dla absolwentów z lat

Transkrypt

1 TEMATY NA WEWNĘTRZNĄ CZĘŚĆ EGZAMINU MATURALNEGO Z JĘZYKA POLSKIEGO dla absolwentów z lat ROK SZKOLNY 2014/2015 LITERATURA 1. Obraz powstania warszawskiego w literaturze faktu. Omów zagadnienie na podstawie wybranych pamiętników i dzienników. Porównaj relacje. 2. Przemiany wzorca wojownika i rycerza w kontekście historycznym. Zestaw i porównaj na wybranych przykładach z literatury różnych epok. 3. Różne sposoby funkcjonowania tradycji homeryckiej w literaturze polskiej. Omów na wybranych 4. Mistrzowie i uczniowie wśród twórców literatury. Przedstaw, ujawniające się w dziełach, związki między ich twórczością. 5. Inspiracje twórczością Jana Kochanowskiego w literaturze późniejszych epok. Zaprezentuj temat na przykładzie wybranych utworów. 6. Różne relacje między jednostką a zbiorowością w ujęciu twórców dwóch wybranych epok. Rozważ problem. 7. Dialog twórców literatury z filozofami. Przedstaw problem na wybranych przykładach dzieł literatury dawnej lub/i współczesnej. 8. Porównaj różnorodne ujęcia motywu utopii i antyutopii w wybranych utworach literackich. 9. Topos drogi (homo viator). Zaprezentuj topos wędrówki, podróży na podstawie wybranych utworów literackich z przynajmniej trzech epok. 10. Biografia poety romantycznego jako tworzywo literackie. Omów na wybranych 11. Polacy w satyrze i karykaturze literackiej. Przedstaw sposoby kreowania portretów. 12. Przedstaw rolę lektur w kształtowaniu charakterów postaci literackich. Omów na wybranych 13. Przedstaw i porównaj literacki obraz miasta i jego mieszkańców w twórczości wybranych pisarzy różnych epok. Określ jego funkcje. 14. Różne sposoby wykorzystania kategorii czasu w wybranych utworach epickich lub/i dramatycznych różnych epok. 15. Na wybranych przykładach z różnych epok objaśnij funkcję konwencji onirycznej w kreowaniu świata przedstawionego. 16. Etos inteligenta i jego demaskacja. Przedstaw problem na wybranych przykładach tekstów kultury XIX i XX wieku. 17. Tradycja literacka kontynuowana i odrzucana w literaturze dwudziestolecia międzywojennego. Omów na wybranych 18. Sposoby kreowania przestrzeni i czasu w twórczości Brunona Schulza. Przedstaw na wybranych 19. Kamienica jako przestrzeń życia człowieka. Rozważ na wybranych przykładach, omawiając funkcje tego motywu w literaturze XIX i XX wieku. 20. Odwzorowywanie świata, prowokacja, eksperyment artystyczny. Omów temat, posługując się wybranymi przykładami z literatury współczesnej (np. O. Tokarczuk, A. Stasiuk, T. Tryzna, P. Huelle). 21. Rozważ zagadnienie, czy polski dramat współczesny stworzył swój typ bohatera. Omów problem w oparciu o przykłady literackie XX wieku. 22. Zaprezentuj kreację bohatera i powrót do wartości w rzeczywistości socrealistycznej w wybranych utworach (np. M. Hłaski, T. Konwickiego, L. Tyrmanda). 23. O artystach przeklętych - outsiderzy, kaskaderzy literatury - omów na wybranych przykładach utworów (np. M. Hłaski, E. Stachury, R. Wojaczka,, H. Poświatowskiej). 24. Zaprezentuj antyk jako źródło inspiracji twórców dwóch wybranych epok literackich.

