Małgorzata Pamuła-Behrens, Marta Szymańska. W polskiej szkole. Materiały do pracy z uczniami z doświadczeniem migracji KLASA I LATO

Transkrypt

1 Małgorzata Pamuła-Behrens, Marta Szymańska W polskiej szkole Materiały do pracy z uczniami z doświadczeniem migracji KLASA I LATO powiązane z podręcznikami dla klas I-III M. Lorek, L. Wollman Nasza szkoła kl. 1 M. Lorek, M. Zatorska Nasza szkoła kl. 2 i 3 "W polskiej szkole" Wspieranie uczniów cudzoziemskich oraz szkół prowadzących oddziały przygotowawcze (materiały i szkolenia). Projekt współfinansowany jest przez Ministerstwo Edukacji Narodowej w ramach umowy nr MEN/2017/DSWM/

2 KLASA I LATO FLAGA, GODŁO, HYMN

3 Tropiciel słówek 1. Zrób 3 karty do słowniczka LITERA SŁOWO hymn OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE KLASA I LATO FLAGA, GODŁO, HYMN 2

4 Tropiciel słówek LITERA SŁOWO OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE KLASA I LATO FLAGA, GODŁO, HYMN 3

5 Tropiciel słówek LITERA SŁOWO F OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE KLASA I LATO FLAGA, GODŁO, HYMN 4

6 Symbole narodowe Polski korona orzeł godło flaga biało-czerwona Mazurek Dąbrowskiego hymn KLASA I LATO FLAGA, GODŁO, HYMN 5

7 Narysuj symbole narodowe swojego kraju KLASA I LATO FLAGA, GODŁO, HYMN 6

8 Uzupełnij Symbole narodowe Polski to.... Godło to biały Flaga jest Hymn to flaga hymn orzeł godło biało-czerwona w koronie Mazurek Dąbrowskiego Napisz w zeszycie podobny tekst o symbolach narodowych swojego kraju. KLASA I LATO FLAGA, GODŁO, HYMN 7

9 KLASA I LATO WARSZAWA

10 MAŁGORZATA PAMUŁA-BEHRENS, MARTA SZYMAŃSKA KLASA I LATO WARSZAWA 2

11 Tropiciel słówek 1. Zrób kartę do słowniczka LITERA SŁOWO OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE Warszawa to stolica Polski. KLASA I LATO WARSZAWA 3

12 Co to jest legenda? 1. Podkreśl w tekście zdania, które mówią o legendzie 2. Podkreśl zdania prawdziwe 1. Legenda ma jedną wersję. 2. Legenda opowiada prawdziwą historię. 3. Legenda musi opowiadać, jak było naprawdę. 4. Legenda ma różne wersje. 5. Legenda nie musi opowiadać, jak było naprawdę. 6. Legenda to opowiadanie. 7. Jest wiele wersji legendy o Warszawie. 8. Nikt nie wie, która wersja legendy jest prawdziwa. KLASA I LATO WARSZAWA 4

13 MAŁGORZATA PAMUŁA-BEHRENS, MARTA SZYMAŃSKA KLASA I LATO LEGENDA O WARSIE I SAWIE 1

14 KLASA I LATO LEGENDA O WARSIE I SAWIE 2

15 Legenda o Warsie i Sawie Dawno, dawno temu nad Wisłą mieszkał rybak Wars. Pewnego dnia usłyszał piosenkę. Piosenkę śpiewała dziewczyna. - Nie boję się niczego zawołał Wars i popłynął łodzią do dziewczyny. Nagle zaczęła się burza. Rybak walczył z wichrem, falami i błyskawicami. Na środku rzeki zobaczył syrenę. Syrena dała mu tarczę i miecz i zmieniła się w dziewczynę. - Mam na imię Sawa. Będziesz teraz bronił miasta powiedziała. Potem żyli długo i szczęśliwie. A Warszawa ma w herbie syrenkę. KLASA I LATO LEGENDA O WARSIE I SAWIE 3

