BEZPIECZEŃSTWO SANITARNE MIASTA DĄBROWA GÓRNICZA W 2013 ROKU

Transkrypt

1 W 2013 ROKU

2 SPIS TREŚCI I SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA CHORÓB ZAKAŻNYCH 3 A EPIDEMIOLOGIA CHORÓB ZAKAŹNYCH 3 B CHOROBY ZAKAŹNE O NAJWIĘKSZYM ZNACZENIU EPIDEMIOLOGICZNYM 3 C OCENA WYKONAWSTWA SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH 5 II PODMIOTY WYKONUJĄCE DZIAŁALNOŚĆ LECZNICZĄ 8 III BEZPIECZEŃSTWO ZYWNOŚCI 9 A OGÓLNA OCENA 9 B C JAKOŚĆ ZDROWOTNA ŚRODKÓW SPOŻYWCZYCH INTERWENCJE DOTYCZACE BEZPIECZENSTWA ŻYWNOŚCI 9 9 D OCENA SPOSOBU ŻYWIENIA 10 E INNE PODEJMOWANE DZIAŁANIA 10 IV JAKOŚĆ ZDROWOTNA WODY PRZEZNACZONEJ DO SPOŻYCIA ORAZ 12 V WYKORZYSTYWANEJ DO KĄPIELI I REKREACJI INTERWENCJE DOTYCZĄCE URZĄDZEŃ I OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ 14 VI OBIEKTY NAUCZANIA I WYCHOWANIA 15 VII WARUNKI PRACY W ZAKŁADACH PRACY 19 VIII ZAPOBIEGAWCZY NADZÓR SANITARNY 22 IX DZIAŁALNOŚĆ OŚWIATOWO - ZDROWOTNA 23 Strona 2 z 28

3 Bakteryjne zatrucia i zakażenia pokarmowe BEZPIECZEŃSTWO SANITARNE I. SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA CHORÓB ZAKAŹNYCH A. Epidemiologia wybranych chorób zakaźnych Łącznie w 2013 r. zarejestrowano zachorowań na choroby zakaźne (analogicznie w 2012 r 10823; 2011 r ; 2010r zachorowań). Z powodu chorób zakaźnych hospitalizowano 171 osób, czyli 1,2% wszystkich zarejestrowanych przypadków. Najczęstszymi chorobami zakaźnymi były: grypa i infekcje grypopodobne (12731 zachorowań, co stanowiło 90,1 % zarejestrowanych zachorowań), choroby wieku dziecięcego (904 przypadków, co stanowiło 6,4% zarejestrowanych zachorowań) oraz zatrucia i zakażenia pokarmowe, w tym salmonellozy i biegunki u dzieci do lat 2 (143, co stanowiło 1,0%). B. Choroby zakaźne o największym znaczeniu epidemiologicznym 1. Zatrucia i zakażenia pokarmowe Zarejestrowano łącznie 143 przypadki zatruć i zakażeń pokarmowych. Odnotowano więcej zakażeń wirusowych niż bakteryjnych (odpowiednio 48 przypadków wirusowych i 16 bakteryjnych nieżytów jelitowych). Zakażeń wywołanych przez rotawirusy było w sumie 41 przypadków - wszyscy chorzy byli hospitalizowani. Od lat duże znaczenie epidemiologiczne mają bakteryjne zatrucia i zakażenia pokarmowe. W 2013 r. wszystkie spowodowane były odzwierzęcymi pałeczkami Salmonella (16 przypadków). W analizowanym okresie stwierdzono, że chorowało wiele małych dzieci - w wieku do 2 lat (92 osoby). Na nadzorowanym terenie, wskaźnik zapadalności na salmonellozowe zatrucia pokarmowe zmniejszył się z poziomu 13,34/ ( w 2012r ) na 12,87/ ( w 2013 r). Większość salmonelloz stanowiły zakażenia wywołane pałeczką Salmonella Enteritidis. Najczęściej, podejrzanym źródłem zakażenia był drób, jaja kurze. W 2013 nie zarejestrowano przypadków prawdopodobnych, czyli takich, w których wystąpiły objawy chorobowe a badania kału dały wynik ujemny. W tabeli poniżej zestawiono dane dotyczące etiologii zakażeń pokarmowych za 2013 rok w porównaniu do 2012 i 2011 rok. JEDNOSTKA CHOROBOWA Liczba zachorowań 2011 r r. 2013r Zapadaln ość Liczba zachorowań Zapadalno ść Liczba zachorowa ń Zapadaln ość Salmonellozy 20 15, , ,87 Jadem kiełbasianym ,00 0 0,00 Gronkowcowe ,00 0 0,00 Czerwonka bakteryjna ,00 0 0,00 Inne określone ,83 0 0,00 Inne nieokreślone 2 1,6 0 0,00 0 0,00 Strona 3 z 28

4 Inne bakteryjne zakażenia jelitowe 2 1,57 0 0,00 0 0,00 Wirusowe i inne określone zakażenia jelitow e 31 24, , ,61 Biegunka i zapalenie żołądkowojelitow e o prawdopodobnie 78 61, , ,11 zakaźnym pochodzeniu Zakażenia lambliozą 11 8,63 4 3,14 8 6,43 Suma , , ,03 2. Wirusowe zapalenia wątroby W 2013 r zarejestrowano 2 przypadki zachorowań na WZW C. Nie zarejestrowano ani jednego przypadku zachorowania na wirusowe zapalenie wątroby typu A oraz typu B. 3.Gruźlica W 2013 roku zarejestrowano łącznie 26 przypadków gruźlicy (15 chorych było hospitalizowanych). Liczba zachorowań na gruźlicę spadła w porównaniu do roku 2012 ( przypadków; przypadki; przypadków). Zdecydowaną większość chorych stanowili mężczyźni (16 osób) 61.5% wszystkich zachorowań na gruźlicę. Wśród chorych dominowali emeryci i renciści (31%) oraz bezrobotni (31 %). Struktura wiekowa pacjentów kształtowała się następująco: kobiety mężczyźni suma udział < ,0% ,0% ,5% ,5% ,0% ,2% ,4% ,7% ,7% ,0% suma 10 38,50% 16 61,50% % Pod nadzorem pozostawały 42 osoby z kontaktu. Odnotowano 1 przypadek zgonu z powodu gruźlicy. 4.Grypa i infekcje grypopochodne W 2013 roku zgłoszono przypadków grypy i infekcji grypopodobnych (w 2012 roku było 9615, przypadków zachorowań). Najczęściej chorowały osoby w przedziale wiekowym (8785 przypadków). 5. Borelioza W 2013 zanotowano 62 przypadki boreliozy, w 2012 roku 62 przypadki, przypadków, 2010 zarejestrowano 64 przypadki. Hospitalizacji wymagało 8 osób, (co stanowiło 11 % wszystkich zachorowań). Nie odnotowano ani jednego zachorowania u osób wykonujących pracę zawodową w lesie. Strona 4 z 28

