Dr inż. Teresa Rucioska

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Dr inż. Teresa Rucioska"

Transkrypt

1 Dr inż. Teresa Rucioska

2 Zielone Zamówienia Publiczne - Green Public Procurement (GPP) W Europie pojawiło się w ostatnim dziesięcioleciu wiele inicjatyw odnoszących się do problematyki zrównoważonego rozwoju, min.: Sustainable Development Strategy (Strategia Zrównoważonego Rozwoju) 2001, odnowiona 2006; Integrated Product Policy (Zintegrowana Polityka Produktowa) 2003; Environmental Technologies Action Plan (Plan Działao na Rzecz Technologii Środowiskowych ) 2005; Sustainable Consumption & Production (Zrównoważona konsumpcja i produkcja ) 2008, 2

3 Zielone Zamówienia Publiczne - Green Public Procurement (GPP) Zwróciły one uwagę na koniecznośd ukierunkowania gospodarki UE na wyroby i technologie przyjazne dla środowiska i społeczeostwa. Aby przyczynid się do odpowiednich zmian w sektorze prywatnym, prowadzone są działania: zwiększanie świadomości konsumentów, tworzenie programów promujących producentów, którzy działają zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. Działania te mają jednak niewielki wpływ na znaczną częśd rynku, jaką jest sektor publiczny. 3

4 Zielone Zamówienia Publiczne - Green Public Procurement (GPP) W paostwach członkowskich Unii Europejskiej znaczna częśd zapotrzebowania na produkty oraz usługi pochodzi od instytucji publicznych. Wydają one około 16% produktu krajowego brutto UE rocznie na: wyposażenie biur, pojazdy, wyroby budowlane, 4

5 Zielone Zamówienia Publiczne - Green Public Procurement (GPP) wyroby budowlane, utrzymanie budynków, transport, sprzątanie, catering, prace remontowe, itp.. 5

6 Zielone Zamówienia Publiczne - Green Public Procurement (GPP) Przez wiele lat jedynym czynnikiem wpływającym na rozstrzyganie przetargów w sektorze publicznym były korzyści ekonomiczne, a aspekty środowiskowe lub społeczne były brane pod uwagę rzadko lub wcale. Aby umożliwid zwiększenie roli tych czynników w wyborze towarów i usług, konieczne jest sformułowanie jednoznacznych i ambitnych kryteriów środowiskowych dla produktów oraz technologii, w miarę możliwości jednolite w skali europejskiej, zgodnie z duchem ułatwiania wymiany handlowej w UE. 6

7 Zielone Zamówienia Publiczne - Green Public Procurement (GPP) Instrumentem, który ma dostarczyd wytyczne dotyczące sposobu ograniczania oddziaływania inwestycji sektora publicznego na środowisko naturalne oraz wykorzystania zamówieo publicznych do pobudzania innowacji w zakresie technologii, produktów i usług środowiskowych są Zielone Zamówienia Publiczne Green Public Procurement (GPP). 7

8 Zielone Zamówienia Publiczne - Green Public Procurement (GPP) Aktualne założenia GPP przedstawia komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Rady Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego oraz Komitetu Regionów Zamówienia publiczne na rzecz poprawy stanu środowiska - opublikowany 16 lipca 2008 r. 8

9 Zielone Zamówienia Publiczne - Green Public Procurement (GPP) Zawartośd tego komunikatu to: proces ustalania wspólnych kryteriów dotyczących GPP; informacje nt. obliczania kosztu cyklu życia produktów (LCC lifecycle cost); wytyczne prawne i operacyjne; wsparcie polityczne poprzez ustalenie celu powiązanego ze wskaźnikami i systemu monitorowania. 9

10 Zielone Zamówienia Publiczne - Green Public Procurement (GPP) Wytyczne, działania oraz aktualny stan wdrożenia Zielonych Zamowieo Publicznych w Polsce zawiera Krajowy Plan Działao w zakresie zielonych zamówieo publicznych na lata [Krajowy Plan Działao ZZP ] 10

11 Zielone Zamówienia Publiczne - Green Public Procurement (GPP) Istotne informacje dotyczące Zielonych Zamówieo Publicznych zawiera też wydany w 2005 roku Podręcznik dotyczący ekologicznych zamówieo publicznych [GPP Handbook_pl] który, mimo iż nie jest dokumentem prawnie wiążącym, stanowi oficjalny dokument służb Komisji Europejskiej i zawiera wiele pożytecznych wskazówek odnoszących się do realizacji zakupów przyjaznych środowisku oraz odpowiedniej organizacji zamówieo publicznych. 11

12 Zielone Zamówienia Publiczne - Green Public Procurement (GPP) Rekomendacje i przykłady kryteriów pomocnych w Zielonych Zamówieniach Publicznych zawiera GPP Training Toolkit [GPP Training Toolkit], dokument opublikowany w marcu 2009 roku. Wdrożenie Zielonych Zamówieo Publicznych powinno mied wyraźny wpływ na budownictwo, ponieważ wszystkie inwestycje budowlano-remontowe, stanowiące znaczną częśd wydatków instytucji publicznych, będą musiały spełniad nowe kryteria, wykazujące ich małą szkodliwośd dla środowiska naturalnego. 12

13 Zielone Zamówienia Publiczne - Green Public Procurement (GPP) Polski Urząd Zamówieo Publicznych opublikował pierwsze kryteria dotyczące zielonych wyrobów, urządzeo zużywających energię, a w szczególności: urządzenia AGD, źródła światła, sprzęt biurowy/it, zielona energia elektryczna, pojazdy samochodowe, systemy i komponenty budynków. 13

14 Kryteria Zielonych Zamówieo Publicznych w Polsce Katalog kryteriów środowiskowych do stosowania przy przetargach finansowanych ze środków publicznych przygotowany na zlecenie MG zawiera: podstawowe kryteria środowiskowe dla szerokiej gamy wyrobów i usług opracowane na podstawie kryteriów dla wspólnotowej ekoetykiety EU Flower, niemieckiej ekoetykiety Der Blauer Engel 14

15 Kryteria Zielonych Zamówieo Publicznych w Polsce Katalog kryteriów środowiskowych do stosowania przy przetargach finansowanych ze środków publicznych przygotowany na zlecenie MG zawiera: podstawowe kryteria środowiskowe dla szerokiej gamy wyrobów i usług opracowane na podstawie kryteriów dla wspólnotowej ekoetykiety EU Flower, niemieckiej ekoetykiety Der Blauer Engel 15

16 informacje na temat możliwości uwzględnienia kryteriów, a także materiał informacyjny przybliżający zagadnienia ekoznakowania, deklaracji produktowych (normy ISO grupy 14020), wybranych oznakowao stosowanych na produktach i ich opakowaniach. 16

17 Kryteria dot. wyrobów budowlanych w katalogu GPP Lista kryteriów, które muszą spełniad wyroby budowlane, aby uzyskad etykietę ekologiczną. Kryteria te mogą byd wykorzystane do opracowania specyfikacji technicznej dla wyrobów budowlanych: 1. Wyroby budowlane z dodatkiem makulatury 2. Wyroby budowlane z dodatkiem stłuczki szklanej 17

18 3. Masy i lepiki bitumiczne o niskiej zawartośd rozpuszczalników 4. Twarde pokrycia podłogowe 5. Okna i drzwi zewnętrzne 6. Elementy obudów budynków (przegrody zewnętrzne) 7. Systemy grzewcze w budynkach 8. Systemy zaopatrzenia w ciepłą wodę 9. Systemy wentylacyjne 18

19 Dr inż. Teresa Rucioska

20 Polityka Ekologiczna Paostwa Wprowadzenie Zielonych Zamówieo Publicznych promujących w przetargach firmy posiadające certyfikaty zarządzania środowiskowego przez uzyskanie przez nie dodatkowych punktów; Wprowadzenie obniżenia opłat za korzystanie za środowiska przez firmy posiadające certyfikaty; Ograniczenie częstości kontroli w zakresie ochrony środowiska podmiotom posiadającym certyfikaty zarządzania środowiskowego 20

21 Aby wprowadzone w UE inicjatywy i polityki powiązane ze zrównoważonym rozwojem mogły funkcjonowad zgodnie z założeniami, konieczna jest popularyzacja rozwiązao i produktów charakteryzujących się jak najmniejszym negatywnym oddziaływaniem na środowisko. Poza akcjami informacyjnymi, uświadamiającymi konsumentów oraz producentów jak istotne są ich wybory w kwestii wybieranych towarów i stosowanych technologii, konieczne jest wprowadzenie zachęt ekonomicznych. 21

22 Dla producentów najlepszym bodźcem do rozszerzenia oferty o pozycje zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju jest popyt na nie. Zapotrzebowanie powinno byd generowane przez instytucje paostwowe, dzięki wprowadzeniu Zielonych Zamówieo Publicznych, a także przez konsumentów prywatnych. Innowacyjne, ekologiczne rozwiązania i produkty z pewnością będą wybierane częściej, jeżeli nie będą wymagały większych nakładów finansowych niż ich tradycyjne odpowiedniki. 22

23 Aby do tego doprowadzid, konieczne jest wprowadzenie: systemu ulg podatkowych, systemu dotacji, które będą obniżały ostateczny koszt towarów i technologii zgodnych z zasadami zrównoważonego rozwoju. W wielu paostwach Unii Europejskiej zostały już uruchomione programy zachęt finansowych wspierające efektywnośd energetyczną w budynkach [EuroACE_incentive_programmes]. 23

