Życie ( ) BEZPŁATNY Dwutygodnik

Transkrypt

1 nr 11 (158) 2015 ISSN N Życie O W E ( ) BEZPŁATNY Dwutygodnik NAKŁAD Olsztyna

2 N O W E 2 Nowe Życie Olsztyna nr 11(158) 2015 z olsztyna Dodatkowy przystanek linii 36 Na ul. Bukowskiego, po obu stronach, uruchomiono przystanek dla linii 36, Bukowskiego Bartąska, zlokalizowany przed skrzyżowaniami z ul. Bartąską. Wreszcie pasażerom będzie łatwiej. Hajże na plażę! Pierwsze kąpielisko nad jeziorem Ukiel przy ulicy Jeziornej zostało otwarte. Czynny jest też wodny plac zabaw (wstęp 5 i 10 zł) z dmuchanymi przeszkodami i pływającymi zabawkami. Są tam zjeżdżalnie, huśtawki, równoważnie, trampoliny, katapulty oraz pływająca góra lodowa. Osoby, które nie potrafią pływać, mogą wypożyczyć kamizelki asekuracyjne. W Centrum Rekreacyjno-Sportowym Ukiel są trzy wypożyczalnie różnego sprzętu sportowo-rekreacyjnego dwie przy ul. Jeziornej, trzecia przy ul. Olimpijskiej. Przy tej ulicy znajduje się też hala do siatkówki plażowej, ale czas gry trzeba rezerwować. Pogoda dopisuje, więc hajże na plażę! Najpiękniejszy list z Olsztyna? Wśród stu finałowych Najpiękniejszych listów dla Ziemi 2015 znalazły się również trzy listy napisane i narysowane przez uczniów z SP 15 oraz przedszkoli nr 13 i 23. Tematem tegorocznego ogólnopolskiego konkursu jest ograniczanie odpadów i ekokonsumpcja. Uczniowie przedstawiali pomysły na to, co można zrobić na etapie zakupów, a następnie w domach, szkole, w wolnym czasie, by minimalizować ilość wytwarzanych każdego dnia śmieci. Wybrane przez jury listy zamieszczono na stronie akcji i poddano głosowaniu internautów. Na najpiękniejsze prace czekają nagrody. Aby wybrać najlepszy list, należy wejść na stronę Zachęcamy do głosowania na propozycje olsztyńskich uczniów. Głosowanie trwa do 10 czerwca, wyniki zostaną ogłoszone 15 czerwca. Pierwszy tramwaj już w drodze! W połowie czerwca do Olsztyna trafi pierwszy z piętnastu dwukierunkowych, niskopodłogowych tramwajów. Firma Solaris wyprodukowała już dwa wozy i testuje je w poznańskiej zajezdni Z bólem zawiadamiamy, że 2 czerwca 2015 r. odeszła na zawsze nasza kochana Ciocia, Maria Jankowska Dziecko pogranicza, wygnane z domu przez hitlerowców, dzielna kobieta zagospodarowująca Ziemie Odzyskane, gościnna i życzliwa każdemu Mazurka. Żyła 92 lata. Spoczęła 8 czerwca na Cmentarzu Komunalnym w Olsztynie. MPK na Franowie, celem homologacji. Klimatyzowany i monitorowany tramwaj pomieści ponad 200 pasażerów, z czego 43 na miejscach siedzących. Ma sześć par podwójnych drzwi po każdej ze stron. Oficjalną prezentację tramwaju Solaris Tramino Olsztyn w zajezdni przy ulicy Kołobrzeskiej zaplanowano na 19 czerwca. Cały kontrakt zrealizowany zostanie do końca września. Tym samym, po ponad pięćdziesięciu latach przerwy, do miasta powróci komunikacja tramwajowa. Ratuszowy parking płatny Ogólnodostępny parking przy ul. Ratuszowej został włączony do Strefy Płatnego Parkowania (podstrefa C czerwona). Czy odstraszy to wygodnych kierowców od wciskania się do centrum miasta? Porady podatkowe w ratuszu Punkt Konsultacyjny Krajowej Izby Doradców Podatkowych pełni dyżur w każdy pierwszy i ostatni roboczy dzień miesiąca, w godzinach w Biurze Obsługi Klienta przy placu Jana Pawła II 1. To efekt współpracy Urzędu Miasta i Warmińsko-Mazurskiego Oddziału Krajowej Izby Doradców Podatkowych. W punkcie można uzyskać bezpłatne porady w zakresie procedur przy zakładaniu biznesu oraz obowiązków w podatku dochodowym od osób fizycznych i prawnych, podatku od towarów i usług, podatku od nieruchomości i innych. Fachowcy doradzą, jakie wybrać formy opodatkowania i prowadzenia działalności, jak wystawiać faktury i opłacać podatki, by nie popaść w tarapaty. Wprawdzie przysłowie głosi, że dobrymi radami nawet piekło jest wybrukowane, ale lepiej spytać fachowców. Olsztyn na perłowo Narodowe Centrum Kultury oraz Dziennik Gazeta Prawna nagrodziły Olsztyn prestiżowym dyplomem Wzory kultury. Nagroda jest dowodem uznania dla miast, w których kultura jest traktowana jako ważny element rozwoju społeczno-gospodarczego. Ponadto Dziennik Gazeta Prawna umieścił Olsztyn w dziesiątce najlepszych miast w kategorii powyżej 100 tysięcy mieszkańców rankingu Perły Samorządu W dziesiątce wyróżnionych prezydentów znalazł się także prezydent Piotr Grzymowicz. Wzruszyliśmy się, że tak obsypano nasze miasto nagrodami i perłami, ale nomen omen powiedzenie, że zrobiono kogoś na perłowo nie jest wcale pochlebne. części miasta. Punkty konsultacyjne OBO (4) mieszczą się w ratuszu, pl. Jana Pawła II 1, tel p. 208, w godz , tel. w. 417; p. 221, codziennie w godz. 8-15, tel. w. 514; p. 15, w godz , tel Ponadto przy ul. Knosały 3/5, (budynek A ), p. 34, w godz , tel , w. 37. Zatem do dzieła! Mało wolontariuszy miejskich Niewiele osób zechciało zostać miejskimi wolontariuszami, by wspierać organizację Olsztyńskiego Budżetu Obywatelskiego. W pierwszej rekrutacji zgłosiło się ledwie kilkanaście osób. Wolontariusze przejdą szkolenia na temat funkcjonowania OBO oraz ogólne: o wolontariacie i z wiedzy o mieście. Otrzymają koszulki z logo Wolontariusz Miasta Olsztyna i gadżety miejskie. W związku z Mistrzostwami Świata w Siatkówce Plażowej oraz Olsztyn Green Festival planowane są kolejne rekrutacje do akcji miejskiego wolontariatu. Zgłoszenia przyjmowane są pod adresem mailowym obo@olsztyn. eu lub telefonicznie w Może to być ciekawy sposób na spędzenie wakacji w mieście. Życie Wydawca: Agencja Reklamowo-Wydawnicza Olsztyna INNA PERSPEKTYWA Paweł Lik, redaktor naczelny: Leszek Lik, bezplatne@zycieolsztyna.pl; redaktor wydania bezpłatnego: Paweł Lik, dziennikarze: Andrzej Zb. Brzozowski, Cezary Kapłon, Jacek Panas, Jerzy Pantak, Mirosław Rogalski, Mariusz Wadas; Okładka: JJP Biuro promocji i reklamy: tel ; (r) materiał reklamowy lub powierzony, ar- archiwum redakcji. Redakcja nie odpowiada za treœæ i formê powierzonych materia³ów, zastrzega sobie prawo adiustacji powierzonych tekstów. Druk: Edytor Sp. z o.o. OBO ma władzę Zespół Koordynujący III edycję Olsztyńskiego Budżetu Obywatelskiego ma już władzę. Przewodniczącym został radny Łukasz Łukaszewski, jego zastępczynią Ewa Gryglicka, mieszkanka Olsztyna. W tym roku OBO jest koordynowane przez 10 osób: po dwóch przedstawicieli rad osiedli, mieszkańców, organizacji pozarządowych, radnych i reprezentantów prezydenta miasta. Przypominamy, że można już składać wnioski na pomysły zagospodarowania osiedla lub większych Nakład Konkursowe miasto To nie wszystkie konkursy promujące Olsztyn. Ogłoszono też konkurs Olsztyn Street Art Garden na najciekawsze prace realizowane w przestrzeni miejskiej. Ponadto konkurs na rodzinną książeczkę (współ)tworzymy. Wystarczą pomysł i chęć, by przedstawić opowieść lub bajkę czy zbiór opowiadań o tematyce dowolnej w formie własnoręcznie wykonanej książeczki. Format i technika wykonania dowolne. Uczestnikami konkursu mogą być zespoły rodzinne składające się z minimum jednego dziecka i co najmniej jednej osoby dorosłej. Termin dostarczania prac upływa 9 czerwca, więc czasu pozostało niewiele. A nagrody są ponoć atrakcyjne. Wybrał i skomentował JJP

