KOMENTARZ TYGODNIOWY

Transkrypt

1 3,4% 2,8% 2,8% 4,6% 4,2% 5,4% 5,0% 5,3% 5,1% 5,1% KOMENTARZ TYGODNIOWY Dane makroekonomiczne z Polski Zmiana Produktu Krajowego Brutto dane GUS Zmiana realnego PKB niewyrównanego sezonwo, r/r 6,0% 5,5% 5,0% 4,5% 4,0% 3,5% 3,0% 2,5% 2,0% 1,5% 1,0% 0,5% 0,0% II kw III kw IV kw I kw II kw III kw IV kw I kw II kw III kw Według danych GUS, PKB niewyrównany sezonowo w III kwartale 2018 r. wzrósł o 5,1 % r/r, wobec również 5,1 % r/r wzrostu w II kwartale 2018 r. (wykres obok). Tym samym, dane GUS były zgodne z pierwszymi szacunkami, które zostały opublikowane 14 listopada br. Ubiegłotygodniowy odczyt potwierdził, iż głównym filarem wzrostu gospodarczego w Polsce jest popyt krajowy, wspierany przez solidne tempo wzrostu konsumpcji prywatnej (4,5 % r/r, wobec 4,9 % r/r w II kw r.). Wzrostowi konsumpcji nadal sprzyja poprawa sytuacji na rynku pracy (wzrost zatrudnienia i płac w sektorze przedsiębiorstw). W danych za III kwartał zwraca uwagę wyraźne przyspieszenie tempa wzrostu inwestycji (do 9,9 % r/r, wobec 4,7 % r/r w II kw r.), na które prawdopodobnie wpływ miały jednak czynniki jednorazowe (kampania przed wyborami samorządowymi). Dane o PKB za III kwartał 2018 r. nie powinny zmienić nastawienia większości przedstawicieli Rady Polityki Pieniężnej, którzy opowiadają się za stabilizacją stóp procentowych. 1

2 Inflacja konsumentów wstępne dane GUS Referencyjna stopa procentowa i wskaźniki inflacji 3,00% 2,00% 1,00% 1,50% 1,2% 0,9% 0,00% -1,00% -2,00% Referencyjna stopa procentowa NBP Inflacja konsumentów, r/r Inflacja po wyłączeniu cen żywności i energii, r/r Według wstępnych danych, opublikowanych przez GUS, wskaźnik inflacji CPI w listopadzie br. wyniósł 1,2 % r/r (wobec 1,8 % r/r w październiku br.). Szczegółowa informacja o tym, które składowe wskaźnika zdecydowały o wyraźnym obniżeniu rocznej dynamiki CPI (do najniższego poziomu od stycznia 2017 r.) zostanie przedstawiona przez GUS 14 grudnia br. Tym niemniej, wydaje się, iż kluczowe znaczenie dla obniżenia inflacji w listopadzie miał spadek dynamiki cen żywności (z 1,8 % r/r w październiku br. do 0,7 % r/r w listopadzie) oraz cen paliw (z 12,8 % r/r w październiku br. do 10,5 % r/r). W warunkach utrzymywania się kluczowego wpływu czynników niezależnych od stóp procentowych na wskaźniki inflacji (ceny surowców na światowych rynkach), nastawienie większości przedstawicieli RPP, którzy deklarują się jako zwolennicy stabilizacji stóp NBP nie powinno się zmienić w najbliższych miesiącach. 2

