WYMAGANIA Literatura Ogólna charakterystyka antyku Jan Parandowski Mitologia

Transkrypt

1 Zasady ogólne 1. Każdy uczeń jest oceniany zgodnie z zasadami sprawiedliwości 2. Ocenie będą podlegały zdobywane umiejętności i poznawane wiadomości. Ocenie będą podlegać: a. czytanie tekstu ze zrozumieniem b. mówienie: odpowiedź oraz prezentacja przygotowanego tematu c. pisanie 3. Szczególna uwaga będzie zwracana na kształcenie sprawności językowej ucznia. 4. Ocena semestralna oraz końcoworoczna będzie wystawiana na podstawie ocen cząstkowych (przy czym nie będzie ona stanowić średniej matematycznej). Ocenie będą podlegać: a. Aktywność na lekcji b. Odpowiedzi ustne z bieżącego materiału c. Prezentacje przygotowanego tematu d. Pisemne prace domowe e. Sprawdziany pisemne f. Pisemne zadania klasowe: wypracowania oraz czytanie tekstu ze zrozumieniem. 5. W ocenie zostanie uwzględniona również postawa ucznia na lekcji, podejmowanie zadań dodatkowych oraz udział w konkursach przedmiotowych. 6. Odpowiedzi ustne oceniane są według następujących zasad: a. celujący: pełna i bezbłędna odpowiedź, zawiera treści pozaprogramowe odwołanie się do kontekstów erudycyjność wypowiedzi trójdzielna i spójna kompozycja wypowiedzi, samodzielne i dojrzałe argumentowanie, wnioskowanie, ocenianie styl wypowiedzi swobodny, bogate słownictwo, wysoka sprawność językowa b. bardzo dobry: pełna i bezbłędna odpowiedź trójdzielna i spójna kompozycja wypowiedzi, samodzielne i dojrzałe argumentowanie, wnioskowanie, ocenianie styl wypowiedzi swobodny, bogate słownictwo, wysoka sprawność językowa c. dobry: odpowiedź z dopuszczalnymi niewielkimi usterkami merytorycznymi odpowiedzi spójne, interpretacja poprawna, widoczna próba formułowania samodzielnych wniosków i ocen w większości podejmowanych problemów

2 styl poprawny, dopuszczalne błędy językowe d. dostateczny: powierzchowne odpowiedzi, dopuszczalne nieliczne błędy rzeczowe zakłócenia w kompozycji i spójności wypowiedzi; uproszczenia interpretacyjne; odtwórcze myślenie i wnioskowanie, styl ogólnie poprawny e. dopuszczający: spłycone, niepełne odpowiedzi nieporadne formułowanie odpowiedzi, brak spójności, chaotyczność język komunikatywny, dopuszczalne błędy językowe, ubogie słownictwo f. niedostateczny: brak odpowiedzi (nieznajomość treści programowych) odpowiedź nie na temat odpowiedź poniżej wymogów określonych na ocenę dopuszczający 7. Wypracowanie na poziomie podstawowym zobowiązuje ucznia do odczytania utworu/ utworów głównie na poziomie idei. Uczeń potrafi wykonać polecenia np. zanalizowania, zinterpretowania, porównania, skomentowania, napisania opinii o problemie zawartym w tekście, scharakteryzowania bohatera i jego kreacji, języka utworu, prądu, zjawiska typowego dla epoki, przedstawienia własnych refleksji zainspirowanych problemem zawartym w utworze lub fragmencie utworu. 8. Wypracowanie na poziomie rozszerzonym zobowiązuje ucznia do odczytania utworu/ utworów na poziomie idei, jak i organizacji. Uczeń potrafi wykonać polecenia, np. zanalizowania i zinterpretowania tekstów, porównania tekstów także z różnych dziedzin sztuki, wyrażenia własnej opinii na temat tekstów kultury i problemów w nich zawartych oraz uzasadnienia jej, przeanalizowania języka tekstu, polemizowania z poglądem wyrażonym w tekście. 9. Kryteria ocen semestralnych i końcoworocznych: a. celujący otrzymuje uczeń, który potrafi dokonać trafnej konfrontacji teorii z praktyką i wyciąga prawidłowe wnioski, swobodnie i prawidłowo posługuje się pojęciami przy omawianiu zjawisk kulturowych, samodzielnie je interpretuje, ocenia i uzasadnia, wyraźnie wykracza poza treści programu nauczania, wykorzystuje dodatkowe źródła wiedzy; b. bardzo dobry otrzymuje uczeń, który korzysta z różnych źródeł w celu poszerzenia wiedzy zdobytej w szkole i umiejętnie ją stosuje, potrafi samodzielnie oceniać i wartościować fakty i wydarzenia

