Wybory europejskie 2014 MANIFEST EDF: KLUCZOWE PRIORYTETY RUCHU NIEPEŁNOSPRAWNYCH

Transkrypt

1 Wybory europejskie 2014 MANIFEST EDF: KLUCZOWE PRIORYTETY RUCHU NIEPEŁNOSPRAWNYCH

2 MANIFEST NA WYBORY EUROPEJSKIE W 2014 ROKU Liczba osób z niepełnosprawnościami w Unii Europejskiej sięga 80 milionów (16% populacji). W jednej na cztery rodziny znajduje się osoba z niepełnosprawnością. Europejska kampania wyborcza stwarza wyjątkową okazję, aby kandydaci do parlamentu europejskiego podjęli stanowcze zobowiązania w sprawie konkretnych zmian mających na celu zapewnienie niepełnosprawnym obywatelom Unii Europejskiej pełne korzystanie z ich obywatelskich, politycznych, społecznych, ekonomicznych i kulturalnych praw. EDF wzywa kandydatów do Parlamentu Europejskiego oraz partie polityczne, aby włączyli następujące priorytety w swoje programy wyborcze na wybory europejskie w 2014 r. NASZE KLUCZOWE PRIORYTETY 1. Promowanie wizji Europy włączającej, spójnej i demokratycznej 2. Reforma prowadzonej w Europie polityki społecznej i gospodarczej, służąca zapewnieniu Europejczykom z niepełnosprawnościami ochrony i przestrzegania praw człowieka 3. Zapewnienie dóbr i usług dostępnych dla wszystkich, poprzez: Europejski akt w sprawie dostępności, długo oczekiwaną regulację prawną UE, dotyczącą dostępności dóbr i usług na wewnętrznym rynku UE Proponowaną Dyrektywę UE w sprawie dostępności stron internetowych instytucji sektora publicznego, kluczową regulację prawną będącą częścią negocjowanej obecnie Agendy Cyfrowej UE, która zapewni, że publiczne strony internetowe staną się dostępne dla osób z niepełnosprawnościami Dostępność usług transportowych i infrastruktury Usuwanie przeszkód w swobodnym przemieszczaniu się osób z niepełnosprawnościami i ich rodzin Usunięcie barier w korzystaniu przez osoby z niepełnosprawnościami z funduszy unijnych 4. Przyjęcie proponowanej ogólnej dyrektywy antydyskryminacyjnej, długo oczekiwanej regulacji prawnej UE, przygotowanej w celu ochrony m.in. osób z niepełnosprawnościami przed dyskryminacją we wszystkich dziedzinach życia 5. Szybka ratyfikacja przez UE oraz wszystkie kraje członkowskie Protokołu Fakultatywnego Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych Od Unii Europejskiej oraz niektórych krajów członkowskich, które są stroną Konwencji ONZ, wciąż oczekuje się ratyfikowania Protokołu Fakultatywnego, który wprowadza ważne procedury wzmacniające proces wdrażania Konwencji 6. Ustanowienie mechanizmów wewnątrz instytucji UE, które zapewnią włączenie Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych do głównego nurtu polityki, przy udziale osób z niepełnosprawnościami 0

3 1. Promowanie wizji Europy włączającej, spójnej i demokratycznej Europejskie Forum Osób Niepełnosprawnych od dawna ostrzegało, że kryzys finansowy i ekonomiczny w Europie spowoduje kryzys w realizacji praw społecznych i praw człowieka. W całej Unii bezrobocie, bieda i wykluczenie są ogromne. Działania oszczędnościowe UE osłabiły jej społeczną spójność. Obywatele UE obciążają Unię bezpośrednią odpowiedzialnością za pogorszenie warunków ich życia. Co więcej, strategia UE zdecydowanie przyczyniła się do pogłębienia deficytu demokracji w UE: Parlament Europejski, instytucja reprezentująca obywateli Unii, jest pomijany przez rządy UE. Ogromne uprawnienia i kompetencje oddane zostały w ręce niewybranej, nierozliczanej i niewidocznej Trojki (Komisji Europejskiej, Europejskiego Banku Centralnego i Międzynarodowego Funduszu Walutowego). Nowe instrumenty UE, takie jak Traktat Fiskalny czy Europejski Mechanizm Stabilności zostały przyjęte z pominięciem metody wspólnotowej. Brak demokratycznej legitymizacji działań UE, wraz z polityką prowadzącą do wzrostu wykluczenia i nierówności, zachwiały podstawami Unii Europejskiej i bezpośrednio przyczyniły się do wzrostu populistycznych i eurosceptycznych ruchów w całej Unii. EDF wzywa Unię Europejską do odejścia od aktualnej polityki i przywrócenia w niej zasadniczego znaczenia społeczeństwu, inkluzji, solidarności, równości i demokratycznej legitymizacji. Jest to jedyny sposób na odzyskanie zaufania obywateli. EDF jest członkiem Sojuszu ds. Europejskiego Roku Obywateli (EYCA) i wzywa UE do wdrożenia rekomendacji EYCA. 2. Reforma polityki ożywienia gospodarczego UE zapewniająca ochronę Europejczyków z niepełnosprawnościami którzy nie są odpowiedzialni za kryzys Reforma Semestru Europejskiego (procesu koordynacji polityk gospodarczych państw członkowskich) w celu zwiększenia spójności polityki makroekonomicznej UE z celami dotyczącymi włączenia społecznego i redukcji ubóstwa Europejska polityka antykryzysowa położyła nacisk na konsolidację budżetu poprzez redukcję wydatków. Osoby z niepełnosprawnościami i ich rodziny, które nie są odpowiedzialne za kryzys, dotknięte zostały drastycznymi cięciami ograniczającymi usługi socjalne i świadczenia, prowadzącymi do większego bezrobocia oraz powrotu do segregacyjnych instytucji, w których osoby 1

