FILHARMONIA PODKARPACKA Przebudowa, rozbudowa i remont. ROZŁOŻONE SKRZYDŁA Muzeum Lotnictwa Polskiego BEZPIECZEŃSTWO W BUDYNKACH 3 (10) / 2011

Transkrypt

1 3 (10) / 2011 ISSN: FILHARMONIA PODKARPACKA Przebudowa, rozbudowa i remont ROZŁOŻONE SKRZYDŁA Muzeum Lotnictwa Polskiego BEZPIECZEŃSTWO W BUDYNKACH

2 Niezawodny budynek Bezpieczeństwo w architekturze jest zagadnieniem równie ważnym, co złożonym, począwszy od nośności konstrukcji, a skończywszy na okuciach drzwiowych i antypoślizgowych wykończeniach schodów. Architekt ma wpływ na zdrowie i życie użytkowników, gdy decyduje o wielkości i rodzajach przeszkleń, projektuje drogi ewakuacyjne i zamykające je drzwi, a nawet w momencie dobierania mebli biurowych. Jest odpowiedzialny za zastosowanie odpowiednich rozwiązań przeciwpożarowych, ochronę budynku przez zawilgoceniem lub nadmiernym przegrzaniem, na równi z estetyką i funkcjonalnością wszystkich tworzonych elementów. Chcąc ułatwić pracę projektantowi, który może się czasem czuć jak czynnik wyzwalający efekt motyla, postanowiliśmy dokładnie przyjrzeć się zagadnieniu bezpieczeństwa w budynkach. Okładkowy projekt Filharmonii w Rzeszowie, autorstwa pracowni KKM Kozień Architekci, przeanalizowaliśmy pod kątem bezpieczeństwa użytkowania, konstrukcji i przeciwpożarowego, ale nie zapomnieliśmy o akustyce i oświetleniu. Zagadnienia te omówili dla nas projektanci obiektu oraz zaproszeni eksperci. Równie szczegółowo przygotowane zostały artykuły zamieszczone w dziale Realizacje w Polsce, dotyczące m.in. Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie, University Business Park w Łodzi, krytej pływalni Neptun w Radomiu, Stadionu Arki w Gdyni, Muzeum Chopinowskiego w Żelazowej Woli. W marcowym wydaniu świata architektury nie zabraknie specjalistycznych tekstów tematycznych. Szczególnie polecamy lekturę artykułów pt. Bezpieczeństwo ewakuacji w budynkach służby zdrowia Marcina Twardowskiego, Architekt a ochrona zdrowia pracowników biurowych Krzysztofa Szozdy czy Okna do zadań specjalnych Katarzyny Sobuś. Magazyn zamyka sekcja Wnętrza. Tym razem prezentujemy salon meblowy Living Concept znajdujący się w Bielanach Wrocławskich. Tam, w stylowych, oryginalnych wnętrzach umieszczono przedmioty zaprojektowane przez sławy światowego wzornictwa. Warto je zobaczyć, nawet jeśli miałoby się to być jedynie za pośrednictwem stron naszego czasopisma. Poszukiwanie niezawodnych rozwiązań sprzyja bezpieczeństwu i funkcjonalności budynków. Świat architektury staje się przyjazny użytkownikom, których życie i zdrowie stanowi dla projektanta najwyższą wartość. Zapraszam do lektury.

3 fot. Sea Towers, Invest Komfort SA Rozwiązanie to oferowane jest w zestawie składającym się ze skrzydła oraz specjalnie do niego wyprodukowanej ościeżnicy metalowej wraz z okuciami klasy 2 normy europejskiej ENV lub klasy C. W gdyńskim projekcie zastosowano ościeżnice z okleinowanymi nakładkami maskującymi, zapewniające estetyczne dopasowanie do skrzydeł i wystroju wnętrz. W standardowej ofercie produkty z tej serii dostępne są w rozmiarach 80, 90 i 100 cm. Bogaty wybór oklein zapewnia ich dostosowanie nawet do najbardziej wymagającego wnętrza. W tym roku Porta wprowadziła trzy nowe kolory: Dąb 6, Limba 6 i Sapelli 6. W 2009 r. na dawnych terenach przemysłowych, w tzw. Nadmorskiej Strefie Prestiżu Miejskiego w Gdyni, oddano do użytku najwyższy obiekt mieszkalny w Polsce aparta-amentowiec Sea Towers. Na kompleks ks składają się dwie wieże: pierwsza liczy 29 kondygnacji i ma ok. 91 m wysoko-ości, a druga 36 kondygnacji i łącznie z masztem antenowym osiąga 142 m. Podczas projektowania wieżowców w architekci muszą rozwiązać wiele problemów. Jednym z najistotniejszych jest umiejętne zaplanowanie komunikacji wewnętrznej kompleksu. Dodatkowo, o, połączenie funkcji mieszkalnej z biurowo-handlową wymaga zastosowania systemów zapewniających bezpieczeństwo, komfort oraz niezakłócających ch spokoju w żadnej z wymienionych stref. Ogromne znaczenie odgrywa dobór produktów, które z racji rangi obiektu muszą wyróżniać się nienaganną stylistyką i charakteryzować