3 Wykonanie budżetu państwa dane Ministerstwa Finansów Dochody z VAT w latach , mld zł 160,0 120,0 80,0 40,0 100,0 95,5 105,5 102,4 110,1 134,0 141,3 0,0 Dochody z VAT Według szacunkowych danych opublikowanych przez Ministerstwo Finansów, dochody budżetu państwa po październiku 2018 r. wyniosły 309,4 mld zł, wobec 295,0 mld zł przed rokiem. Analizując dostępne dane warto odnotować, iż wzrost dochodów ogółem (o 14,4 mld zł w porównaniu ze stanem sprzed roku) wynika głównie ze wzrostu dochodów podatkowych (o 20,3 mld zł r/r). Należy przy tym podkreślić, iż wzrost dochodów podatkowych dotyczył przede wszystkim wpływów z tytułu podatku VAT (o 7,3 mld zł r/r), podatku dochodowego od osób fizycznych (o 5,8 mld zł r/r) oraz podatku dochodowego od osób prawnych (o 4,1 mld zł r/r). Równocześnie, wydatki po październiku 2018 r. były wyższe niż przed rokiem o 10,6 mld zł, co zdecydowało o ukształtowaniu się nadwyżki budżetowej na poziomie 6,5 mld zł, wobec 2,7 mld zł nadwyżki przed rokiem. Dobra kondycja budżetu koresponduje z korzystną koniunkturą na rynku pracy (raportowany przez GUS wzrost zatrudnienia i wynagrodzeń w sektorze przedsiębiorstw), która wspiera dochody podatkowe oraz wpływy ze składek na ubezpieczenia społeczne. 3

4 Wydarzenia Według finalnych danych opublikowanych przez GUS, stopa bezrobocia rejestrowanego na koniec października br. ukształtowała się na poziomie 5,7 % (tj. o 0,9 pp. mniej niż na koniec października 2017 r.). Liczba zarejestrowanych bezrobotnych wyniosła 937,3 tys. osób (tj. spadła o 10,1 tys. m/m). Dane za październik są potwierdzeniem bardzo dobrej sytuacji na rynku pracy, która powinna wspierać w najbliższych miesiącach wzrost konsumpcji. Odnotowując niski poziom bezrobocia na koniec października br., należy równocześnie zwrócić uwagę, iż tempo poprawy sytuacji na rynku pracy wyhamowuje (miesięczny spadek liczby bezrobotnych w październiku br. o 10,1 tys. osób był najsłabszym wynikiem dla tego okresu porównawczego od 2014 r.). Bankowy Fundusz Gwarancyjny zaktualizował metodykę wyznaczania zobowiązań podlegających umorzeniu lub konwersji (MREL), link. Komisja Nadzoru Finansowego na posiedzeniu w minionym tygodniu (27.11) odmówiła wydania zezwolenia na rozpoczęcie działalności przez Polski Bank Apeksowy S.A. W komunikacie (link) poinformowano, iż Komisja uznała, że zezwolenie na rozpoczęcie działalności przez Polski Bank Apeksowy SA nie może zostać wydane, z uwagi na stwierdzony brak należytego przygotowania organizacyjnego do rozpoczęcia działalności, niedysponowanie odpowiednimi warunkami do przechowywania środków pieniężnych i innych wartości, z uwzględnieniem zakresu i rodzaju prowadzonej działalności bankowej oraz niespełnianie warunków określonych w decyzji o wydaniu zezwolenia na utworzenie banku. Instytut badawczy Ifo opublikował wyniki najnowszego badania nastrojów podmiotów gospodarczych w Niemczech. W cyklicznym badaniu bierze udział ok niemieckich firm z różnych branż (przetwórstwo przemysłowe, budownictwo, handel hurtowy i detaliczny). Wartość indeksu Ifo w listopadzie br. wyniosła 102,0 pkt, co jest najniższym poziomem od czterech miesięcy. Opublikowane dane korespondują ze wskazaniami innych badań nastrojów gospodarczych w strefie euro (PMI), które sugerują, iż koniunktura w tym roku może być słabsza niż w 2017 r. Ze względu na fakt, iż Niemcy pozostają głównym partnerem handlowym Polski (według danych GUS 28,0 % udział w polskim eksporcie w okresie styczeń-wrzesień 2018 r.), słabsze dane z tego kraju zwiększają ryzyko spowolnienia tempa wzrostu PKB Polski w czwartym kwartale 2018 r. (wobec 5,1 % r/r w trzecim kwartale 2018 r.). Według danych opublikowanych przez amerykański Departament Handlu, PKB w USA w III kw r. wzrósł o 3,5 % kw./kw. (zannualizowany), wobec 4,2 % kw./kw. wzrostu w II kw r. Spowolnienie tempa wzrostu gospodarczego w USA może osłabić oczekiwania rynku odnośnie zapowiadanych przez Fed podwyżek stóp procentowych w tym kraju. Na to, iż w najbliższych kwartałach komitet Fed nie będzie się spieszył z podwyżkami stóp może wskazywać m.in. ubiegłotygodniowa (28.11.) wypowiedź prezesa tej instytucji, w którego ocenie główna stopa znajduje się już tuż poniżej poziomu neutralnego dla gospodarki. Taki sygnał ze strony władz monetarnych w USA ma korzystny wpływ na aktywa postrzegane jako ryzykowne (m.in. na waluty krajów rozwijających się, w tym złotego oraz na rynek akcji). 4

