Raport z konsultacji społecznych Modelu obligacji społecznych dla m.st. Warszawy

Transkrypt

1 Raport z konsultacji społecznych Modelu obligacji społecznych dla m.st. Warszawy Warszawa, 30 kwietnia 2018

2 Opracowanie Raportu Lokalne Badania Społeczne ul. Kaliskiego 39/ Warszawa Niniejszy model opracowany został w ramach projektu SIB nowatorski mechanizm finansowania usług społecznych dla osób z niepełnosprawnością w m.st. Warszawa dofinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Wiedza Edukacja Rozwój. 2

3 Spis treści 1. Wprowadzenie Określenie grup docelowych i kanały komunikacji Kluczowe zagadnienia w ramach konsultacji Wykorzystane formy i narzędzia konsultacji Wyniki konsultacji

4 Czas trwania konsultacji: 8 30 marca 2018 r. Techniki: 1) otwarte spotkanie konsultacyjne 16 marca 2018 r., godz , 2) zbieranie uwag drogą mailową przez stronę 1. Wprowadzenie Obligacje społeczne to innowacyjny mechanizm oparty na doświadczeniach anglosaskich, który polega na wykorzystaniu pieniędzy od prywatnego inwestora do rozwiązania problemu społecznego. To forma wzajemnego zobowiązania, w którym inwestor przekazuje środki na określony cel i w przypadku rozwiązania problemu otrzymuje zwrot wraz z odsetkami lub niewielką stratą, jeśli problem nie zostanie rozwiązany. Problemem, na który odpowiada warszawski Model obligacji społecznych, jest brak pracy osób z umiarkowanym i znacznym stopniem niepełnosprawności. Model zakłada zatrudnienie 50 osób, które w okresie pięciu lat opuściły system edukacji, na otwartym rynku pracy. Model obligacji społecznych dla m.st. Warszawy powstawał podczas serii otwartych warsztatów i spotkań z interesariuszami, które odbywały się między listopadem 2017 a lutym 2018 r. W tym okresie odbyło się po pięć spotkań siedmiu zespołów roboczych do spraw: zarządzania lub wdrażania instrumentów finansowych lub innych form pomocy finansowej podlegającej zwrotowi, pozyskiwania funduszy od inwestorów, realizacji zadań na rzecz aktywizacji zawodowej i zatrudnienia osób z niepełnosprawnościami, projektowania efektów działań społecznych, tworzenia lub doboru mierników do zbadania, czy dane efekty zostały osiągnięte, wyceny usług społecznych, finansów publicznych, mechanizmu finansowego według koncepcji płatność za rezultaty. W kolejnych etapach prac przeprowadzone zostało badanie ankietowe dotyczące rozwiązań wypracowanych przez poszczególne zespoły robocze oraz panel z udziałem wszystkich interesariuszy Modelu. Wstępna wersja Modelu przekazana do konsultacji uwzględniała wszystkie wyniki partycypacyjnie wypracowane podczas wcześniej etapów. 4

