Bruksela, dnia r. COM(2017) 542 final

Transkrypt

1 KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia r. COM(2017) 542 final KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGO, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO ORAZ KOMITETU REGIONÓW Wzmocnienie zintegrowanego nadzoru celem silniejszej unii rynków kapitałowych oraz integracji finansowej w zmieniającym się otoczeniu PL PL

2 1. Wprowadzenie Integracja finansowa stanowi najważniejszy element jednolitego rynku oraz unii gospodarczej i walutowej, a także przynosi strefie euro i Unii ogółem istotne korzyści gospodarcze. Po regresie, który nastąpił w wyniku kryzysu finansowego, integracja finansowa w Unii Europejskiej ponownie nabrała tempa po 2011 r. 1 Inwestorzy z UE zwiększyli wolumen posiadanych transgranicznych pakietów aktywów. W latach inwestycje w ramach portfela kapitałowego i dłużnego wewnątrz UE wzrosły o 2 bln euro. Wskaźniki cenowe integracji finansowej świadczą o tym, że w tym okresie ogólna konwergencja niemal się podwoiła 2. W tym kontekście oraz ze względu na fakt, że stan gospodarki w UE się poprawia, ważne jest by wykorzystać obecną dynamikę i zrobić postępy, podejmując działania służące pogłębieniu integracji finansowej w UE. Przewodniczący Komisji Jean-Claude Juncker w swoim orędziu o stanie Unii wygłoszonym w dniu 13 września 2017 r. 3 podkreślił znaczenie unii rynków kapitałowych i mocniejszego rynku wewnętrznego. Rada Europejska 4 i Parlament Europejski 5 także wielokrotnie wzywały do ukończenia tworzenia unii rynków kapitałowych. Jednolity rynek w sektorze usług finansowych przyczynia się do tworzenia nowych miejsc pracy, wzrostu i inwestycji we wszystkich państwach członkowskich UE poprzez skuteczniejsze kierowanie oszczędności ku jak najskuteczniejszym sposobom ich wykorzystania. Jeżeli rynki są faktycznie zintegrowane, oszczędzający i inwestorzy mogą zyskać wyższe zwroty, natomiast konsumenci i przedsiębiorstwa uzyskują lepsze warunki finansowania, oparte na pełniejszej i bardziej konkurencyjnej ofercie instrumentów finansowych. Integracja finansowa może w szczególności jeszcze bardziej poprawić skuteczność planu inwestycyjnego dla Europy w eliminowaniu luki inwestycyjnej w Unii Europejskiej, jednocześnie ułatwiając przejście na niskoemisyjną i zasobooszczędną gospodarkę. Dalsza integracja finansowa ma również podstawowe znaczenie dla wzmocnienia unii gospodarczej i walutowej. Głębokie i płynne rynki zwiększają odporność na niekorzystne wstrząsy i w istotnym stopniu usprawniają podział ryzyka w ramach sektora prywatnego w różnych państwach, a jednocześnie ograniczają zapotrzebowanie na podział ryzyka w ramach sektora publicznego. W tym celu w sprawozdaniu pięciu 1 Zob. Komisja Europejska (2017 r.), dokument roboczy służb Komisji, Analiza Ekonomiczna towarzysząca komunikatowi w sprawie śródokresowego przeglądu unii rynków kapitałowych, rozdział 1, s. 11; Komisja Europejska (2017 r.), Przegląd europejskiej integracji i stabilności finansowej (ang. European Financial Integration and Stability Review), maj, s. 18; Europejski Bank Centralny (2017 r.), Integracja finansowa w Europie (ang. Financial Integration in Europe), s. 3 (wskaźniki FinTec). 2 Źródło: Wskaźniki integracji finansowej EBC Konkluzje z posiedzenia Rady Europejskiej w dniach czerwca 2017 r. 5 Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 lipca 2015 r. w sprawie tworzenia unii rynków kapitałowych (2015/2634 (RSP)), r. 2