doskonałymi parametrami przeciwpożarowymi i akustycznymi. We wnętrzach Sea Towers dominują elementy wykonane z kamienia ia oraz drewna i materiałów drewnopodobnych. Takie połączenie zapewnia reprezentacyjny i prestiżowy wygląd. O doborze stolarki drzwiowej zadecydowała koncepcja i charakter budynku, zgodny z zamierzeniem architekta. Zdecydowano się na zastoso-owanie stolarki wejściowej Granit marki PORTA KMI Poland. MORSKIE WIEŻE Wszystkie zapytania dotyczące oferty niestandardowej prosimy kierować do Działu Kontraktów: tel. (+48) , kontrakt@porta.com.pl O zastosowaniu produktów firmy zadecydowały głównie takie parametry, jak podwyższona w stosunku do standardowych rozwiązań izolacyjność akustyczna wynosząca 36 db, istotna w tego typu kompleksach, gdzie ilość użytkowników jest duża. W gdyńskim wieżowcu znajduje się 276 lokali mieszkalnych, 262 apartamentów i 14 penthouse ów. W takim układzie uciążliwe stają się często ruch i rozmowy osób poruszających się ciągami komunikacyjnymi. Istotną cechą były także doskonałe parametry dymoszczelności stolarki, która w razie pożaru chroni przebywające w lokalach mieszkalnych osoby przed zaczadzeniem. Zapewnia to uszczelka wyróżniająca się tym, że pod wpływem wysokich temperatur puchnie i precyzyjnie wypełnia otwór. Dodatkowo, drzwi Granit należą do klasy ogniowej EI 30. Zwrócenie uwagi na te aspekty świadczyło nie tylko o dużej świadomości projektujących, ale również inwestora, który z palety produktów Porty wybrał rozwiązanie najbardziej prestiżowe. Unikatowa jest również konstrukcja skrzydeł drzwiowych. Wykonano je z klejonki drewna iglastego, a wewnątrz zastosowano specjalne rozwiązanie, oparte na płycie wiórowej wzmocnionej prętami stalowymi. Poszycie skrzydła stanowi płyta dwuwarstwowa zrealizowana z blachy aluminiowej i HDF-u. Taka konstrukcja zapewnia bardzo dobre parametry antywłamaniowe. 4 świat architektury świat architektury 5

4 IM AUSLAND W numerze: ARCHITEKTURA TO WIEDZA 74 Wywiad z Carsonem Chanem HISTORIA I WSPÓŁCZESNOŚĆ HISTORIA DOŚWIETLONA AUTOMATYKĄ 79 WYDARZENIA 8 USTAWY I ROZPORZĄDZENIA NOWOŚCI PRODUKTOWE 14 BEZPIECZEŃSTWO EWAKUACJI 82 W budynkach służby zdrowia PROJEKT Z OKŁADKI SPECJALIZACJE FILHARMONIA PODKARPACKA 16 Przebudowa, rozbudowa i remont obiektu w Rzeszowie BEZPIECZEŃSTWO W BUDYNKACH 85 REALIZACJE W POLSCE WENTYLACJA A ZDROWIE UŻYTKOWNIKÓW 88 Praktyczne porady projektowe POSZUKIWANIE STRUKTUR 28 Centrum Chopinowskie i Żelazowa Wola SYSTEM ODDYMIANIA DOSTOSOWANY DO SZYBÓW WINDOWYCH 90 STADION PIŁKARSKI W GDYNI 36 Nowy obiekt sportowy ROZŁOŻONE SKRZYDŁA 41 Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie budynek główny ARCHITEKT A OCHRONA ZDROWIA PRACOWNIKÓW BIUROWYCH 92 KLUCZOWE BRAMY 96 CENTRUM AGORA 50 Galeria i wielopoziomowy parking OKNA DO ZADAŃ SPECJALNYCH 98 UNIVERSITY BUSINESS PARK 60 Łódzki kompleks biurowy WNĘTRZA OXYGEN 66 Biurowiec w Szczecinie KRYTA PŁYWALNIA W RADOMIU 70 Obiekt przy ul. Wyścigowej WNĘTRZE DLA EKSKLUZYWNYCH MEBLI 101 Projekt salonu meblowego Living Concept Wrocław (Bielany Wrocławskie) LIFESTYLE świat architektury świat architektury 7

5 Wydarzenia Miasto i sztuka Książka pt. Miasto w sztuce sztuka miasta właśnie ukazała się nakładem Wydawnictwa Universitas. We wstępie Ewa Rewers pisze: Jeśli w ogóle potrafimy nazwać relację między miastem i sztuką, to nie jest nią z pewnością analogia czy podobieństwo, to raczej sekwencje operacji metonimicznych wywodzących się z uchwytnych w doświadczeniu potocznym realnych zależności. Mówienie o operacjach metonimicznych jest tu oczywiście ryzykowne, ponieważ nie mamy do czynienia z wyrażeniami językowymi, lecz ze złożonymi konfiguracjami przekonań i praktyk, które jednak intencjonalnie lub nie przylegają do siebie, zastępują się, zawierają się w sobie. Tylko w tym kontekście za rozwinięcie interpretacji»miasta w sztuce«może zostać uznana interpretacja»sztuki miasta«, nie zaś proste odwrócenie:»sztuka w mieście«. Określenie»sztuka miasta«ukrytą metaforyczność i jawną wieloznaczność zawdzięcza bowiem operacji metonimicznej. Nie tylko dla architekta Polski architekt