5 2. Określenie grup docelowych i kanały komunikacji Konsultacje społeczne zostały przeprowadzone zgodnie z zasadami określonymi w Uchwale nr LXI/1691/2013 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 11 lipca 2013 r. w sprawie zasad i trybu przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami m.st. Warszawy oraz w zarządzeniu Prezydenta m.st. Warszawy w sprawie określenia zasad postępowania w Urzędzie m.st. Warszawy w związku z przeprowadzanymi konsultacjami z mieszkańcami m.st. Warszawy z 3 września 2013 r. Wstępny model obligacji społecznych dla m.st. Warszawy został opracowany w sposób partycypacyjny. Do współpracy zaangażowane zostały osoby oraz podmioty, które mogą być uznane za interesariuszy modelu. Zapewniono udział w tym procesie przedstawicieli różnych sektorów (publicznego, pozarządowego i prywatnego). Uczestnikami konsultacji byli przedstawiciele instytucji publicznych (w tym Urzędu m.st. Warszawy i jego jednostek organizacyjnych), organizacji pozarządowych (w tym działających na rzecz osób z niepełnosprawnościami), środowiska naukowego i pracodawców. W związku z powyższym konieczne było określenie optymalnych kanałów komunikacji z ww. interesariuszami opracowywanego modelu. Wstępna wersja modelu została umieszczona na Platformie Internetowej Konsultacji Społecznych, prowadzonej przez Centrum Komunikacji Społecznej Urzędu m.st. Warszawy pod adresem Ponadto informacje na temat modelu wraz z zaproszeniem do wzięcia udziału w konsultacjach zostały przesłane drogą elektroniczną do około stu podmiotów, które potencjalnie mogą być zainteresowane przedmiotowym zagadnieniem: instytucji publicznych zajmujących się edukacją i wsparciem osób z niepełnosprawnościami, organizacji pozarządowych, przedsiębiorstw oraz osób prywatnych przedstawicieli i przedstawicielek środowiska osób z niepełnosprawnościami oraz ich otoczenia, a że innym interesariuszom, którzy uczestniczyli w opracowywaniu wstępnej wersji modelu w ramach trzech pierwszych etapów wspomnianego procesu. 3. Kluczowe zagadnienia w ramach konsultacji Na etapie planowania konsultacji społecznych nie określono szczegółowego zakresu kwestii możliwych do poddania dyskusji z potencjalnymi interesariuszami modelu obligacji społecznych dla m.st. Warszawy. Co do zasady możliwe było wnoszenie wszelkich uwag, które zostały wnikliwie przeanalizowane przez zespół odpowiedzialny za opracowanie modelu. Poniżej prezentujemy zestawienie najważniejszych zagadnień: definicja problemu społecznego, analiza dotychczasowych metod rozwiązywania problemu społecznego, charakterystyka grupy docelowej, 5

6 analiza SWOT i uzasadnienie zastosowania instrumentu obligacji społecznych, uczestnicy modelu i ich role, opis planowanego pakietu usług społecznych, sposób wyceny pakietu usług społecznych, planowane rezultaty, sposób i termin ich pomiaru, schemat płatności za rezultaty, montaż finansowy, analiza i transfer ryzyka, uwarunkowania i rekomendacje w zakresie wdrażania modelu. 4. Wykorzystane formy i narzędzia konsultacji Wstępna wersja modelu została poddana procesowi konsultacji społecznych, zgodnie ze standardem obowiązującym w m.st. Warszawie. Procedura konsultacyjna została przeprowadzona z zastosowaniem dwóch wzajemnie komplementarnych metod zbierania informacji. Zrealizowane zostało otwarte spotkanie konsultacyjne, a wszystkie zainteresowane osoby miały możliwość przesłania uwag drogą elektroniczną. Zbieranie uwag drogą elektroniczną Uwagi drogą elektroniczną były zbierane, pod następującym adresem poczty elektronicznej: sib@um.warszawa.pl. Zapewniony został powszechny dostęp wszystkich potencjalnych interesariuszy modelu do procesu konsultacji. Uwagi były zbierane przez 21 dni kalendarzowych (8 30 marca 2018 r.). Otwarte spotkanie konsultacyjne W piątek r. Centrum Kreatywności przy ul. Targowej 56 odbyło się otwarte spotkanie konsultacyjne, dostępne dla wszystkich osób i podmiotów zainteresowanych modelem obligacji społecznych dla m.st. Warszawy. Podczas sześciogodzinnego spotkania zaplanowano prezentację wstępnej wersja modelu, a że zebranie uwag i rekomendacji uczestników. 5. Wyniki konsultacji 5.1. Konsultacje drogą elektroniczną W ramach konsultacji społecznych modelu obligacji społecznych (Social Impact Bonds - SIB) dla miasta stołecznego Warszawy drogą elektroniczną zgłoszone zostały następujące uwagi. 6

