Możliwości wykorzystania metod elektromagnetycznych do badania obszarów zlikwidowanych kopalń
|
|
- Iwona Kalinowska
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Mat. Symp. str Andrzej PRAŁAT, Rafał ZDUNEK Politechnika Wrocławska, Wrocław Możliwości wykorzystania metod elektromagnetycznych do badania obszarów zlikwidowanych kopalń Streszczenie Dla zbadania obszarów, zwłaszcza tych, w których ze względu na ich nowe przeznaczenie nie powinny wystąpić deformacje nieciągłe powierzchni, autorzy proponują, niezależnie od dotychczas stosowanych działań, zastosowanie dwóch metod elektromagnetycznych. Jedna z nich polega na prześwietlaniu górotworu zawartego między dwoma odwiertami w celu zbadania, czy w przestrzeni tej nie występują pustki lub rozluźnienia skalne. Druga umożliwia zbadanie jednorodności skał wzdłuż otworu mierzy oporność elektryczną skał w sposób bezkontaktowy. W badaniach tych można wykorzystać otwory wiercone dla podsadzania. 1. Wstęp Restrukturyzacja górnictwa wiąże się z likwidacją niektórych nierentownych kopalń. Często są to kopalnie, w których blisko 200 lat temu rozpoczęto eksploatację płytko zalegających warstw, budując wyrobiska mające połączenia z powierzchnią. W miarę upływu czasu wydobywano węgiel z coraz głębiej położonych pokładów. Obecnie w większości przypadków, brak jest dokumentacji o lokalizacji płytkich wyrobisk oraz o sposobie ich likwidacji. W rezultacie występuje potencjalne zagrożenie powierzchni, w postaci wystąpienia deformacji nieciągłych na powierzchni w postaci szczelin, progów czy zapadlisk. Chociaż deformacje te występują głównie po kilkudziesięciu latach od płytkiej eksploatacji, jednakże okazuje się, że głębsza eksploatacja prowadzona w pewnych warunkach (np. z bardzo dużą prędkością), również może powodować wystąpienia deformacji nieciągłych na powierzchni. Obecnie postęp nauki umożliwia np. analityczne wyznaczenie wielkości strefy zawału i wysokości strefy spękań, czy wyznaczenie prawdopodobieństwa wystąpienia deformacji nieciągłych (Chudek i Olaszewski 1976; Duży i in. 2000), jednakże danymi wejściowymi do tych rozważań są głównie wymiary pustki i parametry wytrzymałościowe skał w jej otoczeniu. Tymczasem najczęściej brak jest danych o możliwej lokalizacji pustki, jej wymiarach, wreszcie o jej stanie (bowiem słabe skały mogły ją już całkowicie zacisnąć). Jeśli pokopalniany obszar ma być obecnie wykorzystywany w inny sposób a zwłaszcza gdy ma być przeznaczony pod budownictwo wielokondygnacyjne, czy pod szlaki komunikacyjne jak autostrady, to jest oczywiste, że prawdopodobieństwo wystąpienia na tym obszarze deformacji nieciągłych powierzchni powinno być zbliżone do zera. W tym celu prowadzi się szczegółowe rozpoznanie takiego obszaru z wykorzystaniem różnych powierzchniowych metod geofizycznych, wykonuje się otwory kontrolne, wreszcie dla podsadzania pustek i szczelin zatłacza się do otworów zawiesiny pyłowo-cementowe. 377
2 A. PRAŁAT, R. ZDUNEK Możliwości wykorzystania metod elektromagnetycznych do badania... Jednakże powierzchniowe badania geofizyczne mogą nie wykryć, znajdujących się na większej głębokości, lub/i częściowo zaciśniętych pustek. Podobnie wykonując odwiert też można nie trafić nim w taką pustkę. Dla zbadania obszarów zwłaszcza tych, w których ze względu na ich przeznaczenie deformacje nieciągłe powierzchni nie mogą wystąpić, autorzy proponują, niezależnie od dotychczas stosowanych badań, zastosowanie dwóch metod elektromagnetycznych. Jedna z nich polega na prześwietlaniu górotworu zawartego między dwoma odwiertami w celu zbadania, czy w przestrzeni tej nie występują pustki lub rozluźnienia skalne. Druga umożliwia zbadanie jednorodności skał wzdłuż otworu mierzy oporność elektryczną skał w sposób bezkontaktowy. Podkreślić należy, że w przypadku zastosowania tych metod nie ma potrzeby odwiercania dodatkowych otworów bowiem mogą być wykorzystane otwory, które dotychczas są wiercone dla podsadzania. Dla obu metod systemy pomiarowe oraz zasady interpretacji zostały opracowane w Instytucie Telekomunikacji i Akustyki Politechniki Wrocławskiej, natomiast pomiary wykonano w kilku miejscowościach Górnego Śląska: Świętochłowicach, Siemianowicach, Sosnowcu, Łędzinach, Szopienicach, Mysłowicach i na Zamku w Będziniu. Dla interpretacji rezultatów pomiarów wykorzystuje się metodę tomografii. Do jej stosowania konieczne jest wykonanie dużej liczby pomiarów. Metodę opisano w literaturze (Somerstein i in. 1984; Takasugi i in. 1996). Poniżej zostaną bliżej przedstawione, wymienione wcześniej metody elektromagnetyczne. 2. Profilowanie indukcyjne w otworach wiertniczych Profilowanie oporności elektrycznej jest podstawową metodą geofizyki wiertniczej. Sprowadza się ono do pomiaru oporności pozornej skał wzdłuż odwiertu i wnioskowania na tej podstawie o zmianach rodzaju lub stanu skał, otaczających otwór. To profilowanie w konwencjonalnym rozwiązaniu jest realizowane z wykorzystaniem elektrod, zapewniających kontakt ze skałą. Jednakże w otworach suchych (jakie w większości występują na obszarach górniczych) i przechodzących przez skały spękane, zapewnienie nieprzerwanego kontaktu elektrod ze skałą jest trudne do zrealizowania. Dlatego też profilowanie oporności elektrycznej proponuje się prowadzić sondą działającą na zasadzie indukcyjnej, w której skały znajdują się w polu magnetycznym, wytwarzanym przez sondę. W skałach o dużej oporności elektrycznej pomiar metodą indukcyjną musi się odbywać przy odpowiednio wielkiej częstotliwości, stąd nazwa zaproponowanej metody: profilowanie indukcyjne wielkiej częstotliwości (Prałat 1993). Na rysunku 2.1. przedstawiono przykładowe rezultaty profilowania indukcyjnego, wykonanego na obszarze występowania szkód górniczych. Na osi odciętych odłożono pozorną oporność (w jednostkach względnych) a na osi rzędnych głębokość, na której został wykonany pomiar. Z przedstawionych rezultatów pomiarów wynika, że wzdłuż badanego otworu skały nie są jednorodne a maksimum oporności elektrycznej występuje nieco poniżej 6 m. Długość elektryczna stosowanej sondy indukcyjnej wynosi 1 m, jej średnica 36 mm, natomiast pomiary były prowadzone po każdym przemieszczeniu sondy o 0,1 m. 3. Badanie obszaru zawartego pomiędzy dwoma otworami Obszar zawarty pomiędzy dwoma odwiertami może być zbadany z wykorzystaniem metody elektrooporowej, sejsmicznej lub elektromagnetycznej. Jeśli dwie pierwsze z wymienionych metod są ogólnie znane, to ostatnia metoda wymaga szczególnego przedstawienia, 378