5 Najliczniejszą grupę zakażonych ( 46,6% ) stanowili emeryci i renciści (łącznie 34 osoby). Do ekspozycji na kleszcze dochodziło głównie w miesiącach maj wrzesień. 6. Zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu Zarejestrowano łącznie 8 przypadków zapaleń centralnego układu nerwowego, spośród których odnotowano 2 schorzenia wywołane przez bakterie. W pozostałych przypadkach nie ustalono czynnika etiologicznego. 7. Choroby, przeciw którym prowadzone są obowiązkowe szczepienia ochronne i inne choroby dziecięce Odnotowano 2 przypadki zachorowań na odrę, będące kontynuacją zachorowań z roku W związku z prowadzeniem nadzoru epidemiologicznego od chorych pobrano krew, celem badania obecności swoistych przeciwciał w klasie IgM p/ odrze zgodnie z wytycznymi Narodowego Programu Eradykacji Odry. W 2013 r. zarejestrowano 8 przypadków zachorowania na krztusiec - wzrost zachorowań w porównaniu do roku 2012 ( 5 przypadków) - 1 osoba była hospitalizowana. Odnotowano 108 przypadków różyczki. Ani jeden z tych przypadków nie wymagał hospitalizacji. Ponadto wystąpiło 18 przypadków nagminnego zapalenia przyusznic (świnki). Wśród innych chorób wieku dziecięcego stwierdzono 884 przypadki ospy wietrznej oraz 56 przypadków szkarlatyny. W 2013 r nie odnotowano zachorowań na tężec, błonicę i na chorobę Heinego-Medina (poliomyelitis). 8. Inwazyjna Choroba Meningokokowa Na nadzorowanym terenie nie wystąpiły zachorowania na Inwazyjną Chorobę Meningokokową, 9. Zespół nabytego upośledzenia odporności AIDS i zakażenia wirusem HIV W omawianym roku sprawozdawczym nie odnotowano ani jednego przypadku zachorowania na AIDS. Natomiast bezobjawowy stan zakażenia wirusem HIV wystąpił u 3 osób. 10.Wybrane zoonozy i pozostałe choroby zakaźne powstałe wskutek uszkodzenia skóry W 2013 r nie zarejestrowano wścieklizny, chociaż ilość osób pokąsanych przez zwierzęta, u których rozpoczęto szczepienia poekspozycyjne wynosiła 11, co przedstawia poniższa tabela: Rok Suma Ilość osób pokąsanych Ilość osób zaszczepionych Procent osób zaszczepionych 100% 100% 100% 100% 100% 100% C. Ocena wykonawstwa szczepień ochronnych Strona 5 z 28

6 1. Szczepienia przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B Szczepienia przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B prowadzone były w rocznikach podlegających obowiązkowi szczepień tj. dzieci w 1 roku życia, które pierwszą dawkę szczepionki otrzymują po urodzeniu, razem ze szczepionką BCG. Szczepieniami przeciwko WZW typu B w 1 roku życia objęto 88,37% dzieci (szczepienia skumulowane) tj. o 1% więcej w porównaniu do 2012 roku. Stan zaszczepienia dzieci w drugim roku życia dawką uzupełniającą kształtował się na poziomie 98,58 % (wartość nieznacznie większa w porównaniu z rokiem poprzednim). 2. Szczepienia przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi Szczepieniami pierwotnymi przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi w 2013 r. objęto 527 dzieci w pierwszym roku życia, a w drugim roku życia 1023 dzieci. Ilość wykonanych szczepień pierwotnych przeciwko błonicy i tężcowi w roku 2013 w porównaniu do poprzedniego roku spadła o 10,67 % natomiast uzupełniających o 20,71 %. Szczepienia wykonywane były zarówno szczepionkami z puli ministerialnej jak i zakupionymi przez rodziców z tzw. alternatywnego kalendarza szczepień. Przeciwko błonicy i tężcowi dawkami przypominającymi zaszczepiono w 6, 14 i 19 roku życia odpowiednio: 92,13 %, 95,21 %, 84,89% populacji dzieci. Porównując stan wyszczepienia w ww. rocznikach w stosunku do 2012 roku stwierdzono: spadek wyszczepialności w 6 roku życia o 0,66 %, w 14 roku życia wzrost o 0,23 %, w 19 roku życia wzrost o 5,41 %. W 2013 r. kontynuowano profilaktykę przeciwtężcową (lub/i błonicy) dla dorosłych, którą objęto 773 osoby zranione (w roku ubiegłym 840). Obowiązkiem szczepienia przeciwko krztuścowi objęto w 2 roku życia populację 1023 dzieci, co stanowi 97,05 % rocznika podlegającego szczepieniom (mniej o 2% w porównaniu z rokiem 2012). Kontynuowane są szczepienia przeciwko krztuścowi dzieci w szóstym roku życia szczepionką z acelularną komponentą krztuśca. Zaszczepiono 1077 dzieci, co stanowi 92,13% całej populacji z rocznika 2008 (w porównaniu do 2011 roku spadek o 0,84 %). 3. Szczepienia przeciwko poliomyelitis W 2013 r. szczepieniami przeciwko poliomyelitis (szczepienie pierwotne) objęto 527 dzieci co stanowi 59,48 % w 1 roku życia, w 2012 r. było to 70,15 % dzieci (spadek o 10,67 %). Od 2001r. w Polsce podawana jest dawka uzupełniająca szczepionki IPV w 2 roku życia. Poziom zaszczepienia dzieci w 2 roku życia utrzymuje się na podobnym poziomie od 2009 roku, tj. między 97,05 % a 99,06 %. Jedyne szczepienie przeciwko poliomyelitis, które nadal wykonywane jest żywą szczepionką, (OPV), pozostało w 6 roku życia jako szczepienie przypominające. Szczepieniem tym objęto 1077 dzieci co stanowi 92,13%, ( spadek o 0,66 % w porównaniu z 2012 r.). 4. Szczepienia przeciwko odrze oraz śwince i różyczce Szczepienie przeciwko odrze, śwince i różyczce (szczepionka potrójna) kontynuowane było w 13 i 14 miesiącu życia. Szczepionkę poliwalentną podano 86,90 % dzieci w 2 roku życia (spadek w porównaniu do roku 2012 o 8,46%). W roku 2013 cała populacja dziewczynek w 13 roku życia została zaszczepiona przeciwko odrze, śwince i różyczce (analogicznie w latach ). Strona 6 z 28

7 5. Szczepienia przeciwko gruźlicy BEZPIECZEŃSTWO SANITARNE W 2013 roku w ciągu 24 godzin po urodzeniu zaszczepiono przeciwko gruźlicy 647 dzieci co stanowi 73,02 % noworodków,(rok wcześniej 80,72 % ).W sumie populacja dzieci urodzonych zaszczepiona została w 99,09 %, ponieważ zgodnie z możliwością, jaką daje kalendarz szczepień uzupełniono szczepienia do 14 dnia po urodzeniu i potem do ukończenia 1 roku życia. Ponadto jest możliwe szczepienie uzupełniające powyżej 12 miesiąca życia do ukończenia 15 roku życia. Dzieci z rocznika 2012 zostały zaszczepione w 100 %. 6. Szczepienia przeciwko Haemophilus influenzae typu b W 2013 r. szczepienia rozpoczęto u 527 dzieci w 1 roku życia tj. 59,48 % populacji (spadek o 10,67 % w porównaniu do 2012 roku), cykl szczepień zakończono u dzieci w 5 roku życia (100 % populacji), 4 roku życia (99,57 % populacji), w 3 roku życia (98,93% populacji), w 2 roku życia (59,01 % populacji), pozostałe dzieci z całej populacji są w trakcie szczepienia. 7. Problem osób uchylających się od szczepień działania Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego. Placówki wykonujące obowiązkowe szczepienia ochronne zobowiązane są do zgłaszania osób uchylających się od obowiązku szczepień ochronnych w danym kwartale ( na podstawie Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 18 sierpnia 2011 r. w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych Dz. U. Nr 182 poz. 1086). Poniższy wykres przedstawia średnią ilość osób uchylających się wykazywaną w sprawozdaniach kwartalnych w latach Coraz więcej rodziców nie wyraża zgody na szczepienie swoich dzieci. Powodem takich decyzji są głównie obawy o szkodliwości szczepionek, które - nie poparte naukowymi dowodami propagowane są poprzez ruchy antyszczepionkowe w internecie. Brak jest ogólnokrajowych schematów postępowania z osobami uchylającymi się od szczepień. Istnieje możliwość nałożenia kary administracyjnej w postaci grzywny na osoby nie stosujące się do obowiązku szczepień. W związku z wyżej opisanym problemem podejmowano szereg działań naprawczych między innymi: - wysyłano do rodzców monity wzywające do uzupełnienia zaległych szczepień oraz listy informacyjne dotyczące szczepień, - ustalano aktualne adresy zamieszkania dzieci (w przypadku niepodejmowania wezwań) - wspólpracowano z Narodowym Funduszem Zdrowia w celu ustalenia aktualnych deklaracji dzieci - prowadzono rozmowy z rodzicami niedopełniającymi obowiązku szczepień ochronnych u dzieci, Strona 7 z 28

