GRUPA KAPITAŁOWA PGNiG

Transkrypt

1 GRUPA KAPITAŁOWA PGNiG SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE FINANSOWE ZA ROK ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2004 SPORZĄDZONE WEDŁUG MIĘDZYNARODOWYCH STANDARDÓW SPRAWOZDAWCZOŚCI FINANSOWEJ WARSZAWA 14 kwietnia 2005 roku

2 Spis treści Skonsolidowany Rachunek Zysków i Strat za rok zakończony 31 grudnia 2004 roku (w milionach złotych)...2 Skonsolidowany Rachunek Przepływów Pieniężnych za rok zakończony 31 grudnia 2004 roku (w milionach złotych)...3 Skonsolidowane Zestawienie Zmian w Kapitale Własnym za rok zakończony 31 grudnia 2004 roku (w milionach złotych)...4 1) Utworzenie Spółki i podstawowy przedmiot jej działalności...5 2) Pracownicy wielkość zatrudnienia...5 3) Podstawa prezentacji i przygotowania sprawozdania finansowego...5 A) WALUTA SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO...6 B) STANDARDY RACHUNKOWOŚCI...6 C) REORGANIZACJA GRUPY KAPITAŁOWEJ PGNIG S.A...6 D) DZIAŁALNOŚĆ POZA GRANICAMI POLSKI...11 i) Pakistan...11 ii) Indie...12 iii) Ukraina...12 iv) Inne kraje ) Stosowanie danych szacunkowych ) Hiperinflacja (MSR 29) ) Podstawowe zasady polityki rachunkowości...15 A) ZASADY KONSOLIDACJI METODĄ PEŁNĄ...15 B) PREZENTACJA UDZIAŁÓW W JEDNOSTKACH WSPÓŁZALEŻNYCH I STOWARZYSZONYCH...15 C) WARTOŚCI NIEMATERIALNE I PRAWNE...15 D) NAKŁADY NA PRACE POSZUKIWAWCZE I ROZPOZNAWCZE...16 E) ŚRODKI TRWAŁE...16 F) ŚRODKI TRWAŁE W BUDOWIE...18 G) INWESTYCJE DŁUGOTERMINOWE...19 I) AMORTYZACJA ŚRODKÓW TRWAŁYCH DZIAŁALNOŚCI WYDOBYWCZEJ...19 J) REMONTY GAZOCIĄGÓW...19 K) ZASOBY...19 L) AKTYWA FINANSOWE...20 M) UDZIAŁY I AKCJE PRZEZNACZONE DO SPRZEDAŻY...20

3 N) UTRATA WARTOŚCI AKTYWÓW...20 O) LEASING...21 P) ZAPASY...21 Q) NALEŻNOŚCI KRÓTKO- I DŁUGOTERMINOWE...22 R) PAPIERY WARTOŚCIOWE TRZYMANE DO TERMINU WYMAGALNOŚCI...22 S) ŚRODKI PIENIĘŻNE...22 T) REZERWY...22 U) REZERWA NA KOSZT NIEWYKORZYSTANYCH URLOPÓW...23 V) NAGRODY JUBILEUSZOWE I ODPRAWY EMERYTALNE...23 W) REZERWA NA WYPŁATĘ OSŁON SOCJALNYCH...23 X) REZERWA NA KOSZTY LIKWIDACJI ODWIERTÓW...23 Y) DEPUTAT GAZOWY DLA BYŁYCH PRACOWNIKÓW...23 Z) ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE...24 AA) FUNDUSZE SPECJALNE...24 BB) ROZLICZENIA MIĘDZYOKRESOWE...24 CC) PRZYCHODY...25 DD) DOTACJE RZĄDOWE...25 EE) KREDYTY BANKOWE I POŻYCZKI...25 FF) TRANSAKCJE W WALUTACH OBCYCH...25 GG) PODATEK DOCHODOWY...25 HH) ODROCZONY PODATEK DOCHODOWY...26 II) RÓŻNICE Z PRZELICZENIA...26 JJ) INSTRUMENTY POCHODNE...26 KK) UJEMNA WARTOŚĆ FIRMY...27 LL) KAPITAŁY WŁASNE UDZIAŁOWCÓW MNIEJSZOŚCIOWYCH ) Zmiana zasad rachunkowości ) Informacja o segmentach działalności...28 A) SEGMENTY DZIAŁALNOŚCI...28 B) INFORMACJE O DZIAŁALNOŚCI SEGMENTÓW W UJĘCIU GEOGRAFICZNYM ) Rzeczowy majątek trwały ) Wartości niematerialne i prawne...29

4 11) Finansowy majątek trwały ) Akcje i udziały w jednostkach konsolidowanych metodą praw własności ) Pozostałe aktywa długoterminowe ) Zapasy ) Należności ) Krótkoterminowe papiery wartościowe ) Pozostałe aktywa krótkoterminowe ) Środki pieniężne ) Kapitał własny ) Kapitał własny akcjonariuszy mniejszościowych ) Kredyty, pożyczki i papiery wartościowe...31 A) KREDYTY BANKOWE W PODZIALE NA WALUTY...31 B) OBLIGACJE ) Rezerwy ) Podatek dochodowy ) Zobowiązania i rozliczenia międzyokresowe bierne ) Rozliczenia międzyokresowe przychodów ) Przychody ze sprzedaży ) Świadczenia dla pracowników ) Pozostałe koszty operacyjne, netto ) Odsetki i pozostałe przychody i koszty finansowe, netto ) Zobowiązania finansowe...34 A) LEASING FINANSOWY (WYKAZANY W ZOBOWIĄZANIACH)...34 B) LEASING OPERACYJNY (NIE UJĘTY W ZOBOWIĄZANIACH)...35 C) ZOBOWIĄZANIA Z TYTUŁU ZAKUPÓW (NIE UJĘTE W ZOBOWIĄZANIACH) ) Obowiązkowa wypłata z zysku ) Transakcje z podmiotami powiązanymi ) Instrumenty pochodne ) Zarządzanie ryzykiem finansowym...36 A) RYZYKO KURSOWE...36 B) RYZYKO STOPY PROCENTOWEJ...37 C) RYZYKO KREDYTOWE...37 i) Kredyt kupiecki...37 ii) Ryzyko kredytowe ) Szacowanie wartości godziwej...38 A) NALEŻNOŚCI I ZOBOWIĄZANIA Z TYTUŁU DOSTAW I USŁUG...38

