WYKONANIE MODELU GENERYCZNEGO W POSTACI APLIKACJI, SŁUŻĄCEJ DO PROGNOZOWANIA ZAPOTRZEBOWANIA NA USŁUGI EDUKACYJNE

Transkrypt

1 WYKONANIE MODELU GENERYCZNEGO W POSTACI APLIKACJI, SŁUŻĄCEJ DO PROGNOZOWANIA ZAPOTRZEBOWANIA NA USŁUGI EDUKACYJNE W JEDNOSTKACH SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO WERSJA APLIKACJI DLA POSZCZEGÓLNYCH JST ZAMAWIAJĄCY: OŚRODEK ROZWOJU EDUKACJI ALEJE UJAZDOWSKIE WARSZAWA POZNAŃ, DNIA 26 LISTOPADA 2018 ROKU

2 Spis treści 1 ROZPOCZĘCIE PRACY Z APLIKACJĄ MENU GŁÓWNE DANE ZASTANE (GUS) MODYFIKACJA DANYCH PRZEGLĄD DANYCH ZMODYFIKOWANYCH PRZEGLĄD DANYCH DLA INNYCH JST WYKRESY RAPORTY EKSPORT POMOC STRUKTURA PREZENTOWANYCH DANYCH TECHNICZNA SPECYFIKACJA APLIKACJI

3 1 Rozpoczęcie pracy z aplikacją. Aplikacja jest dostępna na stronie internetowej: Aby rozpocząć pracę z aplikacją, należy wpisać wskazany powyżej adres w przeglądarce internetowej (listę obsługiwanych programów przedstawiono w dziale ze specyfikacją techniczną). Po wpisaniu adresu otwarta zostanie strona startowa umożliwiająca dwa tryby pracy: Zalogowanie do systemu z użyciem hasła i loginu (pole nr 1 na Rysunek 1Rysunek 1. Strona początkowa.) Wejście do aplikacji bez logowania(pole nr 2 na Rysunek 1) Rysunek 1. Strona początkowa. 1 2 Wejście do aplikacji bez logowania umożliwia jedynie częściowy dostęp do aplikacji, aby w pełni wykorzystać jej możliwości i otrzymać dostęp do indywidualnych danych konkretnej jednostki samorządu terytorialnego oraz możliwości ich modyfikacji, konieczne jest pozyskanie danych dostępowych tj. loginu i hasła. Dane te można uzyskać wysyłając mail na adres: prognoza@ore.edu.pl z prośbą o przesłanie loginu i hasła dla danej JST. Stosowanie zabezpieczeń jest istotne i konieczne, gdyż aplikacja umożliwia personalizację ustawień i założeń używanych w prognozie liczby uczniów i dzieci. 3

