Koncesování hospodářské činnosti v České republice a v Polsku Koncesjonowanie działalności gospodarczej w Republice Czeskiej oraz w Polsce

Transkrypt

1 Koncesování hospodářské činnosti v České republice a v Polsku Koncesjonowanie działalności gospodarczej w Republice Czeskiej oraz w Polsce

2 Projekt Přeshraniční kooperační síť pro rozvoj podnikání a trhu práce je spolufinancován z prostředků Evropské unie a státního rozpočtu v rámci Operačního programu přeshraniční spolupráce Česká republika Polská republika Projekt Transgraniczna sieć współpracy na rzecz rozwoju przedsiębiorczości i rynku pracy jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska Rzeczpospolita Polska Materiály použité při zpracování publikace pocházejí z webových stránek veřejných institucí. Informace obsažené v této publikaci nejsou poradenstvím, posudkem ani doporučením ve věci individuálních skutečných stavů spojených se zahajováním nebo provozováním podnikatelské činnosti, slouží pouze jak o všeobecná informace a pomoc při plánování investičních rozhodnutí. Materiały wykorzystane podczas opracowywania publikacji pochodzą ze stron internetowych instytucji publicznych. Informacje stanowiące część niniejszej publikacji nie stanowią doradztwa, opinii ani rekomendacji w zakresie indywidualnych stanów faktycznych związanych z podejmowaniem lub prowadzeniem działalności gospodarczej, lecz służą jedynie jako ogólna informacja i pomoc przy planowaniu decyzji inwestycyjnych. Opolska Fundacja Inicjatyw Międzynarodowych ( Opole,

3 1. Definice podnikatele. ČESKÁ REPUBLIKA POLSKO PODNIKATEL Osoba provozující hospodářskou činnost zapsaná v evidenci jednoho z úřadů registrujících takovou činnost. Podnikateli mohou být fyzické a právní osoby, které se nacházejí v evidenci živnostenského úřadu. Společnosti obchodního práva mají navíc povinnost registrovat se v obchodním rejstříku. Osoby podnikající na základě zvláštních předpisů (advokáti, překladatelé a jiná svobodná povolání) se registrují ve zvláštních rejstřících. Osoby provozující zemědělskou činnost jsou zasány do evidence zemědělských podnikatelů. V polském právním systému neexistuje jednotná definice podnikatele. Zásadní úlohu sehrává definice podnikatele obsažená v čl občanského zákoníku. V souladu s tímto ustanovením je podnikatel fyzická osoba, právnická osoba a organizační jednotka, která není právnickou osobou a které zákon přiznává právní způsobilost, která vlastním jménem provozuje hospodářskou nebo profesní činnost. 3

4 1. Definicja przedsiębiorcy. REPUBLIKA CZESKA POLSKA PRZEDSIĘBIORCA Osoba provozující Osoba prowadząca działalność gospodarczą zapisana w ewidencji jednego z urzędów rejestrujących taką działalność. Przedsiębiorcami mogą być osoby fizyczne i prawne znajdujące się w ewidencji Urzędu ds. Działalności Gospodarczej Živnostenský úřad. Spółki prawa handlowego zobowiązane są dodatkowo do rejestracji w Rejestrze handlowym). Osoby prowadzące działalność na podstawie odrębnych przepisów (adwokaci, tłumacze i inne wolne zawody) wpisywane są do odrębnych rejestrów. Osoby prowadzące działalność rolniczą są wpisane do ewidencji przedsiębiorców rolnych. W polskim systemie prawa nie ma jednolitej definicji przedsiębiorcy. Zasadniczą rolę odgrywa definicja przedsiębiorcy zawarta w art. 431 kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, która nie jest osobą prawną, a której ustawa przyznaje zdolność prawną, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową. 4

5 2. Koncesovaná činnost Koncesovaná činnost v České republice. Koncesovaná činnost je jediný druh podnikání v České republice, který vyžaduje souhlas veřejných orgánů. Souhlas na provozování tohoto typu činnosti vydává městský úřad na základě rozhodnutí nadřízeného orgánu. Pro získání koncese je zpravidla nezbytné předložení dokladů prokazujících příslušné odborné zkušenosti nebo vzdělání. Druhy koncesované činnosti jsou uvedeny v příloze číslo 3 živnostenského zákona. Druhy koncesované činnosti v České republice: 1. Výroba a obchodování alkoholickými nápoji s výjimkou vína, piva a medoviny. 17. Vedení spisovny. 2. Výroba syntetického alkoholu. 18. Provádění trhacích a ohňostrojných prací. 3. Výzkum, vývoj, výroba, ničení, zneškodňování a prodej výbušnin. 19. Provozování pohřební služby. 4. Výzkum, vývoj, výroba, ničení, zneškodňování a prodej zbraní. 20. Balzamace a konzervace. 5. Pyrotechnické služby, provozování střelnic, výuka a výcvik střelby. 21. Provozování krematoria. 6. Výroba a distribuce elektrické energie. 7. Provádění veřejných dražeb. 8. Výroba a prodej paliv a výroba maziv. 9. Výroba a distribuce tepelné energie nad 50 kw. 10. Silniční doprava vnitrostátní a mezinárodní. KONCESE = SPRÁVNÍ DOKLAD VYDÁVANÝ KONCESNÍM ORGÁNEM. 11. Vodní doprava. TENTO DOKLAD ZMOCŇUJE KONCESIONÁŘE K PROVOZOVÁNÍ PŘESNĚ VYMEZENÉ 12. Kontrola a testování prostředků na ochranu rostlin. HOSPODÁŘSKÉ ČINNOSTI. 13. Činnost cestovních kanceláří. 14. Ostraha majetku a osob. PROVOZOVÁNÍ KONCESOVANÉ ČINNOSTI VYŽADUJE VŽDY ZÍSKÁNÍ KONCESE! 15. Služby soukromých detektivů. 16. Technické služby k ochraně majetku a osob. 5

6 2. Działalność koncesjonowana Działalność koncesjonowana w Republice Czeskiej. Działalność koncesjonowana stanowi jedyny rodzaj działalności gospodarczej w Republice Czeskiej, który wymaga zgody władz publicznych. Co do zasady zgodę na prowadzenie tego typu działalności wydaje urząd miejski na podstawie decyzji organu nadrzędnego. Z reguły do otrzymania koncesji niezbędne jest przedstawienie dokumentów wskazujących na posiadanie odpowiedniego doświadczenia zawodowego lub wykształcenia. Rodzaje działalności koncesjonowanej zostały wskazane w załączniku numer 3 do ustawy o działalności gospodarczej. Rodzaje działalności koncesjonowanej w Republice Czeskiej: 1. Produkcja i handel napojami alkoholowymi z wyjątkiem wina, piwa i miodu pitnego. 2. Produkcja alkoholi syntetycznych. 3. Badanie, rozwój, produkcja, naprawa unieszkodliwianie i sprzedaż materiałów wybuchowych. 4. Badanie, rozwój, produkcja, naprawa, unieszkodliwianie i sprzedaż broni. 5. Usługi pirotechniczne, prowadzenie strzelnic, nauki i kursów strzelania. 6. Produkcja i dystrybucja energii elektrycznej. 7. Prowadzenie aukcji publicznych. 15. Usługi prywatnych detektywów. 16. Usługi techniczne w ochronie mienia i osób. 17. Archiwizacja. 18. Prace związane z pirotechniką pokazową. 19. Działalność zakładów pogrzebowych. 20. Balsamowanie i konserwacje. 8. Produkcja i sprzedaż paliw oraz produkcja smarów. 9. Produkcja i dystrybucja energii cieplnej nad 50 kw. 10. Transport drogowy krajowy i międzynarodowy. 11. Transport wodny. 12. Kontrola i testowanie środków ochrony roślin. 13. Działalność biur podróży. 14. Ochrona mienia i osób. 21. Działalność krematoriów. KONCESJA = AKT ADMINISTRACYJNY WYDAWANY PRZEZ ORGAN KONCESYJNY. AKT TEN UPOWAŻNIA KONCESJONARIUSZA DO PROWADZENIA ŚCIŚLE OKREŚLONEJ DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ. PROWADZENIE DZIAŁALNOŚCI KONCESJONOWANEJ ZAWSZE WYMAGA UZYSKANIA KONCESJI! Projekt je spolufinancován z prostředků Evropské unie a státního rozpočtu v rámci Operačního programu přeshraniční spolupráce Česká republika Polská 6