8 - zamieszczono materiały edukacyjne dotyczące szczepień na stronie intrnetowej Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Dąbrowie Górniczej Zalecane szczepienia ochronne - najważniejsze problemy Poza obowiązkowym kalendarzem szczepień ochronnych istotną rolę odgrywają tzw. szczepienia zalecane. 1) Szczepienia przeciwko grypie. 471 osób więcej zaszczepiło się p/ grypie sezonowej w porównaniu do 2012 r. 2) Szczepienia przeciwko WZW A. Z analizy danych za 2012 i 2013 r. wynika, że w przedziale wiekowym 0 9 lat szczepienia wykonywane są sporadycznie Przeciwko WZW A szczepią się głównie osoby powyżej 20 roku życia. W 2013 roku było to 26 osób, co stanowi znaczny spadek w porównaniu do poprzedniego roku (głównie były to osoby podróżujące w tzw. strefy endemiczne). 3) Szczepienia przeciwko Neiseria meningitidis typu C. W Dąbrowie Górniczej zaszczepiono znacznie mniej osób w grupie wiekowej 0-19 lat. W 2012 r. było to 119 osób, a w 2013 r. 68. II. PODMIOTY WYKONUJĄCE DZIAŁALNOŚĆ LECZNICZĄ Wg stanu na dzień 31 grudnia 2013 r. zarejestrowanych było 109 wymienionych niżej obiektów związanych z ochroną zdrowia : - 3 szpitale - w tym 1 publiczny, - 85 przychodni, ośrodków, poradni, ambulatoriów, - 6 zakładów badań diagnostycznych i medycznych laboratoriów diagnostycznych, - 15 innych placówek udzielających świadczeń ambulatoryjnych. Wśród zewidencjonowanych placówek skontrolowano łącznie 51. Podczas przeprowadzanych kontroli obiektów związanych z ochroną zdrowia nie stwierdzono w kontrolowanym obszarze nieprawidłowości. Każdorazowo sprawdzane było postępowanie z Strona 8 z 28

9 odpadami medycznymi, komunalnymi, bielizną brudną i czystą oraz wykonywanie dezynfekcji powierzchni i narzędzi zgodnie z obowiązującymi procedurami. Podmioty lecznicze wykonujące praktykę zawodową Skontrolowano 43 gabinety prywatne, w których nie stwierdzono uchybień sanitarnych mających bezpośredni wpływ na zagrożenie zdrowia i życia ludzkiego. III. BEZPIECZEŃSTWO ŻYWNOŚCI A. OGÓLNA OCENA W roku 2013 zarejestrowanych było 1291 obiektów żywnościowo żywieniowych. Nadzorem objęto: zakłady produkcji żywności, zakłady obrotu żywnością, zakłady żywienia zbiorowego otwartego, zakładów żywienia zbiorowego zamkniętego, wytwórnie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, sklepy obrotu materiałami do kontaktu z żywnością, W obiektach objętych nadzorem przeprowadzono 948 kontroli sanitarnych. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości zobowiązywano przedsiębiorców do ich usunięcia. Stwierdzone w trakcie kontroli uchybienia przedsiębiorcy często usuwali niezwłocznie, przed wydaniem decyzji bądź terminowo, w drodze wydawanych decyzji administracyjnych. Ogółem w pionie żywności, żywienia i przedmiotów użytku wydano 467 decyzji w tym: - 39 decyzji nakazujących usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości, - 1 decyzja wygaśnięcia postępowania, - 18 decyzji zmieniających termin wykonania decyzji, decyzji dot. likwidacji działalności, decyzje dot. zatwierdzenia zakładu i wpisu do rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli organów PIS, - 68 decyzji w związku z rozszerzeniem działalności, - 23 decyzje umarzające postępowanie, - 14 postanowień, - 1 decyzja odmowna dot. zatwierdzenia zakładu. B. JAKOŚĆ ZDROWOTNA ŚRODKÓW SPOŻYWCZYCH W ramach nadzoru pobrano do badań laboratoryjnych i oceniono 282 próbki środków spożywczych i 12 próbek wyrobów do kontaktu z żywnością. 21 próbek żywności nie spełniało wymagań przepisów prawa żywnościowego pod względem badanych parametrów mikrobiologicznych oraz znakowania (tj. lody, mięso, środek specjalnego przeznaczenia żywieniowego). Ponadto pobrano 18 próbek sanitarnych - 6 próbek zostało zakwestionowanych ze względu na obecność szkodników zbożowo mącznych. Z produkcji pobrano 7 próbek oleju smażalniczego - próbek oleju nie kwestionowano. C. INTERWENCJE DOTYCZĄCE BEZPIECZEŃSTWA ŻYWNOŚCI Przyjęto/zarejestrowano 45 interwencji. Analizowano wszystkie, przesyłane drogą elektroniczną, telefoniczną czy anonimowe. Strona 9 z 28

10 Przeprowadzono 48 kontroli sanitarnych we wskazywanych w interwencjach obiektach, oraz skontrolowano przedłożoną dokumentację zakładu. W 24 przypadkach zasadność zarzutów potwierdziła się. W trakcie kontroli interwencyjnych nałożono 12 mandatów karnych na kwotę 2700,00 zł. Zabezpieczone środki spożywcze z powodu upływu terminu przydatności do spożycia i/lub daty minimalnej trwałości zostały wycofane z obrotu. W przypadku nieprawidłowości stanu sanitarno - technicznego wydano 7 decyzji administracyjnych. W 4 przypadkach po przeprowadzonej kontroli sanitarnej skierowano wniosek do Śląskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego o ukaranie przedsiębiorcy za prowadzenie działalności bez zatwierdzenia i wpisu do Rejestru Zakładów podlegających urzędowych kontroli organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Podczas przeprowadzania kontroli interwencyjnych pobrano 30 próbek żywności do badań laboratoryjnych 9 próbek zostało zakwestionowanych pod względem badanych parametrów mikrobiologicznych. Po zakończeniu postępowania dowodowego osoby wnoszące interwencję zostały poinformowane o sposobie załatwienia sprawy i podjętych działaniach nie dotyczyło to interwencji anonimowych. We wszystkich obiektach, w których potwierdzona została zasadność interwencji, zaplanowano wzmożenie nadzoru w 2014r. D. OCENA SPOSOBU ŻYWIENIA Oceną sposobu żywienia objęto 2 zakłady żywienia zbiorowego. Oceniono sposób żywienia w 1 przedszkolu oraz w 1 żłobku z oddziałem przedszkolnym. W wyniku przeprowadzonych analiz jadłospisów dekadowych wydano zalecenia odnoszące się do każdej z analizowanych placówek indywidualnie. W każdej, ze względu na stwierdzone nieprawidłowości żywieniowe zalecono szkolenie pracowników odpowiedzialnych za nadzór nad żywieniem, produkcją i dystrybucją posiłków. Wszystkie analizy zostały przeprowadzone w oparciu o wytyczne oraz normy Instytutu Żywności i Żywienia brak uregulowań prawnych w tym zakresie. E. INNE PODEJMOWANE DZIAŁANIA 1. Prowadzono czynności kontrolne podczas odbywającej się w Parku Hallera imprezy masowej -,,Dni Dąbrowy Górniczej. Przeprowadzono 4 kontrole punktów małej gastronomii (punkty sprzedaży lodów oraz gofrów). Stan higieniczno sanitarny trzech stoisk w dniu kontroli nie budził zastrzeżeń. Natomiast w punkcie sprzedaży lodów za bieżący stan sanitarny nałożono mandat karny w wysokości 100,00 zł. 2. Kontrolowano obiekty sezonowe zlokalizowane w miejscach wypoczynku (od maja do września) oraz w ramach akcji Bezpieczne wakacje. Wzmożonym nadzorem objęto punkty sprzedaży lodów, wyrobów cukierniczych oraz wód mineralnych, z w/w punktów pobrano 17 próbek żywności. Stwierdzono brak spełnienia wymagań prawa żywnościowego w 9 próbkach lodów z automatu ze względu na badane parametry mikrobiologiczne. W trakcie trwania akcji Bezpieczne wakacje przeprowadzono 9 kontroli na półkoloniach, 1 kontrolę na akcji obozowej oraz 1 kontrolę w Artystycznej Pracowni, która organizowała w tym okresie zajęcia dla dzieci. Strona 10 z 28

