Katedra Dydaktyki i Studiów nad Kulturą Edukacji. Instytut Pedagogiki Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

Transkrypt

1 Katedra Dydaktyki i Studiów nad Kulturą Edukacji Instytut Pedagogiki Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

2 Do głównych obszarów zainteresowań badawczych Katedry należą: prace naukowo-badawcze nad aplikacjami kulturowych teorii rozwoju i aktywności L. S. Wygotskiego i J. S. Brunera dla praktyk edukacyjnych i poprawy jakości pracy szkoły rozwojowe podejście do wczesnej edukacji (Developmental Early Childhood Education) - kulturowe konteksty organizacji procesu kształcenia zwłaszcza dziecka w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Uczenie się w klasie szkolnej (modele, strategie, zadania rozwojowe), uczenie się a myślenie (twórcze, krytyczne, projektowe), motywacja a uczenie się. prowadzenie badań dotyczących jakości i efektów organizacji procesu kształcenia od początku zinstytucjonalizowanej edukacji. Diagnoza. Możliwości rozwoju. Osiągnięcia dzieci, wielkość ich osobistego kapitału zgromadzonego w kolejnych etapach rozwoju. Wsparcie. Nauczyciel i uczeń w kulturze uczenia. Kultura uczenia się. Kultura organizacyjna zespołów nauczycielskich. Szkolne środowisko uczenia się. Język i jego związek z uczeniem się. Zindywidualizowane strategie utrzymania dyscypliny. Refleksyjność nauczyciela.

3 Celem prowadzonych badań jest: Tworzenie ram konceptualnych dla edukacji nauczycieli (w szczególności pedagogów wczesnej edukacji), którzy potrafią wytwarzać i korzystać z wiedzy o edukacji, nauczycieli profesjonalistów, edukacji nauczycieli (zaangażowanych w proces zmiany w edukacji; świadomych zmiany, uczestniczących w zmianie, refleksyjnych) Integrowanie poznania naukowego z szeroko rozumianą praktyką edukacyjną prowadzenie badań naukowych ukierunkowanych na ulepszanie praktyk edukacyjnych, wyszukiwanie gorących, rzeczywistych problemów, podejmowanie prób ich rozwiązania, prowadzenie projektów badawczych ukazujących użyteczność badań nad edukacją; Poprawa jakości edukacji w regionie i promowanie dobrych, nowatorskich rozwiązań edukacyjnych w kraju, rekomendacje dla poprawy praktyki i polityki edukacyjnej

4 Osiągnięciami Katedry Dydaktyki są: Prace naukowo-badawcze nad aplikacjamikulturowych teorii rozwoju i aktywności L. S. Wygotskiego i J. S. Brunera dla praktyk edukacyjnych i poprawy jakości pracy szkoły Cykl wydawniczy autorstwa Ewy Filipiak Z Wygotskim i Brunerem w tle. Rozwijanie zdolności uczenia jest zorientowany na zbudowanie krytycznej przestrzeni dla badaczy i praktyków zainteresowanych Zmianą i Rozwojem w edukacji. Głównym zamierzeniem tego cyklu jest troska o zrozumienie niełatwych w odbiorze koncepcji socjokulturowych, pogłębienie rozumienia kluczowych kategorii związanych z edukacją wspierającą rozwój jednostki, tworzenie profesjonalnego wsparcia edukatorów w zakresie: jak uczyć trudnej sztuki uczenia się, kompetencji tak ważnej w społeczeństwie wiedzy. Efektem realizowanego projektu jest m.in. propozycja nowych przedmiotów studiów: rozwijanie zdolności uczenia się, warsztat refleksyjnego praktyka. Diagnoza właściwości zdolności uczenia się oraz motywacji i stosowanych przez uczniów szkoły podstawowej i gimnazjum strategii uczenia się W ramach projektu opracowano profile zdolności uczenia uczniów szkoły podstaowej (III, IV, VI) i gimnazjum (I, III) oraz szczegółową interpretację wyników w zakresie operacji: Poznawania, Pamięci, Oceniania, Wytwarzania Konwergencyjnego, Wytwarzania Dywergencyjnego; opracowano profile motywacji z uwzględnieniem słabych i mocnych stron badanych uczniów. Wyniki badań zinterpretowano w kontekście testów PISA, TIMSS, zaprezentowano w środowisku lokalnym i ogólnopolskim. Efektem projektu jest koncepcja autorskiego programu przedmiotu studiów Rozwijanie zdolności uczenia się.

