ROK SZKOLNY 2014/2015. Tematy opracowane przez szkolny zespół polonistów: LITERATURA

Transkrypt

1 LISTA TEMATÓW Z JEZYKA POLSKIEGO DO CZĘŚCI USTNEJ EGZAMINU MATURALNEGO W ZESPOLE SZKÓŁ GASTRONOMICZNYCH im. Febronii Gajewskiej Karamać w Gorzowie Wlkp. ROK SZKOLNY 2014/2015 Tematy opracowane przez szkolny zespół polonistów: LITERATURA 1. Diagnoza dwudziestego wieku w polskiej poezji współczesnej. Analizując wybrane teksty, zrekonstruuj autorskie obrazy świata i jego oceny. 2. Paradoks w poezji Wisławy Szymborskiej i wierszach poetów barokowych. Porównaj na wybranych przykładach mechanizm zastosowania tego środka wyrazu i jego funkcję światopoglądową. 3. Na wybranych przykładach literatury epoki, omów kategorię fantastyki i cudowności. 4. Omów, analizując celowo dobrane utwory, kształt literacki, związek z ideami epok oraz znaczenie znanych Ci hymnów średniowiecza i renesansu. 5. Analizując wybrane utwory, porównaj spór o rolę wolnej woli i godności człowieka w twórczości Jana Kochanowskiego i Williama Szekspira. 6. Literacki kształt dramatu szekspirowskiego w świetle tradycji antyku, średniowiecza i renesansu. Omów, analizując celowo dobrane utwory. 7. Dokonaj analizy porównawczej retorycznego kształtu językowego oraz zawartości argumentacyjnej wybranej satyry Ignacego Krasickiego i wybranego kazania Piotra Skargi. 8. Analizując dzieła, porównaj przedstawienia śmierci w poezji barokowej, preromantycznej i znanych Ci wierszach współczesnych. 9. Odwołując się do wybranych fragmentów dzieł, porównaj komizm komedii Moliera i poematu heroikomicznego Ignacego Krasickiego. 10. Analizując wybrane teksty prozatorskie, określ cechy i funkcje behawiorystycznego sposobu przedstawiania bohatera literackiego.

2 11. Przeprowadź analizę porównawczą sposobów wykorzystania mitów i legend średniowiecza w wybranych utworach literatury współczesnej. 12. Związki współczesnej polskiej poezji z twórczością Jana Kochanowskiego. Określ charakter tych związków, analizując wybrane utwory liryczne. 13. Porównaj istotę symbolicznego wykorzystania motywu drogi krzyżowej w literaturze romantycznej i współczesnej, odwołując się do wybranych utworów. 14. Swoistość sztuki reportażu literackiego na tle poetyki gatunku. Określ ją, odwołując się do wybranych współczesnych reportaży. 15. Analizując wybrane utwory poetyckie Młodej Polski, przedstaw różnorodne sposoby wykorzystania motywu zmierzchu w liryce epoki. 16. Obrazy miejsc sakralnych w literaturze pozytywizmu. Omów je i określ ich funkcje w budowaniu przesłania dzieła literackiego. Odwołaj się do wybranych tekstów. 17. Oceny rozwoju cywilizacyjnego wyrażone w tekstach literackich dwudziestolecia międzywojennego. Omów je, analizując celowo dobrane utwory. 18. Przestrzeń jako element świata przedstawionego w dziele literackim. Określ jej charakter i funkcje w twórczości wybranego pisarza. 19. Nowatorstwo formy i języka poetyckiego w utworach Cypriana Kamila Norwida. Omów, analizując wybrane wiersze. 20. Analizując wybrane przykłady reportaży literackich, zbadaj relacje między autorem a bohaterem. Sformułuj wnioski na temat dostrzeżonych prawidłowości. 21. Polemiki, spory, prowokacje starcia pokoleń literackich. Omów zagadnienie opierając się na wybranych przykładach. 22. Różne sposoby funkcjonowania w literaturze motywu pojedynku. Dokonaj analizy porównawczej wybranych przykładów z różnych epok. 23. Doświadczenie nicości i absurdu życia w literaturze Młodej Polski i dwudziestolecia międzywojennego. Zanalizuj przyczyny i skutki postawy dekadenckiej na stosownie dobranych przykładach. 24. Impresjonizm w literaturze młodopolskiej. Scharakteryzuj sposób realizacji tego nurtu artystycznego na przykładzie wybranego dzieła lirycznego, dramatycznego i epickiego. 2