3 olsztyn Nowe Życie Olsztyna nr 11(158) Manhattan, najstarsza galeria w Olsztynie Aż trudno uwierzyć, że pierwsza galeria handlowa w Olsztynie powstała ponad 20 lat temu. To Centrum Handlowe Manhattan przy placu Pułaskiego. Była jedną z pierwszych w kraju, na dodatek założyli ją miejscowi drobni kupcy. Kiedyś w tym miejscu było miejskie targowisko z drewnianą halą mieszczącą 154 stoiska, a także ze straganami i ławami pod gołym niebem. To kolebka prywatnych interesów w PRL. Nieco historii Już w latach 40. XX wieku w dni powszednie handlowano tu wszystkim, czego brakowało w uspołecznionych sklepach i co wyrosło w przydomowych ogrodach i chlewikach. Potem dniami targowymi stały się wtorki i piątki, ale i tak codzienny ruch zaczynał się około drugiej w nocy, ponieważ wtedy do Olsztyna zjeżdżali z kraju prywatni hurtownicy i producenci z towarem dla detalistów. Dobijano targu tradycyjnie: przybiciem dłoni i kieliszkiem czegoś na rozgrzewkę. W tłumie klientów kręciły się cyganki wróżbitki oraz cwaniacy z tandetnymi zegarkami lub długopisami i pocztówkami z wizerunkami gołych dziewczyn, które pojawiały się pod określonym kątem patrzenia. Klimat tego miejsca podkreślali hazardziści zachęcający do gry w kości lub trzy karty, które często kończyły się bójkami, jeśli gracze zorientowali się, że padli ofiarą oszustów. Hałas cichł, gdy pojawiał się patrol milicji obywatelskiej lub ORMO. Pod koniec lat 80. już hali nie było, a na targowisku rozkwitł łóżkowy biznes, z którego odrodził się polski kapitalizm. Jednak najbardziej aktywni kupcy z placu Pułaskiego postanowili wybudować sobie nowoczesne miejsca pracy. Na początku lat 90. ruszyła budowa przestronnego gmachu Centrum Handlowego Manhattan. Dziś trudno sobie wyobrazić miasto bez tej placówki. Dogodna lokalizacja i parking CH Manhattan ma lokalizację wyjątkowo dogodną dla klientów: blisko dworca PKP i PKS oraz przystanków komunikacji miejskiej na ul. Kopernika i Kościuszki. Tą ostatnią będzie wiodła wkrótce nowa linia tramwajowa. Znacznie ułatwi ona dostęp do naszych sklepów nie kryje zadowolenia Marek Malec, prezes Towarzystwa Handlowego Manhattan 92, zarządzającego CH. Obok znajduje się też obszerny parking miejski na około 90 miejsc. Ale jego jakość spędza kupcom sen z powiek i denerwuje klientów: żużlowo-żwirowa nawierzchnia pełna jest wybojów. I zależnie od pogody tonie w błocie lub sypie kurzem. Jest jednak nadzieja na poprawę tej sytuacji mówi Zbigniew Jaczewski, prezes Wspólnoty Lokalowej Manhattan. Od ponad roku toczą się rozmowy z Urzędem Miasta w sprawie wybudowania parkingu z prawdziwego zdarzenia. Prezydent jest przychylny tej inicjatywie, miasto nie ma jednak pieniędzy na taką inwestycję, trwają więc poszukiwania najlepszej formuły sfinansowania tego przedsięwzięcia. Koszt będzie spory, gdyż trzeba wybudować nie tylko nawierzchnię, ale infrastrukturę podziemną (kanalizacja i odwodnienie) oraz oświetlenie. Ponieważ parking leży na miejskim terenie (w strefie płatnego parkowania), zaproponowaliśmy, że wydzierżawimy go na kilka lat, własnym kosztem zmodernizujemy i będziemy nim zarządzać na obowiązujących w mieście zasadach informuje Zbigniew Jaczewski. I dodaje, że liczy na przychylność prezydenta i radnych, bo w samym centrum miasta nie powinno być tak brzydkich miejsc. Przystanek komunikacji miejskiej będzie naprzeciwko, więc z okien pięknych tramwajów będzie widać ten szczerbaty parking kontrast z nowoczesnym otoczeniem. Za własne pieniądze przygotowaliśmy więc projekt budowlany, który złożyliśmy już w Urzędzie Miasta dodaje Marek Malec. Pozostaje więc nadzieja, że kupcy szybko dogadają się z urzędnikami, by tego nieestetycznego kontrastu nie było. CH Manhattan zaprasza Wspólnota Lokalowa Manhattan skupia biznesmenów różnych branż od kupców odzieży po doradców finansowych i rzemieślników świadczących usługi bytowe. To głównie małe rodzinne firmy, które w sumie zatrudniają ponad 200 pracowników, więc Manhattan to w Olsztynie znaczący zakład pracy. I solidni podatnicy zasilający miejską kasę dodaje prezes Zbigniew Jaczewski. Czym wabi Manhattan? Przede wszystkim odzieżą, bielizną, obuwiem, pasmanterią i galanterią dobrych marek, w większości polskich. Tu chińszczyzny nie uświadczysz. Ponad 130 sklepów mieści się na dwóch poziomach. Są w nich artykuły dla domu: okna, drzwi, meble, dekoracje wnętrz, przybory kuchenne, zabezpieczenia mieszkań. Jest sprzęt do odbioru telewizji satelitarnej, bankomat i wpłatomat. Ponadto telefony komórkowe, artykuły dla zwierząt, biżuteria, zegarki. Są życiowe usługi, np. lekarskie, fryzjerskie, prawne, szewskie czy budowlane. Można się również posilić. Marek Malec zapowiada też niespodziankę: Wybudujemy estradę i oddamy ją nieodpłatnie młodym artystom, żeby prezentowali swoje umiejętności naszym klientom. Pomysł spodobał się już kierownictwu i uczniom pobliskiej szkoły muzycznej. Centrum otwarte jest od poniedziałku do piątku w godz , a w soboty od 10 do 15. Kontakt: kontakt@manhattanolsztyn.pl, tel , kom KJ (r)

4 4 Nowe Życie Olsztyna nr 11(158) 2015 Olsztyńskie Lato Artystyczne. Trzy, dwa, jeden start! Koncertem największych przebojów muzyki filmowej rozpoczęło się Olsztyńskie Lato Artystyczne. Jakie będzie w tym roku? Nie zabraknie koncertów, spektakli, pokazów tańca, widowisk kabaretowych, festynów miejskich i osiedlowych. Na starówce zagrają m.in. Enej (7 lipca), Afromental (29 lipca), Monika Brodka (7 sierpnia), Coma (8 sierpnia), Edyta Bartosiewicz (14 sierpnia), Harlem, Małgorzata Ostrowska i skrzypek Michał Jelonek (19 sierpnia). Koncert gwiazdy lata odbędzie się 26 lipca. Wystąpi Nigel Kennedy & Adam Czerwiński & Band. Zaskakujący i nieokiełznany skrzypek, światowej sławy wirtuoz. Jego album z Czterema porami roku Vivaldiego to najlepiej sprzedający się krążek z muzyką klasyczną wszech czasów! Niemal codziennie coś się będzie działo. Z większych imprez od 24 do 26 czerwca potrwają Ogólnopolskie Spotkania Zamkowe Śpiewajmy Poezję, zaś od 2 do 5 lipca będziemy gospodarzami Olsztyńskich Nocy Bluesowych 17 koncertów na czterech scenach, na których zagra 70 muzyków z kraju i zagranicy. Olsztyńskie Lato Artystyczne pamięta również o tych z nas, którzy lubią się zdrowo pośmiać. 14 lipca wystąpi Stanisław Tym, 5 sierpnia Kabaret Hrabi, a 27 sierpnia Kabaret Moralnego Niepokoju. olsztyn i okolice Olsztyńskie Lato Artystyczne to na co dzień mniejsze wydarzenia, które zwyczajnie umilają czas urlopowiczom na starówce. Można posłuchać muzyki na żywo lub obejrzeć różne występy za darmo. Natomiast na większość wspomnianych koncertów trzeba zakupić bilet. Ceny w zależności od wydarzenia oscylują między 10 a 50 zł. Mało to czy dużo, ocenią mieszkańcy swoją frekwencją. Czy warto się ruszyć z fotela Trwa w najlepsze siódma edycja Olsztyn. Aktywnie!. Mieszkańcy oraz turyści mogą spróbować za darmo lub za grosze ponad trzydziestu różnych dyscyplin sportowych. Są propozycje dość wyczerpujące, jak boks, wspinaczka sportowa, długi rajd rowerowy czy bieganie. Są również opcje bardziej statyczne, jak joga, pilates, tai chi, golf, kręgle, strzelectwo sportowe. Można popróbować rzeczy, których prawdopodobnie nigdy byśmy nie zakosztowali, np. pływania smoczą łodzią albo podwodnego spaceru. Mamy możliwość nieodpłatnego poduczenia się, pod okiem instruktora, marszobiegów, pływania, jazdy konnej czy nordic walkingu. A dla miłośników podróżowania są spływy kajakowe, jak również spacery edukacyjne po parkach i lasach, a nawet wycieczki z przewodnikiem do różnych ciekawych miejsc naszego województwa. W ubiegłym roku z tego kilkumiesięcznego programu skorzystało 20 tysięcy osób. Okazji do spędzenia czasu w Olsztynie jest więc mnóstwo wystarczy chcieć. Olsztyńscy pływacy szybcy jak piranie Tak jak Barcelona i Juventus mieli swój wielki finał w Berlinie, tak najlepsi polscy pływacy mierzyli się w Szczecinie. To właśnie tam odbyły się bardzo ważne dla pływaków zawody główne mistrzostwa Polski seniorów i młodzieżowców. Rezultat? Zawodnicy ze stolicy Warmii i Mazur wypływali aż jedenaście medali. W kategorii seniorów na najwyższym stopniu podium stanął Karol Zbutowicz z olsztyńskiego Kormorana, który z czasem 4:21.51 był bezkonkurencyjny na dystansie 400 metrów. Gratulujemy. Srebrne medale przypadły Manueli Wikieł (AZS UWM Olsztyn, 800 metrów stylem dowolnym), Bartłomiejowi Kubkowskiemu (Kormoran Olsztyn, 400 metrów stylem zmiennym), Monice Czerniak (Kormoran, 400 metrów stylem dowolnym) oraz trzykrotnie Paulinie Zachoszcz (AZS UWM) 50 metrów stylem klasycznym, 200 metrów klasycznym oraz 1500 metrów stylem dowolnym. W Szczecinie nie zabrakło również brązowych krążków. Zdobyli je Krzysztof Pielowski (Kormoran Olsztyn, 1500 metrów stylem dowolnym), Monika Czerniak (Kormoran, 200 m stylem dowolnym oraz 1500 m stylem dowolnym) oraz Paulina Zachoszcz (AZS UWM, 100 m stylem klasycznym). Pływające karetki W minionym sezonie na szlaku Wielkich Jezior Mazurskich karetki wodne interweniowały 321 razy. Zrobiły kawał dobrej roboty. W tym roku już kursują, niosąc pomoc nie tylko osobom, które potrzebują pomocy, ale również tym, które nabawiły się kłopotów przez swoją głupotę, na przykład upijając się. Łodzie Mazurskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego wyposażone są w specjalistyczny sprzęt do ratownictwa medycznego, taki sam jak w karetkach kołowych, oraz echosondę czy radar. Wodne karetki mają też kamerę termowizyjną, która zwiększa skuteczność niesienia pomocy także w nocy. Karetka z wyspecjalizowaną załogą medyczną pełni dyżury przez całą dobę. Jednostki w Giżycku, Rynie i Wierzbie to karetki podstawowe, natomiast w Sztynorcie stacjonuje karetka specjalistyczna z lekarzem. Dyżury wodnych karetek zakończą się pod koniec września. Oby nie miały zbyt wiele pracy. Ostro, zdrowo, rockowo Łydka Grubasa, My Different Side i Po Godzinach zagrają w Amfiteatrze im. Czesława Niemena w Olsztynie podczas piątkowego koncertu Ostro, Zdrowo, Rockowo. Impreza odbędzie się już 12 czerwca, start o godz. 18. Wstęp wolny. Co ciekawe, to jedyny taki koncert, który propaguje zdrowy tryb życia i stawia za wzór zabawę bez alkoholu. Organizatorzy chcą udowodnić, że przy dobrym rocku można się świetnie bawić bez dopingu w postaci promili. Chwalimy inicjatywę. Weekend włoski w Salonie Optycznym Okulik czerwca 2015 r. Olsztyn, ul. Jagiellońska 46 Pokaz oprawek i okularów przeciwsłonecznych Porady stylistki i wizażystki Więcej na