3 kulturalne, prawidłowo stosuje posiadaną wiedzę w wypowiedziach i działaniach praktycznych; potrafi łączyć treści z różnych przedmiotów; c. dobry otrzymuje uczeń, który wykazuje znajomość wiedzy pochodzącej ze źródeł podstawowych: podręcznik, lekcja; rozumie związki przyczynowo-skutkowe występujące w życiu kulturalnym, jest aktywny w czasie lekcji; d. dostateczny otrzymuje uczeń, który wykazuje ogólną orientację w treści zagadnień omawianych na lekcjach, rozumie podstawowe pojęcia i na ogół poprawnie używa ich w wypowiedziach, próbuje samodzielnie wyciągnąć wnioski z dyskusji, w zeszycie przedmiotowym ma zapisane treści z lekcji i wykonane ćwiczenia; e. dopuszczający otrzymuje uczeń, który omawiane treści i pojęcia przyswoił sobie w stopniu nieco poniżej wymagań podstawowych, wykazuje się jednak chęcią i możliwością uzupełnienia braków w wymaganiach podstawowych, ma niewielkie braki w zeszycie przedmiotowym lub zeszycie ćwiczeń; f. niedostateczny otrzymuje uczeń, który nie spełnia wymagań podstawowych ma istotne braki w zeszycie przedmiotowym lub skoroszycie. Ogólna charakterystyka antyku WYMAGANIA Literatura Wyjaśnić nazwę antyk. ramy czasowe epoki krótko antyk greckorzymski. Wymienić najważniejsze kierunki filozoficzne. Omówić jeden z nich. główne kierunki filozoficzne antyku i wskazać je w tekstach literackich. Jan Parandowski Mitologia Wyjaśnić nazwy: Opowiedzieć Udowodnić, że mit, mitologia. Historię wojny świat wierzeń Greków mitologia i eposy

4 Opowiedzieć trzy mity np. O Syzyfie, O Dedalu i Ikarze, O Prometeuszu trojańskiej na podstawie poznanych mitów i fragmentu Iliady antyczne są źródłem motywów, do których nawiązują literatura i sztuka. Sofokles Król Edyp Omówić Omówić rolę fatum genezę Uzasadnić, że Król najważniejsze cechy dramatu antycznego. treść. Wskazać mit wykorzystany przez Sofoklesa w tej tragedii. Streścić mit O rodzie Labdakidów. teatru i dramatu greckiego oraz kompozycję tragedii antycznej. Omówić konflikt tragiczny zawarty w Królu Edypie Wyjaśnić pojęcia: tragizm, katharsis Edyp jest dramatem o roli przeznaczenia w życiu człowieka. Horacy Wybór pieśni Omówić tematykę dwóch wybranych pieśni Horacego Wymienić podstawowe motywy twórczości Horacego na podstawie dwóch poznanych wierszy. poglądy Horacego na życie zawarte w jego carminach. Wykazać związek twórczości Horacego z kierunkami filozoficznymi antyku. Biblia Stary i Nowy Testament (wybór) Wyjaśnić pojęcia: Zdefiniować psalm Wyjaśnić sens Biblię Biblia, jako gatunek literacki. wybranych jako źródło motywów Stary Testament, Nowy Testament, przypowieść. Opowiedzieć dwie wybrane przypowieści. Streścić trzy wybrane przypowieści. Wyjaśnić znaczenie podstawowych związków frazeologicznych np.: zakazany owoc, Kainowe piętno, manna z nieba Omówić rolę cierpienia w życiu człowieka Księga Hioba przypowieści biblijnych. Określić na wybranym przykładzie cechy paraboli. Porównać kosmogonię: Zinterpretować dwa wybrane psalmy w literaturze i sztuce. Prześledzić topos cierpienia na przykładzie losów wybranych bohaterów biblijnych i mitologicznych (np.: Hioba, Chrystusa, Króla Edypa itp.)

5 Ogólna charakterystyka średniowiecza Wyjaśnić nazwę epoki. Określić jej granice czasowe. Wykazać uwarunkowania gospodarcze, społeczne i polityczne średniowiecza. Nazwać dominujący w tej epoce kierunek filozoficzny(teocentryzm). Wyjaśnić pojęcia: ascetyzm, dogmatyzm, uniwersalizm Określić cechy kultury i literatury średniowiecznej. style w sztuce średniowiecznej. Wyjaśnić pojęcia: augustynizm, franciszkanizm, tomizm, scholastyka. Umieć scharakteryzować ideowe założenia epoki z odwołaniem do tekstów. Wzorce osobowe epoki Nazwać wzorce osobowe średniowiecza i wskazać utwory, w których one funkcjonują. wzorzec świętego i rycerza. Wymienić gatunki charakterystyczne dla literatury średniowiecznej oraz wskazać przykłady utworów. wzorzec osobowy władcy. Wyjaśnić pojęcia: literatura parenetyczna, hagiografia, apokryf, historiografia. Ocenić przydatność postaw prezentowanych przez średniowiecze wzorce osobowe we współczesnym świecie. Bogurodzica Wyjaśnić treść Bogurodzicy. Wygłosić z pamięci Bogurodzicę. Wykazać, że Bogurodzica jest jednym z najstarszych zabytków języka polskiego. Udowodnić, że Bogurodzica jest pieśnią religijną i odgrywała rolę hymnu narodowego. Lament świętokrzyski Wykazać uniwersalne kompozycję tekstu. wartości Lamentu Wyjaśnić pojęcia: świętokrzyskiego pieta, lament. treść utworu. cierpienia Matki Boskiej ukazane w Lamencie świętokrzyskim. Porównać kreację Matki Boskiej w