3 25. Erotyzm jako motyw literacki w poezji polskiej i światowej. Zilustruj sposoby podejmowania motywu, analizując wybrane utwory. 26. Jaką prawdę o bohaterach literackich poznajemy na podstawie przedmiotów, którymi się otaczają? Zanalizuj zagadnienie, odwołując się do przykładów realistycznej prozy dwóch epok. 27. Przeprowadź analizę porównawczą sytuacji społeczno-politycznej państwa polskiego w wybranych tekstach z przełomu epok literackich. 28. Literackie obrazy bohaterów w sutannie i habicie. Przedstaw, odwołując się do celowo dobranych utworów z różnych epok. 29. Przeprowadź analizę porównawczą ujęcia motywu dojrzewania w literaturze. Odwołaj się do wybranych utworów literackich. 30. Literatura utylitarna czy sztuka dla sztuki? Analizując celowo dobrane utwory, przedstaw, jakich wyborów dokonywali twórcy różnych epok. 31. Reportaż jako forma publicystyki literackiej. Scharakteryzuj, odwołując się do wybranych przykładów. 32. Porównaj różne sposoby kreowania postaci nauczyciela w literaturze, analizując wybrane utwory literackie. 33. Państwo i władza jako temat utworów literackich. Omów, analizując celowo dobrane dzieła z różnych epok. 34. Kariera sonetu w dziejach literatury. Na przykładzie wybranych wierszy ukaż różnorodność tematyki i niezmienność formy sonetu w różnych epokach. 35. Jak cierpienie wpływa na człowieka? Przedstaw obraz cierpienia w literaturze różnych epok. 36. Literackie reinterpretacje mitów antycznych. Scharakteryzuj sposoby i cele tego literackiego zjawiska, odwołując się do wybranych przykładów. 37. Motyw wędrówki w literaturze. Omów różne jego wersje w wybranych utworach. 38. Dekalog bohaterów Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. Omów na wybranych przykładach dzieł. 39. Jakim jesteśmy narodem? Sąd o Polakach w literaturze różnych epok. Omów, analizując celowo dobrane dzieła. 40. Kulinaria w literaturze. Omów funkcję tego motywu w wybranych utworach. 3

4 41. Obraz Litwy w literaturze współczesnej twórczość Miłosza, Konwickiego, Rymkiewicza i innych. Posłuż się przykładami z twórczości co najmniej dwu pisarzy. 42. J. Conrad, A. Camus dwie propozycje moralne bliskie czy przeciwne? Rozważ, odwołując się do wybranych dzieł obu autorów. 43. Socrealizm jako sposób prezentowania rzeczywistości w literaturze lat pięćdziesiątych. Omów na wybranych przykładach. 44. Prometeusz i jemu podobni. Omów na wybranych przykładach echa prometejskiego buntu w literaturze. 45. Orient jako inspiracja pisarzy. Zaprezentuj temat w oparciu o wybrane utwory z różnych epok. 46. Kiedy Bóg staje się adresatem, czyli literackie rozmowy z Bogiem. Omów, analizując celowo dobrane utwory. 47. Reportaż literacki tradycje, gatunek, tematy, funkcja społeczna, stosunek do literatury. Omów na wybranych przykładach. 48. Poezja religijna dzisiaj zróżnicowanie, sukcesy, porażki. Omów na podstawie twórczości wybranych poetów współczesnych. 49. Kolęda polska od Karpińskiego po czasy współczesne. Przedstaw dzieje i rozwój gatunku na podstawie wybranych utworów. 50. Sarmata o sobie i inni o Sarmacie. Odwołaj się do wybranych utworów literackich. 51. Kochająca, toksyczna? Omów, na wybranych przykładach, literackie portrety matek. 52. Odbicie biografii artystów skandalizujących w ich twórczości. Zaprezentuj na przykładzie wybranych utworów. 53. Groteska jako sposób mówienia o świecie. Zaprezentuj na podstawie literatury co najmniej dwu epok. 54. Psychologiczny portret zabójcy. Przedstaw, analizując celowo dobrane współczesne powieści kryminalne. 55. Życie na polskich dworkach szlacheckich. Omów, analizując celowo dobrane utwory z różnych epok. 4

