WANT2LEARN Chcę się uczyć

Transkrypt

1 PROJEKT WANT2LEARN Chcę się uczyć Nie taki diabeł straszny czyli krótki podręcznik po świecie Internetu i środowiska Windows. Autor: Jan Rojewski

2 SPIS TREŚCI 1. Wstęp Dlaczego Windows Podstawowe nazwy stosowane w środowisku Windows Funkcjonalność systemu Windows... 8 a. Menu Start... 8 b. Nie tylko praca... 8 c. Czy pocztę przyniesie listonosz Pakiet Microsoft Office... 9 a. Microsoft Word... 9 b. Outlook Express c. Microsoft Excel d. Microsoft PowerPoint Urządzenia peryferyjne drukarka, skaner a. Drukarka b. Skaner Co daje nam Internet? a. Komunikacja ze światem b. Chcę podyskutować w Internecie Bezpieczeństwo w sieci a. Wiedza internetowa b. Zagrożenia c. Jak się bronić? Coś na koniec Autor : Jan Rojewski Nie taki diabeł straszny 2

3 1. WSTĘP Podręcznik został stworzony po to, aby ułatwić poruszanie się po systemie Windows XP [czyt. łindołs iks pe]. Zawiera informacje, które w znacznym stopniu pomogą Ci poznać i zrozumieć działanie w środowisku Windows. Podręcznik pomoże Ci również dokładniej poznać zjawisko, jakim jest Internet jakie niesie korzyści i jakie zagrożenia. Mam nadzieję, że będziesz tu często zaglądać. 2. DLACZEGO WINDOWS? to w języku angielskim okna. System Windows korzysta właśnie z okien, to znaczy, że każdy folder, aplikacja czy program, może zostać uruchomiony w nowym oknie. Okna są to widoczne na ekranach monitorów komputerowych prostokąty wyposażone w przyciski, paski, menu. Poniżej przedstawiamy przykładowe zdjęcie okna programu Outlook Express [czyt. ałtluk ekspres]. 3

4 Praca w środowisku Windows wymaga nie tylko poznania nazewnictwa wszystkich funkcji, przycisków itp., lecz przede wszystkim oswojenia w poruszaniu się po systemie. Chodzi o to, żeby zdać sobie sprawę, że komputer nie jest straszną maszyną, lecz może nam ułatwiać wiele spraw. Używając komputera do pracy, lub nawet do zabawy, nabieramy pewności w posługiwaniu się tym sprzętem. Coraz łatwiej nam korzystać z zawartości komputera, poznajemy nowe programy i jesteśmy w stanie coraz szybciej odnaleźć to, czego potrzebujemy. Większość czynności można tutaj wykonać intuicyjnie, dlatego ZABRANIAMY UCZENIA SIĘ NA PAMIĘĆ! Gdy już Drogi Użytkowniku oswoisz się z Windowsem, będzie to dla Ciebie rutynowe działanie, aby wykonać zaplanowane zadanie. W tym podręczniku znajdziesz podstawowe informacje dotyczące komputera, systemu Windows, oprogramowania, a także tego, czym jest Internet i jak z niego korzystać. Zachęcamy Cię do dokładniejszego zapoznania się z omawianymi programami, a także namawiamy do odwiedzenia polecanych stron. 4

5 3. PODSTAWOWE NAZWY STOSOWANE W ŚRODOWISKU WINDOWS PULPIT obszar na ekranie, gdzie umieszczane są okna i ikony PASEK ZADAŃ pasek w systemie Windows, który zawiera spis aktualnie uruchomionych i otwartych folderów. Z lewej strony paska zadań znajduje się przycisk Start IKONY są to graficzne symbole (rysunki), reprezentujące program, plik czy polecenie, ułatwiające rozpoznanie funkcji tego obiektu 5

6 KLIKNIĘCIE naciśnięcie i zwolnienie przycisku myszy 6

7 PLIKI zbiory informacji zapisanych w formie czytelnej dla programu komputerowego (poniżej przedstawiony przykładowy plik graficzny) FOLDERY są to miejsca do przechowywania plików OKNA prostokąty na ekranie zawierające informacje, które można obejrzeć lub nad którą aktualnie pracuje Użytkownik DOKUMENT plik zawierający takie informacje jak tekst, dźwięki czy grafika, dokumenty są tworzone i zmieniane wewnątrz programów (np. przykładowy dokument programu Microsoft Word DWUKROTNE KLIKNIĘCIE naciśnięcie dwa razy (szybkim ruchem) lewego przycisku myszy MAKSYMALIZACJA powiększanie okna na cały ekran MINIMALIZACJA pomniejszanie okna (przeniesienie na pasek zadań) 7