3 przewodniczących dotyczącym dokończenia budowy europejskiej unii gospodarczej i walutowej oraz w niedawno opublikowanym dokumencie analitycznym Komisji dotyczącym pogłębienia unii gospodarczej i walutowej wezwano do dokończenia do 2019 r. budowy europejskiej unii finansowej obejmującej zarówno unię bankową, jak i unię rynków kapitałowych w celu zagwarantowania integralności euro oraz poprawy funkcjonowania strefy euro oraz Unii Europejskiej ogółem. Nowe możliwości, jakie stwarza rozwój technologiczny w sektorze finansowym (FinTech), powodują wzmocnienie wszystkich wspomnianych korzyści płynących z integracji. FinTech odgrywa ważną rolę w kształtowaniu przyszłości sektora finansowego Unii Europejskiej za sprawą ułatwienia dostępu do usług finansowych, poprawy wydajności operacyjnej oraz rozszerzenia możliwości wyboru. Wraz z rozwojem technologicznym pojawiają się kwestie dotyczące bezpieczeństwa cybernetycznego oraz bezpieczeństwa płatności, którymi należy się odpowiednio zająć. W tym kontekście priorytetem dla Komisji przewodniczącego Junckera jest dokończenie budowy unii bankowej oraz wprowadzenie wszystkich pozostałych elementów unii rynków kapitałowych do 2019 r. Aby to osiągnąć, Unia Europejska musi w pierwszej kolejności działać na rzecz wzmocnienia i zintegrowania ram nadzoru. Silny i coraz bardziej zintegrowany nadzór finansowy będzie odgrywał ważną rolę w zapewnianiu korzyści i stawianiu czoła wyzwaniom związanym z dalszą integracją rynków finansowych UE, rozwojem technologii finansowej oraz rolą sektora finansowego we wspieraniu zrównoważonego rozwoju gospodarczego. W przeglądzie śródokresowym unii rynków kapitałowych 6 Komisja przedstawiła w związku z tym wnioski dotyczące wzmocnienia nadzoru jako pierwszego nowego priorytetu służącego przyspieszeniu integracji rynków. We wnioskach ustawodawczych towarzyszących niniejszemu komunikatowi określono kolejne działania, jakie Unia Europejska musi obecnie szybko podjąć, aby wzmocnić ramy nadzoru. 2. Bardziej zintegrowany nadzór służący wspieraniu unii rynków kapitałowych oraz integracji finansowej Postęp integracji finansowej będzie wymagać bardziej zintegrowanego Europejskiego Systemu Nadzoru Finansowego ze względu na dwa czynniki. - Po pierwsze łatwiej jest prowadzić działania finansowe w różnych państwach, jeżeli działania te są uregulowane i nadzorowane w sposób spójny we wszystkich państwach członkowskich. Dostawcy produktów finansowych korzystają z równych warunków działania w obrębie jednolitego rynku, a dostawcy usług mogą rozszerzać swoje oferty produktowe i czerpać korzyści z efektu skali. Użytkownicy produktów i usług finansowych konsumenci, jak 6 Komunikat Komisji w sprawie śródokresowego przeglądu planu działania na rzecz unii rynków kapitałowych COM(2017) 292 final. 3

4 również przedsiębiorstwa mogą korzystać z większych możliwości wyboru, nie obawiając się o ochronę konsumentów lub integralność rynku. - Po drugie integracja finansowa przy wszystkich płynących z niej korzyściach zwiększa również zakres efektu domina między państwami członkowskimi w przypadku niekorzystnych zdarzeń, jak miało to miejsce podczas kryzysu finansowego. Nieodpowiedni nadzór w jednym państwie członkowskim może być zatem źródłem ryzyka dla uczestników rynku finansowego i konsumentów w pozostałych państwach członkowskich. Zachodzi ponadto ryzyko, że uczestnicy rynku będą aktywnie wykorzystywać takie różnice w nadzorze w celu zwiększenia własnych krótkoterminowych zysków 7. Wraz z utworzeniem w latach Europejskiego Systemu Nadzoru Finansowego unijne ramy nadzoru zostały w istotnym stopniu wzmocnione w reakcji na kryzys finansowy. Europejski System Nadzoru Finansowego obejmuje zarówno nadzór mikroostrożnościowy koordynowany przez trzy Europejskie Urzędy Nadzoru, jak i nadzór makroostrożnościowy koordynowany przez Europejską Radę ds. Ryzyka Systemowego. W listopadzie 2014 r. zaczął funkcjonować Jednolity Mechanizm Nadzorczy, który odpowiada obecnie za nadzór nad dużymi bankami i bankami o znaczeniu systemowym w państwach należących do unii bankowej. Restrukturyzację banków w ramach unii bankowej powierzono innemu nowemu organowi europejskiemu, a mianowicie Jednolitej Radzie ds. Restrukturyzacji i Uporządkowanej Likwidacji. W okresie dziesięciu lat od wybuchu najpoważniejszego w powojennej historii kryzysu finansowego poczyniono znaczne postępy. Budowa Europejskiego Systemu Nadzoru Finansowego nie została jednak jeszcze dokończona, a z uwagi na nowe wyzwania związane z trwającym wciąż procesem integracji zarówno w obrębie UE, jak i na skalę światową, konieczne jest dalsze jego wzmacnianie. Szczególnie decyzja Zjednoczonego Królestwa o opuszczeniu UE przemawia za bardziej zintegrowanym nadzorem w UE-27 oraz dokonaniem ponownej oceny relacji nadzorczych z państwami trzecimi w celu zapewnienia właściwego zarządzania wszystkimi rodzajami ryzyka sektora finansowego. Sektor bankowy czerpie już korzyści ze spójnego nadzoru sprawowanego przez Jednolity Mechanizm Nadzorczy w ramach unii bankowej, w której uczestniczy 19 państw członkowskich. Zakres geograficzny nadzoru sprawowanego przez Jednolity Mechanizm Nadzorczy będzie się rozszerzał w miarę dołączania do unii bankowej nowych państw członkowskich. Ważne jest jednak, aby Jednolity Mechanizm Nadzorczy funkcjonował z zachowaniem spójnych ram nadzoru dla szerszej Unii Europejskiej. Zapewni to równe warunki działania państwom członkowskim, zarówno należącym do unii bankowej, jak i nienależącym do niej, a także pomoże w przyszłości w sprawnym wejściu do unii bankowej państw członkowskich, które obecnie do niej nie 7 Ryzyko tzw. arbitrażu regulacyjnego stanowi obecnie szczególny powód do obaw ze względu na decyzję Zjednoczonego Królestwa o opuszczeniu Unii Europejskiej, co prowadzi do konieczności dokonania przez sektor finansowy restrukturyzacji jego obecności w UE oraz relokacji pewnych działań. 4

