyrażenia Składnia: expr arguments Argumenty: arguments -wyrażenie w którym wystąpić mogą następujące operatory lub słowa kluczowe: exp\ exp gdy expróżne od zera zwraca expjeśli nie zwraca exp, exp\&exp gdy expróżne od zera zwraca expjeśli nie zwraca 0, exp{=, \>,\>=, <, >=,!=}exp zwraca wynik porównania (całkowity lub leksykalny zależnie od typu wyrażeń exp 1- prawda 0- fałsz), exp{+, -,\*,/,%}exp zwraca wynik operacji na wartościach całkowitych, exp:exp-zwraca ilość tych znaków które występują zarówno w expiexp lub część expjeśli użyto \(...\). length exp zwraca długość exp, substrexpexpexp zwraca część exppoczynając od expo długościexp, indexexpexp zwraca pozycjęexpw której jest znak znaleziony wexp \(...\) sybolegrupujące argumenty

75 expr wyznacz wartość wyrażenia Przykład: a) Polecenie expr zwraca wartość -12. b) Polecenie expr ala \ kot - zwraca wartość 0 (fałsz). c) Polecenie expr ala :.* - zwraca wartość 3 (ilość znaków tekstu ala). d) Polecenie expr /usr/home/student :.*/\(.*\) - zwraca tekst student (wycina nazwę pliku ze ścieżki do pliku).

76 top wypisz i uaktualnij informację o procesach Składnia: top [-stime] [-dcount] [-u] [-nnumber] Standardowo polecenie wypisuje informację o głównych, aktualnie biegnących, procesach i modyfikuje ją cyklicznie w 5 sekundowych odstępach. Do wyświetlenia wybierane są te procesy dla których obciążenie procesora jest znaczne. Wypisywane są następujące informacje: nazwa systemu, aktualny czas, stopień obciążenia (w ostatniej minucie oraz 5 i 15 minutach), ilości procesów (tj.uśpione, czekające, biegnące, startujące, zombie i zatrzymane), procentowe wykorzystanie czasu pracy procesora we wszystkich możliwych jego stanach, wykorzystywana i wolna pamięć systemowa oraz podstawowe dane procesów głównych. Tabela Informacyjna procesów głównych zawiera: TTY - terminal wykorzystywany przez proces, PID - identyfikator procesu, USENAME - systemową nazwę właściciela procesu PRI - aktualny priorytet procesu, NI - poziom priorytetu, SIZE - rozmiar procesu w kilobajtach, STATE - stan procesu (sleep, wait, run, idl, zomb, stop), TIME - wykorzystany czas pracy procesora, %WCPU - procentowe ważone obciążenie procesora, %CPU - procentowe bezpośrednie obciążenie procesora,

77 top wypisz i uaktualnij informację o procesach Składnia: expr arguments Argumenty -stime ustawianie czasu uaktualniania wyświetlania (standardowo co 5 sekund), -d count ustawianie ilości wyświetlanych ekranów standardowo do momentu naciśnięcia klawisza q), -n number stawianie ilości wyświetlanych procesów (standardowo do momentu wypełnienia ekranu), -q ypisywanie identyfikatora użytkownika UID a nie jego nazwy.

78 top wypisz i uaktualnij informację o procesach Przykład: Przykład odpowiedzi systemu po poleceniu top -n5 System: rat Thu Oct 26 12:15: Load averages: 0.38, 0.30, processes: 57 sleeping, 1 waiting Cpu states: 0.7% user, 0.0% nice, 0.5% system, 98.8% idle, 0.0% unk5, 0.0% unk6, 0.0% unk7, 0.0% unk8 Memory: 15296K (8228K) real, 23892K (11572K) virtual, 36260K free Screen # 1/2 TTY PID USERNAME PRI NI SIZE RES STATE TIME %WCPU %CPU COMMAND? daemon K 2888K sleep 9: /usr/bin/x p adam K 88K sleep 0: sh? 5597 adam K 500K sleep 0: hpterm? 209 root K 268K sleep 7: /_upsd? 148 root K 600K sleep 0: /etc/named

79 KONIEC