Fundusze Europejskie w Małopolsce w 2018 roku

Transkrypt

1 Fundusze Europejskie w Małopolsce w 2018 roku Raport roczny 3 (15) 2019 Małopolskie Obserwatorium Rozwoju Regionalnego Departament Zrównoważonego Rozwoju

2 Fundusze Europejskie w Małopolsce w 2018 roku Raport roczny 3 (15) 2019 Małopolskie Obserwatorium Rozwoju Regionalnego Departament Zrównoważonego Rozwoju

3 Autorzy opracowania: Wydawca: Andrzej Binda, Bartłomiej Paluszkiewicz Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego Departament Zrównoważonego Rozwoju ul. Wielicka 72B, Kraków tel. (+48) , fax (+48) Opracowanie w wersji elektronicznej dostępne na stronie Skład publikacji: Projekt okładki: Pracownia C&C Pracownia C&C ISSN: Egzemplarz bezpłatny Przy publikowaniu danych z publikacji prosimy o podawanie źródła. W publikacji wykorzystano informacje znajdujące się na stronach: Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, Głównego Urzędu Statystycznego, Funduszy Europejskich , Agencji Rozwoju i Modernizacji Rolnictwa. Dane własne zgromadzono w Departamencie Polityki Regionalnej, Departamencie Zarządzania Programami Operacyjnymi i Departamencie Funduszy Europejskich UMWM. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata FUNDUSZE EUROPEJSKIE W MAŁOPOLSCE 2019

4 Słowo wstępne Szanowni Państwo, w bieżącym roku świętujemy 15-lecie obecności Polski w strukturach Unii Europejskiej. To pewien symboliczny moment podsumowania tego, w jaki sposób fundusze unijne wpłynęły na rozwój i przemianę Małopolski. Przez ten czas zmienił się obraz naszego regionu, zarówno pod względem społecznym, jak i gospodarczym, a fundusze europejskie stały się codziennością w naszym życiu. Małopolska ma do rozdysponowania znaczące środki finansowe. W obecnej perspektywie finansowej na realizację Regionalnego Programu Operacyjnego na lata zostało przeznaczone prawie 2,9 mld euro z funduszy unijnych. Jest to kwota niemal o 1 mld euro większa niż ta, którą Małopolska dysponowała w latach , łącznie na Małopolski Regionalny Program Operacyjny oraz komponent regionalny Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Pieniądze te chcemy spożytkować najlepiej, jak się da. Dlatego duży nacisk kładziemy na projekty rozwijające nasz region i poprawiające komfort życia mieszkańców. Zmian, które w naszym regionie cały czas zachodzą dzięki środkom unijnym nie da się nie zauważyć. To między innymi nowe drogi, nowoczesne pociągi i ekologiczne autobusy, inwestycje służące ochronie środowiska, kolejne obiekty sportowe i kulturalne, odnowione centra miast i wsi, a także możliwość wsparcia przedsiębiorczości oraz rozwoju i wdrażania nowoczesnych technologii i konkurencyjnych produktów. Fundusze Europejskie to szansa, którą efektywnie wykorzystujemy. W ostatnim okresie nastąpiło przyspieszenie w zakresie zawierania umów i obecnie znajdujemy się w gronie liderów angażujących fundusze unijne. Nie można pominąć również programów krajowych, po które chętnie sięgają małopolskie firmy i instytucje. Szczególną dumą mogą napawać projekty badawczo-rozwojowe i innowacyjne, których liczba i zróżnicowanie nie tylko lokują Małopolskę na medalowej pozycji w skali całego kraju, lecz także tworzą silne podstawy do dalszego zrównoważonego rozwoju całego regionu. Oddaję w Państwa ręce kolejny numer biuletynu Fundusze Europejskie w Małopolsce, licząc również na chwilę refleksji nad kierunkami rozwoju w przyszłej perspektywie finansowej. W najbliższych miesiącach zostanie opracowana strategia rozwoju województwa małopolskiego na kolejne lata. Zadaniem władz województwa będzie uzgodnienie zakresu wsparcia ze źródeł europejskich, ale wypełnienie założeń treścią będzie spoczywać na barkach samorządów wszystkich szczebli, przedsiębiorców i instytucji działających na terenie naszego regionu. Korzystając z bieżących doświadczeń postarajmy się wypracować możliwie najbardziej optymalny model, który pozwoli nam dbać o rozwój Małopolski w przyszłości. Zachęcam do lektury! Witold Kozłowski Marszałek Województwa Małopolskiego Słowo wstępne 3

5 Spis treści Słowo wstępne Stosowane skróty Streszczenie raportu Uwagi metodologiczne Nabory i wnioski o dofinansowanie projektów Wykorzystanie funduszy europejskich Beneficjenci środków unijnych z województwa małopolskiego Projekty realizowane przez beneficjentów z Małopolski Liczba projektów Wartość projektów Projekty realizowane na terenie Małopolski Struktura ilościowa projektów Wartość projektów Wartość projektów według funduszy Wartość projektów według programów operacyjnych Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Program Operacyjny Inteligentny Rozwój Program Operacyjny Polska Cyfrowa Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój Projekty realizowane w Małopolsce według celów tematycznych Cel tematyczny 01. Wzmacnianie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji Cel tematyczny 02. Zwiększanie dostępności, stopnia wykorzystania i jakości technologii informacyjnych i komunikacyjnych Cel tematyczny 03. Wzmacnianie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) Cel tematyczny 04. Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach...94 Cel tematyczny 05. Promowanie dostosowania do zmian klimatu, zapobiegania ryzyku i zarządzania ryzykiem Cel tematyczny 06. Zachowanie i ochrona środowiska naturalnego i wspieranie efektywnego gospodarowania zasobami Cel tematyczny 07. Promowanie zrównoważonego transportu i usuwanie niedoborów przepustowości w działaniu najważniejszej infrastruktury sieciowej Cel tematyczny 08. Promowanie trwałego i wysokiej jakości zatrudnienia oraz wsparcie mobilności pracowników FUNDUSZE EUROPEJSKIE W MAŁOPOLSCE 2019

6 Cel tematyczny 09. Promowanie włączenia społecznego oraz walka z ubóstwem i wszelką dyskryminacją Cel tematyczny 10. Inwestowanie w kształcenie, szkolenie i szkolenie zawodowe na rzecz zdobywania umiejętności i uczenia się przez całe życie Cel tematyczny 11. Wzmacnianie zdolności instytucjonalnych instytucji publicznych i zainteresowanych stron oraz sprawności administracji publicznej Cel tematyczny Innowacje społeczne Wspólna Polityka Rolna w Małopolsce I filar dopłaty bezpośrednie II filar Program Rozwoju Obszarów Wiejskich Spis treści 5

