Mieszkalnictwo barierą rozwoju społecznego i gospodarczego miast

Transkrypt

1 P o l s k a A k a d e m i a N a u k Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Grzegorz Węcławowicz Mieszkalnictwo barierą rozwoju społecznego i gospodarczego miast Prezentacja na VI Forum Mieszkalnictwa i Rewitalizacji zorganizowane przez Śląski Związek Gmin i Powiatów w Katowicach, kwietnia 2011

2 POLISH BACKGROUND REPORT FOR OECD NATIONAL URBAN POLICY REVIEWS IN POLAND PART I, (February 2010) ast_w_polsce/documents/i_br_en_17_02_2011.pdf POLISH BACKGROUND REPORT FOR OECD NATIONAL URBAN POLICY REVIEWS IN POLAND PART II, (May 2010) ast_w_polsce/documents/ii_br_oecd_all_chapters_ pdf

3 RAPORT WPROWADZAJĄCY MINISTERSTWA ROZWOJU REGIONALNEGO na potrzeby przygotowania Przeglądu OECD krajowej polityki miejskiej w Polsce (1) W Polsce utrzymuje się nadmierny deficyt mieszkań oraz niedostosowanie ich produkcji do poziomu dochodowego mieszkańców miast. Prowadzi to do ograniczenia mobilności społecznej I przestrzennej ludności, co zmniejsza potencjał rozwojowy wielkich miast. Dominuje nowe budownictwo mieszkaniowe niedostępnego dla przeciętnego mieszkańca, co wraz z ograniczoną rewitalizacją starszych zasobów mieszkaniowych generuje szybki wzrost segregacji przestrzennej mieszkańców według kryterium dochodowego.

4 RAPORT WPROWADZAJĄCY MINISTERSTWA ROZWOJU REGIONALNEGO na potrzeby przygotowania Przeglądu OECD krajowej polityki miejskiej w Polsce (2) Narastanie obszarów nędzy i wykluczenia z jednej strony oraz obszarów bogactwa i luksusu z drugiej, prowadzi do róŝnicowania społeczno-przestrzennego miast. Przykładem jest zbyt duŝa popularność osiedli zamkniętych, rozszerzanie się obszarów biedy prowadzące do slamizacji. Tempo prowadzonych działań rewitalizacyjnych w przestrzeni miast nie pozwala zahamować procesów degradacji zasobów. Aktualna skala zaniedbań i potrzeb przerasta moŝliwości finansowe samorządów miast i nie pozwala na samodzielne rozwiązanie problemu.

5 - analizowana jest polityka kształtowane i realizowana przez rząd centralny, odnosząca się bezpośrednio do rozwoju miejskiego, polityka rozwoju regionalnego ukierunkowane na rozwój obszarów miejskich. - badany jest potencjalny wpływ krajowego planowania przestrzennego na obszarach miejskich oraz wybranych polityk sektorowych na rozwój miast. - analizowany jest wpływ na obszary miejskie polityki na poziomie centralnym, ukierunkowanej na cele sektorowe, - analizowane są kwestie związane z system rządzenia, (fiskalne, instytucjonalne, polityczne) w celu usprawnienie współpracy w dziedzinie rozwoju regionalnego między: róŝnymi szczeblami administracji publicznej, instytucjami na poziomie centralnym.

6 Oceny i zalecenia (cd. 1) Polska jest najbardziej dynamicznym krajem w Europie dzięki swoim obszarom miejskim, Policentryczna natura polskiego systemu miejskiego stanowi jego mocną stronę, ale jest równieŝ wyzwaniem, Polskie obszary miejskie to równieŝ miejsca, w których występuje większość problemów społecznych i gospodarczych, Nierówności są często większe a ubóstwo bardziej dotkliwe w obrębie miejskich obszarów zatrudnienia, Zmiany demograficzne decydują o kształcie obszarów miejskich, prowadząc do suburbanizacji i niekontrolowanego rozwoju miast, Starzenie się społeczeństwa będzie ograniczało rynek pracy, co moŝe prowadzić do zahamowania wzrostu, a nie przykładanie naleŝytej wagi do potrzeb w zakresie infrastruktury i kapitału ludzkiego małych i średnich miast, moŝe doprowadzić do zaprzepaszczenia krajowego potencjału wzrostu,

7 Oceny i zalecenia (cd. 2) Starzenie się społeczeństwa będzie ograniczało rynek pracy, co moŝe prowadzić do zahamowania wzrostu, a nie przykładanie naleŝytej wagi do potrzeb w zakresie infrastruktury i kapitału ludzkiego małych i średnich miast, moŝe doprowadzić do zaprzepaszczenia krajowego potencjału wzrostu, Rozwój Polski utrudnia stan jej infrastruktury transportowej oraz znaczący deficyt mieszkań, Potrzebna jest krajowa strategia miejska, łącząca polityki sektorowe kształtujące rozwój miast, i definiująca wymierne cele stanowiące odpowiedź na wyzwania stojące przed miastami. Polityki mające na celu zmniejszanie wpływu miast na środowisko powinny równieŝ zostać włączone do krajowych priorytetów rozwoju miast

8 Oceny i zalecenia (cd. 3) NaleŜy podjąć działania na poziomie krajowym, aby sprostać zapotrzebowaniu na niedrogie mieszkania przyzwoitej jakości. Polityka krajowa moŝe przyczynić się do zniesienia barier dla miejskiej rewitalizacji. Widoki na przyszłość: potrzebne są reformy nowej generacji w zakresie systemu rządzenia wzmacniające koordynację pomiędzy gminami... i promujące zintegrowane podejście do planowania miejskiego ponad sektorami. Istnieje szereg mechanizmów, które mogłyby pomóc rządowi centralnemu usprawnić koordynację i, w konsekwencji, podnieść skuteczność polityki...

9 G. Węcławowicz