AFRYKA środowisko przyrodnicze

Transkrypt

1 AFRYKA środowisko przyrodnicze

2 POŁOŻENIE Powierzchnia 30 mln km kw. Najwyższy szczyt Kilimandżaro 5895 m.n.p.m. Największa pustynia Sahara 8 mln km kw.

3 CECHY POŁOŻENIA Przewaga wyżyn i gór średnia wysokość 658 m.n.p.m Rozległe kotliny ¼ powierzchni to pustynie Mało urozmaicona linie brzegowa

4 CECHY POŁOŻENIA Zatoki: Gwinejska i Wielka Syrta Wyspy: Madagaskar, Zanzibar, Kanaryjskie, Książęca, Św. Tomasza

5 GEOLOGIA

6 RYFT WSCHODNIOAFRYKAŃSKI

7 STREFY KLIMATYCZNE

8

9

10

11

12 WODY POWIERZCHNIOWE Od czego zależy zasobność wody powierzchniowej?

13

14 Znikanie jeziora Czad

15 Flamingi znad J. Czad

16 NIL Najdłuższa w Afryce długość 6650 km. Przepływa przez 7 krajów Składa się z: Nilu Alberta, Wiktorii, Górskiego, Błękitnego. Katarakty na Nilu naturalne progi na rzece, wyodrębnia się 1 w Egipcie i 5 w Sudanie

17 KONGO Druga, co do długości, rzeka w Afryce 4700 km. Jej zlewnia pokrywa 12% kontynentu. Roczny odpływ ok km³.

18 LUDNOŚĆ Północna Afrykę zamieszkują Arabowie, Afrykę Środkową i Południowa - ludność odmiany afrykańskiej W Południowej Afryce mieszkają również potomkowie europejskich kolonizatorów

19 Afrykańska skóra ciemna, czarne wełniste włosy, grube wargi, lekko spłaszczone nosy Pigmej Sudanka Masaj Himba Kenijczyk

20 RPA - apartheid - segregacją rasową skierowaną przeciwko wszystkim kolorowym obywatelom do niedawna zapisany w konstytucji jako obowiązująca doktryna. w latach 90 tych XX w., rząd RPA rozpoczął demontaż systemu m. in. zalegalizowano uprzednio zakazany czarny kongres oraz nakazano uwolnienie więzionych czarnych działaczy. W 1994 r. konstytucja krajowa została ponownie napisana, odbyły się też pierwsze wolne wybory w historii kraju. Pierwszym czarnym prezydentem Republiki Południowej Afryki został Nelson Mandela.

21

22 Problemy mieszkańców Afryki

23

24 Rolnictwo Niekorzystne warunki naturalne: klimat strefy zwrotnikowej, brak wody Prymitywna uprawa roli głównie praca ręczna Niska wydajność gospodarstw rolnych, duża liczba zatrudnionych Plantacje kauczuku, kawy, palmy oleistej, bawełny - prowadzone przez firmy europejskie Najważniejsze uprawy proso, sorgo, kukurydza, ryż, maniok, bataty. Hodowla zwierząt na sawannach raczej jako forma zabezpieczenia finansowego

25

26

27 Przemysł Głównie wydobywanie surowców mineralnych: - kobaltu, złota diamentów, platyny, węgla kamiennego na południu Afryki - Ropy naftowej i gazu ziemnego na północy.

28 Wydobywanie diamentów w Sierra Leone

29 Wydobycie ropy naftowej w Nigerii - wojna domowa

30 Wojna domowa w Sudanie

31 KONFLIKT W SOMALII, kraj, nie kraj?

32 EGIPT 97% powierzchni to pustynie 3 pod względem liczby ludności państwo Afryki (83 mln ludności) 98% ludności zamieszkuje dolinę i deltę Nilu Gospodarka eksport ropy naftowej i gazu, Kanał Sueski, eksport energii elektrycznej z Tamy Assuańskiej, turystyka