5 Osiągnięciami Katedry Dydaktyki są: Testowanie narzędzia badawczego Indywidualne strategie dyscypliny służącego do wspierania refleksji nauczycieli w procesie dostosowywania strategii dyscypliny wykorzystywanych w klasie szkolnej. Wyniki badań zaprezentowano w środowisku lokalnym i ogólnopolskim. Efektem badań jest rozprawa doktorska Ewy Lemańskiej- Lewandowskiej (promotor prof. dr hab. E.Filipiak), monografia autorska Nauczyciele a dyscyplina w klasie szkolnej. Przekonania Strategie Kierunki zmian oraz koncepcja autorskiego programu przedmiotu studiów Organizacja i kierowanie klasą szkolną. Diagnoza profesjonalnych czynności nauczycieli edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej. Efektem badań jest seria monografii i artykułów naukowych (projekt APVV). Udział w opracowaniu bydgoskiego Programu Wspierania Ucznia Zdolnego Zdolni znad Brdy (zad Strategia Rozwoju Edukacji Miasta Bydgoszczy na lata ; pkt. 2 Wzrost efektywności kształcenia i wychowania oraz wysoki poziom umiejętności kluczowych we wszystkich typach szkół.

6 Zespół badawczy Katedry Prof. dr hab. Ewa Maria Filipiak lider zespołu dr Ewa Lemańska- Lewandowska Temat dysertacji: Przekonania nauczycieli odnoszące się do dyscypliny i kierowania klasą szkolną oraz wykorzystanie zindywidualizowanych strategii dyscypliny w praktyce edukacyjnej dr Małgorzata Wiśniewska Temat dysertacji: Specyfika kultury organizacyjnej wybranych subkultur w kulturze szkoły na przykładzie miasta Bydgoszczy dr Magdalena Kolber Temat dysertacji: Strategie uczenia się języka obcego a wyuczona bezradność (na przykładzie uczniów liceów ogólnokształcących)

7 Zespół badawczy Katedry Prof. dr hab. Ewa Maria Filipiak lider zespołu mgr Joanna Szymczak Temat przygotowywanej dysertacji: Refleksja podejmowana przez nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej w perspektywie badań rekonstrukcyjnych mgr Adam Mroczkowski Temat przygotowywanej dysertacji: Myślenie matematyczne i kultura matematyczna uczniów gimnazjum mgr Marika Przybylska Temat przygotowywanej dysertacji: Kompetencje diagnostyczne - przekonania nauczycieli edukacji przedszkolnej i nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej odnośnie do własnych kompetencji diagnostycznych

8 Zespół badawczy Katedry Prof. dr hab. Ewa Maria Filipiak lider zespołu mgr Goretta Siadak Temat przygotowywanej dysertacji: Kompetencje cyfrowe uczniów w wieku wczesnoszkolnym mgr Justyna Kosz Temat przygotowywanej dysertacji: Poczucie sprawstwa uczniów gimnazjum w kontekście tworzenia przez nich projektów edukacyjnych mgr Anna Marchel Temat przygotowywanej dysertacji: Uczenie narracyjne a umiejętność rozwiązywania problemów

9 Prof. dr hab. Ewa Maria Filipiak Zainteresowania naukowe Kształcenie (edukacja) i rozwój języka dziecka Culture Historical Activity Theory (CHAT) w szczególności dydaktyczne aplikacje socjokulturowych koncepcji Lwa S.Wygotskiego i Jerome a Brunera Edukacja jako czynnik rozwoju jednostki, w szczególności problem rozwijania zdolności uczenia się, motywacja i stosowane przez uczniów strategie uczenia się Konteksty rozwoju i edukacji dzieci w wieku wczesnoszkolnym Edukacja nauczycieli zaangażowanych w proces zmiany w edukacji, w szczególności nauczycieli wczesnej edukacji

10 dr Ewa Lemańska- Lewandowska Zainteresowanie naukowe Optymalizacja kształcenia jednostki w całym cyklu życia (ze szczególnym uwzględnieniem kształcenia dziecka w wieku wczesnoszkolnym); Interakcje edukacyjne (szczególnie ich rola w procesie tworzenia efektywnego środowiska uczenia się uczniów oraz rola języka i sposobów mówienia w procesie uczenia się - język instrukcji, język i jego znaczenie w dyscyplinie i zarządzaniu klasą szkolną) w oparciu o koncepcje socjokulturowe L. S. Wygotskiego i J. S. Brunera oraz alternatywną koncepcję pedagogiczną C. Freineta.

