PREZENTACJA RAPORTU Brudny Zysk. Jak korporacje, banki i fundusze inwestycyjne czerpią zyski z łamania praw człowieka.

Transkrypt

1 PREZENTACJA RAPORTU Brudny Zysk. Jak korporacje, banki i fundusze inwestycyjne czerpią zyski z łamania praw człowieka. Warszawa,

2 Projekt jest współfinansowany w ramach programu polskiej współpracy rozwojowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP w 2013r. oraz przez Komisję Europejską w ramach programu EuropeAid. Poglądy wyrażone podczas prezentacji należą wyłącznie do autora. 2

3 Kampania edukacyjna. Cel: przyczynienie się do realizacji MDG. 1. Nacisk na biznes (dwuwarstwowość): Nacisk na poszczególne korporacje: dokumentacja i nagłośnienie przypadków łamania praw człowieka w Krajach Rozwijających się w które zaangażowany jest biznes; Nacisk na inwestorów: pokazanie zaangażowanie kapitałowego instytucji finansowych; 3

4 2. Presja na opinię publiczną i decydentów: Nakłonienie klientów banków i instytucji finansowych do świadomych wyborów (budowanie rynku odpowiedzialnych inwestycji etyczne fundusze) Lobbowanie za regulacjami obejmującymi banki (np. Holandia ogranicza spekulacje cenami żywności) 4

5 5

6 6

7 jeden z najbiedniejszych krajów świata 60% populacji < 1 EUR na dzień, 14% ludności ma dostęp do sieci elektrycznej; PKB ok.1000 $ per capita 22 mln mieszkańców - 8% wzrost PKB od dekady 50% budżetu donor based ; wg danych ONZ kraj zajmuje 184. miejsce w świecie pod względem rozwoju; brak powszechnego szkolnictwa na poziomie podstawowym, niska jakość opieki zdrowotnej; w Mozambiku inwestują największe firmy wydobywcze świata, np. Rio Tinto czy Vale; Mega-projekty generują jedynie 0,8% - do 1,1 % wzrostu PKB oraz 05, - 1,3 % dochodów podatkowych 7

8 Należąca do Vale kopalnia węgla w Moatize zaliczana jest do największych w Afryce. Corocznie może tam być wydobywane nawet 11 milionów ton węgla. Pod koniec 2011 ujawniono, że Vale planuje wartą 6 mld dolarów rozbudowę, dzięki której liczba ta może się podwoić. Organizacje społeczeństwa obywatelskiego, m.in. JA!, alarmują o nadużyciach związanych z budową kopalni. Jak dotąd przesiedlono rodzin, którym nie zostały zapewnione godne warunki życia. Sprzeciwiający się działaniom firmy przedstawiciele lokalnych społeczności spotkali się z groźbami i szykanami. 8

9 9

10 10

11 swoboda działania korporacji - niższe standardy w porównaniu z "Zachodem" brak skutecznych regulacji i sankcji, za pomocą których rządy mogłyby egzekwować odpowiedzialność w przypadku, gdy firma wyrządzi szkody lokalnej społeczności lub złamie prawo. duża część pieniędzy z inwestycji w nielegalny sposób odpływa z krajów rozwijających się. wg najnowszego raportu organizacji Global Financial Integrity ( w 2009r. z krajów rozwijających się odpłynęło ponad 900 miliardów dolarów - przede wszystkim w wyniku korupcji i malwersacji podatkowych. ciągu minionej dekady nielegalny odpływ kapitału z Afryki wzrósł o ponad 20% 11

12 12

13 13

14 14

15 Zarządzanie papierami wartościowymi (w milionach ): Allianz BNP Paribas Deutsche Bank Gwarantowanie papierów wartościowych (w milionach ): BNP Paribas Deutsche Bank Pożyczki (w milionach ): BNP Paribas Deutsche Bank DZ Bank Obrót (w milionach ): 47,808.00, zysk netto (w milionach ): 17,