5 kto ma rację? Nowe Życie Olsztyna nr 11(158) Ułatwienia? Idziemy Są pomysły dobre i rzecz jasna są pomysły złe. Chociaż aby się o tym przekonać, musi upłynąć trochę czasu. Weryfikacja niektórych może być jednak natychmiastowa. Przekonałem się o tym, drogi Jacku, na własnej skórze. Niedawno odwiedziłem jeden z olsztyńskich hipermarketów. Nie byłem w nim od dość dawna, ale wiedziałem, że jest po remoncie, więc bardziej ciekawość niż potrzeba wzięła górę. rys. Zbigniew Piszczako Market jak to market. Kusi promocjami, które są raczej wyrywaniem kasy, bo z żadną okazją się nie kojarzą. Na to akurat jestem odporny. Skoro jednak już byłem, zrobiłem delikatne zakupy i udałem się do kasy. To znaczy chciałem udać się do kasy... a tu wszystkie kasy zagrodzone. Chodzę w prawo, chodzę w lewo i cały czas mijam jakąś gigantyczną kolejkę, która urywa się nagle przed świetlną tablicą. Zrozumiałem, że muszę stanąć na jej końcu. Tak też zrobiłem. Kiedy tak stałem (zapomniałem dodać, że zawitałem do marketu po godzinie 20.), zastanawiałem się, jak ta kolejka może wyglądać w godzinach popołudniowych. W której części sklepu może być jej koniec? Oczywiście możesz, Jacku, stwierdzić, że w ten sposób zostały zlikwidowane kolejki do kas. Na pewno tak. Zamiast nich jest jedna gigantyczna kolejka, ale stoi w niej przecież tyle samo ludzi, co stałoby w kolejkach do poszczególnych kas. Ale to jeszcze nie koniec. Kiedy już doszedłem do świetlnej tablicy, głos z automatu oznajmił, do której kasy mam się udać. Tak też zrobiłem. Przede mną była jedna osoba, ale za to z pełnym po brzegi wózkiem. Zanim zostałem obsłużony, w kasach obok przeszło po kilku klientów, a ja stałem w przydzielonym rewirze i patrzyłem na nich z zazdrością. To nie były, Jacku, jedna czy dwie minuty. Pewnie powiesz, że przecież nic wielkiego się nie stało, akurat miałem pecha, tak się złożyło. Nie jest to powód do rozpaczy, ale zastanawiam się, dlaczego ktoś za mnie podejmuje decyzje. Żeby mi ułatwić. Tylko się pytam... co? Mam oczy i widzę, ile osób stoi przy każdej kasie. Dodatkowo mogę ocenić po ilości towaru na taśmie lub w koszu jak długo może potrwać ich obsługa. Automat tego nie widzi i nie rozróżnia. Przypomniałem sobie, że parę lat temu podobny pomysł z jedną kolejką do kas był już w innym olsztyńskim markecie. Szybko jednak z tego zrezygnowano. Mam nadzieję, że tak będzie i tym razem. Oby jak najszybciej. Tylko nie radź mi, Jacku, że jak mi się nie podoba, to mogę tam nie chodzić na zakupy. Andrzej Zb. Brzozowski z postępem Mój kolega Andrzej Brzozowski to bardzo ciekawski człowiek. Gdyby nie zainteresował go sklep po remoncie, to nie doznałby rozczarowania. A tak na własnej skórze poznał, jakie niespodzianki przyniósł ludziom XXI wiek. Automaty kierują ludźmi w sklepach. W bankach mamy automatyczne zapisy do odpowiednich stanowisk. A ostatnio w niektórych bankach przy logowaniu wystarczy zamiast peselu tylko nasz głos. Tablice kolejkowe w urzędach. W coraz to innych miejscach naszym życiem kierują automaty i komputery. Jeżeli ułatwiają, to wszystko w porządku, ale jak jesteśmy z tego niezadowoleni, to narzekamy jak mój przyjaciel Andrzej. Ja z automatów kolejkowych jestem zadowolony. Przydałyby się jeszcze w przychodniach. Nie trzeba by było wtedy stać w kolejkach. Automat mi daje bilet i wiem, że do lekarza specjalisty mam przyjść za dwa lub trzy lata o godzinie tej i tej. Prawda, że to jest wspaniałe usprawnienie? Oczywiście dotyczy to tylko niektórych fachowców, bo w przychodniach niemal każdy pacjent, gdyby miał bilet, przyjęty byłby tego samego dnia, ale dokładnie by wiedział, o której. W supermarketach też powinny być automaty biletowe nie tylko do kas, ale przy wejściu. Dostaję bilet, wiem, która kasa i kiedy mam przy niej swoje miejsce. Do tego dostaję wózek z subiektem, który prowadzi mnie od półki do półki. Nie marnuję czasu na szukanie towaru, po który przyszedłem. Andrzeju! Czy to nie wspaniałe? Niestety na razie społeczeństwo nie jest przyzwyczajone do nowoczesności. Jak możemy korzystać z ułatwień kolejkowych, gdy większość ludzi w słusznym wieku boi się kart płatniczych, elektronicznych przelewów czy obsługi komputerów, nie mówiąc już o smartfonach? Taka jest w tej chwili konieczność. Świat poszedł do przodu. Czasami potem się cofa, ale przeważnie prze w dal, nie zważając, że sporo ludzi niestety zostaje w tyle. Oczywiście mamy dużo bzdurnej nowoczesności, ale przecież nie od razu Kraków zbudowano.. Najczęściej, jak Państwo i mój przyjaciel redaktor Andrzej zauważyliście, sporo bzdurnej nowoczesności wprowadza się w naszym kraju w ministerstwach i podległych im jednostkach, ZUS-ie czy w urzędach pracy. Jednak jestem optymistą i mam nadzieję, że nowoczesnych głupot będzie coraz mniej, a te dobre na pewno ułatwią nam życie. Jacek Panas

6 6 Nowe Życie Olsztyna nr 11(158) 2015 rozmaitości Okulary czy soczewki kontaktowe? tajemnica dobrego widzenia Osoba, której określono wadę wzroku, staje przed wyborem: jaki rodzaj korekcji najlepiej wybrać? Okulary czy soczewki kontaktowe? O opinię zapytaliśmy specjalistę korekcji wad wzroku Łukasza Kulika, absolwenta UAM w Poznaniu oraz właściciela Salonów Optycznych OKULIK. Łukasz Kulik, właściciel Salonów Optycznych Okulik Dostępnymi metodami korekcji są okulary korekcyjne oraz soczewki kontaktowe. Te dwie metody uzupełniają się, dzięki czemu wybierając okulary, nie musimy rezygnować z soczewek kontaktowych i odwrotnie. Jednak która metoda korekcji jest lepsza? Łukasz Kulik: Każda metoda korekcji jest dobra pod innym względem, uwzględnić należy przede wszystkim potrzeby użytkownika. Okulary w dzisiejszych czasach nie są już wstydliwą koniecznością. Coraz częściej nosimy je nie tylko z powodu samej wady wzroku. Są modnym i pożądanym dodatkiem. Podkreślają naszą osobowość, dodają nam charakteru oraz pewności siebie. Mogą być zwariowanym akcentem własnego stylu. Ważne, żeby były bardzo wygodne w czasie pracy przed komputerem, podczas jazdy samochodem, czytania. Zdarzają się jednak sytuacje, kiedy okulary po prostu przeszkadzają. Każda osoba nosząca okulary była niejednokrotnie w sytuacji, gdy jednocześnie chciała widzieć perfekcyjnie i nie mieć nic na nosie. Wtedy z pomocą przychodzą soczewki kontaktowe. Wygodne i nowoczesne, takie właśnie są. Jazda na rowerze, bieganie, sporty ekstremalne lub po prostu kino czy impreza. W takich chwilach soczewki są nieocenione. To może soczewki kontaktowe są lepszym wyborem niż okulary? Niekoniecznie. Soczewki i okulary powinny się uzupełniać, jeśli chcemy długo zachować nasze oczy w zdrowiu. Przynajmniej na godzinę przed pójściem spać dobrze jest je zdjąć i założyć okulary, ponieważ wzrok powinien być skorygowany przez cały czas. Nawet nosząc soczewki non stop, należy zrobić sobie dzień przerwy i używać w tym czasie okularów. A jeśli ktoś ma astygmatyzm? Obecnie soczewki kontaktowe z korekcją astygmatyzmu, tzw. toryczne, to standard. Bogata oferta wielu producentów soczewek sprawia, że można nimi skorygować większość wad wzroku. Czy sami możemy eksperymentować z różnymi rodzajami soczewek? Ważne jest, aby aplikacja nastąpiła w profesjonalnym gabinecie przez wykwalifikowanego specjalistę. Zbyt wiele rzeczy wpływa na komfort i bezpieczeństwo noszenia soczewek, aby zdać się w tej kwestii na przypadek. Jeśli już dobierzemy soczewki, w których czujemy się komfortowo, a specjalista potwierdził, że są dla nas bezpieczne, nie powinniśmy ich zmieniać bez konsultacji. To nie proszek do prania. Nie dajmy się zwieść promocji czy reklamie. Okulary mogą dodać nam pewności siebie i są modnym dodatkiem, a soczewki? Soczewki również mogą być elementem naszego wizerunku. Nowością są akcentujące soczewki kontaktowe. Podkreślają one nasz naturalny kolor oczu. Mogą rozjaśniać i dodawać blasku spojrzeniu lub je pogłębiać. Dzięki nim można poczuć się pewniej w towarzystwie czy podczas ważnego wydarzenia, np. rozmowy o pracę czy egzaminu. A okulary? Lepiej wybrać tańszą oprawkę czy markową? Zależy od naszych możliwości. Nie zmienia to faktu, że markowe rzeczy są wykonane z lepszych materiałów, a ich wzory zawsze nadążają za nowymi trendami mody. Oprawki znanych marek to nie koszt znaczka z logo na zauszniku, lecz jakość, która będzie nam służyć przez lata. A dzięki temu nasza satysfakcja z użytkowania okularów będzie większa. (r)