5 B) ŚRODKI PIENIĘŻNE...38 C) POŻYCZKI I KREDYTY DŁUGOTERMINOWE ) Struktura zatrudnienia ) Informacje dodatkowe do sprawozdań finansowych wg MSSF...39 A) LIMIT AMORTYZACJI...39 B) KOSZTY LIKWIDACJI ODWIERTÓW...39 C) AMORTYZACJA ZASTOSOWANIE METODY KOSZTU NA JEDNOSTKĘ PRODUKCJI...40 D) KAPITALIZACJA KOSZTÓW POŻYCZEK ) Zdarzenia po dacie bilansu nie ujęte w sprawozdaniu finansowym ) Zobowiązania warunkowe i ryzyka...40 A) GWARANCJE I INNE ZOBOWIĄZANIA WARUNKOWE...40 B) PODATEK OD NIERUCHOMOŚCI...41 C) REGULACJE PODATKOWE W POLSCE...41 D) KONTRAKTY DŁUGOTERMINOWE NA DOSTAWY GAZU...41 E) KONTRAKTY NA ZAKUP GAZU Z ROSJI ) Płynność i restrukturyzacja finansowania ) Pozostałe informacje ) Informacje o znaczących zdarzeniach dotyczących lat ubiegłych ujętych w sprawozdaniu finansowym roku obrotowego...44 Tabele do informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego Grupy PGNiG S.A. wg Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej za rok kończący się 31 grudnia 2004 roku....46

6 Skonsolidowany Bilans na 31 grudnia 2004 roku 31 grudnia W milionach złotych na koniec roku obrotowego Tabela AKTYWA Aktywa długoterminowe Wartości niematerialne i prawne Rzeczowy majątek trwały Finansowy majątek trwały Akcje i udziały w jednostkach konsolidowanych metodą praw własności 10; 36b Pozostałe aktywa długoterminowe Aktywo z tytułu odroczonego podatku Aktywa długoterminowe razem Aktywa krótkoterminowe Zapasy Należności Pozostałe aktywa krótkoterminowe Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu 15a Środki pieniężne Aktywa krótkoterminowe razem Suma Aktywów PASYWA Kapitał własny Kapitał akcyjny Kapitał zapasowy Różnice kursowe z przeliczenia oddziałów zagranicznych (12) Zyski (straty) zatrzymane Kapitał własny Jednostki Dominującej razem Kapitał własny akcjonariuszy mniejszościowych Zobowiązania długoterminowe Obligacje Kredyty i pożyczki Rezerwy na nagrody jubileuszowe i odprawy emerytalne Pozostałe rezerwy Rezerwa na podatek odroczony Zobowiązania długoterminowe razem Zobowiązania krótkoterminowe Zobowiązania i rozliczenia międzyokresowe bierne Kredyty i pożyczki Obligacje Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu 15b Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego od osób prawnych Przychody przyszłych okresów Zobowiązania krótkoterminowe razem Suma Pasywów Załączona informacja dodatkowa jest integralną częścią niniejszych bilansów 1

7 Skonsolidowany Rachunek Zysków i Strat za rok zakończony 31 grudnia 2004 roku Rok zakończony W milionach złotych Tabela 31 grudnia grudnia 2003 Przychody ze sprzedaży Zmiana stanu zapasów Koszt wytworzenia świadczeń na własne potrzeby Zużycie surowców i materiałów (5 254) (5 058) Wynagrodzenia i inne świadczenia na rzecz pracowników 34 (1 575) (1 521) Amortyzacja (1 046) (991) Usługi obce (1 097) (1 099) Pozostałe koszty operacyjne, netto 35 (639) (350) Zysk na działalności operacyjnej Koszty finansowe, netto 36 (274) (614) Zyski (straty) na inwestycjach 36a 4 (69) Udział w wyniku finansowym jednostek konsolidowanych metodą praw własności 36b Zysk przed opodatkowaniem Podatek dochodowy od osób prawnych 28 (315) (581) Zyski udziałowców mniejszościowych - - Zysk (Strata) netto przed obowiązkową wypłatą z zysku Wypłata z zysku (146) (74) Zysk (Strata) netto Zysk (strata) netto (zanualizowany) w mln PLN Średnia ważona liczba akcji zwykłych w mln PLN Zysk (strata) na jedną akcję zwykłą w PLN 0,25 0,14 Zysk (strata) na jedną akcję rozwodniony w PLN 0,25 0,14 Załączona informacja dodatkowa jest integralną częścią niniejszych rachunków zysków i strat 2

8 Skonsolidowany Rachunek Przepływów Pieniężnych za rok zakończony 31 grudnia 2004 roku Rok zakończony W milionach złotych 31 grudnia grudnia 2003 Przepływy Środków Pieniężnych z Działalności Operacyjnej Wynik finansowy netto Korekty o pozycje: Udział w wyniku finansowym jednostek konsolidowanych metodą praw własności (528) (259) Amortyzacja Zmiana stanu rezerwy na należności wątpliwe 9 34 Zmiana stanu pozostałych rezerw i funduszy specjalnych 74 (79) Różnice kursowe ujemne/(dodatnie), netto (566) 533 Wynik na sprzedaży i likwidacji składników działalności inwestycyjnej Koszty odsetek, netto Pozostałe 632 (91) Środki pieniężne z działalności operacyjnej przed zmianą stanu majątku obrotowego i zobowiązań krótkoterminowych (Zwiększenie) / zmniejszenie stanu zapasów (85) 16 (Zwiększenie) / zmniejszenie stanu należności handlowych i rozliczeń międzyokresowych czynnych Zwiększenie / (zmniejszenie) stanu zobowiązań (92) 162 Środki pieniężne z działalności operacyjnej Odsetki uzyskane Odsetki zapłacone (247) (281) Podatek dochodowy w rachunku zysków i strat Podatek dochodowy zapłacony (290) (307) Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej Przepływy Środków Pieniężnych z Działalności Inwestycyjnej Nabycie wartości niematerialnych i prawnych (314) (293) Nabycie składników rzeczowego majątku trwałego (855) (855) Nabycie udziałów i akcji w innych podmiotach - (2) Wpływy ze sprzedaży wartości niematerialnych i prawnych - - Wpływy ze sprzedaży rzeczowego majątku trwałego 10 7 Wpływy ze sprzedaży akcji i udziałów w innych podmiotach - - Nabycie krótkoterminowych papierów wartościowych 1 (749) Wpływy ze sprzedaży krótkoterminowych papierów wartościowych (587) 399 Dywidendy otrzymane Pozostałe (20) (7) Wypływy środków pieniężnych netto na działalność inwestycyjną (1 199) (1 498) Przepływy Środków Pieniężnych z Działalności Finansowej Zaciągnięcie długoterminowych kredytów i pożyczek Spłata długoterminowych kredytów i pożyczek (731) (1 381) Emisja długoterminowych papierów dłużnych - - Wykup długoterminowych papierów dłużnych - (118) Zaciągnięcie krótkoterminowych kredytów i pożyczek Spłata krótkoterminowych kredytów i pożyczek (11) (17) Dywidendy zapłacone (197) (88) Pozostałe (317) (280) Środki pieniężne netto z działalności finansowej (1 226) (1 303) Zmiana stanu środków pieniężnych netto 202 (322) Środki pieniężne netto na początku okresu Środki pieniężne na koniec okresu zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych (5) - Środki pieniężne na koniec okresu w bilansie Załączona informacja dodatkowa jest integralną częścią niniejszych rachunków przepływów pieniężnych 3

