Waldemar TOMALAK. Zakład Fizjopatologii Układu Oddychania, Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc, Oddział w Rabce-Zdroju.

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Waldemar TOMALAK. Zakład Fizjopatologii Układu Oddychania, Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc, Oddział w Rabce-Zdroju."

Artur Domagała
8 lat temu
Przeglądów:

1 Waldemar TOMALAK Zakład Fizjopatologii Układu Oddychania, Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc, Oddział w Rabce-Zdroju.

2 Technika znana od lat 90tych XX wieku Pomiary szybkie, powtarzalne, możliwe do stosowania w testach bronchomotorycznych Stosowana z powodzeniem zwłaszcza u dzieci Teoretycznie umożliwiająca ocenę stanu drobnych dróg oddechowych

bronchomotorycznych Stosowana z powodzeniem zwłaszcza u

3 Fala ciśnieniowa z głośnika dociera do układu oddechowego i wywołuje reakcję przepływową. Dokonujemy pomiarów oporów w różnych częstotliwościach: R5 opór przy 5 Hz suma oporów w u.o. R20 opór przy 20 Hz reprezentuje opory centralne Różnica R5-R20 jest miarą oporów peryferyjnych = stanu drobnych dróg oddechowych. V Pm

Dokonujemy pomiarów oporów w różnych częstotliwościach: R5 opór przy 5 Hz suma

4 Wg literatury można je wykonać już od 3 r.ż. Górna granica nie określona. Doświadczenia własne: - najmłodszy: 2 lata i 2 tygodnie (!!); - najstarszy - ~97 lat

Parametr Opis Interpretacja R5 R20 Opór układu oddechowego przy 5 Hz Opór układu oddechowego przy 20 Hz R5 reprezentuje całkowite opory systemu oddechowego (opory pozatorakalne, opór centralnych i

5 Parametr Opis Interpretacja R5 R20 Opór układu oddechowego przy 5 Hz Opór układu oddechowego przy 20 Hz R5 reprezentuje całkowite opory systemu oddechowego (opory pozatorakalne, opór centralnych i obwodowych dróg oddechowych) R20 reprezentuje opory proksymalne (opory pozatorakalne i opór centralnych dróg oddechowych R5-R20 Różnica oporów pomiędzy 5 i 20 Hz R5-R20 odpowiada oporowi peryferyjnych dróg oddechowych. X5 Reaktancja przy 5 Hz Związana z własnościami elastycznymi. Postuluje się jej związek z obwodowymi d.o. Fn Częstotliwość rezonansowa Częstotliwość w której reaktancja układu oddechowego osiąga wartość 0.

oddechowych R5-R20 Różnica oporów pomiędzy 5 i 20 Hz R5-R20 odpowiada oporowi peryferyjnych dróg oddechowych.

6 IOS u dzieci przedszkolnych Doświadczenie z pomiarami z użyciem ustnika liczba razem Udane, prawidłowe nieudane 2 years 3 years 4 years 5 years W. Kamin. I. Bieber, H. Trübel (1995)

7 W badaniu B. Nowowiejskiej i wsp. (Pediatric Pulmonology 2008) na 133 dzieci w wieku 3-4 lat 6 nie potrafiło wykonać badania a 27 dzieci odmówiło udziału w badaniu. Odsetek dzieci współpracujących w tej grupie wiekowej 75% B. Nowowiejska, W. Tomalak, J. Radliński, G. Siergiejko, W. Latawiec, M. Kaczmarski. Pediatric Pulmonology 2008.

badania a 27 dzieci odmówiło udziału w badaniu.

9 r = r = W. Tomalak i wsp., ERS, Copenhagen, 2005

10 Można więc do oceny drożności zastosować IOS Przykład: SPIROMETRIA IOS

15 R5-R20/R5 15% 24% 27% 34% 46% L. Jarenback i wsp. Pulmonary Medicine 2013.

16 .. Jest niewątpliwie interesującą alternatywą dla innych technik W Polsce poza Rabką w ostatnich latach pomiary IOS można było wykonać: - W Poznaniu; - Białymstoku; - Karpaczu Dołączyły ośrodki pneumonologii u dorosłych (Poznań, Bydgoszcz) Mam nadzieję że dołączą dodatkowe (Warszawa)

W Poznaniu; - Białymstoku; - Karpaczu Dołączyły ośrodki pneumonologii

17 POMIARY STĘŻENIA TLENKU AZOTU (NO) W POWIETRZU WYDYCHANYM FeNO

18 NO w powietrzu wydychanym pochodzi z dolnych dróg oddechowych i zatok Produkcja NO odbywa się poprzez syntazę NO znalezioną w komórkach wielu typów. J Allergy Clin Immunol 2003: 111:256-62; Physiol Rev 2004; 84:731-65; Am J Resp Crit Care Med 2005;