4 Na kolejnej stronie w obiekcie Rysunek 2 przedstawiono startowy ekran służący do nawigacji w aplikacji. Poszczególne elementy przedstawiają: Rysunek 2 pole nr 1 Logo EFS i PO KL projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej. Rysunek 2 pole nr 2 Menu umożliwiające wybór poszczególnych operacji do wykonania: Dane zastane (GUS) - opcja ta umożliwia wygenerowanie danych w formie tabelarycznej dla JST, która jest zalogowana. Tabele przedstawiają dane wgrane przez Wykonawcę, bez uwzględnienia zmian wprowadzonych przez Użytkownika, Modyfikacja danych - opcja ta umożliwia modyfikację danych, które są w posiadaniu poszczególnych JST. Modyfikacja danych jest zalecana, gdyż Samorządy posiadają bardziej dokładne informacje o sytuacji w poszczególnych gminach i powiatach, niż przedstawiają to dane GUS oraz przeprowadzone prognozy. Procedura modyfikacji danych przedstawiona jest w kolejnych rozdziałach. Przegląd danych zmodyfikowanych - opcja ta umożliwia wygenerowanie danych w formie tabelarycznej dla JST, która jest zalogowana. Tabele przedstawiają dane zmodyfikowane przez JST, z uwzględnieniem zmian wprowadzonych przez Użytkownika, Przegląd danych dla innych JST opcja ta umożliwia wygenerowanie danych w formie tabelarycznej dla dowolnej gminy i powiatu w Polsce. Wykresy opcja umożliwia wygenerowanie wykresów dla dowolnej JST w kraju w wybranym zakresie danych, Raporty funkcja umożliwiająca wygenerowanie pliku PDF zawierającego wskaźnik określający średnią liczebność oddziału przy założeniu ustalonej liczby oddziałów oraz wskaźnik określający liczbę oddziałów przy ustalonej średniej liczebności oddziału. Eksport opcja umożliwia wygenerowanie plików csv (otwierane m. in. za pomocą MS Excel) dla dowolnej JST w kraju w wybranym zakresie danych, Pomoc uzyskanie pomocy technicznej oraz przegląd materiałów metodycznych, Rysunek 2 pole nr 3 pole w którym wykonywane są operacje charakterystyczne dla poszczególnych elementów Menu (pole nr 2) Rysunek 2 pola nr 4 logo Zamawiającego i Wykonawcy w postaci hiperłączy po kliknięciu lewym przyciskiem myszy przenoszą na stronę domową poszczególnych podmiotów (Ośrodek Rozwoju Edukacji lub Public Profits Sp. z o.o.) Rysunek 2 pole nr 5 przycisk służący do wylogowania z systemu. 4

5 Rysunek 2. Strona startowa

6 1.1 Menu główne Podstawę do nawigacji w aplikacji stanowi menu główne znajdujące się w lewej części okna głównego (Rysunek 2 pole nr 2). Na poniższym schemacie (Rysunek 3) zaznaczono natomiast strukturę menu. Rysunek 3. Menu główne Dane zastane (GUS) Pierwsza opcją możliwą do wyboru w Menu są Dane zastane GUS. Opcja ta umożliwia wygenerowanie zestawień tabelarycznych z poszczególnymi zakresami danych dla zalogowanej JST. Tabele przedstawiają dane wgrane przez Wykonawcę, bez uwzględnienia zmian wprowadzonych przez Użytkownika. Schemat pola prezentuje Rysunek 4. Aby wykonać operację należy wykonać następujące kroki (NIEZWYKLE ISTOTNE JEST, ABY WYKONAĆ JE W OKREŚLONEJ KOLEJNOŚCI, DOKONUJĄC WSZYSTKICH WYBORÓW OD GÓRY DO DOŁU DOSTĘPNYCH OPCJI. W PRZECIWNYM WYPADKU TABELE NIE ZOSTANĄ WYGENEROWANE): 1. Wybór zakresu danych z poziomu I (układ został przedstawiony w rozdziale Struktura prezentowanych danych) 2. Wybór zakresu danych z poziomu II (układ został przedstawiony w rozdziale Struktura prezentowanych danych) 3. Wybór lat, dla których chcemy wygenerować tabele. Wyboru dokonuje się poprzez kliknięcie w przycisk przyporządkowany dla poszczególnych lat. Można także użyć przycisków odpowiednio zaznaczających i odznaczających wszystkie lata. 6

7 Rysunek 4. Dane zastane (GUS). PODSUMOWUJĄC, ABY WYGENEROWAĆ TABELĘ, PO WYBRANIU WSZYSTKICH OPCJI (KONIECZNE JEST, ABY ZAZNACZYĆ WSZYSTKIE ZAKRESY - W ŻADNYM Z OKIEN PREZENTUJĄCYCH ROZWIJANE LISTY NIE MOŻE WIDNIEĆ NAPIS WYBIERZ, A TAKŻE PRZYNAJMNIEJ JEDEN ROK W POLU LATA MUSI BYĆ ZAZNACZONY) NALEŻY KLIKNĄĆ PRZYCISK GENERUJ TABELĘ (zaznaczony ramką w obiekcie Rysunek 4) Modyfikacja danych Modyfikacja danych ma na celu: aktualizację danych umieszczonych w GUS (np. liczba ludności, gdyż dane posiadane przez JST w systemach ewidencji ludności są zdecydowanie bardziej dokładne), zamieszczenie danych niepublikowanych w statystyce publicznej, uwzględnienie planowanych zmian np. w sieci osadniczej, co w przeciągu następnych lat wpływać będzie na liczbę i strukturę ludności, w tym dzieci i młodzieży w wieku szkolnym. Modyfikacja danych, po wprowadzeniu nowych wartości i kliknięciu przycisku Modyfikuj dane przebiega na zapisaniu danych na serwerze i automatycznym ich przeliczeniu. Zmienione dane dostępne są w postaci tabelarycznej w menu Przegląd danych zmodyfikowanych. 7