3 bowiem nawet w podręcznikach geofizyki jest najczęściej przedstawiona bardzo skrótowo. Wynika to stąd, że sposób interpretacji w metodzie elektromagnetycznej jest bardzo skomplikowany, a system pomiarowy nie jest oferowany przez specjalistyczne firmy Zasada działania metody Rys Przykładowe rezultaty profilowania indukcyjnego w otworze Fig An exemple of induction logging results W jednym z otworów umieszczone jest źródło, wzbudzające w otaczających skałach ciągłą falę elektromagnetyczną wielkiej częstotliwości. W drugim otworze jest mierzone natężenie pola elektromagnetycznego, wywołanego przez tą falę. Fala elektromagnetyczna o określonej częstotliwości, rozchodząca się w ośrodku półprzewodzącym (jakim są skały), jest tłumiona a współczynnik tego tłumienia rośnie ze zmniejszeniem się wartości oporności elektrycznej skał. Jeśli na linii łączącej źródło z punktem pomiaru znajdzie się pustka, która dla fal elektromagnetycznych stanowi obszar o mniejszym tłumieniu, to natężenie pola elektromagnetycznego będzie w tym punkcie większe od spodziewanego (tj. gdyby nie było pustki). W rzeczywistych warunkach pustka nie będzie miała regularnych kształtów i będzie często jeszcze otoczona strefą skał spękanych, w rezultacie jej wpływ nie spowoduje wyraźnego kontrastu w rozkładzie natężenia pola elektromagnetycznego. W rezultacie wykrycie takiej pustki nie jest tak ewidentne i wymaga skomplikowanej interpretacji Rezultaty pomiarów Dla przeprowadzenia interpretacji konieczna jest duża liczba wyników pomiarów natężenia pola elektromagnetycznego. Dlatego też przy ustalonych położeniach źródła w jednym z otworów, pomiary wykonuje się sposób ciągły wzdłuż drugiego z otworów. Już z tych wyników pomiarów natężenia pola elektromagnetycznego można wstępnie ocenić stopień niejednorodności badanego górotworu. Dla ośrodka jednorodnego maksymalne natężenie pola elektromagnetycznego wystąpi bowiem na tej samej głębokości, na której umieszczono źródło. Wtedy odległość źródło punkt pomiaru jest najmniejsza. Dla innych głębokości następuje spadek natężenia pola spowodowany zwiększeniem odległości od źródła. Na rysunku 3.1. przedstawiono rezultaty pomiarów, wykonanych w Siemianowicach na obszarze, na którym występują szkody górnicze. Na głębokości 53 m (zaznaczono linią przerywaną), tj. na głębokości, na której umieszczono źródło pola, zmierzone natężenie pola elektromagnetycznego nie jest największe. Największą wartość tego pola zmierzono w innym miejscu, bardziej oddalonym od źródła, co oznacza, że na tym kierunku tłumienie jest mniejsze. Taki rezultat świadczy jednoznacznie, że na głębokości około 50 m występuje pustka. Dokła- 379
4 A. PRAŁAT, R. ZDUNEK Możliwości wykorzystania metod elektromagnetycznych do badania... dniejsza jej lokalizacja może być ustalona na podstawie szczegółowej interpretacji. W większości przypadków ocena niejednorodności badanego obszaru wymaga jednak bardziej skomplikowanej interpretacji. Rys Rozkład natężenia pola elektromagnetycznego wzdłuż otworu, zmierzony w obszarze, w którym występują pustki Fig Distribution of electromagnetic field intensity in the bore-hole, measured in the region with voids 3.3. Zasada interpretacji wyników pomiarów Dla interpretacji rezultatów pomiarów została wykorzystana metoda tomografii. Metoda ta rozwinęła się głównie dla potrzeb medycznych. Jednakże istnieje zasadnicza różnica pomiędzy możliwościami wykonania pomiarów w medycynie (gdzie mierzony obiekt morze być oświetlony przez źródło w zakresie kąta pełnego) a przedstawionymi powyżej pomiarami, w których źródło może być umieszczone jedynie z dwóch stron badanego obszaru. Ta różnica powoduje, że metody i algorytmy będące szczególnie efektywnymi dla zastosowań medycznych są często zupełnie nieprzydatne dla rekonstrukcji obrazu dla przedstawionej powyżej geometrii. Sposób interpretacji został szczegółowo przedstawiony we wcześniejszej pracy autorów (Prałat, Zdunek 1999), natomiast poniżej podane będą w skrócie jedynie ogólne zasady. Wynikiem interpretacji rezultatów pomiarów jest obraz będący rekonstrukcją rzeczywistego obrazu rozkładu współczynnika tłumienia fal elektromagnetycznych w obszarze w postaci prostokąta, którego dwa boki stanowią odwierty a pozostałe, powierzchnia i linia łącząca głębokości do których wykonano pomiary. Ten prostokątny obszar jest podzielony na N x M podobszarów, przy czym każdy z tych podobszarów stanowi już ośrodek jednorodny, o określonym współczynniku tłumienia. Dla każdej linii (promienia) łączącej źródło z punktem pomiaru całkowite tłumienie może być opisane zależnością: x j a j x 1 a j,1 x 2 a j,2 xi a j,i x I a j,i (3.1) gdzie: x i tłumienie, i podobszaru [db/m], a j,i długość j tego promienia w i tym podobszarze [m]. Zależność (3.1) może być zapisana w postaci: I a x y j i j i i 1, (3.2) 380
5 gdzie: y j jest równe różnicy natężeń pola elektromagnetycznego przy źródle i w punkcie pomiaru [db]. Dotychczas rozważany był umowny promień to jest, przy ustalonym źródle, jeden pomiar natężenia pola elektromagnetycznego. Jeśli każdy promień opisać zależnością (3.2) to powstanie układ równań liniowych, który w notacji macierzowej ma postać: A X Y (3.3) gdzie: Y jest wektorem projekcji (pomiarów), X jest wektorem obrazu, A jest macierzą dróg, zwaną również macierzą współczynników. Na podstawie znanej macierzy A i znanego wektora Y można wyznaczyć wektor X a więc znaleźć wartości tłumienia poszczególnych podobszarów x i, co z kolei umożliwia wykonanie rekonstrukcji obrazu rozkładu współczynnika tłumienia badanego obszaru. Układ równań (3.3) ma jednak wiele niekorzystnych właściwości: jest bardzo źle uwarunkowany, nie ma jednoznacznego rozwiązania, a macierz współczynników A jest bardzo rzadka i o bardzo dużych wymiarach. Z tego powodu wiele prostych metod rozwiązywania układów równań liniowych, jak metoda eliminacji Gaussa lub metoda Cramera, nie może być tutaj zastosowanych. Autorzy w pierwszym etapie prac zbadali przydatność do rekonstrukcji obrazu kilku wybranych metod rekonstrukcji obrazów (Prałat, Zdunek 1999): ART (Algebraic Reconstruction Technique); MART (Multiplicative Algebraic Reconstruction Technique); SART (Simultaneous Algebraic Reconstruction Technique); SIRT (Simultaneous Iterative Reconstruction Technique); EM (Expectation Maximization); SVD (Singular Values Decomposition). Efektywność rekonstrukcji obrazu powyższymi algorytmami została oceniana na podstawie symulacji. Dla założonej geometrii obszaru o zadanym a