11 dr Małgorzata Wiśniewska Zainteresowanie naukowe kultura organizacyjna w oświacie, subkultury w kulturze szkoły, współpraca jakość pracy szkoły organizacja ucząca się pedeutologia, innowatyka pedagogiczna

12 mgr Joanna Szymczak Zainteresowanie naukowe uczenie się (zwłaszcza organizowanie warunków do uczenia się) problematyka z zakresu pedeutologii (szczególnie stawanie się refleksyjnym nauczycielem) terapia pedagogiczna, metodologie badań jakościowych

13 mgr Justyna Kosz Zainteresowanie naukowe poziom poczucia sprawstwa uczniów gimnazjum metoda projektów a poczucie sprawstwa u uczniów gimnazjum kompetencje uczniów do podejmowania współpracy

14 mgr Marika Przybylska Zainteresowania naukowe kompetencje zawodowe nauczycieli edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej diagnoza pedagogiczna i rozwojowa, zaburzenia rozwoju, stosowana analiza zachowania- terapia behawioralna kompetencje diagnostyczne nauczycieli

15 mgr Adam Mroczkowski Zainteresowanie naukowe nowoczesne technologie informatyczne w edukacji przedsiębiorczość uczniowska i studencka, kształtowanie postaw przedsiębiorczych, edukacja w kontekście potrzeb rynku pracy myślenie matematyczna uczniów gimnazjum

16 mgr Goretta Siadak Zainteresowanie naukowe kompetencje cyfrowe uczniów w wieku wczesnoszkolnym digitalizacja edukacji, social media w edukacji diagnoza, metody pracy z uczniem z trudnościami w uczeniu się edukacyjne wspomaganie rozwoju uczniów zdolnych

17 mgr Anna Marchel Zainteresowanie naukowe Uczenie narracyjne a umiejętność rozwiązywania problemów Celem praktycznym jest wypracowanie wskazówek do wykorzystania uczenia narracyjnego w praktyce edukacyjnej. Uczenie narracyjne, narracje, rozwiązywanie problemów

18 BUDZIMY SZKOŁĘ! Przemiana szkoły w kulturę wzajemnego uczenia się I OBSZAR Projekt Akademickie Centrum Kreatywnośc i (pilotaż) II OBSZAR projekty badania Opracowanie i wdrażanie koncepcji Laboratorium Zmiany Edukacyjnej Letnie Szkoły warsztaty Zmiana myślenia nauczycieli o edukacji!

19 14/15-19/20 Katedra Dydaktyki i Studiów nad Kulturą Edukacji 11/12 14/15 8/9 11/12 Niezbędnik Dobrego Nauczyciela Seria Opieka i Wychowanie Autor/rzy Tytuł Wiek Motto Autor/rzy Tytuł Wiek Motto Ewa Filipiak Ewa Lemańska- Lewandowska Opieka i wychowanie Środkowy wiek szkolny Ppodstawowym obowiązkiem jest umożliwić dziecku być sobą, być człowiekiem, który ma prawo do własnego zdania, własnych wyobrażeń o życiu i świecie, do dialogu, do podejmowania decyzji w sprawach dotyczących jego kolegów, dzieci bowiem są najlepszymi rzeczoznawcami, ekspertami w tym zakresie. Ewa Filipiak Ewa Lemańska- Lewandowska Opieka i wychowanie Wczesna faza dorastania Aleksander Lewin W pracy wychowawczej nad dziećmi w wieku dojrzewania natrafiamy na trudności właśnie dlatego, że tak mało uczymy dziecko widzieć, rozumieć i odczuwać samo siebie jako cząstkę zespołu, społeczeństwa, narodu... Wasyl A. Suchomliński Ewa Filipiak Małgorzata Wiśniewska Opieka i wychowanie Późna faza dorastania Może dojrzałość polega na tym, że chce się tego, czego się samemu chce, a nie tego, co inni ci każą chcieć? Frederik Pohl