16 Tropiciel słówek 1. Zrób 6 kart do słowniczka LITERA SŁOWO rybak OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE KLASA I LATO LEGENDA O WARSIE I SAWIE 4

17 Tropiciel słówek LITERA SŁOWO OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE KLASA I LATO LEGENDA O WARSIE I SAWIE 5

18 Tropiciel słówek LITERA SŁOWO T OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE KLASA I LATO LEGENDA O WARSIE I SAWIE 6

19 Tropiciel słówek LITERA SŁOWO OBJAŚNIENIE znak miasta ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE KLASA I LATO LEGENDA O WARSIE I SAWIE 7

20 Tropiciel słówek LITERA SŁOWO W OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE Rycerz walczył ze smokiem. KLASA I LATO LEGENDA O WARSIE I SAWIE 8

21 Tropiciel słówek LITERA SŁOWO bronił OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK chronił, pilnował защитил defended ZDANIE KLASA I LATO LEGENDA O WARSIE I SAWIE 9

22 Zaznacz, co jest prawdą Wars był rybakiem. Sawa była chłopcem. Wars bał się pływać. Sawa była syreną. Sawa walczyła z falami. To się zdarzyło dawno temu. Syrena dała Warsowi tarczę i miecz. Herb Warszawy to koń. Wars walczył z wichrem. KLASA I LATO LEGENDA O WARSIE I SAWIE 10

23 Jak działa język? teraz mieszka walczy broni śpiewa rysuje dawno temu mieszkał walczył bronił śpiewała rysowała KLASA I LATO LEGENDA O WARSIE I SAWIE 11

24 Jak poznać, że słowo mówi o przeszłości? Znajdź i zaznacz literę, która jest we wszystkich wyrazach Dawno, dawno temu Wars mieszkał, bronił, walczył, pływał, usłyszał, zawołał Dawno, dawno temu Sawa mieszkała, pływała, wołała, śpiewała, dała KLASA I LATO LEGENDA O WARSIE I SAWIE 12

25 Ułóż we właściwej kolejności - Nie boję się niczego zawołał Wars i popłynął łodzią do dziewczyny. - Mam na imię Sawa. Będziesz teraz bronił miasta powiedziała. Potem żyli długo i szczęśliwie. A Warszawa ma w herbie syrenkę. Legenda o Warsie i Sawie Dawno, dawno temu nad Wisłą mieszkał rybak Wars. Pewnego dnia usłyszał piosenkę. Piosenkę śpiewała dziewczyna. Nagle zaczęła się burza. Rybak walczył z wichrem, falami i błyskawicami. Na środku rzeki zobaczył syrenę. Syrena dała mu tarczę i miecz i zmieniła się w dziewczynę. KLASA I LATO LEGENDA O WARSIE I SAWIE 13

26 Wisła wpada do morza Pani pokazała na mapie Gdańsk. Gdańsk leży nad morzem. Niedaleko od Gdańska Wisła wpada do Bałtyku. Dzieci chciałyby podróżować. Ola chciałaby lecieć samolotem. Hoan chciałby popłynąć statkiem. Dzieci powiedziały, że można też podróżować samochodem, autobusem, pociągiem i balonem. Samochód, autobus, pociąg, samolot, statek i balon to są środki transportu. KLASA I LATO WISŁA WPADA DO MORZA 1

27 MAŁGORZATA PAMUŁA-BEHRENS, MARTA SZYMAŃSKA Popatrz na ilustracje. Powiedz, czym można podróżować? Środki transportu lądowe środki transportu podróż jest po lądzie wodne środki transportu podróż jest po wodzie powietrzne środki transportu podróż jest w powietrzu KLASA I LATO WISŁA WPADA DO MORZA 2

28 Znajdź w tekście środki transportu. Wypisz je i pogrupuj Środki transportu:... lądowe środki transportu wodne środki transportu powietrzne środki transportu KLASA I LATO WISŁA WPADA DO MORZA 3