7 Stosowane skróty ARiMR Agencja Rozwoju i Modernizacji Rolnictwa BGK Bank Gospodarstwa Krajowego B+R działalność badawcza i rozwojowa CT cel tematyczny FE Departament Funduszy Europejskich UMWM EFRR Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego EFRROW Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich EFS Europejski Fundusz Społeczny EFSI Europejskie Fundusze Strukturalne i Inwestycyjne FS Fundusz Spójności GI grupa interwencji GUS Główny Urząd Statystyczny ICT/TIK technologie informacyjno-komunikacyjne IOB instytucje otoczenia biznesu JPO jednolite płatności obszarowe JST jednostka samorządu terytorialnego KE Komisja Europejska KI kategoria interwencji LGD lokalna grupa działania MMŚP mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa MŚP małe i średnie przedsiębiorstwa OZE odnawialne źródło energii PO Program Operacyjny PO IiŚ Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko FUNDUSZE EUROPEJSKIE W MAŁOPOLSCE 2019

8 PO IR Program Operacyjny Innowacyjny Rozwój PO PC Program Operacyjny Polska Cyfrowa PO PT Program Operacyjny Pomoc Techniczna PO WER Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój PROW Program Rozwoju Obszarów Wiejskich PS Polityka Spójności ROPS regionalny ośrodek polityki społecznej RPO regionalny program operacyjny SzOP szczegółowy opis priorytetów UE Unia Europejska UMWM Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego WPR Wspólna Polityka Rolna WUP Wojewódzki Urząd Pracy YEI (ang. Youth Employment Initiative) inicjatywa na rzecz zatrudnienia ludzi młodych Stosowane skróty 7

9 Streszczenie raportu Polska stan na 31 grudnia ,5 tys. liczba przeprowadzonych konkursów 100,3 tys. liczba złożonych wniosków 46,2 tys. liczba zawartych umów 380,6 mld zł wartość zawartych umów 172,0 tys. liczba wniosków o płatność 112,0 mld zł kwota zgłoszona we wnioskach o płatność Małopolska stan na 31 grudnia ,5 tys. liczba beneficjentów mających siedzibę na terenie Małopolski 3,7 tys. liczba projektów realizowanych na terenie Małopolski 27,3 mld zł wartość projektów realizowanych na terenie Małopolski 16,7 mld zł dofinansowanie unijne do projektów realizowanych na terenie Małopolski Do końca 2018 roku przeprowadzono 359 naborów do Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego , do których złożono 4885 wniosków. Podpisano 2701 umów. Poziom zaangażowania środków unijnych w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Małopolskiego, liczony wartością dofinansowania podpisanych umów, wyniósł na koniec 2018 roku 67,1%, co dawało 6. miejsce w kraju. Realizacji projektów współfinansowanych ze środków unijnych w ramach wszystkich programów operacyjnych podjęło się 1512 beneficjentów mających siedzibę na terenie województwa małopolskiego. Według stanu na koniec 2018 roku na obszarze Małopolski było realizowanych 3677 projektów, co stawia województwo małopolskie na 4. miejscu w kraju. W liczbie ogółem projektów było wdrażanych z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego, 516 z Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój, 271 z Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój, 174 z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, 17 z Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa. W powiatach województwa małopolskiego było realizowanych wiele projektów od 121 w powiecie miechowskim do 821 w Krakowie. W 2018 roku zostały podpisane 1162 umowy na realizację projektów na terenie województwa małopolskiego, w tym 883 z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego. Wartość projektów realizowanych w Małopolsce wyniosła na koniec 2018 roku 27,3 mld zł, przy współfinansowaniu ze środków Unii Europejskiej w wysokości 16,7 mld zł, co lokuje województwo małopolskie na 4. miejscu w Polsce. W 2018 roku podpisano umowy na realizację na terenie Małopolski projektów o wartości 7,4 mld zł (UE: 4,7 mld zł). 8 FUNDUSZE EUROPEJSKIE W MAŁOPOLSCE 2019

10 Małopolska zajęła 1. miejsce pod względem wartości realizowanych projektów w ramach PO Inteligentny Rozwój, 2. miejsce w ramach PO Wiedza Edukacja Rozwój oraz regionalnych programów operacyjnych, 7. miejsce w ramach PO Infrastruktura i Środowisko oraz PO Polska Cyfrowa. W przeliczeniu wartości projektów na jednego mieszkańca województwo małopolskie z kwotą 8054 zł (UE: 4908 zł) zajęło 13. miejsce. Małopolska jest liderem w wartości na mieszkańca projektów z PO Inteligentny Rozwój 1387 zł (UE: 702 zł). W ujęciu według celów tematycznych największa wartość wśród województw została wykazana w Małopolsce w CT9. Promowanie włączenia społecznego oraz walka z ubóstwem i wszelką dyskryminacją 2,9 mld zł (UE: 2,0 mld zł), 2. miejsce odnotowano w udziale projektów zaliczonych do celów tematycznych 01. Wzmacnianie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji 4,1 mld zł (UE: 2,2 mld zł), 08. Promowanie trwałego i wysokiej jakości zatrudnienia oraz wsparcie mobilności pracowników 1,8 mld zł (UE: 1,5 mld zł) oraz Innowacje społeczne 35,4 mln zł (UE: 33,4 mln zł), a 3. miejsce w przypadku projektów z celu tematycznego 06. Zachowanie i ochrona środowiska naturalnego i wspieranie efektywnego gospodarowania zasobami. W województwie małopolskim środki przeznaczone na dopłaty bezpośrednie w rolnictwie w 2018 roku wyniosły 352,5 mln zł, a w okresie ostatnich 15 lat było ich w sumie 6 mld zł. Podmioty z Małopolski złożyły łącznie 234,2 tys. wniosków o dofinansowanie w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na kwotę 1,4 mld zł, z czego do końca 2018 roku wydano decyzje i podpisano umowy na kwotę ponad 789,0 mln zł. Do końca 2018 roku w Małopolsce zrealizowano płatności w ramach PROW w wysokości 483,3 mln zł. Streszczenie raportu 9

11 Spodziewane efekty rzeczowe projektów współfinansowanych ze środków unijnych Dostęp do szerokopasmowego internetu o szybkości przesyłu ponad 100 Mb/s dla 121,3 tys. gospodarstw domowych i 1,1 tys. placówek oświatowych Budowa lub rozbudowa 10 Stref Aktywności Gospodarczej w gminach województwa małopolskiego Budowa 89 kilometrów nowej sieci ciepłowniczej umożliwiającej wykonanie 1,3 tys. węzłów indywidualnych Zakup 35 niskopodłogowych tramwajów i 364 niskoemisyjnych autobusów do obsługi linii miejskich i podmiejskich Ułożenie 928 kilometrów nowej sieci kanalizacyjnej i 236 kilometrów sieci wodociągowej Budowa 448 kilometrów turystycznych i 100 kilometrów dojazdowych ścieżek rowerowych oraz 335 kilometrów turystycznych tras pieszo rowerowych Zakup dla Kolei Małopolskich 17 czteroczłonowych elektrycznych zespołów trakcyjnych Budowa 11 obwodnic miast i miejscowości o długości ponad 46 kilometrów Budowa 78 kilometrów i przebudowa ok. 150 kilometrów dróg wojewódzkich Utworzenie 3,7 tys. miejsc edukacji przedszkolnej Budowa w małopolskich gminach 52 punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych Zorganizowanie sieci żłobków z 2,5 tys. z miejscami dla dzieci do lat 2 10 FUNDUSZE EUROPEJSKIE W MAŁOPOLSCE 2019