2 25. Zaprezentuj i porównaj różne ujęcia motywu gór w literaturze dwóch epok. 26. Zaprezentuj eksperymenty lingwistyczne we współczesnej poezji polskiej (np. M. Białoszewski, S. Barańczak, T. Karpowicz, E. Lipska, poezja Brulionu - M. Świetlicki, J. Podsiadło). 27. Groteska jako sposób wyrażania w literaturze tragiczności świata. Omów na przykładach wybranych utworów. 28. Folklor jako inspiracja dla pisarzy różnych epok. Omów, posługując się przykładami z różnych epok. 29. Porównaj postawy bohatera tragicznego w literaturze antycznej, romantycznej i współczesnej. 30. Sarmatyzm jako zjawisko kontrowersyjne. Omów problem na wybranych 31. Jaki wpływ na życie człowieka wywiera władza w państwie? Porównaj różne postawy bohaterów literackich. 32. Omów funkcje przyjaźni jako motywu literackiego w wybranych utworach literackich. 33. Przedstaw prawdę o człowieku fizjologicznym, wykorzystując wybrane utwory Młodej Polski a także wojny i okupacji. 34. Jaką rolę odgrywają bohaterki kobiece w strukturze fabularnej utworu literackiego? Odpowiedz na podstawie analizy konkretnych przykładów literatury XIX i XX wieku. 35. Scharakteryzuj podobieństwa i różnice w sposobie kreacji wielkich indywidualności literatury romantycznej. 36. Przedstaw różne ujęcia motywu Arkadii w literaturze polskiej. Wykaż uniwersalność tego tematu. 37. Omów motywy fantastyczne i ich funkcje w literaturze romantycznej. 38. Porównaj poetykę dwóch wybranych grup poetyckich XX - lecia międzywojennego. 39. Mity i legendy a literatura fantasy. Porównaj kreacje bohatera i inne aspekty świata przedstawionego. 40. Omów funkcje motywu stroju na przykładzie wybranych utworów literackich z różnych epok. 41. Kostium, maska, przebranie. Rozważ postawy bohaterów literackich ukrywających swą tożsamość. 42. Obraz dworu szlacheckiego w literaturze polskiej XIX i XX wieku. Omów jego funkcje. 43. Człowiek i natura omów różne funkcje motywu natury w wybranych tekstach literackich. 44. Przedstaw motyw dojrzewania emocjonalnego na podstawie wybranych bohaterów literatury pięknej, uwzględniając znaczenie negatywnych doświadczeń w życiu człowieka. 45. Motyw choroby duszy i ciała ukazany w literaturze. Omów zagadnienie i porównaj bohaterów, wykorzystując wybrane przykłady literackie. 46. Kreacja bohaterów w wybranych utworach Fiodora Dostojewskiego i ich prototypy w biografii pisarza. Omów temat i porównaj bohaterów, w oparciu o wybrane przykłady literackie. 47. Pisarze o Polsce i Polakach. Przedstaw i rozważ opinie o naszym narodzie, wyrażone w utworach literackich różnych epok. 48. Różne sposoby wykorzystania tematu powrotu do lat dziecinnych w literaturze polskiej. Omów na wybranych 49. Motyw lotu w literaturze różnych epok. Przedstaw i porównaj różne ujęcia, odwołując się do wybranych utworów literackich. 50. Kreacja bohatera żydowskiego w różnych epokach. Omów zagadnienie i porównaj w oparciu o wybrane przykłady literackie. 51. Wrzesień Porównaj sposoby przedstawiania pierwszych dni wojny w twórczości polskich poetów, zwracając uwagę na funkcję środków artystycznych. (W. Broniewski, K.K. Baczyński, A. Słonimski). 52. Przedstaw rożne obrazy rewolucji i ich funkcje w utworach literatury XIX i XX wieku. 53. Omów funkcję grozy i tajemniczości w wybranych dziełach prozatorskich XIX wieku. 54. Systemy totalitarne, udokumentowane przez literaturę faktu. Omów i porównaj w oparciu o wybrane przykłady. 55. Taniec jako odzwierciedlenie obyczajowości danego środowiska w określonym czasie. Omów na wybranych przykładach literackich. 56. Od Juliusza Verne a do autorów współczesnych. Analizując trzy wybrane przykłady, przedstaw ewolucję powieści science-fiction. 57. Książka nauczyciel, przyjaciel, burzyciel systemu wartości. Opierając się na wybranych przykładach wskaż wpływ lektur na życie i poglądy bohaterów literackich. 58. W oparciu o wybrane dzieła literackie przedstaw kreacje bohaterów, którzy doświadczyli okrucieństw II wojny światowej i próbują odbudować świat wartości.

