Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Wydział

Transkrypt

1 Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Kierunek i poziom studiów: Chemia I stopień Sylabus modułu: : Moduł A związany ze specjalnością (0310-CH-S1-025) Nazwa wariantu modułu (opcjonalnie): Analiza leków i kosmetyków () 1. Informacje ogólne koordynator modułu rok akademicki 2014/2015 semestr forma studiów sposób ustalania oceny końcowej modułu IV- letni stacjonarne egzamin 2. Opis dydaktycznych i pracy wykład prowadzący treści _fs_1 Prof. UŚ dr hab. inż. Ewa Schab-Balcerzak, Wykład omawiający podstawowe zagadnienia spektroskopii w chemii organicznej Treści : 1. Wstępne zagadnienia związane z nowoczesnymi metodami analizy instrumentalnej takimi jak: NMR czy MS. Krótka historia NMR i MS. Rola i znaczenie przedmiotu analizy instrumentalnej. Problemy związane z analizą związków diamagnetycznych i paramagnetycznych oraz gazów, cieczy i ciał stałych. Podstawowe pojęcia dotyczące NMR. Systemy spinowe (singlet, dublet, dublet dubletów, triplet, dublet tripletów, multiplet itd.). Interpretacja widm 1D NMR na podstawie integracji sygnałów, wartości przesunięcia chemicznego, stałej sprzężenia, J. Grupa funkcyjna. Internetowe bazy NMR, MS oraz programy komputerowe symulujące widma NMR (3 godz. J. Nycz). 2. Rozwiązywanie struktur związków organicznych i nieorganicznych w oparciu o podstawowe techniki NMR. Zastosowanie programów komputerowych symulujących widma NMR, bazy internetowe NMR (3 godz. J. Nycz) 3. Zagadnienia związane ze składem chemicznym kosmetyków wraz z przykładami oznaczania wybranych pierwiastków i związków

2 Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 2 metody prowadzenia dydaktycznych (kontaktowych ) pracy własnej opis pracy własnej organizacja obowiązkowa chemicznych w nich stosowanych. Zarys historii kosmetyki, składniki kosmetyków i ich podział. Pierwiastki i związki nieorganiczne stosowane w kosmetykach. Analiza wybranych związków nieorganicznych stosowanych w kosmetykach. Analiza jakościowa związków organicznych (etapy identyfikacji związków organicznych). Związki organiczne stosowane w kosmetykach i metody identyfikacji wybranych związków ( węglowodory alifatyczne, aromatyczne i alkohole). (3 godz. E. Schab-Balcerzak) 4. Związki organiczne stosowane w kosmetykach i metody identyfikacji wybranych związków (aldehydy, ketony, kwasy karboksylowe, hydroksykwasy, aminokwasy). Wprowadzenie do analizy spektroskopowej w podczerwieni z przykładami oznaczania wybranych składników kosmetyków. Zagadnienia związane ze składem chemicznym leków wraz z przykładami oznaczania wybranych pierwiastków i związków chemicznych w nich stosowanych. Zarys historii leków, aspekty prawne i sposoby klasyfikowania leków. Składniki leków. Pierwiastki i związki nieorganiczne stosowane w lekach. (3 godz. E. Schab-Balcerzak) 4. Związki organiczne stosowane w lekach i metody identyfikacji wybranych związków (związki metaloorganiczne, związki organiczne z atomem azotu, sole organiczne oraz związki wielofunkcyjne (3 godz. E. Schab-Balcerzak) Jak w opisie modułu 15 9 Praca ze wskazaną literaturą przedmiotu, ogólnie dostępnymi programami komputerowymi oraz internetowymi bazami NMR czy MS obejmująca samodzielne przyswojenie wiedzy odnośnie wskazanych zagadnień na wykładzie. Wykład obejmuje 5 spotkań po 3 godz. 1. Atkins Peter, William Atkins, Peter William, Chemia Fizyczna rozdział Günter Gauglitz and Tuan Vo-Dinh, Solid-state NMR, in Handbook of Spectroscopy, volume: Methods 2: NMR Spectroscopy, Wiley-VCH, Weinheim (2003). 3. L.A. Kazicyna, N.B. Kuplerska, Metody spektroskopowe wyznaczania struktury związków organicznych, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, Arct, J. Chatizow, M. Floryńska, K. Prystupa, B. Przybyszewska-Kujawa, Encyklopedia kosmetyki, Oficyna wydawnicza SPAR, Warszawa M. Molski, Chemia Piękna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa M. Iwan, R. Kurpiel-Gorgol, Z. Rzączyńska, Podstawy chemii w ćwiczeniach, Wydawnictwo Uniwersytetu M. Curie-Skłodowskiej, Lublin, A. Marzec, Chemia Kosmetyków, Wydawnictwo Dom Organizatora, Toruń J. McMurry, Chemia organiczna, PWN Warszawa G. Patrick, Chemia leków, PWN Warszawa E. Pawełczyk, Z. Płotkowiak, M. Zając, Chemiczna analiza leków, Państwowy Zakład Wydawnictw lekarskich, Warszawa 1981.