7 2.2. Koncesovaná činnost v Polsku. Zákon o svobodě podnikání vyčerpávajícím způsobem uvádí druhy hospodářské činnosti, pro jejichž provozování je vyžadováno získání koncese. Druhy koncesované činnosti v Polsku: 1. Vyhledávání a průzkum ložisek uhlovodíků a pevných nerostů s hornickými vlastnostmi, dobývání nerostů z nalezišť, podzemní beznádržové skladování látek a podzemní skladování odpadů. 2. Výroba a obchod výbušninami, zbraněmi a střelivem, rovněž výrobky a technologiemi pro vojenské nebo policejní použití. 3. Výroba, zpracování, skladování, přeprava, distribuce a obchod pohonnými látkami a energií. 4. Ochrana osob a majetku. 5. Šíření televizních a rádiových programů (s výjimkou programů šířených výhradně v teleinformatickém systému), které nejsou rozváděny pozemními, Fot. wikimedia.commons. Autor: Antoine Taveneaux. satelitními nebo kabelovými sítěmi. 6. Letecká přeprava. 7. Provozování kasin. 7

8 2.2. Działalność koncesjonowana w Polsce. Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej w sposób wyczerpujący wskazuje rodzaje działalności gospodarczej, do prowadzenia której wymagane jest uzyskanie koncesji. Rodzaje działalności koncesjonowanej w Polsce: 1. Poszukiwanie i rozpoznawanie złóż węglowodorów oraz kopalin stałych objętych własnością górniczą, wydobywanie kopalin ze złóż, podziemne bezzbiornikowe magazynowanie substancji oraz podziemne składowanie odpadów. 2. Wytwarzanie i obrót materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym. 3. Wytwarzanie, przetwarzanie, magazynowanie, przesyłanie, dystrybucja i obrót paliwami oraz energią. 4. Ochrona osób i mienia. 5. Rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych, z wyłączeniem Fot. wikimedia.commons. Autor: Antoine Taveneaux. programów rozpowszechnianych wyłącznie w systemie teleinformatycznym, które nie są rozprowadzane naziemnie, satelitarnie lub w sieciach kablowych. 6. Przewozy lotnicze. 7. Prowadzenia kasyna gry. 8

9 Pokud koncesní orgán předpokládá udělení omezeného počtu koncesí, zveřejní takové rozhodnutí v Úředním deníku Polské republiky Monitor Polski. V oznámení jsou uvedeny následující informace: 1) stanovení předmětu a rozsahu hospodářské činnosti, pro kterou má být koncese udělena; 2) počet koncesí; 3) podrobné podmínky provozování hospodářské činnosti, pro kterou má být koncese udělena, pokud koncesní orgán předpokládá, podle ustanovení zvláštních zákonů, jejich stanovení; 4) termín a místo podávání žádostí o udělení koncese; 5) vyžadované doklady a dodatečné informace; 6) doba, na jakou může být koncese udělena. Podnikatel ucházející se o přiznání koncese podá příslušnou žádost ke koncesnímu orgánu. Tato žádost obsahuje: - označení firmy podnikatele, jeho sídlo a adresu nebo bydliště a adresu, adresu hlavního místa výkonu hospodářské činnosti; - číslo v rejstříku podnikatelů nebo v evidenci; - číslo daňové identifikace (NIP) a určení druhu a rozsahu provozování hospodářské činnosti, na kterou má být koncese udělena, včetně dokladů vyžadovaných jednotlivými předpisy týkajícími se dané činnosti. Vydávání rozhodnutí ve věci udělení, zamítnutí udělení, změny a zrušení koncese nebo změny jejího rozsahu provádí ministr příslušný pro předmět podnikání vyžadující získání koncese. Koncese se uděluje na dobu určitou, nejméně však na 5 let a nejvíce na 50 let, pokud žadatel nepožádá o udělení koncese na dobu kratší. Během koncesního řízení předá koncesní orgán podnikateli, který se o koncesi uchází, podrobné informace o podmínkách provozování hospodářské činnosti podléhající koncesi. 9

10 W przypadku, gdy organ koncesyjny przewiduje udzielenie ograniczonej liczby koncesji, ogłasza taką decyzję w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski". W ogłoszeniu zamieszczone są następujące informacje: 1) określenie przedmiotu i zakresu działalności gospodarczej, na którą ma być udzielona koncesja; 2) liczbę koncesji; 3) szczególne warunki wykonywania działalności gospodarczej, na którą ma być udzielona koncesja, o ile organ koncesyjny, w granicach przepisów odrębnych ustaw, przewiduje ich określenie; 4) termin i miejsce składania wniosków o udzielenie koncesji; 5) wymagane dokumenty i informacje dodatkowe; 6) czas, na jaki może być udzielona koncesja. Przedsiębiorca ubiegający się o przyznanie koncesji składa stosowny wniosek do organu koncesyjnego. Wniosek ten zawiera : - oznaczenie firmy przedsiębiorcy, jego siedziby i adresu albo miejsca zamieszkania i adresu, adresu głównego miejsca wykonywania działalności gospodarczej, - numer w rejestrze przedsiębiorców lub w ewidencji, - numer identyfikacji podatkowej (NIP) oraz określenie rodzaju i zakresu wykonywania działalności gospodarczej, na którą ma być udzielona koncesja wraz z dokumentami wymaganymi przez szczególne przepisy dotyczące danej działalności. Wydanie decyzji w sprawie udzielenia, odmowy udzielenia, zmiany i cofnięcia koncesji lub zmiany jej zakresu należy do ministra właściwego ze względu na przedmiot działalności gospodarczej wymagającej uzyskania koncesji. Koncesji udziela się na czas oznaczony, nie krótszy niż 5 lat i nie dłuższy niż 50 lat, chyba że przedsiębiorca wnioskuje o udzielenie koncesji na czas krótszy. W trakcie postępowania koncesyjnego, organ koncesyjny przekazuje przedsiębiorcy zainteresowanemu uzyskaniem koncesji szczegółowej informacji o warunkach wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją. 10