7 olsztyn Nowe Życie Olsztyna nr 11 (158) Ukiel technologiczny Olsztyńska inwestycja nad jeziorem Ukiel całkowicie odmieniła jego brzegi oraz wprowadziła do naszego miasta nową jakość współczesnej architektury i najnowszych technologii. Dzięki niej mieszkańcy Olsztyna już zyskali szeroki dostęp do samego jeziora, wiele nowych możliwości rekreacji, a wkrótce będą mieli także możliwość korzystania z najnowszych zdobyczy techniki. Potężna inwestycja nosi nazwę Budowa całorocznej infrastruktury sportowo- -rekreacyjnej nad Jeziorem Krzywym w Olsztynie. W jej skład wchodzą Centrum Rekreacyjno-Sportowe Ukiel, marina i kompleks budynków na Słonecznej Polanie, część sportowo-rekreacyjna na ulicy Olimpijskiej oraz rozległa sieć łączących je ścieżek spacerowych i rowerowych. Cały nabrzeżny kompleks charakteryzuje dbałość o stronę estetyczną, wysoką jakość projektu architektonicznego oraz dobór odpowiednich technologii. Pomosty, platformy wypoczynkowe i leżaki zaprojektowano tak, aby doskonale wkomponować je w nabrzeżne skarpy i zejścia do wody. Budynki prezentują styl lekkiej, nieinwazyjnej architektury. Ona nie przytłacza, lecz dodatkowo eksponuje walory akwenu. Wykorzystano dobrej jakości materiały, które oprócz trwałości zapewniają miły dla oka efekt, i zastosowano nowoczesne technologie. Jak mówi Norbert Walkiewicz, kierownik robót elektrycznych i projektant systemów teletechnicznych, centrum Ukiel jest wręcz naszpikowane nowoczesnymi technologiami. Wszystkie budynki połączono zintegrowanym systemem teleinformatycznym, zarządzanym z poziomu kapitanatu. Łącznik teleinformatyczny sięga także Słonecznej Polany, sporo oddalonej od Plaży Miejskiej. W budynku kapitanatu znajduje się centrum monitoringu wizyjnego, przy którym dwadzieścia cztery godziny na dobę dyżuruje obsługa. Stały monitoring wizyjny, zarządzany z tego miejsca, zapobiegnie aktom wandalizmu. Oprócz tego kapitanat jest wyposażony w nowoczesny sprzęt multimedialny, dysponuje salą konferencyjną z pięknym wi- dokiem na jezioro i w związku z tym umożliwia organizację szkoleń czy konferencji w unikalnym otoczeniu. Całe Centrum objęte będzie Elektronicznym Systemem Obsługi Klienta, który umożliwi wypożyczanie i zwracanie sprzętu w dowolnej strefie oraz płacenie za niego w dowolnej formie. Na terenie kompleksu znajdują się również interaktywny terminal multimedialny oraz access pointy zapewniające darmowy internet w tak zwanym Obszarze A, czyli na plaży. Dzięki tym urządzeniom plażowicze będą mogli korzystać nie tylko ze słońca, ale również z jakże potrzebnego w dzisiejszych czasach dostępu do sieci. Kompleks wyposażony jest w sterowane elektronicznie oświetlenie boisk do gry w siatkówkę. System ten, podobnie jak system inteligentnego oświetlenia ścieżek spacerowych, przyczynia się do oszczędności energii, ponieważ włącza się automatycznie tylko wtedy, gdy na boisku lub ścieżce znajdują się użytkownicy. W Centrum funkcjonuje też System Prezentacji Obrazu, zintegrowany również z Aquasferą. Na dowolnym monitorze w obrębie systemu będzie można wyświetlić dowolną informację statyczną lub dynamiczną, taką jak komunikaty pogodowe czy transmisję z rozgrywek. Przyczyni się to z jednej strony do zwiększenia bezpieczeństwa użytkowników Centrum, a z drugiej strony do uatrakcyjnienia pobytu nad jeziorem. Nowoczesne technologie wykorzystane będą również w części inwestycji na Słonecznej Polanie. Powstają tam wkomponowane w nabrzeżną skarpę przeszklone budynki, które pełnić będą wielorakie funkcje. Znajdą się tam hangar na lodzie i jachty, ogrzewana szkutnia (warsztat naprawczy dla łodzi) z zapleczem socjalnym, wypożyczalnia sprzętu pływającego. Oprócz tego kompleks pomieści restaurację, spa i sale konferencyjne. Wszystkie pomieszczenia są przeszklone i oferują wspaniały widok na jezioro. Latem szklane tafle będą rozsuwane i zapewnią bezpośredni kontakt z otaczającą przyrodą. Najnowsze rozwiązania znajdą zastosowanie też przy ogrzewaniu obiektu. Głównym źródłem energii cieplnej dla Słonecznej Polany będą gruntowe wymienniki ciepła. Wraz z odwiertami o głębokości 150 metrów zapewnią zupełnie niezależny i ekologiczny sposób ogrzewania budynków wchodzących w skład kompleksu. Ciepło zostanie rozprowadzone w budynkach poprzez system ogrzewania podłogowego oraz system wentylacyjny. Jedną z najważniejszych funkcji Słonecznej Polany będzie oczywiście zapewnienie przystani dla łodzi i jachtów. Marina wyposażona zostanie w dwa tak zwane slipy, czyli specjalne pomosty do spuszczania łodzi na wodę. Jeden z nich będzie zamontowany na stałe, a drugi, pływający, zapewni pełną elastyczność w spuszczaniu i wyciąganiu łodzi z wody. Do dyspozycji żeglarzy zostanie oddany potężny dźwig o udźwigu 5 ton. Kolejny interesujący element inwestycji to pływające pomosty. Te drewniane konstrukcje są zakotwiczone do betonowych balastów usadowionych na dnie jeziora. Pomosty stałe, okalające wybrzeże, zostaną podświetlone energooszczędnymi ledami. Budynek mariny zostanie wyposażony w nowoczesną windę dla osób niepełnosprawnych. Na dachach zlokalizowano tarasy widokowe, a ich pozostała przestrzeń zostanie pokryta zielenią. Budowa całorocznej infrastruktury sportowo-rekreacyjnej nad Jeziorem Krzywym w Olsztynie przynosi mieszkańcom niezliczone możliwości rekreacji w wielu miejscach nad naszym największym jeziorem. Wprowadza nas także w świat zaawansowanej techniki i nowoczesnych technologii. (r)

8 8 Nowe Życie Olsztyna nr 11 (158) 2015 ślady przeszłości Jak Pawełek historię Olsztyna poznaje Gdy się urodziłem, Kortowo ze swoją uczelnią już istniało. Nigdy się nie zastanawiałem, co tam było, kiedy mnie nie było. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski to była wyższa szkoła, w której jako uczeń liceum chciałem pobierać nauki. Gdy już studiowałem, nieraz zastanawiałem się, skąd między nowymi budynkami dydaktycznymi stare, czerwone domy. Ostatnio na niedzielny rowerowy spacer wybrałem się nad Jezioro Kortowskie. Jeździłem sobie uliczkami akademickiego miasteczka, zbliżając się do wody i zacząłem odkrywać piękno tego miejsca oraz dostrzegać ślady historii. Patrzyłem na nie jak nie student, ale jak człowiek, który chce poznać przeszłość. Nauka nie idzie w las. Mam dobrego nauczyciela, którym jest Jacek Panas. On nauczył mnie patrzeć na otaczający nas świat innymi oczyma. Już potrafię między nowoczesnymi budynkami dostrzegać piękno strych kamieniczek czy urok dawnych budowli. Teraz już wiem, dlaczego turyści odwiedzający nasz region są tak zachwyceni naszymi zabytkami. To spuścizna po Krzyżakach zakonie, który podbił Prusy. Wiem, że mieli oni taką zasadę. Posuwając się w głąb krainy pogańskich plemion, swoje terytorium znaczyli obronnymi budowlami, wokół których zakładali osa- dy. Obowiązywała ściśle przestrzegana zasada. Odległość między warowniami musiała być taka, aby rycerz w ciężkiej zbroi na koniu mógł ją pokonać w ciągu dnia. Braciom zakonnym nie wolno było podróżować w nocy. Sprawdziłem tę informację, jeżdżąc po naszym województwie. To się zgadza. Między miasteczkami, w których są zamki lub ich ruiny, nie ma więcej niż kilometrów. Przykłady: trasa Olsztyn Pasym Szczytno lub Ostróda Olsztynek Olsztyn Nidzica Działdowo Dąbrówno. W późniejszych czasach te wszystkie miasteczka z warowniami połączono drogami, a na koniec torami kolejowymi. Niestety, kiedy do Prus wkroczyła Armia Czerwona, w myśl dyrektywy Stalina wszystko niszczono, palono, grabiono, a mieszkańców zabijano. Nie oszczędzano nikogo. Sowiecki tyran powiedział: to odwet za to, co faszyści zrobili u nas. Prawie wszystkie miasteczka na Warmii i Mazurach zostały zniszczone w procentach, to samo miało miejsce w Olsztynie. Uświadomiłem sobie, że prawdopodobnie podobny los spotkał Kortowo i dlatego tak mało w miasteczku starych budynków. Jak wróciłem z wycieczki, natychmiast skontaktowałem się z Jackiem Panasem, miłośnikiem historii Olsztyna. Tradycyjnie zaczął: Oj Pawełku, ty mnie zamęczysz! Nie musiałem go jednak długo namawiać. Obiecał, że przybliży mi znaną mu historię Kortowa. Jak wiesz, Pawełku, mieszkałem w pobliżu miasteczka akademickiego. Jako mały chłopiec często z kolegami urządzaliśmy wyprawy nad jezioro, jak również do tej nieznanej dzielnicy. Jeszcze w 1958 roku funkcjonowała w Kortowie 4-klasowa szkoła, była piekarnia. Mam jeszcze gdzieś w szpargałach naklejki na chleb, które znalazłem, łażąc już po opuszczonych pomieszczeniach. Pamiętam, jak powstawał budynek obecnego rektoratu czy jak budowano gmach Zootechniki i Instytutu Rybactwa. Chyba podczas tych wypraw znalazłem starą fotografię przedwojennego Kortau (Kortowo). Ten plac po prawej na zdjęciu to boisko dawnej wojskowej szkoły. Za moich młodzieńczych czasów nazywaliśmy ją w skrócie Osa (Oficerska Szkoła Artylerii i Uzbrojenia). Na jej terenie w budynku przedwojennej ujeżdżalni koni było kino Łyna, a drugie Student na terenie Kortowa. Mieściło się ono w budynku zajmowanym przez katedry Chemii Rolnej, laboratoria i katedry związane z uprawą roślin. W ciągu dnia kino było jako sala wykładowa, wieczorem odbywały się projekcje filmowe. Właśnie naprzeciwko kina była piekarnia, jeśli dobrze pamiętam. Gdy byłem studentem Wyższej Szkoły Rolniczej tak się nazywała od 1950 do 1972 uczelnia w Kortowie, w budynku naprzeciwko właśnie kina znaleziono skarb. Odkryły go dzieci bawiące się w piwniczce pod schodami. Dały znać rodzicom. Ci powiadomili odpowiednie służby i ślad po zastawach, dywanach, obrazach itp. się urwał. Cisza! Co jeszcze skrywają podziemne lochy ciągnące się pod starym Kortowem, czyli dawnym szpitalu dla psychicznie chorych, nikt nie wie. Kortau był kiedyś małą osadą położoną daleko od Olsztyna. Mieszkało w niej kilku rolników i wiodła tylko jedna piaszczysta droga do miasta. Główny szlak z Olsztyna do Warszawy prowadził wtedy przez Jaroty. W XIX wieku odkryto lecznicze właściwości warmińskiego klimatu. W Olsztynie powstał szpital, gdzie leczono choroby płuc, a w 1886 roku właśnie nad Jeziorem Kortowskim powstał kompleks szpitalny dla osób psychicznie chorych. Był to największy szpital w Prusach i jeden z większych w Niemczech. Już wtedy było to małe miasteczko. Na zdjęciu to wyraźnie widać. Były tu kotłownia, kanalizacja, oczyszczalnia ścieków, ujęcie wody. Duża stołówka, laboratoria, sale operacyjne oraz pawilony mieszkalne dla pacjentów, obsługi oraz wille dla lekarzy. Personel pomocniczy w okresie międzywojennym już mieszkał w budynkach przy ulicy Warszawskiej. W Kortowie prawdopodobnie przebywało około 400 pacjentów. Niechlubnie szpital zapisał się w okresie władzy Hitlera. Prowadzono wtedy na terenie całych