11 W trzech obiektach, w których zorganizowano półkolonie stwierdzono nieprawidłowy stan techniczny pomieszczeń (ubytki w posadzce; brak osłon punktów świetlnych; ściany z ubytkami z farbą łuszczącą się; krzyżowanie się dróg czystych z brudnymi ; brak: sprawnej wentylacji; ciepłej wody przy umywalkach oraz kosza na odpady) wydano 3 decyzje administracyjne zobowiązujące do usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości. W pozostałych obiektach nie stwierdzono nieprawidłowości. 3. Akcja dot. stosowania dekoracji / nieprawidłowego sprzętu pomocniczego w sklepach mięsnych Kontrolami w w/w zakresie objęto sklepy zgodnie z rejestrem prowadzonym przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Dąbrowie Górniczej. Kontrolę urzędową przeprowadzono w 16 sklepach. W sprawdzonych sklepach nie stwierdzono w trakcie kontroli koszy wiklinowych, ozdób / dekoracji przy sprzedaży mięsa i wędlin. Nieprawidłowości stwierdzone w 2 sklepach dotyczyły stanu sanitarno- technicznego (pęknięta, nieczynna umywalka do mycia rąk, brak rozdzielności przy ważeniu mięsa i wędlin). Wszczęto z urzędu 2 postępowania administracyjne, wydano 2 decyzje. Przedsiębiorcy poddani kontroli urzędowej prowadzili działalność zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa żywnościowego tj. z ustawą o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz.U z 2010 r nr 136 poz. 914 z póź. zm.). Sprawdzono dokumentację materiałów i wyrobów używanych do kontaktu z żywnością, nie stwierdzając naruszenia przepisów rozporządzenia (WE) nr 1935/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 października 2004r. w sprawie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością. Zgodnie z przepisami prawa żywnościowego sprawdzono zapisy dot. dobrych praktyk higienicznych (GHP) zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia r. w sprawie higieny środków spożywczych (Dz. Urz. UE, rozdz.13, t.34 str.319 z póź. zm.) 4. Akcja dot. sprzedaż żywego karpia Przeprowadzono 2 kontrole. Sprzedaż ryb świeżych odbywała się zgodnie z wytycznymi Głównego Lekarza Weterynarii. Woda w basenie z rybami była napowietrzana i wymieniana 4 razy dziennie ( zgodnie z oświadczeniem). Do sprzedaży ryb wydzielono pracowników. Podczas sprzedaży ryb świeżych nie stwierdzono nieprawidłowości. 5. Ocena przestrzegania przez przedsiębiorców rozporządzenia Komisji (WE) nr 2023/2006 dotyczących materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością. Pod nadzorem znajdują się 4 zakłady produkcyjne. W 2013r. kontrolę przeprowadzono w jednym zakładzie. W trakcie kontroli sanitarnej nie stwierdzono nieprawidłowości. Pobrano do badań butelki przeznaczone do mleka i kefiru (kierunek badań migracja globalna)- próbki nie były kwestionowane. Znakowanie wprowadzanych do obrotu handlowego materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością zgodne z wymaganiami prawa żywnościowego (art. 15 Rozporządzenia nr 1935/2004). 6. Akcja dodatki do żywności Przeprowadzono 1 kontrolę w sklepiku szkolnym w zakresie dodawania barwników z grupy Southampton oraz znakowania środka spożywczego. Stwierdzano w sprzedaży lizaki kwaśne o smaku czarnej wiśni z gumą balonową, zawierające w składzie barwniki z grupy Southampton. Strona 11 z 28

12 Produkty oznakowane były prawidłowo, posiadały na etykiecie informację: może mieć szkodliwy wpływ na aktywność i skupienie uwagi u dzieci. 7. Akcja dot. sprawdzenia postępowania ze zwrotami produktów pochodzenia zwierzęcego Przeprowadzono kontrole sanitarne w sklepach firmowych Zakładów Madej & Wróbel oraz sklepach typu Kaufland i Stokrotka celem zweryfikowania oświadczeń właścicieli i ustalenia sposobu postępowania ze zwrotami. W trakcie kontroli dokumentacji ustalono: towar zamawiany był w małych ilościach, sprzedawany na bieżąco, brak zwrotów do utylizacji. Zwrot towaru do zakładu produkującego następuje jedynie w przypadku stwierdzenia wady towaru przy przyjęciu. 8. Akcja dot. znakowania wód mineralnych zgodnie z pismem GIS-BŻ-PR /KA/13/4 Przeprowadzono 14 kontroli w zakresie znakowania wód mineralnych. Przypomniano przedsiębiorcom sieci Lewiatan o obowiązku zwrócenia uwagi na nazwy handlowe wód mineralnych wyprodukowanych z logo,,lewiatan, które powinny być zgodne z Obwieszczeniem Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 8 sierpnia 2012r. w sprawie ogłoszenia wykazu wód uznanych jako naturalne wody mineralne. 9. Akcja Mklik Próchniczek W czasie trwania akcji "Mklik Próchniczek" skontrolowano 8 zakładów piekarniczych. Do badań laboratoryjnych pobrano 18 próbek sanitarnych na obecności szkodników zbożowo-mącznych - zakwestionowano 6 próbek. 10. Akcja,,bezpieczeństwo tłuszczu smażalniczego Kontrole tłuszczu smażalniczego przeprowadzono w 2 punktach małej gastronomii testerem,, Oleotest. Przeprowadzona ocena nie wykazała niewłaściwej jakości tłuszczu smażalniczego. IV. JAKOŚĆ ZDROWOTNA WODY PRZEZNACZONEJ DO SPOŻYCIA ORAZ WYKORZYSTYWANEJ DO KĄPIELI I REKREACJI Podział urządzeń wodociągowych ze względu na dobową produkcję wody na terenie Dąbrowa Górniczej 29% 42% <100 m3/dobę m3/dobę m3/dobę 29% Na terenie miasta Dąbrowa Górnicza znajduje się 7 urządzeń wodociągowych (w tym 3 ujęcia zakładowe) oparte na ujęciach głębinowych. Strona 12 z 28