8 W menu można zmodyfikować dane już wprowadzone: Liczbę ludności prezentującą liczbę kobiet w poszczególnych rocznikach zamieszkałych na terenie danej JST w roku Na tej podstawie obliczana jest automatycznie liczba urodzeń, a zmiana tej wartości wpłynie automatycznie na wyniki prognozy (wystarczy zmodyfikować dane). Współczynnik migracji prezentujący wartość salda migracji na terenie danej JST. Wartość wskazuje na różnicę pomiędzy osobami które zamieszkały na terenie danej gminy a osobami, które się wymeldowały. Może przybierać również wartości ujemne. W takim przypadku liczba wymeldowań jest większa niż zameldowań. Zaleca się zmianę tego współczynnika, gdyż poszczególne JST mogą wprowadzać, zgodnie ze stanem własnej wiedzy, modyfikacje uwzględniające zmiany sieci osadniczej (np. budowę nowych osiedli w latach kolejnych). Wtedy do wprowadzonej wartości wystarczy dodać potencjalne zwiększenie się liczby ludności, a system automatycznie przeliczy wynik prognozy. Wskaźniki sieci szkolnej w tym obszarze, wprowadzając ustalone liczebności oddziału szkolnego oraz ustaloną liczbę oddziałów, na podstawie prognozy liczby uczniów, system przeliczy wartości uwzględniając wskazane wartości. Zostało to szczegółowo przedstawione w rozdziale Eksport Przegląd danych zmodyfikowanych Przegląd danych zmodyfikowanych prezentuje dane uwzględniające modyfikacje wprowadzone przez Użytkownika. Nawigacja jest identyczna jak w przypadku opcji Dane zastane GUS. Funkcjonalność ta umożliwia wygenerowanie zestawień tabelarycznych z poszczególnymi zakresami danych dla zalogowanej JST. Tabele przedstawiają dane wprowadzone przez Użytkownika, z uwzględnieniem zmian. Nawigacja przebiega analogicznie do opisanej w rozdziale Dane zastane (GUS). 8

9 1.1.4 Przegląd danych dla innych JST Kolejną opcją możliwą do wyboru w Menu jest przegląd danych dla innych JST. Jest to opcja domyślnie załadowana po starcie aplikacji. Umożliwia ona wygenerowanie zestawień tabelarycznych z poszczególnymi zakresami danych dla wybranych JST w kraju. Schemat pola prezentuje Rysunek 5. Rysunek 5. Przegląd danych dla innych JST Aby wykonać operację należy wykonać następujące kroki (NIEZWYKLE ISTOTNE JEST, ABY WYKONAĆ JE W OKREŚLONEJ KOLEJNOŚCI, DOKONUJĄC WSZYSTKICH WYBORÓW OD GÓRY DO DOŁU DOSTĘPNYCH OPCJI. W PRZECIWNYM WYPADKU TABELE NIE ZOSTANĄ WYGENEROWANE): 1. Wybór województwa, na terenie którego leży JST, dla której chcemy wygenerować dane. Wyboru dokonuje się poprzez rozwinięcie dostępnej listy w polu Województwo 2. Wybór powiatu, na terenie którego leży JST, dla której chcemy wygenerować dane. Wyboru dokonuje się poprzez rozwinięcie dostępnej listy w polu Powiat 3. Wybór gminy/miasta na prawach powiatu, na terenie którego leży JST, dla której chcemy wygenerować dane. Wyboru dokonuje się poprzez rozwinięcie dostępnej listy w polu JST 4. Wybór zakresu danych z poziomu I (układ został przedstawiony w rozdziale Struktura prezentowanych danych) 5. Wybór zakresu danych z poziomu II(układ został przedstawiony w rozdziale Struktura prezentowanych danych) 9