24 Jak należy rozumied Zielone Zamówienia Publiczne? to instrument mający spowodowad wydawanie pieniędzy publicznych na produkty i usługi spełniające, poza ekonomicznymi, określone warunki środowiskowe. wprowadzenie dodatkowych, koniecznych do spełnienia kryteriów wymusi na przedsiębiorcach, którzy będą chcieli współpracowad z instytucjami publicznymi, dostosowanie swojej oferty do wymagao zrównoważonego rozwoju. 24

25 Jedną z metod zwiększania zainteresowania producentów, konsumentów prywatnych inwestycjami w produkty i technologie spełniające zaostrzone wymagania, np. środowiskowe, są zachęty podatkowe, tj.: odliczenia od podatku przysługujące osobom lub firmom, wdrażającym działania mające korzystny wpływ na środowisko (jak na przykład ocieplenie budynków, powodując zmniejszanie zużycia energii, czy zastosowanie technologii umożliwiającej wykorzystanie odpadów w procesie produkcji), 25

26 odliczenia od podatku przysługujące przedsiębiorstwom i instytucjom, które opracowują nowatorskie, ekologiczne technologie. Zachętą do kupowania produktów o pożądanych parametrach względem środowiska może byd obniżenie dla nich podatku VAT. 26

27 Przykład zastosowania powyższej metody można zaobserwowad w Belgii - od 2003 roku działa tam program ulg podatkowych dla osób prywatnych, które decydują się na przedsięwzięcie działao mających na celu: zwiększenie efektywności energetycznej posiadanych lub wynajmowanych przez nich budynków mieszkalnych, wykorzystanie w nich odnawialnych źródeł energii. Na wsparcie inwestycji, które muszą należed do jednej z określonych w programie kategorii, tylko w 2003 roku zostało przeznaczone w Belgii 37 milionów euro. 27

28 Z kolei program ulg podatkowych dla przedsiębiorców, którzy inwestują we wdrażanie: innowacyjnych, efektywnych energetycznie technologii, innowacyjnych i ekologicznych produktów, odnawialnych źródeł energii, został wprowadzony w 2004 roku w Holandii. 28

29 Co roku publikowana jest lista preferowanych technologii i jeżeli koszty inwestycyjne poniesione zostały na jedną z nich, pewna częśd tej kwoty może byd odliczona od podatku dochodowego. Obniżenie podatku VAT w celu promowania produktów realizujących założenia zrównoważonego rozwoju jest stosowane od 2000 roku w Szkocji 29

30 Dotyczy ono wybranych produktów wspomagających oszczędzanie energii, które zostały poprawnie zainstalowane i spełniają swoją funkcję w budynkach mieszkalnych lub użyteczności publicznej. Wysokośd podatku VAT wynosi dla nich 5%, co stanowi najniższą możliwą stawkę dopuszczaną przez przepisy unijne. 30

31 Dofinansowania Kolejną metodą mającą na celu zwiększenie udziału innowacyjnych technologii i wyrobów w rynku jest bezpośrednie dofinansowanie działao z ich udziałem. Działanie takie mają miejsce między innymi w Polsce, gdzie funkcjonuje tzw. fundusz termomodernizacyjny. 31

32 Aby skorzystad z funduszu termomodernizacyjnego, właściciel lub zarządca obiektu musi przeprowadzid inwestycję poprawiającą jego efektywnośd energetyczną, finansowaną za pomocą kredytu udzielonego przez jeden z banków, mających podpisaną umowę o współpracy z Bankiem Gospodarstwa Krajowego (BGK). Jeżeli inwestycja spełnia określone warunki, BGK przyznaje tzw. premię termomodernizacyjną, która stanowi spłatę 20% kredytu zaciągniętego przez inwestora. 32

33 Podobnym przykładem wsparcia finansowego, mającego na celu ograniczenie wpływu budynków mieszkalnych na klimat, poprzez popularyzację produktów i rozwiązao efektywnych energetycznie, jest wprowadzony w 2006 roku w Austrii Rządowy Program promocji wysokiej efektywności energetycznej w budynkach. Na jego finansowanie do 2010 roku przeznaczono mln euro. 33

34 Program ten określa: minimalną startową wartośd zużycia energii na metr kwadratowy powierzchni, jaką musi charakteryzowad się obiekt przystępujący do programu, wartośd docelową jaką powinien osiągnąd obiekt budowlany w wyniku inwestycji. 34

35 Na podstawie powyższych przykładów widad szeroki wachlarz narzędzi, które mogą byd zastosowane. Tak więc, aby osiągnąd: jak najlepszy efekt w znaczeniu największego tempa wdrażania, najszerszy zakres wdrażania innowacyjnych rozwiązao do budownictwa w Polsce, wydaje się pożądane użycie wielu spośród nich. 35

36 Aby opracowanie i wprowadzenie w życie tego typu narzędzi było możliwie i przyniosło zamierzony efekt, konieczne jest: sformułowanie celów, które mają zostad za ich pomocą osiągnięte, kryteriów służących do ich oceny i wartościowania, połączenie celów i kryteriów w spójną strategię działania. 36

37 Dr inż. Teresa Rucioska

38 Inicjowany przez Komisję Europejską instrument EMAS (Eco Management and Audit Scheme System Ekozarządzania i Audytu) to narzędzie, które: ułatwia przedsiębiorstwom optymalizację ich procesów produkcyjnych, zmniejszając wpływ na środowisko, prowadzi do bardziej efektywnego wykorzystywania zasobów. 38

39 W dniu 22 grudnia 2009 r. opublikowano w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej ROZPORZĄDZENIE (WE) NR 1221/2009 PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie dobrowolnego udziału organizacji w systemie ekozarządzania i audytu we Wspólnocie (EMAS). Rozporządzenie weszło w życie 11 stycznia 2010 r. 39

40 Rozporządzenie ustala: procedurę rejestracji organizacji w systemie EMAS oraz wynikające z tej rejestracji obowiązki, wymagania stawiane wobec osób i instytucji weryfikujących informacje o prowadzonych w zarejestrowanych podmiotach działaniach na rzecz środowiska. 40

41 W dniu 29 stycznia 2010 r. ukazało się Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczące zachęt dla organizacji zarejestrowanych w EMAS w latach , w którym opisano rodzaje zachęt i wyniki doświadczeo paostw członkowskich w zakresie działao promocyjnych dotyczących EMAS. 41

42 Charakter zachęt stosowanych przez władze krajowe różni się i zależy od przyjętych celów. W sprawozdaniu zidentyfikowano dwie główne grupy zachęt: elastycznośd uregulowao prawnych, zachęty promocyjne poprzez: zamówienia publiczne, wsparcie finansowe, wsparcie techniczne, wsparcie informacyjne. 42

43 Elastycznośd uregulowao prawnych obejmuje: ulgi regulacyjne, liberalizację, która obejmuje zmiany w samych przepisach. Elastycznośd uregulowao prawnych ma na celu: uproszczenie i zredukowanie ilości przepisów, tam gdzie jest ich nadmiar, usunięcie przeszkód proceduralnych, ograniczenie potrzeby przedkładania organom regulacyjnym zbędnych i powtarzalnych dokumentów, zachęcanie do odpowiedzialnego postępowania podmiotów gospodarczych. 43

44 W zakresie elastyczności uregulowao prawnych odnotowano niewielką poprawę sytuacji przede wszystkim w takich paostwach jak: Niemcy, Słowacja, Hiszpania, Wielka Brytania, przy jednoczesnym braku stosowania zachęt w postaci wsparcia informacyjnego w kilkunastu paostwach członkowskich. 44

45 Największą listę dokumentów legislacyjnych w dziedzinie ochrony środowiska opracowały przede wszystkim: Niemcy oraz Austria, Belgia, Dania, Włochy, Portugalia, Holandia, Słowacja, Słowenia, Hiszpania, Wielka Brytania. 45

46 Natomiast paostwa takie jak: Cypr, Czechy, Francja, Litwa, rozpoczęły prace zmierzające do zapewnienia za pomocą uregulowao prawnych określonych korzyści organizacjom zarejestrowanym w EMAS. 46

47 W większości przypadków ograniczono obowiązek sprawozdawczy lub udostępniono uproszczone procedury : składania wniosków o pozwolenie w dziedzinie zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli (IPPC), gospodarowania odpadami, zezwoleo na składowanie odpadów, gospodarki wodnej i emisji. Zachęty związane z IPPC przeważają na Cyprze, Litwie, Słowacji, Hiszpanii i w Wielkiej Brytanii. 47

48 Zachęty promocyjne Z zachęt promocyjnych korzystad można w następujących głównych obszarach: wsparcie informacyjne, wsparcie finansowe, wsparcie techniczne, zamówienia publiczne. 48

49 Główne rodzaje udzielanego w paostwach członkowskich wsparcia informacyjnego to: programy informacyjne przygotowane specjalnie dla podmiotów gospodarczych, małych przedsiębiorstw produkcyjnych i zakładów rzemieślniczych, związków zawodowych, władz publicznych oraz społeczeostwa, 49

50 kampanie informacyjne adresowane do określonych grup interesu i opinii publicznej, wspomagane przez kampanie telewizyjne, artykuły i publikacje w prasie specjalistycznej oraz gazetach lokalnych, kampanie promocyjne upowszechniające wiedzę na temat EMAS, konferencje oraz warsztaty mające na celu zachęcanie do aktywnego udziału oraz wymiana doświadczeo i najlepszych praktyk związanych z EMAS. 50