9 Skonsolidowane Zestawienie Zmian w Kapitale Własnym za rok zakończony 31 grudnia 2004 roku Kapitał akcyjny Kapitał zapasowy Różnice kursowe z przeliczenia oddziałów zagranicznych Zyski (straty) zatrzymane Kapitał własny 31 grudnia, (25) Różnice kursowe z przeliczenia oddziałów zagranicznych - - (1) - (1) Transfery (399) - Zakumulowany wynik z lat ubiegłych (6) (6) Zysk netto za rok grudnia, (1) Różnice kursowe z przeliczenia oddziałów zagranicznych - - (11) - (11) Transfery (256) - Zakumulowany wynik z lat ubiegłych (28) (28) Zysk netto za rok grudnia, (12) Załączona informacja dodatkowa jest integralną częścią niniejszych zestawień zmian w kapitale własnym 4

10 1) Utworzenie Spółki i podstawowy przedmiot jej działalności Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A. (zwane dalej PGNiG S.A., Spółką lub Jednostką Dominującą ), Jednostka Dominująca Grupy Kapitałowej PGNiG S.A. (zwanej dalej Grupą PGNiG S.A. lub Grupą ) z siedzibą w Polsce w Warszawie, kod pocztowy , przy ulicy Kruczej 6/14, jest jednoosobową spółką Skarbu Państwa. Jednostka Dominująca powstała w wyniku przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego pod nazwą Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa. Akt przekształcenia oraz statut zostały podpisane w formie aktu notarialnego dnia 21 października 1996 roku. Minister Skarbu Państwa podpisując wyżej wymieniony akt przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego w spółkę akcyjną wykonał postanowienia rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 września 1996 roku w sprawie przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo z siedzibą w Warszawie w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa (Dz.U. Nr 116 z 1996 r., poz. 553). Dnia 30 października 1996 roku Spółka została wpisana do rejestru handlowego pod numerem RHB Od dnia rejestracji Spółka nabyła osobowość prawną. Dnia 27 grudnia 2001 roku PGNiG S.A. została wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego (Rejestr Przedsiębiorców) pod numerem KRS: Spółka akcyjna jest prawnym następcą przedsiębiorstwa państwowego. Aktywa i pasywa przedsiębiorstwa państwowego zostały wniesione do spółki akcyjnej i ujęte w księgach według wartości z bilansu zamknięcia przedsiębiorstwa państwowego. Podstawowym przedmiotem działalności Spółki jest poszukiwanie i wydobycie ropy i gazu, import gazu, przesył i dystrybucja gazu. 2) Pracownicy wielkość zatrudnienia Średnioroczne zatrudnienie w Grupie Kapitałowej na dzień 31 grudnia 2004 roku wynosi pracowników i w stosunku do roku ubiegłego uległo zmniejszeniu o osób. 3) Podstawa prezentacji i przygotowania sprawozdania finansowego Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe jest zgodne z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) obowiązującymi na dzień 31 grudnia 2004 roku z wyjątkiem skutków hiperinflacji przedstawionych w Nocie 5. Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe jest sporządzone zgodnie z zasadą kosztu historycznego, z wyłączeniem wyceny pochodnych instrumentów finansowych i środków trwałych. Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuacji działalności gospodarczej przez jednostki wchodzące w skład 5

11 Grupy w okresie 12 miesięcy po dniu bilansowym, czyli 31 grudnia 2005 roku. Zarząd Jednostki Dominującej nie stwierdza na dzień podpisania sprawozdania finansowego istnienia faktów i okoliczności, które wskazywałyby na zagrożenia dla możliwości kontynuacji działalności przez Spółkę na skutek zamierzonego lub przymusowego zaniechania bądź istotnego ograniczenia przez nią dotychczasowej działalności. Ponadto sprawozdania finansowe, stanowiące podstawę do sporządzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego, zostały sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez jednostki powiązane w okresie 12 miesięcy po dniu bilansowym, czyli do 31 grudnia 2005 roku. a) Waluta sprawozdania finansowego Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone w milionach polskich złotych (PLN). b) Standardy rachunkowości Spółka oraz inne podmioty Grupy prowadzą księgi rachunkowe zgodnie z zasadami rachunkowości i praktyką stosowaną w Polsce i zgodnie z wymogami Polskich Standardów Rachunkowości ( PSR ) określonych Ustawą o rachunkowości z dnia 29 września 1994 roku oraz przepisami wydanymi na jej podstawie ( Ustawa o Rachunkowości ). Niniejsze sprawozdanie finansowe zawiera korekty, nie odzwierciedlone w księgach rachunkowych Spółki oraz spółek Grupy PGNiG S.A., a które mają na celu przedstawienie tego sprawozdania zgodnie ze Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) z wyjątkiem kwestii dotyczącej środków trwałych, jak opisano w Nocie 5. Korekty wynikające z zastosowania Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej ( MSSF, do kwietnia 2001 roku Międzynarodowe Standardy Rachunkowości MSR ) oraz ich wpływ na wynik finansowy netto oraz aktywa netto w latach zakończonych 31 grudnia 2004 i 2003 roku zostały przedstawione w Nocie 37, tabela 42. c) Reorganizacja Grupy Kapitałowej PGNiG S.A. Grupa Kapitałowa PGNiG powstała w wyniku realizacji Programu Restrukturyzacji organizacyjnej pp. PGNiG uchwalonego przez Radę Ministrów dnia 2 kwietnia 1996 roku. Na majątku oddziałów PGNiG S.A. zostały wtedy utworzone spółki prawa handlowego. W skład Grupy Kapitałowej PGNiG S.A.(zwanej dalej Grupą Kapitałową ) wchodzą następujące podmioty: Jednostka Dominująca (Spółka): Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo Spółka Akcyjna w Warszawie Jednostki zależne: Poszukiwania Nafty i Gazu Jasło Spółka z o.o. (PNiG Jasło Sp. z o.o.) Poszukiwania Nafty i Gazu Kraków Spółka z o.o. (PNiG Kraków Sp. z o.o.) 6