nagrodzony W czasie tegorocznych targów IMM Cologne już po raz piętnasty została przyznana prestiżowa nagroda Audi Mentor Prize by A&W dla największego i unikatowego talentu w designie. Tym razem otrzymał ją polski architekt i projektant Oskar Zięta, który zajmuje się trójwymiarową obróbką blach metalowych i tworzyw. Laureat udowodnił, że lekka konstrukcja może być nie tylko atrakcyjna, ale także pozwala na redukcję wydatków materiałowych i energetycznych oraz wykorzystanie istniejących technik deformacji. Tokujiu Yoshioka tak uzasadnia nominację: Eksperymentalne podejście i wartość innowacyjna w jego podejściu to pochodne poszukiwania prostych form. Oskar Zięta zasłużył na tę nagrodę za kreatywność, która celuje w przyszłość. W 2010 r. studio Zieta Prozessdesign otworzyło biuro we Wrocławiu. Zespoły projektowe w Polsce i Szwajcarii zajmują się badaniem technologii FiDU oraz wprowadzaniem nowych aplikacji. Trimo Research Awards D.O.M. Concept Store to miejsce dla osób wymagających, poszukujących światowego wzornictwa, w którym można kupić ekskluzywne designerskie meble oraz akcesoria wyposażenia wnętrz. W Krakowie, w zabytkowej kamienicy przy ul. Szpitalnej, na powierzchni 170 m 2 warto zobaczyć przykładowo zaaranżowany luksusowy apartament. Zaprezentowane meble, m.in. firm: Cassina, Cappellini, Walter Knoll, Minotti, charakteryzuje wysoka jakość i niepowtarzalny styl, a elementy wyposażenia sygnowane są nazwiskami największych projektantów XX i XXI w. (np. Frank Loyd Wright, Le Corbusier, Philippe Starck). Ekspozycję uzupełniają narzuty i poduchy wyprodukowane przez firmę D.O.M. Zapraszamy również do profesjonalnego biura architektonicznego, zajmującego się zarówno aranżacją wnętrz, jak i architekturą budowlaną stycznia 2011 r. rozpoczęła się X edycja corocznego konkursu Trimo Research Awards na najlepszą pracę licencjacką, inżynierską, magisterską i doktorską z dziedziny architektury, budownictwa i inżynierii mechanicznej. Teksty można składać do 15 marca 2011 r., a komitet Trimo ds. prac badawczych, we współpracy ze specjalistami z poszczególnych dziedzin, dokona wyboru najlepszych. Pod uwagę brane będą przede wszystkim prace przedstawiające nowoczesne rozwiązania i osiągnięcia naukowe, których zastosowanie mogłoby wiązać się z korzyścią dla firmy Trimo i mieć istotny wpływ na jej dalszy rozwój. Zwycięzcy otrzymają nagrody pieniężne, a streszczenie pracy zostanie opublikowane w specjalnym wydaniu kolekcji prac naukowych konkursu Trimo Research Awards. 8 świat architektury

6 Wydarzenia Zostań małym designerem Rozwijanie wyobraźni i kreatywnego myślenia u dzieci oraz kształtowanie wrażliwości najmłodszych na estetyczne i praktyczne walory przedmiotów codziennego użytku to cele konkursu Zostań małym designerem, organizowanego przez firmę KLUDI oraz portal domplusdom.pl. Konkurs adresowany jest do dzieci w wieku do 12 lat i polega na stworzeniu dowolną techniką pracy plastycznej przedstawiającej źródło wody w domu: kran, prysznic. Gotowy obraz, w formie elektronicznej (zdjęcie, skan lub plik), należy przesłać za pomocą formularza konkursowego zamieszczonego na portalu domplusdom.pl. Konkurs potrwa od 1 marca do 30 kwietnia 2011 r. Wyniki zostaną oficjalnie ogłoszone 1 czerwca 2011 r. na stronie portalu. Na zwycięzców czekają atrakcyjne nagrody. Konkurs Membrana w kreowaniu przestrzeni Celem ogólnopolskiego konkursu adresowanego do studentów, projektantów i architektów jest analiza możliwości dotyczących zastosowania membrany w miejskiej przestrzeni publicznej i ukazanie potencjału tego materiału. Należy opracować koncepcję wskazującą nowe zastosowania dla membrany. Organizatorem konkursu jest biuro projektowe Modern Construction Systems, główny projektant Stadionu Miejskiego na Euro 2012 w Poznaniu. Nagrody: pierwsza zł, druga zł, trzy wyróżnienia 1000 zł każde. Zwycięzcy oraz wyróżnieni zostaną zaproszeni na jednodniowe warsztaty, gdzie wykonają modele fizyczne swoich projektów. Dodatkowo, istnieje możliwość odbycia stażu w pracowni architektonicznej Modern Construction Systems. Data rozpoczęcia: r. Termin