51 Można zaobserwowad tendencję wzrostową w zakresie wsparcia informacyjnego w latach : wszystkie paostwa członkowskie posiadają przynajmniej jedną stronę internetową informującą o EMAS. w paostwach takich jak Czechy, Estonia czy Holandia EMAS traktowano jako częśd szerszego zagadnienia np. zrównoważonego rozwoju lub innych systemów zarządzania środowiskiem. 51

52 w Grecji, we Włoszech, na Łotwie, w Portugalii, na Słowacji, w Słowenii i Hiszpanii organizowano konferencje lub zapewniono materiały informacyjne nt. systemu i koniecznych kroków do zarejestrowania organizacji w EMAS. W Austrii, na Cyprze, w Finlandii, Niemczech, Rumunii, Hiszpanii, Holandii i Wielkiej Brytanii organizowano regularnie (w większości przypadków coroczne) spotkania dotyczące zagadnieo informacyjnych. 52

53 mniej powszechnym rodzajem stosowanego wsparcia było: organizowanie krajowych konkursów o tematyce EMAS, tworzenie telewizyjnych krótkometrażowych filmów promocyjnych (Polska i Portugalia), produkcja gadżetów związanych z EMAS (Polska). 53

54 Mimo, że zachęty w zakresie wsparcia informacyjnego są dostępne dla wszystkich organizacji, niektóre paostwa członkowskie takie jak: Cypr, Litwa, Słowacja, Hiszpania tworzą zachęty przeznaczone szczególnie dla MŚP. 54

55 W budżecie przeznaczonym na zapewnienie EMAS wsparcia informacyjnego, w kilku paostwach członkowskich (Niemcy, Grecja, Polska, Hiszpania, Estonia, Francja, Łotwa i Rumunia) widoczna jest tendencja wzrostowa. Wsparcie finansowe obejmuje przede wszystkim: subsydia dla nowych rejestracji w EMAS w formie ryczałtów lub procentowego zwrotu łącznie poniesionych kosztów, 55

56 ulgi podatkowe na zakupy mające na celu poprawę efektów działalności środowiskowej, które stanowią pośredni sposób finansowania, specjalne fundusze na pomoc techniczną, szkolenia personelu i doradztwo zewnętrzne, obniżone opłaty rejestracyjne, preferencyjne warunki dla zarejestrowanych w EMAS firm, wynegocjowane z bankami i ubezpieczycielami. 56

57 Budżet przeznaczony na EMAS zwiększono o blisko 400%, przy czym najwięcej przeznaczono na ten cel w Hiszpanii. Wsparcie to wykorzystywano głównie na potrzeby: konferencji, seminariów, opracowania publikacji, podręczników i broszur itp. 57

58 Wsparcie finansowe dla nowych rejestracji w EMAS w niewielkim stopniu było udzielane głównie: w Niemczech, w Grecji, na Słowacji, w Hiszpanii, w Wielkiej Brytanii, w Portugalii. 58

59 Podobnie przedstawia się sytuacja dla organizacji zarejestrowanych już w EMAS wsparcia udziela : Słowacja, Hiszpania, Francja, Wielka Brytania. 59

60 Ponadto zwiększyło się specjalne wsparcie finansowe na: projekty pilotażowe, programy promocyjne, porozumienia w dziedzinie środowiska naturalnego itp., mimo, iż udzielają go jedynie nieliczne paostwa takie jak Finlandia, Hiszpania, Austria, Czechy, Irlandia, Łotwa i Portugalia. 60

61 Zwiększono zachęty finansowe na rejestrację w EMAS w formie obniżonych opłat rejestracyjnych m.in. : w Danii, Finlandii, Niemczech, na Litwie, w Rumunii, we Włoszech i w Wielkiej Brytanii, a całkowite ich zniesienie obowiązuje: w Belgii, na Cyprze, w Estonii, we Francji, w Grecji, na Węgrzech, Łotwie, w Holandii, we Włoszech (w przypadku władz publicznych) i w Hiszpanii. 61

62 Na szczególną uwagę zasługują działania banków i zakładów ubezpieczeo we Włoszech, gdzie organizacjom zarejestrowanym w EMAS oferuje się określone korzyści, np.: tanie kredyty na wdrożenie EMAS, korzyści ubezpieczeniowe wynikające z rejestracji w EMAS. Podobnie sytuacja przedstawia się na Słowacji. 62

63 Jeśli chodzi o wsparcie dla MŚP - brak opłat jest niewątpliwie dobrą zachętą, przynoszącą korzyści MŚP oraz innym organizacjom. Tak jest w przypadku: Finlandii, Rumunii Wielkiej Brytanii, gdzie brany jest pod uwagę rozmiar organizacji a zasięg obniżki w opłatach ogranicza się jedynie do MŚP. 63

64 Poza obniżonymi opłatami wsparcie finansowe adresowane specjalnie do MŚP jest dostępne: w Czechach, w Grecji, we Włoszech, w Portugalii, na Słowacji, w Hiszpanii, w Wielkiej Brytanii. 64

65 Wsparcie techniczne w paostwach członkowskich koncentruje się głównie na: programach edukacyjnych we współpracy z odpowiednimi stowarzyszeniami, np. izbami przemysłu i handlu, lub też pod nadzorem krajowego organu ds. EMAS, programach wdrożeniowych - wprowadzanych etapami i przeznaczonych specjalnie dla MŚP, 65

66 ułatwianiu współpracy obejmującej wszystkich uczestniczących w systemach zarządzania środowiskowego za pośrednictwem np.: grup roboczych, partnerstwa, wzajemnych kontroli i szkoleo dostosowanych do indywidualnych potrzeb. 66

67 W odniesieniu do wsparcia technicznego w większości paostw członkowskich (Austria, Belgia, Czechy, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Niemcy, Węgry, Włochy, Litwa, Norwegia, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Hiszpania i Holandia) opracowano dokumenty dotyczące pomocy technicznej. Są to np.: podręczniki, wytyczne, Informatory, itd., 67

68 Dzielą się one na określone sektory, np.: dla szpitali, obiektów sportowych (Grecja); usług publicznych (Belgia); dla sektora chemicznego, spożywczego, farmaceutycznego, 68

69 elektrycznego/elektronicznego (Hiszpania); dla sektora żywności i napojów, mebli (Wielka Brytania). Szczegółowe wytyczne dla władz lokalnych opracowano w Estonii, Grecji, na Węgrzech, Łotwie, w Polsce, Słowenii, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii. 69

70 Jednocześnie zostały opracowane dokumenty i programy w celu ułatwienia wdrażania EMAS w MŚP w: Czechach, Danii, Francji, Niemczech, Polsce, Portugalii, Słowacji i Wielkiej Brytanii Irlandii, i ich liczba znacznie wzrosła. 70

71 Programy edukacyjne obejmujące: warsztaty z wdrażania EMAS w ramach grup roboczych, szkolenia weryfikatorów środowiskowych, audytorów i władz lokalnych, opracowano w większości paostw członkowskich (Belgia, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Niemcy, Grecja, Węgry, Włochy, Irlandia, Łotwa, Niemcy, Polska, Portugalia, Słowacja, Słowenia, Hiszpania, Holandia i Wielka Brytania). 71

72 Kolejnym obszarem zachęt promocyjnych na rzecz EMAS prowadzonych przez paostwa członkowskie są zamówienia publiczne, na które wydaje się około 1 mld EUR, czyli około 16% PKB UE. Nowe regulacje dotyczące zamówieo publicznych opracowano w Austrii, na Cyprze, w Czechach, Grecji, na Węgrzech, Łotwie, w Portugalii, Rumunii, Słowacji, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii), a pakiet wytycznych i dokumentów przyjęto w Czechach, Finlandii, Grecji, we Włoszech, na Łotwie, Litwie, w Norwegii, Polsce i Holandii. 72

73 Dokumenty paostw członkowskich odnoszą się do zazielenienia zamówieo publicznych, jednak nie we wszystkich przypadkach stanowią bezpośrednią lub wyraźną korzyśd dla organizacji zarejestrowanych w EMAS. Konkretne odesłania do EMAS oraz sposobu stosowania uwzględnienia tego systemu w zamówieniach publicznych zawierają jedynie dokumenty zgłoszone przez Czechy, Grecję, Litwę, Rumunię, Słowację, Hiszpanię, Holandię i Wielką Brytanię. 73

74 Chociaż paostwa członkowskie stosują środki oferujące zachęty dla organizacji prywatnych jak i publicznych zarejestrowanych w EMAS, środowisko przedsiębiorców nadal odczuwa niedobór konkretnych działao pomocowych, co wskazuje na potrzebę poprawy w tym zakresie. Zachęty, które proponują organy krajowe, szczególnie jeżeli są oparte na konkretnie ukierunkowanych działaniach politycznych i programach, mogą mied pozytywny wpływ na zapotrzebowanie na EMAS. 74

75 Ze strony Komisji Europejskiej oczekuje się z kolei: pomocy technicznej, wsparcia informacyjnego, niezbędnego do wdrażania EMAS w organizacjach prywatnych i publicznych. Wdrożenie Systemu Ekozarządzania i Audytu we Wspólnocie (EMAS) stanowi istotny element wskazujący na zaangażowanie przedsiębiorcy w działania na rzecz ochrony środowiska naturalnego. 75

76 Omawiane zachęty stosowane w paostwach członkowskich UE sprawiają, że: rejestracja w EMAS wiąże się z poprawą wizerunku danej organizacji, jest sposobem osiągnięcia przez innowacyjne przedsiębiorstwo istotnej przewagi konkurencyjnej na rynku. Całośd opracowano na podstawie publikacji pracowników ITB 76