8 4. FUNKCJONALNOŚĆ SYSTEMU WINDOWS a. Menu start Korzystanie z systemu Windows XP rozpoczynamy najczęściej od kliknięcia przycisku Start, w celu rozwinięcia menu Start. Rozwinięte menu zawiera spis wybranych programów, które możemy teraz otworzyć, klikające je, z poziomu tego menu. Dopiero po kliknięciu pozycji Wszystkie programy rozwija się duża lista oprogramowania zainstalowanego na naszym komputerze. b. Nie tylko praca System Windows XP, oprócz tego, że wykorzystywany jest do pracy, może też pełnić funkcje rozrywkowe. Został wyposażony w programy multimedialne, które uprzyjemnią nam czas. Jednym z takich programów jest Windows Media Player, w którym możemy uruchomić pliki muzyczne (najczęściej spotykany format to obecnie mp3) i pracując słuchać muzyki. Dodatkowo program Windows Media Player posiada opcję odtwarzania filmów video. Widać więc, że nasz komputer nie musi kojarzyć się tylko z pracą i obowiązkami, lecz również z rozrywką i przyjemnością. c. Czy pocztę przyniesie listonosz? Nasz wspaniały system Windows bardzo miło zaskoczy nas i tutaj. Jeśli wykorzystujemy Internet także do wysyłania i odbierania wiadomości (tzw. i), nie musimy już wykonywać tych czynności przez stronę WWW. System Windows wprowadził udogodnienie w postaci programu pocztowego Outlook Express (w skrócie Outlook, [czyt. ałtluk]). Po odpowiedniej konfiguracji (prawidłowym ustawieniu) Outlooka, nie musimy już logować się na stronie WWW, żeby sprawdzić naszą pocztę. Taki sposób jest dobry w momencie, gdy posiadamy własny komputer i nie musimy odwiedzać kawiarenki 8

9 internetowej. Outlook zna hasło dostępu do naszego konta i sam sprawdza, czy są na nim jakieś nowe wiadomości, a jeśli tam są, to je ściąga do skrzynki pocztowej w komputerze. Bardzo ułatwia to organizację przychodzących i wysyłanych wiadomości . Outlook posiada wiele dodatkowych, przydatnych funkcji. Jedną z nich jest np. opcja żądania potwierdzenia odebrania lub przeczytania wiadomości . Polega to na tym, iż odpowiednio ustawiając opcje wysyłanej wiadomości, otrzymamy komunikat, że nasz elektroniczny list dotarł i został przeczytany. 5. PAKIET MICROSOFT OFFICE a. Microsoft Word Microsoft Word [czyt. łord] jest także niezwykle użytecznym narzędziem Pakietu Office. Program umożliwia edytowanie tekstów tzn. ich tworzenie, redagowanie i formatowanie. Word pozwala na to, by tworzone przez nas dokumenty tekstowe miały przejrzystą formę tzn. jednolitą czcionkę, wyrównane akapity. Dodatkowo zainstalowany słowniczek pomaga nam korygować popełnione błędy językowe. Program jest niezastąpiony przy pisaniu zarówno krótkich notatek, jak i obszernych prac. Zrobienie spisu treści trwa tylko kilka chwil. W tworzone przez nas pliki możemy wklejać dowolne ilustracje, zdjęcia, wykresy, a przede wszystkim tekst, z różnych innych dokumentów. Te wszystkie funkcje sprawiają, że nasza praca edytorska jest dużo szybsza i prostsza. Sformatowany w ten sposób dokument z łatwością można wydrukować w wielu egzemplarzach lub wysłać pocztą elektroniczną za pomocą Outlooka. 9