33 RPA Kraj wyżynny (Weld) 80% to ludność czarnoskóra, 10 % biali do 1991 polityka Apartheidu (segregacji rasowej) Nelson Mandela ( ) pierwszy czarnoskóry prezydent RPA Gospodarka wydobycie złota, diamentów, platyny, rudy manganu, węgla kamiennego AIDS

34 Ameryka PÓŁNOCNA i POŁUDNIOWA

35 Powierzchnia 24 mln. km 2 17% stanowią wyspy, z największą Grenlandią (2 mln. km 2 )

36 Cechy położenia: Południkowy układ krain geograficznych Góry-Wyżyny- Niziny Najwyższy szczyt McKinley (6194 m.n.p.m) Granicą między Ameryką Pn i Pd stanowi Kanał Panamski

37

38

39 PODSUMOWANIE W Ameryce Północnej przewaga gór i wyżyn średnia wysokość 781 m.n.p.m. Najwyższym punktem jest Mc Kinley (znany też jako Denali 6194 m) na Alasce, najniższy to Dolina Śmierci (86 m p.p.m.). Ponad 64% powierzchni leży powyżej 300 m.n.p.m. Wzdłuż zachodnich brzegów położone są Kordyliery, które są aktywne sejsmicznie i występują tam wulkany np. Św. Heleny We wnętrzu kontynentu znajdują się wyżynne równiny, wybrzeża wschodnie są nizinne. Klimat od okołobiegunowego na północy przez umiarkowany, podzwrotnikowy i zwrotnikowy do równikowego w Ameryce Środkowej. W Kordylierach klimat górski. Głównymi rzekami są: Missisipi i Misouri, Mackenzie, Jukon Główne jeziora: Górne, Huron, Michigan, Erie, Wielkie Jezioro Niedźwiedzie, Wielkie Jezioro Niewolnicze.

40 Powierzchnia 18 mln. km 2 Większość stanowią obszary nizinne głównie Nizina Amazonki

41 Cechy położenia geograficznego: Południkowy układ krain geograficznych Przewaga nizin Duża liczba wód powierzchniowych: głównie dorzecze Amazonki Najwyższy szczyt Aconcagua 6960 m.n.p.m.

42

43

44 Podsumowanie W Ameryce Południowej przewaga nizin średnia wysokość 655 m. Najwyższym punktem jest Aconcagua (6960 m), najniższy to Laguna del Carbon (105 m p.p.m.). Wzdłuż zachodnich brzegów położone są Andy, które są aktywne sejsmicznie i występują tam wulkany np. Cotopaxi Najrozleglejsze obszary wyżynne Ameryki Południowej to: Wyżyna Gujańska, Brazylijska, Patagońska, natomiast nizinne: Nizina Orinoco, Amazonki, La Platy. Występują wszystkie strefy klimatyczne, od klimaty równikowego na północy kontynentu, poprzez zwrotnikowy, podzwrotnikowy, umiarkowany do subpolarnego na południu kontynentu. Na pustyni Atacama występuje najdłuższy okres bez opadów (300 lat) od 1670 do Również minimalne średnie opady są tam najmniejsze i wynoszą 0,8 mm. Ok. 85% powierzchni Ameryki Południowej należy do zlewiska Oceanu Atlantyckiego. Największymi rzekami są: Amazonka, Parana, Sao Francisco, Orinoco. Niewielka liczba jezior: Maracaibo, Patos, Titicaca

45 Problemy gospodarcze Ameryki Ludność: Metys = Indianin + Biały Mulat = Czarny + Biały Zambos = Czarny + Indianin Duże zróżnicowanie obu kontynentów: Meksyk 99% ludności to Metysi USA 80% ludności to Biali Peru 15% Biali Ludność biała to ludność napływowa z Europy potomkowie Portugalczyków i Hiszpanów (z XV w), później Francuzi i Brytyjczycy Ludność czarna to potomkowie niewolników z Afryki