5 należą. Z tego względu należy podkreślić rolę, jaką w propagowaniu konwergencji praktyk nadzorczych w unijnym sektorze bankowym odgrywa Europejski Urząd Nadzoru Bankowego. Z zastrzeżeniem kilku wyjątków unijne rynki kapitałowe są nadzorowane na szczeblu krajowym. W sprawozdaniu pięciu przewodniczących utworzenie jednolitego europejskiego organu nadzoru rynków kapitałowych uznano za cel długoterminowy, natomiast w dokumencie analitycznym dotyczącym pogłębienia unii gospodarczej i walutowej ogłoszono, iż pierwsze kroki w kierunku realizacji tego celu należy podjąć w kontekście tego przeglądu Europejskiego Systemu Nadzoru Finansowego. Ponieważ unia rynków kapitałowych przyniesie dalszą integrację finansową, niezwykle ważne jest wzmocnienie potencjału Europejskich Urzędów Nadzoru w celu zapewnienia spójnego nadzoru oraz spójnego egzekwowania jednolitego zbioru przepisów. Będzie to działało na korzyść prawidłowego funkcjonowania rynków kapitałowych poprzez ograniczanie przeszkód dla inwestycjach transgranicznych, uproszczenie otoczenia biznesowego oraz ograniczenie kosztów przestrzegania przepisów wynikających z rozbieżności we wdrażaniu przepisów, które to koszty są ponoszone przez przedsiębiorstwa działające w wymiarze transgranicznym. Z perspektywy inwestora spójny nadzór oraz jednolite egzekwowanie przepisów przyczynia się do wzmocnienia ochrony inwestorów oraz budowania zaufania w rynki kapitałowe. Ponadto bezpośredni nadzór sprawowany przez Europejski Organ Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych może znacząco przyczynić się do zapewnienia spójnego nadzoru i stanowi pierwszy konkretny krok w kierunku utworzenia jednolitego europejskiego organu nadzoru rynków kapitałowych. W tym kontekście Parlament Europejski również podkreślił, że ramy prawne i nadzorcze powinny odgrywać podstawową rolę w unikaniu nadmiernego podejmowania ryzyka i niestabilności na rynkach finansowych i podkreślił, że silna unia rynków kapitałowych wymaga silnego ogólnounijnego i krajowego nadzoru 8. Unijne rynki ubezpieczeń i emerytur umożliwiają obywatelom Unii łagodzenie ryzyka, planowanie emerytury oraz odkładanie oszczędności na emeryturę, jednak mają również potencjał w zakresie pobudzenia inwestycji transgranicznych w ramach unii rynków kapitałowych. Chociaż na tym etapie wydaje się, że zgodnie z wprowadzonymi niedawno ramami Wypłacalność II nadzór na szczeblu krajowym powinien pozostać w gestii Europejskiego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych, należy zapewnić dalszą konwergencję praktyk nadzorczych oraz zintensyfikować działania w tym zakresie, aby rozwiązać problemy dotyczące rozbieżności w stosowaniu przepisów przez krajowe organy nadzoru. 8 Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 lipca 2015 r. w sprawie utworzenia unii rynków kapitałowych (2015/2634 (RSP)), r. 5