29 Tropiciel słówek 1. Wybierz 5 słów związanych ze środkami transportu i przygotuj karty do słowniczka LITERA SŁOWO OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE KLASA I LATO WISŁA WPADA DO MORZA 4

30 Tropiciel słówek LITERA SŁOWO OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE KLASA I LATO WISŁA WPADA DO MORZA 5

31 Tropiciel słówek LITERA SŁOWO OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE KLASA I LATO WISŁA WPADA DO MORZA 6

32 Tropiciel słówek LITERA SŁOWO OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE KLASA I LATO WISŁA WPADA DO MORZA 7

33 Tropiciel słówek LITERA SŁOWO OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE KLASA I LATO WISŁA WPADA DO MORZA 8

34 Jak działa język? Dzieci chciałyby podróżować. Ola chciałaby lecieć samolotem. Hoan chciałby popłynąć statkiem. podróżować samolotem płynąć pociągiem lecieć autobusem one (dzieci) chciałyby jechać balonem statkiem samochodem podróżować samolotem płynąć pociągiem chciałby lecieć jechać autobusem balonem on statkiem samochodem podróżować samolotem płynąć pociągiem chciałaby lecieć jechać autobusem balonem ona statkiem samochodem KLASA I LATO WISŁA WPADA DO MORZA 9

35 Zamień zdania według wzoru Hoan chciał popłynąć statkiem. Hoan chciałby popłynąć statkiem. Emil chciał polecieć samolotem. Bartek chciał pojechać pociągiem. Ewa chciała polecieć samolotem. Ola chciała popłynąć statkiem. Dzieci chciały podróżować balonem. Dzieci chciały pojechać autobusem. KLASA I LATO WISŁA WPADA DO MORZA 10

36 Napisz, czym Ty chciałbyś / chciałabyś podróżować. Narysuj, dokąd chciałbyś / chciałabyś pojechać.... KLASA I LATO WISŁA WPADA DO MORZA 11

37 Portret mamy 26 maja jest Dzień Matki. Pani w szkole prosiła, żeby narysować mamę. Wojtek taty i mamy nie pamięta. Ma tylko ich zdjęcie. Od kilku miesięcy ma nową rodzinę: nowych rodziców i nowe rodzeństwo: dwóch braci i dwie siostry. Wojtek zaczyna rysować. Mama na jego rysunku jest trochę okrągła, ma jasne, kręcone włosy i niebieskie oczy. Jest ubrana w czerwoną sukienkę, jak jego mama ze zdjęcia. Mama, z którą teraz mieszka też ma niebieskie oczy i jasne włosy. Wojtek podpisał swoją pracę Moja Mama. Hania, jego nowa siostra, wzięła gumkę, wytarła słowo moja i napisała Nasza mama. KLASA I LATO PORTRET MAMY 1

38 Jaka jest mama Wojtka? Znajdź informacje w tekście i podkreśl je oczy włosy sylwetka Jest ubrana w Napisz, jaka jest mama Wojtka KLASA I LATO PORTRET MAMY 2

39 Narysuj portret Twojej mamy Jaka jest twoja mama? KLASA I LATO PORTRET MAMY 3

40 Tropiciel słówek 1. Zrób 5 kart do słowniczka LITERA SŁOWO OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE KLASA I LATO PORTRET MAMY 4