składania prac konkursowych: r. Architektura o dwóch twarzach Wystawa pt. Współczesna architektura Słowenii, prezentowana we wrocławskim Muzeum Architektury, przedstawia aktualną sytuację architektoniczną tytułowego kraju. Autorzy Andrej Hrausky i Maya Ivanič prezentują 36 obiektów zrealizowanych w ciągu ostatnich 10 lat, nie jako osobne zjawisko, ale wynik wielowiekowego rozwoju Słowenii. W każdym projekcie można odnaleźć wyraźne nawiązania do kontekstu, w którym usytuowany jest dany obiekt, dbałość o zachowanie charakteru, zręczność w posługiwaniu się materiałami oraz precyzję opracowania detali. Wartości te, uznawane za najważniejsze w architekturze, nie są współczesnym wynalazkiem, ale dziedzictwem kultury środkowoeuropejskiej i tradycji słoweńskiej szkoły architektonicznej. Wystawa w Muzeum Architektury we Wrocławiu będzie czynna do 10 kwietnia 2011 r. Język architektury Na wystawie zatytułowanej Architektura jako język. Daniel Libeskind, zorganizowanej we wrocławskim Muzeum Architektury, są prezentowane fotografie, projekty i rysunki Daniela Libeskinda nie tylko światowej sławy architekta i urbanisty, ale także twórcy scenografii teatralnych. Wśród jego licznych realizacji znajdują się m.in. Imperial Worth Museum North w Manchesterze w Anglii ( ), centrum handlowo-rekreacyjne Westside w Bernie w Szwajcarii ( ), pomnik Memoria e Luce w Padwie we Włoszech, poświęcony ofiarom ataku na Nowy Jork 11 września ( ), MGM Mirage City Center w Las Vegas w USA (2009). Dla zwiedzających wystawę (czynną do 22 maja 2011 r.) opracowano trójjęzyczny katalog (po czesku, polsku i angielsku) zawierający liczne fotografie i opisy przedstawionych projektów świat architektury Kontakt: Guardian Cz

7 Wydarzenia Nowatorskie rozwiązania w Renomie Dom Handlowy Renoma we Wrocławiu został uznany przez Stowarzyszenie Architektów Polskich (SARP) za najlepszy budynek 2009 r. W obiekcie zastosowano wysokoefektywne szkło przeciwsłoneczne marki Pilkington, o dużej przepuszczalności światła, małej przepuszczalności energii słonecznej i dobrej izolacyjności cieplnej. Inwestycja obejmowała renowację dawnego domu towarowego, wzniesionego w 1930 r. na skrzyżowaniu ulic Świdnickiej i Podwale, według projektu Hermanna Dernburga, a także jego rozbudowę o nową część zlokalizowaną przy placu Czystym i ulicy Czystej. Łącznikiem między nową bryłą a zabytkowym obiektem stało się przeszklone atrium. Wykorzystano w nim szkło przeciwsłoneczne Pilkington Suncool 70/40 OW, które chroni przed słońcem i jest niemal bezbarwne. IFD Fakro Ski World Cup Słowacy, Polacy i Francuzi okazali się najlepszymi zawodnikami II Narciarskich Mistrzostw Świata Dekarzy IFD FAKRO Ski World Cup, które odbyły się w dniach lutego 2011 r. Organizatorem zawodów po raz kolejny była firma Fakro wicelider światowego rynku okien dachowych. Na stokach malowniczo położonej Jaworzyny Krynickiej, w Beskidach, zmierzyło się blisko 40. amatorów z siedmiu krajów Europy. Organizator mistrzostw znany jest z propagowania sportów zimowych. W kalendarzu cyklicznych, branżowych wydarzeń kojarzących się z polską firmą stałe miejsce mają Narciarskie Mistrzostwa Branży Budowlanej. Swój pobyt na Sądecczyźnie zagraniczni goście uznali za bardzo udany. Bez względu na to, czy wystąpili w roli zawodników czy kibiców, ulegli urokowi okolicy, gościnności gospodarzy imprezy i imponującego zaplecza rekreacyjnego hotelu Activa w Muszynie świat architektury

8 Nowości produktowe SPOSÓB NA ROZPALENIE WYOBRAŹNI Panoramiczne kominki elektryczne marki Optiflame to ukłon w stronę nowoczesności. Cechują je proste, geometryczne kształty oraz monochromatyczna kolorystyka. Kominki elektryczne SP 6, SP 9 oraz Vega to wygoda i funkcjonalność. Nie wymagają podłączenia do komina, odprowadzania spalin ani specjalnego systemu wentylacyjnego, można zamontować je nawet w mieszkaniu w bloku. Brak otwartego ognia i ryzyka poparzeń sprawia, że ich użytkowanie nie stanowi zagrożenia dla małych dzieci. Są tanie w eksploatacji sztuczny płomień pobiera jedynie 300 W. DRZWI ZAWSZE SZCZELNE Drzwi wejściowe muszą być niezawodne, wygodne