5 ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI 56. Artystyczne interpretacje historii w literaturze i malarstwie. Dokonaj analizy porównawczej tekstów kultury, inspirowanych tym samym wydarzeniem. 57. Współczesny kabaret a polska tradycja satyry literackiej. Przedstaw analizę porównawczą celowo wybranych przykładów. 58. Dlaczego znowu Mickiewicz? Scharakteryzuj wybrane przez siebie sceniczne interpretacje Dziadów i porównaj je z ich romantycznym pierwowzorem. 59. Najnowsze inscenizacje polskich dramatów romantycznych. Przedstaw współczesne pomysły inscenizacyjne, analizując stosowane w nich techniki i środki wyrazu. 60. Porównaj różne realizacje motywu choroby i kalectwa, analizując wybrane utwory literackie i dzieła sztuki. 61. Autoportret w sztukach plastycznych i w literaturze. Omów sposoby kreowania własnego ja, analizując wybrane dzieła różnych epok. 62. Sztuka wobec niewyobrażalnego. Symbol jako środek wyrazu w poezji i w malarstwie. Przeprowadź analizę porównawczą, odwołując się do wybranych przekazów poetyckich i plastycznych. 63. Dialog z tradycją literacką w obrazach i rzeźbach. Przedstaw, analizując celowo dobrane dzieła. 64. Porównaj sposoby charakteryzowania określonej warstwy społecznej w wybranych utworach literackich dwudziestolecia międzywojennego i ich ekranizacjach. 65. Różne sposoby tworzenia kolorytu lokalnego w literaturze i malarstwie. Przeprowadź analizę porównawczą, odwołując się do wybranych przykładów z jednej epoki (np. romantyzmu). 66. Rozrachunek z historią najnowszą w dziełach polskiej szkoły filmowej inspirowanych literaturą. Omów, analizując ekranizację wybranego utworu prozatorskiego. 67. Porównaj symboliczne znaczenie barw, analizując wybrane utwory literackie i teksty kultury jednej epoki (np. Młodej Polski). 68. Analizując wybrane dzieła literackie i inne teksty kultury, omów funkcje nawiązań do muzycznych form gatunkowych. 69. Biesiada i kulinaria jako przejaw życia towarzyskiego. Przedstaw, odwołując się do celowo dobranych tekstów kultury z różnych epok. 5

6 70. Porównaj różne realizacje motywu pielgrzyma-tułacza, analizując wybrane utwory literackie i dzieła malarskie twórców różnych epok. 71. Analizując dzieła, przedstaw obraz prowincji w literaturze, malarstwie i filmie. 72. Analizując celowo dobrane dzieła, scharakteryzuj Afrykę i jej mieszkańców jako temat literatury i innych sztuk. 73. Różne oblicza rewolucji w literaturze i innych sztukach (malarstwie, filmie). Dokonaj analizy porównawczej wybranych przykładów. 74. Literacka a malarska wizja wsi w sztuce XIX wieku. Omów temat na wybranych przykładach. 75. Wydarzenia z historii Polski na kartach literatury i na płótnach malarzy. Omów temat na wybranych przykładach. 76. Satyryczny obraz PRL-u. Przedstaw zagadnienie w oparciu o wybrane przykłady z literatury, filmu czy innych dziedzin sztuki. 77. Warszawa heroicznie i humorystycznie w literaturze i filmie. Na podstawie wybranych dzieł zaprezentuj różny portret stolicy. 78. Dzieło literackie i jego muzyczna realizacja. Omów na wybranych przykładach. 79. Obraz Łodzi w literaturze i filmie na podstawie wybranych dzieł. 80. Odbicie biografii autora w jego dziełach omów zagadnienie na podstawie wybranych dzieł literackich i malarskich. 81. Różnorodne postacie Chrystusa w literaturze i sztuce omów w oparciu o wybrane dzieła. 82. Zestaw i omów portrety Sarmaty w literaturze i sztuce baroku. 83. Sceny batalistyczne w literaturze i malarstwie lub filmie. Przedstaw i porównaj sposób prezentacji, zwracając uwagę na specyfikę środków wyrazu oraz ich funkcje. 84. Kultura i krajobraz Kresów jako temat i tło wybranych utworów literatury, malarstwa i filmu. Omów na podstawie celowo dobranych przykładów. 85. Świat orientalny jako źródło inspiracji artystów. Rozwiń temat odwołując się do wybranych przykładów z różnych dziedzin sztuki, ze szczególnym uwzględnieniem literatury. 86. Powstanie warszawskie i sposób jego ujęcia w literaturze i filmie. Zaprezentuj temat na podstawie zebranego materiału. 6