13 Informacje o właścicielach urządzeń, dobowej produkcji wody oraz orientacyjnie zaopatrywanej liczbie ludności na terenie gminy przedstawiono w tabeli poniżej: Lp. Nazw a urządzenia Właściciel ujęcia 1. Stacja Uzdatniania Wody Łazy 2. Ujejsce 3. Trzebiesławice 4. Ząbkow ice PPUH Dolomity ERG S.A. 7. PUW Łosień Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągów S.A. Katowice ul. Wojew ódzka 19 Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. Dąbrowa Górnicza ul. Powstańców 13 Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. Dąbrowa Górnicza ul. Powstańców 13 Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. Dąbrowa Górnicza ul. Powstańców 13 PPUH Dolomity Kopalnia Ząbkow ice Dąbrow a Górnicza ul. Dolomitow a 6 ERG S.A. Dąbrow a Górnicza ul. Chemiczna 6 Przedsiębiorstwo Usług Wodociągowych Dąbrowa Górnicza ul. Gołonoska 138A Dobow a produkcja wody 7932 m 3 / dobę 7783 m 3 / dobę 402 m 3 / dobę 567 m 3 / dobę 15.5 m 3 /dobę 14 m 3 / dobę 6112 m 3 / dobę Liczba zaopatrywanej ludności (korzystając z przelicznika 0,2 m 3 / dobę/osobę) produkcja na potrzeby własnego zakładu produkcja na potrzeby własnego zakładu produkcja na potrzeby Koksowni Przyjaźń i ArcelorMittal W minionym roku woda na terenie miasta nadawała się do spożycia przez ludzi - zanotowano pojedyncze kwestionowane próbki wody. Wśród przekroczonych parametrów znalazły się: antymon (µg/dm 3 ) i glin (µg/dm 3 ) 2 próbki oraz liczba bakterii grupy coli (jtk/100 ml) 3 próbki. W ramach bieżącego nadzoru sanitarnego przeprowadzono 4 kontrole urządzeń wodociągowych (w tym 2 zakładowe). JAKOŚĆ CIEPŁEJ WODY UŻYTKOWEJ Na terenie miasta realizowany był obowiązek monitoringu jakości wody ciepłej użytkowej pochodzącej z budynków zamieszkania zbiorowego (tj. budynków przeznaczonych do okresowego pobytu ludzi poza stałym miejscem zamieszkania takich jak hotel, motel, pensjonat itp. a także budynków do stałego pobytu ludzi, np. domy pomocy społecznej). W pobranych próbkach ciepłej wody w dwóch obiektach stwierdzono skażenie bakteriami Legionella sp. i zgodnie z załącznikiem nr 7 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. Nr 61 poz. 417 z późn. zm.) wydano 2 decyzje administracyjne nakazujące podjęcie działań zmierzających do skutecznej redukcji liczby bakterii w instalacji wody ciepłej 1 decyzja została wykonana, druga jest w trakcie realizacji. Decyzja administracyjna wydana w 2012 r. na zarządcę budynku, w związku z rozpatrywaną interwencją została wykonana 29 stycznia 2013 r. Woda ciepła spełniała wymagania zgodnie z załącznikiem nr 7 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. Nr 61 poz. 417 z późn. zm.) Strona 13 z 28

14 JAKOŚĆ WODY WYKORZYSTYWANEJ DO KĄPIELI I REKREACJI Na terenie Dąbrowy Górniczej zlokalizowanych jest 9 basenów kąpielowych objętych bieżącym nadzorem tj.: 8 basenów szkolnych oraz kompleks NEMO - WODNY ŚWIAT. W kompleksie NEMO WODNY ŚWIAT woda pobierana była z czynnych niecek, najczęściej pobierano 5 próbek raz w miesiącu jedynie w okresie letnim pobierano 6 próbek w związku z uruchomieniem basenu sezonowego. Próbki wody z niecek basenowych badane były wyłącznie pod względem mikrobiologicznym (Escherichia coli, gronkowce koagulazo dodatnie, ogólną liczbę mikroorganizmów w 36±2 C po 48 h). Kwestionowano 6 wyników badań w związku z obecnością w wodzie gronkowców koagul azododatnich oraz ogólną liczbę mikroorganizmów 36±2 C po 48 h przekraczającą 100 jtk/1 ml. W przypadku obecności w/w bakterii natychmiast informowano administratora o stwierdzonych przekroczeniach. Zgodnie z obowiązującymi przepisami (ustawa z dnia 4 marca 2010 r. Prawo wodne Dz. U nr 44 poz. 253) w sezonie letnim 2013 r. zostały zgłoszone dwa kąpieliska tj. : POGORIA I kąpielisko (organizator Centrum Sportu i Rekreacji Dąbrowa Górnicza) POGORIA III kąpielisko (organizator Centrum Sportu i Rekreacji Dąbrowa Górnicza) Jakość wody, na podstawie przedkładanych wyników badań spełniała wymagania określone w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 8 kwietnia 2011 r. w sprawie prowadzenia nadzoru nad jakością wody w kąpielisku i miejscu wykorzystywanym do kąpieli (Dz. U. Nr 86 poz.478). Na stronie internetowej przez okres trwania sezonu dostępne były aktualne dane dotyczące kąpielisk. V. INTERWENCJE DOTYCZĄCE URZĄDZEŃ I OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ W 2013 r. wpłynęły 22 interwencje, z których 3 były całkowicie zasadne. Rozpatrzono 18 interwencji w ramach posiadanych kompetencji. Wniesione interwencje dotyczyły: - uciążliwych zapachów, - awarii instalacji kanalizacyjnych, - zagrzybienia i zawilgocenia lokali mieszkalnych, - złego stanu sanitarnego budynków (w tym zabrudzonych klatek schodowych i pomieszczeń piwnicznych, dewastacji mieszkań), - uciążliwości wynikających z obecności bezdomnych kotów, - złej jakość wody przeznaczonej do spożycia ( 1 interwencja niezasadna), - palenia tytoniu w obiektach użyteczności publicznej, - niewłaściwego stanu sanitarnego obiektów użyteczności publicznej, Interwencje dotyczące złego stanu technicznego budynków (w tym zagrzybienia, niesprawnej instalacji kanalizacyjnej) zostały przekazane do rozpatrzenia zgodnie z kompetencjami do Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego, Po zakończeniu postępowania dowodowego osoby wnoszące interwencję zostały poinformowane o sposobie załatwienia sprawy i podjętych działaniach nie dotyczyło to interwencji anonimowych. Strona 14 z 28