w obsłudze, szczelne i bezpieczne. Zamki wielopunktowe Roto DoorSafe zapewnią spełnienie tych warunków. Można je stosować w drzwiach ewakuacyjnych (zgodnie z normą DIN EN 179) oraz antypanicznych (zgodnie z normą DIN EN 1125). W typie C ryglowanie zamka głównego i dodatkowych zasuw odbywa się przez przekręcenie klucza we wkładce, natomiast w modelu H poprzez uniesienie klamki. Szkło ma ogromny potencjał estetyczny. W połączeniu z subtelną grą promieni słonecznych nadaje wnętrzu charakter, modeluje i optycznie powiększa pomieszczenia nawet niewielkie powierzchnie wyglądają przestronnie i luksusowo. Kolekcja drzwi Amber firmy Invado łączy delikatną estetykę gładkiej tafli szkła i wyrafinowane zdobnictwo. Czternaście eleganckich modeli stylistyką nawiązuje zarówno do najnowszych, zgeometryzowanych trendów, jak i urzekających, secesyjnych fal. Duża powierzchnia przeszklenia maksymalizuje przenikanie światła dziennego. Sufit akustyczny nie musi być nudną płaszczyzną. Nowe wyspy Ecophon Solo są dostępne w 10 kształtach. Koła, wielokąty i elipsy mogą przybierać różne kolory i formaty. Stalowe wieszaki linkowe zapewniają estetyczny, bezkolizyjny i szybki montaż. Panele można instalować pod różnymi kątami, warstwowo i z podświetleniem, plastycznie aranżując przestrzeń sufitu. WZORY NA SZKLE WYSPY AKUSTYCZNE OD ECOPHON EKSKLUZYWNE KATALOGI I CENNIKI Firma Valvex, lider w produkcji armatury instalacyjnej i sanitarnej w Polsce, zaprezentowała ekskluzywny katalog baterii oraz cennik armatury sanitarnej. Oprócz znanych wszystkim produktów, zamieszczono tam zdjęcia nowych sprzętów o unikalnym, designerskim wzornictwie. Oryginalność rozwiązań podkreślono dzięki specjalnej sesji zdjęciowej wykonanej w najlepszych włoskich i polskich salonach łazienkowych. Katalog wizerunkowy wraz z technicznym informatorem armatury sanitarnej dostępny jest w wersji elektronicznej na stronie internetowej przedsiębiorstwa. SERIA ND ZAMKÓW MARKI SCHLAGE Połączenie klamki z zamkiem w funkcjonalną całość stanowi idealne rozwiązanie w przypadku obiektów komercyjnych, handlowych, instytucjonalnych oraz przemysłowych. Bezkompromisowe bezpieczeństwo i ochrona, wyjątkowa trwałość i odporność (aż do 800 tys. cykli gwarantowanych) to zalety produktów marki Schlage. Klamka z zamkiem przeznaczona jest do zewnętrznych i wewnętrznych drzwi obiektów komercyjnych o wysokim stopniu natężenia ruchu. Seria ND znajduje zastosowanie w szkołach, szpitalach, placówkach ochrony zdrowia, biurach, fabrykach, budynkach użyteczności publicznej, obiektach sakralnych, a także w gmachach rządowych. Serię ND charakteryzuje szereg różnorodnych funkcji i innowacji potwierdzonych certyfikatami i atestami, zarówno polskimi (ITB), jak również amerykańskimi (ANSI/BHMA) takich jak: system push-button, bezpieczne zamki do szkół, zamki przyjazne osobom niepełnosprawnym (także z opcją oznaczeń dla osób niewidomych), powłoka antybakteryjna (opcjonalnie), system Vandlgard i wiele innych. W Polsce generalnym dystrybutorem marki jest firma Good Lock Poland. CZTERY SPOSOBY NA WYKRYCIE OGNIA Multisensorową czujkę M12 firmy D+H, zasilaną napięciem 12 V, charakteryzują 4 tryby działania (detektory: optyczny, optyczno-termiczny, nadmiarowo-różniczkowy, nadmiarowy temperatury) oraz 2 sposoby nadania sygnału (impulsowy lub zatrzaskowy). Dodatkowo, można ją podłączyć do systemu sygnalizacji włamania i napadu, a widoczny wskaźnik LED poinformuje o stanie pracy. Łatwy montaż oraz zachowanie dystansu pomiędzy czujką a podłożem zapewnia przepust kablowy, który może być umieszczony z boku lub z tyłu urządzenia świat architektury