16 16

17 Obsługuje ponad 40% światowej produkcji Największy prywatny pracodawca w Chinach Produkują dla takich marek jak: Apple; Amazon.com; Dell; Hewlett- Packard, Sony Lokalizacja fabryk: Azja, Ameryka Łacińska, Europa Wschodnia Zarządzanie papierami wartościowymi (w milionach ): - Deutsche Bank 90,31 - ING 28,98 - Allianz 20,44 Zysk netto (w milionach ) Obroty (w milionach ) Warszawa,

18 Przekraczanie limitów nadgodzin (nawet do godzin miesięcznie/ 13 h dziennie) Dobrowolne nadgodziny (odmowa pracy na następnej zmianie skutkuje różnego rodzaju represjami) Odpoczynek i noclegi w fabryce w czasie najwyższego sezonu produkcyjnego Przeludnione hotele pracownicze (nawet do 24 osób w jednym pomieszczeniu) Pełna kontrola kierownictwa nad życiem pracownika Presja na ilość i jakość atmosfera pracy prowadząca do samobójstw 10 przypadków w 2010 r. 18

19 Współpracuje z siecią ponad 700 niezależnych dostawców Kontroluje ponad 50 spółek zależnych Zarządzanie papierami wartościowymi: - Allianz 124,49 - Deutsche Bank - 42,36 - BNP Paribas 37,69 Zysk netto Obroty (w milionach ) (dane w milionach ) 19

20 Pozyskiwanie bawełny z Uzbekistanu Piaskowanie Złe warunki pracy - pożary w fabrykach - omdlenia pracowników - niskie pensje Koszty pracy to 1 3 % ceny odzieży Marża firmy to ok. 50% wartości produktu 20

21 żaden projekt nie jest możliwy bez zewnętrznego finansowania pozorny ograniczony wpływ środowiskowy i społeczny inst. finansowych Decyzje inwestycyjne podejmowane przez instytucje sektora finansowego mają olbrzymie znaczenie dla kwest ii ochrony praw człowieka i środowiska naturalnego. Kwestie środowiskowe i społeczne często wiążą się dla banków i instytucji finansowych z wymiernym ryzykiem inwestycyjnym. Jeżeli jakaś firma - np. z powodu nagłośnienia nadużyć praw człowieka albo wywołania katastrofy ekologicznej poniesie straty, straci również bank, którego fundusze są w taką firmę uwikłane. 21

22 22

23 ( ) 2.3 trillion Assets, under Management (AuM), ie. a growth of 137% since

24 Temat przestrzegania praw człowieka i monitorowania portfolio inwestycyjnego pod względem wpływu na środowisko nie jest poruszany. Brak funduszy i banków etycznych.tfi i OFE nie inwestują poza Polską - 5% limit (brak ryzyk). Żaden z polskich banków nie przystąpił do Equator Principles. 17 z 20 największych ma właścicieli w postaci kapitału zagranicznego. Znacząca część tych zagranicznych spółek wdraża wszechstronne polityki z zakresu społecznej odpowiedzialności, poruszając przy tym takie kwestie jak właśnie: łamanie praw człowieka czy budowanie odpowiedzialnego portfolio inwestycyjnego. Tylko 4 z 20 opublikowało raporty społeczne, w których odniosły się do wpływu, jaki wywierają na otoczenie. 24

25 1. Wnioski z pilotażowego badania w 2009: - nawet firmy działające globalnie nie mają świadomości że działają globalnie. - brak danych o polskich inwestycjach. 2. Niewystarczające zainteresowanie mediów? 25

26 1. Porównanie wybranych danych finansowych dot. inwestorów z branży wydobywczej Dane w mld EUR. Kapitalizacj a BHP Billiton Kapitaliz acja Vale Kapitaliz acja KGHM Obrót Vale Zysk Vale (netto) Wartość udziałów Allianza w Vale Zaangażow anie DB w Vale Wartość udziałów DB w BHP Billiton Nie stwierdzono zaangażowanie PKO BP czy GETIN w kontrowersyjne projekty. 3. Liczba polskich instytucji finansowych jest ograniczona. 4. Ograniczenia prawne OFE. 26

27 27