6 Ponieważ UE dąży do dalszej integracji rynków finansowych, jeszcze większego znaczenia nabierze nadzór makroostrożnościowy, tj. monitorowanie ryzyka zagrażającego stabilności systemu finansowego ogółem. Europejska Rada ds. Ryzyka Systemowego, ze względu na szerokie grono jej członków, w tym banków centralnych państw członkowskich, organy nadzoru oraz instytucje europejskie, musi w przyszłości odgrywać jeszcze bardziej zdecydowaną rolę, w czym pomoże udoskonalona struktura zarządzania służąca zapewnieniu sprawniejszych procedur. Co istotne, działania na rzecz wzmocnienia ram nadzoru muszą mieć zastosowanie do rynków finansowych we wszystkich państwach członkowskich, tak aby wszystkie państwa członkowskie mogły czerpać korzyści z bardziej zintegrowanych rynków finansowych przy jednoczesnym utrzymaniu równych warunków działania w całej Unii Europejskiej. W tym kontekście Komisja proponuje dziś środki ustawodawcze na rzecz wzmocnienia Europejskich Urzędów Nadzoru oraz Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego. Wnioski te są wynikiem doświadczeń zdobytych w ciągu ponad sześciu lat funkcjonowania oraz opinii Parlamentu Europejskiego, państw członkowskich, Rady, konsultacji publicznych z udziałem ponad 200 respondentów oraz intensywnego dialogu ze wszystkimi zainteresowanymi stronami. 3. Najważniejsze elementy wzmocnionych ram nadzoru Wzmocniona konwergencja praktyk nadzorczych Wzmocnione uprawnienia w zakresie koordynacji zapewnią konwergencję sposobu nadzorowania sektora finansowego przez organy krajowe oraz przygotują grunt pod dalsze działania na rzecz jednego organu nadzoru, szczególnie w odniesieniu do rynków kapitałowych. Europejskie Urzędy Nadzoru przyczyniły się już do bardziej jednolitego i skutecznego nadzoru finansowego przynoszącego widoczne rezultaty, przykładowo poprzez kierowanie wytycznych do krajowych organów nadzoru, pomoc w wyjaśnianiu rozbieżności poglądów między krajowymi organami nadzoru lub prowadzenie wzajemnej oceny organów krajowych. Poprawa w tym obszarze jest jednak konieczna, aby można było wzmocnić potencjał Europejskich Urzędów Nadzoru w celu zapewnienia spójnego nadzoru i spójnego egzekwowania jednolitego zestawu przepisów. Przedstawione wnioski zakładają wzmocnienie roli Europejskich Urzędów Nadzoru pod względem koordynacji działań organów krajowych w następujący sposób: - wzmocnione zostaną obecne uprawnienia Europejskich Urzędów Nadzoru służące zapewnieniu konwergencji praktyk nadzorczych, przykładowo poprzez niezależny przegląd działań organów krajowych, nową rolę w ustalaniu priorytetów dotyczących nadzoru obejmujących całą UE oraz wczesną interwencję w przypadkach możliwego arbitrażu nadzorczego; 6