Zachęty do stosowania systemu EMAS

Zachęty do stosowania systemu EMAS Zachęty do stosowania systemu EMAS Numer: XVI 03.03.2010 Inicjowany przez Komisję Europejską instrument EMAS (Eco Management and Audot Scheme System Ekozarządzania i Audytu), omawiany już w IV części Informatora

Bardziej szczegółowo

Magazyny energii w obecnych i przyszłych programach wsparcia Magdalena Kuczyńska

Magazyny energii w obecnych i przyszłych programach wsparcia Magdalena Kuczyńska Magazyny energii w obecnych i przyszłych programach wsparcia Magdalena Kuczyńska II Konferencja Magazyny energii Kołobrzeg, 6-7 listopada 2018 r. Rosnąca skala potrzeb inwestycji związanych z magazynowaniem

Bardziej szczegółowo

ZAŁĄCZNIKI KOMUNIKATU KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

ZAŁĄCZNIKI KOMUNIKATU KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 23.7.2014 r. COM(2014) 520 final ANNEXES 1 to 3 ZAŁĄCZNIKI do KOMUNIKATU KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY Efektywność energetyczna i jej wkład w bezpieczeństwo

Bardziej szczegółowo

Wstęp. 1 Założenia i cele EMAS 2 EMAS w Polsce 3 Wdrażanie i rejestracja w EMAS

Wstęp. 1 Założenia i cele EMAS 2 EMAS w Polsce 3 Wdrażanie i rejestracja w EMAS Wstęp 1 Założenia i cele EMAS 2 EMAS w Polsce 3 Wdrażanie i rejestracja w EMAS Założenia 1 i cele EMAS Geneza zarządzania środowiskowego EMAS / ISO 14001 Zarządzanie środowiskowe 1995 Zarządzanie jakością

Bardziej szczegółowo

Zielone Zamówienia Publiczne GPP Green Public Procurement

Zielone Zamówienia Publiczne GPP Green Public Procurement Zielone Zamówienia Publiczne GPP Green Public Procurement Clayton Reklewski Louis-Jean KAPE S.A. 2012-10-15 2012-10-18 Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 1 Definicja Zielonych zamówień publicznych

Bardziej szczegółowo

Zielone zamówienia publiczne

Zielone zamówienia publiczne Zielone zamówienia publiczne Bartosz Królczyk Wielkopolska Agencja Zarządzania Energią Definicja Zielone zamówienia publiczne (Green Public Procurement) - zespół procedur uwzględniających aspekty środowiskowe

Bardziej szczegółowo

Działalność innowacyjna przedsiębiorstw w Polsce na tle państw Unii Europejskiej

Działalność innowacyjna przedsiębiorstw w Polsce na tle państw Unii Europejskiej 2011 Paulina Zadura-Lichota, p.o. dyrektora Departamentu Rozwoju Przedsiębiorczości i Innowacyjności PARP Działalność innowacyjna przedsiębiorstw w Polsce na tle państw Unii Europejskiej Warszawa, 1 lutego

Bardziej szczegółowo

Wynagrodzenie minimalne w Polsce i w krajach Unii Europejskiej

Wynagrodzenie minimalne w Polsce i w krajach Unii Europejskiej Wynagrodzenie minimalne w Polsce i w krajach Unii Europejskiej Płaca minimalna w krajach unii europejskiej Spośród 28 państw członkowskich Unii Europejskiej 21 krajów posiada regulacje dotyczące wynagrodzenia

Bardziej szczegółowo

Środki zarządzania środowiskowego w świetle EMAS na wybranych przykładach wykorzystanie systemu zamówień publicznych

Środki zarządzania środowiskowego w świetle EMAS na wybranych przykładach wykorzystanie systemu zamówień publicznych Środki zarządzania środowiskowego w świetle EMAS na wybranych przykładach wykorzystanie systemu zamówień publicznych Maciej Krzyczkowski Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska Generalna Dyrekcja Ochrony

Bardziej szczegółowo

Programy dla przedsiębiorców na rzecz innowacji w ochronie środowiska w latach 2014-2020

Programy dla przedsiębiorców na rzecz innowacji w ochronie środowiska w latach 2014-2020 Programy dla przedsiębiorców na rzecz innowacji w ochronie środowiska w latach 2014-2020 Katowice, maj 2014 roku Programy dla przedsiębiorców na rzecz innowacji w ochronie środowiska w latach 2014-2020

Bardziej szczegółowo

48,6% Turystyka w Unii Europejskiej INFORMACJE SYGNALNE r.

48,6% Turystyka w Unii Europejskiej INFORMACJE SYGNALNE r. INFORMACJE SYGNALNE Turystyka w Unii Europejskiej 16.02.2018 r. 48,6% Udział noclegów udzielonych turystom Według Eurostatu - Urzędu Statystycznego Unii Europejskiej, liczba noclegów udzielonych w turystycznych

Bardziej szczegółowo

Energetyka OZE/URE w strategii Unii Europejskiej: w kierunku promocji odnawialnych źródeł energii w Europie

Energetyka OZE/URE w strategii Unii Europejskiej: w kierunku promocji odnawialnych źródeł energii w Europie Energetyka OZE/URE w strategii Unii Europejskiej: w kierunku promocji odnawialnych źródeł energii w Europie 30/03/2011 Natalia Matyba PLAN PREZENTACJI I. Strategia Europa 2020 nowe kierunki działao Unii

Bardziej szczegółowo

PL Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 292/19

PL Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 292/19 1.11.2013 PL Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 292/19 KOMISJA EUROPEJSKA, DECYZJA WYKONAWCZA KOMISJI z dnia 31 października 2013 r. dotycząca dostosowania rocznych limitów emisji państw członkowskich

Bardziej szczegółowo

Pozycja polskiego przemysłu spożywczego na tle krajów Unii Europejskiej

Pozycja polskiego przemysłu spożywczego na tle krajów Unii Europejskiej Pozycja polskiego przemysłu spożywczego na tle krajów Unii Europejskiej mgr Mirosława Tereszczuk dr inż. Robert Mroczek Sofia, 12-13 września 2017 r. Plan wystąpienia 1. Cel pracy, źródła danych 2. Porównawcza

Bardziej szczegółowo

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 30/6 2.2.2018 ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) 2018/162 z dnia 23 listopada 2017 r. zmieniające załącznik I do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 oraz załączniki II

Bardziej szczegółowo

ZAŁĄCZNIKI. Komunikatu Komisji

ZAŁĄCZNIKI. Komunikatu Komisji KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 14.12.2015 r. COM(2015) 639 final ANNEXES 3 to 4 ZAŁĄCZNIKI ZAŁĄCZNIK III: Ogólna ocena zasady dodatkowości (art. 95 RWP) ZAŁĄCZNIK IV: Terminy przedkładania i przyjmowania

Bardziej szczegółowo

A8-0392/328

A8-0392/328 11.1.2018 A8-0392/328 328 Paloma López Bermejo, Neoklis Sylikiotis, Cornelia Ernst, Takis Hadjigeorgiou, Dimitrios Papadimoulis Motyw 7 (7) Należy zatem ustanowić wiążący unijny cel osiągnięcia co najmniej

Bardziej szczegółowo

WPŁYW GLOBALNEGO KRYZYSU

WPŁYW GLOBALNEGO KRYZYSU WPŁYW GLOBALNEGO KRYZYSU GOSPODARCZEGO NA POZYCJĘ KONKURENCYJNĄ UNII EUROPEJSKIEJ W HANDLU MIĘDZYNARODOWYM Tomasz Białowąs Katedra Gospodarki Światowej i Integracji Europejskiej, UMCS w Lublinie bialowas@hektor.umcs.lublin.pl

Bardziej szczegółowo

UWARUNKOWANIA PRAWNE ROZWOJU BIOGAZU

UWARUNKOWANIA PRAWNE ROZWOJU BIOGAZU UWARUNKOWANIA PRAWNE ROZWOJU BIOGAZU Według przepisów prawa UE i Polski inż. Bartłomiej Asztemborski basztemborski@kape.gov.pl dr inż. Ryszard Wnuk Zmień odpady na zysk - Biogazownia w Twojej gminie Rozwój

Bardziej szczegółowo

Zakończenie Summary Bibliografia

Zakończenie Summary Bibliografia Spis treści: Wstęp Rozdział I Zakresy i ich wpływ na pojmowanie bezpieczeństwa wewnętrznego 1.1. Zakresy pojmowania bezpieczeństwa wewnętrznego 1.1.1. Zakres wąski bezpieczeństwa wewnętrznego 1.1.2. Zakres

Bardziej szczegółowo

Recykling odpadów opakowaniowych

Recykling odpadów opakowaniowych GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY URZĄD STATYSTYCZNY W KATOWICACH Wskaźniki Zrównoważonego Rozwoju. Moduł krajowy Więcej informacji: w kwestiach merytorycznych dotyczących: wskaźników krajowych oraz na poziomie

Bardziej szczegółowo

Krajowy system ekozarządzania i audytu. EMAS potrzeba czy konieczność?