10 6. Wybór lat, dla których chcemy wygenerować tabele. Wyboru dokonuje się poprzez kliknięcie w przycisk przyporządkowany dla poszczególnych lat. Można także użyć przycisków odpowiednio zaznaczających i odznaczających wszystkie lata. PODSUMOWUJĄC, ABY WYGENEROWAĆ TABELĘ, PO WYBRANIU WSZYSTKICH OPCJI (KONIECZNE JEST, ABY ZAZNACZYĆ WSZYSTKIE ZAKRESY - W ŻADNYM Z OKIEN PREZENTUJĄCYCH ROZWIJANE LISTY NIE MOŻE WIDNIEĆ NAPIS WYBIERZ, A TAKŻE PRZYNAJMNIEJ JEDEN ROK W POLU LATA MUSI BYĆ ZAZNACZONY) NALEŻY KLIKNĄĆ PRZYCISK GENERUJ TABELĘ (zaznaczony ramką w obiekcie Rysunek 5) Wykresy Opcja Wykresy w menu umożliwia wygenerowanie wykresów dla dowolnej JST w kraju w wybranym zakresie danych. Procedura ta zbliżona jest do generowania tabel z danymi (Dane dla innych JST w Menu ). Aby wygenerować wykres, po wybraniu wszystkich opcji określających lokalizację JST (konieczne jest, aby zaznaczyć wszystkie zakresy - w żadnym z okien prezentujących rozwijane listy nie może widnieć napis Wybierz, a także przynajmniej jeden rok w polu lata musi być zaznaczony) należy wybrać również poszczególne serie wykresu. Aby tego dokonać, na przynajmniej jednej z list zaznaczonych w obiekcie Rysunek 6 obramowaniem (a maksymalnie na trzech) należy wskazać zakresy danych które mają być zaprezentowane na wykresie, a następnie należy kliknąć przycisk Generuj wykres. 10

11 Rysunek 6. Generowanie wykresów Raporty Funkcja Raporty opiera się na prognozie liczby ludności i prognozie liczby uczniów. Jej działanie pozwala na wygenerowanie pliku PDF zawierającego wskaźnik określający średnią liczebność oddziału przy założeniu ustalonej liczby oddziałów oraz wskaźnik określający liczbę oddziałów przy ustalonej średniej liczebności oddziału. Szczegółowy zakres czynności polega na: W menu Modyfikacja danych należy ustalić wartości zarówno średniej liczebności oddziału, jak i liczby oddziałów. Zaznaczyć należy, że wartości te traktowane są oddzielnie. Oznacza to, że wykorzystywane są do stworzenia dwóch odrębnych wskaźników. System na podstawie wprowadzonych wartości automatycznie przeliczy dane, generując dane dla każdego z poziomu edukacji osobno. Dlatego też modyfikację danych liczby i liczebności oddziałów także należy przeprowadzać osobno wykorzystując menu Modyfikacja danych. Końcowym produktem jest plik PDF przedstawiający: liczbę oddziałów, które samorząd będzie musiał zapewnić, aby utrzymać wskazaną w menu Modyfikacja danych średnią liczebność 11