7 - Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowychbędzie otrzymywać dane o transakcjach bezpośrednio od uczestników rynku, aby pogłębiać istotną wiedzę fachową na temat rynku, lepiej wykorzystywać swoje uprawnienia nadzorcze oraz zapewniać równe warunki działania w całej UE. Ponadto wzmocniona zostanie rola koordynacyjna Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych, który ma stać się ośrodkiem dochodzenia w sprawach nadużyć na rynku wiążących się z zagadnieniami transgranicznymi. - Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych będzie odgrywał większą rolę w koordynowaniu udzielania zezwoleń na wewnętrzne modele pomiaru ryzyka stosowane przez towarzystwa ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, co pozwoli uniknąć ryzyka rozbieżnych norm nadzorczych i rezultatów. - Komisja wnioskuje, aby równolegle do wspomnianych środków wzmocnić procedury Europejskich Urzędów Nadzoru służące wydawaniu wytycznych i zaleceń w celu odzwierciedlenia wagi tych instrumentów. Oddaje to zapotrzebowanie wyrażane w sposób spójny przez wiele zainteresowanych stron. W tym celu Europejskie Urzędy Nadzoru będą miały obowiązek przeprowadzenia analizy kosztów i korzyści, a odpowiednie grupy zainteresowanych stron będą miały prawo oczekiwać od Komisji działania, jeżeli uznają, że instrumenty przekraczają kompetencje powierzone Europejskim Urzędom Nadzoru na mocy prawa unijnego. Solidna podstawa zarządzania Europejskimi Urzędami Nadzoru i ich finansowania W celu zrealizowania mandatu oraz zapewnienia konwergencji praktyk nadzorczych w ramach UE Europejskie Urzędy Nadzoru muszą posiadać solidną strukturę zarządzania. Z jednej strony stosowne jest zachowanie ważnej roli krajowych organów krajowych, które nadal będą wyznaczać ogólny kierunek i decydować o kwestiach regulacyjnych. Z drugiej strony Europejskie Urzędy Nadzoru powinny mieć niezależną radę wykonawczą z zaangażowanymi w pełnym wymiarze czasowym członkami, którzy zapewnią skuteczne, bezstronne i zorientowane na UE decyzje dotyczące koordynacji praktyk nadzorczych. 7

8 Propozycje dotyczące nowego zarządzania Przedstawione wnioski przewidują ponadto możliwość powierzenia Europejskim Urzędom Nadzoru przez Parlament i Radę koniecznych środków budżetowych odpowiadających ich nowym zadaniom i obowiązkom. Chociaż doświadczenie krajowe pokazuje, że element finansowania publicznego może być przydatny dla prawidłowego funkcjonowania organów nadzoru, a zatem powinien zostać utrzymany, tym niemniej należy zapewnić bardziej zróżnicowane źródła finansowania Europejskich Urzędów Nadzoru. Większą rolę w ich finansowaniu powinni odgrywać przedstawiciele przemysłu i uczestnicy rynku czerpiący w sposób najbardziej bezpośrednie korzyści z konwergencji praktyk nadzorczych wspieranej przez Europejskie Urzędy Nadzoru. Wkład powinien być sprawiedliwy i proporcjonalny w stosunku do korzyści, jakie czerpią oni z działania Europejskich Urzędów Nadzoru. 8

9 Zmiany w finansowaniu Europejskich Urzędów Nadzoru Dążenie do utworzenia jednolitego europejskiego organu nadzoru rynków kapitałowych Bezpośredni nadzór na szczeblu unijnym jest w wielu przypadkach najskuteczniejszym sposobem na zapewnienie konwergencji praktyk nadzorczych, dzięki czemu możliwe jest wyeliminowanie przeszkód dla działań transgranicznych oraz usunięcie zakresu dla arbitrażu nadzorczego. Jednocześnie w chwili obecnej bezpośredni nadzór sprawowany przez Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych ma zastosowanie wyłącznie do bardzo ograniczonej liczby uczestników rynku i działań, tj. do agencji ratingowych oraz repozytoriów transakcji. Komisja zaproponowała już w ostatnim czasie bardziej zintegrowany unijny mechanizm nadzoru nad kontrahentami centralnymi 9 oraz wzmocnienie roli Europejskiego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych w udzielaniu zezwolenia na stanowiący przedmiot niedawnego wniosku ogólnoeuropejski indywidualny produkt emerytalny 10. Rozszerzenie bezpośredniego nadzoru na inne obszary może zatem mieć istotny wkład w tworzenie unii rynków kapitałowych. Jednocześnie należy mieć na względzie zasadę pomocniczości oraz utrzymanie roli organów krajowych, przykładowo w obszarze ochrony konsumentów. Na tej podstawie Komisja proponuje rozszerzenie bezpośredniego nadzoru na wybrane sektory rynków kapitałowych. Obszary te wybrano na podstawie zakresu, w jakim bezpośredni nadzór może ograniczyć przeszkody transgraniczne oraz wspierać dalszą integrację rynku, przyrostu wydajności wynikającego z budowania 9 Wniosek dotyczący rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 1095/2010 w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych) oraz zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 648/2012 w odniesieniu do procedur i organów związanych z udzielaniem zezwolenia CCP oraz wymogów dotyczących uznawania CCP z państw trzecich COM(2017) 331 final. 10 Wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie ogólnoeuropejskiego indywidualnego produktu emerytalnego (OIPE) COM(2017) 343 final. 9