9 Niemiec akcję uśmiercania ludzi niepełnosprawnych i chorych psychicznie. Prawdopodobnie na terenie Kortowa przeprowadzano różnego typu zabiegi pseudomedyczne na psychicznie chorych, a także sporo osób uśmiercono na miejscu albo wywieziono w głąb Rzeszy i ślad po nich ginął. W latach 30. ubiegłego wieku mieszkańcy Olsztyna omijali Kortowo szerokim łukiem. Nie cieszyło się ono dobrą opinią. Po prostu bano się tego miejsca. Gdy Niemcy rozpoczęli wojnę z Rosją, w części szpitala urządzono wojskowy lazaret. Największą tragedię Kortowo spotkało w styczniu 1945 roku, kiedy wyzwoliciele przyszli do Olsztyna. Pierwsze mordy i podpalania zaczęły się w szpitalu. Brak jest danych, ale prawdopodobnie wymordowano wszystkich. Chorych psychicznie, rannych niemieckich żołnierzy i personel, włącznie z lekarzami. Spalono, często razem z pacjentami, większość budynków. Ciekawe, że nie zniszczono kotłowni, oczyszczalni czy innych technicznych pomieszczeń. Podobno odór rozkładających się ciał czuć było w Olsztynie. Wycie bezpańskich psów, żywiących się trupami, słychać było prawie przez pół roku. Kiedy zwycięzcy odeszli, teren został uporządkowany. Zmarli znaleźli nowe miejsce wiecznego spoczynku na olsztyńskich cmentarzach. Nikt w Kortowie nie chciał jednak mieszkać. Dopiero w 1950 roku zapadła decyzja, aby w tym miejscu zlokalizować pierwszą na Warmii i Mazurach wyższą szkołę. Najpierw była to Wyższa Szkoła Rolnicza, w 1972 zamieniała się Akademię Rolniczo-Techniczną. W 1999 roku z połączenia trzech szkół istniejących w Olsztynie powstał Uniwersytet Warmińsko-Mazurski. Pawełku, więcej mnie nie męcz. Tyle wiem. Teraz pędzę na rejs po Wielkich Jeziorach Mazurskich. Życz mi powodzenia! ślady przeszłości Nowe Życie Olsztyna nr 11 (158) Na zdjęciu: Juwenalia 1967 r. w WSR Kortowo, na obecnej ul. Oczapowskiego 5. W okularach Krzysztof Heller (starszy brat obecnego profesora Janusza Hellera), za nim Zdzisław Kownacki, po prawej Bogusław Borkowski (w berecie) i wspomniany Piotr Podzieliński, świetny gitarzysta solowy z Juvensów. Autor tych wspominek do fotografowania tej scenki użył aparatu marki Smiena 3 Śladem naszych publikacji: Moje juwenalia Było głośno, było radośnie, była zabawa Kolejne juwenalia w Kortowie już dawno za nami. Redaktor Jerzy Pantak w jednym z poprzednich numerów Nowego Życia Olsztyna przypomniał, jak to ongiś bywało, a były to lata 1966 i Trawestując słowa znanej piosenki, można powiedzieć, że była zabawa! było radośnie! było głośno!. Tak też pamiętam nasze juwenalia w roku Dużo wtedy śpiewaliśmy, oczywiście przy akompaniamencie gitary, a nieraz kilku gitar. Oczywiście piwo traktowaliśmy jako nuty, bez których śpiewy po prostu kiepsko wychodzą, czyli fachowo schodzi się zbyt często z prawidłowej linii melodycznej. Na dawnym Wydziale Zootechnicznym istniał zespół gitarowy The Juvens. Jeden z jego członków Piotr Podzieliński grał jako tak zwana gitara prowadząca. Wygrywał piękne solowe melodie różnych przebojów wiele z repertuaru zespołu The Shadows. Do dziś nucę te melodie, ale nigdy nie odważyłem się naśladować naszego mistrza w ich graniu, choć gitara mi nieobca. Studentów rocznika zaliczam do najbardziej rozśpiewanych z mojego okresu studiów ( ). Podczas naszych juwenaliów było więc głośno i radośnie, czego serdecznie życzę wszystkim uczestnikom kolejnych Kortowiad. Antoni Jarczyk Od redakcji: Prof. zw. dr hab. Antoni Jarczyk pracował do emerytury na Wydziale Bioinżynierii Zwierząt (dawnym Zootechnicznym), specjalizując się w hodowli trzody chlewnej. W trakcie studiów bardzo aktywny społecznie. Był wieloletnim opiekunem, a nawet pełnomocnikiem rektora ds. kół naukowych, ale wykazywał się też talentami artystycznymi. Obecnie przewodniczy Grupie A*R*T (Artystyczna Rezerwa Twórcza) przy Stowarzyszeniu Absolwentów UWM i Związku Nauczycielstwa Polskiego. Jego hobby to malarstwo olejne oraz metaloplastyka, ma w dorobku kilka wystaw indywidualnych i zbiorowych. Należy też do elitarnego koła Ślązaków Macierzy Ziemi Cieszyńskiej. Juwenalia obecnego pokolenia różnią się od zabawy żaków lat sześćdziesiątych. I to niemal pod każdym względem! Dziś przyjeżdżają bawić młodych ludzi znane w Polsce i na świecie zespoły muzyczne, podczas gdy dawniej istotą juwenaliów były popisy samych studentów. Przed laty również dbano o to, by świętu nadać totalnie wyjątkowy ton. Tak oto studenci apelowali do ówczesnego rektora kortowskiej uczelni. Do J.M. Rektora SAM IV Bicepsem Żylastym zwany o brzasku dnia dzisiejszego przez Żaków Grodu Kortowskiego i gawiedź wszelaką, Żakiem nad Żakami obwołany, oznajmiamy J.M. Prześwietnemu Rektorowi, Wielkim i Mniejszym Bakałarzom, jako też i pospólstwu postronnemu, co następuje. Spełniając tradycyją za Naszymi poprzednikami trojga, pragniemy, aby Frateryja Żakowska w Grodzie Kortowskim i pospólstwo z przyległych włości, Olsztynem zwanych, bawiło się wesoło, a statecznie. Przeto Wielkie Igry Żakowskie, Juvenaliami zwane, jesteśmy zaszczyceni w naszym spokojnym dotąd grodzie ogłosić! W dnie owej uciechy i swawoli władzę absolutną sprawować będziemy tylko My Żak nad Żakami Sam IV, Bicepsem Żylastym zwany. Niechaj tedy białogłowy i żakowie w grodzie przebywający strojne, ale skromne szaty przyodzieją. Mieszczanie zaś przezacni i gawiedź miejska listem żelaznym okazać się muszą. Nakazujemy nadto, coby cnota i przytomność umysłu na czas Igrów Juvenaliowych zachowane były, bowiem i My, Żak nad Żakami, czystości obyczajów surowo przestrzegamy, a Bachus jest naszym największym wrogiem, przeto surową i ostrą walkę jemu wypowiedzieliśmy... Straż Nasza ciężkimi maczugami, a takoż i halabardami długimi biegle władająca, wszelakie zamieszki na jawne bunty zakrawające i zniewagi uczonej a mądrej frateryji Żakowskiej niesprawiedliwie świadczone, w trzy pacierze snadnie naprawiać będzie. Gawiedź krnąbrną, lubo też godnie nieodzianą, a takoż i przez Bachusa na umyśle poturbowaną dotkliwie, w lochy kamienne ciemne a wilgotne wtrącić łacno rozkażemy. Wielce Miłościwego i Zacnego Rektora, któren dotąd władze w grodzie Naszym godnie sprawował, upraszamy, coby bez frasunku jakowego, ale po dobrej swojej woli władze w grodzie na czas Igrów w ręce Nasze oddać raczył, a na znak zgody pieczęcie wiarygodne i podpis swój na pergaminie owym położył, albowiem VOX POPULI, VOX DEI. Tak chcemy My Żak nad Żakami Sam IV, Biceps Żylasty Gród Kortowo A. D Wspomnienia Jacka Panasa spisał dla Państwa Pawełek