4 z niepełnosprawnościami pozbawione są wolności i prawa do podejmowania decyzji o własnym życiu. Miliony osób z niepełnosprawnościami zostały zepchnięte w ubóstwo i wykluczenie społeczne. Usługi socjalne są niezbędne dla umożliwienia osobom niepełnosprawnym samodzielnego życia i pełnego uczestnictwa w życiu społecznym, które są prawami gwarantowanymi przez Konwencję Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych - której stroną jest Unia Europejska wraz z 25 państwami członkowskimi. Polityka makroekonomiczna UE ignoruje osoby z niepełnosprawnościami co z kolei uniemożliwia jakikolwiek postęp w realizacji Konwencji ONZ, pomimo pozytywnych odniesień do Konwencji w innych dziedzinach polityki UE. Polityka społeczna i gospodarcza UE muszą dysponować konkretnymi środkami promującymi wspieranie zatrudnienia i silne systemy ochrony socjalnej. Unia Europejska musi obserwować i analizować dokonania państw członkowskich w tych obszarach. Przyjęcie nowych celów dotyczących osób z niepełnosprawnościami w najbliższym przeglądzie strategii Europa 2020 jako jedyny sposób, aby uniknąć jej niepowodzenia Kluczowe cele strategii Europa 2020 wzrost stopy zatrudnienia w populacji UE do 75%, wyciągnięcie z biedy 20 milionów ludzi oraz ograniczenie zjawiska wczesnego porzucania nauki szkolnej do poziomu poniżej 10% - nie zostaną osiągnięte bez udziału 80 milionów Europejczyków z niepełnosprawnościami, którzy stanowią 16% populacji UE. Przegląd strategii Europa 2020 musi uwzględnić specjalną, na wzór unijnych Gwarancji dla Młodzieży, strategię na rzecz zatrudnienia, włączenia społecznego i zmniejszenia ubóstwa osób z niepełnosprawnościami, określającą cele nadrzędne. 3. Zapewnienie dóbr i usług dostępnych dla wszystkich Przyjęcie wniosku legislacyjnego dotyczącego Europejskiego aktu w sprawie dostępności Unia Europejska musi wywiązać się z zaplanowanej regulacji prawnej ustanawiającej wspólne dla całej UE wymogi dotyczące dostępności dóbr i usług. Projekt regulacji miał być przedstawiony w 2012 roku, obecnie jest oczekiwany w 2014 roku. Czas działać! Wiążą się z tym szerokie oczekiwania interesariuszy i olbrzymi potencjał rozwoju ekonomicznego. Zwiększenie zatrudnienia i poziomu konsumpcji osób z niepełnosprawnościami jest 2