15 VI. OBIEKTY NAUCZANIA I WYCHOWANIA 1. Ogólna liczba placówek pod nadzorem Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej oraz liczba kontroli Nazwa placówki Liczba w ewidencji Liczba skontrolowanych % skontrolowanych Ilość kontroli Żłobki Przedszkola Szkoły podstawowe Gimnazja Zespoły szkół Szkoły wyższe Inne Razem Przeprowadzono kontrole planowane oraz ponadplanowe, które związane były z organizacją wypoczynku zimowego i letniego, przygotowaniem szkół do nowego roku szkolnego, oceną dostosowania mebli szkolnych / przedszkolnych do wzrostu uczniów /dzieci, higieniczną oceną procesu nauczania uczenia się w szkołach podstawowych, kontrole sprawdzające oraz kontrole interwencyjne. 2. Działalność represyjna Rok Liczba decyzji Liczba prolongat Liczba decyzji płatniczych / kwota Liczba zakończonych decyzji wydanych w roku bieżącym i z lat ubiegłych Liczba interwencji /486, Wydane decyzje dotyczyły najczęściej: - zapewnienia równej nawierzchni dróg, przejść, - usunięcia w trwały sposób zawilgoceń i odnowienia pomieszczeń przeznaczonych na pobyt uczniów i dzieci, - doprowadzenia do prawidłowego stanu sanitarno-technicznego sanitariatów, - dostosowania mebli szkolnych i przedszkolnych do wymagań ergonomii.. 3. Współpraca z placówkami szkolno - wychowawczymi 1. W związku ze wzrostem zachorowań i przypadków grypopodobnych w województwie śląskim przekazano wszystkim dyrektorom szkół i przedszkoli materiały informacyjno edukacyjne do wykorzystania podczas promowania działań na rzecz edukacji dzieci i młodzieży w zakresie zapobiegania grypie. 2. Przesłano wszystkim organom prowadzącym placówki szkolno wychowawcze pisemne stanowisko Głównego Inspektora Sanitarnego dotyczące szczotkowania zębów przez dzieci w przedszkolach. 3. Przesłano wszystkim dyrektorom placówek szkolno wychowawczych Stanowisko Departamentu Matki i Dziecka w Ministerstwie Zdrowia w sprawie zapobiegania i zwalczania wszawicy u dzieci i młodzieży Strona 15 z 28

16 4. Przesłano regulamin IV edycji konkursu dla organizatorów wypoczynku letniego dzieci i młodzieży w miejscu zamieszkania, pod nazwą: Wakacje: bezpiecznie, zdrowo i zabawnie oraz plakat Bezpieczne Wakacje do wykorzystania w trakcie bieżącej pracy. 5. W związku z organizacją szkolnych dni profilaktyki na terenie Szkoły Podstawowej Nr 8 przeprowadzono wśród uczniów klas drugich zajęcia profilaktyczne na temat higieny własnego ciała oraz skutków zdrowotnych wywołanych jej brakiem. 6. W ramach Światowego Dnia Mycia Rąk w Społecznym Przedszkolu i Społecznej Szkole Podstawowej Społecznego Towarzystwa Szkolnego dla dzieci w wieku od 3 do 8 lat zorganizowano prelekcję, gry, zabawy i konkursy dotyczące higieny mycia rąk. 4. infrastruktura do prowadzenia zajęć w-f Zdecydowana większość placówek dysponuje własną infrastrukturą do prowadzenia zajęć z wychowania fizycznego. Niejednokrotnie placówki posiadają zarówno sale gimnastyczną pełnowymiarową lub zastępczą jak i boiska, halę sportową oraz basen. Stan sanitarnotechniczny bloków sportowych ulega sukcesywnej poprawie, liczne modernizacje, zakup nowego certyfikowanego sprzętu sportowego powoduje, że lekcje w-f stają się bardziej atrakcyjne i urozmaicone, korzystnie wpływają na rozwój psychofizyczny dzieci i dorastającej młodzieży. W Zespole Szkół Nr 7 oraz Gimnazjum Nr 4 oddano do użytku nowe kompleksy boisk sportowych. W Szkole Podstawowej Nr 12 przeprowadzono generalny remont sali gimnastycznej. Niemniej jednak część szkół posiada infrastrukturę do prowadzenia zajęć w-f w złym stanie technicznym. Z tym problemem od wielu lat borykają się następujące placówki: - Szkoła Podstawowa Nr 2 - Szkoła Podstawowa Nr 3 - Szkoła Podstawowa Nr 8 - Szkoła Podstawowa Nr 20 - Zespół Szkół Nr 3 1. Zespół Szkół Nr 3 - zły stan techniczny podłogi w sali gimnastycznej oraz zacieki na ścianach i suficie w pomieszczeniach natryskowni dla chłopców i dziewcząt Przeprowadzona w dniu r. kontrola wykazała, że obecny stan nawierzchni tartanowej w sali gimnastycznej jest w dalszym ciągu nieprawidłowy a na przestrzeni lat ulegał sukcesywnemu pogorszeniu. Widoczne są ubytki tartanu, podłoga klei się do obuwia, nawierzchnia jest trudna, wręcz niemożliwa do utrzymania w czystości. Natryski dla chłopców znajdujące się na piętrze nie są wykorzystywane ze względu na możliwość zalania pomieszczeń znajdujących się poniżej. Natryskownie dziewcząt w dniu kontroli w złym stanie technicznym, widoczne są zacieki, łuszcząca się farba, wybrzuszenia w tynku oraz skorodowane rury kanalizacyjne. Na sali gimnastycznej prowadzone są zajęcia z wychowania fizycznego. 2. Szkoła Podstawowa Nr 3 zły stan techniczny nawierzchni boisk szkolnych. Przeprowadzona w dniu r. kontrola wykazała, że obecny stan nawierzchni w/ w obiektów sportowych jest w dalszym ciągu nieprawidłowy a na przestrzeni lat ulegał sukcesywnemu pogorszeniu. Na boiskach szkolnych prowadzone są zajęcia z wychowania fizycznego. 3. Szkoła Podstawowa Nr 8 zły stan nawierzchni boiska szkolnego oraz nawierzchni placu rekreacyjnego. Przeprowadzona w dniu r. kontrola wykazała, że obecny stan nawierzchni w/w obiektów sportowych jest w dalszym ciągu nieprawidłowy a na przestrzeni lat ulegał sukcesywnemu pogorszeniu, widoczne są liczne pęknięcia, wybrzuszenia asfaltu, nierówności i dziury. Zgodnie z zarządzeniem Dyrektora Szkoły na boisku i placu rekreacyjnym nie odbywają się zajęcia z w-f. 4. Szkoła Podstawowa Nr 2 zły stan techniczny podłogi parkietowej oraz ścian i sufitu w sali gimnastycznej. Przeprowadzona w dniu r. kontrola wykazała, że podłoga parkietowa Strona 16 z 28

17 jest mocno zniszczona, brak na niej górnej warstwy lakierowej, ściany i sufit są brudne z widocznymi pęknięciami i śladami zacieków. 5. Szkoła Podstawowa nr 20 zły stan techniczny sali gimnastycznej - Ściany są mocno zabrudzone z widocznymi zaciekami i łuszczącą się farbą w okolicach okien. Stolarka okienna jest zniszczona, wyeksploatowana, zabita płytami pilśniowymi ( 5 okien po 3 skrzydła oraz 3 pojedyncze okna), nieszczelna, powodująca znaczne ubytki ciepła w okresie grzewczym. Podłoga parkietowa pozbawiona jest warstwy ochronnej, zmywalnej. Pomimo częściowego przytwierdzenie klepek za pomocą wkrętów, podłoga w dalszym ciągu nie jest stabilna. Zgodnie z zarządzeniem Dyrektora Szkoły w sali gimnastycznej nie odbywają się zajęcia z w-f. Poważnym problemem pozostaje utrzymanie higieny po zajęciach z wychowania fizycznego. 5. Gabinety profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej Sytuacja w zakresie profilaktycznej działalności szkolnej służby zdrowia utrzymuje się od kilku lat na porównywalnym poziomie. Wszystkie placówki szkolno-wychowawcze mają zapewnioną opiekę pielęgniarską. Skontrolowane szkolne gabinety ( 27 ) spełniają wymagania określone w 27, 29 oraz 36 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą. Dwie szkoły zapewniają profilaktyczną opiekę zdrowotną nad uczniami w pomieszczeniach zastępczych tj. na terenie placówki oraz poza terenem szkoły (tj. Szkoła Stowarzyszenia Szkół Katolickich w Dąbrowie Górniczej przy ul Łańcuckiego oraz Szkoła Społecznego Towarzystwa Szkolnego przy ul Dąbskiego ). Stan sanitarno techniczny gabinetów profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej nie budził zastrzeżeń. 6. Ocena dożywiania Nazw a placów ki Liczba placówek wy dający ch obiady II daniowe Liczba uczniów korzy stających z obiadów II daniowy ch Liczba placówek wy dający ch obiady I daniowe Liczba uczniów korzy stających z obiadów I daniowy ch Liczba placówek wy dający ch napój Liczba uczniów pijący ch napój Liczba uczniów otrzy mujących dof inansowanie z MOPS Szkoły podstawowe Gimnazjum Zespoły szkół Razem Badania problemowe prowadzone w placówkach szkolno-wychowawczych Ocena dostosowania mebli edukacyjnych do zasad ergonomii oraz stan umeblowania szkół/przedszkoli Nazw a zakładu Ogólna liczba w ew idencji Liczba szkół/przedszkoli w których dokonano pomiaru liczba oddziałów / Liczba uczniów/dzieci zmierzonych Liczba uczniów/dzieci siedzących niepraw idłowo Przedszkola 28 22/ Szkoły Podstawowe 18 13/ Strona 17 z 28