priori rozkładzie współczynnika tłumienia wygenerowano wektor projekcji Y oraz wyznaczono macierz A. Następnie dla zadanej macierzy A i wektora Y zrekonstruowano obraz X, który porównywano z rozkładem oryginalnym, czyli zadanym a priori. Na podstawie takiej symulacji przeprowadzono wstępną selekcję powyżej wymienionych metod, oceniając ich dokładność oraz szybkość rekonstrukcji. Dla algorytmów iteracyjnych dokładność rekonstrukcji obrazu z danych wolnych od zakłóceń, np. szumów, jest zależna i od danego algorytmu, i od liczby kroków iteracyjnych. W przypadku danych pomiarowych zawierających zakłócenia dokładność rekonstrukcji jest zależna od wielu czynników. Zakłócenia danych pomiarowych powodują, że układ równań (3.3) jest sprzeczny, a zatem nie można jednoznacznie określić rozwiązania dokładnego, do którego powinna być zbieżna każda z metod rekonstrukcji. Aby właściwie określić optymalne warunki pracy dla poszczególnych algorytmów zbadano skuteczność rekonstrukcji z danych zaszumionych (symulując w ten sposób błędy pomiaru i zakłócenia). Do wygenerowanego wektora projekcji Y dodano odpowiednio przeskalowany wektor zakłócający, zawierający liczby losowe o rozkładzie normalnym, multiplikatywnie zmieniające się z wartością danych Y. Stwierdzono, że do powyższego celu najodpowiedniejsze są algorytmy SIRT, SART i EM. Stosując te algorytmy można uzyskać z danych zaszumionych obraz zrekonstruowany o możli- 381
6 A. PRAŁAT, R. ZDUNEK Możliwości wykorzystania metod elektromagnetycznych do badania... wie najlepszej jakości, a ponadto czas rekonstrukcji powyższymi algorytmami jest znacznie krótszy niż w przypadku rekonstrukcji algorytmami algebraicznymi, tj. ART lub MART. Na podstawie wyników symulacji możliwe było dobranie odpowiedniej liczby kroków iteracyjnych dla poszczególnych algorytmów. W dalszych pracach (Zdunek 2001) badania optymalizacji zostały rozszerzone na około 100 metod, algorytmów lub ich odmian Rezultaty rekonstrukcji Prezentowaną metodą przeprowadzono badania w kilku, wymienionych we wstępie, miejscowościach Górnego Śląska. Do rekonstrukcji obrazu rozkładu współczynnika tłumienia zastosowano wybrane powyżej algorytmy. Na rysunku 3.2. przedstawiono przykładowy rozkład współczynnika tłumienia pomiędzy dwoma otworami na terenie Świętochłowic. Badania wykonano przy częstotliwości 4 MHz, a przy interpretacji zastosowano algorytm SIRT. Badany obszar wykazywał dużą niejednorodność: wartość współczynnika tłumienia zmieniała się od 0,1 do 0,7 N/m. Z rekonstrukcji wynika, że na większych głębokościach skały wykazywały mniejsze tłumienie. Jeśli wziąć pod uwagę, że pomiary wykonano na obszarze szkód górniczych, to te zmniejszone tłumienie było spowodowane spękaniem i tworzeniem się pustek, których obecność stwierdzono też podczas wiercenia otworów. Rys Rezultaty rekonstrukcji obrazu rozkładu współczynnika tłumienia fal elektromagnetycznych uzyskanej na terenie Świętochłowic Fig Image reconstruction of the distribution of the attenuation coefficient of electromagnetic waves obtained in Świetochłowice region 4. Podsumowanie Przedstawiono dwie metody elektromagnetyczne, które mogą stanowić uzupełnienie dotychczas stosowanych badań prowadzonych dla ochrony terenów górniczych, zwłaszcza tych, w których deformacje nieciągłe powierzchni nie mogą występować. 382
7 W obu metodach do badań wykorzystuje się otwory, które muszą być odwiercane dla podsadzania. Profilowanie indukcyjne otworów jest badaniem poprzedzającym zasadnicze badanie obszaru, jednak dostarcza informacji o zmianie oporności skał wzdłuż otworów. Prześwietlanie obszaru między otworami falami elektromagnetycznymi i zastosowanie do interpretacji wyników pomiarów metody tomografii (w literaturze zagranicznej przyjęto nazwę dla tej metody: geotomografia elektromagnetyczna) stwarza nową jakość w badaniach obszarów górniczych. Opracowanie systemu pomiarowego, jak i zasad interpretacji umożliwia wykorzystanie tej metody. Literatura [1] Prałat A. 1993: Zastosowanie pól elektromagnetycznych wielkiej częstotliwości do badania niejednorodności ośrodka skalnego. Prace Naukowe Instytutu Telekomunikacji i Akustyki PWr, s. Monografie Nr 38. [2] Prałat A., Zdunek R. 1999: The use electromagnetic geotomography for the investigation of mining damage areas. Publs. Inst. Geophysis. Pol. Acad. Sc. M-22 (31), [3] Somerstein i inni 1984: Radio-frequency geotomography for remotely probing the interiors of operating mini- and commercial-sized oil-shale retorts. Geophysics Vol. 49, No. 8, [4] Takasugi i inni 1996: Conceptual Design of an electromagnetic tomography system. Journal of Applied Geophysics Vol. 35, [5] Zdunek R. 2001: Optymalizacja metod rekonstrukcji obrazu rozkładu współczynnika tłumienia fal elektromagnetycznych w ziemi, rozprawa doktorska. Prace Naukowe Instytutu Telekomunikacji i Akustyki PWr, Nr 21. Possibility of using electromagnetic methods for investigating area of liquidate mines To investigate areas, in which discontinuous deformations of surface should not occur because of their new destination, an application of two electromagnetic methods is proposed. One of them consists in electromagnetic probing of rock mass between two bore-holes in order to detect voids or cracked rocks. The second method makes it possible to investigate the rock homogeneity along the borehole by means of measuring electric resistance of rocks in a non-contact way. In the investigations bore-holes drilled for back-filling can be used. Przekazano: 20 marca
Detection inhomogeneities in. Electromagnetic Method. structure of flood. measurements. resistivity, GPR and Freqency. embankments by means of D.C.
Detection inhomogeneities in structure of flood embankments by means of D.C. resistivity, GPR and Freqency Electromagnetic Method measurements R.Mydlikowski, G.Beziuk, A.Szynkiewicz Wstęp Wały przeciwpowodziowe
Protokół z pomiarów pól elektromagnetycznych w środowisku. Nr: LWiMP/056/2017. zakresu częstotliwości: poniżej 300 MHz
str. 1/ 9 Protokół z pomiarów pól elektromagnetycznych w środowisku Nr: LWiMP/056/2017 zakresu częstotliwości: poniżej 300 MHz Zleceniodawca Red Snake sp. z o.o. Niniejszy protokół nie może być reprodukowany
PL B BUP 12/13. ANDRZEJ ŚWIERCZ, Warszawa, PL JAN HOLNICKI-SZULC, Warszawa, PL PRZEMYSŁAW KOŁAKOWSKI, Nieporęt, PL
PL 222132 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 222132 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 397310 (22) Data zgłoszenia: 09.12.2011 (51) Int.Cl.