11 Po přijetí žádosti může koncesní orgán vyzvat žadatele, aby doplnil chybějící dokumentaci tak, aby splňovala podmínky stanovené platnými právními předpisy, vyžadovanými pro výkon určité hospodářské činnosti (v opačném případě nebude žádosti vyhověno). Koncesní orgán je rovněž oprávněn prověřit informace uvedené v žádosti za účelem zjištění, zda podnikatel splňuje podmínky pro výkon hospodářské činnosti, na niž se koncese vztahuje. Poměrně novým řešením v polském právu je institut tzv. výběrového řízení na udělení koncese. Koncesní orgán vyvolá výběrové řízení na udělení koncese v případě, že je počet podnikatelů splňujících podmínky nezbytné pro udělení koncese větší než počet koncesí k udělení určených. O nutnosti provedení výběrového řízení informuje koncesní orgán zveřejněním oznámení v Úředním deníku Polské republiky Monitor Polski. Uvedené oznámení obsahuje zejména informace o: - minimálním koncesním poplatku, - místu a lhůtě předkládání nabídek, - výšce a termínu složení jistiny a termínu vyhodnocení výběrového řízení. Následně podnikatelé, kteří se ucházejí o koncesi, předkládají nabídky obsahující název firmy podnikatele, označení jeho sídla a adresy nebo bydliště a adresy, adresy hlavního místa výkonu hospodářské činnosti a výši poplatku za udělení koncese. Základním kritériem volby nabídek je v tomto případě výše deklarovaného poplatku za udělení koncese. Koncesní orgán je rovněž oprávněn zamítnout udělení koncese, omezit její rozsah a také dočasně pozastavit udělení koncese. 11

12 Po przyjęciu wniosku, organ koncesyjny może wezwać wnioskodawcę do uzupełnienia brakującej dokumentacji wskazującej, że spełnia on warunki wyznaczone przez obowiązujące przepisy prawa, wymagane do wykonywania określonej działalności gospodarczej (pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia). Organ koncesyjny ma również prawo do weryfikacji informacji podanych we wniosku w celu sprawdzenia czy przedsiębiorca spełnia warunki wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją. Stosunkowo nowym rozwiązaniem w prawie polskim jest instytucja tzw. przetargu na udzielenie koncesji. Organ koncesyjny inicjuje przetarg na udzielenie koncesji, w przypadku gdy liczba przedsiębiorców, spełniających warunki niezbędne do udzielenia koncesji jest większa niż liczba koncesji przewidzianych do udzielenia. O konieczności przeprowadzenia przetargu, organ koncesyjny informuje poprzez zamieszczenie ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski". Wspomniane ogłoszenie zawiera w szczególności informacje o: - minimalnej opłacie koncesyjnej, - miejscu i terminie składania ofert, - wysokości i terminie wniesienia wadium oraz terminie rozstrzygnięcia przetargu. Następnie przedsiębiorcy ubiegający się o koncesję składają oferty zawierające nazwę firmy przedsiębiorcy, oznaczenie jego siedziby i adresu albo miejsca zamieszkania i adresu, adresu głównego miejsca wykonywania działalności gospodarczej oraz wysokość opłaty za udzielenie koncesji. Podstawowym kryterium wyboru ofert jest w tym przypadku wysokość zadeklarowanej opłaty za udzielenie koncesji. Organ koncesyjny jest również uprawiony do odmowy udzielenia koncesji, ograniczenia jej zakresu jak również czasowego wstrzymania udzielenia koncesji. 12

13 3. Vázaná činnost v České republice. Vázaná činnost v České republice se týká především svobodných profesí. Pro provozování vázané činnosti je nutné, aby uchazeč vlastnil příslušné kvalifikace. Provozování této činnosti však nevyžaduje provedení zápisu nebo složení zkoušky. Druhy vázané činnosti byly stanoveny v příloze číslo 2 k živnostenskému zákonu. Druhy vázané činnosti: 1. Diagnostická, zkušební a poradenská činnost v ochraně rostlin a ošetřování rostlin, rostlinných produktů, objektů a půdy proti škodlivým organismům přípravky na ochranu rostlin nebo biocidními přípravky. 2. Geologické práce. 3. Zpracování tabáku a výroba tabákových výrobků. 4. Výroba nebezpečných chemických látek a jejich prodej. 5. Výroba a opravy sériově zhotovovaných protéz, trupových ortéz, končetinových ortéz, měkkých bandáží. 6. Podnikání v oblasti nakládání s nebezpečnými odpady. 7. Projektová činnost ve výstavbě. 8. Provádění staveb, jejich změn a odstraňování. 9. Nákup a prodej kulturních památek nebo předmětů kulturní hodnoty. 10. Obchod se zvířaty určenými pro zájmové chovy. 11. Činnost účetních poradců, vedení účetnictví, vedení daňové evidence. 12. Oceňování majetku. 13. Výkon zeměměřických činností. 14. Měření znečišťujících a pachových látek. 15. Prohlídky technických zařízení. 16. Restaurování děl z oboru výtvarných umění. 17. Speciální ochranná dezinfekce, dezinsekce a deratizace. 13

14 3. Działalność wiązana ( zastrzeżona ) w Republice Czeskiej. Działalność wiązana ( zastrzeżona ) w Republice Czeskiej dotyczy przede wszystkim wolnych zawodów. Do prowadzenia działalności zastrzeżonej konieczne jest posiadanie odpowiednich kwalifikacji. Prowadzenie tej działalności nie wymaga jednak dokonania wpisu czy też złożenia egzaminu. Rodzaje działalności zastrzeżonej zostały określone w załączniku numer 2 do ustawy o działalności gospodarczej. Rodzaje działalności zastrzeżonej: 1. Czynności diagnostyczne, badawcze oraz doradcze w zakresie ochrony i pielęgnacji roślin, produktów roślinnych i gleby. 2. Prace geologiczne. 3. Produkcja papierosów oraz przetwarzanie tytoniu. 4. Produkcja niebezpiecznych substancji chemicznych oraz ich sprzedaż. 5. Produkcja i naprawa protez, aparatów ortopedycznych oraz bandaży miękkich. 6. Działalność związana z manipulacją odpadami niebezpiecznymi. 7. Usługi projektowe w budownictwie. 8. Usługi budowlane, remonty i wyburzenia. 9. Handel zabytkami oraz przedmiotami o wartości kulturowej. 10. Handel zwierzętami hodowlanymi. 11. Doradztwo księgowe, prowadzenie ksiąg rachunkowych oraz ewidencji podakotwej. 12. Wycena składników majątkowych. 13. Usługi geodezyjne. 14. Pomiary zanieczyszczeń. 15. Przeglądy urządzeń technicznych. 16. Rewaloryzacja zabytków. 17. Dezynfekcja, dezynsekcja i deratyzacja. 14

15 18. Průvodcovská činnost horská. 19. Vodní záchranářská služba. 20. Technicko-organizační činnost v oblasti požární ochrany. 21. Poskytování služeb v oblasti bezpečnosti a ochrany zdraví při práci. 22. Poskytování tělovýchovných a sportovních služeb. 23. Provozování autoškoly. 24. Péče o dítě do tří let věku v denním režimu. 25. Psychologické poradenství a diagnostika. 26. Provádění dobrovolných dražeb. 27. Oceňování majetku: věci movité, věci nemovité, nehmotný majetek, finanční majetek, podnik. 28. Zpracování návrhu katalogizačních dat. 29. Revize, prohlídky a zkoušky určených technických zařízení v provozu. 30. Restaurování uměleckých děl, která nemají kulturní hodnotu. 31. Služby v oblasti BOZP. 32. Činnost psychologů. 33. Drezúra zvířat. 34. Činnosti, při kterých je porušována integrita lidské kůže. 35. Masérské, rekondiční a regenerační služby. 36. Provozování solárií. Fot. wikimedia.commons. Autor: Dezidor 15