46 Bogata Północ Biedne południe Kraje wysokorozwinięte gospodarczo: wysoka wartość PKB na 1 mieszkańca Dominacja usług w strukturze PKB, niewielki udział rolnictwa, ale rolnictwo wysokowydajne Duże zużycie energii elektrycznej Kraje słaborozwinięte gospodarczo (Nikaragua, Boliwia, Wenezuela) Niski poziom przemysłu Niedobór wykształconych pracowników Przestarzałe technologie Duży odsetek zatrudnionych w rolnictwie Korupcja Rządy junty wojskowej

47 USA 3 miejsce pod względem liczby ludności na świecie po Chinach i Indiach (307 mln osób) Megalopolis 20% światowego PKB produkują USA Czołowe miejsca w wydobyciu: węgla kamiennego, ropy naftowej i gazu, miedzi, złota Nowoczesne technopolia: Dolina Krzemowa, Orange Country, Austin, NY, Boston 1867 kupno Alaski za 7,2 mln dolarów (5 centów za ha)

48 Brazylia Największy kraj Ameryki Południowej Wskaźnik urbanizacji 86% Dzielnice nędzy fawele Czołowy producent: kawy, kakao, trzciny cukrowej, soi, bawełny i bydła Bogate złoża: boksytów, rudy manganu, rudy żelaza, ropy naftowej Rządowy plan rozwoju Amazonii!!!! Karczowanie lasu dla pozyskania szlachetnych gatunków drewna (heban, tekowiec, mahoń, balsa)

49 Antarktyda

50 Antarktyka znajduje się na półkuli południowej, powierzchnia 14 mln km 2 Jej położenie geograficzne, warunki klimatyczne i biologiczne to aspekty nadające jej miano wielkiej osobliwości Światowego Parku Biosfery, gdzie cała przyroda jest chroniona prawem do 2025 r. Najwyższy szczyt Mt.Vinson 5140 m.n.p.m.

51

52

53 Ukształtowanie powierzchni

54 Antarktyda lodowa pustynia

55 Antarktyda nazywana jest kontynentem siedmiu biegunów. Biegun geograficzny pd. znajduje się na Płaskowyżu Polarnym na wysokości 2765 m n.p.m. Pd. biegun magnetyczny ma położenie zmienne np. w 1960: 'S i E. Biegun geomagnetyczny leży w połowie odległości między biegunami geograficznym a magnetycznym. Biegun zimna znajduje się w pobliżu stacji Wostok (-89,6 0 C Biegun względnej niedostępności jest w Antarktydzie Wschodniej (82 0 S i 55 0 E). Biegun wiatrów leży na Ziemi Mary Byrd.

56 . Antarktydę charakteryzuje najniższa temperatura na naszej planecie. Przez cały rok jest ujemna. Średnia roczna temperatura dochodzi nawet - 70 C. Zanotowano również najniższą na Ziemi 89,6 C na stacji Wostok. Wiatr osiąga miejscami prędkość 300 km/h. Antarktyda posiada 90% lodu istniejącego na naszej planecie i jest największym zapasem wody słodkiej na Ziemina Ziemi

57

58 Około 99% terytorium Antarktydy jest pokryte lodem, a średnia jego grubość wynosi od 2500 m do 4775 m w niektórych miejscach. Gdyby pokrywę lodową całkowicie stopić, wysokość oceanów wzrośnie o około 70 metrów w porównaniu z obecnym poziomem

59 . Badania naukowe i turystyka Antarktyka odgrywa rolę lodówki ziemi, reguluje prądy oceanów i globalny klimat na Ziemi. Każda znacząca zmiana środowiska Antarktydy wpłynie na zmiany globalne klimatu naszej planety. Dlatego od 1959 roku obszar Antarktydy jest chroniony prawem międzynarodowym i można tam jedynie prowadzić działalność naukową i ograniczoną turystykę (rocznie do osób)

60

61 Pomimo surowego klimatu na Antarktydzie żyje duża ilość zwierząt dzikich, które dostosowały się zaskakująco dobrze do istniejących tam warunków. Żyją tam pingwiny Adeli, królewskie, cesarski, lamparty morskie (foki), morsy. Bogate w plankton wody otaczające Antarktydę przyciągają wieloryby.