Rozmieszczanie i głębokość punktów badawczych
Piotr Jermołowicz Inżynieria Środowiska Rozmieszczanie i głębokość punktów badawczych Rozmieszczenie punktów badawczych i głębokości prac badawczych należy wybrać w oparciu o badania wstępne jako funkcję
Układ aktywnej redukcji hałasu przenikającego przez przegrodę w postaci płyty mosiężnej
Układ aktywnej redukcji hałasu przenikającego przez przegrodę w postaci płyty mosiężnej Paweł GÓRSKI 1), Emil KOZŁOWSKI 1), Gracjan SZCZĘCH 2) 1) Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy
Metody oceny stanu zagrożenia tąpaniami wyrobisk górniczych w kopalniach węgla kamiennego. Praca zbiorowa pod redakcją Józefa Kabiesza
Metody oceny stanu zagrożenia tąpaniami wyrobisk górniczych w kopalniach węgla kamiennego Praca zbiorowa pod redakcją Józefa Kabiesza GŁÓWNY INSTYTUT GÓRNICTWA Katowice 2010 Spis treści 1. Wprowadzenie
Zagrożenia pogórnicze na terenach dawnych podziemnych kopalń węgla brunatnego w rejonie Piły-Młyna (woj. Kujawsko-Pomorskie)
Zagrożenia pogórnicze na terenach dawnych podziemnych kopalń węgla brunatnego w rejonie Piły-Młyna (woj. Kujawsko-Pomorskie) dr inż. A.Kotyrba, dr inż. A.Frolik dr inż. Ł.Kortas, mgr S.Siwek Główny Instytut
Badanie rozkładu pola magnetycznego przewodników z prądem
Ćwiczenie E7 Badanie rozkładu pola magnetycznego przewodników z prądem E7.1. Cel ćwiczenia Prąd elektryczny płynący przez przewodnik wytwarza wokół niego pole magnetyczne. Ćwiczenie polega na pomiarze
Ćwiczenie nr 31: Modelowanie pola elektrycznego
Wydział PRACOWNIA FIZYCZNA WFiIS AGH Imię i nazwisko.. Temat: Rok Grupa Zespół Nr ćwiczenia Data wykonania Data oddania Zwrot do popr. Data oddania Data zaliczenia OCENA Ćwiczenie nr : Modelowanie pola
( F ) I. Zagadnienia. II. Zadania
( F ) I. Zagadnienia 1. Pole magnetyczne: indukcja i strumień. 2. Pole magnetyczne Ziemi i magnesów trwałych. 3. Własności magnetyczne substancji: ferromagnetyki, paramagnetyki i diamagnetyki. 4. Prąd
Przydatność metody georadarowej w rozwiązywaniu zagadnień geologiczno inżynierskich w górnictwie odkrywkowym
Mat. Symp. str. 603 607 Jarosław ZAJĄC Geopartner sp. z o.o., Kraków Przydatność metody georadarowej w rozwiązywaniu zagadnień geologiczno inżynierskich w górnictwie odkrywkowym Streszczenie Powierzchniowe
MATEMATYCZNY MODEL PĘTLI HISTEREZY MAGNETYCZNEJ
ELEKTRYKA 014 Zeszyt 1 (9) Rok LX Krzysztof SZTYMELSKI, Marian PASKO Politechnika Śląska w Gliwicach MATEMATYCZNY MODEL PĘTLI ISTEREZY MAGNETYCZNEJ Streszczenie. W artykule został zaprezentowany matematyczny
LABORATORIUM POMIARY W AKUSTYCE. ĆWICZENIE NR 4 Pomiar współczynników pochłaniania i odbicia dźwięku oraz impedancji akustycznej metodą fali stojącej
LABORATORIUM POMIARY W AKUSTYCE ĆWICZENIE NR 4 Pomiar współczynników pochłaniania i odbicia dźwięku oraz impedancji akustycznej metodą fali stojącej 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie metody
Metoda pomiarowo-obliczeniowa skuteczności ochrony akustycznej obudów dźwiękoizolacyjnych źródeł w zakresie częstotliwości khz
Metoda pomiarowo-obliczeniowa skuteczności ochrony akustycznej obudów dźwiękoizolacyjnych źródeł w zakresie częstotliwości 20 40 khz dr inż. Witold Mikulski 2018 r. Streszczenie Opisano metodę pomiarowo-obliczeniową
MODELOWANIE POŁĄCZEŃ TYPU SWORZEŃ OTWÓR ZA POMOCĄ MES BEZ UŻYCIA ANALIZY KONTAKTOWEJ
Jarosław MAŃKOWSKI * Andrzej ŻABICKI * Piotr ŻACH * MODELOWANIE POŁĄCZEŃ TYPU SWORZEŃ OTWÓR ZA POMOCĄ MES BEZ UŻYCIA ANALIZY KONTAKTOWEJ 1. WSTĘP W analizach MES dużych konstrukcji wykonywanych na skalę
WSKAZÓWKI DO WYKONANIA SPRAWOZDANIA Z WYRÓWNAWCZYCH ZAJĘĆ LABORATORYJNYCH
WSKAZÓWKI DO WYKONANIA SPRAWOZDANIA Z WYRÓWNAWCZYCH ZAJĘĆ LABORATORYJNYCH Dobrze przygotowane sprawozdanie powinno zawierać następujące elementy: 1. Krótki wstęp - maksymalnie pół strony. W krótki i zwięzły
WYBÓR PUNKTÓW POMIAROWYCH
Scientific Bulletin of Che lm Section of Technical Sciences No. 1/2008 WYBÓR PUNKTÓW POMIAROWYCH WE WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ TECHNICE POMIAROWEJ MAREK MAGDZIAK Katedra Technik Wytwarzania i Automatyzacji, Politechnika
Uwagi na temat stosowania gazów obojętnych (azotu, dwutlenku węgla) do gaszenia pożaru w otamowanym polu rejony wydobywczego
253 Prace Instytutu Mechaniki Górotworu PAN Tom 12, nr 1-4, (2010), s. 253-259 Instytut Mechaniki Górotworu PAN Uwagi na temat stosowania gazów obojętnych (azotu, dwutlenku węgla) do gaszenia pożaru w
LABORATORIUM FIZYKI PAŃSTWOWEJ WYŻSZEJ SZKOŁY ZAWODOWEJ W NYSIE. Ćwiczenie nr 3 Temat: Wyznaczenie ogniskowej soczewek za pomocą ławy optycznej.
LABORATORIUM FIZYKI PAŃSTWOWEJ WYŻSZEJ SZKOŁY ZAWODOWEJ W NYSIE Ćwiczenie nr 3 Temat: Wyznaczenie ogniskowej soczewek za pomocą ławy optycznej.. Wprowadzenie Soczewką nazywamy ciało przezroczyste ograniczone
Wyznaczanie momentu magnetycznego obwodu w polu magnetycznym
Ćwiczenie E6 Wyznaczanie momentu magnetycznego obwodu w polu magnetycznym E6.1. Cel ćwiczenia Na zamkniętą pętlę przewodnika z prądem, umieszczoną w jednorodnym polu magnetycznym, działa skręcający moment
BADANIE WPŁYWU WYDOBYCIA NA SEJSMICZNOŚĆ W KOPALNIACH WĘGLA KAMIENNEGO
BADANIE WPŁYWU WYDOBYCIA NA SEJSMICZNOŚĆ W KOPALNIACH WĘGLA KAMIENNEGO Lis Anna Lis Marcin Kowalik Stanisław 2 Streszczenie. W pracy przedstawiono rozważania dotyczące określenia zależności pomiędzy wydobyciem
NATĘŻENIE POLA ELEKTRYCZNEGO PRZEWODU LINII NAPOWIETRZNEJ Z UWZGLĘDNIENIEM ZWISU
POZNAN UNIVE RSITY OF TE CHNOLOGY ACADE MIC JOURNALS No 85 Electrical Engineering 016 Krzysztof KRÓL* NATĘŻENIE POLA ELEKTRYCZNEGO PRZEWODU LINII NAPOWIETRZNEJ Z UWZGLĘDNIENIEM ZWISU W artykule zaprezentowano
WPŁYW METODY DOPASOWANIA NA WYNIKI POMIARÓW PIÓRA ŁOPATKI INFLUENCE OF BEST-FIT METHOD ON RESULTS OF COORDINATE MEASUREMENTS OF TURBINE BLADE
Dr hab. inż. Andrzej Kawalec, e-mail: ak@prz.edu.pl Dr inż. Marek Magdziak, e-mail: marekm@prz.edu.pl Politechnika Rzeszowska Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa Katedra Technik Wytwarzania i Automatyzacji
Funkcjonalność urządzeń pomiarowych w PyroSim. Jakich danych nam dostarczają?