12 Uwagi metodologiczne Raport w części dotyczącej funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności okresu programowania opracowano na podstawie danych z Centralnego Systemu Teleinformatycznego SL 2014 wspierającego realizację programów operacyjnych i projektów współfinansowanych z Funduszy Europejskich , zawierającego informacje o programach, cyklach życia projektów i procesie certyfikacji według stanu na 31 grudnia 2018 roku. Zaprojektowany algorytm przeliczania został oparty na miejscach realizacji zarejestrowanych we wnioskach o dofinansowanie i umowach o dofinansowanie działa tylko przy poprawnie zdefiniowanych w SL 2014 miejscach realizacji. W związku z tym, że nigdzie w SL 2014 nie zostało zaprojektowane sztywne przypisanie konkretnych wartości do konkretnych miejsc realizacji, dane prezentowane w raportach należy traktować jako przybliżone, wyliczane w jeden ustalony sposób: 1. Ponieważ każdy z partnerów Projektu może mieć własne miejsca realizacji, kwoty najpierw dzieli się na poszczególnych partnerów według SL 2014, a następnie obliczoną kwotę dzieli się na miejsca realizacji dla każdego z partnerów. 2. Województwa mają udziały proporcjonalnie w ramach Projektu: udział województwa = kwota Projektu dzielona przez liczbę województw. 3. Powiaty mają udziały proporcjonalnie w ramach swojego województwa: udział powiatu = kwota udziału województwa dzielona przez liczbę powiatów w ramach danego województwa. 4. Gminy mają udziały proporcjonalnie w ramach swojego powiatu: udział gminy = kwota udziału powiatu dzielona przez liczbę gmin w ramach danego powiatu. 5. Kwota w ramach Projektu dla danego miejsca realizacji jest sumą kwot dla tego miejsca realizacji u poszczególnych partnerów. W tym opracowaniu dokonano odstępstw od powyższej reguły w przypadku dwóch projektów związanych z budową rurociągów, których kwoty przeliczone według powyższego algorytmu powodują znaczące zniekształcenie wartości projektów na poziomie gmin i powiatów. W tych przypadkach całkowita kwota projektu została podzielona przez liczbę gmin, przez które ma przebiegać inwestycja, a otrzymana wartość została przypisana każdej z gmin objętych inwestycją i zsumowana na poziomie powiatów oraz województwa: 1. Projekt POIS /17 Gazociąg Strachocina Pogórska Wola przebiega na terenie 12 gmin z obszaru województwa podkarpackiego i jednej gminy z obszaru województwa małopolskiego (Skrzyszów), wobec czego wartość przypadająca na jedną gminę wynosi 51,1 mln zł (UE: 18,2 mln zł). W efekcie zmniejsza to wartość projektów przypadających na województwo małopolskie o 281,1 mln zł (UE: 100,1 mln zł), a zwiększa o taką samą kwotę wartość przypadającą na województwo podkarpackie. 2. Projekt POIS /17 Gazociąg Pogórska Wola Tworzeń ma przebiegać przez teren 16 gmin z Małopolski, 4 gmin z województwa świętokrzyskiego i 2 gmin z województwa śląskiego. Wartość przypadająca na jedną gminę wynosi 57,9 mln zł (UE: 28,1 mln zł). Rezultatem przyjętego rozwiązania jest zwiększenie wartości projektów przypadających na Małopolskę o 502,1 mln zł (UE: 243,2 mln zł) przy jednoczesnym zmniejszeniu wartości projektów w województwie śląskim o 309,0 mln zł (UE: 149,6 mln zł), a w województwie świętokrzyskim o 193,1 mln zł (UE: 93,5 mln zł). Dodatkowo znaczącą ręczną korektę w systemie informatycznym wykonano w przypadku projektu POIS /17 Budowa drogi ekspresowej S7, odc. Lubień Rabka, przypisanej w systemie w całości do powiatu krakowskiego, podczas gdy inwestycja zlokalizowana jest na terenie powiatów: myślenickiego (gmina Lubień), suskiego (gmina Jordanów) i nowotarskiego (gminy Rabka-Zdrój i Raba Wyżna). W wyniku zastosowanej korekty wartość projektów realizowanych na terenie powiatu krakowskiego zmniejszyła się o 2471,4 mln zł (UE: 1322,4 mln zł) przy jednoczesnym wzroście w każdym z trzech wymienionych powiatów o 823,8 mln zł (UE: 440,8 mln zł). Uwagi metodologiczne 11

13 W przypadku projektów partnerskich wszystkie informacje dotyczące beneficjenta odnoszą się do partnera wiodącego, a wszystkie wartości liczbowe zostały zsumowane do poziomu partnera wiodącego. Wartość projektów mających zasięg ogólnokrajowy, ogólnowojewódzki lub ogólnopowiatowy jest przypisywana wyłącznie do całego kraju, całego województwa lub całego powiatu, bez podziału na jednostki niższego rzędu. Stąd mogące wystąpić niezgodności przy sumowaniu wartości. Przez wartość projektów realizowanych na danym terenie w określonym czasie rozumie się wartość zawartych umów na realizację projektów na tym obszarze, niezależnie od faktycznego okresu rozpoczęcia lub zakończenia projektu. Informacje na temat liczby naborów i złożonych wniosków podano na podstawie zestawień przygotowywanych cyklicznie z systemu SL Dane na temat liczby beneficjentów obliczono na podstawie unikalnych numerów identyfikacji podatkowej (NIP). W przypadku projektów realizowanych przez kilka podmiotów, jako beneficjent był przyjmowany wyłącznie beneficjent wiodący. Automatycznie do zestawień była przyjmowana jego lokalizacja. Informacje na temat liczby projektów obliczono w oparciu o unikalne numery zawartych umów. W tym opracowaniu dane w części opisowej dotyczące wartości projektów są podawane w dwóch układach: wartość ogółem i wartość dofinansowania ze środków europejskich, podawana w nawiasie poprzedzona literami UE. W wybranych zestawieniach dane zostały przeliczone w układzie subregionów określonych w Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego : Krakowski Obszar Metropolitalny, obejmujący powiaty: bocheński, krakowski, miechowski, myślenicki, proszowicki, wielicki i miasto Kraków; subregion tarnowski, w skład którego wchodzą powiaty: brzeski, dąbrowski, tarnowski i miasto Tarnów; subregion sądecki, składający się z powiatów: gorlickiego, limanowskiego, nowosądeckiego i miasta Nowy Sącz; subregion podhalański z powiatami: nowotarskim, suskim i tatrzańskim; Małopolska Zachodnia tworzona przez powiaty: chrzanowski, olkuski, oświęcimski i wadowicki. W ramach KOM wprowadzono dodatkowy obszar Metropolii Krakowskiej, obejmujący gminy objęte mechanizmem terytorialnym Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych, tj. miasto Kraków oraz gminy: Biskupice, Czernichów, Igołomia-Wawrzeńczyce, Kocmyrzów-Luborzyca, Liszki, Michałowice, Mogilany, Niepołomice, Skawina, Świątniki Górne, Wieliczka, Wielka Wieś, Zabierzów oraz Zielonki. Ilekroć w opracowaniu będą podawane dane dotyczące Metropolii Krakowskiej, należy przez to rozumieć wszystkie programy i fundusze zaangażowane w realizację projektów na tym terenie, natomiast odwołanie do ZIT dotyczy wyłącznie mechanizmu terytorialnego określonego w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Małopolskiego. Do przeliczenia wskaźników na mieszkańca wykorzystano dane dotyczące stanu ludności faktycznej na koniec czerwca 2018 roku. 12 FUNDUSZE EUROPEJSKIE W MAŁOPOLSCE 2019