3 Uniwersytet Śląski w Katowicach str Farmakopea Polska IX (Tom I-II, 2011 rok), na podstawie Ph. Eur. 7 i jej suplementów uzupełniająca adres strony www Internet: laboratorium prowadzący treści _fs_2 Prof. dr hab. inż. Ewa Schab-Balcerzak, Dr Barbara Szpikowska-Sroka, Dr inż. Jacek Nycz, Dr Anna Pałka, Dr Andrzej Kita Ćwiczenia laboratoryjne analizy leków i kosmetyków Treści : 1. rozwiązywanie struktur związków organicznych i nieorganicznych w oparciu o NMR. (3 godz., J. Nycz) 2. Ekstrakcja i identyfikacja kofeiny z herbaty, witaminy C z owoców oraz barwników z pietruszki (do wyboru) (3 godz., Prof. dr hab. inż. Ewa Schab-Balcerzak) 3. Analiza wybranych leków. Cerometryczne oznaczanie paracetamolu w preparatach farmaceutycznych. Zapoznanie się z budową i właściwościami fizykochemicznymi, zasad oznaczania paracetamolu, samodzielne oznaczenia zawartości paracetamolu w tabletkach. (3 godz., Dr Barbara Szpikowska-Sroka) 4. Otrzymywanie olejków eterycznych. Rozdział olejku goździkowego za pomocą chromatografii kolumnowej. Otrzymywanie i badanie jakości pudrów kosmetycznych, kremów, mleczek kosmetycznych i depilatorów (3 godz., Dr Anna Pałka) 5. Omówienie zasady pomiaru techniką ICP-OES. Działanie wybranych preparatów, np. zawierających chlorowodorek werapamilu, diltiazemu, asparaginianu ornityny. Przygotowanie próbek do analizy: odważenie, przeniesienie ilościowe do zlewek. Oznaczenie półilościowe Ca, Mg, Zn, Fe, Mn, Cu, Obliczenia zawartości metali w preparatach. Interpretacja otrzymanych wyników. (3 godz., Dr Andrzej Kita) metody prowadzenia dydaktycznych (kontaktowych ) pracy własnej Jak w opisie modułu 15 10

4 Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 4 opis pracy własnej organizacja obowiązkowa uzupełniająca adres strony www Praca ze wskazaną literaturą przedmiotu, ogólnie dostępnymi programami komputerowymi oraz internetowymi bazami NMR czy MS obejmująca samodzielne przyswojenie wiedzy odnośnie wskazanych zagadnień. Przygotowanie do ćwiczeń laboratoryjnych, samodzielną pracę oraz przygotowanie sprawozdań z wykonanych ćwiczeń. Ćwiczenia obejmują 5 spotkań po 3 godz. 1. Atkins Peter, William Atkins, Peter William, Chemia Fizyczna rozdział Günter Gauglitz and Tuan Vo-Dinh, Solid-state NMR, in Handbook of Spectroscopy, volume: Methods 2: NMR Spectroscopy, Wiley-VCH, Weinheim (2003). 3. L.A. Kazicyna, N.B. Kuplerska, Metody spektroskopowe wyznaczania struktury związków organicznych, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 1976 Internet: 3. Opis sposobów efektów kształcenia modułu egzamin (-y) _fs_1 _fs_2 Treść wykładów i laboratorium oraz wskazana Skala ocen: 51-60% prawidłowych odpowiedzi 3, % prawidłowych odpowiedzi 3, % prawidłowych odpowiedzi 4, % prawidłowych odpowiedzi 4, % prawidłowych odpowiedzi 5,0 _w_1 sprawozdanie (-y) _fs_2 _w_3

5 Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 5 Wykorzystanie treści merytorycznych i umiejętności nabytych w laboratorium Ocenianie ciągłe (-y) _fs_2 Wykorzystanie umiejętności nabytych w laboratorium _w_2 Ocena praktycznych umiejętności pracy w laboratorium, na podstawie wyników uzyskanych na poszczególnych ćwiczeniach.