Funkcjonalność urządzeń pomiarowych w PyroSim. Jakich danych nam dostarczają? Wstęp Program PyroSim zawiera obszerną bazę urządzeń pomiarowych. Odczytywane z nich dane stanowią bogate źródło informacji
INSTRUKCJA do ćwiczenia Wyważanie wirnika maszyny w łożyskach własnych
ZAKŁAD PODSTAW KONSTRUKCJI I EKSPLOATACJI MASZYN ENERGETYCZNYCH Instytut Maszyn i Urządzeń Energetycznych Politechnika Śląska INSTRUKCJA do ćwiczenia Wyważanie wirnika maszyny w łożyskach własnych Wprowadzenie
Podstawy opracowania wyników pomiarów z elementami analizy niepewności pomiarowych
Podstawy opracowania wyników pomiarów z elementami analizy niepewności pomiarowych dla studentów Chemii (2018) Autor prezentacji :dr hab. Paweł Korecki dr Szymon Godlewski e-mail: szymon.godlewski@uj.edu.pl
KOOF Szczecin: www.of.szc.pl
Źródło: LI OLIMPIADA FIZYCZNA (1/2). Stopień III, zadanie doświadczalne - D Nazwa zadania: Działy: Słowa kluczowe: Komitet Główny Olimpiady Fizycznej; Andrzej Wysmołek, kierownik ds. zadań dośw. plik;
KSZTAŁTOWANIE KLIMATU AKUSTYCZNEGO PROJEKTOWANYCH STANOWISK PRACY Z WYKORZYSTANIEM NARZĘDZI WSPOMAGAJĄCYCH
KSTAŁTOWANIE KLIMATU AKUSTYCNEGO PROJEKTOWANYCH STANOWISK PRACY WYKORYSTANIEM NARĘDI WSPOMAGAJĄCYCH Waldemar PASKOWSKI, Artur KUBOSEK Streszczenie: W referacie przedstawiono wykorzystanie metod wspomagania
( L ) I. Zagadnienia. II. Zadania
( L ) I. Zagadnienia 1. Pole magnetyczne: indukcja i strumień. 2. Pole magnetyczne Ziemi i magnesów trwałych. 3. Własności magnetyczne substancji: ferromagnetyki, paramagnetyki i diamagnetyki. 4. Prąd
PRAWO OHMA DLA PRĄDU PRZEMIENNEGO
ĆWICZENIE 53 PRAWO OHMA DLA PRĄDU PRZEMIENNEGO Cel ćwiczenia: wyznaczenie wartości indukcyjności cewek i pojemności kondensatorów przy wykorzystaniu prawa Ohma dla prądu przemiennego; sprawdzenie prawa
WPŁYW ZAKŁÓCEŃ PROCESU WZBOGACANIA WĘGLA W OSADZARCE NA ZMIANY GĘSTOŚCI ROZDZIAŁU BADANIA LABORATORYJNE
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 33 Zeszyt 4 2009 Stanisław Cierpisz*, Daniel Kowol* WPŁYW ZAKŁÓCEŃ PROCESU WZBOGACANIA WĘGLA W OSADZARCE NA ZMIANY GĘSTOŚCI ROZDZIAŁU BADANIA LABORATORYJNE 1. Wstęp Zasadniczym
VLF (Very Low Frequency) 15 khz do 30 khz
VLF (Very Low Frequency) 15 khz do 30 khz Metoda elektromagnetyczna (EM) polega na pomiarze pól wtórnych wytwarzanych przez ciała przewodzące, znajdujące się w ziemi, które podlegają działaniu pierwotnego
WARSZTATY 2006 z cyklu: Zagrożenia naturalne w górnictwie
WARSZTATY 2006 z cyklu: Zagrożenia naturalne w górnictwie Mat. Symp. str. 505 510 Grzegorz BEZIUK*, Remigiusz MYDLIKOWSKI*, Adam SZYNKIEWICZ** * Instytut Telekomunikacji, Teleinformatyki i Akustyki, Politechnika
Ćwiczenie nr 43: HALOTRON
Wydział PRACOWNIA FIZYCZNA WFiIS AGH Imię i nazwisko 1. 2. Temat: Data wykonania Data oddania Zwrot do popr. Rok Grupa Zespół Nr ćwiczenia Data oddania Data zaliczenia OCENA Ćwiczenie nr 43: HALOTRON Cel
Próba określenia rozkładu współczynnika tłumienia na wybiegu ściany 306b/507 w KWK Bielszowice metodą pasywnej tłumieniowej tomografii sejsmicznej
mgr GRAŻYNA DZIK Instytut Technik Innowacyjnych EMAG mgr ŁUKASZ WOJTECKI KWK Bielszowice Próba określenia rozkładu współczynnika tłumienia na wybiegu ściany 306b/507 w KWK Bielszowice metodą pasywnej tłumieniowej
Dr hab. inż. Piotr Bańka, prof. nzw. w Pol. Śl Gliwice, r. Wydział Górnictwa i Geologii Politechnika Śląska
Dr hab. inż. Piotr Bańka, prof. nzw. w Pol. Śl Gliwice, 11.05.2016 r. Wydział Górnictwa i Geologii Politechnika Śląska Recenzja rozprawy doktorskiej mgr inż. Roberta Siaty p.t.: Dobór parametrów w algorytmach
ELEMENTY GEOFIZYKI. Geofizyka środowiskowa i poszukiwawcza W. D. ebski
ELEMENTY GEOFIZYKI Geofizyka środowiskowa i poszukiwawcza W. D ebski debski@igf.edu.pl Plan wykładu Geofizyka środowiskowa i poszukiwawcza 1. metoda elektryczno-oporowa 2. techniki elektromagnetyczne 3.