6 Bogurodzicy i w Lamencie świętokrzyskim Ogólna charakterystyka odrodzenia Wyjaśnić nazwę sztukę epoki oraz pojęcia: renesansu; antropocentryzm, zinterpretować humanizm, wybrane dzieło sztuki reformacja. z epoki odrodzenia. Określić ramy czasowe epoki. Wymienić najwybitniejszych humanistów odrodzenia. epokę. Wymienić najwybitniejszych przedstawicieli renesansu (uczonych, myślicieli, pisarzy)i ich dzieła. Jan Kochanowski Treny (wybór) Opowiedzieć o związku Trenów z życiem poety. Wskazać bohaterów lirycznych Trenów. Zdefiniować tren jako gatunek literacki. kryzys Zinterpretować myśl: Ludzkie przygody ludzkie noś w Omówić dwa różnorodność przeżyć światopoglądowy J. kontekście całego wybrane treny. ojca w wybranych trenach. Kochanowskiego jako poety renesansowego, np. na podstawie Trenów IX,X,XI cyklu Trenów. Piotr Skarga Kazania sejmowe (wybór) Określić tematykę Wymienić cechy Kazań sejmowych gatunkowe kazania. Mikołaj Sęp Szarzyński (wybór sonetów) Wymienić dwa sonety. Wymienić wady Polaków wykazane w Kazaniu wtórnym lub w Kazaniu ósmym Omówić cechy stylu retorycznego na podstawie Kazania wtórnego lub ósmego. Wyjaśnić funkcje alegorii: matka-ojczyzna, okręt-ojczyzna. Wskazać cechy gatunkowe sonetu. Określić tematykę wybranych sonetów. Wykazać cechy gatunkowe sonetu w wizję człowieka, świata, Boga w wybranych sonetach M. Sępa

7 utworach Szarzyńskiego. Wykazać, że M. Sęp Szarzyński jest poetą przełomu. Szarzyńskiego i J. Kochanowskiego. William Szekspir Makbet Wykazać uniwersalne Makbeta i Lady treści Makbeta. Makbet Opowiedzieć dzieje Makbeta Ogólna charakterystyka baroku Określić ramy czasowe epoki oraz wyjaśnić jej nazwę Określić cechy dramatu Szekspirowskiego (nowożytnego). Udowodnić, że Makbet jest dramatem ludzkich namiętności. Nazwać nurty polskiej Omówić cechy sztuki literatury barokowej barokowej. (dworski, ziemiański). Wymienić twórców literatury barokowej w Polsce. podłoże gospodarcze, społeczne, polityczne i filozoficzne baroku. Wyjaśnić pojęcia: kontrreformacja, marinizm, konceptyzm. Wskazać środki artystyczne typowe dla poezji barokowej. Jan Andrzej Morsztyn (wybór wierszy) Określić tematykę dwóch wierszy Jana A. Morsztyna twórczość Jana A. Morsztyna. Wskazać środki artystyczne w wybranych wierszach J. A. Morsztyna i wyjaśnić ich funkcję w utworach. nurt dworski. Omówić cechy gatunkowe sonetu na przykładzie wybranego sonetu (np. Do trupa ) Wykazać związki twórczości J. A. Morsztyna ze sztuką barokową. Daniel Naborowski (wybór wierszy)