16 18. Działalność przewodników wysokogórskich. 19. Działalność ratowników wodnych. 20. Działalność organizacyjno-techniczna w zakresie ochrony przeciwpożarowej. 21. Usługi w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. 22. Usługi w zakresie kultury fizycznej i sportu. 23. Usługi w zakresie organizowania kursów nauki jazdy. 24. Usługi w zakresie opieki dziennej nad dziećmi do lat trzech. 25. Prowadzenie poradni psychologicznych i diagnostycznych. 26. Działalność aukcyjna. 27. Rzeczoznawstwo w zakresie wyceny: majątku ruchomego, nieruchomości, majątku niematerialnego, majątku finansowego, majątku przedsiębiorstw. 28. Opracowanie projektów kategoryzacji i katalogowania danych. 29. Kontrole określonych urządzeń technicznych w działaniu. 30. Działalność restauratorów dzieł sztuki, które nie mają wartości kulturowo-historycznej. 31. Usługi w zakresie BHP. 32. Działalność psychologów. 33. Tresura zwierząt. 34. Działalność, przy której naruszana jest integralność skóry (piercing, tatuaże). 35. Działalność masażystów. 36. Prowadzenie solarium. Fot. wikimedia.commons. Autor: Dezidor 16

17 4. Regulovaná činnost v Polsku. Pojem regulovaná činnost byl zaveden do polského práva na základě ustanovení zákona o svobodě podnikání. V případě provozování regulované činnosti je nutné provedení zápisu do příslušného rejstříku. Podnikatel může vykonávat daný druh regulované hospodářské činnosti v případě, kdy splňuje podmínky stanovené v platných právních předpisech a získá zápis do rejstříku regulované činnosti. Provedení zápisu do rejstříku regulované činnosti se uskutečňuje na žádost podnikatele, a to po předložení prohlášení, ve kterém podnikatel potvrzuje splnění podmínek vyžadovaných pro výkon této činnosti. Orgán, který vede rejstřík regulované činnosti, je oprávněn podnikateli zápis do rejstříku zamítnout. Může k tomu dojít např. v případě, že byl vydán právoplatný soudní rozsudek zakazující podnikateli vykonávat hospodářskou činnost, na kterou se zápis vztahuje, nebo byl podnikatel v období tří let předcházejících podání žádosti vyškrtnut z rejstříku této regulované činnosti s ohledem na vydání rozhodnutí zakazujícího provozování určitého druhu hospodářské činnosti. Orgán, který vede rejstřík regulované činnosti, je rovněž oprávněn kontrolovat to, zda podnikatel plní podmínky nezbytné pro provozování dané regulované činnosti. Ve výjimečných případech je orgán, který vede rejstřík regulované činnosti, rovněž oprávněn vydat podnikateli rozhodnutí ve věci zákazu výkonu činnosti, která byla zapsána. Takové rozhodnutí může být vydáno ve třech případech: 1) podnikatel předložil prohlášení, které je v rozporu se skutečným stavem; 2) podnikatel neodstranil porušení podmínek vyžadovaných pro výkon regulované činnosti v termínu stanoveném orgánem; 3) ze strany podnikatele došlo k hrubému porušení podmínek vyžadovaných pro výkon regulované činnosti. Rozhodnutí tohoto typu má za následek okamžité vyškrtnutí podnikatele z rejstříku regulované činnosti. V případě takového vyškrtnutí se podnikatel může ucházet o opětovný zápis do rejstříku nejdříve po uplynutí tří let ode dne vydání rozhodnutí o vyškrtnutí. Obdobná sankce se týká rovněž podnikatele, který vykonával regulovanou činnost bez získání vyžadovaného zápisu. Vyškrtnutí z rejstříku regulované činnosti může být provedeno rovněž na žádost podnikatele. 17

18 4. Działalność regulowana w Polsce. Pojęcie działalności regulowanej zostało wprowadzone do polskiego prawa na podstawie przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. W przypadku prowadzenia działalności regulowanej konieczne jest dokonanie wpisu do właściwego rejestru. Przedsiębiorca może wykonywać dany rodzaj regulowanej działalności gospodarczej, w przypadku gdy spełnia warunki określone w obowiązujących przepisach prawa i uzyska wpis do rejestru działalności regulowanej. Dokonanie wpisu do rejestru działalności regulowanej ma miejsce na wniosek przedsiębiorcy, po złożeniu przez przedsiębiorcę oświadczenia, w którym potwierdza on spełnienie warunków wymaganych do wykonywania tej działalności. Organ prowadzący rejestr działalności regulowanej ma prawo odmówić przedsiębiorcy wpisu do rejestru. Dzieje się tak np. w przypadku gdy został wydany prawomocny wyrok sądowy zakazujący przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej objętej wpisem lub przedsiębiorca w okresie 3 lat poprzedzających złożenie wniosku był wykreślony z rejestru tej działalności regulowanej ze względu na wydanie decyzji zakazującej prowadzenia określonego rodzaju działalności gospodarczej. Organ prowadzący rejestr działalności regulowanej jest również uprawniony do kontroli tego, czy przedsiębiorca wypełnia warunki niezbędne do prowadzenia danej działalności regulowanej. W wyjątkowych przypadkach organ prowadzący rejestr działalności regulowanej jest również uprawniony do wydania decyzji w sprawie zakazu wykonywania przez przedsiębiorcę działalności objętej wpisem. Decyzja taka może zostać wydana w trzech przypadkach: 1) przedsiębiorca złożył oświadczenie niezgodne ze stanem faktycznym; 2) przedsiębiorca nie usunął naruszeń warunków wymaganych do wykonywania działalności regulowanej w wyznaczonym przez organ terminie; 3) organ prowadzący rejestr stwierdzi rażące naruszenie warunków wymaganych do wykonywania działalności regulowanej przez przedsiębiorcę. Decyzja tego typu skutkuje natychmiastowym wykreśleniem przedsiębiorcy z rejestru działalności regulowanej. W przypadku takiego wykreślenia, przedsiębiorca może ubiegać się o ponowny wpis do rejestru nie wcześniej niż po upływie 3 lat od dnia wydania decyzji o wykreśleniu. Podobna sankcja dotyczy również przedsiębiorcy, którzy wykonywał działalność regulowaną, bez uzyskania wymaganego wpisu. Wykreślenie z rejestru działalności regulowanej może również nastąpić na wniosek przedsiębiorcy. 18