3 59. Dokonaj analizy porównawczej rożnych sposobów prezentacji II wojny światowej w wybranych utworach polskiej literatury współczesnej. 60. Motyw morza i jego funkcje. Omów i porównaj w oparciu o wybrane utwory literackie z różnych epok. 61. Obraz XIX wiecznej Rosji w literaturze polskiej. Omów zagadnienie i porównaj w oparciu o wybrane dzieła literackie. 62. Literatura polska wobec holocaustu. Rozważ temat w oparciu o wybrane przykłady literackie. 63. Różne odcienie ironii w poezji Wisławy Szymborskiej. Przedstaw zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów poetki z różnych etapów twórczości. 64. Drzewo świadek i uczestnik życia bohaterów literackich. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów dzieł z różnych epok. 65. Jak się rodzą zbrodniarze? Na podstawie wybranych lektur wskaż, że literatura jest źródłem wiedzy o wpływie różnych czynników na degenerację jednostki. 66. Biografia kluczem do odczytania twórczości w oparciu o sylwetkę wybranego autora. 67. Zaprezentuj i porównaj różne ujęcia tematu małżeństwa, odwołując się do wybranych tekstów z dwóch epok literackich. 68. Omów przyczyny samotności i rolę tego stanu w życiu bohaterów literackich. Wykorzystaj wybrane utwory. 69. Różne typy bohatera romantycznego w literaturze. Omów i porównaj w oparciu o wybrane przykłady. 70. Omów przemianę wewnętrzną jako motyw, określający osobowość bohatera literackiego. Odwołaj się do wybranych tekstów. 71. Studium ludzkiego charakteru w twórczości Stevena Kinga oraz w literaturze pięknej. Omów temat i porównaj kreacje, posługując się wybranymi 72. Funkcja grozy i tajemniczości w wybranych tekstach Stevena Kinga oraz w twórczości Szekspira lub dziełach romantycznych. Omów temat, przeprowadzając analizę wybranych utworów. 73. Odwieczna walka dobra ze złem w literaturze fantasy. Omów problem, posługując się wybranymi przykładami literackimi. Odwołaj się do twórczości dwóch autorów. 74. Motyw piłki nożnej w literaturze współczesnej. Omów i porównaj sposób prezentacji tematu, posługując się wybranymi przykładami reportaży, powieści, opowiadań i innych. 75. Konflikt pokoleń jako temat często poruszany w literaturze różnych epok. Omów i porównaj jego przyczyny, odnosząc się do wybranych przykładów. 76. Omów różne ujęcia motywu tańca w literaturze, odwołując się do wybranych przykładów. 77. Porównaj postawy bohatera tragicznego w literaturze romantycznej oraz dziełach Szekspira. 78. Portret matki w literaturze. Omów i porównaj kreacje w oparciu o dowolne przykłady z literatury pięknej. 79. Słowa Edwarda Stachury Chodzę tu, chodzę tam, z tłumu ludzi zawsze sam uczyń mottem rozważań o bohaterach, którzy doświadczyli samotności w tłumie. 80. Przedstaw literacki obraz wsi i jej mieszkańców na podstawie literatury różnych epok. 81. Człowiek w obliczu zagrożenia zaprezentuj jego postawy, zachowania, wybory, odwołując się do różnych utworów literackich. KORESPONDENCJA SZTUK 82. Duchy, zjawy, świtezianki Omów funkcje motywów fantastycznych w literaturze i sztuce na wybranych 83. Porównaj rolę sztuki i artysty na wybranych przykładach literackich i plastycznych dwóch- trzech epok. 84. Koncepcja piękna w literaturze, malarstwie i architekturze. Przeanalizuj i porównaj wybrane dzieła. 85. Współczesne wersje motywu Madonny w literaturze i sztuce współczesnej. Omów na wybranych 86. Różnorodne ujęcia motywu pożegnania w literaturze i sztuce. Przedstaw na wybranych 87. Uprzedmiotowienie człowieka jako problem w literaturze i sztuce (np. T. Kantor, A. Wróblewski, T.Różewicz). Omów i zinterpretuj zjawisko na wybranych 88. Sztuka wobec niewyrażalnego. Zinterpretuj symbol jako środek wyrazu w poezji i malarstwie (na wybranych przykładach).