8 twórczość D. Naborowskiego. Określić tematykę dwóch wierszy. Określić na podstawie wybranych wierszy typowe motywy tematyczne twórczości D. Naborowskiego. Wskazać środki stylistyczne i wyjaśnić ich funkcje. Wykazać ponadczasowość motywów zawartych w poezji D. Naborowskiego. Porównać poezję D. Naborowskiego i J. A. Morsztyna. Wacław Potocki (wybór wierszy) Omówić tematykę Wykazać patriotyczny dwa dwóch wybranych twórczość charakter twórczości W. oblicza sarmatyzmu.. wierszy Wacława Potockiego. W. Potockiego jako reprezentanta nurtu sarmackiego. Potockiego. Zdefiniować pojęcie sarmatyzmu Porównać twórczość W. Potockiego i J. Ch. Paska. Jan Chryzostom Pasek Pamiętniki (fragm.) Wyjaśnić, co to jest Na podstawie pamiętnik. wybranych fragmentów Pamiętników J. Ch. zaręczyny dawniej i Paska scharakteryzować dziś. szlachcica Sarmatę XVII w. Opowiedzieć dowolny fragment Pamiętników J. Ch. Paska Molier Świętoszek treść Świętoszka. Określić cechy języka i stylu Pamiętników J. Ch. Paska. Wykazać związek Pamiętników J. Ch. Paska z kulturą epoki baroku. Zdefiniować komedię tytułowego bohatera jako gatunek literacki. komedii Świętoszek Udowodnić, że sztuki Moliera mają charakter uniwersalny. Moliera jako twórcę komedii nowożytnej. Ogólna charakterystyka oświecenia Określić ramy Wymienić Wyjaśnić pojęcia: Wyjaśnić, dlaczego czasowe epoki. najważniejsze racjonalizm, empiryzm, literatura polskiego

9 Wymienić najwybitniejszych przedstawicieli polskiego oświecenia. wydarzenia historyczne związane z okresem oświecenia. Wyjaśnić nazwę epoki. Wymienić główne pojęcia jak: racjonalizm, empiryzm, klasycyzm, sentymentalizm, rokoko. deizm, ateizm, klasycyzm, rokoko, sentymentalizm. Wymienić najwybitniejsze indywidualności i ich zasługi dla nauki, literatury i sztuki. Wymienić gatunki literackie uprawiane w oświeceniu i je zdefiniować. oświecenia preferowała gatunki dydaktyczne. Wskazać charakterystyczne cechy sztuki klasycyzmu. Ignacy Krasicki Bajki (wybór) Omówić trzy bajki i wskazać ich morały. Zdefiniować bajkę jako gatunek literacki. Określić wady ludzkie prezentowane w bajkach. różnorodność tematyki i formy bajek I. Krasickiego. Wyjaśnić pojęcia: alegoria, dydaktyzm, bajka narracyjna, bajka empiryczna. Uzasadnić, że bajki I. Krasickiego mają charakter moralizatorski i filozoficzny. Ignacy Krasicki Satyry (wybór) różnorodność tematyczną satyr. Wskazać cechy gatunkowe satyry. Omówić wybraną satyrę. Wskazać mistrzostwo artystyczne satyry Do króla obyczajowość osiemnastowieczną na podstawie wybranych satyr. Udowodnić, że I. Krasicki był nauczycielem i wychowawcą XVIII w. społeczeństwa polskiego. Zinterpretować cytat: Satyra prawdę mówi... Wykazać na przykł. wybranych utworów I. Krasickiego, na czym polega klasycyzm w literaturze.

10 Józef Wybicki Pieśń legionów polskich we Włoszech Wygłosić z pamięci Mazurek Dąbrowskiego (tzw. genezę Pieśni legionów polskich we Określić rolę i znaczenie Pieśni legionów polskich we Wykazać ponadczasowy charakter Pieśni współczesną wersję Włoszech Pieśni legionów polskich we Włoszech ). Włoszech. Wyjaśnić pojęcie hymnu narodowego. legionów polskich we Włoszech. historię hymnów narodowych (od Bogurodzicy do Pieśni legionów polskich we Włoszech ). Ogólna charakterystyka romantyzmu Określić ramy czasowe epoki. Wymienić przedstawicieli polskiego Wyjaśnić pochodzenie nazwy epoki. Wyjaśnić pojęcia: ludowość, fantastyka, romantyzmu. Nazwać prometeizm, podstawowe pojęcia związane z epoką. walenrodyzm, mesjanizm. Wyjaśnić pojęcia: indywidualizm, werteryzm, bajronizm, winklriedyzm. Zdefiniować gatunki typowe dla romantyzmu. życiorys wybranego twórcy i wskazać w nim elementy typowe dla biografii romantyka.. Johann Wolfgang Goethe Cierpienia młodego Wertera dzieje Wertera. Omówić cechy romantyzmu jako formacji kulturowej. Wykazać zależność między życiem pisarzy a powstawaniem utworów. najwybitniejsze indywidualności epoki w różnych dziedzinach kultury. Wertera. Stworzyć model bohatera romantycznego na podstawie charakterystyki Wertera. Omówić kompozycję Cierpień młodego Wertera Określić cechy powieści epistolarnej. Johann Wolfgang Goethe Faust (frag.) Określić gatunek literacki tego dzieła. problematykę utworu. Opowiedzieć wybrany fragment Fausta Fausta jako bohatera próbującego zgłębić