10 specjalistycznej wiedzy fachowej na szczeblu UE lub technicznej możliwości realizacji bezpośredniego nadzoru (z uwzględnieniem przykładowo zakresu uregulowania sektorów przez prawodawstwo obowiązujące w sposób bezpośredni, tj. rozporządzenia, a nie dyrektywy). Nowe obszary, które w myśl wniosku mają być objęte bezpośrednim nadzorem Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych, zaznaczono kursywą w poniższej tabeli: Obszar Podstawa prawna Bezpośrednie uprawnienia nadzorcze Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych dla podmiotów UE Wejście na rynek kapitałowy Podmioty rynku kapitałowego Infrastruktura rynku kapitałowego Dane i informacje dotyczące rynku kapitałowego Prospekty emisyjne Ujednolicone fundusze zbiorowego inwestowania (EuVECA, EuSEF i ELTIF) Kontrahenci centralni (CCP) Agencje ratingowe Repozytoria transakcji Dostawcy usług w zakresie udostępniania informacji Poziomy odniesienia Zatwierdzenie określonych kategorii prospektów emisyjnych przez emitentów unijnych Udzielanie zezwoleń na fundusze regulowane na szczeblu unijnym i nadzór nad nimi Uprawnienia nadzorcze w stosunku do CCP (wniosek Komisji z czerwca 2017 r.) Rejestracja agencji ratingowych i nadzór nad nimi (już istniejące) Rejestracja repozytoriów transakcji i nadzór nad nimi (już istniejące) Rejestracja dostawców usług w zakresie udostępniania informacji i nadzór nad nimi Nadzór nad krytycznymi poziomami odniesienia Uprawnienia nadzorcze Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych dla podmiotów państw trzecich Zatwierdzenie wszystkich prospektów emisyjnych sporządzonych zgodnie z przepisami unijnymi przez emitentów z państw trzecich nie dotyczy Uprawnienia w zakresie uznawania i nadzoru w stosunku do CCP z państw trzecich (już istniejące; wzmocnione we wniosku Komisji z czerwca) Zatwierdzanie agencji ratingowych z państw trzecich (już istniejące) Uznawanie repozytoriów transakcji z państw trzecich (już istniejące) nie dotyczy Zatwierdzanie poziomów odniesienia państw trzecich i nadzór nad nimi Wnioski te zostaną uzupełnione kolejnymi wnioskami ustawodawczymi Komisji na potrzeby przeglądu ostrożnościowego traktowania przedsiębiorstw inwestycyjnych. 10

11 W ramach tego przeglądu Komisja zamierza wnioskować o dostosowanie zasad traktowania pewnych dużych przedsiębiorstw inwestycyjnych pod względem regulacji i nadzoru do zasad traktowania mających zastosowanie do dużych instytucji kredytowych. Zapewni to między innymi, że tego rodzaju przedsiębiorstwa ustanowione w państwach członkowskich należących do unii bankowej mogą zacząć podlegać nadzorowi Europejskiego Banku Centralnego w zakresie, w jakim sprawuje on funkcję nadzorczą, czyli Jednolitemu Mechanizmowi Nadzorczemu. Zwiększenie skuteczności nadzoru makroostrożnościowego Komisja wnioskuje o zmiany ukierunkowane na wzmocnienie wydajności Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego, aby w ten sposób wzmocnić koordynację makroostrożnościową i umożliwić Europejskiej Radzie ds. Ryzyka Systemowego lepszą realizację swojej misji. W szczególności Komisja wnioskuje o potwierdzenie istniejącego ustalenia, w myśl którego na czele Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego stoi prezes Europejskiego Banku Centralnego, jednocześnie wzmacniając pozycję kierownika Sekretariatu. We wniosku przewiduje się ponadto zmianę organizacji Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego w celu odzwierciedlenia niedawnych zmian w środowisku instytucjonalnym UE, w szczególności jeżeli chodzi o tworzenie unii bankowej. 4. Uwzględnienie w nadzorze finansowym kwestii finansów zrównoważonych Unia Europejska musi nadal wzmacniać swoje globalne przywództwo w kształtowaniu finansów w sposób działający na korzyść realizacji celów określonych w agendzie Organizacja Narodów Zjednoczonych na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030, porozumieniu paryskim i ramach z Sendai dotyczących ograniczania ryzyka klęsk żywiołowych. Z uwagi na skalę inwestycji konieczną do skierowania gospodarki UE w kolejnych dekadach w stronę niskoemisyjnych, zasobooszczędnych i nieobarczonych ryzykiem inwestycji oraz bardziej zrównoważonego wzrostu gospodarczego nieodzowne jest zmobilizowanie prywatnych zasobów kapitałowych i przekierowanie ich na bardziej zrównoważone inwestycje. Wymaga to kompleksowego, gruntownego przemyślenia obecnych ram finansowych, jak również innego podejścia do ryzyka i zwrotu z inwestycji prezentowanego przez rynki kapitałowe i inwestorów. W pierwszych miesiącach 2018 r. Komisja przedstawi ambitny plan działania w sprawie zrównoważonych finansów wraz ze środkami regulacyjnymi. Grupa ekspertów wysokiego szczebla ds. finansów zrównoważonych powołana przez Komisję zauważyła w swoim wstępnym sprawozdaniu, że ryzyko środowiskowe, społeczne i dotyczące zarządzania przykładowo bezprecedensowe i wciąż rosnące ryzyko związane z klimatem nie jest właściwie uwzględniane w procesach oceny ryzyka finansowego oraz że obecny przegląd dotyczący Europejskich Urzędów 11