Pomiar rezystancji metodą techniczną
Pomiar rezystancji metodą techniczną Cel ćwiczenia. Poznanie metod pomiarów rezystancji liniowych, optymalizowania warunków pomiaru oraz zasad obliczania błędów pomiarowych. Zagadnienia teoretyczne. Definicja
AiSD zadanie trzecie
AiSD zadanie trzecie Gliwiński Jarosław Marek Kruczyński Konrad Marek Grupa dziekańska I5 5 czerwca 2008 1 Wstęp Celem postawionym przez zadanie trzecie było tzw. sortowanie topologiczne. Jest to typ sortowania
Rozpoznanie strefy osuwiskowej w oparciu o zmiany oporności na terenie miejscowości Ujsoły
Zał. nr 15 Rozpoznanie strefy osuwiskowej w oparciu o zmiany oporności na terenie miejscowości Ujsoły Wykonawca: Dr hab. Bogdan Żogała... Grudzień, 2017 1. Cel i zakres badań Celem badań było geoelektryczne
Temat ćwiczenia. Wyznaczanie mocy akustycznej
POLITECHNIKA ŚLĄSKA W YDZIAŁ TRANSPORTU Temat ćwiczenia Wyznaczanie mocy akustycznej Cel ćwiczenia Pomiary poziomu natęŝenia dźwięku źródła hałasu. Wyznaczanie mocy akustycznej źródła hałasu. Wyznaczanie
Wzmacniacze operacyjne
Wzmacniacze operacyjne Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest badanie podstawowych układów pracy wzmacniaczy operacyjnych. Wymagania Wstęp 1. Zasada działania wzmacniacza operacyjnego. 2. Ujemne sprzężenie
PL B1. AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE, Kraków, PL BUP 14/12
PL 218561 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 218561 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 393413 (51) Int.Cl. G01N 27/02 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:
DETEKCJA OBIEKTU FERROMAGNETYCZNEGO Z ZASTOSOWANIEM MAGNETOMETRÓW SKALARNYCH
POZNAN UNIVE RSITY OF TE CHNOLOGY ACADE MIC JOURNALS No 73 Electrical Engineering 2013 Kazimierz JAKUBIUK* Mirosław WOŁOSZYN* DETEKCJA OBIEKTU FERROMAGNETYCZNEGO Z ZASTOSOWANIEM MAGNETOMETRÓW SKALARNYCH
Metoda określania pozycji wodnicy statków na podstawie pomiarów odległości statku od głowic laserowych
inż. Marek Duczkowski Metoda określania pozycji wodnicy statków na podstawie pomiarów odległości statku od głowic laserowych słowa kluczowe: algorytm gradientowy, optymalizacja, określanie wodnicy W artykule
ALGEBRA z GEOMETRIA, ANALITYCZNA,
ALGEBRA z GEOMETRIA, ANALITYCZNA, MAT00405 PRZEKSZTAL CANIE WYRAZ EN ALGEBRAICZNYCH, WZO R DWUMIANOWY NEWTONA Uprościć podane wyrażenia 7; (b) ( 6)( + ); (c) a 5 6 8a ; (d) ( 5 )( 5 + ); (e) ( 45x 4 y
ĆWICZENIE 15 BADANIE WZMACNIACZY MOCY MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI
1 ĆWICZENIE 15 BADANIE WZMACNIACZY MOCY MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI 15.1. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest poznanie podstawowych właściwości wzmacniaczy mocy małej częstotliwości oraz przyswojenie umiejętności
Tolerancje kształtu i położenia
Strona z 7 Strona główna PM Tolerancje kształtu i położenia Strony związane: Podstawy Konstrukcji Maszyn, Tolerancje gwintów, Tolerancje i pasowania Pola tolerancji wałków i otworów, Układy pasowań normalnych,
UKŁADY ALGEBRAICZNYCH RÓWNAŃ LINIOWYCH
Transport, studia niestacjonarne I stopnia, semestr I Instytut L-5, Wydział Inżynierii Lądowej, Politechnika Krakowska Ewa Pabisek Adam Wosatko Postać układu równań liniowych Układ liniowych równań algebraicznych
Źródła zasilania i parametry przebiegu zmiennego
POLIECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGEYKI INSYU MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGEYCZNYCH LABORAORIUM ELEKRYCZNE Źródła zasilania i parametry przebiegu zmiennego (E 1) Opracował: Dr inż. Włodzimierz
WYKORZYSTANIE TOMOGRAFII ELEKTROOPOROWEJ DO LOKALIZACJI PŁYTKICH PUSTEK W GÓROTWORZE
SYSTEMY WSPOMAGANIA w INŻYNIERII PRODUKCJI Rozpoznawanie Złóż i Budownictwo Podziemne 2017 22 WYKORZYSTANIE TOMOGRAFII ELEKTROOPOROWEJ DO LOKALIZACJI PŁYTKICH PUSTEK W GÓROTWORZE 22.1 WPROWADZENIE Eksploatacja
WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY MATEMATYKA KLASA 8 DZIAŁ 1. LICZBY I DZIAŁANIA
WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY MATEMATYKA KLASA 8 DZIAŁ 1. LICZBY I DZIAŁANIA zna znaki używane do zapisu liczb w systemie rzymskim; zna zasady zapisu liczb w systemie rzymskim; umie zapisać
RÓWNANIE DYNAMICZNE RUCHU KULISTEGO CIAŁA SZTYWNEGO W UKŁADZIE PARASOLA
Dr inż. Andrzej Polka Katedra Dynamiki Maszyn Politechnika Łódzka RÓWNANIE DYNAMICZNE RUCHU KULISTEGO CIAŁA SZTYWNEGO W UKŁADZIE PARASOLA Streszczenie: W pracy opisano wzajemne położenie płaszczyzny parasola
Zastosowanie metody MASW do wyznaczania profilu prędkościowego warstw przypowierzchniowych
Mat. Symp. str. 493 499 Robert SIATA, Jacek CHODACKI Główny Instytut Górnictwa, Katowice Zastosowanie metody MASW do wyznaczania profilu prędkościowego warstw przypowierzchniowych Streszczenie Rozpoznanie
ANALIZA ZALEŻNOŚCI MIĘDZY GEOMECHANICZNYMI PARAMETRAMI SKAŁ ZŁOŻOWYCH I OTACZAJĄCYCH NA PRZYKŁADZIE WYBRANYCH REJONÓW GÓRNICZYCH KOPALŃ LGOM. 1.
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 33 Zeszyt 1 009 Andrzej Galinski* ANALIZA ZALEŻNOŚCI MIĘDZY GEOMECHANICZNYMI PARAMETRAMI SKAŁ ZŁOŻOWYCH I OTACZAJĄCYCH NA PRZYKŁADZIE WYBRANYCH REJONÓW GÓRNICZYCH KOPALŃ LGOM
Badania geofizyczne dróg i autostrad
Badania geofizyczne dróg i autostrad Z ostatniego raportu Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) o stanie dróg krajowych wynika, iż ponad połowa dróg krajowych wymaga przeprowadzenia różnego
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI W KLASIE VIII
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI W KLASIE VIII Uczeń na ocenę dopuszczającą: - zna znaki używane do zapisu liczb w systemie rzymskim, - umie zapisać i odczytać liczby naturalne dodatnie w systemie rzymskim
Ćwiczenie Nr 2. Pomiar przewodzonych zakłóceń radioelektrycznych za pomocą sieci sztucznej
str. 1/6 Ćwiczenie Nr 2 Pomiar przewodzonych zakłóceń radioelektrycznych za pomocą sieci sztucznej 1. Cel ćwiczenia: zapoznanie się ze zjawiskiem przewodzonych zakłóceń radioelektrycznych, zapoznanie się
Wykład 5. Metoda eliminacji Gaussa