5 korzystne dla wzrostu gospodarczego. Jest to również kwestia praw podstawowych: swoboda przemieszczania się jest jedną z podstawowych wolności gwarantowanych przez UE, ale osoby z niepełnosprawnościami nie mogą w pełni i swobodnie korzystać z tego prawa. Większość dóbr na wewnętrznym rynku UE nie jest dostępnych dla osób z niepełnosprawnościami. EDF wzywa Unię Europejską do jak najszybszego przyjęcia wiążących przepisów, które całościowo i szeroko obejmą możliwie największą liczbę usług i dóbr. Sojusz ds. Europejskiego Roku Obywateli (EYCA) również wzywa do przyjęcia Aktu. Dostępność ICT: przyjęcie i wdrożenie proponowanej dyrektywy UE w sprawie dostępności stron internetowych instytucji sektora publicznego Dostęp do stron internetowych nabrał kluczowego znaczenia dla uczestnictwa w społeczeństwie. Proponowana dyrektywa w sprawie dostępności stron internetowych instytucji publicznych pozwoli obywatelom, w tym osobom z niepełnosprawnościami, na lepszy dostęp do usług publicznych. EDF wzywa Radę i Parlament Europejski do przyjęcia wniosku legislacyjnego przed końcem obecnej kadencji, a następnie do zapewnienia jego pełnego wdrożenia i egzekwowania. Poprawa dostępu do ICT stwarza potencjalne możliwości dla zwiększenia zatrudnienia oraz dostępu do edukacji, kultury, informacji. Pozwoli to osobom z niepełnosprawnościami być bardziej aktywnymi i zaangażowanymi obywatelami, pełniej uczestniczyć w społeczeństwie oraz prowadzić bardziej samodzielne życie. Dostępność transportu i środowiska zabudowanego EDF wzywa do umożliwienia wszystkim samodzielnych i spontanicznych podróży, poprzez utworzenie dostępnej, przyjaznej użytkownikom sieci transportowej w całej Unii Europejskiej. Dostępny transport i środowisko zabudowane umożliwią osobom z niepełnosprawnościami, jak również osobom starszym, podejmowanie nauki lub zatrudnienia za granicą, przyczynią się do rozwoju turystyki i całej gospodarki. Jest to sytuacja korzystna zarówno dla osób z niepełnosprawnościami, jak i dla rządów państw członkowskich. Usuwanie przeszkód w swobodnym przemieszczaniu się osób z niepełnosprawnościami i ich rodzin EDF wzywa Unię Europejską do rozwijania wspólnej polityki i przepisów tak, aby swoboda przemieszczania się stała się rzeczywistością dla osób z niepełnosprawnościami, w szczególności poprzez uproszczenie procedur dostępu oraz rozszerzenie uprawnień i świadczeń, w tym asysty osobistej. 3

6 EDF wzywa do ustanowienia Europejskiej karty mobilności dla osób z niepełnosprawnościami z wzajemnym uznaniem praw do korzystania z ulg i zniżek w transporcie, kulturze, turystyce. Usunięcie barier w korzystaniu przez osoby z niepełnosprawnościami z funduszy unijnych Wszystkie środki UE muszą wspierać politykę włączania osób z niepełnosprawnościami, a nie tworzyć nowe bariery lub powodować dyskryminację. 4. Przyjęcie Wniosku dotyczącego Dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną EDF, podobnie jak Sojusz ds. Europejskiego Roku Obywateli, wzywa UE do przyjęcia proponowanej Dyrektywy, ze zmianami wprowadzonymi przez Parlament Europejski. Dyrektywa ma na celu ochronę osób z niepełnosprawnościami (wśród innych grup) przed dyskryminacją we wszystkich dziedzinach życia, z wyjątkiem zatrudnienia. Obecne prawodawstwo UE obejmuje jedynie dyskryminację w zatrudnieniu. Należy zająć się tą luką w ochronie przed dyskryminacją osób z niepełnosprawnościami oraz stworzyć kompleksowe ramy dla tej ochrony także w dziedzinie ochrony socjalnej i opieki zdrowotnej, świadczeń socjalnych, dostępu do dóbr i innych usług publicznych, w tym mieszkalnictwa i edukacji. 5. Szybka ratyfikacja przez UE i wszystkie państwa członkowskie Protokołu Fakultatywnego do Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych Osoby niepełnosprawne muszą być chronione przez prawa człowieka, które zostały przyznane im w pierwszej prawnie wiążącej Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, której stroną jest Unia Europejska i 25 państw członkowskich. EDF wzywa UE do szybkiego ratyfikowania Protokołu Fakultatywnego, który wprowadza procedury wzmacniające proces wdrażania Konwencji i zapewnia skuteczne środki odwoławcze osobom, których prawa człowieka zostały naruszone. 6. Ustanowienie mechanizmów do aktywnego włączania Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych w główny nurt wszystkich obszarów polityki UE i polityk krajowych 4