10 10 Nowe Życie Olsztyna nr 11 (158) 2015 dom i ogród Od działki do rarytasów Jana Dziadkiewicza, sadownika z Sętala pod Olsztynem, znam od ponad 20 lat. Wiem, ile pracy włożył w zorganizowanie swojego sadu, szkółki drzew owocowych i krzewów ozdobnych. Często zajeżdżałem do niego, żeby porozmawiać o zasadach prowadzenia sadu i przycinania drzewek albo popytać, co robić, by owoce dobrze się przechowywały. Jest znakomitym fachowcem. Chętnie służy radą. Myślę, że gdyby właściciele ogródków działkowych chcieli, to na pewno podzieliłby się z nimi swoja wiedzą, a jest ona ogromna. Od niego dowiedziałem się, jakie drzewka owocowe najlepiej rosną u nas, na Warmii i Mazurach. On pokazał mi, jak powinno się drzewka sadzić i jak zrywać jabłka, żeby nie gniły przechowywane w domowej piwnicy. Miesiąc temu odwiedziłem go i zastałem pracującego w szkółce. Wszyscy dobrze wiemy, że klimat naszego regionu nie sprzyja uprawom sadowniczym. Jest po prostu za chłodno, a zimą nawet bardzo zimno. Często sadzonki kupowane od sadowników z innych rejonów Polski (a sprzedających na targach czy bazarach w naszym regionie) nie przyjmują się po ostrej zimie. A nawet jeśli przetrwają mrozy, to potem dają mizerne plony. Jacuś tak zwraca się do mnie pan Jan nie pytaj mnie, dlaczego mam szkółkę, bo dobrze wiesz, że chciałem stworzyć taki materiał, który będzie odporny na nasze warunki klimatyczne. Długo pracowałem nad sadzonkami i udało się! Zyskałem drzewka i krzewy owocowe odpowiednie do uprawy w trudnych warunkach klimatycznych. W trakcie naszej rozmowy o drzewach owocowych przeszliśmy do działu, gdzie są uprawiane krzewy ozdobne. Ggospodarz zatrzymywał się przy każdym gatun- ku i opowiadał mi o jego przydatności. Wszystko skrzętnie notowałem i teraz Państwu niektóre gatunki przybliżymy. Bukszpan wieczniezielony, ulubiony krzew pana Jana. Doskonały do formowania kul, nadaje się na niskie, strzyżone żywopłoty i obwódki. Tu mamy bluszcz irlandzki. Polecany jako roślina okrywowa oraz do obsadzeń dużych drzew, ogrodzeń i murów. Ta piękna roślina to grujecznik japoński. Zaliczany do najbardziej przebarwiających się drzew. Polecam go do sadzenia w ogrodach i parkach oraz na strzyżone żywopłoty. Jak ktoś chce mieć zielony ogród zimą, to powinien posadzić trzmielina. Zimozielony niski krzew. Może rosnąć pod koronami drzew i wspinać się na nie. Idealny na rabaty oraz do pojemników. Pan Jan prowadził mnie od gatunku do gatunku. Gdybym chciał wymienić każdą uprawianą w szkółce roślinę, to musiałbym zająć wszystkie strony w naszej gazecie. Na zakończenie mojej wizyty zapytałem przyjaciela o domowe sposoby przechowywania owoców. Dobrze, Jacuś, żeś mnie o to zapytał. W tym roku chłodna wiosna spowodowała, że pierwsze jabłka będą nie wcześniej niż pod koniec lipca, ale raczej te odmiany, w tym popularne papierówki nie najlepiej się przechowują. Powinniśmy z nich zrobić kompoty, przeciery czy soki. Można je też z powodzeniem suszyć. Małe ilości na sznurkach i na słońcu, a większe partie w suszarkach. Najlepsze są takie urządzenia do suszenia grzybów. Jedna wada, że niestety zużywają one sporo prądu. Można również suszyć na dużych blachach nad grillem, ale należy uważać, aby nie przypalić. Nietrwałe jabłka są miękkie i zawierają dużo wody, dlatego proces suszenia jest długi. Zimą do chrupania znakomite. Do przechowywania w piwnicach najlepsze są odmiany jesienne, a szczególnie te późne. Owoce zrywamy bardzo ostrożnie. Dobrze jest, gdy ogonek pozostaje przy jabłku. Nie ma wtedy uszkodzonej skórki. Do zbioru przystępujemy jeszcze przed pełnym dojrzeniem owoców. Ogonek już powinien się odłamywać, ale z oporem. Nie wolno przechowywać spadów ani jabłek stłuczonych. W naszych chłodnych piwnicach, proponuję przechowywać jabłka w skrzynkach. Owoce układamy w nich zaraz po zerwaniu i nie więcej niż 2-3 warstwy. Jak najmniej przewracania. Tak przechowywane powinny przetrwać co najmniej do Wielkanocy. Bardzo trudno przechowują się wiśnie, czereśnie czy śliwki. Z moich doświadczeń wiem, że najlepsze są świeże. Najdłużej w chłodnych piwnicach można przetrzymać śliwki. Warunek: owoc musi być twardy, nieuszkodzony i bez robaków. Ale gwarancji, że do końca roku dotrwają, nie daję żadnych. Ja swoje zbiory staram się sprzedać, a na własne potrzeby robię powidła, dżemy i kompoty. Jak mam chwilę czasu i nastrój, to śliwki suszę, ale jest to bardzo trudne i wymaga dużego reżimu technologicznego. Jasiu, a co robić z porzeczkami i agrestem? Wiesz, Jacuś, te jagody bardzo trudno przechować. Próbuje się przechowywać je w chłodniach, ale z tego co wiem długo tam nie wytrzymują. Z tych owoców najlepsze są dżemy i kompoty. Ja jeszcze lubię zrobić wino. Nie ma nic lepszego niż lampka zimą do znakomitych ciast, które robi moja żona. Na jej potrzeby robię też dżemy i trochę mrożę. Takie zamarznięte kulki używamy do dekoracji legumin, a także czasami dodajemy do pieczonej kaczki. Jasiu, dziękuję za porady, ale czas mnie goni, muszę zebrać truskawki. W tym roku dopiero ostatnio zaczęły u nas czerwienieć. Są drobne, ale bardzo aromatyczne. Najlepsze będą z cukrem i śmietaną. Z Janem Dziadkiewiczem rozmawiał Jacek Panas

11 zdrowie Nowe Życie Olsztyna nr 11 (158) Zdrowy jak rybka Eskimosi nie jedzą warzyw ani owoców, a są zdrowi. Jak to możliwe? Przecież ich monotonna dieta ocieka tłuszczem. A jednak mieszkańcy lodowego świata mają się świetnie. Prawdopodobnie dlatego, że jedzą dużo ryb. Już w latach 70. odkryto w badaniach przeprowadzonych z udziałem Eskimosów, że niemal w ogóle nie zapadają oni na choroby serca. Naukowcy stwierdzili, że ma to związek przede wszystkim z jedzeniem przez Eskimosów tłustych ryb i ssaków morskich, obfitujących w kwasy tłuszczowe omega-3. To jeden z niewielu przypadków, kiedy jedzenie tłustego wychodzi nam na zdrowie. Tymczasem Polacy wolą skwierczące mięsko niż soczyste ryby. A warto wiedzieć, że rybie mięso jest zupełnie inne niż zwierzęce. Zawiera duże dawki kwasów omega-3, które są bardzo zdrowe. Obniżają poziom trójglicerydów we krwi, zmniejszają jej krzepliwość i regulują ciśnienie. Pomagają więc w profilaktyce chorób serca, miażdżycy oraz chorób nowotworowych. Mają pozytywny wpływ na nasz cholesterol. Obniżają bowiem poziom złego cholesterolu, a podwyższają dobrego. Jaką rybkę wybrać? Uznaje się, że najzdrowsze są ryby tłuste. To pewne uogólnienie, ale można je zaakceptować. W tłustych rybach, choć jest więcej kalorii, jest też zwykle wyższy poziom zdrowych tłuszczy nienasyconych, w tym wspomnianych kwasów omega-3. Zajadając się sutymi rybami, pamiętajmy tylko, by przyrządzać je już bez dodatkowej porcji tłuszczu. Unikajmy więc smażenia na głębokim tłuszczu jeśli już musimy, to nalejmy na patelnię teflonową kilka kropel oleju rzepakowego. A jeśli tłustą rybę pieczemy, to zróbmy to tak, by piekła się nieco dłużej, ale za to w niższej temperaturze. Dzięki temu zachowa wyższą wartość odżywczą. Dobrym sposobem przygotowania ryby jest jej ugotowanie na parze, pieczenie na elektrycznym grillu lub duszenie. Aby uniknąć nieprzyjemnego zapachu, warto skropić ją przed przyrządzeniem sokiem z cytryny. Jakie gatunki są uważane za tłuste? Łosoś atlantycki, sardynka, szprotka, halibut, śledź i węgorz. Ten ostatni bije na głowę wszystkie inne gatunki pod względem zawartości tłuszczu ma go do 25 procent, aż pięciokrotnie więcej od średniej zawartości tłuszczu w rybie. Mniej tłuste od wspomnianych są płotka, karp, tuńczyk, pstrąg. Za najchudsze ryby uchodzą okoń, mintaj, dorsz i szczupak. Zawierają jedynie 1-2 procent tłuszczu. Nie bójmy się tłustych ryb. Ich tłuszcz jest dla nas korzystny. Tłuste ryby są bogatym źródłem witamin i D, a także witaminy E, które wpływają na wygląd skóry, zapobiegają powstawaniu w nadmiarze wolnych rodników odpowiadających za procesy starzenia. Co więcej, badania dowodzą, że jedzenie ryb może być dobrym sposobem profilaktyki antynowotworowej. Gdybyśmy częściej rezygnowali z tłustego mięsa na korzyść ryb, moglibyśmy uniknąć wielu chorób cywilizacyjnych z nadciśnieniem i miażdżycą na czele. Rybie ściemy Niestety, nie każda jest zdrowa. Bardzo popularne w polskich sklepach są panga i tilapia. To ryby, które nie wyjdą nam na zdrowie, dlatego nie dajmy się zwieść ich niskiej cenie. Pangę sprowadza się z wietnamskich sztucznych hodowli. Tilapia jest również rybą hodowlaną, ściąganą z Chin. Oba te gatunki są trzymane w zanieczyszczonych akwenach w bardzo dużym zagęszczeniu. Co więcej, do ich hodowli używa się często antybiotyków, środków bakteriobójczych i hormonów. Jedzenia pangi i tilapii powinni unikać chorzy na serce, astmę oraz cierpiący na alergie. To taki fast food wśród ryb: tani, smaczny i sycący, ale mało wartościowy. Zamiast tych rybich podróbek wybierajmy ryby dzikie, naturalnie występujące w swoim środowisku. Dobre są również niewielkie ryby morskie np. sardynki czy szprotki gdyż w mniejszym stopniu kumulują metale ciężkie. Rzadziej sięgajmy natomiast po ryby wędzone albo smażone. Kobiety w ciąży oraz dzieci powinny uważać z jedzeniem konserw rybnych ze względu na ich drażniący charakter. Pamiętajmy też, że ryby z puszki mają zwykle dużo mniej wartości odżywczej od świeżych lub mrożonych kuzynek. Świeża czy nieświeża? Wystarczy jeden rzut oka na rybę z marketowego działu rybnego, aby oszacować, czy oby na pewno jest warta naszego podniebienia. Spójrzmy rybie w oczy. Jeśli są mętne lub wklęśnięte, oznacza to, że dawno już odeszła z tego świata. Świeża ryba powinna mieć oczy wypukłe i błyszczące. Drugim ważnym elementem są jej skrzela. Lekko różowe albo sine nie wróżą nic dobrego, powinny być czerwone. Skóra ryby ma błyszczeć, nie mieć żadnych przebarwień i ani nadmiaru śluzu. Mięso po dotknięciu musi wrócić do naturalnego kształtu. Ryba na grilla zamiast kiełbasy? Ryba z grilla może być przepyszna, jeśli ją dobrze przyrządzimy. Do pieczenia nadają się niemal wszystkie gatunki. Te tłustsze przyrządzimy bezpośrednio nad węglem, a te chudsze zawiniemy w coś, co zatrzyma smak i aromat, na przykład w liście chrzanu. Miłośników męskiej strawy uspokajamy, że ryby można też zawi- nąć w plastry bekonu lub słoninki. My jednak spróbujmy przyrządzić bardzo prostą, zdrową i aromatyczną potrawę grillowane filety z pstrąga na pachnących ziołach. Do przygotowania tej potrawy będziemy potrzebowali 8 średnich filetów z pstrąga, cytrynę, sól morską i świeżo zmielony pieprz. Pachnące towarzystwo ryby składać się będzie z dwóch garści drobno posiekanej natki pietruszki, łyżki drobno posiekanej mięty, 6 cebulek dymek, 3 łyżek masła, soku z połówki cytryny, soli i pieprzu do smaku. Filety myjemy, osuszamy, spryskujemy sokiem z cytryny. Odstawiamy na kwadrans, a następnie wycieramy do sucha. Cebule dymki siekamy (ale nie za drobno), mieszamy z natką pietruszki, miętą, doprawiamy solą i świeżo zmielonym pieprzem. Na kawałkach folii kładziemy po jednym filecie. Posypujemy go ziołową mieszaniną, przykrywamy drugim filetem i znowu posypujemy ziołami. Na wierzchu kładziemy kawałki masła. Folię starannie zawijamy. Pieczemy na ruszcie umieszczonym wysoko nad żarem przez około dwadzieścia minut. Smacznego. Aleksandra Ruda