9 Projekt z okładki Sala kameralna Istniejący budynek filharmonii został zaprojektowany przez zespół warszawskich architektów (Wierzbicki, Mokrzyński, Kryszewski) i pochodzi z końca lat 60. XX w. Dzięki zastosowaniu współczesnych technologii zmodernizowano pierwotne rozwiązania, a jednocześnie zachowano klimat funkcjonalistycznego modernizmu. FILHARMONIA PODKARPACKA Przebudowa, rozbudowa i remont obiektu w Rzeszowie Projekt obejmował przebudowę i remont budynku Filharmonii Podkarpackiej, a także budowę nowego obiektu technicznego oraz parkingu podziemnego. Wszelkie działania podporządkowane zostały istniejącemu, wyraźnemu układowi urbanistycznemu. Definiują go dwa obiekty: filharmonia i szkoła muzyczna, które stanowią ściany wewnętrznego placu. Nie tylko elewacje, ale też wnętrza stanowią cenną (w dużym stopniu zachowaną) przestrzeń, charakterystyczną dla zabudowy z początku lat 70. ubiegłego wieku. Decydują o tym walory architektoniczne oraz plastyczne, tym cenniejsze, że na naszych oczach ulegają zniszczeniu wspaniałe rozwiązania realizowane przez poprzednie pokolenia. Dlatego należy uczynić wszystko, aby dochować wierności założeniom przyjętym przez ich twórców (słynny zespół Tygrysów ) i jedynie poprzez działania konserwatorskie oraz niezauważalne wprowadzenie elementów współczesnej techniki wyposażeniowej wpłynąć na komfort użytkowania tego wspaniałego obiektu. Zespół Budynek techniczny zlokalizowano na skwerze sąsiadującym z placem. Elewacja frontowa stanowi przedłużenie linii zabudowy szkoły i przebiega wzdłuż obiektu filharmonii, wpisując się w modernistyczny charakter otoczenia. Zastosowano minimalistyczną kompozycję zestawiono betonową ścianę z cofniętym w głąb podcieniem osłaniającym drzwi techniczne i fragment fasady obłożony panelami aluminiowymi. Jest to budynek jednokondygna- cyjny o pulpitowym dachu, który przechodzi w zielony taras nachylony w kierunku skweru porośniętego zielenią wysoką. Roślinność sprawia, że od strony budynków mieszkalnych, usytuowanych przy ul. PCK, widoczny jest jedynie falujący, fioletowozielony mur. Parking podziemny zlokalizowano pod placem znajdującym się przed filharmonią. Staranność rozwiązania wjazdu i wyjazdu podkreśla jego charakter miejskiej przestrzeni publicznej. Filharmonia jest budynkiem dwukondygnacyjnym, częściowo podpiwniczonym, z dachami płaskimi. W obiekcie znajdują się: sala koncertowa mieszcząca 777 słuchaczy, sala kameralna na 206 osób, a także strefa obsługi widza obejmująca hall, foyer, szatnie i toalety, zaplecze dla muzyków z garderobami oraz pomieszczenia administracyjne i techniczne. Budynek był kilkakrotnie remontowany. Wymieniono ślusarkę stalową ściany osłonowej elewacji południowej i wschodniej na aluminiową, stolarkę okienną elewacji północnej i zachodniej na PCV. Część prac remontowych wykonano w hallu, foyer oraz toaletach na parterze. Wbrew powszechnej opinii o zadowalającym stanie technicznym obiektu, konieczna była duża ingerencja w strukturę budynku. Należało wyeliminować istniejące zagrożenia, w tym życia (zgodnie z 12 ust. 1 pkt 3 Rozporządzenia MSWiA z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów Dz.U. nr 80, poz. 563 ) dotyczyło to w szczególności sal: koncertowej i kameralnej. Stan obecny Analiza wyposażenia instalacyjnego dowiodła jego złego stanu technicznego i konieczności wymiany. Niestety, okazało się, że zastąpienie przestarzałej i niesprawnej instalacji wentylacji mechanicznej nie uwolniło dodatkowej przestrzeni, wręcz przeciwnie wymagało zwiększenia powierzchni. Gabaryty nowych central wiązały się z zaprojektowaniem wyższych pomieszczeń, celem obsługi urządzeń, i zagwarantowaniem właściwej izolacyjności akustycznej. Aby zapewnić komfort użytkowania obiektu konieczne było uzyskanie dodatkowej powierzchni, zwłaszcza w strefie zaplecza (pomieszczenia dla artystów oraz magazyny strefy scenicznej). Również jedyny istniejący zespół sanitarny dla widzów, zlokalizowany 155 cm poniżej poziomu wejściowego, nie spełniał oczekiwań nie był przystosowany dla osób niepełnosprawnych, z ograniczonymi możliwościami ruchu. Na- 16 świat architektury świat architektury 17