62

63

64 Australia to nazwa jednocześnie kontynentu i państwa. Pochodzi ona od nazwy legendarnego lądu Terra Australis Incognita ( Nieznana Ziemia Południowa ), którego poszukiwali podróżnicy europejscy w XVII i XVIII w. Australia leży całkowicie na półkuli południowej, pomiędzy Oceanem Indyjskim a Oceanem Spokojnym. Dla Europejczyków Australia jest położona po przeciwnej stronie kuli ziemskiej, jak czasem mówimy na antypodach.

65

66 FAKTY Oficjalna nazwa : Związek Australijski Stolica: Canberra Powierzchnia: 7,7 mln.km 2 Ludność: 20 mln osób Głowa państwa Królowa Elżbieta II Forma władzy monarchia konstytucyjna Miasta: Sydney, Melbourne, Brisbane Najdłuższa rzeka: Darling (2,740 km) Najwyższy punkt Góra Kościuszki (2230 m.n.p.m) Symbol narodowy: kangur i emu

67 W 1851 około 300 km na zachód od Sydney znaleziono złoto co zapoczątkowało gorączkę złota w Australii. Kapitan James Cook odkrył Australię w Wylądował na południe od Sydney w Nowej Południowej Walii i przejął ten obszar w imieniu króla Anglii.

68 Aborygeni to rdzenna ludność Australii, która przybyła tutaj z kontynentu azjatyckiego i zamieszkuje ten kontynent od 50 tys. lat.

69 Herb Australii. Składa się z tarczy zawierającej odznaczenia sześciu państw związkowych, oraz dwóch rodzimych zwierząt kangura i emu. Flaga Australii składa się z dwóch symboli Union Jack czyli symbol Wielkiej Brytanii symbolizujący związek Australii z Wielką Brytania - dominium oraz gwiazdę sześcioramienną, symbolizującą sześć stanów Związku Australijskiego, a na prawo od niej konstelację Krzyża Południa

70 Ukształtowanie powierzchni

71 KLIMAT

72 Wody powierzchniowe

73

74 Niecka artezyjska

75

76 AYERS ROCK Olbrzymi masyw skalny wznoszący się 350 m ponad piaszczystą równiną, na południowy zachód od Alice Springs. Geolodzy szacują jego wiek na około 600 milionów lat. Ayers Rock jest uważany za największy na świecie monolit wystający ponad powierzchnię, Aborygeni nazywają górę Uluru, czyli miejsce spotkań.

77 Największa na świecie rafa koralowa o długości ponad 2000 km, ciągnie się wzdłuż wschodniego wybrzeża Queensland (na M. Koralowym).

78 GOSPODARKA Czołowe miejsca w wydobyciu: węgla kamiennego, boksytów, diamentów, złota, rudy żelaza, uranu. Podstawą rolnictwa jest hodowla owiec, ale na południu uprawia się również pszenicę, bawełnę i winorośl 22 mld dolarów przyniosły w 2007 roku zyski z turystyki

79 Azja Nazwa Azja pochodzi od greckiego słowa asis, co oznacza "namuł rzeczny". Największe starożytne cywilizacje, na tym kontynencie, rozwinęły się właśnie w dolinach rzek, wypełnionych żyznymi namułami Tygrysu i Eufratu, Indusu, Jangcy i Rzeki Żółtej.

80

81 Azja jest jednym z najbardziej rozczłonkowanych kontynentów świata. Średnia odległość od morza wynosi tu 756 km, maksymalna około km. Długość linii brzegowej Azji wynosi 70,6 tys. km. Większą długość osiąga tylko linia brzegowa Ameryki Północnej.