12 Poszukiwania Naftowe Diament Spółka z o.o. w Zielonej Górze ( Diament Sp. z o.o.) Poszukiwania Nafty i Gazu NAFTA Spółka z o.o. w Pile (NAFTA Sp. z o.o.) GEOFIZYKA Kraków Spółka z o.o. GEOFIZYKA Toruń Spółka z o.o. Budownictwo Urządzeń Gazowniczych Gazobudowa Sp. z o.o. w Zabrzu (BUG Gazobudowa Sp. z o.o.) Budownictwo Naftowe Naftomontaż Spółka z o.o. w Krośnie (BN Naftomontaż Sp. z o.o.) Zakład Urządzeń Naftowych Naftomet Spółka z o.o. w Krośnie (ZUN Naftomet Sp. z o.o.) Zakład Remontowy Urządzeń Gazowniczych Spółka z o.o. w Pogórskiej Woli (ZRUG Sp. z o.o.) Biuro Studiów i Projektów Gazownictwa Gazoprojekt Spółka Akcyjna we Wrocławiu (B.S. i P.G. Gazoprojekt S.A.) PGNiG Finance B. V. (Holandia) NYSAGAZ Spółka z o.o. w Zgorzelcu ( NYSAGAZ Sp. z o.o. ) Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe i Handlowe TURGAZ Spółka z o.o. w Krośnie (PPUiH TURGAZ Sp. z o.o.) Bud-Gaz Przedsiębiorstwo Produkcyjno - Usługowo Handlowe Spółka z o.o. w Warszawie ( BUD GAZ Sp. z o.o.) Mazowiecka Spółka Gazownictwa Spółka z o.o. w Warszawie Wielkopolska Spółka Gazownictwa Spółka z o.o. w Poznaniu Górnośląska Spółka Gazownictwa Spółka z o.o. w Zabrzu Karpacka Spółka Gazownictwa Spółka z o.o. w Tarnowie Dolnośląska Spółka Gazownictwa Spółka z o.o. we Wrocławiu Pomorska Spółka Gazownictwa Spółka z o.o. Górnictwo Naftowe Spółka z o.o. w Warszawie Geovita Spółka z o.o. w Warszawie PGNiG Przesył Sp. z o.o. Jednostka współzależna: System Gazociągów Tranzytowych EUROPOL GAZ Spółka Akcyjna w Warszawie (EUROPOL GAZ S.A.) Jednostki zależne od Jednostek zależnych: NAFT-TRANS Krosno Spółka z o.o. NAFT-STAL Krosno Spółka z o.o. Oil Tech International F.Z.E. Zjednoczone Emiraty Arabskie, Zakład Gospodarki Mieszkaniowej Sp. z o.o. Piła. Jednostka zależna pośrednio: ZRUG Warszawa Spółka Akcyjna Ponadto podmiot dominujący posiadał udziały i akcje w następujących podmiotach powiązanych: 7

13 Jednostki stowarzyszone: GAS-TRADING Spółka Akcyjna w Warszawie (GAS - TRADING S.A.) ZRUG Spółka z o.o. w Poznaniu ( ZRUG Sp. z o.o.) ZRUG TORUŃ Spółka Akcyjna ( ZRUG TORUŃ S.A.) ZRUG Zabrze Spółka z o.o. GAZOMONTAŻ Spółka Akcyjna w Wołominie Sahara Petroleum Technology LLc w Omanie PRZEDSIĘBIORSTWO FINASOWO KONSULTINGOWE GASKON Spółka Akcyjna w Warszawie (PFK GASKON S.A.) Zakład Wytwórczy Urządzeń Gazowniczych INTERGAZ Spółka z o.o. w Tarnowskich Górach Zamknięta Spółka Akcyjna Dewon w Kijowie Huta Szkła Szczakowa Spółka Akcyjna w upadłości w Jaworznie IZOSTAL Spółka Akcyjna w Zawadzkiem ( IZOSTAL S.A.) Przedsiębiorstwo Wielobranżowe MED FROZ Spółka Akcyjna w likwidacji w Zielonej Górze TE-MA Wolny Obszar Celny Małaszewicze Terespol Spółka z o.o. w likwidacji Gaztec Spółka z o.o. w likwidacji w Warszawie ( Gaztec Sp. z o.o. w likwidacji) GAZSTAL Spółka Akcyjna w Zielonej Górze INVESTGAS Spółka Akcyjna w Warszawie Polskie Elektrownie Gazowe Spółka z o.o. w Warszawie Grespol 7 Spółka z o.o. w Warszawie (znaczący wpływ w organach nadzorczych) Izostal Spółka Akcyjna Zawadzkie PI Gazotech Spółka z o.o. w Warszawie Jednostki stowarzyszone pośrednio: Gazobudowa Poznań Sp. z o.o., Gazobudowa Kraków Sp. z o.o., "Naftek" Sp. z o.o. w Krośnie, PPU "Pertomin" Wołomin, "Geotermia" Stargard Szczeciński, GAZSTAL S.A. Zielona Góra. Ponadto Jednostka Dominująca posiada udziały lub akcje w 9 podmiotach (o niskim udziale kapitałowym) oraz w 11 podmiotach uzyskane w drodze konwersji zadłużenia na kapitały. Spółka PGNiG S.A. realizowała w 2004 roku początkowo Program restrukturyzacji i prywatyzacji z 13 sierpnia 2002 roku, a następnie nowy Program z 5 października 2004 roku. W związku z akcesją do Unii Europejskiej (UE), polskie gazownictwo objęte zostało działaniem tzw. Nowej Dyrektywy Gazowej 2003/55/EC. Zgodnie z jej postanowieniami kraje członkowskie UE zobowiązane zostały m.in. do wyodrębnienia Operatorów Systemu Przesyłowego (OSP) od 1 lipca 2004 roku oraz Operatorów Systemu Dystrybucyjnego (OSD) od 1 lipca 2007 roku. Biorąc powyższe pod uwagę, zaistniała konieczność korekty dotychczas obowiązującego Programu. W związku z tym, 5 października 2004 roku Rada 8