19 V Polsku existuje přes 20 druhů hospodářské činnosti, k jejichž provozování je nutno získat povolení. Za regulovanou činnost byly v polském právu uznány tyto druhy hospodářské činnosti: 1. Činnost v oblasti uschování osobní a mzdové dokumentace zaměstnavatelů s dočasnou dobou uschování (čl. 51a odst. 1 zákona ze 14. listopadu 1983, o národních archivních zdrojích a archivech, tj. Sb. z r č. 123, pol. 698, se zm.). Pro výkon tohoto typu činnosti je nutné získání zápisu do rejstříku uschovatelů osobních a mzdových výkazů. Orgánem, který vede rejstřík, je maršálek vojvodství příslušný pro místo výkonu činnosti, na kterou se vztahuje zápis (čl. 51b). 2. Činnost spočívající v poskytování turistických služeb zahrnujících lovy prováděné cizinci na území Polské republiky a lovy v zahraničí (čl. 17 odst. 1 zákona z 13. října 1995 zákon o honitbách, tj. Sb. z 2013 r. č. 0, pol. 1226). Činnost tohoto druhu vyžaduje zápis do rejstříků honiteb a orgánem, který vede rejstřík, je maršálek vojvodství příslušný pro sídlo nebo bydliště podnikatele (čl. 17 odst. 2). 3. Činnost v oblasti postgraduálního vzdělávání provozovaná podnikatelem a také v oblasti provádění individuální nebo speciální individuální nebo skupinové praxe zdravotních sester, porodních asistentek (čl. 10g a čl. 24a zákona z 15. července 2011, o profesích zdravotní sestry a porodní asistentky, Sb. z r č. 174, pol. 1039). Činnost v oblasti postgraduálního vzdělávání provozovaná podnikatelem vyžaduje zápis do rejstříku a orgánem, který vede rejstřík, je obvodní rada zdravotních sester a porodních asistentek příslušná pro místo provádění vzdělávání. Činnost v oblasti provádění individuální nebo speciální individuální nebo skupinové praxe zdravotních sester, porodních asistentek vyžaduje zápis do rejstříku individuálních praxí, resp. rejstříku speciálních individuálních praxí nebo rejstříku skupinových praxí zdravotních sester, porodních asistentek, a orgánem, který vede rejstřík, je obvodní rada zdravotních sester a porodních asistentek příslušná pro místo provádění praxe (čl. 10i odst. 1, čl. 25 odst. 1, čl. 25a odst. 2). 4. Činnost v oblasti postgraduálního vzdělávání provozovaná podnikatelem, a také v oblasti provádění individuální lékařské praxe, individuální speciální lékařské praxe a skupinové lékařské praxe (čl. 19a a čl. 49a zákona z 5. prosince 1996, o profesích lékaře a zubního lékaře, tj. Sb. z 2011 r. č. 277, pol. 1634, se zm.). Činnost v oblasti postgraduálního vzdělávání provozovaná podnikatelem vyžaduje zápis do rejstříku a orgánem, který vede rejstřík, je obvodní lékařská rada příslušná pro místo provádění vzdělávání. Činnost v oblasti provádění individuální lékařské praxe, individuální speciální lékařské praxe nebo skupinové lékařské praxe vyžaduje zápis příslušného rejstříku individuálních praxí, rejstříku individuálních speciálních praxí nebo rejstříku skupinových lékařských praxí a orgánem, který vede rejstřík, je obvodní lékařská rada příslušná pro místo provádění praxí (čl. 19c odst. 1, čl. 50 odst. 1 a čl. 50a odst. 1). 19

20 W Polsce istnieje ponad 20 rodzajów działalności gospodarczej, w przypadku których istnieje konieczność uzyskania zezwolenia: Za działalność regulowaną uznane zostały w prawie polskim następujące rodzaje działalności gospodarczej: 1. Działalność w zakresie przechowywania dokumentacji osobowej i płacowej pracodawców o czasowym okresie przechowywania (art. 51a ust. 1 ustawy z 14 listopada 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach, tj. Dz. U. z 2011 r. Nr 123, poz. 698, ze zm.). Do prowadzenia tego typu działalności konieczne jest uzyskanie wpisu do rejestru przechowawców akt osobowych i płacowych. Organem prowadzącym rejestr jest marszałek województwa właściwy ze względu na miejsce wykonywania działalności objętej wpisem (art. 51b). 2. Działalność polegająca na świadczeniu usług turystycznych obejmujących polowania wykonywane przez cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i polowania za granicą (art. 17 ust. 1 ustawy z 13 października 1995 r. Prawo łowieckie, tj. Dz. U. z 2013 r. Nr 0, poz. 1226). Działalność tego rodzaju wymaga wpisu do rejestru polowań, a organem prowadzącym rejestr jest marszałek województwa właściwy ze względu na siedzibę albo miejsce zamieszkania przedsiębiorcy (art. 17 ust. 2). 3. Działalność w zakresie kształcenia podyplomowego prowadzonego przez przedsiębiorcę, a także w zakresie prowadzenia indywidualnej lub indywidualnej specjalistycznej albo grupowej praktyki pielęgniarek, położnych (art. 10g i art. 24a ustawy z 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej, Dz. U. z 2011 r. Nr 174, poz. 1039). Działalność w zakresie kształcenia podyplomowego prowadzonego przez przedsiębiorcę wymaga wpisu do rejestru, a organem prowadzącym rejestr jest okręgowa rada pielęgniarek i położnych właściwa dla miejsca prowadzenia kształcenia. Natomiast działalność w zakresie prowadzenia indywidualnej lub indywidualnej specjalistycznej albo grupowej praktyki pielęgniarek, położnych wymaga wpisu odpowiednio do rejestru indywidualnych praktyk, rejestru indywidualnych specjalistycznych praktyk albo rejestru grupowych praktyk pielęgniarek, położnych, a organem prowadzącym te rejestry jest okręgowa rada pielęgniarek i położnych właściwa ze względu na miejsce wykonywania praktyki (art.10i ust. 1, art. 25 ust. 1, art. 25a ust. 2). 4. Działalność w zakresie kształcenia podyplomowego prowadzonego przez przedsiębiorcę, a także w zakresie prowadzenia indywidualnej praktyki lekarskiej, indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej oraz grupowej praktyki lekarskiej (art. 19a i art. 49a ustawy z 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty, tj. Dz. U. z 2011 r. Nr 277, poz. 1634, ze zm.). Działalność w zakresie kształcenia podyplomowego prowadzonego przez przedsiębiorcę wymaga wpisu do rejestru, a organem prowadzącym rejestr jest okręgowa rada lekarska właściwa dla miejsca prowadzenia kształcenia. Natomiast działalność w zakresie prowadzenia indywidualnej praktyki lekarskiej, indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej albo grupowej praktyki lekarskiej wymaga wpisu odpowiednio do rejestru indywidualnych praktyk, rejestru indywidualnych specjalistycznych praktyk albo rejestru grupowych praktyk lekarskich, a organem prowadzącym te rejestry jest okręgowa rada lekarska właściwa ze względu na miejsce wykonywania praktyki (art.19c ust. 1, art. 50 ust. 1 i art. 50a ust. 1). 20