10 Sala koncertowa Nasza najnowsza realizacja: Filharmonia Podkarpacka w Rzeszowie Bufet Widok na scenę sali koncertowej Inspiruje nas miejsce PRODUKCJA MONTAŻ SERWIS DICHT F.B.H., ul. Polonijna 1, Kraków, T: F: biuro@dicht.pl Informacje techniczne i wyceny Wyjście z garażu podziemnego leżało także zwiększyć powierzchnię magazynową służącą do przygotowywania i odstawiania dużych instrumentów muzycznych, elementów dodatkowego wyposażenia estrady, takich jak podesty, pulpity, rekwizytów scenograficznych, urządzeń gospodarczych. Z powodu ograniczonych możliwości przestrzennych oraz wartości kompozycyjnych obiektu, uniemożliwiających wprowadzenie znaczących dla układu przekształceń, dodatkową powierzchnię zrealizowano poprzez przesunięcia w ramach istniejącego programu użytkowego. Odzyskano też przestrzenie zajęte przez centrale instalacyjne, które zlokalizowano w nowym budynku technicznym. Działania te nie spowodowały zmian w sposobie użytkowania obiektu i nie zmieniły jego formy architektonicznej. Remont i przebudowa Na zewnątrz obiektu prace objęły: docieplenie północnej i zachodniej elewacji (8 cm wełny mineralnej i tynk dekoracyjny w kolorze jasnoszarym) oraz ścian zewnętrznych sali koncertowej, docieplenie stropodachów i wymianę pokrycia dachowego, wymianę części stolarki PCV (elewacja frontowa południowa) na ślusarkę aluminiową koloru srebrnego, korektę schodów wejściowych do części administracyjnej (dostosowanie do obowiązujących przepisów prawa budowlanego), wymianę balustrad na szklane, wymianę krat okiennych, wymianę zadaszenia przed wejściem na nowe, o konstrukcji stalowo-szklanej, budowę wyjścia ewakuacyjnego na elewacji wschodniej (dostosowanie do obowiązujących przepisów prawa budowlanego), renowację lub wymianę stolarki drzwiowej, montaż i demontaż urządzeń technicznych na dachu budynku. 18 świat architektury świat architektury 19

11 Reżyserka dźwięku WYWIAD Z EKSPERTEM Mikołajem Jaroszem konsultantem projektowym ds. akustyki firmy Ecophon Bardzo ciekawie zostały ukształtowane korytarze Filharmonii Podkarpackiej. Czy wymagały szczególnej uwagi i nietypowych rozwiązań? Na korytarzach zastosowano akustyczne panele ścienne, które eliminują efekt trzepoczącego echa, sufity dźwiękochłonne podwieszane, pochłaniające 90% energii dźwiękowej, i wykładzinę dywanową tłumiącą odgłos kroków wszystko po to, aby chronić wnętrza sal przed niepożądanymi dźwiękami dobiegającymi z zewnątrz. Kolory i ogólna atmosfera korytarza pozwala także wyciszyć się przed koncertem. W tych pomieszczeniach (we wszelkich obiektach użyteczności publicznej) jest zwykle najgłośniej. Źródłem hałasu są odgłosy kroków, trzaskanie drzwiami, a także rozmowy, które prowadzi się swobodniej i głośniej. Jeśli do wykończenia korytarza zastosuje się wyłącznie twarde, gładkie materiały, wielokrotne odbicia dźwięku spowodują wzmocnienie ogólnego poziomu hałasu, co z kolei zmusi rozmawiających użytkowników do podniesienia głosu. Twardo wykończone korytarze sprzyjają także przenoszeniu hałasu po całej kondygnacji budynku. W przywołanych wnętrzach uwagę zwracają niestandardowe kolory ścian i sufitów. Proszę opowiedzieć o palecie barw zaoferowanej architektom. Panele ścienne Ecophon Wall Panel Texona dostępne są w 13 kolorach standardowych (m.in. zastosowany tutaj fiolet, beż, trzy odcienie szarości), a płyty sufitowe w 9. W korytarzach zastosowano Ecophon Sombra Ds, sufit w kolorze czarnym zwykle instalowany w salach kinowych i kinach domowych. Mimo koloru system nie ma technicznego wyglądu, ponieważ konstrukcja pozostaje niewidoczna. W reżyserce zastosowano Ecophon Focus Ds w kolorze białym 500. Mikołaj Jarosz absolwent Wydziału Architektury Politechniki Gdańskiej; od 2000 r. związany jest z firmą Ecophon, od 3 lat pracuje jako konsultant projektowy; zaangażowany w polskie i zagraniczne projekty badawcze dotyczące akustyki wnętrz w obiektach użyteczności publicznej. Więcej informacji na stronie Wewnątrz obiektu prace objęły: wprowadzenie pochylni w hallu głównym, przeznaczonej dla osób niepełnosprawnych, łączącej dwa poziomy: wejściowy i szatni, renowację kamiennych posadzek i okładzin ściennych, konserwację malarstwa ściennego, zmiany ukształtowania posadzki w strefie widowni w sali koncertowej, spowodowane koniecznością dostosowania głębokości rzędów do wymaganych wartości minimalnych (przyjęto rozwiązanie zakładające brak ingerencji w istniejący układ konstrukcji, a odpowiednią głębokość rzędów oraz ewentualną korektę poziomów uzyskano poprzez nadbudowanie nad