14 Ministrów uchyliła dotychczasowy i przyjęła nowy Program restrukturyzacji i prywatyzacji PGNiG S.A., który przewiduje m.in.: 1) w ramach restrukturyzacji: - PGNiG S.A. dokona zbycia na rzecz Skarbu Państwa własności pakietu 100% udziałów w OSP; - PGNiG S.A. zawrze z OSP wieloletnią umowę leasingu operacyjnego na składniki systemu przesyłowego. W trakcie tej umowy OSP będzie stopniowo przejmować na własność składniki systemu przesyłowego; - sprzedaż składników systemu przesyłowego do OSP rozpocznie się nie później niż od 1 listopada 2006 roku; - do 1 lipca 2007 roku PGNiG S.A. doprowadzi do rozdzielenia działalności handlowej i technicznej dystrybucji gazu w zależnych spółkach gazownictwa. - ewentualne wydzielenie działalności poszukiwawczo-wydobywczej (za zgodą Rady Ministrów) nastąpi po wprowadzeniu PGNiG S.A. do obrotu publicznego i przeprowadzeniu restrukturyzacji finansowej. 2) w ramach prywatyzacji PGNiG S.A.: - Etap I - emisję dodatkowych akcji PGNiG S.A. w celu jej dokapitalizowania, co pozwoli spółce m.in. na przeprowadzenie restrukturyzacji finansowej zobowiązań oraz przyspieszenie realizacji inwestycji. - Etap II - zaoferowanie - w terminie do 6 miesięcy od rozpoczęcia notowań akcji wyemitowanych w ramach podwyższenia kapitału zakładowego - mniejszościowego pakietu akcji PGNiG S.A., należącego do Skarbu Państwa, jak również wydanie (15%) akcji uprawnionym pracownikom. Skarb Państwa po realizacji powyższego procesu zachowa co najmniej 51% udziału w kapitale zakładowym PGNiG SA. W 2004 roku PGNiG S.A. zawiązało podmiot prawa handlowego PGNiG Przesył (OSP) w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, obejmując 100% udziałów w nowotworzonej spółce poprzez wniesienie aportu wycenionego na kwotę 37,9 miliona złotych. Trwają prace związane z przygotowaniem i zawarciem pomiędzy PGNiG S.A. a spółką PGNiG Przesył Sp. z o.o. umów regulujących wzajemne relacje gospodarcze, w tym w szczególności umowy o świadczenie usługi przesyłowej, umowy dotyczącej przygotowania i realizacji inwestycji dla potrzeb systemu przesyłowego itp. Umowa leasingu majątku przesyłowego została parafowana przez strony w dniu 16 marca 2005 roku. Umowa ta podlega opiniowaniu przez Urząd Regulacji Energetyki (URE) oraz ma uwzględniać stanowisko Ministerstwa Skarbu Państwa i Ministerstwa Gospodarki i Pracy. Przygotowana została umowa zbycia 100% udziałów PGNiG-Przesył Sp. z o.o. na rzecz Skarbu Państwa i rozpoczęto negocjacje w tej sprawie. PGNiG S.A. wspólnie z wybranymi doradcami (bankiem HSBC oraz kancelarią prawną Weil, Gotshal and Manges) przygotowała prospekt emisyjny Spółki, który w dniu 31 marca 2005 roku został złożony w Komisji Papierów Wartościowych i Giełd. Dla tego celu sporządzane są m.in. analiza strategiczna PGNiG S.A., modelu finansowego, wyceny PGNiG S.A. oraz analiza czynników wpływających na wartość PGNiG S.A. i Grupę Kapitałową PGNiG, analiza stanu prawnego PGNiG S.A., analiza dóbr kultury wchodzących w skład majątku Spółki (ok. 60 obiektów), weryfikacja zasobów i wycena złóż. Debiut akcji PGNiG S.A. na Giełdzie Papierów Wartościowych (GPW) nastąpić ma zgodnie z zapisami Programu rządowego w końcu pierwszego półrocza 2005 roku. 9