Krajowy system ekozarządzania i audytu. EMAS potrzeba czy konieczność? Krajowy system ekozarządzania i audytu EMAS potrzeba czy konieczność? Agnieszka Zdanowska Departament Informacji o Środowisku Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska 25 listopada 2010 r., Poznań Międzynarodowe

Bardziej szczegółowo

Wyzwania Energetyki 2012 CEF

Wyzwania Energetyki 2012 CEF Wyzwania Energetyki 2012 CEF Janusz Piechociński Luty 2012 Nowe narzędzie CEF Dnia 29 czerwca 2011 r. Komisja Europejska przyjęła wniosek dotyczący kolejnych wieloletnich ram finansowych obejmujących lata

Bardziej szczegółowo

POLSKI RUCH CZYSTSZEJ PRODUKCJI NOT

POLSKI RUCH CZYSTSZEJ PRODUKCJI NOT Seminarium Informacyjno-promocyjne projektu: Propagowanie wzorców produkcji i konsumpcji sprzyjających promocji zasad trwałego i zrównoważonego rozwoju. Zmiany wzorców produkcji i konsumpcji w świetle

Bardziej szczegółowo

Aktywność zawodowa osób starszych w wybranych krajach Unii Europejskiej

Aktywność zawodowa osób starszych w wybranych krajach Unii Europejskiej Aktywność zawodowa osób starszych w wybranych krajach Unii Europejskiej dr Ewa Wasilewska II Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa Społeczne wyzwania i problemy XXI wieku. STARZEJĄCE SIĘ SPOŁECZEŃSTWO

Bardziej szczegółowo

Programy Ramowe UE jako narzędzie realizacji ERA Struktura 7.PR UE. Zasady uczestnictywa

Programy Ramowe UE jako narzędzie realizacji ERA Struktura 7.PR UE. Zasady uczestnictywa Programy Ramowe UE jako narzędzie realizacji ERA Struktura 7.PR UE. Zasady uczestnictywa Renata Downar-Zapolska Regionalny Punkt Kontaktowy ds. 7. PR UE Politechnika Gdańska 1 7. Program Ramowy Badań,

Bardziej szczegółowo

(4) Belgia, Niemcy, Francja, Chorwacja, Litwa i Rumunia podjęły decyzję o zastosowaniu art. 11 ust. 3 rozporządzenia

(4) Belgia, Niemcy, Francja, Chorwacja, Litwa i Rumunia podjęły decyzję o zastosowaniu art. 11 ust. 3 rozporządzenia L 367/16 23.12.2014 ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) NR 1378/2014 z dnia 17 października 2014 r. zmieniające załącznik I do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 oraz załączniki

Bardziej szczegółowo

Udział polityki spójności stale rośnie: - w 1965r. wynosił 6% - w 1988 r. wynosił 17% - w 2013r. wyniesie 36%

Udział polityki spójności stale rośnie: - w 1965r. wynosił 6% - w 1988 r. wynosił 17% - w 2013r. wyniesie 36% Jakie zmiany mogą czekać rolników po 2013? Czy będą to zmiany gruntowne czy jedynie kosmetyczne? Czy poszczególne instrumenty WPR będą ewaluować czy też zostaną uzupełnione o nowe elementy? Reforma WPR

Bardziej szczegółowo

Jak pokonać bariery dla (eko)innowacji w Polsce?

Jak pokonać bariery dla (eko)innowacji w Polsce? Jak pokonać bariery dla (eko)innowacji w Polsce? Maciej Bukowski Instytut Badań Strukturalnych Warszawa, 25.05.2012 Plan Wprowadzenie po co Polsce (eko)innowacje. Pułapka średniego dochodu Nie ma ekoinnowacyjności

Bardziej szczegółowo

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Wspólna waluta euro

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Wspólna waluta euro Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Wspólna waluta euro dr Marta Musiał Katedra Bankowości i Finansów Porównawczych Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług Uniwersytet Szczeciński 17 listopad 2016 r. PLAN

Bardziej szczegółowo

Rozwijanie zdolności instytucjonalnych celem skutecznego zarządzania bezpieczeństwem ruchu drogowego w Polsce. Sekretariat Krajowej Rady BRD

Rozwijanie zdolności instytucjonalnych celem skutecznego zarządzania bezpieczeństwem ruchu drogowego w Polsce. Sekretariat Krajowej Rady BRD Rozwijanie zdolności instytucjonalnych celem skutecznego zarządzania bezpieczeństwem ruchu drogowego w Polsce Sekretariat Krajowej Rady BRD Krakowskie Dni Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, Kraków, 26/02/2015

Bardziej szczegółowo

PLAN DZIAŁANIA KT nr 324 ds. Zarządzania w Organizacjach Ochrony Zdrowia

PLAN DZIAŁANIA KT nr 324 ds. Zarządzania w Organizacjach Ochrony Zdrowia STRESZCZENIE PLAN DZIAŁANIA KT 324 Strona 1 PLAN DZIAŁANIA KT nr 324 ds. Zarządzania w Organizacjach Ochrony Zdrowia W ochronie zdrowia działają jednostki różnego rodzaju, zarówno państwowe jak i prywatne,

Bardziej szczegółowo

Wydatki na ochronę zdrowia w

Wydatki na ochronę zdrowia w Wydatki na ochronę zdrowia w wybranych krajach OECD Seminarium BRE CASE Stan finansów ochrony zdrowia 12 czerwca 2008 r. Agnieszka Sowa CASE, IZP CM UJ Zakres analizy Dane OECD Health Data 2007 (edycja

Bardziej szczegółowo

System zintegrowanego zarządzania dla zrównoważonego rozwoju na poziomie lokalnym i regionalnym

System zintegrowanego zarządzania dla zrównoważonego rozwoju na poziomie lokalnym i regionalnym System zintegrowanego zarządzania dla zrównoważonego rozwoju Działania na rzecz zrównoważonego rozwoju na poziomie lokalnym Obecnie władze lokalne stoją w obliczu wielu wyzwao i trudnych decyzji. Chod

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE)

ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 11.5.2016 L 121/11 ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2016/699 z dnia 10 maja 2016 r. ustalające na rok 2016 pułapy budżetowe mające zastosowanie do niektórych systemów wsparcia bezpośredniego określonych

Bardziej szczegółowo

W przypadku wykorzystywania danych prosimy o podanie źródła i pełnej nazwy firmy: TNS OBOP. Obawy Europejczyków

W przypadku wykorzystywania danych prosimy o podanie źródła i pełnej nazwy firmy: TNS OBOP. Obawy Europejczyków Informacja prasowa Kontakt: Urszula Krassowska t +48 22 598 98 98 f +48 22 598 99 99 e urszula.krassowska@tns-global.pl www.tns-global.pl 11 marca 2008 W przypadku wykorzystywania danych prosimy o podanie

Bardziej szczegółowo

Sewilla, lutego 2010 DEKLARACJA FORUM DORADCZEGO NA TEMAT OGÓLNOEUROPEJSKIEGO BADANIA KONSUMPCJI ŻYWNOŚCI EUROPEJSKIE MENU

Sewilla, lutego 2010 DEKLARACJA FORUM DORADCZEGO NA TEMAT OGÓLNOEUROPEJSKIEGO BADANIA KONSUMPCJI ŻYWNOŚCI EUROPEJSKIE MENU Sewilla, 11-12 lutego 2010 DEKLARACJA FORUM DORADCZEGO NA TEMAT OGÓLNOEUROPEJSKIEGO BADANIA KONSUMPCJI ŻYWNOŚCI EUROPEJSKIE MENU OGÓLNOEUROPEJSKIE BADANIE KONSUMPCJI ŻYWNOŚCI (EU Menu) Propozycja przeprowadzenia

Bardziej szczegółowo

ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ TURYSTYKI UE NA PRZYKŁADZIE REGIONU ŁÓDZKIEGO

ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ TURYSTYKI UE NA PRZYKŁADZIE REGIONU ŁÓDZKIEGO ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ TURYSTYKI UE NA PRZYKŁADZIE REGIONU ŁÓDZKIEGO MGR RADOSŁAW DZIUBA KATEDRA GOSPODARKI ŚWIATOWEJ I INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ UNIWERSYTET ŁÓDZKI CEL STRATEGII EUROPA 2020 Inteligentny, zielony

Bardziej szczegółowo

FORUM TERMOMODERNIZACJA 2014 AUDYTY ENERGETYCZNE PRZEDSIĘBIORSTW NOWA KONCEPCJA

FORUM TERMOMODERNIZACJA 2014 AUDYTY ENERGETYCZNE PRZEDSIĘBIORSTW NOWA KONCEPCJA FORUM TERMOMODERNIZACJA 2014 AUDYTY ENERGETYCZNE PRZEDSIĘBIORSTW NOWA KONCEPCJA Dr inż. MACIEJ ROBAKIEWICZ Fundacja Poszanowania Energii Zrzeszenie Audytorów Energetycznych AUDYTY ENERGETYCZNE W POLSCE

Bardziej szczegółowo

Pytania i odpowiedzi w sprawie inicjatywy obywatelskiej

Pytania i odpowiedzi w sprawie inicjatywy obywatelskiej Pytania i odpowiedzi w sprawie inicjatywy obywatelskiej Obywatele Unii Europejskiej będą mogli wkrótce zwrócić się do Unii o wprowadzenie nowych przepisów, pod warunkiem że uda im się zebrać milion podpisów.

