Komentarz tygodniowy

Transkrypt

1 Komentarz tygodniowy DANE MAKROEKONOMICZNE Z POLSKI Wykonanie budżetu dane Ministerstwa Finansów Według szacunkowych danych opublikowanych przez Ministerstwo Finansów, dochody budżetu państwa po dziewięciu miesiącach 2017 r. wyniosły 262,3 mld zł, wobec 238,6 mld zł przed rokiem. Analizując dostępne dane warto odnotować, iż wzrost dochodów ogółem (o 23,7 mld zł w porównaniu ze stanem sprzed roku) wynika głównie ze wzrostu dochodów podatkowych (o 30,8 mld zł r/r, w tym VAT o 22,4 mld zł), które zrekompensowały brak w tegorocznym budżecie wpływów z aukcji LTE (dochody z tego tytułu zasiliły budżet w I-IX 2016 r. w wysokości 9,2 mld zł). Równocześnie, wydatki po dziewięciu miesiącach 2017 r. były niższe niż przed rokiem o 0,7 mld zł, co pozwoliło na osiągnięcie nadwyżki budżetowej (3,8 mld zł, wobec 20,6 mld zł deficytu po dziewięciu miesiącach 2016 r.). Niski poziom wydatków po dziewięciu miesiącach to m.in. zasługa niższych wydatków na obsługę długu (o 2,5 mld zł), a także niższych niż przed rokiem (o 6,4 mld zł) dotacji z budżetu państwa do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Raportowane przez resort finansów wyraźnie mniejsze niż przed rokiem dotacje do FUS korespondują z danymi GUS o systematycznej poprawie sytuacji na rynku pracy (wzrost zatrudnienia i wynagrodzeń w sektorze przedsiębiorstw), która wspiera wpływy ze składek na ubezpieczenia społeczne. Dostrzegając poprawę w danych śródrocznych należy równocześnie zwrócić uwagę, iż w ocenie ministra finansów, na koniec roku budżet odnotuje deficyt na poziomie ok. 30 mld zł, zaś deficyt całego sektora finansów publicznych (obejmujący oprócz budżetu państwa także sektor ubezpieczeń społecznych oraz samorządowy) może wynieść ok. 50 mld zł (wobec 45,9 mld zł deficytu finansów publicznych w 2016 r.). Ewentualny wzrost deficytu finansów publicznych w ujęciu rocznym w warunkach utrzymywania się bardzo dobrej koniunktury gospodarczej należałoby ocenić krytycznie. Indeks PMI dla przemysłu dane Markit Według danych opublikowanych przez Markit, indeks PMI dla polskiego sektora przemysłowego w październiku br. wyniósł 53,4 pkt, wobec 53,7 pkt we wrześniu. Pomimo, iż odczyt jest słabszy niż we wrześniu, opublikowane dane nie są niepokojące. Kształtowanie się indeksu PMI powyżej poziomu 50 pkt oznacza bowiem kontynuację dobrej koniunktury w sektorze przemysłowym. Spadek wskaźnika o 0,3 pkt m/m oznacza jedynie, iż tempo poprawy spowolniło. Pozytywnym sygnałem w raporcie Markit jest z pewnością raportowany wzrost liczby nowych zamówień. Informacje te korespondują m.in. z raportowaną poprawą koniunktury w strefie euro (58,5 pkt w październiku, co jest najwyższą wartością od 2011 r.). Ze względu na silne relacje handlowe Polski ze strefą, najlepsza od sześciu lat koniunktura w tym obszarze gospodarczym stanowi pozytywny prognostyk także dla tempa rozwoju w naszym kraju w najbliższych kwartałach. W efekcie, dane opublikowane przez Markit pozwalają oczekiwać, iż tempo wzrostu PKB Polski w drugim półroczu będzie szybsze niż w pierwszej połowie roku, kiedy wyniosło 4,0 % r/r (dane GUS). 1