10 b. Outlook Express Aby odebrać nową wiadomość trzeba otworzyć folder Skrzynka odbiorcza, umieszczony z lewej strony okna Outlook Express. W skrzynce odbiorczej widać czy jest nowa wiadomość. Skrzynka odbiorcza - Outlook Express, znajduje się w prawym górnym rogu tego okna. c. Microsoft Excel Jeśli zechcemy, możemy również zakupić do naszego komputera dodatkowe oprogramowanie w postaci zestawu programów biurowych Microsoft Office (tak zwany pakiet Microsoft Office). Jest to oprogramowanie do prac biurowych i zawiera przynajmniej 3 programy: Microsoft Word, Microsoft Excel i Microsoft Power Point. Aplikacja (program) Microsoft Excel (w skrócie Excel) jest stosowana w szerokim zakresie do tworzenia tabel, harmonogramów, raportów. Jest to tzw. arkusz kalkulacyjny, w którym można bez ograniczeń zliczać i sumować wartości. Bez kłopotu można prowadzić w Excelu analizę danych. Bardzo pomocne podczas pracy w tej aplikacji są formuły, czyli specjalnie zapisywane polecenia, które automatycznie mogą zliczać wartości np. w tabeli. Excel, oprócz specyficznych funkcji, posiada również narzędzia standardowe dla całego pakietu Office. Paski, na których umieszczone są różne menu, wyglądają bardzo podobnie i mają podobne lub takie samo zastosowanie, co dotyczy wielu przycisków. 10

11 Poniżej przedstawiono przykładową tabelę wykonaną w programie Microsoft Excel. d. Microsoft PowerPoint Kolejnym bardzo przydatnym narzędziem jest Microsoft PowerPoint. Dzięki temu programowi możemy tworzyć prezentacje multimedialne. Prościej mówiąc, korzystając z tego programu mamy możliwość stworzenia pokazu slajdów, dodania do niego animacji, jak również elementów audio (np. muzyki). Jest wykorzystywany przez pracowników biurowych, biznesmenów, trenerów, nauczycieli i bywa bardzo przydatny na wszelkiego rodzaju spotkaniach lub konferencjach. Oczywiście możemy używać PowerPointa do celów rozrywkowych, np. tworząc pokaz slajdów dla naszych znajomych, z wykorzystaniem zdjęć (np. z wakacji). 11

12 Każdy slajd możemy zaprojektować według wcześniej ustalonego schematu (szablonu). Dzięki temu możemy stworzyć prezentację, która spełnia osobiste wymagania i zapotrzebowania adresatów. PowerPoint pomaga nam w efektowny sposób, przekazać wiedzę. Oznacza to, że możemy stworzyć atrakcyjną, bogatą w efekty graficzne i dźwiękowe prezentację multimedialną, która będzie zachwycała wspaniałym wyglądem i skupi uwagę naszych słuchaczy. Jak przystało na aplikację pakietu Office wygląd przycisków i pasków został specjalnie ujednolicony, aby łatwiej orientować się w ich funkcji. Znaczy to, że w całym pakiecie Office paski, przyciski czy narzędzia, które mają podobne funkcje, mają też podobny lub taki sam wygląd. Poniżej zamieszczono przykładowy wygląd ekranu w programie Microsoft PowerPoint. 12

13 6. URZĄDZENIA PERYFERYJNE DRUKARKA, SKANER Urządzenia peryferyjne są to urządzenia dodatkowe, podłączane do komputera, w celu zwiększenia możliwości działania. Czym więcej urządzeń peryferyjnych podłączę do komputera, tym więcej rzeczy mogę samodzielnie zrobić. Bardzo fajnie, prawda? a. Drukarka Urządzenie to pozwala przenieść na papier, czyli wydrukować, tekst np. CV napisane w Wordzie. To super sprawa, ponieważ mogę wydrukować sobie, cokolwiek napiszę. Jeśli przyjdzie mi ochota napisać pamiętnik na komputerze, mogę go następnie przenieść na papier i zabrać wszędzie ze sobą. b. Skaner Skaner jest kolejnym urządzeniem peryferyjnym, które bardzo lubię, ponieważ jego działanie jest odwrotne niż drukarki. Chodzi o to, że przy pomocy skanera mogę przenieść informacje, które mam np. na kartce, do pamięci mojego komputera. Taka czynność nazywa się skanowaniem. To bardzo przydatne urządzenie. Pamiętam, kiedyś znalazłem mnóstwo zdjęć z wakacji, chciałem je pokazać koledze z innego miasta. 13