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE)

ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 22.6.2018 L 159/21 ROZPORZĄDZENIA ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2018/891 z dnia 21 czerwca 2018 r. ustalające na rok 2018 pułapy budżetowe mające zastosowanie do niektórych systemów wsparcia bezpośredniego

Bardziej szczegółowo

OFERTA. Deklaracje środowiskowe III typu STRONA GŁÓWNA WIEDZA O BUDOWNICTWIE ZRÓWNOWAŻONE BUDOWNICTWO OFERTA. Formy współpracy:

OFERTA. Deklaracje środowiskowe III typu STRONA GŁÓWNA WIEDZA O BUDOWNICTWIE ZRÓWNOWAŻONE BUDOWNICTWO OFERTA. Formy współpracy: STRONA GŁÓWNA WIEDZA O BUDOWNICTWIE ZRÓWNOWAŻONE BUDOWNICTWO OFERTA OFERTA Formy współpracy: Badania cech środowiskowych wyrobów budowlanych Deklaracje środowiskowe w tym Environmental Product Declarations

Bardziej szczegółowo

SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA W UNII EUROPEJSKIEJ W 2010 R.

SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA W UNII EUROPEJSKIEJ W 2010 R. 1 SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA W UNII EUROPEJSKIEJ W 2010 R. T. 01. LUDNOŚĆ (stan w dniu 1 stycznia) GĘSTOŚĆ ZALUDNIENIA w tys. UE (27) 495 292 497 683 499 703 501 103 Strefa euro (17) 326 561 328 484

Bardziej szczegółowo

RYNEK ZBÓŻ. Towar. Wg ZSRIR (MRiRW) r.

RYNEK ZBÓŻ. Towar. Wg ZSRIR (MRiRW) r. RYNEK ZBÓŻ TENDENCJE CENOWE Ceny zakupu zbóż Na rynku krajowym w pierwszym tygodniu kwietnia 2018 r. wzrosły ceny większości monitorowanych zbóż. W dniach 2 8.04.2018 r. w zakładach zbożowych objętych

Bardziej szczegółowo

Innowacyjność w biznesie - od inspiracji do sukcesu Działania PARP na rzecz innowacyjności

Innowacyjność w biznesie - od inspiracji do sukcesu Działania PARP na rzecz innowacyjności 2011 Bożena Lublińska-Kasprzak Prezes PARP Innowacyjność w biznesie - od inspiracji do sukcesu Działania PARP na rzecz innowacyjności Nowy Sącz, 3 czerwca 2011 r. Innowacyjność polskiej gospodarki Summary

Bardziej szczegółowo

Źródło: kwartalne raporty NBP Informacja o kartach płatniczych

Źródło: kwartalne raporty NBP Informacja o kartach płatniczych Na koniec I kwartału 2018 r. na polskim rynku znajdowały się 39 590 844 karty płatnicze, z czego 35 528 356 (89,7%) to karty klientów indywidualnych, a 4 062 488 (10,3%) to karty klientów biznesowych.

Bardziej szczegółowo

Systemy zarządzania środowiskowego

Systemy zarządzania środowiskowego Systemy zarządzania środowiskowego Maciej Krzyczkowski O czym będzie mowa? 1 Zarządzanie środowiskowe 2 Korzyści wdrażania SZŚ 3 Zachęty systemowe do SZŚ 4 Rejestracja w EMAS Zarządzanie środowiskowe 1

Bardziej szczegółowo

Sytuacja zawodowa osób z wyższym wykształceniem w Polsce i w krajach Unii Europejskiej w 2012 r.

Sytuacja zawodowa osób z wyższym wykształceniem w Polsce i w krajach Unii Europejskiej w 2012 r. 1 Urz d Statystyczny w Gda sku W Polsce w 2012 r. udział osób w wieku 30-34 lata posiadających wykształcenie wyższe w ogólnej liczbie ludności w tym wieku (aktywni zawodowo + bierni zawodowo) wyniósł 39,1%

Bardziej szczegółowo

Przywileje dla posiadaczy samochodów niskoemisyjnych w krajach europejskich 04/ Instytut Kamila Galickiego

Przywileje dla posiadaczy samochodów niskoemisyjnych w krajach europejskich 04/ Instytut Kamila Galickiego Przywileje dla posiadaczy samochodów niskoemisyjnych w krajach europejskich 04/2016 - Instytut Kamila Galickiego Austria Zwolnienie od podatku paliwowego pobieranego przy pierwszej rejestracji. Zwolnienie

Bardziej szczegółowo

DECYZJA WYKONAWCZA KOMISJI

DECYZJA WYKONAWCZA KOMISJI 21.2.2013 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 48/23 DECYZJA WYKONAWCZA KOMISJI z dnia 19 lutego 2013 r. w odniesieniu do pomocy finansowej Unii na rzecz skoordynowanego planu kontroli w celu ustalenia

Bardziej szczegółowo

(Ogłoszenia) PROCEDURY ADMINISTRACYJNE KOMISJA

(Ogłoszenia) PROCEDURY ADMINISTRACYJNE KOMISJA 3.7.2009 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej C 151/25 V (Ogłoszenia) PROCEDURY ADMINISTRACYJNE KOMISJA Zaproszenie do składania wniosków Program Kultura (2007 2013) Wdrożenie działań programowych: wieloletnie

Bardziej szczegółowo

OSZCZĘDZANIE ENERGII w szkołach i innych budynkach publicznych przez upowszechnienie metodologii 50/50

OSZCZĘDZANIE ENERGII w szkołach i innych budynkach publicznych przez upowszechnienie metodologii 50/50 OSZCZĘDZANIE ENERGII w szkołach i innych budynkach publicznych przez upowszechnienie metodologii 50/50 Anna Jaskuła Zastępca Dyrektora www.pnec.org.pl Stowarzyszenie Gmin Polska Sieć Energie Cités 31-016

Bardziej szczegółowo

Leasing finansowanie inwestycji innowacyjnych

Leasing finansowanie inwestycji innowacyjnych Rozwój innowacyjny firm w Polsce. Szanse i bariery. Leasing finansowanie inwestycji innowacyjnych Andrzej Sugajski dyrektor generalny Związek Polskiego Leasingu Bariery ekonomiczne w działalności innowacyjnej

Bardziej szczegółowo

Inne Programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej 2014-2020 Szczecin, 8 lipca 2014

Inne Programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej 2014-2020 Szczecin, 8 lipca 2014 Inne Programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej 2014-2020 Szczecin, 8 lipca 2014 Beneficjenci W programach transnarodowych (CE, BSR) zarówno instytucje publiczne, jak i prywatne. W programie INTERREG

Bardziej szczegółowo

Przemysł spożywczy w Polsce analiza z wykorzystaniem tablic przepływów międzygałęziowych

Przemysł spożywczy w Polsce analiza z wykorzystaniem tablic przepływów międzygałęziowych Przemysł spożywczy w Polsce analiza z wykorzystaniem tablic przepływów międzygałęziowych Zakład Ekonomiki Przemysłu Spożywczego Warszawa, 21 kwietnia 2017 r. Plan wystąpienia Bilans tworzenia i rozdysponowania

Bardziej szczegółowo

Pakiet zamiast kwot: co czeka producentów mleka?

Pakiet zamiast kwot: co czeka producentów mleka? https://www. Pakiet zamiast kwot: co czeka producentów mleka? Autor: Maria Czarniakowska Data: 14 grudnia 2015 Likwidacja kwot mlecznych to koniec administracyjnej regulacji rynku mleka i poddanie go przede

Bardziej szczegółowo

Monika Jarzemska Krajowy Punkt Kontaktowy Programu IEE Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

Monika Jarzemska Krajowy Punkt Kontaktowy Programu IEE Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. Dofinansowanie inwestycji publicznych z obszaru poprawy efektywności energetycznej i OZE ze środków programu IEE instrumenty pomocy technicznej z grupy ELENA Monika Jarzemska Krajowy Punkt Kontaktowy Programu

Bardziej szczegółowo

Instrumenty finansowe typu pomocy technicznej w ramach programu Inteligentna Energia Europa

Instrumenty finansowe typu pomocy technicznej w ramach programu Inteligentna Energia Europa Instrumenty finansowe typu pomocy technicznej w ramach programu Inteligentna Energia Europa Regionalna konferencja EnercitEE 29.03.2012 r., Wrocław Dr inż. Arkadiusz Węglarz Krajowa Agencja Poszanowania

Bardziej szczegółowo

Przyszłość rolnictwa, gospodarki żywnościowej i obszarów wiejskich dr hab. Julian T. Krzyżanowski SGGW

Przyszłość rolnictwa, gospodarki żywnościowej i obszarów wiejskich dr hab. Julian T. Krzyżanowski SGGW Przyszłość rolnictwa, gospodarki żywnościowej i obszarów wiejskich dr hab. Julian T. Krzyżanowski SGGW Konferencja Rolnictwo, gospodarka żywnościowa, obszary wiejskie 10 lat w UE SGGW, 11.04.2014r. Znaczenie

Bardziej szczegółowo

Statystyka wniosków TOI 2011

Statystyka wniosków TOI 2011 Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji Narodowa Agencja Programu Uczenie się przez całe życie Statystyka wniosków TOI 2011 Konkurs 2011 Wnioski TOI w PL lata 2007-2011 KONKURS Dostępny budżet TOI w PL (euro)

Bardziej szczegółowo

Co mówią liczby. Sygnały poprawy

Co mówią liczby. Sygnały poprawy EU27 Produkcja (9m2007): Tekstylia +1 % OdzieŜ +2 % Co mówią liczby. Raport. Tekstylia i odzieŝ w Unii Europejskiej.Trzy kwartały 2007 Produkcja Sygnały poprawy Po raz pierwszy od roku 2000 Unia Europejska

Bardziej szczegółowo

Informacja na temat wdrażania Krajowego Planu Działań dotyczącego efektywności energetycznej w Polsce