14 Dane dotyczące wsparcia ze strony Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) pozyskano ze strony internetowej Agencji Rozwoju i Modernizacji Rolnictwa oraz z bazy projektów zarządzanych przez Województwo Małopolskie, prowadzonej przez Departament Funduszy Europejskich UMWM. Wielkość dofinansowania w ramach pierwszego filaru (dopłaty bezpośrednie) została przedstawiona również za okres Wszystkie prezentowane tabele, wykresy i mapy stanowią opracowanie własne, na podstawie danych uzyskanych z wykazanych wcześniej źródeł i nie są dodatkowo opisywane w tym zakresie. Określenia Małopolska i województwo małopolskie są używane wymiennie. Używane w opracowaniu określenia typu wartość realizowanych projektów, o ile nie zaznaczono tego dodatkowo, oznaczają wartości zawartych umów, niezależnie od aktualnego poziomu realizacji. Uwagi metodologiczne 13

15 Nabory i wnioski o dofinansowanie projektów Do końca 2018 roku instytucje zarządzające programami operacyjnymi okresu przeprowadziły w całym kraju 5473 nabory dla beneficjentów aplikujących o dofinansowanie projektów środkami unijnymi z funduszy strukturalnych oraz z Funduszu Spójności. W trakcie tych naborów złożono wnioski o dofinansowanie, co skutkowało podpisaniem umów. Z powyższych zestawień wynika, iż do każdego naboru złożono średnio 18,3 wniosku, z czego 46,0% zostało sfinalizowanych podpisaniem umowy. W ramach krajowych programów operacyjnych przeprowadzono 1242 nabory, do których złożono wniosków, co w efekcie przyniosło zawartych umów. W całkowitej liczbie przeprowadzonych naborów było 530 do Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój, 467 do Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko , 157 do Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój, 54 do Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa. Przeciętnie do jednego naboru organizowanego w ramach krajowych programów operacyjnych złożono 27,0 wniosków, z których 38,4% przyniosło pozytywny efekt w postaci podpisanej umowy. Wykres 1. Liczba wniosków składanych w jednym naborze oraz odsetek podpisanych umów w naborach organizowanych w ramach programów krajowych PO IR PO IiŚ PO PC PO PT PO PW PO WER wnioski na nabór umowy na 100 wniosków Charakterystyka poszczególnych programów jest pochodną zróżnicowania zarówno grup docelowych, jak też wymagań formalnych (np. minimalnych wartości projektów). Stąd na przykład jest obserwowane duże zainteresowanie potencjalnych beneficjentów (na ogół podmiotów gospodarczych) Programem Operacyjnym Innowacyjny Rozwój, które nie przekłada się na odsetek zawieranych umów, a z kolei małe zainteresowanie PO Infrastruktura i Środowisko (skierowanym w dużej mierze do instytucji sektora finansów publicznych) przekłada się na bardzo wysoki odsetek złożonych wniosków finalizowany podpisaniem umów. 14 FUNDUSZE EUROPEJSKIE W MAŁOPOLSCE 2019

16 Do regionalnych programów operacyjnych województwa zorganizowały łącznie 4321 naborów. Zgłoszono do nich wnioski, spośród których wybrano do zawarcia umowy. Liczba naborów w regionalnych programach operacyjnych poszczególnych województw zawiera się w przedziale od 130 w województwie pomorskim do 449 w województwie podlaskim. Województwo małopolskie przeprowadziło 359 naborów do swojego regionalnego programu operacyjnego (4. miejsce w Polsce). Generalnie w przypadku programów regionalnych zainteresowanie konkursami jest nieco niższe niż w programach krajowych przeciętnie 15,8 złożonych wniosków w naborze. Z kolei efektywność naborów w programach regionalnych, wynosząca 49,8% podpisanych umów w stosunku do złożonych wniosków, jest powyżej średniej dla programów krajowych. Wykres 2. Liczba wniosków składanych w jednym naborze oraz odsetek podpisanych umów w naborach organizowanych w ramach regionalnych programów operacyjnych RPO województw: dolnośląskiego kujawsko- pomorskiego lubuskiego łódzkiego lubelskiego mazowieckiego małopolskiego opolskiego podlaskiego podkarpackiego pomorskiego śląskiego świętokrzyskiego wnioski na nabór umowy na 100 wniosków warmińsko-mazurskiego wielkopolskiego zachodniopomorskiego Województwo małopolskie na tle pozostałych województw wykazuje przeciętne wartości omawianych wskaźników. Liczba 13,6 wniosków na jeden nabór stawia Małopolskę na 10. miejscu wśród województw, natomiast odsetek 55,3% zawartych umów w stosunku do liczby złożonych wniosków daje 6. miejsce w kraju. Do poszczególnych osi priorytetowych zorganizowanych zostało od 2 do 140 naborów. Największym zainteresowaniem Nabory i wnioski o dofinansowanie projektów 15