7 87. Symbol jako środek wyrazu w literaturze i malarstwie omów najciekawsze, Twoim zdaniem, przykłady zastosowania. 88. Witkacy artysta nieprzeciętny czy tylko szokujący? Ustosunkuj się do zagadnienia na podstawie analizy wybranych dzieł. 7

8 JĘZYK 89. Dzieło kultowe i jego wpływ na współczesną polszczyznę. Omów zagadnienie, analizując wybrane utwory literackie, filmowe i muzyczne. 90. Moc słowa. Analizując celowo dobrane przykłady, porównaj jego funkcje w propagandzie powojennej Polski. 91. Analizując celowo dobrane przykłady, omów funkcje indywidualizacji języka postaci literackich. 92. Odwołując się do wybranych utworów literackich, określ funkcję i budowę neologizmów poetyckich. 93. Funkcje archaizacji języka. Omów temat, analizując wybrane utwory literackie różnych epok. 94. Od znaczenia etymologicznego do realnego. Odwołując się do wybranych przykładów, omów zmiany znaczeniowe wybranych wyrazów. 95. Błędy w wypowiedziach pisemnych uczniów. Dokonaj analizy i typologii zgromadzonego materiału. 96. Informowanie czy kształtowanie opinii? Zanalizuj język celowo dobranych artykułów prasowych ze względu na ich funkcje informatywną i impresywną. 97. Elementy gwarowe we współczesnej kulturze. Omów, wykorzystując utwory literackie, teksty piosenek, dialogi filmowe. 98. Język przerwy międzylekcyjnej. Przedstaw, odwołując się do zgromadzonego materiału językowego. 99. Funkcje znaków przestankowych w budowaniu przesłania dzieła literackiego. Omów je na podstawie analizy wybranych utworów liryki współczesnej Różne sposoby budowania definicji pojęć. Określ je, analizując artykuły hasłowe wybranych słowników Funkcje ezopowego języka w twórczości nowelistycznej jednego z pisarzy epoki pozytywizmu. Omów, analizując celowo dobrane utwory Analizując dzieła, scharakteryzuj język wybranych bohaterów literackich. Uwzględnij cechy ujawniające ich przynależność środowiskową i charakter Język mówiony jako tworzywo literatury, np. w twórczości Bolesława Prusa, Juliana Tuwima, Mirona Białoszewskiego, Stanisława Barańczaka. Omów, analizując celowo dobrane utwory. 8

9 104. Analizując wybrane polemiki prowadzone na łamach czasopism, przedstaw zastosowane chwyty erystyczne i określ ich funkcje Określ funkcję retorycznych środków językowych, analizując wybrane dzieła literatury współczesnej Analizując wybrane teksty prasowe, omów ich poprawność językową oraz scharakteryzuj kryteria, którymi się posłużyłeś (posłużyłaś) Język jako źródło wiedzy o życiu minionych pokoleń. Przedstaw zagadnienie, analizując warstwę językową wybranych utworów pamiętnikarskich z określonej epoki (np. baroku) Wpływ poprawności politycznej na język. Przedstaw zjawisko i dokonaj jego oceny na przykładach wybranych tekstów prasowych Porównaj różne sposoby indywidualizacji języka poetyckiego, analizując utwory poetów należących do określonej grupy poetyckiej Twórcze wykorzystania stylów funkcjonalnych (np. urzędowego, potocznego) w poezji XX wieku. Omów, analizując celowo dobrane utwory Dialekty terytorialne języka polskiego jako tworzywo literackie. Omów, analizując celowo dobrane utwory Scharakteryzuj środki poetyckiego obrazowania w prozie XX wieku, analizując wybrane utwory literackie Co i jak donoszą pismaki w szmatławcach, czyli o języku współczesnej prasy. Analizując wybrane przykłady, scharakteryzuj najwyraźniej rysujące się tendencje rozwoju języka oraz najczęściej naruszane normy językowe Zdrobnienia w języku współczesnych polityków. Analizując zgromadzony materiał językowy, określ ich funkcje oraz przyczyny stosowania Język listów jako dokument indywidualnego stylu autora. Omów, analizując przykłady korespondencji wybranego pisarza Błędy językowe w wybranym czasopiśmie a norma współczesnej polszczyzny. Dokonaj analizy zgromadzonego materiału językowego Analizując zgromadzony materiał językowy, scharakteryzuj język i funkcje językowe wybranych tytułów prasowych Gra słów jako przejaw kunsztu literackiego. Omów, analizując celowo dobrane utwory literackie. 9