12 oddziałów szkolnych na danym poziomie edukacji, a także średnią liczebność oddziałów na danym poziomie edukacji, która wynika z utrzymania określonej liczby oddziałów. Raporty generowane są w postaci plików PDF. Aby wygenerować raport, po zmianie danych w menu Modyfikacja danych należy w menu Raporty zgodnie z układem prezentowanym w obiekcie Rysunek 7 wybrać zakres danych zarówno z poziomu I, jak i II (koniecznie należy zaznaczyć obydwa poziomy, tak aby na żadnej z list nie widniał komunikat Wybierz ), a następnie zaznaczyć należy zakres czasowy raportu, a następnie kliknąć przycisk Generuj raport zaznaczony w obiekcie Rysunek 7 czerwoną ramką. Rysunek 7. Generowanie raportów wybór opcji Aby otworzyć raport, należy kliknąć wyświetlony komunikat (Rysunek 8) lewym przyciskiem myszy. Rysunek 8. Generowanie raportów zapis pliku Eksport Funkcja Eksport umożliwia przeniesienie tabel z danymi do wygenerowanych plików typu csv (otwierane m. in. za pomocą MS Excel) dla dowolnej JST w kraju w wybranym zakresie danych. Funkcja ta jest przydatna w celu przekazania danych innej jednostce bądź też dalszej pracy z danymi w arkuszu kalkulacyjnym. Aby wygenerować plik csv, tak jak w przypadku generowania tabeli z danymi, po wybraniu wszystkich opcji określających lokalizację JST (konieczne jest, aby zaznaczyć wszystkie zakresy - w żadnym z okien 12

13 prezentujących rozwijane listy nie może widnieć napis Wybierz ) należy wybrać również poszczególne zakresy danych, zarówno na poziomie I, jak i II (w tym miejscu również w żadnym z okien prezentujących rozwijane listy nie może widnieć napis Wybierz), a następnie należy kliknąć przycisk Eksportuj dane. Rysunek 9. Eksport danych Po kliknięciu Eksportuj dane pojawi się komunikat przedstawiony na obiekcie Rysunek 10. Rysunek 10. Eksport danych komunikat końcowy 1 2 Aby otworzyć plik, należy kliknąć w obszar nr 1, natomiast aby zapisać wygenerowany plik, należy kliknąć w obszar nr 2 prawym przyciskiem myszy i wybrać opcję Zapisz lub pokrewną (w zależności od używanej przeglądarki) Pomoc Po wybraniu w menu głównym opcji Pomoc, prócz niniejszego dokumentu, dostępne są także: Dokument zawierający Uwagi metodyczne mające na celu wyjaśnienie procesu tworzenia prognoz demograficznych, Dokument ukazujący zależność pomiędzy edukacją a demografią, Skróconą wersję uwag metodycznych wraz z podstawowymi informacjami o projekcie. 13

14 2 Struktura prezentowanych danych 1. Stan i struktura ludności w wieku 0-19 lat według wieku 1.1. Ludność - 0 lat 1.2. Ludność - 1 rok 1.3. Ludność - 2 lata 1.4. Ludność - 3 lata 1.5. Ludność - 4 lata 1.6. Ludność - 5 lat 1.7. Ludność - 6 lat 1.8. Ludność - 7 lat 1.9. Ludność - 8 lat Ludność - 9 lat Ludność - 10 lat Ludność - 11 lat Ludność - 12 lat Ludność - 13 lat Ludność - 14 lat Ludność - 15 lat Ludność - 16 lat Ludność - 17 lat Ludność - 18 lat Ludność - 19 lat 2. Założenia dotyczące zachodzących na terenie JST procesów demograficznych 2.1. Urodzenia Urodzenia żywe kobiety Urodzenia żywe mężczyźni 2.2. Zgony Zgony niemowląt kobiety Zgony niemowląt mężczyźni Zgony ogółem kobiety Zgony ogółem mężczyźni 2.3. Przyrost naturalny Przyrost naturalny kobiety Przyrost naturalny mężczyźni 2.4. Migracje Migracje na pobyt stały gminne saldo migracji ogółem Migracje na pobyt stały gminne wymeldowania ogółem Migracje na pobyt stały gminne zameldowania ogółem Migracje na pobyt stały powiatowe saldo migracji ogółem 14