12 12 Nowe Życie Olsztyna nr 11 (158) 2015 rozmaitości Książki pochodzą z wydawnictwa Prószyński i S-ka BARAN Niespodziewany powrót żony z delegacji służbowej może odmienić na jakiś czas wygląd Twojej twarzy. Nie próbuj nic tłumaczyć, bo Twój powrót do stanu pierwotnego może się przedłużyć jeszcze bardziej. BYK Czeka Cię mnóstwo miłych niespodzianek od bliskich Ci osób. Dobre relacje z otoczeniem oraz romantyczne spotkanie z osobą Twoich marzeń. Zdziwisz się na pewno, jeśli okaże się nią Twój współmałżonek. LEW Czeka Cię nie lada wyzwanie. Nie zawiedź zaufania osoby, która Cię nim obdarzyła. Potraktuj to jak szczególne wyróżnienie. Przed frontem plutonu lub kompanii. Teraz to rzadkość. Postaraj się to docenić, ale z pokorą. PANNA Otwierają się przed Tobą ciekawe perspektywy. Ze szczególną uwagą potraktuj wszelkie nowe propozycje dotyczące pracy zawodowej. Ale nie rób nic za wszelką cenę. W swoich działaniach uwzględniaj inflację. STRZELEC Tracisz niepotrzebnie czas. Nie musisz wypatrywać szczęścia gdzieś za horyzontem. Rozejrzyj się dokładnie dookoła. Szczęście jest tuż obok. Może w domu, może w pracy, może być po prostu wszędzie. Jak to szczęście. KOZIOROŻEC Czasem możliwości są skromniejsze niż marzenia. Najlepiej widać to na przykładzie rozgrywek piłkarskich. Coraz częściej przekłada to się na inne dziedziny życia społecznego. Bądź dobrej myśli. Niczym nie ryzykujesz. Virginia C. Andrews W matni marzeń Ostatni tom bestsellerowej serii o rodzinie Casteel. Dramatyczna historia rodu Casteel wraca do początków! W ostatnim tomie sagi Annie Casteel Stonewall przybywa do Farthinggale Manor na pogrzeb swojego ojca, Troya Tattertona, i znajduje pamiętnik babci Leigh. Zapominając o całym świecie, pogrąża się w lekturze Kino Czyta o wydarzeniach, które doprowadziły Leigh Van Voreen do ucieczki z Farthy i rzuciły ją w ramiona Luke a Casteela. Pamiętnik ujawnił mroczne tajemnice Farthinggale Manor. Annie poznała dzieje prababci Jillian i jej rodziny. Wreszcie pojęła, co sprawiło, że Leigh, dziewczyna z zamożnych sfer, goniąc za pięknymi marzeniami, trafiła do nędznej chałupy na Wzgórzach Strachu zaprasza BLIŹNIĘTA Nawet w sytuacjach konfliktowych staraj się zachować obiektywizm w ocenie wydarzeń i ludzi. Wszystko może się bowiem obrócić przeciwko Tobie. Jeżeli tego nie potrafisz, unikaj konfliktów. Zyskasz wtedy przyjaciół. RAK Nie stać Cię na wyjazd na wakacje? Postaraj się znaleźć jakieś zajęcie w czasie urlopu. W ostateczności możesz przychodzić do pracy, ale jako obserwator. Nie pracuj, bo nie zaliczą Ci urlopu i będziesz musiał iść jeszcze raz. WAGA Możesz się w końcu zabrać za dawno planowany remont. Przy okazji zmień meble i koniecznie spraw sobie jakiś drobiazg. Może to być na przykład jakiś nieduży domek za miastem lub nowy, odjazdowy samochód. SKORPION Przy odrobinie ostrożności ominą Cię poważniejsze tarapaty. Nie pozwalaj sobie na roztargnienie. Pilnuj notesu, portfela, kluczy. Nie zapominaj o terminach spotkań. Stawiaj na rozsądek. Nie można mieć wszystkiego. Redakcja zastrzega sobie prawo do unieważnienia horoskopu, bez podania przyczyn! WODNIK Są rzeczy, do których trudno Cię przekonać, ale zadbaj w końcu o swoje zdrowie. Banalne przeziębienie może zmusić Cię do zmiany planów. Ponieważ planujesz w swoim życiu wszystko, chorobę też musisz zaplanować. RYBY Sprawy zawodowe, finansowe, uczuciowe, rozrywkowe i towarzyskie nie powinny teraz być dla Ciebie ważne. Jedyne, co naprawdę powinno być ważne dla Ciebie w najbliższym czasie, to ważny bilet autobusowy. AZB Aby dostać jeden z ośmiu biletów na dowolny film 2d grany od poniedziałku do czwartku, należy wysłać SMS z uzasadnieniem, dlaczego właśnie do Ciebie ma trafić bilet, pod numer 7148 o treści zycie1. treść uzasadnienia Koszt SMS-a to 1,23 zł z VAT. Jurassic World Każdego roku do Parku Jurajskiego na Isla Nublar przybywają miliony turystów, by z bliska podziwiać odtworzone genetycznie dinozaury. Tymczasem w laboratoriach trwają prace nad kolejnymi mutacjami genetycznymi, w wyniku których naukowcy powołują do życia dinozaura o cechach tyranozaura, karnotaura i welociraptora. Monstrum jest większe, groźniejsze, inteligentniejsze i wymyka się spod kontroli. Agentka Susan Cooper jest skromnym i niedocenianym analitykiem pracującym dla CIA. Gdy działający w ukryciu agenci zostają zdekonspirowani, Susan musi porzucić wygodne biurko i wkroczyć do akcji. Jej zadaniem jest rozpracowanie szajki handlarzy bronią i zapobiegnięcie światowemu kryzysowi.