15 Dla przeprowadzenia powyższych zamierzeń istotna jest zgoda wierzycieli PGNiG S.A. Rozmowy na ten temat trwają. Wydzielenie OSP oraz wcześniejsze (w 2003 roku) wydzielenie Spółek Gazownictwa, oznacza stworzenie nowej sytuacji na rynku gazu w Polsce, w której PGNiG S.A. praktycznie staje się spółką prowadzącą bezpośrednią działalność poszukiwawczo wydobywczą i obrót gazem ziemnym w kraju i zagranicą oraz sprawującą operacyjny nadzór właścicielski nad spółkami zależnymi (w szczególności tzw. kluczowymi) oraz nadzór ogólny nad spółkami stowarzyszonymi. Dla uzyskania i utrzymania odpowiedniego poziomu wydobycia gazu ziemnego wdrażana jest Strategia rozwoju działalności poszukiwawczo wydobywczej w horyzoncie do roku 2022, zakładająca wzrost wydobycia gazu ze złóż własnych do 5,5 mld m3 w przeliczeniu na gaz wysokometanowy począwszy od 2007 roku. Podjęto ponownie proces prywatyzacji części spółek zależnych, stanowiących zaplecze techniczne i serwisowe dla podsektora Górnictwa Naftowego. Kontynuowane są działania zmierzające do wyłączenia z PGNiG S.A. tych działalności, które mogą zakłócać wymaganą transparentność Spółki i obniżać jej konkurencyjność. Od 1 kwietnia 2004 roku rozpoczęła działalność jako samodzielny podmiot, spółka GEOVITA Sp. z o.o. (kapitał zakładowy spółki wynosi 86 milionów złotych) gospodarująca na majątku obiektów szkoleniowo-konferencyjnych i hotelowo-wczasowych. W grudniu 2004 roku uzyskano również zgodę organów PGNiG S.A. na utworzenie spółki Zakład Robót Górniczych Krosno, która w 2005 roku rozpocznie działalność gospodarczą jako spółka w 100% zależna od PGNiG S.A. Prowadzono również restrukturyzację majątkową, polegającą na wyłączaniu z PGNiG S.A. majątku nieprodukcyjnego. Rozpoczęto sprzedaż majątku zgodnie z procedurami określonymi przez Ministerstwo Skarbu Państwa (MSP) i Zarząd PGNiG S.A., a w szczególności nieruchomości, o uregulowanym stanie prawnym, na zbycie których uzyskano zgodę organów Spółki. Nieruchomości, których zbycie nie jest obecnie możliwe, wydzierżawiane są podmiotom zewnętrznym, w tym Spółkom Gazownictwa. Wyżej wymienione, główne działania PGNiG S.A. w zakresie restrukturyzacji, służyły przede wszystkim wypełnieniu zobowiązań akcesyjnych Polski wobec Unii Europejskiej, a także wymogów określonych przez Radę Ministrów 29 kwietnia 2004 roku w Programie wprowadzania konkurencyjnego rynku gazu w Polsce i harmonogramu jego wdrażania, ze szczególnym uwzględnieniem roli i odpowiedzialności państwa i jego organów za bezpieczeństwo energetyczne kraju oraz budowę gospodarki rynkowej. W 2004 roku kontynuowana była restrukturyzacja zatrudnienia w ramach pozytywnie zaopiniowanego przez MSP we wrześniu 2003 roku Programu restrukturyzacji zatrudnienia na lata (II etap). Program... zaprojektowany na lata zakłada, że do końca 2006 roku różnymi formami restrukturyzacji zatrudnienia objętych będzie kilka tysięcy pracowników Grupy Kapitałowej PGNiG S.A. Na koniec 2004 roku restrukturyzacją zatrudnienia w różnych formach objęto pracowników, co stanowi 114% planowanej na rok 2004 wielkości (1.497 osób), w tym: - w przedsiębiorstwie PGNiG S.A osoby, - w spółkach gazownictwa osób, - w pozostałych spółkach zależnych osoby. 10

16 Z analizy realizacji II etapu Programu za 2004 roku wynika, że stan zatrudnienia w podmiotach objętych Programem zmniejszył się o osób. d) Działalność poza granicami Polski Wszelkie koszty ponoszone w zawiązku z działalnością poza granicami Polski są odnoszone w rachunek zysków i strat okresu sprawozdawczego, w którym zostały poniesione. i) Pakistan Prace poszukiwawcze w Pakistanie realizuje Oddział Operatorski PGNiG S.A. w Pakistanie, który od 1 grudnia 2003 roku podlega Centrali Spółki PGNiG SA. W latach Spółka prowadziła działalność na terenie 3 bloków poszukiwawczych: Khanpur West, Mekhtar i Sabzal. Z uwagi na brak perspektywiczności tych dwu pierwszych bloków, co pokazały prace sejsmiczne i grawimetryczne, zrezygnowano z wiercenia otworu na Bloku Khanpur West, a obligacje z Bloku Mekhtar przeniesiono na Blok Nawabshah (sejsmika) oraz na Blok Sabzal South (wiercenia). Jeden otwór na terenie bloku Sabzal odwierciła PNiG NAFTA Piła Sp. z o.o., jednak z wynikiem negatywnym. W latach realizowane były prace poszukiwawcze na koncesji Nawabshah (udziałowcy irlandzka firma Tullow Pakistan (Developments) Ltd., PGNiG S.A. oraz Rząd Pakistanu). Udział PGNiG S.A. wynosił 40%, udział w kosztach 42,11% (wspólnie z Tullow Spółka pokryła 5%-towy udział Rządu Pakistanu w okresie poszukiwawczym). Umowa o nabyciu udziałów została zawarta 9 marca 2000 roku. I faza prac poszukiwawczych na Bloku Nawabshah zakończyła się wykonaniem prac sejsmicznych (ok. 225 km 2D, w tym 105 km obligacje Tullow i 120 km obligacje PGNiG przeniesione z Bloku Mekhtar wykonawca Geofizyka Kraków) oraz odwierceniem dwóch negatywnych otworów (Gupchani-1 i Laylian-1). W grudniu 2001 roku koncesja wygasła. Do 22 sierpnia 2003 roku prowadzone były prace na koncesji Sabzal South (Umowa z 22 sierpnia 2001 roku) PGNiG S.A. posiadało 95%, Rząd Pakistanu 5% udziałów. W okresie poszukiwawczym ponosiliśmy 100% kosztów. W ramach prac na tym bloku, Geofizyka Kraków wykonała processing i interpretację starych danych sejsmicznych oraz 105 km nowej sejsmiki 2D. W roku 2003 zrezygnowano z koncesji bez prowadzenia prac wiertniczych. Aby wykonać zaległe obligacje wiertnicze, przeniesione z bloku Mekhtar odwiercenie otworu poszukiwawczego za kwotę nie mniejszą niż 2,316 mln USD PGNiG S.A. uzyskało zgodę Rządu Pakistanu na odroczenie terminu wykonania tych prac do końca 2005 roku. Uchwałą Nr 387/2003 z dnia 19 sierpnia 2003 roku Zarząd PGNiG S.A. udzielił pełnomocnictwa dyrektorowi oddziału do złożenia wniosku o nową koncesję poszukiwawczą w Pakistanie, na której byłaby możliwość wykonania zaległych obligacji wiertniczych, przeniesionych z bloku Mekhtar. Na potencjalne zobowiązanie wobec Rządu Pakistanu (objęte gwarancją bankową), które wystąpi w przypadku odstąpienia od realizacji odwiertu, Spółka utworzyła rezerwę w pełnej kwocie w równowartości tysięcy USD. 11