17 cieszyły się osie priorytetowe skierowane do przedsiębiorców, chociaż, podobnie jak w przypadku programów krajowych, stosunkowo najtrudniej w ich przypadku było przebrnąć całą procedurę i podpisać umowę. Tabela 1. Liczba naborów, wniosków oraz podpisanych umów w naborach organizowanych w ramach osi priorytetowych RPO Województwa Małopolskiego Oś priorytetowa Liczba naborów Liczba wniosków Liczba podpisanych umów Gospodarka wiedzy Cyfrowa Małopolska Przedsiębiorcza Małopolska Regionalna polityka energetyczna Ochrona środowiska Dziedzictwo regionalne Infrastruktura transportowa Rynek pracy Region spójny społecznie Wiedza i kompetencje Rewitalizacja przestrzeni regionalnej Infrastruktura społeczna Pomoc techniczna Razem RPO Analizując dotychczasowe nabory warto zwrócić uwagę na oś priorytetową Rynek pracy, cieszącą się największym zainteresowaniem wśród beneficjentów. Są to zarówno publiczne instytucje rynku pracy, np. powiatowe urzędy pracy, jak też firmy prywatne zajmujące się np. szkoleniami zawodowymi. Przy tak dużym zainteresowaniu stosunkowo nisko wypada wskaźnik zawieranych umów jedynie niespełna 1/3 złożonych wniosków (32,2%) miało kontynuację w postaci zawartej umowy. Liczbę zawartych umów w stosunku do złożonych wniosków na poziomie poniżej 50% odnotowano jeszcze w przypadku tylko jednej osi Gospodarka wiedzy, w przypadku której przez sito konkursowe przebrnęło 41,2% wniosków. Trzeba jednak brać pod uwagę dużą konkurencję wśród starających się o dofinansowanie firm. 16 FUNDUSZE EUROPEJSKIE W MAŁOPOLSCE 2019

18 Wykres 3. Liczba wniosków składanych w jednym naborze oraz odsetek podpisanych umów w naborach organizowanych w ramach osi priorytetowych RPO Województwa Małopolskiego Gospodarka wiedzy Cyfrowa Małopolska Przedsiębiorcza Małopolska Regionalna polityka energetyczna Ochrona środowiska Dziedzictwo regionalne Infrastruktura transportowa Rynek pracy wnioski na nabór umowy na 100 wniosków Region spójny społecznie Wiedza i kompetencje Rewitalizacja przestrzeni regionalnej Infrastruktura społeczna Pomoc techniczna Nabory i wnioski o dofinansowanie projektów 17

19 Wykorzystanie funduszy europejskich Poziom zaangażowania alokacji, liczony jako wartość dofinansowania unijnego w zawartych umowach, w stosunku do całości alokacji wyrażonej w złotych, wyniósł na koniec 2018 roku 70,6%. Natomiast poziom wykorzystania środków unijnych, liczonych jako wartość środków unijnych w złożonych wnioskach o płatność w stosunku do całości alokacji wyrażonej w złotych wyniósł 23,6%. W przypadku programów krajowych dostępna alokacja zaangażowana jest na poziomie 74,1%, przy stosunkowo niewielkim zróżnicowaniu dla poszczególnych programów. Najbardziej zaangażowane są środki w przypadku PO Polska Cyfrowa 83,2%, następnie PO Infrastruktura i Środowisko 77,4%, PO Polska Wschodnia 72,7%. W przypadku PO Wiedza Edukacja Rozwój wskaźnik ten osiągnął poziom 65,4%, a dla PO Inteligentny Rozwój 66,6%. Wykorzystanie alokacji w programach krajowych wyniosło 25,2%. Nie licząc PO Pomoc Techniczna, który rządzi się nieco odmiennymi uregulowaniami, najwyższy poziom wydatków odnotowano w przypadku PO Polska Wschodnia 29,0%, PO Infrastruktura i Środowisko 28,7%, PO Wiedza Edukacja Rozwój 27,7%. Z kolei w PO Inteligentny Rozwój wartość tego wskaźnika wyniosła 14,5%, a w PO Polska Cyfrowa jedynie 10,9%. Programy regionalne zaangażowały dostępne alokacje na poziomie 65,6%, a wykorzystały ją w 21,2%. Liderem pod względem zaangażowania środków unijnych jest województwo pomorskie (81,8%), a pod względem wykorzystania województwo opolskie (31,8%). Małopolska z 67,1% zaangażowania zajmuje 6. miejsce w kraju. Wnioski o płatność pochodzące z RPO Województwa Małopolskiego sięgnęły 20,2% dostępnej alokacji, co daje 9. pozycję na liście województw. Tabela 2. Poziom zaangażowania i wykorzystania alokacji według rodzajów programów operacyjnych stan na Grupy programów operacyjnych Alokacja Umowy dofinansowanie UE Poziom zaangażowania alokacji Płatność dofinansowanie UE Poziom wykorzystania alokacji mld euro mld zł* mld zł % mld zł % = 3 : = 5 : 2 Programy krajowe 45,6 196,1 145,3 74,1 49,5 25,2 Programy regionalne 31,3 134,5 88,3 65,6 28,5 21,2 Razem 76,9 330,6 233,5 70,6 77,9 23,6 * wg kursu NBP obowiązującego w dniu 31 grudnia 2018 (1 euro = 4,300 zł) 18 FUNDUSZE EUROPEJSKIE W MAŁOPOLSCE 2019

20 Wykres 4. Poziom zaangażowania i wykorzystania alokacji w regionalnych programach operacyjnych stan na RPO województw: dolnośląskiego kujawsko-pomorskiego lubuskiego łódzkiego lubelskiego mazowieckiego małopolskiego opolskiego podlaskiego podkarpackiego pomorskiego śląskiego świętokrzyskiego warmińsko-mazurskiego wielkopolskiego zachodniopomorskiego poziom wykorzystania poziom zaangażowania % Wzrost poziomu zaangażowania środków unijnych w przypadku RPO Województwa Małopolskiego jest dosyć stabilny od września 2016 roku. Dzięki temu, mimo początkowo szybszego wzrostu tego wskaźnika na poziomie krajowym, w 2018 roku poziom wartości dla Małopolski przekroczył poziom ogólnopolski. Wykorzystanie funduszy europejskich 19

21 Wykres 5. Zmiana poziomu zaangażowania alokacji w regionalnych programach operacyjnych w okresie % Małopolska RPO Polska Zmiana poziomu zaangażowania alokacji bardziej przypominana krzywą wykładniczą, co wskazuje na przyspieszenie w realizacji płatności w ostatnich miesiącach 2018 roku. Poszczególne osie priorytetowe Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego wykazują znaczące różnice w poziomie zaangażowania środków unijnych od 24,2% w przypadku osi Gospodarka wiedzy po nadkontraktację w wysokości 106,1% alokacji w przypadku osi Infrastruktura społeczna. Szczególnie należy zwrócić uwagę na pierwszą z tych osi, gdyż również poziom wykorzystania alokacji przez złożone wnioski o płatność jest tu wyjątkowo niski (4,6%). Wynika to z ostrożnego podejścia podmiotów do konkursów, zarówno przez wymagania programowe, jak i formę uzyskiwanego wsparcia (instrumenty zwrotne), jak też niższego niż w innych priorytetach poziomu dofinansowania projektów. Dla odmiany wysoki poziom wykorzystania alokacji w przypadku Infrastruktury społecznej jest efektem bardzo dużego zainteresowania wśród beneficjentów, podyktowanego rzeczywistymi potrzebami w zakresie m.in. infrastruktury ochrony zdrowia oraz stosunkowo wysokim poziomem dofinansowania. W okresie roku przyrost poziomu wykorzystania środków unijnych dla całego RPO WM wyniósł 25,8 p.p. (punktów procentowych), przy czym najszybciej wskaźnik ten wzrósł w przypadku osi Infrastruktura społeczna (o 83,6 p.p.) i Rewitalizacja przestrzeni regionalnej (o 70,3 p.p.). Warto zauważyć, że tempo przyrostu wskaźnika zaangażowania było w RPO WM jednym z najwyższych w Polsce, ustąpiło jedynie RPO Województwa Świętokrzyskiego. 20 FUNDUSZE EUROPEJSKIE W MAŁOPOLSCE 2019