11 tajemnicę życia i szczęścia. Adam Mickiewicz Oda do młodości Wykazać okoliczności ponadczasowy powstania utworu. charakter Ody do młodości. dwa światy przedstawione w Odzie do młodości Wygłosić z pamięci fragment Ody do młodości. Wskazać pierwiastki klasyczne i romantyczne w Odzie do młodości. Zdefiniować odę jako gatunek literacki. Zinterpretować Odę do młodości jako utwór programowy. Adam Mickiewicz Sonety krymskie genezę Sonetów krymskich krajobrazy krymskie przedstawione w dwóch wybranych sonetach. Zdefiniować sonet jako gatunek literacki. przeżycia poety-pielgrzymabohatera Sonetów krymskich. motyw pielgrzyma zawarty w Sonetach krymskich. Wykazać, że pielgrzym odbywa podróż w czasie i przestrzeni i w głąb siebie. Adam Mickiewicz Ballady i romanse (wybór) Omówić Romantyczność prawdy moralne jako balladę zawarte w balladach. programową. treść wybranej ballady. Omówić cechy romantyczne w wybranych pozostałych balladach oraz wyjaśnić na czym polega romantyczne widzenie świata. Adam Mickiewicz Konrad Wallenrod losy Wykazać, że Konrad Ocenić postępowanie

12 tytułowego bohatera. Konrada Wallenroda Wallenrod jest bohaterem romantycznym. Wyjaśnić pojęcie walenrodyzmu. Określić rolę poezji i poety w życiu narodu. Konrada Wallenroda (wykazać, kim był bohaterem czy zdrajcą). Adam Mickiewicz Do matki Polki Omówić problematykę utworu treść utworu rady, których udziela podmiot liryczny bezimiennej matce Polce. Mickiewiczowski model heroicznego patriotyzmu. Wykazać ponadczasowość utworu Do matki Polki. Adam Mickiewicz Dziady cz.iii genezę i określić problematykę III części Dziadów. bohaterów dwóch wybranych scen. koncepcje walki o wyzwolenie narodu zaprezentowane w III części Dziadów. Omówić cechy dramatu romantycznego. postawy społeczeństwa wobec zaborcy na podstawie wybranych scen. Konrada na podstawie sceny II. Wyjaśnić pojęcie: prometeizmu, mesjanizmu. Adam Mickiewicz Pan Tadeusz Zinterpretować wypowiedź Piotra Wysockiego: Nasz naród jak lawa... Zinterpretować fragment: Samotność cóż po ludziach, czym śpiewak dla ludzi...? Wykazać, ze Konrad to poeta wieszcz, mistrz i kreator. Wygłosić z pamięci genezę Dowieść, że Pan Wyjaśnić, że Pan wybrany fragment Pana Tadeusza. Tadeusz jest epopeją Tadeusz jest epopeją Pana Tadeusza. Opowiedzieć dzieje Jacka Soplicy. Określić problematykę utworu. Wyjaśnić pojęcie bohatera zbiorowego. narodową. wybrane obyczaje szlachty. Uzasadnić, że Jacek narodową. Wyjaśnić, na czym polega mitologizacja i idealizacja kraju lat dziecinnych.

13 Jacka Soplicę. Soplica jest nowym typem bohatera romantycznego. Juliusz Słowacki Kordian tytułowego bohatera dramatu. najważniejsze wydarzenia z życia Kordiana Kordiana jako bohatera romantycznego. Wyjaśnić pojęcie : winkelriedyzm. Ocenić postawy społeczeństwa polskiego. Wykazać przyczyny upadku powstania listopadowego. Dowieść, że Kordian jest dramatem romantycznym. Porównać dwie kreacje bohaterów romantycznych Kordiana i Konrada z III części Dziadów. Porównać dwie koncepcje wyzwolenia narodu winkelriedyzm i mesjanizm. Juliusz Słowacki Grób Agamemnona genezę sąd J. Grobu Agamemnona. Określić problematykę utworu. Słowackiego o sobie i swojej twórczości zawarty w Grobie Agamemnona. ocenę powstania listopadowego oraz sąd o społeczeństwie polskim zawarte w Grobie Agamemnona. wizję przyszłości nakreśloną w Grobie Agamemnona. Porównać sąd o społeczeństwie polskim z Grobu Agamemnona i III części Dziadów Zygmunt Krasiński Nie - Boska komedia