20 Niezbędnik Dobrego Nauczyciela Seria Opieka i Wychowanie Recenzent: prof. dr hab. Maria Ledzińska, Uniwersytet Warszawski

21 14/15-19/20 Katedra Dydaktyki i Studiów nad Kulturą Edukacji 11/12 14/15 8/9 11/12 Niezbędnik Dobrego Nauczyciela Seria Edukacja Autor/rzy Tytuł Wiek Motto Ewa Filipiak Joanna Szymczak Edukacja szkolna Środkowy wiek szkolny Dziecko nie jest osobą niewiedzącą czy pustym naczyniem, ale kimś zdolnym do rozumowania, znajdowania sensu, zarówno samodzielnie, jak w dyskusji z innymi. Jerome S.Bruner Ewa Filipiak Adam Mroczkowski Edukacja szkolna i pozaszkolna Wczesna faza dorastania Dobrze rozwinięty umysł, pasja do nauki i umiejętność praktycznego wykorzystania wiedzy to nowe klucze do przyszłości. Raport SCANS Ewa Filipiak Goretta Siadak Edukacja szkolna i pozaszkolna Późna faza dorastania Ludzie w dowolnym wieku mogą nauczyć się dosłownie wszystkiego, jeżeli pozwoli się im zastosować własny styl nauki i wykorzystywać swoje mocne strony. Barbara Prashing

22 Niezbędnik Dobrego Nauczyciela Seria Edukacja Recenzent: prof. dr hab. Zbigniew Kwieciński, DSW we Wrocławiu

23 Co badamy? uczeń nauczyciel środowisko edukacyjne

24 Co badamy? Uczeń Zdolności uczenia się Grant KBN Nr N /3875 pt Rozwój zdolności uczenia się uczniów szkoły podstawowej i gimnazjum ; Prof. dr hab. Ewa Filipiak, prof. UKW kierownik projektu; zespół badawczy: Prof. dr hab. Anna Brzezińska, prof. DSW dr hab. Bogusława D. Gołębniak, dr Halina Smolińska-Rębas, mgr Ewa Lemańska- Lewandowska Motywacja i strategie uczenia 2012, (projekt doktorski) Kolber Magdalena, Promotor: Prof. dr hab. Ewa Filipiak Strategie uczenia się języka obcego a wyuczona bezradność (na przykładzie uczniów liceów ogólnokształcących) Motywacja i strategie uczenia się uczniów szkoły podstawowej i gimnazjum, Filipiak Ewa, Grant KBN Nr N /3875 Myślenie dywergencyjne, Grant KBN Nr N /3875 Kompetencje cyfrowe uczniów edukacji wczesnoszkolnej (projekt doktorski) Goretta Siadak, Opiekun naukowy: Prof. dr hab. Ewa Filipiak Kultura matematyczna uczniów gimnazjum (projekt doktorski), Adam Mroczkowski, Promotor: Prof. dr hab. Ewa Filipiak Poczucie sprawstwa 2012, (projekt doktorski), Kosz Justyna, Promotor: Prof. dr hab. Ewa Filipiak Poczucie sprawstwa uczniów gimnazjum w kontekście tworzenia przez nich

25 Co badamy? Nauczyciel Refleksyjność nauczycieli 2011 (projekt doktorski) Szymczak Joanna, Promotor: Prof. dr hab. Ewa Filipiak Refleksja podejmowana przez nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej w perspektywie badań rekonstrukcyjnych Przekonania odnośnie do dyscypliny i kierowania klasą szkolną 2012 (projekt doktorski) Lemańska Lewandowska Ewa, Promotor: Prof. dr hab. Ewa Filipiak Przekonania nauczycieli odnoszące się do dyscypliny i kierowania klasą szkolną oraz wykorzystanie zindywidualizowanych strategii dyscypliny w praktyce edukacyjnej Kultura organizacyjna zespołów nauczycielskich 2014, (projekt doktorski),wiśniewska Małgorzata, Promotor: Prof. dr hab. Ewa Filipiak Specyfika kultury organizacyjnej wybranych subkultur w kulturze szkoły na przykładzie miasta Bydgoszczy Kompetencje diagnostyczne 2011 (projekt doktorski) Przybylska Marika, Promotor: Prof. dr hab. Ewa Filipiak Kompetencje diagnostyczne nauczycieli edukacji elementarnej Profesjonalne czynności nauczyciela Projekt międzynarodowy APVV pt.the Profession of Pre-primary School Teacher and Primary School Teacher within Dynamic Concept; finansowany przez Slovak Research and Development Agency. Partnerzy projektu: Faculty of Education of the Matej Bel University, Banska Bystrica (Slovak Republic), Faculty of Education OU in Ostrava (Czech Republic), Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy (Polska). Prof.. E.Filipiak - koordynator polskiego teamu (dr Ewa Lemańska-Lewandowska, adaptacja kulturowa narzędzi, opracowanie raportu z badań,