22 Wykres 6. Poziom zaangażowania i wykorzystania alokacji w RPO Województwa Małopolskiego według osi priorytetowych Gospodarka wiedzy Cyfrowa Małopolska Przedsiębiorcza Małopolska Regionalna polityka energetyczna Ochrona środowiska Dziedzictwo regionalne Infrastruktura transportowa Rynek pracy Region spójny społecznie Wiedza i kompetencje poziom wykorzystania poziom zaangażowania Rewitalizacja przestrzeni regionalnej Infrastruktura społeczna Pomoc techniczna % Najwyższe wykorzystanie alokacji w ramach RPO Województwa Małopolskiego odnotowano, poza Pomocą Techniczną, w przypadku osi Infrastruktura transportowa 31,8%, oraz Rynek pracy 28,0%. Jednak największy przyrost wartości wskaźnika w ciągu roku (o 23,3 p.p.) odnotowano w przypadku osi Infrastruktura społeczna. Wykorzystanie funduszy europejskich 21

23 Beneficjenci środków unijnych z województwa małopolskiego Do końca 2018 roku 1512 beneficjentów z województwa małopolskiego podpisało umowy na realizację projektów współfinansowanych ze środków funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności. Stanowi to wzrost w stosunku do stanu z końca poprzedniego roku o 312 podmiotów. W tym samym okresie w skali całego kraju liczba beneficjentów wzrosła o 4973, osiągając na koniec 2018 roku stan podmiotów. Ze względu na niższą dynamikę przyrostu liczby beneficjentów w Małopolsce w porównaniu do całego kraju, zmalał ich udział ilościowy z 8,3% na koniec 2017 roku do 7,8% na koniec 2018 roku. Najliczniejszą grupę beneficjentów stanowią podmioty gospodarcze. Na terenie województwa małopolskiego realizacji projektów współfinansowanych ze środków unijnych podjęło się 717 przedsiębiorstw, spółdzielni i spółek różnego rodzaju (akcyjnych, komandytowych, jawnych, z ograniczoną odpowiedzialnością, cywilnych itp.), co stanowiło 47,5% zbiorowości wszystkich beneficjentów mających siedzibę na terenie Małopolski. W skali kraju odsetek ten wyniósł 44,1%. Drugą pod względem liczebności grupą są osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą w Małopolsce było ich 251, co stanowi 16,6% liczby beneficjentów finansów europejskich (w Polsce 19,5%). Wspólnoty samorządowe i ich jednostki organizacyjne stanowią trzecią najliczniejszą grupę jednostek korzystających ze środków unijnych. W Małopolsce z możliwości pozyskania unijnego wsparcia finansowego skorzystało 265 jednostek samorządowych wszystkich szczebli. Grupa ta stanowi 17,5% zbioru beneficjentów z terenu Małopolski, wobec 18,0% w skali całego kraju. W zbiorze tym dominują wspólnoty samorządowe (193) przed gminnymi (29), powiatowymi (25) i wojewódzkimi (18) samorządowymi jednostkami organizacyjnymi. Po środki unijne wystąpiły również uczelnie i instytuty badawcze w województwie małopolskim odnotowano 25 beneficjentów o tej formie prawnej, co lokuje Małopolskę na 4. miejscu w kraju po województwie mazowieckim (90), śląskim (32) i wielkopolskim (27). W układzie subregionów wiodącym pod względem liczebności beneficjentów jest Krakowski Obszar Metropolitalny (868 beneficjentów), a w nim obszar Metropolii Krakowskiej (731 podmiotów, tj. 84,2% beneficjentów z KOM i 48,3% całej zbiorowości beneficjentów z Małopolski). 22 FUNDUSZE EUROPEJSKIE W MAŁOPOLSCE 2019

24 Mapa 1. Beneficjenci środków unijnych według województw pomorskie warmińsko-mazurskie zachodniopomorskie kujawsko-pomorskie podlaskie lubuskie wielkopolskie mazowieckie łódzkie lubelskie dolnośląskie opolskie świętokrzyskie Liczba beneficjentów śląskie małopolskie podkarpackie Tabela 3. Beneficjenci środków unijnych mający siedzibę na terenie subregionów województwa małopolskiego według wybranych form prawnych Forma prawna Subregion KOM tarnowski sądecki podhalański Małopolska Zachodnia Ogółem Podmioty gospodarcze Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą Samorządowe wspólnoty i jednostki organizacyjne Stowarzyszenia Placówki oświatowe Organizacje gospodarcze, pracodawców, pracowników Kościoły, związki wyznaniowe Instytucje państwowe Uczelnie, instytuty badawcze Inne RAZEM Beneficjenci środków unijnych z województwa małopolskiego 23

25 Najliczniejsze skupienie beneficjentów w Małopolsce występuje w Krakowie, gdzie ma swoją siedzibę 614 beneficjentów, tj. 40,6% ogółu. Drugim wiodącym pod względem liczebności jest powiat krakowski, na terenie którego jest zlokalizowanych 99 beneficjentów. Ubogo prezentują się na tym tle powiaty typowo rolnicze: dąbrowski 9 beneficjentów, proszowicki 17 beneficjentów i miechowski 19 beneficjentów. Dla odmiany do tych powiatów trafia więcej środków z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, o czym będzie mowa w dalszej części opracowania. Mapa 2. Beneficjenci środków unijnych według powiatów województwa małopolskiego olkuski miechowski krakowski proszowicki dąbrowski oświęcimski chrzanowski Kraków wielicki Tarnów wadowicki myślenicki bocheński brzeski tarnowski suski limanowski Nowy Sącz gorlicki Liczba beneficjentów nowotarski tatrzański nowosądecki 24 FUNDUSZE EUROPEJSKIE W MAŁOPOLSCE 2019