17 Od początku swej działalności w roku 1997 do połowy 2004 roku na prace poszukiwawcze w Pakistanie PGNiG S.A. wydało kwotę ok. 16,2 milionów USD, zaś kwota 1,16 milionów USD jest przedmiotem sporu sądowego z firmą Tullow. ii) Indie Koncesja poszukiwawcza na Bloki RJ ON-90/4 i RJ-ON-90/5 w Radżastanie (udziałowcy Oil India Ltd., Essar Oil Ltd. i PGNiG S.A.). PGNiG S.A. posiada 25% udziałów w koncesji. I i II etap prac poszukiwawczych nie dał pozytywnych rezultatów. Koszty poniesione przez PGNiG S.A. w tych etapach wyniosły 3 milionów USD.W ramach III fazy prac odwiercono na początku 2004 roku negatywny otwór poszukiwawczy na tym bloku - Binjbayla-1, którego koszty poniósł w całości Essar, jedynie zgodnie z warunkami umowy koncesyjnej PGNiG S.A. wystawiło gwarancję bankową na kwotę USD, ważną do 31 maja 2004 roku. Aktualnie Essar wystąpił do Rządu Indii z wnioskiem o rezygnację z koncesji poszukiwawczej na Bloku RJ-ON-90/5 i z chwilą uzyskania zgody umowy zawarte pomiędzy PGNiG S.A. i Essar Oil Ltd. wygasną. iii) Ukraina PGNiG S.A. jest udziałowcem spółki Dewon S.A. o kapitale zakładowym hrywien, która została zarejestrowana w Kijowie dnia 17 lutego 2000 roku. PGNiG S.A. posiada 36,38% udziału w kapitale zakładowym spółki Dewon S.A. (zaangażowanie kapitałowe PGNiG S.A. w spółce Dewon S.A. wynosi 4.055,2 tysięcy hrywien). Pozostali główni akcjonariusze w spółce Dewon S.A. to: Prawnyczyj Alians Sp. z o.o.; Furious Trading; NAK Nafogaz Ukrainy. Celem zawiązania spółki Dewon S.A. było tworzenie zasobów gazu ziemnego za granica Polski jak również stworzenie rynku na usługi świadczone przez polskie spółki wiertnicze, geofizyczne oraz budowlano - montażowe. Obecnie spółka realizuje projekt zagospodarowania złóż Sachalijskie w oparciu o umowę o Wspólnej Działalności zawartą z Połtawanaftogazgeologia właścicielem licencji na poszukiwanie i zagospodarowanie złoża Sachalińskie w obwodzie charkowskim. Pod koniec 2004 roku cofnięta została licencja udzielona Połtawanaftogazgeologia na doświadczalno przemysłową eksploatację złoża Sachalińskie. Obecnie toczy się postępowanie sądowe w celu uchylenia decyzji o cofnięciu tej licencji. Dotychczas spółka wykonała I etap prac na złożu Sachalińskie : zakończono budowę trzech odwiertów (nr 7, 18, 21); w celu wydobycia gazu i kondensatu zagospodarowano i wdrożono do eksploatacji dwa odwierty: Nr 21 (zdolność wydobywcza 90 tysięcy m 3 gazu na dobę) i Nr 18 (moc wydobywcza 115 tysięcy m 3 gazu na dobę), z których wydobyte surowce są sprzedawane, natomiast z odwiertu Nr 7 nie uzyskiwana jest produkcja; za okres styczeń wrzesień 2004 roku spółka zrealizowała przychody ze sprzedaży w wysokości : tysięcy UAH (9 548,1 tysięcy złotych, 12

18 przeliczone po kursie średnim 0,6835 PLN/1UAH). W okresie tym wydobyto łącznie (z odwiertów Nr 21 i Nr 18)43,2 milionów m 3 gazu oraz 7 tysięcy ton kondensatu. Odwiert Nr 18 włączono do produkcji w kwietniu 2004 roku; zakończono budowę kopalni (UKPG) wraz z gazociągami przyłączeniowymi; zagospodarowanie terenu złoża poprzez budowę odpowiedniej infrastruktury (w tym drogi, sieć elektryczna, sieć przewodów zbiorczych gazu od odwiertów oraz inne obiekty); zakończono budowę gazociągu przesyłowego łączącego kopalnię z systemem przesyłowym Ukrainy. Powyższe prace zostały sfinansowane ze środków pochodzących od akcjonariuszy i z banku. Głównymi wierzycielami spółki są: Miasto Bank oraz PGNiG S.A. (pożyczka w wysokości 3,1 milionów USD). iv) Inne kraje Oman Spółka Sahara Petroleum Technology Llc zarejestrowana 23 listopada 2000 roku, o kapitale zakładowym 150,0 tysięcy riali omańskich, w której PGNiG S.A. objęło 49% udziałów (zaangażowanie kapitałowe PGNiG S.A. w spółce Sahara Petroleum Technology Llc wynosi 73,5 tysięcy riali omańskich). Interesy PGNiG S.A. w Spółce reprezentowane są przez Zakład Robót Górniczych w Krośnie, podległy Centrali PGNiG S.A. Sahara Petroleum Technology została zawiązana w związku z nawiązaniem współpracy między omańską spółką Petroleum and Gas Technology a Oddziałem PGNiG S.A. Zakład Robót Górniczych w Krośnie. Głównym celem zawiązania spółki jest świadczenie przez nią usług serwisowych w zakresie obróbki i rekonstrukcji odwiertów, operacji techniką liniową, konserwacja głowic eksploatacyjnych i lekkich oraz średnich wierceń z wykorzystaniem potencjału technicznego PGNiG S.A. Z założenia spółka winna świadczyć usługi głównie dla Petroleum Development Oman, właściciela koncesji na eksploatację większości złóż naftowych w Omanie. Ponieważ główny cel zawiązania spółki nie został zrealizowany, PGNiG S.A. w 2005 roku podejmie działania w celu rozwiązania spółki. Ponadto, spółki wchodzące w skład Grupy Kapitałowej podejmują własne inicjatywy gospodarcze umiejscawiając swoje oddziały poza granicami kraju: GEOFIZYKA Toruń Sp. z o.o. Oddział w Republice Kazachstan Oddział Geofizyka Toruń Branch Office Jebel Ali w Dubaju GEOFIZYKA Kraków Sp. z o.o. Oddział w Pakistanie Branch -Islamabad Zakład Słowacja w Bratysławie Zakład Czechy w Ostrawie Poszukiwania Nafty i Gazu NAFTA Sp. z o.o. w Pile Biuro Projektu w Indiach Poszukiwania Nafty i Gazu Kraków Sp. z o.o. Oddział w Pakistanie Oddział w Kazachstanie Przedstawicielstwo na Litwie Przedstawicielstwo na Rosji 13