7 oraz do zapewnienia udziału osób niepełnosprawnych w podejmowaniu decyzji, które ich dotyczą Unia Europejska ma do odegrania wzorcową rolę we wdrażaniu Konwencji pierwszego traktatu dotyczącego Praw Człowieka, który został ratyfikowany i musi przyjąć w swojej działalności podejście oparte na prawach człowieka. UE ma obowiązek proaktywności we wdrażaniu Konwencji zarówno w zakresie wewnętrznego funkcjonowania i prowadzonych prac, jak i w zakresie przeglądu i modyfikacji wszystkich istniejących przepisów oraz praktyk, które dyskryminują osoby z niepełnosprawnościami, a także kształtowania zgodnie z Konwencją nowego ustawodawstwa, polityk i programów. Jak zapisano w Konwencji ONZ, niemal we wszystkich obszarach polityki UE trzeba przygotować nowe instytucjonalne narzędzia i mechanizmy, które zagwarantują pełne i spójne wdrożenie oraz zapewnią zgodność już istniejących i nowych przepisów i polityk UE z Konwencją. Komisja Europejska: Obecnie funkcjonujące w Komisji rozwiązania administracyjne i polityczne muszą zostać uaktualnione. W celu zapewnienia, że prawa osób z niepełnosprawnościami będą właściwie uwzględniane należy powołać Dyrekcję do spraw osób niepełnosprawnych, a także wyznaczyć Wiceprzewodniczącego Komisji, mającego doświadczenie w problematyce osób z niepełnosprawnościami, ze szczególnymi kompetencjami w zakresie reprezentowania praw osób niepełnosprawnych wobec głównego nurtu polityki oraz w zakresie koordynowania działań z innymi Komisarzami. Parlament Europejski - PE powinien potwierdzić ustanowienie skutecznej i silnej międzykomisyjnej Grupy Zadaniowej do spraw wdrożenia Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych, której celem będzie zagwarantowanie, promowanie i pobudzanie pełnego i spójnego wdrażania Konwencji ONZ, zwłaszcza poprzez poziomą koordynację prac Komisji PE. Grupa Zadaniowa powinna być ściśle powiązana z EDF. - EDF wzywa także do przywrócenia działalności Intergrupy PE ds. Niepełnosprawności, która jest jedną z najstarszych (powstała w 1980 roku), największych i aktywnych intergrup. 5

8 Nic o nas bez nas: zapewnienie udziału osób z niepełnosprawnościami w podejmowaniu decyzji, które ich dotyczą Stosując się do artykułu 4.3 Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych, władze UE muszą włączać osoby z niepełnosprawnościami w procesy decyzyjne oraz w projektowanie, przyjmowanie, wdrażanie i ewaluację prawodawstwa i polityk, które mają pośredni lub bezpośredni wpływ na ich życie. Każdy nowy mechanizm ustanowiony w ramach instytucji UE w celu wdrożenia Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych, musi angażować EDF jako reprezentatywną organizację osób z niepełnosprawnościami w Europie. Prawo osób z niepełnosprawnościami do głosowania i do udziału w życiu politycznym i publicznym W maju 2014 roku wiele osób z niepełnosprawnościami nie będzie miało możliwości skorzystania z ich prawa do głosowania. EDF przypomina, że artykuł 29 Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych stanowi, że osoby z niepełnosprawnościami mają prawo do głosowania i do udziału w życiu politycznym i publicznym na równych zasadach z innymi osobami. Państwa członkowskie UE są zobligowane do usunięcia barier, poprzez: o zmianę istniejących krajowych przepisów, które pozbawiają osoby z niepełnosprawnościami ich zdolności do czynności prawnych, a tym samym prawa do głosowania, i zastąpienie ich przez przepisy i praktyki wspieranego podejmowania decyzji; o zapewnienie dostępności lokali wyborczych, procedur głosowania, materiałów wyborczych i miejsc; o wprowadzenie takich rozwiązań, które zapewnią osobom z niepełnosprawnościami mieszkającymi w instytucjach możliwość zarejestrowania się i głosowania. Europejskie Forum Osób Niepełnosprawnych (EDF) jest europejską organizacją parasolową reprezentującą interesy 80 mln osób z niepełnosprawnościami w Europie. Misją EDF jest zapewnienie osobom niepełnosprawnym pełnego dostępu do praw podstawowych i praw człowieka poprzez ich aktywne angażowanie w rozwój i realizację polityki w Europie. EDF jest członkiem Międzynarodowego Sojuszu ws. Niepełnosprawności (International Disability Alliance - IDA), a obecnie przewodniczy jej organowi zarządzającemu. 6