14 przebieg wydarzeń ukazanych w dramacie. dramat osobisty i rodzinny Męża. hrabiego Henryka. dwa obozy: arystokratów i rewolucjonistów oraz ich przywódców. Wykazać, że Nie -Boska komedia jest dramatem romantycznym. rozrachunek Z. Krasińskiego z romantyczną koncepcją poety i poezji. Zinterpretować ostatnią scenę dramatu i słowa : Galilejczyku zwyciężyłeś! Wyjaśnić jak Z. Krasiński rozumie wpływ w historii na dzieje ludzkości. Cyprian Kamil Norwid (wybór wierszy) treść dwie Omówić wiersze Określić miejsce dwóch wybranych wierszy. sylwetki wybitnych jednostek zaprezentowanych w poezji C.K. Norwida poświecone wielkim ludziom i ich ideom w poezji C.K. Norwida. twórczości C.K. Norwida w literaturze polskiej. Ogólna charakterystyka epoki pozytywizmu Określić ramy czasowe epoki. Wyjaśnić pojęcia: praca organiczna; praca u podstaw ideowe założenia epoki (programy)i uwarunkowania historyczne. Określić cechy przemian społeczno kulturalnych na ziemiach polskich. Wykazać znajomość podłoża filozoficznego okresu pozytywizmu Bolesław Prus Lalka losy bohaterów w kontekście ważnych głównych bohaterów, eksponując ich Wykazać rozrachunkowy charakter powieści projekt Wokulskiego dotyczący wydarzeń romantyczny lub Prusa. Wyjaśnić pojęcie unowocześnienia historycznych. pozytywistyczny relatywizmu. społeczeństwa.

15 Wyjaśnić pojęcie: powieść realistyczna, psychologiczna. rodowód. Określić sposoby wyrażania emocji przez różne postacie. Zanalizować relacje psychologiczne łączące bohaterów. Eliza Orzeszkowa Nad Niemnem głównych Wykazać, że powieść jest Wskazać schematy kompozycyjne Określić tezę i dydaktyzm powieści. bohaterów, historyczne i społeczne tło powieści oraz etos walki i pracy. epopeją szlachecką powieści tendencyjnej. Wyjaśnić pojęcia: powieść tendencyjna, aluzje literackie. Omówić strukturę stylistyki powieści tendencyjnej(szczegółowość opisu, psychologiczny schematyzm, język). Henryk Sienkiewicz Potop Przedstaw najważniejsze wydarzenia, głównych bohaterów. postacie fikcyjne i ocenić portrety psychologiczne. nowatorstwo kompozycyjne powieści historycznej Sienkiewicza i jej społeczną funkcję. Wskazać cechy stylistyczne wypowiedzi bohaterów literackich. Wyjaśnić pojęcia: komizm, kontrast, archaizacje, inspiracje. Rozpoznać inspiracje literackie (szlachecka gawęda, romantyczna powieść historyczna, epos rycerski). Ogólna charakterystyka epoki Młodej Polski Określić ramy Wykazać znajomość Określić sytuację czasowe epoki, kierunki artystyczne, podłoża filozoficznego i społeczno historyczną ideowe założenia i kulturalną na ziemiach epoki (programy) nazewnictwo okresu: dekadentyzm, modernizm, impresjonizm, symbolizm, noeromantyzm. uwarunkowań historycznych (A.Schopenhauer, F.Nietzsche) polskich. oraz wskazać te idee w utworach literackich. Kazimierz Przerwa Tetmajer (wybór wierszy) Omówić dwa wiersze Wykazać młodopolski Omówić filozoficzną Tetmajera. różnorodność charakter utworów wymowę wierszy

16 tematyczną utworów. Tetmajera. Tetmajera. Wskazać sposoby wyjścia z młodopolskiego pesymizmu. Jan Kasprowicz (wybór wierszy) Wymienić utwory poety i omówić jeden z nich. Wykazać młodopolski charakter utworów J. Kasprowicza Zdefiniować sonet, hymn. różnorodność przeżyć podmiotu lirycznego. Wskazać i wyjaśnić funkcje katastrofizmu w utworach J. Kasprowicza. Stanisław Wyspiańki Wesele genezę Wskazać aluzje dramatu oraz postacie literackie. występujące. warstwy społeczne. grupy społeczne. Wyjaśnić symbolikę dramatu. treść Wesela. Zinterpretować wprowadzone symbole oraz scenę finałową dramatu. nowatorstwo artystyczne dramatu. Stefan Żeromski Ludzie bezdomni Omówić dzieje warunki Omówić scenę finałową Określić cechy Tomasza Judyma. życia różnych warstw społecznych. T. Judyma powieści. Zinterpretować tytuł powieści. powieści młodopolskiej z odwołaniem do tekstu. Władysław Reymont Chłopi część I treść Chłopów cz.i ważniejsze postaci powieści. Wykazać, że powieść jest epopeją chłopską warunki życia na polskiej wsi w drugiej połowie XIX w. Przybliżyć zwyczaje i obyczaje społeczności lipieckiej. Wskazać cechy młodopolskie powieści Chłopi.