2 WYDARZENIA Według wstępnych danych GUS, wskaźnik inflacji CPI w październiku wyniósł 2,1 % r/r (wobec 2,2 % r/r we wrześniu). Informacja o tym, które składowe wskaźnika zdecydowały o zmniejszeniu rocznej dynamiki CPI w październiku zostanie przedstawiona przez GUS dopiero 13 listopada. Tym niemniej, wydaje się, iż istotną przesłanką do wyhamowania inflacji była prawdopodobnie niższa dynamika cen paliw. Według danych e-petrol.pl, średnia cena detaliczna za litr benzyny Pb 95 spadła w październiku o 0,5 % m/m (o 2 grosze), zaś średnia cena oleju napędowego wzrosła o 2,1 % m/m (o 9 groszy). Zmiany inflacji spowodowane czynnikami niezależnymi od stóp procentowych, nie powinny zmienić nastawienia większości przedstawicieli RPP, którzy deklarują się jako zwolennicy stabilizacji stóp NBP w najbliższych miesiącach. Według wstępnych danych opublikowanych przez Eurostat, inflacja w październiku br. wyniosła 1,4 % r/r, wobec 1,5 % r/r we wrześniu br. Spadek inflacji był konsekwencją m.in. spowolnienia dynamiki cen związanych z energią (w tym paliw) z 3,9 % r/r we wrześniu br. do 3,0 % r/r w październiku. Bank Anglii na posiedzeniu w dn podwyższył główną stopę procentową o 0,25 pp. (do 0,5 %). W komunikacie uzasadniającym decyzję wskazano m.in. na to, iż inflacja kształtuje się powyżej celu władz monetarnych (3,0 % r/r we wrześniu, wobec celu na poziomie 2 %), zaś wzrostowi inflacji towarzyszy dobra koniunktura (bezrobocie kształtuje się na najniższym poziomie od 1975 r., tj. 4,3 %). Eurostat opublikował porównawcze dane dotyczące poziomu bezrobocia w poszczególnych państwach UE. Z danych wynika, iż wyrównana sezonowo stopa bezrobocia w Polsce na koniec września 2017 r. wyniosła 4,6 %, co jest najniższym poziomem w najnowszej historii Polski (dane prezentowane są od 1997 r.). Warto podkreślić, iż bezrobocie w Polsce kształtuje się wyraźnie poniżej średniej dla całej Unii Europejskiej, która wyniosła we wrześniu 7,5 %. Poziom bezrobocia w Polsce liczony według metodologii unijnej jest niższy niż krajowa statystyka przedstawiająca bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy (6,8 % na koniec września), gdyż kwalifikuje jako pracujących także osoby zatrudnione na czarno. Wśród krajów Unii, najniższe bezrobocie jest w Czechach (2,7 %), zaś najwyższe jest w Grecji (21,0 % wg stanu na koniec lipca 2017 r.). W Grecji jest też największy odsetek osób bezrobotnych wśród osób poniżej 25 roku życia (42,8 %), podczas gdy najmniejsze bezrobocie wśród młodych jest w Niemczech (6,4 %). W Polsce bezrobocie wśród młodych wynosi 13,8 %, wobec 16,6 % w UE. DANE MAKROEKONOMICZNE ZE ŚWIATA Strefa euro PKB (wstępne dane za III kw r.) Według wstępnych danych opublikowanych przez Eurostat, wzrost PKB w strefie euro w III kwartale 2017 r. wyniósł 2,5 % r/r (wobec 2,3 % r/r w II kw r.). Opublikowane dane, wskazujące na przyspieszenie wzrostu w strefie euro do najwyższego tempa od 2011 r. zwiększają szanse, iż także w Polsce tempo wzrostu gospodarczego w III kwartale przyspieszyło (wobec 3,9 % r/r wzrostu w II kw r.). Wstępne dane dla Polski za III kwartał zostaną opublikowane przez GUS 14 listopada 2017 r. 2

3 USA Stopa bezrobocia Według danych opublikowanych w miniony piątek przez Departament Pracy, stopa bezrobocia w USA w październiku br. ukształtowała się na poziomie 4,1 %, tj. najniżej od stycznia 2001 r. Bardzo dobrą koniunkturę na rynku pracy w największej gospodarce świata potwierdzają opublikowane równocześnie dane o zmianie zatrudnienia w sektorze pozarolniczym, które wskazały na wzrost liczby zatrudnionych o 261 tys. osób m/m(największy przyrost miesięczny od sierpnia 2016 r.). Publikacja tak dobrych danych wydaje się przesądzać, iż na najbliższym posiedzeniu decyzyjnym komitetu Fed (w dn grudnia 2017 r.), stopy procentowe w USA zostaną podniesione. Warto przypomnieć, iż taka decyzja byłaby zgodna z aktualnymi prognozami długoterminowymi władz monetarnych, zgodnie z którymi stopy procentowe w USA do końca 2017 r. mogą wzrosnąć do 1,25-1,50 %. Jeśli chodzi o decyzje Fed w przyszłym roku, to prognozy władz monetarnych wskazują na możliwość dalszego zaostrzania polityki pieniężnej, w efekcie którego skala podwyżek w 2018 r. wyniesie łącznie 0,75 % (do 2,00-2,25 %). Taka perspektywa (szczególnie w warunkach deklarowanej przez RPP stabilizacji stóp NBP w Polsce na obecnym poziomie) jest potencjalnie niekorzystna zarówno dla złotego, jak i polskich obligacji. Rzeczywista polityka Fed w przyszłym roku może jednak być odmienna od obecnych deklaracji tamtejszych władz monetarnych, na co wpływ niewątpliwie będzie miała zmiana na stanowisku szefa Rezerwy Federalnej (w lutym 2018 r. skończy się czteroletnia kadencja obecnej prezes, Janet Yellen, zaś przewodnictwo obejmie nominowany na to stanowisko w ubiegłym tygodniu przez prezydenta, Jerome Powell). RYNKI FINANSOWE RYNEK STÓP PROCENTOWYCH Rynkowe stawki WIBOR w ubiegłym tygodniu pozostały stabilne (wykres obok). Warto odnotować, iż obecny poziom stawek w głównych tenorach utrzymuje się bez zmian od listopada 2016 r. Brak sygnałów ze strony większości przedstawicieli RPP o możliwych zmianach w poziomie stóp NBP w perspektywie najbliższych miesięcy powinien sprzyjać stabilizacji rynkowych stawek także w kolejnych tygodniach. Najbliższe posiedzenie decyzyjne RPP odbędzie się w dn. 7-8 listopada br. 3