4 89. Artystyczne interpretacje historii w literaturze i malarstwie (np. H. Sienkiewicz i J. Matejko). Analiza porównawcza dzieł. 90. Świat prowincji w opowiadaniach Brunona Schulza i obrazach Marca Chagalla (analiza porównawcza wybranych dzieł). 91. Przywołując wybrane przykłady, rozważ rolę inspiracji biblijnych we współczesnej literaturze i filmie. 92. Dialog z tradycją romantyczną w literaturze XX wieku i filmie. Omów na wybranych 93. Przyroda - siła niszcząca czy sprzymierzeniec człowieka? Rozważ problem, odwołując się do literatury i sztuki różnych epok. 94. Filmy wybranego reżysera (np. J. J. Kolskiego, A. Holland, T. Konwickiego, A. Wajdy, J. Hasa i in.) jako interpretacje dzieł literatury polskiej. Omów wybrane przykłady. 95. Omów funkcję brzydoty w literaturze i innych dziedzinach sztuki. 96. Przedstaw różne ujęcia postaci kapłana w literaturze i sztuce. 97. Skonfrontuj różne interpretacje wybranego powstania narodowego w literaturze i sztuce na wybranych 98. Przedstaw sarmatyzm jako światopogląd szlachty polskiej i jego literackie oraz artystyczne realizacje w wybranych tekstach kultury XVII i XVIII wieku. 99. Omów różne ujęcia motywu piekła w literaturze i sztuce na wybranych 100. Przedstaw relacje między dziełami plastycznymi i literackimi Stanisława Wyspiańskiego. Wykorzystaj co najmniej 3 dramaty Portret kobiety w literaturze i malarstwie XIX i XX wieku. Rozważ różne koncepcje kobiecego piękna na wybranych 102. Impresjonizm lub ekspresjonizm zjawisko malarskie i literackie. Omów na wybranych przykładach i porównaj środki wyrazu właściwe dla każdej z tych dziedzin Getto warszawskie w zagłada Żydów w literaturze i filmie. Omów temat, posługując się wybranymi 104. Odwołując się do wybranych przykładów z literatury i sztuki, omów różne ujęcia motywu bezdomności Rodzina i jej wpływ na kreację bohatera. Omów i porównaj w oparciu o wybrane dzieła literackie, filmowe i malarskie Ideał piękna męskiego na przestrzeni dziejów. Omów zagadnienie i porównaj w oparciu o wybrane przykłady z literatury i sztuki Różnorodne ujęcia tego samego wydarzenia historycznego. Omów zagadnienie, analizując wybrane teksty kultury Przedstaw przyczyny i formy zainteresowań kulturą orientu. Omów zagadnienie w oparciu o wybrane przykłady literackie i dzieła plastyczne Reinterpretacja wybranego mitu antycznego. Scharakteryzuj sposoby przekształceń mitu na wybranych przykładach literatury i sztuki różnych epok Motyw wesela w wybranych tekstach kultury. Omów zagadnienie i porównaj w oparciu o dowolne przykłady Różne obrazy Boga w wybranych tekstach kultury. Dokonaj analizy porównawczej w utworach literackich, dziełach malarskich i filmowych Omów i porównaj sposoby prezentacji zbrodni katyńskiej w literaturze i sztuce, interpretując wybrane przykłady z dziedzictwa kultury Miłość w czasach wojny. Porównaj i przeanalizuj różne sposoby ujęcia tego problemu w wybranych tekstach kultury Topos ogrodu w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie i porównaj w oparciu o wybrane przykłady Parodia rzeczywistości PRL u. Omów zagadnienie i porównaj w oparciu o wybrane teksty kultury Problem żydowski czyli tragedia wyobcowania w literaturze, publicystyce i filmie. Omów problem w oparciu o wybrane dzieła Ludzie pracy XIX i XX wieku w literaturze i malarstwie. Omów i porównaj w oparciu o wybrane dzieła Ukaż różne sposoby ujęcia motywu zwierzęcia w literaturze i sztuce na wybranych 119. Rola motywów muzycznych w utworach literackich i innych tekstach kultury. Przedstaw zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów.