17 Fiodor Dostojewski Zbrodnia i kara treść Rozważyć problem powieści ważniejsze postaci problematykę moralną psychomachiipowieści, zwłaszcza Rodiona Raskolnikowa powieści; omówić nowatorski charakter powieści Dostojewskiego konfliktu między dobrem a złem w duszy głównego bohatera Ogólna charakterystyka epoki dwudziestolecia międzywojennego Określić czas ramowy Omówić pojęcia: epoki, wymienić futuryzm: awangarda kierunki artystyczne. Omówić kierunki artystyczne: kubizm, dadaizm, symultaneizm itp. Wyjaśnić,czym jest czysta forma, omówić sensualizm oraz psychologizm w literaturze Stefan Żeromski Przedwiośnie Omówić propozycje rzeczywistość II drogi rozwojowej Rzeczpospolitej. Polski zaproponowane obraz przez Żeromskiego rewolucji w Rosji. losy Cezarego Baryki i odtworzyć treść powieści Zinterpretować wymowę mitu szklanych domów: wyjaśnić symboliczne znaczenie ostatniej sceny; omówić walory artystyczne powieści Zofia Nałkowska Granica losy Omówić granice Zinterpretować Zenona Ziembiewicza społeczne, moralne i nowatorstwo problem i Justyny Bogutówny rzeczywistość społ. okresu międzywojennego psychologiczne przedstawiane w powieści artystyczne powieści; Rozwinąć problem zależności kariery i moralności uwarunkowań zewn.(społecznych, politycznych) oraz wewnętrznych (psychologicznych i

18 biologicznych) na postawę moralna bohatera Witold Gombrowicz Ferdydurke Wymienić wątki tematyczne utworu; Omówić Gombrowiczowską Gombrowiczowską Omówić nowatorstwo artystyczne powieści; przedstawić głównego teorię formy; filozofie stosunków wskazać elementy bohatera wyjaśnić pojęcia: parodia, karykatura, międzyludzkich groteski w powieści; omówić język powieści Witold Gombrowicz Trans-Atlantyk Opowiedzieć treść Omówić Omówić kompozycję związki powieści Gombrowiczowską teorię formy; wyjaśnić pojęcia: parodia, karykatura; scharakteryzować bohaterów powieści; wskazać i wyjaśnić stylizacje językowe utworu z rzeczywistością pozaliteraką Michał Bułhakow Mistrz i Małgorzata Opowiedzieć treść powieści; wymienić głównych bohaterów Franz Kafka Proces rzeczywistość lat 30- tych w Rosji. głównych bohaterów Określić problematykę moralną i społecznopolityczną utworu; omówić związki dzieła z tradycja literacką rolę szatana w dziejach ludzkości; umieścić bohaterów w kontekście kulturowym Opowiedzieć treść powieści; wymienić głównych bohaterów świat przedstawiony utworu; określić problematykę powieści Zinterpretować tytuł powieści; sposób kreacji bohatera; omówić cechy systemu totalitarnego na postawie powieści Rozpatrzyć losy bohatera w kategoriach winy i kary; wskazać i omówić elementy absurdu w utworze

19 Ugrupowania poetyckie dwudziestolecia międzywojennego Omówić programy Awangardę literackie Awangardy i Krakowską oraz Skamanrdytów; określić grupę Skamander ich stosunek do tradycji literackiej Wymienić ugrupowania poetyckie dwudziestolecia i wskazać przedstawicieli Bolesław Leśmian (wybór wierszy) pozostałe ugrupowania literackie dwudziestolecia; wskazać cechy poetyki Skamandrytów oraz Awangardy Omówić rolę twórczość Leśmiana neologizmów w odwołując się do wierszach Leśmiana; wybranych wierszy przedstawić artystyczne poety środki wyrazu Omówić tematykę wierszy poety i wymienić chociaż dwa tytuły wierszy filozoficzne rozważania poety na temat istnienia dobra i zła w świecie odwołując się do tekstów Julian Tuwim (wybór wierszy) Określić grupę poetycką, z którą był Tuwim związany i wymienić kilka tytułów wierszy autora Omówić tematykę wierszy poety odwołując się do tekstów charakterystyczne cechy poezji J. Tuwima; wyjaśnić pojęcie witalizmu Porównać poetykę Tuwima z poetyka poetów młodopolskich; przedstawić Tuwimowską polemikę z tradycją literacką Leopold Staff (wybór wierszy) Omówić wybrane twórczość Staffa w wiersze Staffa poszczególnych reprezentatywne dla okresach literackich Młodej Polski oraz dwudziestolecia Omówić tematykę wierszy poety i wymienić kilka tytułów wierszy stosunek Staffa do tradycji literackiej w okresie Młodej Polski i w dwudziestoleciu z odniesieniami do tendencji