4 Średnie rynkowe stopy procentowe w okresie r. Okres WIBOR EURIBOR LIBOR-USD LIBOR-CHF LIBOR-GBP 1M 1,66% -0,37% 1,24% -0,78% 0,43% 3M 1,73% -0,33% 1,39% -0,73% 0,46% 6M 1,81% -0,28% 1,58% -0,65% 0,57% 1Y 1,85% -0,19% 1,85% -0,52% 0,78% RYNEK WALUTOWY Wyszczególnienie Zmiana USD/PLN 3,6568 3,6408-0,4% EUR/PLN 4,2520 4,2406-0,3% CHF/PLN 3,6575 3,6420-0,4% Biorąc pod uwagę kurs ustalony na fixingu NBP, złoty nieznacznie umocnił się w minionym tygodniu wobec głównych walut. Niewielkim zmianom na złotym sprzyjał z jednej strony skrócony tydzień handlu w Polsce (1.11 był dniem wolnym od pracy), jak i oczekiwanie na głównych rynkach na piątkowe (3.11), dane z rynku pracy w USA, które zostały opublikowane już po ustaleniu kursów na fixingu NBP. Na rynku krajowym najważniejszym wydarzeniem w najbliższych dniach jest środowy (8.11) komunikat RPP, w którym znajdą się odniesienia do nowej, długoterminowej prognozy parametrów makroekonomicznych banku centralnego. Podtrzymanie przez władze monetarne dotychczasowych deklaracji, iż najbardziej prawdopodobna jest stabilizacja stóp NBP w najbliższych miesiącach powinno ograniczać zmienność na złotym. RYNEK TOWAROWY Data Cena ropy Cena złota Cena srebra (USD/bbl) (USD/oz.) (USD/oz.) , ,60 16, , ,86 16, , ,20 16, , ,01 17, , ,61 17, , ,46 16,80 W minionym tygodniu cena ropy (Brent) wzrosła o 2,7 %, osiągając na zamknięciu w piątek najwyższy poziom od lipca 2015 r. Wzrostowi cen ropy sprzyja m.in. dobra koniunktura gospodarcza na świecie (według opublikowanych w dn danych, stopa bezrobocia w USA jest najniższa od 2001 r.). Spośród czynników sprzyjających wzrostowi cen surowca należy wskazać także raporty, wskazujące, iż poziom zapasów surowca w Stanach Zjednoczonych kształtuje się na najniższym poziomie od grudnia 2015 r. (link andler.ashx?n=pet&s=wcestus1&f=w). Dalszy wzrost cen surowca (m.in. ze względu na systematyczny wzrost wydobycia ropy w USA, link andler.ashx?n=pet&s=wcrfpus2&f=w) wydaje się jednak mało prawdopodobny. 4

5 RYNEK KAPITAŁOWY W ujęciu tygodniowym WIG30 zyskał 0,4 %, czemu sprzyjały m.in. dobre nastroje na głównych rynkach (amerykański Dow Jones wzrósł o 0,4 %). Warto odnotować, iż hossa na głównych rynkach jest kontynuowana pomimo potencjalnie niekorzystnej perspektywy, jaką dla rynku akcji są prawdopodobne podwyżki stóp procentowych w USA. W najbliższych dniach brak jest zaplanowanych istotnych publikacji makroekonomicznych na głównych rynkach, stąd najbardziej prawdopodobne wydaje się, iż bez nowych impulsów, zmiany głównych indeksów nie będą znaczące. KALENDARIUM Kalendarium na najbliższy tydzień ( r.) Data Kraj Wskaźnik makro Okres Wartość poprzednia 8 listopada Polska Decyzja w sprawie stóp procentowych XI 1,50 % DEPARTAMENT PLANOWANIA I ANALIZ Daniel Piekarek Analityk Makroekonomiczny, tel.: Niniejsze opracowanie zostało sporządzone wyłącznie w celu informacyjnym i nie może być traktowane jako doradztwo ani porada inwestycyjna. W szczególności nie może być traktowane jako oferta ani propozycja zawarcia jakiejkolwiek transakcji, jak również nie jest formą reklamy ani ofertą sprzedaży jakiejkolwiek usługi świadczonej przez Bank BPS S.A. przedstawione opinie i komentarze są niezależnymi opiniami Banku BPS S.A. i pozostają aktualne wyłącznie w momencie ich wydania. Przy ich opracowaniu wykorzystano źródła informacji, które są uważane za wiarygodne i dokładne, jednak zastrzegamy, iż mimo to mogą być one niekompletne lub skrócone. Niniejszy dokument stanowi własność Banku. Kopiowanie i rozpowszechnianie niniejszego dokumentu w całości lub w części możliwe jest wyłącznie po uprzednim uzyskaniu pisemnej zgody Banku. 5