5 120. Motyw matki cierpiącej. Omów temat i porównaj jego ujęcia, analizując wybrane dzieła literackie i malarskie lub filmowe Sceny z życia świętych w literaturze i malarstwie. Przedstaw różne ujęcia tematu, odwołując się do wybranych przykładów Syberia jako motyw literacki i malarski. Omów i porównaj różne ujęcia tego tematu, posługując się wybranymi 123. Różne wizerunki śmierci w literaturze i sztuce. Dokonaj analizy porównawczej, odwołując się do wybranych tekstów kultury. Sformułuj wnioski Wizerunek zła w literaturze i sztuce. Omów i porównaj sposoby ujęcia tematu, posługując się wybranymi 125. Obrazy wsi w literaturze i sztuce. Omów i porównaj sposoby ujęcia tematu, posługując się wybranymi 126. Afrodyta Wenus. Przedstaw motyw mitycznej Bogini Piękności w literaturze i innych dziedzinach sztuki Przedstaw różne wizerunki dziecka w literaturze i sztuce. Omów ich funkcje w oparciu o wybrane przykłady. JĘZYK 128. Funkcje gry językowej w tekstach kabaretowych. Rozważ zagadnienie na wybranych 129. Język wyznań miłosnych dawniej i dziś. Omów na wybranych przykładach z literatury Stylizacja biblijna i jej funkcje. Zaprezentuj zagadnienie, odwołując się do tekstów literackich z różnych epok Językowe kształtowanie świata w poezji. Funkcje środków artystycznych. Omów na podstawie analizy utworów wybranego artysty Tak mówią bohaterowie literaccy. Omów język wybranych postaci ze szczególnym uwzględnieniem cech ujawniających ich przynależność środowiskową i charakter Zaprezentuj komizm słowny i sposoby jego realizacji w wybranych utworach różnych autorów i epok Scharakteryzuj różne typy stylizacji językowej i ich funkcje na przykładzie literatury współczesnej Przedstaw przykłady twórczego wykorzystania języka mówionego w literaturze pięknej Funkcje stylizacji modlitewnych w literaturze różnych epok. Omów na wybranych 137. Zaprezentuj sztukę przemawiania jako motyw literacki na przykładzie wybranych tekstów np. renesans, barok, oświecenie Język prasy. Omów różne odmiany stylu publicystycznego (na konkretnych przykładach) Zapożyczenia językowe. Omów problem i oceń zasadność najnowszych zapożyczeń w języku polskim Perswazyjne funkcje języka na przykładach tekstów propagandowych wybranego okresu historycznego (np. stalinizmu) Język komentatorów sportowych. Omów zagadnienie, analizując wybrane przykłady Zapożyczenia językowe. Omów problem i oceń zasadność najnowszych zapożyczeń w języku polskim. Dlaczego niektóre wyrazy stają się modne? Zanalizuj ten problem w oparciu o współczesną polszczyznę Język reklamy. Dokonaj charakterystyki tekstów reklamowych z ostatnich lat (2011/2012) ze szczególnym uwzględnieniem funkcji przekazów i środków perswazji Manifesty w tekstach utworów rockowych lub hip hopowych. Przedstaw obraz świata i omów językowe środki wyrazu, odwołując się do wybranych przykładów.