18 Zespoły szkół (przedszkola i szkoły podstawowe) 9 6/ Razem 55 41/ Badania, które przeprowadzono w 13 szkołach podstawowych (co stanowi 72% nadzorowanych obiektów) wykazały, że 100% badanych uczniów siedziało prawidłowo. Z przeprowadzonych badań i kontroli wynika, że problem prawidłowego rozsadzania uczniów został w omawianym roku rozwiązany we wszystkich skontrolowanych szkołach. W przedszkolach prawidłowe dostosowanie mebli przedszkolnych do wzrostu dzieci stanowi nadal problem i nie został on jeszcze rozwiązany w 100%. Badania, które przeprowadzono w 22 przedszkolach - co stanowi 78,5% nadzorowanych placówek - wykazały,że 1% zbadanych dzieci siedziało nieprawidłowo. Placówkę, w której stwierdzono nieprawidłowości zobowiązano do dostosowania mebli przedszkolnych do wymagań ergonomii. Badania w w/w zakresie przeprowadzono również w 6 zespołach szkół. Z uzyskanej oceny wynika, że w skontrolowanych szkołach 100% dzieci korzysta z mebli dostosowanych do wymagań ergonomii. Przeprowadzono również kontrole dotyczące przestrzegania przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne dla sprzętu używanego w szkołach i innych placówkach oświatowo wychowawczych. W myśl 9 ust. 3 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach z dnia 31 grudnia 2002r. (Dz. U. Nr 6 z 2003r.poz.69) szkoły i placówki nabywają wyposażenie posiadające odpowiednie atesty lub certyfikaty. Wymogiem tym objęte są meble szkolne i przedszkolne, sprzęt szkolny, urządzenia sportowe, urządzenia stanowiące wyposażenie placów zabaw. Pod kątem posiadania mebli szkolnych i przedszkolnych z certyfikatami skontrolowano 41 przedszkoli i szkół. Zebrane dane przedstawiają się następująco: - 4 placówki posiadają jedynie 25% mebli z certyfikatami, - 3 placówek posiada 50 % mebli z certyfikatami, - 26 placówek posiadają powyżej 50% mebli z certyfikatami, - 8 placówek posiada 100% mebli z certyfikatami. Higieniczna ocena rozkładu zajęć lekcyjnych Nazwa placówki Liczba szkół/ oddz. w których przeprowadzono ocenę Liczba szkół/ oddz. w których stwierdzono nieprawidłowości Szkoły podstawowe 14/ 108 0/0 Gimnazja 2/ 22 0/0 Zespoły szkół 7 / 71 0/0 Razem 23 / 201 0/0 Strona 18 z 28

19 Podczas kontroli brano pod uwagę potrzebę równomiernego rozłożenia zajęć dydaktycznych w poszczególnych dniach tygodnia. Analizując rozkład zajęć lekcyjnych oceniano czy : - zajęcia rozpoczynają się o stałej porze, przy czym różnica pomiędzy dniami jest nie większa niż 1 godzina, - różnica liczby godzin lekcyjnych pomiędzy kolejnymi dniami tygodnia nie jest większa od 1 godziny. Wyniki oceny rozkładów zajęć lekcyjnych pokazują, że ułożenie planu zajęć, który jest zgodny ze wszystkimi zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy umysłowej oraz ułatwiałby przyswajanie wiedzy przez uczniów, a jednocześnie uwzględniał higienę pracy nauczycieli nie sprawiał problemu w omawianym okresie sprawozdawczym. 8. Warunki do utrzymania higieny osobistej w szkołach Przeprowadzone kontrole sanitarne odnośnie realizacji 8 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach ( Dz. U.2003, nr 6, poz. 69 ze zmianami) wykazały poprawę w zakresie dostępu do ciepłej bieżącej wody w pomieszczeniach sanitarnych dla uczniów. Istnieją jednak nadal placówki, które dysponują tylko jedną umywalką w/w pomieszczeniach z instalacją ciepłej wody tj.: 1.Szkoła Podstawowa Nr 2 2. Szkoła Podstawowa Nr Gimnazjum Nr 1 W trosce o zdrowie i ukształtowanie prawidłowych nawyków higienicznych wśród dzieci i młodzieży należy dążyć aby dostęp do ciepłej bieżącej wody zapewniony był przy każdej umywalce. 9. Możliwość pozostawienia przez uczniów części podręczników i przyborów szkolnych Skontrolowane szkoły w 100% zapewniły uczniom możliwość pozostawienia na terenie placówki części podręczników i przyborów szkolnych zgodnie z 4a rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach ( Dz. U.2003, nr 6, poz. 69 ze zmianami). VII. WARUNKI PRACY W ZAKŁADACH PRACY 1. Ocena stanu sanitarnego w zakładach pracy oraz nadzór nad czynnikami szkodliwymi W roku 2013 pod nadzorem pozostawało 198 zakładów pracy, w których zatrudnionych było osób. Liczba podmiotów gospodarczych będących w ewidencji w stosunku do roku poprzedniego nie uległa zmianie. Odnotowano nieznaczny wzrost zatrudnienia. Znaczna ilość zakładów to obiekty zatrudniające do 100 pracowników. Kontrolowano przestrzeganie przez pracodawców przepisów dotyczących bezpiecznych warunków pracy oraz właściwego stanu higieniczno - sanitarnego pomieszczeń pracy i pomieszczeń socjalnych. Nadzorowano również przestrzeganie przepisów prawnych dotyczących substancji i mieszanin chemicznych, szkodliwych czynników biologicznych, czynników rakotwórczych i mutagennych. Skontrolowano 76 zakładów, przeprowadzono 173 kontrole, w których stwierdzono niżej wymienione uchybienia: Strona 19 z 28