1 Wykład 5 Metoda eliminacji Gaussa Rozwiązywanie układów równań liniowych Układ równań liniowych może mieć dokładnie jedno rozwiązanie, nieskończenie wiele rozwiązań lub nie mieć rozwiązania. Metody dokładne
NARZĘDZIA BADAWCZE W QGIS LOSOWANIE PUNKTÓW NA WARSTWIE LINIOWEJ
NARZĘDZIA BADAWCZE W QGIS LOSOWANIE PUNKTÓW NA WARSTWIE LINIOWEJ LOSOWE PUNKTY WZDŁUŻ LINII, CONVERT LINES TO POINTS, PUNKTY WZDŁUŻ GEOMETRII + ZAZNACZENIE LOSOWE WOJCIECH CHLEBOWSKI;PAWEŁ ZMUDA-TRZEBIATOWSKI
dr hab. inż. LESŁAW ZABUSKI ***
POMIARY INKLINOMETRYCZNE dr hab. inż. LESŁAW ZABUSKI Konsultant Rozenblat Sp. z o.o. *** CEL Celem pomiarów inklinometrycznych jest stwierdzenie, czy i w jakim stopniu badany teren podlega deformacjom,
WYZNACZANIE NIEPEWNOŚCI POMIARU METODAMI SYMULACYJNYMI
WYZNACZANIE NIEPEWNOŚCI POMIARU METODAMI SYMULACYJNYMI Stefan WÓJTOWICZ, Katarzyna BIERNAT ZAKŁAD METROLOGII I BADAŃ NIENISZCZĄCYCH INSTYTUT ELEKTROTECHNIKI ul. Pożaryskiego 8, 04-703 Warszawa tel. (0)
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka Poznań, 16.05.2012r. Raport z promocji projektu Nowa generacja energooszczędnych
RAPORT z badań tłumienia pola elektrycznego 50 Hz powłok ekranujących NoEM Electro Protektor (zastępuje raport z dnia
INSTYTUT ENERGETYKI INSTYTUT BADAWCZY Pracownia Oddziaływań Środowiskowych i Ochrony Przeciwprzepięciowej 01-330 Warszawa, ul. Mory 8, tel. 22 3451 355 lub tel/fax. 22 8368 818 e-mail: eos@ien.com.pl www:
Ćwiczenie nr 2. Pomiar energii promieniowania gamma metodą absorpcji
Ćwiczenie nr (wersja_05) Pomiar energii gamma metodą absorpcji Student winien wykazać się znajomością następujących zagadnień:. Promieniowanie gamma i jego własności.. Absorpcja gamma. 3. Oddziaływanie
CECHOWANIE TERMOELEMENTU Fe-Mo I WYZNACZANIE PUNKTU INWERSJI
INSTYTUT FIZYKI WYDZIAŁ INŻYNIERII PRODUKCJI I TECHNOLOGII MATERIAŁÓW POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA PRACOWNIA FIZYKI CIAŁA STAŁEGO Ć W I C Z E N I E N R FCS - 7 CECHOWANIE TERMOELEMENTU Fe-Mo I WYZNACZANIE
Algebra z geometrią analityczną zadania z odpowiedziami
Algebra z geometrią analityczną zadania z odpowiedziami Maciej Burnecki Spis treści 0 Wyrażenia algebraiczne, indukcja matematyczna 2 2 2 1 Geometria analityczna w R 2 3 3 3 2 Liczby zespolone 4 4 4 3
S P R A W O Z D A N I E
S P R A W O Z D A N I E Z REALIZACJI XLI BADAŃ BIEGŁOŚCI I BADAŃ PORÓWNAWCZYCH (PT/ILC) HAŁASU W ŚRODOWISKU Warszawa 14 15 kwietnia 2015 r. 1. CEL I ZAKRES BADAŃ Organizatorem badań biegłości i badań porównawczych
Ćw. nr 31. Wahadło fizyczne o regulowanej płaszczyźnie drgań - w.2
1 z 6 Zespół Dydaktyki Fizyki ITiE Politechniki Koszalińskiej Ćw. nr 3 Wahadło fizyczne o regulowanej płaszczyźnie drgań - w.2 Cel ćwiczenia Pomiar okresu wahań wahadła z wykorzystaniem bramki optycznej
Temat: kruszyw Oznaczanie kształtu ziarn. pomocą wskaźnika płaskości Norma: PN-EN 933-3:2012 Badania geometrycznych właściwości
Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii Politechniki Wrocławskiej Instrukcja do zajęć laboratoryjnych Eksploatacja i obróbka skał Badania geometrycznych właściwości Temat: kruszyw Oznaczanie kształtu
STANDARYZACJA METODYK POMIARÓW PÓL ELEKTROMAGNETYCZNYCH ZWIĄZANYCH Z EKSPOZYCJĄ CZŁOWIEKA I JEJ WPŁYW NA JAKOŚCI BADAŃ
Medyczne, biologiczne, techniczne i prawne aspekty wpływu pola elektromagnetycznego na środowisko (oceny, poglądy, harmonizacja) WARSZAWA, 15.12.2016 STANDARYZACJA METODYK POMIARÓW PÓL ELEKTROMAGNETYCZNYCH
POMIAR CZĘSTOTLIWOŚCI NAPIĘCIA W URZĄDZENIACH AUTOMATYKI ELEKTROENERGETYCZNEJ
Prace Naukowe Instytutu Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Nr 63 Politechniki Wrocławskiej Nr 63 Studia i Materiały Nr 9 9 Piotr NIKLAS* pomiar częstotliwości, składowe harmoniczne, automatyka elektroenergetyczna
Badanie rozkładu pola elektrycznego
Ćwiczenie 8 Badanie rozkładu pola elektrycznego 8.1. Zasada ćwiczenia W wannie elektrolitycznej umieszcza się dwie metalowe elektrody, połączone ze źródłem zmiennego napięcia. Kształt przekrojów powierzchni
PROPOZYCJA ZASTOSOWANIA WYMIARU PUDEŁKOWEGO DO OCENY ODKSZTAŁCEŃ PRZEBIEGÓW ELEKTROENERGETYCZNYCH
Prace Naukowe Instytutu Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Nr 56 Politechniki Wrocławskiej Nr 56 Studia i Materiały Nr 24 2004 Krzysztof PODLEJSKI *, Sławomir KUPRAS wymiar fraktalny, jakość energii
Laboratorium metrologii
Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki Instytut Technologii Mechanicznej Laboratorium metrologii Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Temat ćwiczenia: Pomiary wymiarów zewnętrznych Opracował:
KADD Metoda najmniejszych kwadratów funkcje nieliniowe
Metoda najmn. kwadr. - funkcje nieliniowe Metoda najmniejszych kwadratów Funkcje nieliniowe Procedura z redukcją kroku iteracji Przykłady zastosowań Dopasowanie funkcji wykładniczej Dopasowanie funkcji
Programowanie celowe #1
Programowanie celowe #1 Problem programowania celowego (PC) jest przykładem problemu programowania matematycznego nieliniowego, który można skutecznie zlinearyzować, tzn. zapisać (i rozwiązać) jako problem
Zwój nad przewodzącą płytą
Zwój nad przewodzącą płytą Z potencjału A można też wyznaczyć napięcie u0 jakie będzie się indukować w pojedynczym zwoju cewki odbiorczej: gdzie: Φ strumień magnetyczny przenikający powierzchnię, której
NUMERYCZNA ANALIZA MOŻLIWOŚCI UTRATY STATECZNOŚCI WYROBISK ZLOKALIZOWANYCH NA NIEWIELKIEJ GŁĘBOKOŚCI
Marek CAŁA * Marek JARCZYK ** Jacek POSTAWA *** NUMERYCZNA ANALIZA MOŻLIWOŚCI UTRATY STATECZNOŚCI WYROBISK ZLOKALIZOWANYCH NA NIEWIELKIEJ GŁĘBOKOŚCI WSTĘP Skutki eksploatacji podziemnej związane są zazwyczaj
Katedra Elektrotechniki Teoretycznej i Informatyki
Katedra Elektrotechniki Teoretycznej i Informatyki Przedmiot: Badania nieniszczące metodami elektromagnetycznymi Numer Temat: Badanie materiałów kompozytowych z ćwiczenia: wykorzystaniem fal elektromagnetycznych
3.5 Wyznaczanie stosunku e/m(e22)
Wyznaczanie stosunku e/m(e) 157 3.5 Wyznaczanie stosunku e/m(e) Celem ćwiczenia jest wyznaczenie stosunku ładunku e do masy m elektronu metodą badania odchylenia wiązki elektronów w poprzecznym polu magnetycznym.