82 Półwyspy Półwyspy zajmują 19,5% powierzchni Azji. Największe z nich to: Półwysep Arabski - największy półwysep świata (2,7 mln km 2 ), Półwysep Indochiński (2,2 mln km 2 ), Półwysep Indyjski (2,1 mln km 2 ), Azja Mniejsza (0,5 mln km 2 ), Tajmyr (0,4 km 2 ), Kamczatka i Koreański.

83 Wyspy Wyspy zajmują tylko 6,2% powierzchni Azji. W południowej części kontynentu znajduje się największy na świecie Archipelag Malajski, zajmujący prawie 1,7 mln km 2. Do największych wsyp tego archipelagu należy zaliczyć: Borneo (736 tys. km 2 ), Sumatrę(434 tys. km 2 ), Celebes i Jawę. Dużymi archipelagami są także: archipelag Wysp Japońskich (369 tys. km 2 ) z Honsiu (230 tys. km 2 ) i Hokkaido archipelag Filipin (300 tys. km 2 ) z wyspami Luzon i Mindanao archipelagi Ziemi Północnej i Wysp Nowosybirskich. dużymi wyspami są: Sachalin, Cejlon, Tajwan, Hajnan i Cypr.

84 Morza Wybrzeża Azji (pomijając wyspy) obmywają wody aż 25 odrębnych akwenów morskich. Do najważniejszych basenów morskich należy zaliczyć: Morze Śródziemne, Czarne (O. Atlantycki) Karskie, Łaptiewów, Wschodniosyberyjskie, Czukockie, Beringa (O. Arktyczny) Ochockie, Japońskie, Żółte, Wschodniochińskie, Południowochińskie (O. Spokojny) Arabskie, Czerwone (O. Indyjski)

85

86

87

88 Ukształtowanie terenu Azja (poza Antarktydą) jest najwyżej położonym kontynentem świata 990 m n. p. m. Obszary położone poniżej 300 m n. p. m. zajmują 32,4%, a tereny położone powyżej m. n. p. m. - 30,4%. Najwyższe wzniesienie Azji - Mount Everest (8 848 m n. p. m.) położony w Himalajach jest równocześnie najwyżej położonym punktem Ziemi. Na kontynencie azjatyckim znajdują się najwyższe na Ziemi łańcuchy górskie, 14 szczytów przekracza m n. p. m. Najniższy punkt Ziemi na stałym lądzie - depresja Morza Martwego (- 405 m p. p. m.). Różnica wysokości wynosi (-405) = 9253 m

89 Ukształtowanie terenu Największe obszary nizinne, zajmujące 1/3 powierzchni, występują w północno-zachodniej części kontynentu azjatyckiego. Są to: Nizina Turańska i Zachodniosyberyjska. Na wschodzie leży Nizina Chińska. Na południu znajdują się: Nizina Gangesu, Nizina Indu i Nizina Mezopotamska. Wyżyny i góry zajmują 2/3 powierzchni Azji. Wielkie obszary wyżynne występują na północy: Wyżyna Środkowosyberyjska, na zachodzie: Pogórze Kazaskie, w części środkowej: Tybet (najwyżej położona wyżyna świata) oraz na południu: Wyżyna Irańska i Dekan. Charakter wyżynny ma także Półwysep Arabski. W Azji Zachodniej wyżynami są: Wyżyny Anatolijska, Armeńska, Irańska.

90 Ukształtowanie terenu Dalej, ku wschodowi znajduje się najpotężniejszy na Ziemi łańcuch górski - Pamir, zwany Dachem Świata, w którym zbiegają się najwyższe pasma górskie przekraczające m n. p. m.: Tienszan, Hindukusz, Himalaje oraz Kunlun. W Azji występują też starsze nieco niższe góry: Ural, Wierchojańskie, Jabłonowe, Sajany, Ałtaj.

91 Klimat

92 Klimat Na klimat kontynentu azjatyckiego, oprócz strefowości, wpływa: odległość od dużych zbiorników wodnych, wzniesienie nad poziom morza, występowanie wysokich pasm górskich, cyrkulacja monsunowa na południu i południowym - wschodzie.