21 5. Činnost v oblasti provozování stanic technické kontroly vozidel, provozování školicího střediska řidičů, provozování střediska zdokonalování techniky jízdy a v oblasti provozování psychologické poradny (čl. 83 odst. 2, čl. 103 odst. 1, čl. 115g odst. 1 a čl. 124a odst. 1 zákona z 20. června 1997 r., zákon o silničním provozu, tj. Sb. z r č. 0, pol. 1137, se zm.). Činnost v oblasti provozování stanic technické kontroly vozidel vyžaduje zápis do rejstříku podnikatelů provozujících stanice kontroly vozidel; činnost v oblasti provozování školicího střediska řidičů vyžaduje zápis do rejstříku podnikatelů provozujících školicí středisko řidičů, a orgánem, který vede tyto rejstříky je vedoucí okresního úřadu příslušný pro místo výkonu činnosti, na kterou se vztahuje zápis. Činnost v oblasti provozování střediska zdokonalování techniky jízdy vyžaduje zápis do rejstříku podnikatelů provozujících středisko zdokonalování techniky jízdy a orgánem, který rejstřík vede, je vojvoda příslušný pro místo výkonu činnosti, na kterou se vztahuje zápis. Činnost v oblasti provozování psychologické poradny pro kandidáty na řidiče vyžaduje zápis do rejstříku podnikatelů provozujících psychologickou poradnu a organem, který vede rejstřík, je maršálek vojevodství příslušný pro sídlo podnikatele nebo bydliště oprávněného psychologa (čl. 83a odst. 1, čl. 103 odst. 3, čl. 115h odst. 1 a čl. 124a odst. 3). 6. Činnost v oblasti pořádání turistických akcí a zprostředkování na objednávku zákazníků uzavírání smluv na poskytování turistických služeb (čl. 4 odst. 1 zákona z 29. srpna 1997, o turistických službách, Sb. z r č. 223, pol. 2268, se zm.). Tato činnost vyžaduje zápis do rejstříku organizátorů turistiky a turistických zprostředkovatelů a orgánem, který vede rejstřík, je maršálek vojvodství příslušný pro sídlo podnikatele (čl. 7 odst. 1). 7. Činnost v oblasti výroby, čištění, denaturování nebo odvodňování etylového alkoholu a v oblasti výroby tabákových výrobků (čl. 3 odst. 1 a 2 zákona z 2. března 2001, o výrobě lihu, výrobě a plnění alkoholických nápojů a výrobě tabákových výrobků, Sb. z 2001 r. č. 31, pol. 353, se zm.). Tato činnost vyžaduje zápis do rejstříku subjektů provádějících činnost v oblasti výroby a zpracování etylového alkoholu nebo rejstříku výrobců tabákových výrobků a orgánem, který vede tyto rejstříky, je ministr příslušný pro záležitosti zemědělských trhů (čl. 4). 8. Činnost v oblasti detektivních služeb (čl. 3 zákona z 6. července 2001, o detektivních službách, Sb. z r č. 0, pol. 273). Tato činnost vyžaduje zápis do rejstříku detektivní činnosti, a orgánem, který vede rejstřík, je ministr příslušný pro vnitřní záležitosti (čl. 17 odst. 1). 9. Činnost v oblasti provozování školicího střediska řidičů provádějících silniční přepravu (čl. 39g odst. 1 zákona ze dne 6. září 2001, o silniční přepravě, tj. Sb. z r č. 0, pol. 1414). Tato činnost vyžaduje zápis do rejstříku podnikatelů provozujících školicí středisko a orgánem, který vede rejstřík, je vojvoda příslušný pro místo výkonu činnosti, na kterou se vztahuje zápis (čl. 39g odst. 3). 21

22 5. Działalność w zakresie prowadzenia stacji kontroli pojazdów, prowadzenia ośrodka szkolenia kierowców, prowadzenia ośrodka doskonalenia techniki jazdy oraz w zakresie prowadzenia pracowni psychologicznej (art. 83 ust. 2, art.103 ust. 1, art. 115g ust. 1 i art.124a ust. 1 ustawy z 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym, tj. Dz. U. z 2012 r. Nr 0, poz. 1137, ze zm.). Działalność w zakresie prowadzenia stacji kontroli pojazdów wymaga wpisu do rejestru przedsiębiorców prowadzących stacje kontroli pojazdów; działalność w zakresie prowadzenia ośrodka szkolenia kierowców wymaga wpisu do rejestru przedsiębiorców prowadzących ośrodek szkolenia kierowców, a organem prowadzącym te rejestry jest starosta właściwy ze względu na miejsce wykonywania działalności objętej wpisem. Działalność w zakresie prowadzenia ośrodka doskonalenia techniki jazdy wymaga wpisu do rejestru przedsiębiorców prowadzących ośrodek doskonalenia techniki jazdy, a organem prowadzącym rejestr jest wojewoda właściwy ze względu na miejsce wykonywania działalności objętej wpisem. Natomiast działalność w zakresie prowadzenia pracowni psychologicznej dla kandydatów na kierowców wymaga wpisu do rejestru przedsiębiorców prowadzących pracownię psychologiczną, a organem prowadzącym rejestr jest marszałek województwa właściwy ze względu na siedzibę przedsiębiorcy lub miejsce zamieszkania uprawnionego psychologa (art. 83a ust. 1, art. 103 ust. 3, art. 115h ust. 1 i art. 124a ust. 3). 6. Działalność w zakresie organizowania imprez turystycznych oraz pośredniczenia na zlecenie klientów w zawieraniu umów o świadczenie usług turystycznych (art. 4 ust. 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych, Dz. U. z 2004 r. Nr 223, poz. 2268, ze zm.). Działalność ta wymaga wpisu do rejestru organizatorów turystyki i pośredników turystycznych, a organem prowadzącym rejestr jest marszałek województwa właściwy ze względu na siedzibę przedsiębiorcy (art. 7 ust. 1). 7. Działalność w zakresie wyrobu, oczyszczania, skażania lub odwadniania alkoholu etylowego oraz w zakresie wytwarzania wyrobów tytoniowych (art. 3 ust.1 i 2 ustawy z 2 marca 2001 r. o wyrobie spirytusu, wyrobie i rozlewie wyrobów spirytusowych oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych, Dz. U. z 2001 r. Nr 31, poz. 353, ze zm.). Działalność ta wymaga wpisu odpowiednio do rejestru podmiotów wykonujących działalność w zakresie wyrobu i przetwarzania alkoholu etylowego albo rejestru producentów wyrobów tytoniowych, a organem prowadzącym te rejestry jest minister właściwy do spraw rynków rolnych (art. 4). 8. Działalność w zakresie usług detektywistycznych (art. 3 ustawy z 6 lipca 2001 r. o usługach detektywistycznych, Dz. U. z 2014 r. Nr 0, poz. 273). Działalność ta wymaga wpisu do rejestru działalności detektywistycznej, a organem prowadzącym rejestr jest minister właściwy do spraw wewnętrznych (art. 17 ust. 1). 9. Działalność w zakresie prowadzenia ośrodka szkolenia kierowców wykonujących przewóz drogowy (art. 39g ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, tj. Dz. U. z 2013 r. Nr 0, poz. 1414). Działalność ta wymaga wpisu do rejestru przedsiębiorców prowadzących ośrodek szkolenia, a organem prowadzącym rejestr jest wojewoda właściwy ze względu na miejsce wykonywania działalności objętej wpisem (art. 39g ust. 3). 22