13 sport Nowe Życie Olsztyna nr 11 (158) Olsztyńscy tenisiści coraz lepsi Gem, set i mecz Tenis jest jednym ze sportów uprawianych powszechnie. W Olsztynie także ma swoich amatorów. Budowlani oraz STRP Olsztyn szkolą zawodników od podstaw. Efekty tej pracy są już widoczne. Wszystko zaczęło się ponad dwa lata temu. Trochę wcześniej powstał program Tenis 10, który propagował rywalizację od najmłodszego rocznika (tzw. skrzatów, tj. dzieci od lat 8 do 10). Równocześnie Polski Związek Tenisowy zorganizował zawody dla dzieci, tzw. Talentiady. Kilka lat temu w Olsztynie powstała baza stwarzająca warunki do uprawiania tego sportu. Obecnie młodzi zawodnicy, walczący w klasie skrzatów, są jedną z najmocniejszych ekip w Polsce. Jest to efekt wspomnianego programu Tenis 10 zakładającego rywalizację już na szczeblu najmłodszych adeptów tego sportu. Już wówczas olsztynianie postarali się o dobre wyniki. W latach dwukrotnie zajmowali drugie miejsce w półfinałach mistrzostw Polski, a później dwukrotnie zdobywali brązowy medal w finale MP. Zaznaczam, że walczyliśmy z mocnymi drużynami. Mamy w Olsztynie grupę młodych zawodników, która walczy o najwyższe trofea. I jest to utalentowana młodzież, jakiej nie mieliśmy od wielu lat przyznaje Mirosław Umbras, prezes Warmińsko-Mazurskiego Związku Tenisowego. Obecnie ci zawodnicy mają 12 lat. W tej kategorii wiekowej ważne są drużynowe mistrzostwa kraju. Olsztyńskie kluby (Budowlani oraz STRP) wystawiają corocznie drużyny dziewcząt i chłopców. W rywalizacji męskiej do dyspozycji trenera Pawła Umbrasa są Olaf Pieczkowski (STRP), Maksymilian Grygołowicz (AKS OSW) oraz Gabriel Matuszewski, Filip Tatera i Bartosz Skuratko (Budowlani). Mam 12 lat i uczę się w SP 6. Zacząłem trenować tenis za namową mojego kolegi. Pierwsze zajęcia były wspaniałe. Tenis stał się moją pasją mówi Bartosz Skuratko. Każdy turniej jest dla mnie wyzwaniem. Lubię rywalizację z innymi, gdyż mogę nauczyć się wielu nowych rzeczy. Drużyna KS Budowlani Olsztyn na Drużynowe Mistrzostwa Polski Skrzatów: Skuratko Bartosz, Tatera Filip, Pieczkowski Olaf, Matuszewski Gabriel, trener Paweł Umbras Bardzo dobre wyniki osiągają dziewczęta. Najlepszą zawodniczką jest Pola Wygonowska. Podopieczna trenera Romana Pasyniaka (STRP) od paru lat nie ma sobie równych w kraju w swojej kategorii wiekowej. Ona bije na głowę nie tylko krajowe rywalki, ale zaczęła dokładać mistrzyniom w poszczególnych krajach europejskich mówi z entuzjazmem Mirosław Umbras. Ostatnio pokonała pierwsze rakiety Francji i Czech, gdzie tenis jest bardzo popularny zaznacza prezes. Zawodniczki z Olsztyna także biorą udział w drużynowych mistrzostwach kraju. Oprócz Poli są w ekipie jej klubowe koleżanki Aleksandra Węgrzyn i Aleksandra Głowacka oraz Jana Kołodyńska z Budowlanych. To jest najbardziej utalentowany rocznik zawodników stwierdza prezes. Nigdy nie mieliśmy tak mocnych ekip. To efekt współpracy z Polskim Związkiem Tenisa. Dzięki temu nasi zawodnicy mogli podnieść umiejętności. Coraz lepsza postawa zawodników z Warmii i Mazur nie pozostała obojętna w Polskim Związku Tenisowym. Jest bardzo prawdopodobne, że finał mistrzostw Polski skrzatów odbędzie się w Olsztynie. To byłoby najważniejsze wydarzenie w mojej karierze. Mamy mocną drużynę i liczę na podium mówi Skuratko. Młodzi zawodnicy uczestniczą w wielu turniejach. Jednym z nich jest cykl Pol-Bruk& British School Cup. Są to trzy zimowe i trzy letnie turnieje. Zimą podzieleni na grupy tenisiści walczą każdy z każdym. W sumie grają po sześć spotkań. To wspaniały trening. Zazwyczaj po pierwszej porażce wraca się do domu. W tym przypadku można grać dalej i podnosić swoje umiejętności. Dzięki takiej rywalizacji nasi zawodnicy zrobili znaczący postęp dodaje prezes WMZT. Piąty turniej z tego cyklu odbędzie się czerwca, a szósty sierpnia. Liczę, że nasze ekipy zakwalifikują się do finału. Dziewczęta idą po złoto. Dla chłopców sukcesem będzie podium. Finał drużynowych mistrzostw Polski skrzatów zaplanowano na września br. Jest wielce prawdopodobne, że odbędzie się w Olsztynie korty przy ul. Olimpijskiej (była ulica Jodłowa) oraz w Kortowie. IRON Już tylko niecałe trzy miesiące dzielą nas od największej imprezy sportowej w Olsztynie. W tym roku Grand Slam World Tour w siatkówce plażowej odbędzie się na obiektach Centrum Rekreacyjno-Sportowego Ukiel nad jeziorem Ukiel (Krzywe). Grand Slam World Tour w Olsztynie Siatkówka przy jeziorze Wiele poprzednich edycji tego święta plażowej siatkówki odbywało się w Starych Jabłonkach (powiat ostródzki). I trzeba przyznać, że był to dobry pomysł. Malutka miejscowość stała się znana na całym świecie. Jednak w ubiegłym roku zaszło coś nieoczekiwanego. W wyniku różnych zdarzeń doszło do zmiany sytuacji. Długoletni promotorzy tej imprezy (właściciel hotelu Anders i nie tylko) zrezygnowali z kontynuowania rozgrywek. Nie czas tutaj na analizę, dlaczego tak się stało. Schedę po Starych Jabłonkach przejął Olsztyn. Cieszymy się, że najlepsi zawodnicy pojawią się w Olsztynie. Zapewnimy im oraz wszystkim kibicom jak najlepsze warunki pobytu oświadczył Piotr Grzymowicz, prezydent Olsztyna. W związku z zawodami powstanie wielka baza sportowa. Tuż za hotelem Omega usytuowane będą dwa główne obiekty siatkarskich zmagań. Boisko numer jeden zostanie okolone trybunami, które pomieszczą ok. 4 tys. kibiców. Obok powstanie boisko numer dwa z trybunami na tysiąc miejsc. Poza tym przewidziano do gry dwa mniejsze boiska (eliminacje) oraz kilka boisk rozgrzewkowych. Pamiętamy o mieszkańcach miasta i turystach zapewnił Jerzy Litwiński, dyrektor Ośrodka Sportu i Rekreacji. I dodał: Mamy w planie budowę strefy kibica z telebimem. Chcemy zapewnić dostęp do sygnału szybkiego internetu, wyposażymy boiska we wszelki sprzęt. Plaża będzie otwarta, zaś wszyscy goście będą mogli skorzystać z dodatkowych atrakcji rozrywkowych, kulinarnych i innych. W tym roku najwyższej klasy zawody World Tour odbędą się tylko pięć razy (w nich powinni uczestniczyć najwyżej sklasyfikowane pary sportowe damskie i męskie). Dwa w Rosji i po razie w USA, Japonii i w Polsce... czyli w Olsztynie. W sumie w stolicy Warmii i Mazur wystąpią 64 pary po 32 żeńskie i męskie. Turniej rozpocznie się 25 sierpnia, a zakończy pięć dni później. Wszelkie informacje dotyczące tego wydarzenia są dostępne na stronie IRON

14 14 Nowe Życie Olsztyna nr 11 (158) 2015 porady Grillowanie na balkonie Warto się zastanowić, nim zwrócimy uwagę sąsiadowi, który w swej lodżii smaży kiełbaski. Nie ma bowiem jednoznacznego przepisu, który tego zabrania. Grillowania na balkonie, który przypomnijmy jest częścią mieszkania, mogą natomiast zabraniać regulaminy wspólnot lub spółdzielni mieszkaniowych. Kłopot współlokatorom sprawiają roznoszące się zapachy. Druga sprawa to zachowanie biesiadujących. Może ono stać się trudne do zaakceptowania. W najgorszym przypadku, gdy grillowaniu towarzyszą głośne rozmowy lub śpiewy, można wezwać policję. Konsumpcja w tramwaju lub autobusie Pasażer z lodami, kawą w papierowym kubku lub kebabem w papierku to niepożądany pasażer. Stanowi nie lada zagrożenie. Może kogoś ochlapać, może zabrudzić tapicerkę. To zrozumiałe. Jednak nie wszyscy to pojmują. Dlatego w miastach istnieją regulaminy dotyczące zachowania się pasażerów, wyraźnie zabraniające picia lub jedzenia w środkach komunikacji miejskiej. Tak jest w Krakowie, Poznaniu i Warszawie. W olsztyńskim regulaminie czytamy: Zabronione jest spożywanie alkoholu, napojów lub artykułów żywnościowych, a przewoźnik nie ponosi odpowiedzialności za szkody spowodowane spożywaniem artykułów żywnościowych podczas jazdy. Zatem nie należy się dziwić, jeśli kierowca lub w niedalekiej przyszłości motorniczy wyprosi z pojazdu pasażera z lodami. W stolicy rygorystyczne przepisy przewidują, że taki pasażer może zostać ukarany 500-złotowym mandatem. Konsumpcja sumy ubezpieczenia w autocasco Zwana inaczej jest redukcją sumy ubezpieczenia. Oznacza to, że po wypłacie odszkodowania ubezpieczyciel zmniejsza sumę ubezpieczenia pojazdu. Owo zmniejszenie stanowi kwotę wypłaconego odszkodowania. Jeśli na przykład suma ubezpieczenia pojazdu wynosi 70 tys. zł, a wysokość wypłaconego odszkodowania 20 tys. zł, to po wypłacie odszkodowania suma ubezpieczenia ulega redukcji do 50 tys. zł. Skutkuje to tym, że jeśli suma ubezpieczenia nie zostanie uzupełniona do realnej wartości pojazdu, to w przypadku późniejszej szkody (o znacznych rozmiarach lub nawet kradzieży) odszkodowanie nie pokryje wszystkich poniesionych strat. Wynika to z faktu, że ubezpieczyciel odpowiada tylko do wysokości sumy ubezpieczenia, która w omawianym przykładzie została wcześniej częściowo skonsumowana. Istnieją dwie możliwości zabezpieczenia się przed redukcją sumy ubezpieczenia. Pierwsza to wykupienie konsumpcji sumy ubezpieczenia. Druga to doubezpieczenie, czyli podniesienie sumy ubezpieczenia pojazdu do jego aktualnej wartości rynkowej. W takiej sytuacji należy wystąpić ze stosownym wnioskiem i zapłacić składkę. Długi w rodzinie Czy spłata rodzinnych długów spada na najbliższych? Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Generalnie nie ma odpowiedzialności za długi małżonka, szczególnie za długi, o których druga strona nie wiedziała. Jeśli nie było podpisu, to była niewiedza, nie ma karania. Jeśli jednak żona choćby fikcyjnie jest zatrudniona w firmie męża, to od odpowiedzialności za powstałe zaległości finansowe będzie z pewnością odpowiadać. Naturalne jest, że czynsz za mieszkanie płaci właściciel lub najemca. Jeśli mieszka sam, to sam odpowiada za powstałe długi. Jeśli jednak mieszkają z nim dzieci lub wnuki, to mają one obowiązek dokładać do czynszu i stają się współodpowiedzialnymi za powstałe zadłużenie w opłacie czynszu. Pamiętajmy, że po śmierci właściciela zadłużone mieszkanie z owym długiem wchodzi w skład masy spadkowej. Przy przejmowaniu spadku wszystkie długi należy uregulować. Zobowiązany do płacenia alimentów płaci je do śmierci. Wdowa nie może zostać obciążona długami powstałymi z powodu niepłacenia alimentów. Inaczej wygląda sprawa, gdy zmarły płacił rentę odszkodowawczą. Wszystko dlatego, że z natury prawa również obowiązki zmarłego przechodzą na spadkobierców. Istnieją wyjątki, w których renta taka nie wchodzi w zakres spadku. Tak jest, gdy obowiązek płatniczy był ściśle związany jedynie z osobą zmarłego. Jednak tę skomplikowaną sprawę rozstrzyga sąd. M.R.

15 reklama Nowe Życie Olsztyna nr 11 (158)

16 16 Nowe Życie Olsztyna nr 11 (158) 2015 reklama