12 Nadzoru stanowi doskonałą sposobność do doprecyzowania i wzmocnienia ich roli w ocenie ryzyka środowiskowego, społecznego i dotyczącego zarządzania w celu zabezpieczenia długofalowej stabilności sektora finansowego Europy i korzyści dla gospodarki zrównoważonej ogółem. Europejskie Urzędy Nadzoru mogą odegrać ważną rolę w tworzeniu ram regulacyjnych i ram nadzoru, które wesprą mobilizowanie i ukierunkowanie przepływu kapitału prywatnego w stronę inwestycji zrównoważonych przy jednoczesnym zapewnieniu stabilności finansowej. W ramach pierwszego kroku w kierunku bardziej kompleksowej strategii we wnioskach towarzyszących niniejszemu komunikatowi w sposób szczególny zobowiązano Europejskie Urzędy Nadzoru do uwzględnienia czynników środowiskowych, społecznych i dotyczących zarządzania, które wynikają z zakresu ich uprawnień. Przykładowo umożliwi to Europejskim Urzędom Nadzoru monitorowanie sposobu, w jaki instytucje finansowe identyfikują, zgłaszają i rozwiązują ryzyko środowiskowe, społeczne dotyczące zarzadzania, a zatem poprawi efektywność i stabilność finansową. Europejskie Urzędy Nadzoru mogą również zapewnić wytyczne w sprawie sposobu skutecznego uwzględnienia rozważań dotyczących zrównoważonego rozwoju w odpowiednich unijnych przepisach finansowych oraz wspierać spójne wdrażanie takich przepisów po ich przyjęciu. 5. Dostosowanie ram nadzorczych w celu wykorzystania potencjału FinTech FinTech odgrywa ważną rolę w kształtowaniu przyszłości sektora finansowego Unii Europejskiej za sprawą ułatwienia dostępu do usług finansowych, zapewniania nowych sposobów inwestowania w firmy, poprawy wydajności operacyjnej oraz rozszerzenia możliwości wyboru. Korzystanie z technologii cyfrowych zmienia sektor finansowy, przynosząc korzyści dla konsumentów, poprawiając dostęp przedsiębiorstw do finansowania i oferując szerokie możliwości rozwoju przedsiębiorstwom typu start-up z branży FinTech. Tempo innowacji w dziedzinie usług finansowych, znacząco wzrosło w ostatnich latach. W rozwijającej się unii finansowej należy w jak największym stopniu wykorzystać możliwości wynikające z innowacji finansowych, pamiętając jednocześnie o rozwiązaniu problemów nowego rodzaju ryzyka. Regulacje i nadzór leżące u podstaw unii bankowej i unii rynków kapitałowych muszą być neutralne pod względem technologicznym i proporcjonalne, co umożliwi innowacje i dalszy rozwój technologiczny oraz promowanie zintegrowanego rynku cyfrowych usług finansowych będącego częścią unijnego jednolitego rynku cyfrowego bez ograniczania korzyści skali i zakresu. Ponieważ usługi finansowe stają się coraz bardziej zależne od technologii i danych, organy regulacyjne i organy nadzoru muszą poznać te technologie w celu propagowania spójnego podejścia zarówno do korzyści, jak i potencjalnego ryzyka, a także w celu wspierania zdrowej konkurencji. 12