Laboratorium techniki światłowodowej. Ćwiczenie 5. Badanie wpływu periodycznych zgięd na tłumiennośd światłowodu
Laboratorium techniki światłowodowej Ćwiczenie 5. Badanie wpływu periodycznych zgięd na tłumiennośd Katedra Optoelektroniki i Systemów Elektronicznych, WETI, Politechnika Gdaoska Gdańsk 2006 1. Wprowadzenie
E107. Bezpromieniste sprzężenie obwodów RLC
E7. Bezpromieniste sprzężenie obwodów RLC Cel doświadczenia: Pomiar amplitudy sygnału w rezonatorze w zależności od wzajemnej odległości d cewek generatora i rezonatora. Badanie wpływu oporu na tłumienie
KADD Minimalizacja funkcji
Minimalizacja funkcji Poszukiwanie minimum funkcji Foma kwadratowa Metody przybliżania minimum minimalizacja Minimalizacja w n wymiarach Metody poszukiwania minimum Otaczanie minimum Podział obszaru zawierającego
ZAGROŻENIA NATURALNE W OTWOROWYCH ZAKŁADACH GÓRNICZYCH
ZAGROŻENIA NATURALNE W OTWOROWYCH ZAKŁADACH GÓRNICZYCH. ZAGROŻENIE ERUPCYJNE Zagrożenie erupcyjne - możliwość wystąpienia zagrożenia wywołanego erupcją wiertniczą rozumianą jako przypływ płynu złożowego
ZESTAW BEZPRZEWODOWYCH CZUJNIKÓW MAGNETYCZNYCH DO DETEKCJI I IDENTYFIKACJI POJAZDÓW FERROMAGNETYCZNYCH
POZNAN UNIVE RSITY OF TE CHNOLOGY ACADE MIC JOURNALS No 73 Electrical Engineering 2013 Kazimierz JAKUBIUK* Mirosław WOŁOSZYN* ZESTAW BEZPRZEWODOWYCH CZUJNIKÓW MAGNETYCZNYCH DO DETEKCJI I IDENTYFIKACJI
Szczegółowy rozkład materiału z fizyki dla klasy III gimnazjum zgodny z nową podstawą programową.
Szczegółowy rozkład materiału z fizyki dla klasy III gimnazjum zgodny z nową podstawą programową. Lekcja organizacyjna. Omówienie programu nauczania i przypomnienie wymagań przedmiotowych Tytuł rozdziału
SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI XXXIX BADAŃ BIEGŁOŚCI I BADAŃ PORÓWNAWCZYCH (PT/ILC) HAŁASU W ŚRODOWISKU Warszawa 9-10 października 2014r.
SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI XXXIX BADAŃ BIEGŁOŚCI I BADAŃ PORÓWNAWCZYCH (PT/ILC) HAŁASU W ŚRODOWISKU Warszawa 9-10 października 2014r. 1. CEL I ZAKRES BADAŃ Organizatorem badań biegłości i badań porównawczych
ZASTOSOWANIE METOD GEOELEKTRYCZNYCH W ROZPOZNAWANIU BUDOWY PODŁOŻA CZWARTORZĘDOWEGO.
ZASTOSOWANIE METOD GEOELEKTRYCZNYCH W ROZPOZNAWANIU BUDOWY PODŁOŻA CZWARTORZĘDOWEGO. Arkadiusz Piechota Streszczenie. Niniejszy artykuł opisuje podstawy fizyczne metod elektrooporowych, opartych na prawie
MOMENT MAGNETYCZNY W POLU MAGNETYCZNYM
Ćwiczenie nr 16 MOMENT MAGNETYCZNY W POLU MAGNETYCZNYM Aparatura Zasilacze regulowane, cewki Helmholtza, multimetry cyfrowe, dynamometr torsyjny oraz pętle próbne z przewodnika. X Y 1 2 Rys. 1 Układ pomiarowy
BADANIA STANU TECHNICZNEGO WAŁÓW PRZECIWPOWODZIOWYCH I ZAPÓR
BADANIA STANU TECHNICZNEGO WAŁÓW PRZECIWPOWODZIOWYCH I ZAPÓR metody geofizyczne - skuteczna pomoc w ocenie stanu środowiska przed i po powodzi Więcej informacji: Grzegorz Pacanowski: + 48 502 708 951 Jan
BADANIA WYBRANYCH CZUJNIKÓW TEMPERATURY WSPÓŁPRACUJĄCYCH Z KARTAMI POMIAROWYMI W LabVIEW
Prace Naukowe Instytutu Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Nr 63 Politechniki Wrocławskiej Nr 63 Studia i Materiały Nr 29 2009 Krzysztof PODLEJSKI* czujniki temperatury, LabVIEW BADANIA WYBRANYCH
Wykonawcy: Data Wydział Elektryczny Studia dzienne Nr grupy:
POLITECHNIKA POZNAŃSKA INSTYTUT ELEKTROTECHNIKI I ELEKTRONIKI PRZEMYSŁOWEJ Zakład Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej Laboratorium Podstaw Telekomunikacji Ćwiczenie nr 3 Temat: Pomiar charakterystyki
Maciej Piotr Jankowski
Reduced Adder Graph Implementacja algorytmu RAG Maciej Piotr Jankowski 2005.12.22 Maciej Piotr Jankowski 1 Plan prezentacji 1. Wstęp 2. Implementacja 3. Usprawnienia optymalizacyjne 3.1. Tablica ekspansji
Badanie rozkładu pola elektrycznego
Ćwiczenie 8 Badanie rozkładu pola elektrycznego 8.1. Zasada ćwiczenia W wannie elektrolitycznej umieszcza się dwie metalowe elektrody, połączone ze źródłem zmiennego napięcia. Kształt przekrojów powierzchni
WYMAGANIA EDUKACYJN KRYTERIA OCENY Z MATEMATYKI W KLASIE II GIMNAZJUM
Na ocenę dopuszczającą uczeń umie : WYMAGANIA EDUKACYJN KRYTERIA OCENY Z MATEMATYKI W KLASIE II GIMNAZJUM stosować cztery podstawowe działania na liczbach wymiernych, zna kolejność wykonywania działań
5. Rozwiązywanie układów równań liniowych
5. Rozwiązywanie układów równań liniowych Wprowadzenie (5.1) Układ n równań z n niewiadomymi: a 11 +a 12 x 2 +...+a 1n x n =a 10, a 21 +a 22 x 2 +...+a 2n x n =a 20,..., a n1 +a n2 x 2 +...+a nn x n =a
MODELOWANIE NUMERYCZNE POLA PRZEPŁYWU WOKÓŁ BUDYNKÓW
1. WSTĘP MODELOWANIE NUMERYCZNE POLA PRZEPŁYWU WOKÓŁ BUDYNKÓW mgr inż. Michał FOLUSIAK Instytut Lotnictwa W artykule przedstawiono wyniki dwu- i trójwymiarowych symulacji numerycznych opływu budynków wykonanych
BADANIA STANU TECHNICZNEGO WAŁÓW PRZECIWPOWODZIOWYCH BADANIA GEOFIZYCZNE
BADANIA STANU TECHNICZNEGO WAŁÓW PRZECIWPOWODZIOWYCH BADANIA GEOFIZYCZNE Więcej informacji: tel. kom. 600 354 052; 601 322 033; marketing@pbg.com.pl Przyczyny uszkodzeń wałów: osłabienie struktury korpusu