5 Rynki finansowe Rynek stóp procentowych 1,90% 1,87% 1,82% 1,87% 1,80% 1,79% 1,79% 1,82% 1,72% 1,70% 1,72% 1,64% 1,60% 1,64% 1M 3M 6M 9M 1Y W minionym tygodniu rynkowe stawki WIBOR/WIBID w głównych tenorach nie zmieniły się. Brak sygnałów ze strony większości przedstawicieli Rady Polityki Pieniężnej o możliwych zmianach w poziomie stóp NBP w perspektywie najbliższych miesięcy powinien sprzyjać stabilizacji rynkowych stawek także w kolejnych tygodniach. Najbliższe posiedzenie decyzyjne RPP odbędzie się w dn. 4-5 grudnia 2018 r. Oczekuje się, iż stopy NBP pozostaną w grudniu bez zmian. Średnie rynkowe stopy procentowe w okresie r. OKRES WIBOR EURIBOR LIBOR-USD LIBOR-CHF LIBOR-GBP 1M 1,64% -0,37% 2,35% -0,80% 0,74% 3M 1,72% -0,32% 2,72% -0,74% 0,89% 6M 1,79% -0,25% 2,89% -0,67% 1,01% 1Y 1,87% -0,15% 3,13% -0,53% 1,14% 5

6 Rynek walutowy 4,5 4,297 4,288 4,292 4,299 4,290 4,290 4,2 3,9 3,795 3,783 3,795 3,814 3,796 3,787 3,6 3,778 3,770 3,795 3,811 3,773 3,773 3, EUR/PLN USD/PLN CHF/PLN W warunkach oczekiwania na wynik zaplanowanego na piątek i sobotę ( ) spotkania przywódców tzw. grupy G20 (19 państw oraz UE), kurs złotego zarówno w relacji wobec euro, jak i dolara pozostał w ostatnich dniach relatywnie stabilny (tabela obok). Komunikaty po szczycie gospodarczym, szczególnie w kontekście relacji handlowych między USA a Chinami zostały przyjęte przez uczestników rynków finansowych pozytywnie (zadeklarowano m.in. czasowe powstrzymywanie się przed dalszym zwiększaniem ceł na kolejne towary we wzajemnej wymianie handlowej). Pozytywny wpływ tych informacji na notowania złotego może się utrzymywać także w kolejnych dniach, podobnie, jak korzystny wpływ ubiegłotygodniowych wypowiedzi prezesa Fed, które potencjalnie mogą złagodzić oczekiwania rynku odnośnie harmonogramu podwyżek stóp procentowych w USA w 2019 r. Na rynku krajowym najważniejszym wydarzeniem będzie komunikat po posiedzeniu decyzyjnym RPP, który zostanie opublikowany w środę (5 grudnia), jednak decyzja RPP w sprawie stóp prawdopodobnie nie przyniesie niespodzianek (stopy NBP pozostaną bez zmian), stąd wpływ tego wydarzenia na kurs złotego powinien być neutralny. WYSZCZEGÓLNIENIE ZMIANA USD/PLN 3,7779 3,7731-0,1% EUR/PLN 4,2972 4,2904-0,2% CHF/PLN 3,7949 3,7873-0,2% 6