Informacja na temat wdrażania Krajowego Planu Działań dotyczącego efektywności energetycznej w Polsce Ministerstwo Gospodarki Informacja na temat wdrażania Krajowego Planu Działań dotyczącego efektywności energetycznej w Polsce Tomasz Dąbrowski, Dyrektor Departamentu Energetyki Warszawa, 1 lutego 2011

Bardziej szczegółowo

L 90/106 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 90/106 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 90/106 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 28.3.2013 DECYZJA KOMISJI z dnia 26 marca 2013 r. określająca roczne limity emisji państw członkowskich na lata 2013 2020 zgodnie z decyzją Parlamentu Europejskiego

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO GOSPODARKI. Strategia zmian wzorców produkcji i konsumpcji na sprzyjające realizacji zasad trwałego, zrównoważonego rozwoju

MINISTERSTWO GOSPODARKI. Strategia zmian wzorców produkcji i konsumpcji na sprzyjające realizacji zasad trwałego, zrównoważonego rozwoju Strategia zmian wzorców produkcji i konsumpcji na sprzyjające realizacji zasad trwałego, zrównoważonego rozwoju 1 Uwarunkowania realizacji strategii Zewnętrzne (dokumenty międzynarodowe: Unii Europejskiej,

Bardziej szczegółowo

Zielone Zamówienia Publiczne w Europie

Zielone Zamówienia Publiczne w Europie Zielone Zamówienia Publiczne w Europie Bałtycka Agencja Poszanowania Energii Sp. z o.o. Zawartość Zielone Zamówienia Publiczne i Zrównoważone Zamówienia Zielone Zamówienia publiczne (GPP) w praktyce Ramy

Bardziej szczegółowo

KONSULTACJE NA TEMAT RÓŻNORODNOŚCI W MIEJSCU PRACY ORAZ ANTYDYSKRYMINACJI

KONSULTACJE NA TEMAT RÓŻNORODNOŚCI W MIEJSCU PRACY ORAZ ANTYDYSKRYMINACJI KONSULTACJE NA TEMAT RÓŻNORODNOŚCI W MIEJSCU PRACY ORAZ ANTYDYSKRYMINACJI 14.06.2005-15.07.2005 Znaleziono 803 odpowiedzi z 803 odpowiadających wybranym kryteriom Proszę wskazać główny sektor działalności

Bardziej szczegółowo

realizacji inwestycji zagranicznych w gminach woj. małopolskiego

realizacji inwestycji zagranicznych w gminach woj. małopolskiego Opłacalno acalność realizacji inwestycji zagranicznych w gminach woj. małopolskiego Prof. UG dr hab. Przemysław Kulawczuk Andrzej Poszewiecki Kraków, 4 lutego 2009 roku Tabela 1. NajwyŜsze stawki nominalnego

Bardziej szczegółowo

Oferta produktów ubezpieczeniowych (działalność komercjna)

Oferta produktów ubezpieczeniowych (działalność komercjna) Oferta produktów ubezpieczeniowych (działalność komercjna) KUKE KUKE jest specjalistą w ubezpieczaniu należności eksportowych realizowanych na warunkach kredytowych do blisko 200 krajów świata. Polski

Bardziej szczegółowo

Produkt lokalny i tradycyjny szansą na rozwój przedsiębiorczości Autor: Tomasz Solis r.

Produkt lokalny i tradycyjny szansą na rozwój przedsiębiorczości Autor: Tomasz Solis r. Materiał opracowany przez Lokalną Grupę Działania Ziemi Kraśnickiej. Instytucja Zarządzająca PROW 2014-2020 Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:

Bardziej szczegółowo

Uczestnictwo europejskich MŚP w programach B+R

Uczestnictwo europejskich MŚP w programach B+R Uczestnictwo europejskich MŚP w programach B+R Oczekiwania i bariery Paweł Kaczmarek Poznański Park Naukowo-Technologiczny Fundacji UAM w Poznaniu Projekt MAPEER SME MŚP a Programy wsparcia B+R Analiza

Bardziej szczegółowo

Dokument ten służy wyłącznie do celów dokumentacyjnych i instytucje nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za jego zawartość

Dokument ten służy wyłącznie do celów dokumentacyjnych i instytucje nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za jego zawartość 2015R1089 PL 01.01.2015 001.001 1 Dokument ten służy wyłącznie do celów dokumentacyjnych i instytucje nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za jego zawartość B ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2015/1089

Bardziej szczegółowo

Czechy. Dania. Niemcy

Czechy. Dania. Niemcy Belgia axation/vat_ec/belgium/vat_ec_be-en.htm - Vademecum VAT na stronie http://minfin.fgov.be - strona Ministerstwa Finansów http://www.fisconet.fgov.be/fr/?frame.dll&root=v:/fisconetfra.2/&versie= 04&type=btw-com!INH&&

Bardziej szczegółowo

PROGNOZY WYNAGRODZEŃ W EUROPIE NA 2018 ROK

PROGNOZY WYNAGRODZEŃ W EUROPIE NA 2018 ROK 29.2.207 Informacja prasowa portalu Pytania i dodatkowe informacje: tel. 509 509 536 media@sedlak.pl PROGNOZY WYNAGRODZEŃ W EUROPIE NA 208 ROK Końcowe miesiące roku to dla większości menedżerów i specjalistów

Bardziej szczegółowo

Lokalne Grupy Rybackie i Oś 4 w różnych krajach UE

Lokalne Grupy Rybackie i Oś 4 w różnych krajach UE Lokalne Grupy Rybackie i Oś 4 w różnych krajach UE Próba podsumowania Urszula Budzich-Tabor, FARNET Support Unit Warszawa, 25 czerwca 2013 r. Co trzeba wiedzieć o Osi 4 w UE, żeby ją zrozumieć? Gdzie jesteśmy

Bardziej szczegółowo

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Wspólna waluta euro Po co komu Unia Europejska i euro? dr Urszula Kurczewska EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Wspólna waluta euro Po co komu Unia Europejska i euro? dr Urszula Kurczewska EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Wspólna waluta euro Po co komu Unia Europejska i euro? dr Urszula Kurczewska Szkoła Główna Handlowa w Warszawie 23 października 2012 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY

Bardziej szczegółowo

BANK OCHRONY ŚRODOWISKA S.A.

BANK OCHRONY ŚRODOWISKA S.A. BANK OCHRONY ŚRODOWISKA S.A. Finansowanie projektów z zakresu ochrony środowiska i racjonalnego gospodarowania energią przez Bank Ochrony Środowiska. Warszawa, maj 2009r. DOŚWIADCZENIA BOŚ S.A. jest jedynym

Bardziej szczegółowo

Polityka spójności 2007-2013

Polityka spójności 2007-2013 Regionalne Programy Operacyjne jako źródło finansowania centrów nauki i wystaw interaktywnych Agnieszka Dawydzik Departament Koordynacji Programów Regionalnych Konferencja INTERAKCJA-INTEGRACJA INTEGRACJA

Bardziej szczegółowo

ZAŁĄCZNIK. Odpowiedzi państw członkowskich w sprawie wprowadzania w życie zaleceń Komisji w sprawie wyborów do Parlamentu Europejskiego

ZAŁĄCZNIK. Odpowiedzi państw członkowskich w sprawie wprowadzania w życie zaleceń Komisji w sprawie wyborów do Parlamentu Europejskiego KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 27.3.2014 r. COM(2014) 196 ANNEX 1 ZAŁĄCZNIK Odpowiedzi państw członkowskich w sprawie wprowadzania w życie zaleceń Komisji w sprawie wyborów do Parlamentu Europejskiego

Bardziej szczegółowo

Polityka kredytowa w Polsce i UE

Polityka kredytowa w Polsce i UE Polityka kredytowa Raport Polityka Kredytowa powstał w oparciu o dane zgromadzone przez Urząd Nadzoru Bankowego (EBA) oraz (ECB) Europejski Bank Centralny. Jest to pierwszy w Polsce tego typu raport odnoszący

Bardziej szczegółowo

ZAŁĄCZNIK KOMUNIKATU KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW

ZAŁĄCZNIK KOMUNIKATU KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 2.12.2015 COM(2015) 614 final ANNEX 1 ZAŁĄCZNIK do KOMUNIKATU KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW Zamknięcie

Bardziej szczegółowo

OFERTA PROGRAMOWA NFOŚiGW Gospodarka niskoemisyjna

OFERTA PROGRAMOWA NFOŚiGW Gospodarka niskoemisyjna Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej OFERTA PROGRAMOWA NFOŚiGW Gospodarka niskoemisyjna Anna Pekar Zastępca Dyrektora Departamentu Gospodarki Niskoemisyjnej Warszawa, 20.03.2015 r. Plan

Bardziej szczegółowo

realizacji inwestycji zagranicznych w gminach woj. Opolskiego

realizacji inwestycji zagranicznych w gminach woj. Opolskiego Opłacalno acalność realizacji inwestycji zagranicznych w gminach woj. Opolskiego Prof. UG dr hab. Przemysław Kulawczuk Andrzej Poszewiecki Opole, 3 marca 2009 roku Tabela 1. NajwyŜsze stawki nominalnego

Bardziej szczegółowo

Promocja inwestycji na rzecz zrównowa onej gospodarki energetycznej w budownictwie - sesja informacyjna DG REGIO 19 czerwca 2009

Promocja inwestycji na rzecz zrównowa onej gospodarki energetycznej w budownictwie - sesja informacyjna DG REGIO 19 czerwca 2009 FINANSOWANIE PRZEDSIĘWZIĘĆ POPRAWIAJĄCYCH EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNĄ I ENERGIĘ ODNAWIALNĄ W BUDOWNICTWIE : DOŚWIADCZENIA EUROPEJSKIEGO BANKU INWESTYCYJNEGO Europejski Bank Inwestycyjny (EIB) Promocja inwestycji

Bardziej szczegółowo

Lokalny Plan Działań dotyczący efektywności energetycznej. Plan działań na rzecz zrównoważonej energii

Lokalny Plan Działań dotyczący efektywności energetycznej. Plan działań na rzecz zrównoważonej energii Lokalny Plan Działań dotyczący efektywności energetycznej oraz Plan działań na rzecz zrównoważonej energii jako elementy planowania energetycznego w gminie Łukasz Polakowski 1 SEAP Sustainable Energy Action

Bardziej szczegółowo

Przeciwdziałanie praktykom monopolistycznym: sprawozdanie na temat cen samochodów pokazuje mniejsze różnice w cenach nowych samochodów w UE w 2010 r.