20 przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia występowały w 12 zakładach, w tym: w 2 zakładach - czynników chemicznych, w 7 zakładach - hałasu, w 1 zakładzie drgań mechanicznych o działaniu miejscowym na organizm człowieka oraz w 2 zakładach - gorącego mikroklimatu. W związku ze stwierdzonymi przekroczeniami kontrolowano realizację programu ograniczenia narażenia pracowników na hałas i drgania mechaniczne oraz wydano decyzję nakazującą obniżenie stężenie substancji chemicznych do wartości dopuszczalnych. Najczęściej występujące nieprawidłowości to: brak aktualnych pomiarów czynników szkodliwych w 6 zakładach, nieodpowiedni stan sanitarno higieniczny pomieszczeń pracy i pomieszczeń higieniczno socjalnych w 10 zakładach, brak oceny ryzyka zawodowego lub nieprawidłowo sporządzonej oceny w 9 zakładach, brak szkoleń BHP i badań lekarskich pracowników w 1 zakładzie, brak aktualnych rejestrów czynników szkodliwych dla zdrowia oraz aktualnych kart badań i pomiarów czynników szkodliwych oraz informacji pracowników o wynikach badań i pomiarów w 4 zakładach, nieprzestrzeganie przepisów prawnych dotyczących: substancji i preparatów chemicznych, szkodliwych czynników biologicznych, czynników rakotwórczych lub mutagennych 4 zakładach W celu usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości wydano 16 decyzji administracyjnych, którymi zobowiązano strony do wykonania 45 nakazów. W wyniku działań kontrolnych poprawiono warunki pracy dla 65 pracowników poprzez obniżenie natężenia hałasu do wartości dopuszczalnych określonych normą w 2 zakładach pracy. Poprawę warunków higieniczno sanitarnych uzyskano przez utrzymanie odpowiedniego stanu sanitarnego pomieszczeń produkcyjnych (odnowienie ścian, posadzek naprawy i wymiany urządzeń sanitarnych) oraz wydzielenie pomieszczeń socjalnych zgodnie z przepisami tj. : umywalni, jadalni, ubikacji. Największe zagrożenie czynnikami szkodliwymi występuje w zakładach ArcelorMittal Poland S.A. w Koksowni Przyjaźń Sp. z o.o. oraz w spółkach wykonujących prace remontowe na obiektach tych dwóch przedsiębiorstw. W ArcelorMittal Poland S.A. jest narażonych na hałas o stężeniach ponadnormatywnych -389 osób, pyły -288 osób i substancje chemiczne -167 osób. W warunkach mikroklimatu gorącego zatrudnionych jest 188 osób. Liczba pracowników w Koksowni Przyjaźń pracujących w warunkach przekroczenia dopuszczalnych normatywów substancji chemicznych wynosi osób, hałasu - 85 osób, mikroklimatu gorącego 97 osób. Podsumowanie 1. Nadal najczęściej stwierdzanym uchybieniem w czasie kontroli było nieprzestrzeganie przez pracodawców przepisów dotyczących częstotliwości wykonywania pomiarów czynników szkodliwych na stanowiskach pracy. 2. Egzekwowanie decyzji nakazujących likwidację przekroczeń dopuszczalnych wartości natężenia hałasu wymusiło na pracodawcy zastosowanie nowoczesnego oprzyrządowania i hermetycznych procesów technologicznych. W wyniku tych przedsięwzięć ograniczono narażenie na w/w czynnik szkodliwy w 2 zakładach pracy. 3. Niepokojącym zjawiskiem jest stale wzrastająca liczba zakładów zatrudniających pracowników na podstawie umowy zlecenia. Zakłady te nie zapewniają pracującym odpowiednich warunków sanitarno - higienicznych. 2. Substancje i preparaty chemiczne w środowisku pracy W 2013 roku sprawowano nadzór nad 124 podmiotami wprowadzającymi do obrotu i stosującymi substancje i mieszaniny chemiczne. Strona 20 z 28

21 Przeprowadzono 36 kontroli. Podczas kontroli sprawdzano: poprawność klasyfikacji substancji i mieszanin chemicznych wprowadzanych do obrotu, oceniano poprawność kart charakterystyk substancji i mieszanin chemicznych wykorzystywanych w działalności zawodowej, kontrolowano również warunki bhp podczas stosowania substancji i mieszanin chemicznych. W wyniku przeprowadzonych kontroli stwierdzono nieprawidłowości w zakresie: braku kart charakterystyki lub karty charakterystyki niezgodnej z przepisami, braku spisu substancji i mieszanin chemicznych, braki w oznakowaniu opakowania wprowadzanego do obrotu produktu. W celu usunięcia nieprawidłowości wydano 4 decyzje administracyjne. Przeprowadzono ponadto kontrole w 2 obiektach wprowadzających do obrotu produkty zawierające w swym składzie metanol. Nie stwierdzono w obrocie niewłaściwych opakowań umożliwiających otwarcie przez dzieci. Kontrole ujawniły nieprawidłowe oznakowanie opakowań zawierających substancje niebezpieczne. Przeprowadzono postępowanie z producentami w/w produktów. Biorąc czynny udział w przeciwdziałaniu narkomanii sprawowano nadzór nad stosowaniem lub wprowadzaniem do obrotu substancji chemicznych, mogących pełnić rolę prekursorów narkotykowych lub preparatów zawierających te substancje. Przeprowadzone kontrole w 4 zakładach wykazały, że prekursory narkotykowe kategorii 3 (kwas siarkowy, kwas solny, aceton, toluen i nadmanganian potasu) są wykorzystywane zgodnie z przeznaczeniem do procesów galwanicznych, neutralizacji ścieków, czyszczenia instalacji i do analiz laboratoryjnych. W 2013 roku został ujawniony przy współpracy z Komendą Policji punkt sprzedaży środków zastępczych (dopalaczy)na terenie miasta Dąbrowa Górnicza. Przeprowadzono w III kwartale 2 kontrole w zakresie wprowadzania do obrotu środków zastępczych(dopalaczy) i zatrzymano do badań 62 sztuki produktów co do których istniało podejrzenie, że mogą stanowić zagrożenie dla życia i zdrowia człowieka. Została wydana decyzja zakazująca wprowadzania do obrotu środków psychoaktywnych i prowadzone jest postępowanie egzekucyjne. W związku z łatwym dostępem do środków zastępczych Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny prowadzi również nadzór nad przestrzeganiem przepisów ustawy w zakresie wprowadzania do obrotu produktów biobójczych. W ramach nadzoru przeprowadzono 2 kontrole, podczas których zwracano szczególną uwagę : czy produkty biobójcze posiadają pozwolenie Ministra Zdrowia, czy zawierają dozwolone substancje czynne i czy posiadają aktualną datę ważności. Kontrole nie wykazały nieprawidłowości w tym zakresie. 3. Czynniki biologiczne W ramach kontroli w zakładach produkujących żywność, ubojniach, w placówkach ochrony zdrowia, laboratoriach diagnostycznych oraz w zakładach zajmujących się gospodarką odpadami i oczyszczaniem ścieków przeprowadzono 14 kontroli przestrzegania przepisów prawnych dotyczących narażenia pracowników na szkodliwe czynniki biologiczne. W czasie kontroli zwracano uwagę na ocenę ryzyka zawodowego na czynniki biologiczne, szkolenia pracowników z zakresu szkodliwego działania czynników biologicznych, wyposażenie pracowników w środki ochrony indywidualnej, stan sanitarny pomieszczeń pracy (możliwość mycia i dezynfekcji oraz warunków do przechowywania, prania i odkażania odzieży ochronnej i roboczej), sprawdzano instrukcje i procedury bezpiecznego postępowania ze szkodliwymi czynnikami biologicznymi. Kontrole wykazały, że w większości zakładów przedsiębiorcy stosują przepisy rozporządzenia w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia. Wydano 1 decyzję nakazującą sporządzenie oceny ryzyka zawodowego, klasyfikacji i wykazu szkodliwych czynników biologicznych oraz szkoleń pracowników w zakresie narażenia na czynniki biologiczne w środowisku pracy. Strona 21 z 28