23 10. Činnost v oblasti provozování kurzů ADR, kurzů na experty ADN, kurzů pro poradce (čl. 50 odst. 1 zákona z 19. srpna 2011, o přepravě nebezpečných nákladů, Sb. z r č. 227, pol. 1367, se zm.). Tato činnost vyžaduje zápis do rejstříku podnikatelů provozujících vzdělávací kurzy a orgánem, který vede rejstřík, je maršálek vojevodství (čl. 52 odst. 1). 11. Směnárenská činnost (čl. 11 odst. 1 zákona z 27. července 2002, devizový zákon, tj. Sb. z r č. 0, pol. 826, se zm.). Tato činnost vyžaduje zápis do rejstříku směnárenské činnosti a orgánem, který vede rejstřík, je předseda Polské národní banky (čl. 16 odst. 1). 12. Poštovní činnost nevyžadující povolení (čl. 6 odst. 1 zákona z 23. listopadu 2012, poštovní zákon, Sb. z r č. 0, pol. 1529). Tato činnost vyžaduje zápis do rejstříku poštovních operátorů a orgánem, který vede rejstřík, je předseda Úřadu elektronické komunikace (čl. 8). 13. Činnost v oblasti výroby nebo plnění vinařských výrobků (čl. 17 odst. 1 a 2 zákona z 12. května 2011, o výrobě a plnění vinařských výrobků, obchodování těmi výrobky a organizaci trhu vína, Sb. z r č. 120, pol. 690, se zm.). Tato činnost vyžaduje zápis do rejstříku podnikatelů provozujících činnost v oblasti výroby nebo plnění vinařských výrobků a orgánem, který vede rejstřík, je ministr příslušný pro záležitostí zemědělských trhů (čl. 20). 14. Telekomunikační činnost, která je hospodářskou činností (čl. 10 odst. 1 zákon ze dne 16. července 2004, telekomunikační zákon, Sb. z r č. 0, pol. 243, se zm.). Tato činnost vyžaduje zápis do rejstříku telekomunikačních podnikatelů a orgánem, který vede rejstřík, je předseda Úřadu elektronické komunikace (čl. 10 odst. 2). 15. Činnost v oblasti výroby, skladování nebo uvádění do oběhu biokomponentů (čl. 4 odst. 1 zákona z 25. srpna 2006, o biokomponentech a tekutých biopalivech, Sb. z r č. 0, pol. 1164). Tato činnost vyžaduje zápis do rejstříku výrobců a orgánem, který vede rejstřík, je předseda Agentury zemědělského trhu (čl. 4 odst. 2). 16. Činnost v oblasti výroby nebo plnění lihových nápojů (čl. 3 odst. 1 zákon z 18. října 2006, o výrobě lihových nápojů a o registraci a ochraně geografických označení lihových nápojů, Sb. z r č. 0, pol. 144). Tato činnost vyžaduje zápis do rejstříku činnosti v oblasti výroby nebo plnění lihových nápojů a orgánem, který vede rejstřík, je ministr příslušný pro záležitosti zemědělských trhů (čl. 5). 23

24 11. Działalność w zakresie prowadzenia kursów ADR, kursów na ekspertów ADN, kursów dla doradców (art. 50 ust. 1 ustawy z 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych, Dz. U. z 2011 r. Nr 227, poz. 1367, ze zm.). Działalność ta wymaga wpisu do rejestru przedsiębiorców prowadzących kursy dokształcające, a organem prowadzącym rejestr jest marszałek województwa (art. 52 ust. 1). 12. Działalność kantorowa (art. 11 ust. 1 ustawy z 27 lipca 2002 r. Prawo dewizowe, tj. Dz. U. z 2012 r. Nr 0, poz. 826, ze zm.). Działalność ta wymaga wpisu do rejestru działalności kantorowej, a organem prowadzącym rejestr jest Prezes Narodowego Banku Polskiego (art. 16 ust. 1). Działalność pocztowa niewymagająca zezwolenia (art. 6 ust. 1 ustawy z 23 listopada 2012 r. Prawo pocztowe, Dz. U. z 2012 r. Nr 0, poz. 1529). Działalność ta wymaga wpisu do rejestru operatorów pocztowych, a organem prowadzącym rejestr jest Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej (art. 8). 13. Działalność w zakresie wyrobu lub rozlewu wyrobów winiarskich (art. 17 ust. 1 i 2 ustawy z 12 maja 2011 r. o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina, Dz. U. z 2011 r. Nr 120, poz. 690, ze zm.). Działalność ta wymaga wpisu do rejestru przedsiębiorców wykonujących działalność w zakresie wyrobu lub rozlewu wyrobów winiarskich, a organem prowadzącym rejestr jest minister właściwy do spraw rynków rolnych (art. 20). 14. Działalność telekomunikacyjna będąca działalnością gospodarczą (art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne, Dz. U. z 2014 r. Nr 0, poz. 243, ze zm.). Działalność ta wymaga wpisu do rejestru przedsiębiorców telekomunikacyjnych, a organem prowadzącym rejestr jest Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej (art. 10 ust. 2). 15. Działalność w zakresie wytwarzania, magazynowania lub wprowadzania do obrotu biokomponentów (art. 4 ust. 1 ustawy z 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych, Dz. U. z 2013 r. Nr 0, poz. 1164). Działalność ta wymaga wpisu do rejestru wytwórców, a organem prowadzącym rejestr jest Prezes Agencji Rynku Rolnego (art. 4 ust. 2). 16. Działalność w zakresie wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych (art. 3 ust. 1 ustawy z 18 października 2006 r. o wyrobie napojów spirytusowych oraz o rejestracji i ochronie oznaczeń geograficznych napojów spirytusowych, Dz. U. z 2013 r. Nr 0, poz. 144). Działalność ta wymaga wpisu do rejestru działalności w zakresie wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych, a organem prowadzącym rejestr jest minister właściwy do spraw rynków rolnych (art. 5). 24

25 Novým institutem v polském právu je tzv. licence. Získání licence vyžaduje provozování hospodářské činnosti v oblasti určené v ustanoveních zákona o silniční dopravě a zákona o železniční dopravě. Ve zvláštních případech oprávnění pro výkon dané hospodářské činnosti může být rovněž podmíněno získáním souhlasu nebo ohlášením výkonu činnosti. Orgány povolující, udělující licenci a udělující souhlas a veškeré podmínky výkonu činnosti, na kterou se vztahují povolení, licence a souhlasy, a také zásady a postup vydávání rozhodnutí ve věci povolení, licencí a souhlasů jsou určené ustanoveními zákonů upravujících zásady výkonu dané hospodářské činnosti. 5. Řemeslná činnost v České republice. Řemeslná činnost v České republice je činnost, kterou je možno zahájit pouze v případě, kdy uchazeč vlastní příslušnou odbornou kvalifikaci potvrzenou profesní zkouškou nebo vzděláním v oblasti dané profese/řemesla, také odbornou praxí. Osoby, které mají střední odborné nebo pomaturitní odborné vzdělání, musejí mít kromě získaného vzdělání nejméně rok potvrzené praxe v oboru. V případě vysokoškolského vzdělání tato zásada neplatí. Osoby, které v daném oboru vzdělání nemají, ale vykonávaly danou činnost po dobu 6 let (např. na základě pracovní smlouvy), se uznávají způsobilými pro samostatnou hospodářskou činnost v daném oboru. Pokud jiné předpisy nebo mezinárodní smlouvy nestanovují jinak, může občan Evropské unie, který získal příslušné vzdělání a praxi v jiné zemi, podat žádost na: 1. Ministerstvo školství České republiky o uznání získaného odborného nebo vysokoškolského vzdělání. Po uznání vzdělání vydá živnostenský úřad obce nebo města rozhodnutí o uznání případně vyžadované praxe. 2. Ministerstvo průmyslu o uznání způsobilosti pro hospodářskou činnost v daném oboru. Ministerstvo bere v úvahu jak vysvědčení o vzdělání, tak pracovní potvrzení. Rozhodnutí se uznává za závazné pro všechny úřady a rovnocenné s právem vykonávat profesi. Na základě bilaterálních smluv o uznávání dosaženého vzdělání a o vzájemné právní pomoci uzavřených mezi Polskou republikou a Českou republikou se uznává vzdělání dosažené v jedné zemi smluvní strany za rovnocenné s dosaženým ve druhé zemi. Podmínkou uznání je předložení notářsky osvědčené kopie dokladu potvrzujícího vzdělání spolu s překladem do češtiny. Řemeslné činnosti uvedené dále jsou obsažené v příloze č. 1 k živnostenskému zákonu. 25