15 Migracje na pobyt stały powiatowe wymeldowania ogółem Migracje na pobyt stały powiatowe zameldowania ogółem 3. Strukturę sieci edukacyjnej: 3.1. szkoły podstawowe dla dzieci i młodzieży bez specjalnych ludność w wieku edukacyjnym szkoły ogółem oddziały w szkołach uczniowie uczniowie mężczyźni uczniowie - kobiety absolwenci absolwenci mężczyźni absolwenci kobiety pomieszczenia szkolne ogółem stosunek liczby uczniów do liczby ludności 3.2. licea ogólnokształcące dla młodzieży bez specjalnych ludność w wieku edukacyjnym szkoły ogółem oddziały w szkołach uczniowie uczniowie mężczyźni uczniowie - kobiety absolwenci absolwenci mężczyźni absolwenci kobiety pomieszczenia szkolne ogółem stosunek liczby uczniów do liczby ludności 3.3. technika dla młodzieży bez specjalnych ludność w wieku edukacyjnym szkoły ogółem oddziały w szkołach uczniowie uczniowie mężczyźni uczniowie - kobiety absolwenci absolwenci mężczyźni absolwenci kobiety 15

16 pomieszczenia szkolne ogółem stosunek liczby uczniów do liczby ludności 3.4. zasadnicze szkoły zawodowe dla młodzieży bez specjalnych ludność w wieku edukacyjnym szkoły ogółem oddziały w szkołach uczniowie uczniowie mężczyźni uczniowie - kobiety absolwenci absolwenci mężczyźni absolwenci kobiety pomieszczenia szkolne ogółem stosunek liczby uczniów do liczby ludności 3.5. przedszkola Ludność lat Przedszkola ogółem Przedszkola ogółem oddziały Przedszkola ogółem miejsca Przedszkola ogółem dzieci Stosunek liczby uczniów do liczby ludności liczba dzieci w odniesieniu do całkowitej liczby ludności w wieku przedszkolnym 4. Cechy JST 4.1. Liczba ludności ogółem 4.2. Dochody JST ogółem 16

17 3 Techniczna specyfikacja aplikacji. W aplikacji wykorzystany został: 1. Pakiet XAMPP. XAMPP jest darmowym, wielowarstwowym pakietem, na który składają się: serwer Apache, baza danych MySQL oraz interpretery dla skryptów napisanych w takich językach programowania jak PHP czy PERL. XAMPP jest więc łatwo dostępnym, prostym w instalacji i w obsłudze narzędziem umożliwiającym korzystanie z niezbędnych serwerów i języków programowania. 2. Skryptowy język programowania PHP. PHP (ang. PHP: Hypertext Preprocessor) jest jednym z wielu języków programowania, które umożliwiają tworzenie aplikacji. Skrypt napisany w PHP wykonuje się po stronie serwera. Kod źródłowy osadzony na stronach HTML (ang. HyperText Markup Language HTML hipertekstowy język znaczników) jest niewidoczny dla użytkowników, jest natomiast interpretowany przez serwer, który na podstawie kodu tworzy stronę HTML lub inne wyniki (prezentacja danych, wykresy, obliczenia arytmetyczne itd.). Język ten posiada dużo zalet, do których zaliczamy: zerowy koszt PHP jest darmowym językiem, wysoka wydajność zdolna obsłużyć na jednym serwerze wiele odwiedzin dziennie, wbudowane biblioteki duża liczba funkcji pozwalająca rozwiązać sporą część popularnych zadań, przenośność PHP jest dostępne dla wielu systemów operacyjnych, integracja z bazami danych interfejs zdolny obsłużyć większość popularnych systemów baz danych. 3. System zarządzania bazami danych MySQL. MySQL (ang. Structured Query Language SQL strukturalny język zapytań) jest darmowym systemem zarządzania relacyjnymi bazami danych. MySQL wykorzystuje możliwości serwerów wieloprocesorowych oraz oferuje interfejsy dla najpopularniejszych języków programowania, w tym PHP. MySQL obsługuje zapytania w języku SQL, jednak oferuje własną odmianę tego języka. Do głównych zalet MySQL należą: zerowy koszt MySQL jest darmowy, doskonała współpraca z innymi narzędziami, wydajność szybkość wykonywania zadań jest niezwykle istotna w przypadku znacznych ilości danych. 17