istniejącą płytą konstrukcji widowni), wymianę ustrojów akustycznych na ścianach i sufitach na takie, które odpowiadają obowiązującym przepisom przeciwpożarowym (ich dobór podlegał ścisłej kontroli projektanta akustyki), wymianę osprzętu i instalacji elektrycznych oraz urządzeń wentylacji i klimatyzacji. Dodatkowo, w obrębie sali koncertowej zaprojektowano nowy układ podestów (kraty pomostowe) dla obsługi eksploatacyjnej, w strefie nad widownią. Ukształto- Przestrzenie ogólnodostępne fot. Przemysław Andruk wano go zgodnie z kierunkiem rozmieszczenia ramp oświetlenia ogólnego i kanałów wentylacji nawiewnej. Zapewniło to bezpośredni dostęp do wszystkich elementów instalacji elektrycznych, teletechnicznych oraz technologicznych, tj. do rzutników cyfrowych czy opraw oświetlenia scenicznego. Zgodnie z założeniami inwestora estradę przystosowano do realizacji różnych przedsięwzięć: koncertów, widowisk muzycznych, konferencji oraz okolicznościowych projekcji filmowych. Jej powierzchnia zapewnia swobodne rozmieszczenie orkiestry symfonicznej (w pełnym składzie, czyli ok. 110 osób) oraz chórów (ok. 100 osób). Z tego względu podłogę sceny wyposażono w system zapadni korygujących, co gwarantuje swobodne modyfikacje jej zarysu pionowego. W przedniej części istnieje możliwość obniżenia poziomu estrady do poziomu widowni powoduje to skrócenie sceny (znakomite rozwiązanie w przypadku występów kameralnych) i pozwala na powiększenie widowni poprzez dostawienie dodatkowych rzędów. Poziomy estrady można również dostosować do potrzeb konferencyjnych, a w układzie jednopoziomowym zapewniono możliwość realizacji przedstawień o charakterze taneczno-baletowym, operowym itp. Ponadto, scenę wyposażono w fosę orkiestry zaprojektowano zapadnię dwudzielną umożliwiającą zmianę jej konfiguracji, w tym obniżanie od poziomu estrady do poziomu pierwszego rzędu widowni, pozwalając tym samym na transport ruchomego wyposażenia. Nad powierzchnią estrady zainstalowano system spełniający współczesne wymogi dotyczące elementów mechaniki widowiskowej (wyciągi liniowe i punktowe), a także rampy świetlne i zawiesia, na których zamontowano urządzenia służące do nagłośnienia sali. System umożliwia organizację imprez z elementami parascenograficznymi oraz wieszanie elementów identyfikacji wizualnej sponsorów i partnerów realizowanych projektów. Scena została wyposażona w rozsuwaną kurtynę oraz ekran projekcyjny. W sali kameralnej zaproponowano całkowitą zmianę układu i wystroju wnętrza. Widownię rozwiązano na wycinku koła, a nad nią poprowadzono wachlarz elementów akustycznych rozwijający się znad estrady. W ten sposób zdecydowanie poprawiono warunki akustyczne wnętrza. Dodatkowo, działania te podkreśliły kameralny charakter tej przestrzeni. W pomieszczeniach administracyjnych dokonano korekty układu funkcjonalnego i zmieniono wystrój. dr inż. arch. Magdalena Kozień-Woźniak Chcecie bezpieczeństwa? Fermacell! Płyta gipsowo-włóknowa Fermacell bezpieczeństwo, jakość i serwis Budownictwo w Polsce i w innych krajach europejskich zmienia się. Rośnie tendencja do korzystania z materiałów gwarantujących dokładność, komfort oraz niezbędne certyfikaty, materiałów spełniających rosnące zapotrzebowanie na suchą zabudowę ścian, sufitów i podłóg charakteryzującą się np. większą wytrzymałością, większymi obciążeniami statycznymi, lepszą ochroną p-poż., oraz lepszą izolacyjnością akustyczną. Wiele tradycyjnych materiałów już dziś nie może spełnić tych wymagań lub po prostu wprowadzić odpowiednich zmian,... i tutaj właśnie pojawia się możliwość wykorzystania płyt FERMACELL. Płyty FERMACELL to nie tylko produkty o szerokim spektrum zastosowania, to także doskonała obsługa producenta, konkurencyjna cena, unikalne funkcje materiału, jak również krajowe i europejskie certyfikaty, ułatwienia do stosowania tych płyt przy realizacji budownictwa mieszkaniowego i przemysłowego. Więcej informacji na temat właściwości i zastosowania płyt gipsowo-włóknowych Fermacell można znaleźć na stronie FERMACELL systemy suchej zabudowy ul. Migdałowa 4, Warszawa Tel (39) 20 świat architektury