Przeciwdziałanie praktykom monopolistycznym: sprawozdanie na temat cen samochodów pokazuje mniejsze różnice w cenach nowych samochodów w UE w 2010 r. KOMISJA EUROPEJSKA KOMUNIKAT PRASOWY Przeciwdziałanie praktykom monopolistycznym: sprawozdanie na temat cen pokazuje mniejsze różnice w cenach nowych w UE w 2010 r. Bruksela, 26 lipca 2011 r. Ostatnie

Bardziej szczegółowo

Inteligentna Energia Europa Konkurs w 2012 r.

Inteligentna Energia Europa Konkurs w 2012 r. Inteligentna Energia Europa Konkurs w 2012 r. Antonina Kaniszewska Krajowy Punkt Kontaktowy Programu IEE Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. Budżet na 2012 r. > 67 milionów (+ 5 milionów ) wsparcie

Bardziej szczegółowo

Modele systemów organizacji i finansowania sportu powszechnego w Europie

Modele systemów organizacji i finansowania sportu powszechnego w Europie Modele systemów organizacji i finansowania sportu powszechnego w Europie Dr Renata Włoch Projekt Społeczny 2012 Instytut Socjologii UW r.wloch@uw.edu.pl Europejski model sportu Uznanie roli sportu przez

Bardziej szczegółowo

31-052 Kraków ul. Miodowa 41 tel./fax: (12) 426 20 61 e-mail: redakcja@rynekpracy.pl www.sedlak.pl www.rynekpracy.pl www.wynagrodzenia.

31-052 Kraków ul. Miodowa 41 tel./fax: (12) 426 20 61 e-mail: redakcja@rynekpracy.pl www.sedlak.pl www.rynekpracy.pl www.wynagrodzenia. Oferta sprzedaży raportu: Wydajność pracy w Polsce OFERTA SPRZEDAŻY RAPORTU Wydajność pracy w Polsce Kraków 2012 31-052 Kraków ul. Miodowa 41 tel./fax: (12) 426 20 61 e-mail: redakcja@rynekpracy.pl www.sedlak.pl

Bardziej szczegółowo

ROZDZIAŁ 21 AKTYWNOŚĆ EKONOMICZNA KOBIET I MĘŻCZYZN W POLSCE NA TLE KRAJÓW UNII EUROPEJSKIEJ

ROZDZIAŁ 21 AKTYWNOŚĆ EKONOMICZNA KOBIET I MĘŻCZYZN W POLSCE NA TLE KRAJÓW UNII EUROPEJSKIEJ Patrycja Zwiech ROZDZIAŁ 21 AKTYWNOŚĆ EKONOMICZNA KOBIET I MĘŻCZYZN W POLSCE NA TLE KRAJÓW UNII EUROPEJSKIEJ 1. Wstęp Polska, będąc członkiem Unii Europejskiej, stoi przed rozwiązaniem wielu problemów.

Bardziej szczegółowo

- jako alternatywne inwestycje rynku kapitałowego.

- jako alternatywne inwestycje rynku kapitałowego. Fundusze hedgingowe i private equity - jako alternatywne inwestycje rynku kapitałowego. Dr Małgorzata Mikita Wyższa Szkoła a Handlu i Prawa im. R. Łazarskiego w Warszawie Do grupy inwestycji alternatywnych

Bardziej szczegółowo

Unijny rynek gazu model a rzeczywistość. Zmiany na europejskich rynkach gazu i strategie największych eksporterów Lidia Puka PISM, 21.06.2012 r.

Unijny rynek gazu model a rzeczywistość. Zmiany na europejskich rynkach gazu i strategie największych eksporterów Lidia Puka PISM, 21.06.2012 r. Unijny rynek gazu model a rzeczywistość Zmiany na europejskich rynkach gazu i strategie największych eksporterów Lidia Puka PISM, 21.06.2012 r. Analiza trendów Wydobycie gazu w UE w 2010 r. Holandia Wielka

Bardziej szczegółowo

DECYZJA WYKONAWCZA KOMISJI

DECYZJA WYKONAWCZA KOMISJI L 356/78 Dziennik Urzędowy Europejskiej 22.12.2012 DECYZJA WYKONAWCZA KOMISJI z dnia 7 grudnia 2012 r. w sprawie dodatkowego wkładu finansowego w programy państw członkowskich na 2012 r. w dziedzinie kontroli

Bardziej szczegółowo

Interreg Region Morza Bałtyckiego (IBSR)

Interreg Region Morza Bałtyckiego (IBSR) Interreg Region Morza Bałtyckiego 2014-2020 (IBSR) Barbara Podruczna-Mocarska Biuro Funduszy Zewnętrznych Akademia Pomorska Luty 2015 r. 1. Podstawowe informacje o programie 2 Obszar programu Dania, Niemcy

Bardziej szczegółowo

Audyt energetyczny jako wsparcie Systemów Zarządzania Energią (ISO 50001)

Audyt energetyczny jako wsparcie Systemów Zarządzania Energią (ISO 50001) Audyt energetyczny jako wsparcie Systemów Zarządzania Energią (ISO 50001) ROMAN KOŁODZIEJ IV Konferencja Naukowo-Techniczna,,Utrzymanie ruchu w przemyśle spożywczym Szczyrk, 26 kwietnia 2012 r. 1 PLAN

Bardziej szczegółowo

Założenia Narodowego Programu Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej oraz działania na rzecz zrównoważonej produkcji i konsumpcji

Założenia Narodowego Programu Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej oraz działania na rzecz zrównoważonej produkcji i konsumpcji Założenia Narodowego Programu Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej oraz działania na rzecz zrównoważonej produkcji i konsumpcji 2 Plan prezentacji 1. Kontekst transformacji niskoemisyjnej 2. Przykładowe wyzwania

Bardziej szczegółowo

(Akty o charakterze nieustawodawczym) ROZPORZĄDZENIA

(Akty o charakterze nieustawodawczym) ROZPORZĄDZENIA 24.9.2014 L 280/1 II (Akty o charakterze nieustawodawczym) ROZPORZĄDZENIA ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) NR 994/2014 z dnia 13 maja 2014 r. zmieniające załączniki VIII i VIIIc do rozporządzenia

Bardziej szczegółowo

Jadwiga A. Tworek. Strategia zrównoważonego budownictwa w Polsce Seminarium ITB, Warszawa, 9 czerwca 2009

Jadwiga A. Tworek. Strategia zrównoważonego budownictwa w Polsce Seminarium ITB, Warszawa, 9 czerwca 2009 Zrównoważone budownictwo w Europie i w Polsce przegląd regulacji prawnych i inicjatyw legislacyjnych Jadwiga A. Tworek Strategia zrównoważonego budownictwa w Polsce Seminarium ITB, Warszawa, 9 czerwca

Bardziej szczegółowo

Małe i średnie przedsiębiorstwa w programie Horyzont finansowanie i aspekty prawne

Małe i średnie przedsiębiorstwa w programie Horyzont finansowanie i aspekty prawne Seminarium z cyklu Europejskie Przedsiębiorstwo pt.: Małe i średnie przedsiębiorstwa w programie Horyzont 2020 - finansowanie i aspekty prawne Warszawa, 21 czerwca 2017 r. www.een.org.pl Małe i Średnie

Bardziej szczegółowo

POZYSKAŁEŚ DOTACJĘ? I CO DALEJ?

POZYSKAŁEŚ DOTACJĘ? I CO DALEJ? POZYSKAŁEŚ DOTACJĘ? I CO DALEJ? Krok pierwszy pozyskanie dotacji MISP pomoże Ci w pozyskaniu funduszy z Unii Europejskiej! Dotacje unijne krok po kroku Nowy budżet Unii Europejskiej na lata 2014-2020 -

Bardziej szczegółowo

RYNEK ZBÓŻ. Cena bez VAT Wg ZSRIR (MRiRW) r. Zmiana tyg. TENDENCJE CENOWE. Towar

RYNEK ZBÓŻ. Cena bez VAT Wg ZSRIR (MRiRW) r. Zmiana tyg. TENDENCJE CENOWE. Towar RYNEK ZBÓŻ TENDENCJE CENOWE Ceny zakupu zbóż W pierwszym tygodniu czerwca 2018 r. wzrosły ceny skupu wszystkich monitorowanych zbóż. Zakłady zbożowe objęte monitoringiem Zintegrowanego Systemu Rolniczej

Bardziej szczegółowo