41 Tropiciel słówek LITERA SŁOWO OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE KLASA I LATO PORTRET MAMY 5

42 Tropiciel słówek LITERA SŁOWO OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE KLASA I LATO PORTRET MAMY 6

43 Tropiciel słówek LITERA SŁOWO OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE KLASA I LATO PORTRET MAMY 7

44 Tropiciel słówek LITERA SŁOWO OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE KLASA I LATO PORTRET MAMY 8

45 Jak działa język? Przeczytaj tekst i zaobserwuj to, co podkreślone Wojtek taty i mamy nie pamięta. Ma tylko ich zdjęcie. Od kilku miesięcy ma nową rodzinę: nowych rodziców i nowe rodzeństwo: dwóch braci i dwie siostry. Wojtek zaczyna rysować. Mama na jego rysunku jest trochę okrągła, ma jasne, kręcone włosy i niebieskie oczy. Jest ubrana w czerwoną sukienkę, jak jego mama zdjęcia. Mama, z którą teraz mieszka też ma niebieskie oczy i jasne włosy. Wojtek podpisał swoją pracę Moja Mama. Hania, jego nowa siostra, wzięła gumkę, wytarła słowo moja i napisała Nasza mama. Uzupełnij tabelkę MOJA JEGO NASZA ICH KLASA I LATO PORTRET MAMY 9

46 Zaobserwuj Uzupełnij tekst i przepisz do zeszytu zdania To jest rysunek Wojtka. To jest jego rysunek. To jest rysunek Bartka. To jest rysunek. To jest mama Antka. To jest mama. To jest siostra Adama. To jest.siostra. To jest brat Kuby. To jest.. brat. KLASA I LATO PORTRET MAMY 10

47 Uzupełnij tekst i przepisz go do zeszytu To wszystko jest moje. Ta gumka jest.. To jest linijka. To jest kredka. Nawet ta hulajnoga jest... Naucz się na pamięć wiersza Juliana Tuwima O Panu Tralalińskim W Śpiewowicach, pięknym mieście, Na ulicy Wesolińskiej Mieszka sobie słynny śpiewak, Pan Tralisław Tralaliński. Jego żona - Tralalona, Jego córka - Tralalurka, Jego synek - Tralalinek, Jego piesek - Tralalesek. No a kotek? Jest i kotek, Kotek zwie się Tralalotek. Oprócz tego jest papużka, Bardzo śmieszna Tralaluszka. KLASA I LATO PORTRET MAMY 11

48 KLASA I LATO JAK POWSTAJE TĘCZA

49 Tropiciel słówek 1. Zrób 6 kart do słowniczka LITERA SŁOWO T tęcza OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE KLASA I LATO JAK POWSTAJE TĘCZA 2

50 Tropiciel słówek LITERA SŁOWO OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE KLASA I LATO JAK POWSTAJE TĘCZA 3

51 Tropiciel słówek LITERA SŁOWO rozdziela się OBJAŚNIENIE dzieli się na części, ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE KLASA I LATO JAK POWSTAJE TĘCZA 4

52 Tropiciel słówek LITERA SŁOWO jednocześnie OBJAŚNIENIE w tym samym czasie: pada i świeci; stoi i mówi ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE KLASA I LATO JAK POWSTAJE TĘCZA 5

53 Pokoloruj płatki. Nazwij kolory czerwony żółty różowy zielony niebieski pomarańczowy KLASA I LATO JAK POWSTAJE TĘCZA 6

54 MAŁGORZATA PAMUŁA-BEHRENS, MARTA SZYMAŃSKA Nazwij kolory tęczy. Na którym obrazku łatwiej nazwać kolory? KLASA I LATO JAK POWSTAJE TĘCZA 7

55 W jaki sposób powstaje tęcza? Ułóż w kolejności Powstaje wielobarwny łuk, tęcza. Świeci słońce i pada deszcz. Rozdziela się na wiele kolorów. Światło słoneczne przechodzi przez krople wody. Przepisz tekst do zeszytu KLASA I LATO JAK POWSTAJE TĘCZA 8

56 KLASA I LATO ŁĄKA

57 KLASA I LATO ŁĄKA 2

58 Tropiciel słówek 1. Zrób 5 kart do słowniczka LITERA SŁOWO OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE KLASA I LATO ŁĄKA 3