26 Tabela 4. Beneficjenci środków unijnych mający siedzibę na terenie powiatów województwa małopolskiego według wybranych form prawnych Powiat Razem podmioty gospodarcze osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą samorządowe wspólnoty i jednostki organizacyjne w tym stowarzyszenia placówki oświatowe uczelnie i instytuty badawcze bocheński brzeski chrzanowski dąbrowski gorlicki krakowski Kraków limanowski miechowski myślenicki nowosądecki nowotarski Nowy Sącz olkuski oświęcimski proszowicki suski tarnowski Tarnów tatrzański wadowicki wielicki RAZEM W przypadku 7 małopolskich gmin nie odnotowano ani jednego beneficjenta mającego siedzibę na ich terenie (rok wcześniej takich gmin było 15). Zdecydowanie najsłabiej wypada pod tym względem powiat dąbrowski, gdzie w 4 gminach nie znalazł się ani jeden podmiot zainteresowany skutecznym aplikowaniem o środki unijne. Brak beneficjentów oczywiście nie oznacza braku projektów tam realizowanych mogą je wdrażać podmioty mające siedzibę na terenie innych jednostek administracyjnych, są to projekty realizowane na terenie całego województwa, a nawet całej Polski. Oczywiście projekty takie niekoniecznie muszą trafiać w rzeczywiste potrzeby lokalne. Natomiast jest widoczna koncentracja beneficjentów w miastach oraz w gminach położonych wokół Krakowa i w Małopolsce Zachodniej. Beneficjenci środków unijnych z województwa małopolskiego 25

27 Mapa 3. Beneficjenci środków unijnych według gmin województwa małopolskiego olkuski miechowski krakowski proszowicki dąbrowski oświęcimski chrzanowski Kraków wielicki Tarnów wadowicki myślenicki bocheński brzeski tarnowski suski limanowski Nowy Sącz gorlicki Liczba beneficjentów brak beneficjentów nowotarski tatrzański nowosądecki 26 FUNDUSZE EUROPEJSKIE W MAŁOPOLSCE 2019

28 Projekty realizowane przez beneficjentów z Małopolski Liczba projektów Beneficjenci mający siedzibę na terenie województwa małopolskiego w dniu 31 grudnia 2018 zrealizowali lub byli w trakcie realizacji 3941 projektów. W porównaniu do stanu z 31 grudnia 2017 liczba projektów zwiększyła się o Biorąc pod uwagę wskazaną poprzednio liczbę beneficjentów, na każdego z nich przypada statystycznie 2,6 projektu, podczas gdy rok wcześniej wartość ta wynosiła 2,2. Oznacza to, że istnieje grupa podmiotów wielokrotnie aplikująca o środki i realizująca kolejne przedsięwzięcia. Do rekordzistów należą: miasto Kraków, które, również przez Grodzki Urząd Pracy i Miejski ośrodek Pomocy Społecznej, realizuje 71 projektów o łącznej wartości 1510,6 mln zł (UE: 913,8 mln zł), w tym po 6 projektów z PO Infrastruktura i Środowisko oraz PO Wiedza Edukacja Rozwój, a pozostałe projekty z RPO Województwa Małopolskiego; Województwo Małopolskie z 63 projektami wartości 1641,8 mln zł (UE: 1203,5 mln zł); Uniwersytet Jagielloński realizujący 62 projekty o wartości 283,4 mln zł (UE: 223,7 mln zł), w tym 16 z PO Inteligentny Rozwój, 2 z PO Infrastruktura i Środowisko, 1 z PO Polska Cyfrowa, 40 z PO Wiedza Edukacja Rozwój i 3 z RPO WM; Vision Consulting sp. z o.o. z 47 projektami o łącznej wartości 34,2 mln zł (UE: 29,2 mln zł), pochodzące z 11 regionalnych programów operacyjnych i PO WER; Tauron Dystrybucja SA, będący beneficjentem w przypadku 44 projektów o wartości 179,1 mln zł (UE: 85,3 mln zł) projektów jest finansowanych z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, 1491 projektów z Europejskiego Funduszu Społecznego i 110 projektów z Funduszu Spójności. Beneficjenci z Małopolski zainteresowali się możliwością pozyskania środków unijnych dostępnych w 21 programach operacyjnych, zarówno regionalnych, jak i krajowych. Oczywiście z uwagi na znaczący udział projektów z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego, przewagę ilościową mają programy regionalne łącznie 2814 projektów, ale liczba 1127 projektów z programów krajowych jest równie imponująca. Tabela 5. Projekty realizowane przez beneficjentów mających siedzibę na terenie województwa małopolskiego według programów operacyjnych Program operacyjny Liczba projektów Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 510 Program Operacyjny Polska Cyfrowa 18 Program Operacyjny Polska Wschodnia 8 Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój 421 Projekty realizowane przez beneficjentów z Małopolski 27

29 Program operacyjny Liczba projektów Regionalny Program Operacyjny Województwa Dolnośląskiego Regionalny Program Operacyjny Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubelskiego na lata Regionalny Program Operacyjny Lubuskie Regionalny Program Operacyjny Województwa Łódzkiego na lata Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego na lata Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego na lata Regionalny Program Operacyjny Województwa Opolskiego Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkarpackiego na lata Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego na lata Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego na lata Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego na lata Regionalny Program Operacyjny Województwa Świętokrzyskiego na lata Regionalny Program Operacyjny Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata Regionalny Program Operacyjny Województwa Zachodniopomorskiego Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny na lata Wymiar krajowy ma 246 projektów małopolskich beneficjentów. Pozostałe są realizowane w pojedynczych lub najwyżej kilku województwach, naturalnie najwięcej w Małopolsce 3326 projektów, a 615 na terenie innych województw (m.in. 98 na terenie województwa śląskiego i 65 w województwie podkarpackim). Równocześnie w Małopolsce są realizowane projekty przez beneficjentów z innych województw, w sumie odnotowano 351 takich przypadków. Najwięcej projektów na terenie Małopolski wdrażają podmioty mające siedzibę na terenie województwa mazowieckiego 107 projektów oraz województwa śląskiego 56 projektów. Mapa 4. Projekty realizowane przez podmioty z województwa małopolskiego na terenie innych województw (lewa mapa) i realizowane w Małopolsce przez podmioty z innych województw (prawa mapa) zachodniopomorskie pomorskie warmińsko-mazurskie zachodniopomorskie pomorskie warmińsko-mazurskie kujawsko-pomorskie podlaskie kujawsko-pomorskie podlaskie lubuskie wielkopolskie mazowieckie lubuskie wielkopolskie mazowieckie dolnośląskie opolskie łódzkie śląskie świętokrzyskie lubelskie dolnośląskie opolskie łódzkie świętokrzyskie śląskie lubelskie małopolskie podkarpackie Liczba projektów małopolskie podkarpackie 28 FUNDUSZE EUROPEJSKIE W MAŁOPOLSCE 2019