7 L.p uwaga stronie 55 w pkt 6.4 Operator znalazł się zapis dotyczący zadań operatora: aktywny udział w pozyskaniu inwestora (lub grupy inwestorów) przez miasto. Formalnie (zgodnie ze schematem relacji prawnych) to operator pozyskuje inwestora do finansowania realizacji usługi. Proponuję zapis: aktywny udział w pozyskaniu inwestora (lub grupy inwestorów) w celu zapewnienia atrakcyjnego źródła finansowania dla usługodawcy, podpisanie umowy z inwestorem na finansowanie usługi aktywizacji zawodowej. stronie 72 w pkt 10 Schemacie płatności za rezultaty jest niepoprawny zapis: Z tego samego powodu miasto podpisuje umowy z inwestorem i tym samym nie zaciąga zobowiązań finansowych. A powinno być: Z tego samego powodu miasto nie podpisuje umowy z inwestorem i tym samym nie zaciąga zobowiązań finansowych. stronie 72 w pkt 10 Schemacie płatności za rezultaty jest niepoprawny zapis: Zabezpieczeniem jest umowa wieloletnia z odroczonym terminem płatności. Taki zapis może rodzić podejrzenie zaliczenia umowy do tytułów dłużnych. Proponuję zapis: Zabezpieczeniem jest umowa wieloletnia z wyznaczonym w przyszłości terminem płatności stronie 73 w pkt 10 Schemacie płatności za rezultaty jest niepoprawny zapis: Instrument wypracowany w ramach modelu musi być (w danym momencie) atrakcyjnym źródłem finansowania dla miasta.. Ponieważ nie jest to źródło finansowania Miasta, ale realizacji zadania, dlatego proponuję zapis: Instrument wypracowany w ramach modelu musi być (w danym momencie) atrakcyjnym źródłem finansowania realizacji usługi. stronie 81 w pkt 13 Uwarunkowania i sposób zgłoszenia uwzględnienie uwagi uzasadnienie 7

8 rekomendacje w zakresie wdrażania modelu znalazł się postulat: pożądane byłoby wprowadzenie specjalnych regulacji, wyłączających obligacje społeczne z przepisów dotyczących zadłużenia. Postulat ten nie jest uzasadniony z dwóch powodów: po pierwsze, przedstawiony schemat finansowania realizacji usługi nie zwiększa zadłużenia podmiotu publicznego (zatem co miałoby być wyłączane); po drugie, bezpieczeństwo finansów publicznych nie zależy od zaliczenia lub wyłączenia części finansowania z limitów obsługi zadłużenia, ale od możliwości ich ostatecznej spłaty w ramach bezpiecznie zaplanowanych prognoz finansowych. Jedynie zwiększanie ilości wyłączeń z ustawowych regulacji nie prowadzi do trwałego zrównoważonego rozwoju samorządów Spotkanie konsultacyjne 16 marca 2018 roku odbyło się otwarte spotkanie konsultacyjne, na które zaproszone zostały podmioty dotychczas nieuczestniczące w pracach nad Modelem potencjalni inwestorzy, operatorzy oraz przedstawiciele szkół i uczelni wyższych. Spotkanie miało charakter sześciogodzinnego dyżuru, podczas którego można było zapoznać się z Modelem, zadać pytania i zgłosić swoje uwagi. Wnioski zgłoszone zostały przez jedną osobę uczestniczącą w spotkaniu. Rozmówca zasugerował, by poza umową partnerską między Operatorem, Usługodawcą i Zarządcą podpisana została oddzielna umowa między Operatorem i Inwestorem oraz druga między Operatorem i Usługodawcą, dotycząca przepływów środków od Inwestora. Należałoby więc poszerzyć zadania Operatora o podpisanie umowy z Usługodawcą (s. 55 Modelu), zawierającej VAT, np. w postaci zapisu: zawarcie wszelkich wymaganych prawem umów z Usługodawcą. Ponadto zgłoszona została propozycja, by w umowie Operator-Usługodawca znalazło się odwołanie do umowy partnerskiej, zgodnie z którą umowa ta zostanie zawarta, i zobowiązanie do przestrzegania zasad tej umowy przez strony pod rygorem wstrzymania płatności dla Operatora. Uwaga dotycząca podpisania umowy między Operatorem i Inwestorem z odwołaniem do umowy partnerskiej została uwzględniona. Ostateczna wersja modelu zawiera wzór ww. umowy. Odrzucono natomiast uwagę dotyczącą podpisania oddzielnej umowy pomiędzy Operatorem i Usługodawcą, gdyż wszystkie zobowiązania stron zawarte są w trójstronnej umowie partnerskiej pomiędzy Zarządcą, Operatorem i Usługodawcą. 8

9 6. Wyniki konsultacji społecznych Wszystkie uwagi zgłoszone podczas konsultacji drogą mailową zostały uwzględnione w ostatecznej wersji dokumentu. Z ostateczną wersją Modelu obligacji społecznych dla m.st. Warszawy zapoznać się można w Bazie projektów miejskich na stronie europa.um.warszawa.pl pod adresem 9