59 Tropiciel słówek LITERA SŁOWO OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE KLASA I LATO ŁĄKA 4

60 Tropiciel słówek LITERA SŁOWO OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE KLASA I LATO ŁĄKA 5

61 Tropiciel słówek LITERA SŁOWO OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE KLASA I LATO ŁĄKA 6

62 Tropiciel słówek LITERA SŁOWO OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE KLASA I LATO ŁĄKA 7

63 Pogrupuj wyrazy zwierzęta rośliny owady KLASA I LATO ŁĄKA 8

64 Pogrupuj wyrazy KLASA I LATO ŁĄKA 9

65 Jak działa język? żaba żabę niezapominajka koniczyna biedronka można spotkać co? dżdżownica pszczoła dziewanna ważka KLASA I LATO ŁĄKA 10

66 Jak działa język? Uzupełnij trzmiel kret bocian skowronek motyl jaskra można spotkać co? trzmiela bociana jaskra KLASA I LATO ŁĄKA 11

67 Odpowiedz na pytania Jakie zwierzęta można spotkać na łące? Na łące można spotkać (co?) dżdżownicę, Jakie rośliny można spotkać na łące? Na łące można spotkać (co?) dziewannę, Jakie owady można spotkać na łące? Na łące można spotkać (co?) motyla, KLASA I LATO ŁĄKA 12

68 Tydzień ma 7 dni Dzisiaj jest środa. Żaneta wiesza kartki z kalendarza. Wczoraj był wtorek Żaneta czytała książkę. Jutro będzie czwartek. Żaneta będzie malować. W poniedziałek Żaneta jeździła na rowerze. Co robiła w pozostałe dni? Kiedy? W poniedziałek Co robiła? jeździła na rowerze KLASA I LATO TYDZIEŃ 1

69 Co Żaneta będzie robić w piątek, w sobotę i w niedzielę? Kiedy? Co będzie robić? będzie obserwować zwierzęta na łące. będzie kupować bilety do kina. będzie grać w szachy. KLASA I LATO TYDZIEŃ 2

70 Jaki był dzień wczoraj? Co robiłeś? Co robiłaś? Wczoraj była niedziela. Byłam z bratem w kinie... Wymyśl więcej zdań Jaki dzień będzie jutro? Co będziesz robić? Jutro będzie wtorek. Będę jeździć na rolkach... Wymyśl więcej zdań KLASA I LATO TYDZIEŃ 3

71 Tropiciel słówek 1. Zrób 4 karty do słowniczka LITERA SŁOWO T tydzień OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK.. ZDANIE KLASA I LATO TYDZIEŃ 4

72 Tropiciel słówek LITERA SŁOWO W wczoraj OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK.. ZDANIE KLASA I LATO TYDZIEŃ 5

73 Tropiciel słówek LITERA SŁOWO D dzisiaj OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK.. ZDANIE. KLASA I LATO TYDZIEŃ 6

74 Tropiciel słówek LITERA SŁOWO J jutro OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE KLASA I LATO TYDZIEŃ 7

75 Jak działa język? Zaobserwuj Ja będę obserwować zwierzęta na łące. Ja będę kupować bilety do kina. Ja będę grać w szachy. Bartek będzie obserwować zwierzęta na łące. Bartek będzie kupować bilet do kina. Bartek będzie grać w szachy. Żaneta będzie obserwować zwierzęta na łące. Żaneta będzie kupować bilety do kina. Żaneta będzie grać w szachy. KLASA I LATO TYDZIEŃ 8

76 Ja będę grać obserwować jeżdzić On będzie grać obserwować jeżdzić Ona będzie grać obserwować jeżdzić KLASA I LATO TYDZIEŃ 9

77 Jest niedziela. Ola planuje tydzień. Co będzie robić w tym tygodniu? W poniedziałek... We wtorek W piątek... W niedzielę. pływać ścinać włosy tańczyć prać rozmawiać z koleżanką skakać skakance na wypożyczać książki KLASA I LATO TYDZIEŃ 10