13 Nowatorskie rozwiązania stanowią wyzwanie dla organów nadzoru, ponieważ nowe technologie i alternatywne modele biznesowe i usługi powodują powstanie złożonych kwestii regulacyjnych i nadzorczych. Bardzo ważne jest, aby umożliwić organom nadzoru zdobycie wiedzy poprzez współpracę z innowacyjnymi firmami oraz poznanie nowych technologii i modeli biznesowych. Równie ważne jest, aby krajowe organy regulacyjne i organy nadzoru w poszczególnych państwach członkowskich koordynowały swoje działania, tak aby uniknąć tworzenia barier dla zintegrowanego rynku cyfrowych usług finansowych. Po konsultacjach publicznych dotyczących FinTech 11 Komisja na początku 2018 r. przedstawi unijny plan działania, w którym określi szczegółowe kroki, które pozwolą stawić czoła wspomnianym wyzwaniom oraz stworzyć warunki dla zintegrowanego rynku cyfrowych usług finansowych. W ramach pierwszego kroku w tym kierunku należy dostosować zintegrowane ramy nadzorcze UE w taki sposób, aby uwzględniały rozwój sytuacji. Wnioski towarzyszące niniejszemu komunikatowi przewidują obowiązek uwzględnienia przez Europejskie Urzędy Nadzoru przy realizacji zadań zagadnień związanych z innowacjami i rozwojem technologicznym. Kolejnym wyzwaniem uwzględnionym w tych wnioskach są krajowe instrumenty i narzędzia innowacji technologicznych, takie jak ośrodki innowacji lub inkubatory tworzone przez krajowe organy nadzoru. W myśl wspomnianych wniosków zadaniem Europejskich Urzędów Nadzoru byłoby propagowanie konwergencji praktyk nadzorczych ze szczególnym uwzględnieniem innowacji i technologii poprzez wymianę informacji i najlepszych praktyk, jak również w stosownych przypadkach wytycznych i zaleceń. Mogłyby one zachęcać wszystkie krajowe organy nadzoru to nabywania umiejętności technologicznych oraz przekazywać informacje na temat zagrożeń, incydentów i ataków cybernetycznych. Zależność od technologii powoduje również zwiększenie obaw o bezpieczeństwo cybernetyczne. Bezpieczeństwo i integralność operacyjna usług finansowych i ich dostawców szybko się zmieniają i wymagają bardziej skoordynowanej reakcji ze strony europejskiej regulacji i nadzoru. Dzięki bardziej skoordynowanemu podejściu do bezpieczeństwa cybernetycznego oraz środkom odporności Europejskie Urzędy Nadzoru przyczynią się również do poprawy bezpieczeństwa i integralności europejskiego sektora finansowego. Rola ośrodków wymiany i analizy informacji jest szczególnie ważna dla budowy niezbędnego zaufania do wymiany informacji na temat zagrożeń dla bezpieczeństwa cybernetycznego między dostawcami usług finansowych a sektorem publicznym

14 6. Podsumowanie Ponieważ europejska gospodarka zaczyna się stabilizować, to dobry moment, aby UE wykorzystała ten korzystny okres na dostosowanie swoich struktur w celu poprawy stabilności unii gospodarczej i walutowej w perspektywie długoterminowej oraz celem pobudzenia jednolitego rynku. Silniejsza integracja finansowa stanowi centralne zagadnienie w tym kontekście i przyniesie istotne korzyści Unii Europejskiej, jej obywatelom i przedsiębiorstwom. Niezależnie od trwającego procesu integracji sektor finansowy musi dostosować się do zmian wynikających z postępu technologicznego oraz do swojej roli w celu zapewnienia bardziej zrównoważonej ścieżki innowacji i rozwoju gospodarczego. Jakość i konwergencja unijnego nadzoru będą miały kluczowe znaczenie dla zapewniania korzyści i stawiania czoła wyzwaniom w kontekście tych istotnych zmian sektora finansowego. Przedstawione dziś wnioski ustawodawcze towarzyszące niniejszemu komunikatowi obejmują konkretne działania służące przyspieszeniu konwergencji praktyk nadzorczych we wszystkich segmentach rynku oraz prowadzące w kierunku scentralizowanego i jednolitego nadzoru rynków kapitałowych. Ponadto stanowią one pierwsze kroki legislacyjne w kierunku dalszego wzmocnienia pozycji lidera UE w dziedzinie zrównoważonych inwestycji i finansów oraz w kierunku zarządzania możliwościami i wyzwaniami związanymi z FinTech. Komisja wzywa Parlament Europejski i Radę do priorytetowego omówienia i uzgodnienia tych wniosków w celu zapewnienia ich wejścia w życie przed końcem obecnej kadencji upływającej w 2019 r. Jednocześnie Komisja zamierza kontynuować swój ścisły dialog w tym ważnym obszarze ze wszystkimi stosownymi zainteresowanymi stronami. 14