19 Podwyższone poziomy astma Atopia z astmą lub bez Zaostrzenie POChP Zarostowe zapalenie pęcherzyków w przebiegu po transplantacji Rozstrzenie oskrzeli Infekcje wirusowe u.o Marskość watroby Obniżony poziom NO mukowiscydoza Infekcja HIV Nadciśnienie tętnicze PCD Am J Resp Crit Care Med 2005;

Metodologia pomiarów NO w powietrzu wydychanym jest standaryzowana: European Respiratory Society (ERS) opublikowało rekomendacje w 1997 American Thoracic

20 Metodologia pomiarów NO w powietrzu wydychanym jest standaryzowana: European Respiratory Society (ERS) opublikowało rekomendacje w 1997 American Thoracic Society (ATS) opublikowało rekomendacje w 1999 ATS/ERS wspólne stanowisko Am J Resp Crit Care Med 2005; ; Am J Resp Crit Care Med 2006: 173:811-13

Society (ATS) opublikowało rekomendacje w 1999 ATS/ERS wspólne stanowisko -

21 Wskaźnik odpowiedzi na leczenie przeciwzapalne w astmie Do monitorowania odpowiedzi klinicznej na leczenie przeciwzapalne Marker stosowania się (compliance) do leczenia Narzędzie screeningowe w diagnostyce astmy Predyktor zaostrzeń astmy J Allergy Clin Immunol 2003: 111:256-62; J Allergy Clin Immunol 2006; 117:

22 Badani: zdrowi (kontrola) i chorzy na astmę Badanie obserwacyjne ENO (ppb) Control (n=67) Asthma [not on steroid] (n=61) Asthma [on steroid] (n=61) Lancet 1994: 343:133-5

23 badani : 54 chorych na astmę; wiek 6-16 lat Protokół 4 tygodnie: Budesonide (BUD) 400 mcg BID 4 wk washout 8 wk randomizacja : BUD 200 mcg BID lub Placebo ENO (ppb) Wk 0 (Baseline) Wk 4 (Bud 400 BID) Wk 8 (Washout) Wk 16 (Bud 200 BID) Wk 16 (No Steroid) Eur Res J 2002: 19:

24 POMIAR POZIOMU TLENKU AZOTU W POWIETRZU WYDYCHANYM Silkoff et al., AJRCCM 1997

25 Współpraca (odsetek uzyskanych pomiarów) 1. 40% u dzieci 4 letnich 2. ~100% u dzieci 10-letnich JACI VOLUME 115, NUMBER

Pomiary FeNO są standaryzowane Wdech powietrzem wolnym od NO (< 5ppb) Zalecenia ATS z 1999 zalecają pomiar przy przepływie 50 ml/s ZALECENIA ATS & ERS Wydech z restryktorem

26 Pomiary FeNO są standaryzowane Wdech powietrzem wolnym od NO (< 5ppb) Zalecenia ATS z 1999 zalecają pomiar przy przepływie 50 ml/s ZALECENIA ATS & ERS Wydech z restryktorem ciśnieniowym Odstawienie leków rozkurczowych 6 godzin przed pomiarem American Thoracic Society, European Respiratory Society. Am J Respir Crit Care Med. 2005;171(8):

27 Wartości należne eno u dzieci FE NO koreluje dodatnio z wiekiem i wzrostem Górna granica normy wynosi 15 ppb dla dzieci 4 letnich wzrasta do ok. 25 ppb u 16-latków FE NO wzrasta z ok. 7 to 14 ppb gdy wzrost rośnie ze 120 do 180 cm Malmberg et al., Ped Pulmonol 2006; Buchvald et al., JACI 2005

28 Rozmaite typy analizatorów stacjonarne i przenośne Im tańszy analizator, tym droższe pojedyncze badanie.

29 NIOX Mino Kalibrowany u producenta/dostawcy; Praca off-line; czas analizy próbki:~ 90 sec. Czujnik elektrochemuczny o ograniczonej żywotności (1 r); przenośny; Czułośc ± 5 ppb Zakres ppb Mierzy FeNO z ust i nosa; Tani ale drogi w eksploatacji;

czułośc 0,06ppb Zakres 0,1 5000 ppb Mierzy FeNO z ust i nosa

30 EcoMedics CLD 88sp Kalibracja dwupunktowa gaz kalibracyjny + 0 Praca w czasie rzeczywistym Czujnik chemiluminescencyjny czułośc 0,06ppb Zakres 0, ppb Mierzy FeNO z ust i nosa Stosunkowo drogi Niskie koszty eksplatacyjne (standardowe filtry)

Podobne dokumenty

Czy to nawracające zakażenia układu oddechowego, czy może nierozpoznana astma oskrzelowa? Zbigniew Doniec

Czy to nawracające zakażenia układu oddechowego, czy może nierozpoznana astma oskrzelowa? Zbigniew Doniec Klinika Pneumonologii, Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc OT w Rabce-Zdroju Epidemiologia Zakażenia