26 Nową instytucją w prawie polskim jest tzw. licencja. Uzyskania licencji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie określonym w przepisach ustawy o transporcie drogowym ustawy o transporcie kolejowym. W szczególnych przypadkach prawo wykonywania danej działalności gospodarczej może być również uzależnione od uzyskania zgody lub zgłoszenia wykonywania działalności. Organy zezwalające, udzielające licencji i udzielające zgody oraz wszelkie warunki wykonywania działalności objętej zezwoleniami, licencjami oraz zgodami, a także zasady i tryb wydawania decyzji w sprawie zezwoleń, licencji i zgód określane są przez przepisy ustaw regulujących zasady wykonywania danej działalności gospodarczej. 5. Działalność rzemieślnicza w Republice Czeskiej. Działalność rzemieślnicza w Republice Czeskiej to działalność, którą można rozpocząć jedynie w przypadku posiadania odpowiednich kwalifikacji zawodowych potwierdzonych egzaminem zawodowym lub edukacją w zakresie danego zawodu /rzemiosła a także praktyką zawodową. Osoby posiadające wykształcenie zawodowe, średnie lub policealne oprócz zdobytego wykształcenia muszą posiadać minimum rok potwierdzonej praktyki w zawodzie. W przypadku wykształcenia wyższego zasada ta nie obowiązuje. Osoby, które nie posiadają wykształcenia w danym zakresie, ale przez okres 6 lat wykonywały daną działalność (np. na podstawie umowy o pracę) uznaje się za zdolne do podjęcia samodzielnej działalności gospodarczej w danym zakresie. O ile inne przepisy lub umowy międzynarodowe nie stanowią czego innego, obywatel Unii Europejskiej, który uzyskał odpowiednie wykształcenie i praktykę w innym kraju może złożyć wniosek do: 1. Ministerstwa edukacji Republiki Czeskiej o uznanie uzyskanego wykształcenia zawodowego lub wyższego. Po uznaniu wykształcenia urząd ds. działalności gospodarczej urzędu gminy lub miasta podejmuje decyzję o uznaniu ewentualnie wymaganej praktyki. 2. Ministerstwa przemysłu o uznanie zdolności do podjęcia działalności gospodarczej w danym zakresie. Ministerstwo bierze pod uwagę zarówno świadectwa wykształcenia jak i świadectwa pracy. Decyzję uznaje się za wiążącą dla wszystkich urzędów i równoznaczną z prawem wykonywania zawodu. Na podstawie bilateralnych umów o uznawaniu zdobytego wykształcenia oraz o wzajemnej pomocy prawnej zawartych między Rzeczpospolitą Polską a Republiką Czeską uznaje się wykształcenie zdobyte w jednym kraju strony umawiającej się za równoznaczne ze zdobytym w drugim kraju. Warunkiem uznania jest posiadanie notarialnej kopii dokumentu potwierdzającego wykształcenie wraz z tłumaczeniem do języka czeskiego. Działalności rzemieślnicze wymienione poniżej zawarte są w załączniku numer 1 do ustawy o działalności gospodarczej. 26

27 ČÁST A Řeznictví a uzenářství. Mlékárenství. Mlynářství. Pekařství, cukrářství. Pivovarnictví a sladovnictví. Zpracování kůží a kožešin. Aplikace, výroba a opravy ortopedické obuvi. Broušení a leptání skla. Zpracování gumárenských směsí. Zpracování kamene. Slévárenství, modelářství. Kovářství, podkovářství. Obráběčství. Zámečnictví, nástrojařství. Galvanizérství, smaltéřství. Výroba, instalace, opravy elektrických strojů a přístrojů, elektronických a telekomunikačních zařízení. Hodinářství. Zlatnictví a klenotnictví. Truhlářství, podlahářství. Výroba a opravy hudebních nástrojů. Opravy ostatních dopravních prostředků a pracovních strojů. Zednictví. Montáž, opravy, revize a zkoušky elektrických zařízení. Montáž, opravy a rekonstrukce chladicích zařízení a tepelných čerpadel. Vodoinstalatérství, topenářství. Montáž, opravy, revize a zkoušky plynových zařízení a plnění nádob plyny. Montáž, opravy, revize a zkoušky tlakových zařízení a nádob na plyny. Montáž, opravy, revize a zkoušky zdvihacích zařízení. Izolatérství. Malířství, lakýrnictví, natěračství. Pokrývačství, tesařství. Klempířství a oprava karoserií. Kamnářství. Opravy silničních vozidel. Holičství, kadeřnictví. ČÁST B Barvení a chemická úprava textilií. Čištění a praní textilu a oděvů. Kominictví. ČÁST C Hostinská činnost. Kosmetické služby. Pedikúra, manikúra. 27

28 CZĘŚĆ A Rzeźnictwo i wędliniarstwo. Przemysł mleczarski. Młynarstwo. Piekarnictwo, Cukiernictwo. Browarnictwo i słodownictwo. Przetwarzanie skór. Aplikacje, produkcja i naprawa obuwia ortopedycznego. Polerowanie i wytrawianie szkła. Przetwarzanie mieszanek gumowych. Kamieniarstwo. Odlewnictwo i modelowanie. Kowalstwo. Obrabiarka. Ślusarstwo i narzędziownictwo. Cynkowanie i emaliowanie. Produkcja, montaż, naprawa maszyn i aparatury elektrycznej, elektronicznej i urządzeń telekomunikacyjnych. Zegarmistrzostwo. Złotnictwo i jubilerstwo. Stolarka i podłogi. Produkcja i naprawy instrumentów muzycznych. Naprawa pozostałych środków transportu oraz maszyn. Murarstwo. Montaż, naprawy, kontrole i testowanie urządzeń elektrycznych. Montaż, remont i przebudowa urządzeń chłodniczych i pomp ciepła. Instalacje wodne i grzewcze. Instalacja, naprawy, kontrole i testowanie urządzeń gazowych i napełnianie gazem. Instalacja, naprawy, kontrole i badania urządzeń ciśnieniowych i zbiorników gazu. Montaż, naprawy, kontrole i testowanie sprzętu do podnoszenia. Izolacje. Malarstwo, lakierowanie, powlekanie. Pokrycia dachowe, stolarka. Blacharstwo i naprawa karoserii. Działalność zdunów. Naprawy pojazdów mechanicznych. Fryzjerstwo i działalność balwierzy. CZEŚĆ B Barwienie i chemiczna obróbka tekstyliów. Czyszczenie i pranie wyrobów włókienniczych i odzieży. Kominiarstwo. CZĘŚĆ C Catering, działalność restauracji, barów i gospód. Usługi kosmetyczne. Pedicure, manicure. 28