7 Rynek towarowy 104,0 Ceny surowców - dane indeksowe, 23.11= ,0 100,0 100,0 100,0 99,8 99,5 98, Ropa Złoto Srebro Oczekiwanie na wynik spotkania przywódców Chin i USA, w ramach szczytu G20 ( ) sprzyjało także stabilizacji cen surowców. W minionym tygodniu cena ropy (Brent) spadła o 0,2 %, utrzymując się w trakcie handlu w ostatnich dniach blisko najniższych poziomów od października 2017 r. (tabela obok). W kolejnych dniach cena ropy może rozpocząć wzrostową korektę, czemu sprzyjać będzie poprawa nastrojów na rynkach finansowych po sobotnich (1.12) rozmowach przywódców USA i Chin, oddalających groźbę eskalacji wojen handlowych. W tym samym kierunku może oddziaływać potencjalne osłabienie oczekiwań na podwyżki stóp procentowych w USA w 2019 r. po ubiegłotygodniowych wypowiedziach szefa Fed. Odnotowując możliwość wzrostów cen ropy w najbliższych dniach, warto pamiętać, iż ewentualny ruch cen w górę prawdopodobnie będzie miał charakter jedynie korekty. Oczekiwania odnośnie trwałych wzrostów cen ropy ograniczają nadal zarówno czynniki podażowe, w szczególności rekordowo wysokie wydobycie surowca w USA (11,7 mln baryłek dziennie w tygodniu zakończonym 23 listopada br., według danych amerykańskiej agencji E.I.A.), jak i prawdopodobne osłabienie koniunktury gospodarczej na świecie w 2019 r. Data Cena ropy (USD/bbl) Cena złota (USD/oz.) Cena srebra (USD/oz.) , ,44 14, , ,28 14, , ,31 14, , ,03 14, , ,61 14, , ,88 14,17 7

8 Rynek kapitałowy WIG30 (prawa oś) Dow Jones (lewa oś) W minionym tygodniu WIG30 wzrósł o 3,0 %. Wzrostom na polskim rynku akcji sprzyjała poprawa nastrojów na głównych rynkach (amerykański Dow Jones zyskał 5,2 % w ujęciu tygodniowym). W warunkach zmniejszenia obaw o czynniki ryzyka (związane z polityką pieniężną w USA oraz z wojnami handlowymi ), korekta wzrostowa może być kontynuowana w najbliższych dniach. Kalendarium Kalendarium na najbliższy tydzień ( r.) Data Kraj Wskaźnik makro Okres 5 grudnia Polska Decyzja w sprawie stóp procentowych Wartość poprzednia XII 1,50% DEPARTAMENT PLANOWANIA I ANALIZ Daniel Piekarek Analityk Makroekonomiczny, tel.: Niniejsze opracowanie zostało sporządzone wyłącznie w celu informacyjnym i nie może być traktowane jako doradztwo ani porada inwestycyjna. W szczególności nie może być traktowane jako oferta ani propozycja zawarcia jakiejkolwiek transakcji, jak również nie jest formą reklamy ani ofertą sprzedaży jakiejkolwiek usługi świadczonej przez Bank BPS S.A. Przedstawione opinie i komentarze są niezależnymi opiniami Banku BPS S.A. i pozostają aktualne wyłącznie w momencie ich wydania. Przy ich opracowaniu wykorzystano źródła informacji, które są uważane za wiarygodne i dokładne, jednak zastrzegamy, iż mimo to mogą być one niekompletne lub skrócone. Niniejszy dokument stanowi własność Banku. Kopiowanie i rozpowszechnianie niniejszego dokumentu w całości lub w części możliwe jest wyłącznie po uprzednim uzyskaniu pisemnej zgody Banku. 8