78 Obłoczek Pewnego dnia urodził się mały obłoczek. Był piękny, różowy, lekki i puszysty. Wszyscy go podziwiali. Gdy był już duży wyruszył w świat. Kiedy przelatywał nad lasem usłyszał szum drzew: Pokrop nas. Liście więdną, korzenie usychają. Nie mamy wody. Obłoczek spuścił deszcz i pomógł drzewom. Trochę się zmniejszył. Kiedy przelatywał nad łąką usłyszał szum traw: Pokrop nas. Liście więdną, korzenie usychają. Nie mamy wody. Obłoczek spuścił deszcz i pomógł trawom. Znowu trochę się zmniejszył. Kiedy przelatywał nad polem usłyszał głosy ludzi: Pokrop nasze pole. Ziarna wykiełkują. Będziemy mieć dużo chleba. Obłoczek spuścił deszcz i pomógł ludziom. Zmniejszał się, zmniejszał i zupełnie znikł. Czy zniknął zupełnie? Nie! Możemy go znaleźć w liściach drzew, trawach i w kromce chleba. KLASA I LATO OBŁOCZEK 1

79 Komu pomógł obłoczek? Ponumeruj rysunki w kolejności zdarzeń Pomógł ludziom. Pomógł drzewom. Pomógł trawom. Podkreśl w tekście komu pomógł obłoczek? Napisz tutaj podkreślone zdania: KLASA I LATO OBŁOCZEK 2

80 Tropiciel słówek 1. Zrób 3 karty do słowniczka LITERA SŁOWO OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE KLASA I LATO OBŁOCZEK 3

81 Tropiciel słówek LITERA SŁOWO OBJAŚNIENIE ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE. KLASA I LATO OBŁOCZEK 4

82 MAŁGORZATA PAMUŁA-BEHRENS, MARTA SZYMAŃSKA Tropiciel słówek LITERA OBJAŚNIENIE SŁOWO ZDJĘCIE/OBRAZEK ZDANIE.. 5 KLASA I LATO OBŁOCZEK

83 Jak działa język? Zaobserwuj Obłoczek pomógł (komu?) drzewom. Obłoczek pomógł (komu?) trawom. Obłoczek pomógł (komu?) ludziom. Obłoczek pomógł podziękował dał drzewom trawom ludziom dziewczynki chłopcy trawy ludzie komu? dziewczynkom chłopcom drzewom trawom ludziom KLASA I LATO OBŁOCZEK 6

84 Uzupełnij zadania słowami z ramki Dziękuję. za pomoc. Wojtek podziękował.. za książki. Marysia daje.. jeść. Pomagamy. w zimie. chłopcy rybki dziewczynki zwierzęta Przepisz zdania KLASA I LATO OBŁOCZEK 7

85 Przeczytaj jeszcze raz tekst i uzupełnij brakujące wyrazy Obłoczek Pewnego dnia urodził się mały obłoczek. Był piękny, różowy, lekki i puszysty. Wszyscy go podziwiali. Gdy był już duży wyruszył w świat. Kiedy przelatywał. usłyszał szum drzew: Pokrop nas. Liście więdną, korzenie usychają. Nie mamy wody. Obłoczek spuścił deszcz i.. Trochę się zmniejszył. Kiedy przelatywał. usłyszał szum traw: Pokrop nas. Liście więdną, korzenie usychają. Nie mamy wody. KLASA I LATO OBŁOCZEK 8

86 Obłoczek spuścił deszcz i... Znowu trochę się zmniejszył. Kiedy przelatywał usłyszał głosy ludzi: Pokrop nasze pole. Ziarna wykiełkują. Będziemy mieć dużo chleba. Obłoczek spuścił deszcz i. Zmniejszał się, zmniejszał i zupełnie znikł. Czy zniknął zupełnie? Nie! Możemy go znaleźć w liściach drzew, trawach i w kromce chleba. nad polem pomógł trawom pomógł drzewom nad lasem nad łąką pomógł ludziom KLASA I LATO OBŁOCZEK 9