14 Pomyślałem, że może prześlę mu pocztą, ale z drugiej strony to bardzo długo trwa, a może zdjęcia zaginą, nie dotrą. Sam nie wiedziałem, co zrobić. Poza tym nie chciałem pozbywać się zdjęć. Wtedy z pomocą przyszedł mi inny mój kolega, który powiedział: Słuchaj zeskanuj zdjęcia i wyślij em. Nie wiedziałem, o co chodzi, ale on mi wszystko wytłumaczył. Pomógł mi skorzystać ze skanera, moje zdjęcia znalazły się w komputerze. Tego samego dnia mój kolega z innego miasta miał zeskanowane zdjęcia u siebie w komputerze. To się nazywa ekspres, prawda? 7. CO DAJE NAM INTERNET? Internet to przede wszystkim nasze okno na świat. Dzięki niemu, nie ruszając się z miejsca, możemy dotrzeć wszędzie, gdzie tylko nam się zamarzy. Umiejętnie korzystając z zasobów Internetu, możemy znaleźć informacje na wszystkie interesujące nas tematy. Jednak to, co najważniejsze, to perspektywy, jakie otwiera przed nami dostęp do Internetu: możliwość kontaktu z całym światem, zarabiania pieniędzy, czy możliwość znalezienia pracy. 14

15 W obliczu trudności na rynku pracy, to właśnie dzięki Internetowi zwiększają się nasze szanse na znalezienie interesującej nas oferty. Wszystko, co musimy zrobić to odwiedzać odpowiednie strony, szukać pracodawców i wysyłać swoje CV. Do korzystania z Internetu niezbędne są przeglądarki internetowe ( np. takie jak prezentowany w szkoleniu program Internet Explorer), które mają za zadanie ułatwić nam wyszukanie odpowiedniej strony internetowej. Dzięki nim możemy również pobrać z Internetu interesujące nas pliki. Mamy także możliwość zapisania ulubionych stron. Przeglądarki oferują nam dodatkowo zapamiętywanie haseł, w związku z tym nie musimy już za każdym razem wpisywać hasła, gdy na stronie jest ono wymagane, ponieważ przeglądarka internetowa zrobi to automatycznie za nas. Inne znane przeglądarki internetowe to m.in. Mozilla Firefox, Opera, Konqueror. Polecane strony: Jeśli tylko podejmiemy próbę poszukiwania pracy, to w 50% już jesteśmy na wygranej pozycji. Naprawdę wiele zależy tutaj od naszego podejścia. Najważniejsze to szukać, szukać, szukać i nie poddawać się. Nie zrażać się niepowodzeniami. Śledzić Internet w poszukiwaniu nowych ofert pracy, wysyłać CV, chodzić na rozmowy o pracę, aby wreszcie osiągnąć zamierzony cel i dostać wymarzoną posadę. 15

16 a. Komunikacja ze światem Tak jak mówiłem wcześniej, Internet daje nam możliwość kontaktu z całym światem. W obecnej sytuacji, gdy rozmowy telefoniczne są dość drogie, bardzo przydatne mogą okazać się komunikatory internetowe. Są to programy napisane specjalnie do komunikowania się z innymi użytkownikami przy wykorzystaniu Internetu. Większość z tych programów jest darmowa, więc możemy porozmawiać oszczędzając pieniądze. Programy tego typu oferują nam możliwość prowadzenia rozmów głosowych oraz przesyłania danych. Żeby nie było tak pięknie, trzeba powiedzieć o wadzie komunikatorów. Nie znając naszego rozmówcy, nie możemy mieć pewności, czy osoba ta ma dobre intencje. Kontaktowanie się z przypadkowymi osobami jest szczególnie niebezpieczne w przypadku, gdy z Internetu korzystają dzieci. Tu pojawia się kolejny istotny postulat kontrolujmy, co nasze dzieci robią w Internecie, na jakie strony wchodzą, z kim rozmawiają. Polecane strony:

17 Poniżej przedstawiony został przykładowy komunikator internetowy rozmowa przy wykorzystaniu klawiatury komputera. 17

18 b. Chcę podyskutować w Internecie Mówiliśmy już o rozmowach prowadzonych dzięki Internetowi przy użyciu komunikatorów typu Gadu-Gadu. Istnieją jednak inne formy wymiany myśli i poglądów. Jeśli chcemy o czymś porozmawiać, a chcemy pozostać anonimowi, najlepszym sposobem jest prowadzenie rozmowy na forum internetowym. Co to jest forum internetowe? To miejsce, w którym każdy może porozmawiać o wszystkim. Dyskusja toczy się wśród użytkowników forum, którzy je odwiedzają, kontrolują. Nie jest to rozmowa bezpośrednia, a to oznacza, że pisząc, nie uzyskamy automatycznie i szybko odpowiedzi (tak jak możemy to zaobserwować w Gadu-Gadu). Dyskusja trwa tak długo, jak długo rozmówcy mają ochotę wypowiadać się na dany temat. Dostęp do dyskusji (do forum) jest możliwy w każdym momencie i nie jest ograniczony czasem. Tak więc, jeśli chcemy poruszyć interesujący nas temat i trafić do nieograniczonej liczby odbiorców, korzystajmy z forum. W Internecie znaleźć można różnego rodzaju tematyczne fora. Jeśli interesujemy się np. motoryzacją, lub modą wystarczy odszukać odpowiednie forum, gdzie spotkamy ludzi o podobnych zainteresowaniach, z którymi możemy wymienić się doświadczeniami lub o coś zapytać. Takie internetowe tematyczne fora okazują się wielokrotnie bardzo pomocne, bowiem nie musimy szukać książek z danej tematyki. Wystarczy, że ktoś z osób obecnych na forum zna odpowiedź na nasze pytania i może się taką wiedzą z nami podzielić. 18

19 Poniżej przykładowe zdjęcie forum internetowego. 19

20 8. BEZPIECZEŃSTWO W SIECI Wydawałoby się, że Internet jest super, wszystko można tam znaleźć, nic nam nie grozi, bo siedzimy sobie spokojnie na fotelu, pijemy herbatkę. Jest OK. To nie jednak takie proste. Internet, oprócz tego, że dostarcza nam nieograniczonej wiedzy, niesie również ze sobą wiele zagrożeń i niebezpieczeństw. Po pierwsze, należy wreszcie skończyć z mitem, że wszyscy jesteśmy w Internecie anonimowi. Na pierwszy rzut oka, może to tak wyglądać, jednak dla wprawnego użytkownika sieci Internet jest jasne, że wszędzie w Internecie zostawiamy po sobie ślady. Oznacza to, że odwiedzając jakąkolwiek stronę internetową, osoby odpowiedzialne za jej nadzorowanie, są w stanie dowiedzieć się dokładnie kto i kiedy wchodził na daną stronę WWW. Jeśli pobieramy z Internetu pirackie (nielegalne) oprogramowanie, może się okazać, że któregoś dnia pojawi się u nas policja. a. Wiedza internetowa Pamiętajmy, że Internet w dużym stopniu tworzony jest przez użytkowników, a więc przez wszystkich, a ponieważ wielu z nas nie jest specjalistami w danej dziedzinie, informacje zamieszczane na stronach internetowych często są nieścisłe, a zdarza się, że są błędne i nieprawdziwe. Chodzi o to, że użytkownicy Internetu (tzw. internauci) w wielu przypadkach sami umieszczają rzeczy na stronach internetowych, korzystając z własnej wiedzy. Stąd moja kolejna rada lepiej nie ufać informacjom znalezionym w Internecie, jeśli nie mamy pewności, co do ich źródła. b. Zagrożenia Internet niesie ze sobą również zagrożenia innego rodzaju. Pewnie słyszeliście o wirusach. Nie są to wirusy powodujące choroby, ale mają z nimi wiele wspólnego. Tak jak przypadkowo złapany wirus niszczy i osłabia nasz organizm, w ten sam sposób działa wirus komputerowy. Możemy go złapać, np. odwiedzając nieznane strony internetowe. Wirus komputerowy to program, który został napisany przez 20