26 Co badamy? Środowisko edukacyjne Kultura edukacyjna zespołów nauczycielskich Środowisko uczenia się Kultura uczenia się

27 Projekty , UKW Bydgoszcz, Projekt zespołowy nr N /3875 pt.: Rozwój zdolności uczenia się uczniów szkoły podstawowej i gimnazjum; zespół wykonawców: prof. dr hab. Dorota Gołębniak, DWS we Wrocławiu, prof. dr hab. Anna Izabela Brzezińska, UAM, dr Halina Smolińska-Rębas, UKW w Bydgoszczy, mgr Ewa Lemańska- Lewandowska, UKW w Bydgoszczy, Uniwersytet Mateja Bela Bańska Bystrzyca (Słowacja) Projekt APVV pt.: Profesia Učitel preprimárnej edukácie a učitel primárnej edukácie v dynamickom poňatí; pt.the Profession of Pre-primary School Teacher and Primary School Teacher within Dynamic Concept (Czynności profesjonalne nauczyciela edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej); finansowany przez Slovak Research and Development Agency Eksperyment pod nazwą Bydgoskie Gimnazjum Klasyczne Szkołą Kompetencji Kluczowych; opiekun naukowy eksperymentu prof. dr hab. Ewa Filipiak, prowadzenie badań początkowych i końcowych, raport, seminarium podsumowujące, autor modułów wsparcia pedagogiczno-psychologicznego

28 Projekty , Akademickie Centrum Kreatywności Głównym celem projektu Katedry Dydaktyki i Studiów nad Kulturą Edukacji jest opracowanie (testowanie i popularyzacja) innowacyjnego modelu pracy nauczyciela/studenta z dzieckiem na I etapie edukacji. Model ten oparty na założeniach wyprowadzonych z socjokulturowej koncepcji L. S. Wygotskiego ma przyczynić się do podniesienia jakości pracy zarówno ucznia, jak i nauczyciela wczesnej edukacji. Projekt tworzy szansę dla konstruowania społecznej sieci uczenia się, autentycznego współtworzenia wiedzy w edukacyjnym działaniu, pogłębionego transferu pomiędzy Nowicjuszem (studentem) a Ekspertem (nauczycielem). Zaangażowane uczestnictwo studentów w projekcie przyczyni się do zmiany ich filozofii edukacyjnej, rozumienia zmiany edukacyjnej, wejścia w rolę promotora zmian.

29 Współpraca krajowa Uniwersytety: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza (zespół naukowo- badawczy prof. dr hab. Anny Izabeli Brzezińskiej) Dolnośląska Szkoła Wyższa (Zakład Pedeutologii, zespół naukowo- badawczy prof. DSW dr hab. Bogusławy Doroty Gołębniak) Uniwersytet Gdański (zespół naukowo-badawczy prof. dr hab. Doroty Klus- Stańskiej) Instytuty Badawcze: współpraca z Instytutem Badań Edukacyjnych Ośrodki kształcenia nauczycieli w kraju i regionie na rzecz poprawy jakości edukacji: Kujawsko- pomorskie Centrum Edukacji Nauczycieli Wydział Edukacji i Sportu Urzędu Miasta Bydgoszcz

30 Współpraca z zagranicą Uniwersytet Macieja Bela w Bańskiej Bystrzycy (Słowacja) Uniwersytet Komeńskiego w Bratysławie (Słowacja) Uniwersytet Tomasa Baty w Zlinie (Czechy) Uniwersytet Pedagogiczny w Wilnie (Litwa) University of California, prof. dr Yehudi O. Webster Szkoła polska w Wilnie Wilija Uniwersytet Masaryka w Brnie (Czechy)