93 Opady

94 Monsuny

95 Najwięcej opadów na świecie mm/rocznie VIII VII mm

96 Najniższa temperatura na lądzie Ojmjakon -71,4 0 C

97

98 Najwyższy szczyt świata już nie dla najlepszych

99

100 Bajkał najgłębsze jezioro świata

101 M. Kaspijskie - największe jezioro świata 371 tys km 2

102 Jezioro Aralskie

103

104 Największa depresja świata m p p m Wysychanie Morza Martwego stopniowo wzrasta, w tym roku, obniżenie poziomu wody nastąpiło już o 40 cm i to znacznie więcej niż średnia obserwowana w ciągu ostatnich dziesięciu lat. Za głównego winowajcę takiego stanu rzeczy uważa się budowę nowych zapór w Jordanii i Syrii, które niemal całkowicie zatrzymały rzekę Jarmuk, główny dopływ Jordanu w obszarze między Morzem Galilejskim i Morzem Martwym.

105 Ludność Kolebka cywilizacji Żyzny półksiężyc Mezopotamia dolina Tygrysa i Eufratu oraz Nilu

106 Cywilizacja indyjska - Dolnego Indusa Cywilizacja chińska doliny Huang-he i Jangcy

107 Rozwój rolnictwa Intensywne oparte na pracy ręcznej niskiej mechanizacji

108 Kultura ryżu 5 plonów w czasie 2 lat Pola nawadniane wykorzystujące deszcze monsunowe

109 Rozwój liczby ludności Azji

110

111 Przemysł

112 Ropa naftowa OPEC Organizacja Eksporterów i Producentów Ropy Naftowej

113 Azjatyckie tygrysy gospodarcze Hongkong Myanmar (Birma) Korea Pd Indonezja

114 OPEC

115 Chiny Trzecie państwo pod względem powierzchni na świecie Najludniejszy kraj świata Polityka kontroli urodzin doprowadziła do zaburzeń piramidy płci i wieku (przewaga chłopców) Szybkie tempo wzrostu gospodarczego odbija się na stanie środowiska naturalnego (problem mega smogu) Tania siła robocza przenoszenie siedzib wielkich firm do Chin Chiny wykupiły w 2014 roku większość zadłużenia USA Problem Tybetu

116 INDIE Większość kraju w klimacie zwrotnikowym monsunowym Drugi (albo już pierwszy ) kraj świata pod względem liczby ludności 60% ludności pracuje w rolnictwie System kastowy Drugie miejsce w świecie pod względem pogłowia bydła święte krowy Jeden z głównych producentów herbaty Silnie rozwijający się przemysł nowoczesnych technologii (Silicon Plateau koło Bangalur) Bollywood Problem Kaszmiru

117 JAPONIA Położona na 4 tysiącach wysp, największe to Hokkaido, Honsiu, Sikoku, Kiusiu, Riukiu W strefie aktywnej sejsmicznie Megalopolis Nippon: Tokio-Jokohama, Kobe Osaka, Nagoja Najnowocześniejszy przemysł przetwórczy liczne ośrodki high-tech Kolej Shinkansen Wydajne rolnictwo o wysokiej mechanizacji i wysokim zużyciu nawozów sztucznych marikultura Konflikt o Kuryle z Rosją Problem z elektrownią atomową w Fukuszimie

118 BLISKI WSCHÓD Bliski Wschód to kraje położone w rejonie Zatoki Perskiej i wschodniego wybrzeża Morza Śródziemnego Kraje arabskie posiadające blisko 40% zasobów gazu ziemnego i 60% zasobów ropy naftowej 90% ludności to wyznawcy islamu Wraz ze spadkiem zasobów ropy naftowej następuje bardzo dynamiczny rozwój innych gałęzi przemysłu, rolnictwa i usług, zwłaszcza turystyki Liczne konflikty zbrojne