30 Wartość projektów Całkowita wartość projektów realizowanych przez beneficjentów z Małopolski wyniosła 22,6 mld zł (UE: 14,2 mld zł). Większą wartość miały jedynie projekty realizowane przez beneficjentów z Mazowsza 174,9 mld zł (UE: 101,1 mld zł) oraz Śląska 24,1 mld zł (UE: 15,2 mld zł). W całym 2018 roku wartość projektów będących w gestii małopolskich podmiotów wzrosła o 7,4 mld zł (UE: 4,8 mld zł). Beneficjenci z Małopolski zdecydowanie największe środki wykorzystali w macierzystym regionie 20,2 mld zł (UE: 12,7 mld zł), tj. 90,6% z kwoty ogółem przypada na projekty realizowane w granicach województwa małopolskiego. Bardzo ważnym kierunkiem zaangażowania środków są projekty o charakterze ogólnopolskim, a więc pośrednio również wykorzystywane przez Małopolan. Wartość tych projektów wyniosła 662,7 mln zł (UE: 562,4 mln zł). Trzecie pod względem wartości projektów wdrażanych przez beneficjentów z Małopolski jest województwo świętokrzyskie 316,6 mln zł (UE: 223,1 mln zł). W stosunku do stanu z końca 2017 roku zmieniły się nie tylko wartości, lecz także nieco kolejność w rankingu. Tabela 6. Wartość projektów realizowanych przez beneficjentów mających siedzibę na terenie województwa małopolskiego według województw realizacji i wartość projektów realizowanych na terenie województwa małopolskiego Województwo Wartość projektów realizowanych przez beneficjentów z Małopolski Wartość projektów realizowanych na terenie Małopolski według lokalizacji beneficjentów wartość dofinansowanie UE wartość dofinansowanie UE cały kraj 662,7 562,4 dolnośląskie 225,9 123,7 122,7 83,7 kujawsko-pomorskie 54,0 14,9 2,5 2,0 lubelskie 40,7 24,7 30,7 24,4 lubuskie 4,4 3,8 łódzkie 31,0 23,6 6,5 5,2 małopolskie , , , ,9 mazowieckie 43,9 32,2 6214,7 3522,6 opolskie 66,9 44,3 2,8 2,4 podkarpackie 216,8 149,5 73,6 53,1 podlaskie 13,6 6,6 0,5 0,4 pomorskie 23,5 18,6 27,6 22,9 śląskie 307,2 184,2 208,4 115,2 świętokrzyskie 316,6 223,1 18,9 15,7 warmińsko-mazurskie 84,1 35,7 8,7 7,4 wielkopolskie 17,7 14,1 134,7 114,8 zachodniopomorskie 17,6 7,5 13,1 11,3 RAZEM , , , ,0 Równocześnie wartość projektów realizowanych w Małopolsce, niezależnie od siedziby beneficjenta, wyniosła ponad 27,3 mld zł (UE: 16,7 mld zł), a więc przekraczała wartość małopolskich projektów o 4,7 mld zł (UE: 2,5 mld zł). Największy wkład mieli beneficjenci z Mazowsza, którzy w ciągu roku zwiększyli wartość projektów o 472,9 mln zł (UE: 301,6 mln zł), przed beneficjentami z Dolnego Śląska odnotowującymi przyrost Projekty realizowane przez beneficjentów z Małopolski 29

31 o 97,7 mln zł (UE: 62,2 mln zł), i beneficjentami ze Śląska, odnotowującymi przyrost o 36,5 mln zł (UE: 18,9 mln zł). Średnia wartość jednego projektu realizowanego przez małopolskiego beneficjenta wyniosła 5,7 mln zł (UE: 3,6 mln zł), tylko nieznacznie zwiększając się w stosunku do poprzedniego roku. Najbardziej kosztowne projekty beneficjenci z Małopolski wdrażali na terenie województwa kujawsko-pomorskiego średnia wartość projektu wynosiła 18,0 mln zł (UE: 5,0 mln zł), przed warmińsko-mazurskim 6,5 mln zł (UE: 2,7 mln zł) i świętokrzyskim 6,5 mln zł (UE: 4,6 mln zł). Z kolei średnia wartość projektów realizowana na terenie Małopolski wyniosła 7,4 mln zł (UE: 4,5 mln zł) i w tym przypadku zdecydowanie najkosztowniejsze są projekty będące w gestii beneficjentów z Mazowsza 58,1 mln zł (UE: 32,9 mln zł). Podyktowane to jest realizacją kosztownych przedsięwzięć infrastrukturalnych (m.in. projektów kolejowych, drogowych) prowadzonych przez instytucje centralne. Kolejną pozycję na liście wartości zajmują projekty beneficjentów z województwa dolnośląskiego 7,7 mln zł (UE: 5,2 mln zł) i małopolskiego 6,2 mln zł (UE: 3,8 mln zł). Wykres 7. Średnia wartość projektów realizowanych przez beneficjentów z Małopolski według województwa realizacji oraz realizowanych na terenie Małopolski według województwa siedziby beneficjentów 100 średnia wartość projektów beneficjentów z Małopolski średnia wartość projektów realizowanych w Małopolsce 10 mln zł 150 0,1 dolnośląskie kujawsko-pomorskie lubelskie lubuskie łódzkie małopolskie mazowieckie opolskie podkarpackie podlaskie pomorskie śląskie świętokrzyskie warmińsko-mazurskie wielkopolskie zachodniopomorskie suma końcowa 30 FUNDUSZE EUROPEJSKIE W MAŁOPOLSCE 2019

32 Projekty realizowane na terenie Małopolski Struktura ilościowa projektów Na terenie województwa małopolskiego według stanu na koniec roku było realizowanych 3677 projektów, co stawia Małopolskę na 4. miejscu w kraju po województwie śląskim (4412 projektów), mazowieckim (3979 projektów) i dolnośląskim (3713 projektów). Niemal 3/4 małopolskich projektów pochodzi z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego (2699 pozycji), co daje Małopolsce 4. miejsce w kraju po względem liczby projektów z poszczególnych regionalnych programów operacyjnych, po województwie śląskim (3257), dolnośląskim (2965) i lubelskim (2827). Małopolska zajmuje za to drugie miejsce (po Mazowszu) pod względem liczby zawartych umów na wdrożenie projektów zaliczonych do PO Inteligentny Rozwój łącznie zostało podpisane 516 umów. Wysokie notowania 4 miejsce zajmuje Małopolska również w innych programach krajowych: PO Infrastruktura i Środowisko oraz PO Wiedza Edukacja Rozwój. Wykres 8. Liczba projektów z regionalnych programów operacyjnych według województw realizacji dolnośląskie kujawsko- pomorskie lubuskie łódzkie lubelskie mazowieckie małopolskie opolskie podlaskie podkarpackie pomorskie śląskie świętokrzyskie warmińsko- mazurskie wielkopolskie zachodniopomorskie Projekty realizowane na terenie Małopolski 31