20 filozoficznych epok Krzysztof Kamil Baczyński (wybór wierszy) Wymień wiersze poety dotyczące II wojny światowej i scharakteryzować postawę podmiotu mówiącego w dwóch wybranych wierszach. Opowiedzieć o związku wierszy z życiem poety i omówić dwa z nich. Na podstawie wybranych wierszy poety przedstawić egzystencjalne dylematy pokolenia Kolumbów. Wyjaśnij pojęcie: katastrofizmu i Apokalipsy spełnionej. Odwołując się do wybranych wierszy Baczyńskiego ukazać poetycki sposób przedstawienia wojny przez poetę. Przedstaw związki światopoglądu i poetyki wierszy Baczyńskiego z romantyzmem. Tadeusz Różewicz (wybór wierszy) Wymienić wiersze Wykaż na podstawie Odwołując się do Odwołując się do poety przedstawiające wybranych utworów, wybranych wierszy wybranych tekstów jego rozrachunek z w jaki sposób poeta poety scharakteryzuj poety określ dramatyczną dokonuje rozrachunku filozoficzne poglądy światopogląd przeszłością. Omów dwa wybrane wiersze. z przeszłością II wojny światowej. Różewicza wynikające z doświadczeń wojny i okupacji. filozoficzny, postawę etyczną podmiotu mówiącego i zinterpretuj przesłanie utworów w kontekstach biblijnych Tadeusz Borowski Opowiadania Określ główny sens opowiadań i wyjaśnij na wybranych przykładach, jak autor ocenia postępowanie więźniów. Określ tematykę opowiadań. Przedstaw treść dwóch z nich. Odwołując się do wybranych opowiadań wyjaśnij pojęcie: człowieka zlagrowanego i określ konstrukcję bohatera narratora i świata przedstawić. W odniesieniu do treści opowiadań zanalizuj moralność człowieka zlagrowanego zinterpretuj pojęcia: behawioryzm, nazizm, totalitaryzm.

21 Zinterpretuj język utworu. Gustaw Herling - Grudziński Inny świat Przedstaw bohaterów utworu na wybranych przykładach. Omów różnorodność ich zachowań. Określ tematykę utworu. Odwołując się do wybranych przykładów scharakteryzuj funkcjonowanie sowieckiego łagru i funkcjonowanie różnych jego elementów. Przedstaw sposoby wykorzystywania osobowości więźnia. Określ cechy gatunkowe utworu. Rozpoznaj narratora w różnych funkcjach. Zanalizuj w tekście przykłady zachowania człowieczeństwa. Odczytaj przesłanie moralne utworu. Hanna Krall Zdążyć przed Panem Bogiem Przedstaw genezę utworu, gatunek. Omów przyczyny wybuchu powstania w getcie. Określ tematykę utworu. Scharakteryzuj świat przedstawiony w utworze, bohatera narratora, ocenę powstania w getcie z punktu widzenia M. Edelmana. Wyjaśnij pojęcie: bohaterstwa w kontekście utworu. Zinterpretuj przesłanie M. Edelmana związane z funkcją pamięci. Wskaż uniwersalne wartości wynikające z rozmowy ze świadkiem historii. Czesław Miłosz - Wybór wierszy Wymień znane ci wiersze poety. Omów dwa z nich np. Campo di Fiori, Który skrzywdziłeś Określ główny sens poezji Miłosza odwołując się do wybranych przykładów wierszy. Na wybranych przykładach scharakteryzuj postawę Miłosza jako poety moralisty i poety buntownika. Określ nurt, w którym Zinterpretuj słowa: Na nowym Campo di Fiori bunt wznieci słowa poety. Analizując wybrane wiersze Miłosza. udowodnij, ze jego

22 tworzył poeta. poezja ma charakter ocalający. Zbigniew Herbert - Wybór wierszy Wymień znane ci Określ, jakich Scharakteryzuj postawę Analizując wiersze z wiersze poety. Omów wartości broni w Herberta wobec cyklu Pan Cogito, treść dwóch z nich np. swojej poezji poeta rzeczywistości XX Przesłanie Pana O Troi, Do Apollina. odwołując się do wybranych wierszy. wieku na podstawie wierszy z cyklu Pan Cogito. Cogito, Potęga smaku,ale również Tren Fortyndrasa przedstaw najważniejsze założenia etyczne i estetyczne poezji Herberta oraz tło historyczne i biograficzne jego poezji. * Sławomir Mrożek Tango Omów walkę Zanalizuj w tekście pokoleniową i jej Mrożkowską grę z nowy wymiar tradycją odwołując się do tekstu. Przedstaw treść utworu. Scharakteryzuj znane motywy literackie w nowej funkcji, np. taniec, ślub. Wskaż argumenty przemawiające za różnymi możliwościami odczytania wymowy ideowej tekstu. Albert Camus Dżuma Omówić postawy głównych bohaterów wobec choroby. treść utworu. założenia filozofii egzystencjalnej i wskaż ich związek z treścią powieści. Wyjaśnij pojęcie: powieść - Zinterpretuj tytuł powieści. Przedstaw Dżumę jako głos w wielowiekowej dyskusji na temat : skąd się bierze zło

23 parabola. dokonując charakterystyki światopoglądu głównych bohaterów.