21 człowieka i ma na celu niszczenie komputera. Wirusy mogą mieć różną formę. Począwszy od takich, które nieznacznie uszkodzą informacje zapisane na naszym komputerze lub takich, które ujawnią się nam np. odgrywając niespodziewanie jakąś melodyjkę (takie wirusy są raczej niegroźne i jedyny ich zły wpływ na nasz system komputerowy, to spowolnienie działania komputera), a skończywszy na wirusach niszczących całe programy, systemy komputerowe i sieci komputerowe. Wiele firm na świecie poniosło ogromne straty właśnie z powodu takich wirusów, które stanowią też wielkie utrapienie dla przeciętnych użytkowników komputerów. Nie oznacza to oczywiście, że jako użytkownicy jesteśmy całkowicie bezbronni wobec świata wirusów komputerowych. Są pewne metody obrony, ale o nich opowiem nieco później. Kolejnym zagrożeniem, jakie niesie ze sobą Internet, są ludzie, posiadający niekiedy ogromną wiedzę z dziedziny komputerów, jednak wykorzystujący ją w zły, naganny sposób. Mówię teraz o osobach potocznie nazywanych hakerami. Są to ni mniej, ni więcej włamywacze. Jednak nie zwykli domowi włamywacze, tylko włamywacze komputerowi. Korzystając dostępu do Internetu, ludzie Ci potrafią włamać się na dowolny komputer podłączony do sieci i ukraść z niego dane. Oczywiście hakerów można namierzyć. Kto wygrywa w takim pościgu złodzieja informacji, zależy od ich i naszych umiejętności. Jak się bronić? Najłatwiejszym sposobem obrony przed atakami z Internetu jest rozważne korzystanie z sieci. Oznacza to przede wszystkim otwieranie tylko zaufanych stron internetowych, są to strony ogólnie znane i uznawane za bezpieczne. Nie należy również pobierać danych z niepewnych źródeł w Internecie. Siedliskiem wirusów są np. programy służące do pobierania muzyki z Internetu lepiej z nich nie korzystać. Często jednak takie działania ochronne okazują się niewystarczające i nasz komputer jest atakowany przez wirusy. Kolejnym sposobem ochrony naszego systemu jest stosowanie oprogramowania antywirusowego. Są to specjalne programy stworzone właśnie po to, żeby czuwać 21

22 nad bezpieczeństwem naszego komputera. Moja kolejna rada brzmi tak: stosujmy oprogramowanie antywirusowe, ono pomoże nam ochronić nasze komputery. Na rynku istnieje wiele dostępnych antywirusów (programów antywirusowych). Każdy użytkownik Internetu powinien taki program posiadać i regularnie sprawdzać komputer, czy nie ma w nim wirusów. Obecnie wiele tego typu programów posiada specjalne funkcje, które zapobiegają również włamaniom dokonywanym przez hakerów, a jeśli pojawiają się próby włamania, to nasz program takie zdarzenie odnotuje i powiadomi nas o tym. 9. COŚ NA KONIEC Drogi Czytelniku, Użytkowniku systemu Windows XP, mam nadzieję, że ten podręcznik pomoże Ci poznać i zrozumieć podstawy dotyczące korzystania z komputera i Internetu. Moim zadaniem było oprowadzenie Cię po środowisku Windows XP. Chciałbym, żebyś drogi Użytkowniku zauważył, jak bardzo pomocnym narzędziem jest komputer. Znasz podstawowe pojęcia systemu, wiesz jak korzystać z niektórych programów. Mam nadzieję, że poruszanie się po Internecie nie jest już dla Ciebie zagadką i nie stanowi problemu. Po naszym szkoleniu, złap oddech i zastanów się, jak dużo się nauczyłeś, ile nowych rzeczy poznałeś i pomyśl, jak je wykorzystać. My daliśmy Ci wędkę, Ty zacznij łapać ryby. Mówiąc prościej. Przekazaliśmy Ci podstawowe informacje dotyczące korzystania z komputera, do Ciebie teraz będzie należało, w jaki sposób wykorzystasz tę wiedzę. Najważniejsze, że masz już możliwość samodzielnego odkrywania kolejnych funkcji w Twoim komputerze. Starałem się także pokazać, jak wiele możesz osiągnąć posługując się Internetem. Szukasz pracy? Internet pomoże Ci znaleźć wymarzoną ofertę. Chcesz zarobić pieniądze? Sprzedaj coś na Allegro. Chcesz z kimś porozmawiać? Skorzystaj z Gadu-Gadu lub wejdź na forum internetowe. 22

23 Internet jest skarbnicą wiedzy, jednak trzeba z niej umiejętnie korzystać. Jeśli drzwi do zdobywania wiedzy wydawały Ci się zamknięte, szkolenie dało Ci umiejętność ich otwarcia i dotarcia do informacji, których szukasz. Jesteś na dobrej drodze, aby rozwinąć swoje zdolności i umiejętności. Powodzenia. 23