19 4) Stosowanie danych szacunkowych Sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego zgodnie z MSSF wymaga od Zarządu Spółki przyjęcia danych szacunkowych i założeń, które wpływają na wartości przedstawione w niniejszym sprawozdaniu finansowym oraz w notach do tego sprawozdania, w szczególności istnieją liczne uwarunkowania wpływające na wielkość oszacowanej wielkości zasobów. Rzeczywiste wyniki mogą różnić się od danych szacunkowych i założeń. 5) Hiperinflacja (MSR 29) Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe nie zawiera korekt odzwierciedlających skutki hiperinflacji, wymaganych przez Międzynarodowy Standard Rachunkowości 29 Sprawozdawczość w warunkach hiperinflacyjnych ( MSR 29 ). MSR 29 wymaga, aby spółki, które sporządzają sprawozdania w walucie gospodarki hiperinflacyjnej korygowały wycenę aktywów i pasywów do ich cen bieżących na dzień bilansowy. Polska gospodarka przestała być uważana za hiperinflacyjną począwszy od 1997 roku, ponieważ skumulowana trzyletnia stopa inflacji pod koniec 1996 roku wyniosła poniżej 100%. Poprzednik PGNiG S.A. (przedsiębiorstwo państwowe PGNiG) dokonało przeszacowania wartości środków trwałych po raz ostatni na dzień 1 stycznia 1995 roku, przy zastosowaniu metody odtworzeniowej i wskaźników opublikowanych przez Główny Urząd Statystyczny ( GUS ) w stosunku do części środków trwałych, w celu odzwierciedlenia wpływu inflacji na ich wartość bilansową. Przeszacowanie to nie zostało dokonane zgodnie z wymogami MSR 29, ponieważ Spółka nie korzystała ze wskaźników ogólnego wzrostu cen oraz nie doprowadziła ich wartości do cen bieżących na dzień 31 grudnia 1996 roku. 30 października 1996 roku przedsiębiorstwo państwowe PGNiG zostało przekształcone w spółkę akcyjną PGNiG będącą w pełni własnością Skarbu Państwa. Kapitał akcyjny PGNiG S.A. został pokryty aportem. Aport obejmował środki trwałe przedsiębiorstwa państwowego PGNiG wycenione według wartości księgowej w przedsiębiorstwie państwowym PGNiG. W rezultacie, skumulowane salda środków trwałych na dzień 31 grudnia 2004 roku i 31 grudnia 2003 roku, które pochodzą sprzed 31 grudnia 1996 roku nie zostały wyrażone w jednostkach miary obowiązujących na dzień 31 grudnia 1996 roku. Grupa nie jest w stanie oszacować, jaki wpływ na niniejsze sprawozdanie finansowe miałoby spełnienie wymogów MSR 29. Przeszacowanie nie zostało dokonane zgodnie z wymogami MSR 16, ponieważ sposób dokonania przeszacowania nie zapewnił, aby przeszacowana wartość środków trwałych odpowiadała ich wartości godziwej na dzień przeszacowania. 14

20 6) Podstawowe zasady polityki rachunkowości a) Zasady konsolidacji metodą pełną Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zawiera dane finansowe jednostki dominującej oraz istotnych jednostek zależnych, w których Spółka, bezpośrednio lub pośrednio, posiada akcje lub udziały dające prawo do ponad połowy głosów na walnym zgromadzeniu lub też w inny sposób sprawuje kontrolę nad ich działalnością. Spółki nabyte w ciągu okresu obrotowego są obejmowane konsolidacją od dnia objęcia przez Grupę kontroli nad ich działalnością. Wyniki finansowe jednostek Grupy sprzedanych w okresie obrotowym są ujmowane w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy jedynie do dnia ich sprzedaży. W ramach konsolidacji zostały wyeliminowane wszystkie istotne transakcje wewnątrzgrupowe. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone w oparciu o jednolite zasady rachunkowości zastosowane dla transakcji i zdarzeń gospodarczych o podobnym charakterze. Tabela 1 przedstawia spółki zależne, współzależne i stowarzyszone PGNiG S.A., które zostały objęte skonsolidowanym sprawozdaniem na dzień 31 grudnia 2004 roku. Pozostałe spółki zależne i stowarzyszone nie są konsolidowane ze względu na ich małą istotność dla sprawozdania finansowego Grupy. b) Prezentacja udziałów w jednostkach współzależnych i stowarzyszonych Udziały w spółkach współzależnych i stowarzyszonych wyceniane są według metody praw własności. Spółka dokonuje odpisu z tytułu na trwałej utraty wartości udziałów w jednostkach współzależnych i stowarzyszonych. Rachunek zysków i strat odzwierciedla udział PGNiG S.A. w wyniku jednostek współzależnych i stowarzyszonych. c) Wartości niematerialne i prawne Wartości niematerialne i prawne są rozpoznawane, jeżeli jest prawdopodobne, że w przyszłości spowodują one wpływ do Spółki korzyści ekonomicznych, które mogą być bezpośrednio powiązane z tymi aktywami. Wartości niematerialne i prawne są wyceniane według cen nabycia lub kosztu wytworzenia pomniejszonych o umorzenie i odpisy z tytułu trwałej utraty wartości. W przypadku wartości niematerialnych i prawnych wniesionych do Spółek Gazownictwa aportem, ich wartością początkową jest wartość zadeklarowana przez wnoszącego w Umowie Spółki, nie wyższa jednak od wartości godziwej. Wartości niematerialne i prawne są umarzane metodą liniową, zgodnie z ustawą z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości, drogą systematycznego, planowego rozłożenia ich wartości na ustalony okres przewidywanej ekonomicznej użyteczności. 15

21 W przypadku, gdy ich wartość początkowa jest równa lub niższa niż zł podlegają jednorazowemu umorzeniu w miesiącu oddania ich do użytkowania. Stosowane stawki amortyzacji dla wartości niematerialnych i prawnych są następujące: Inne wartości niematerialne i prawne 10,0 50,0% d) Nakłady na prace poszukiwawcze i rozpoznawcze Koszty związane z badaniami geofizycznymi i geosejsmicznymi ujmowane są w rachunku zysków i strat w okresie, w którym zostały poniesione. Koszty prac poszukiwawczych i rozpoznawczych ropy i gazu fazy przedprodukcyjnej są księgowane na podstawie metody sukcesu geologicznego. Koszty prac poszukiwawczych i rozpoznawczych księgowane są jako wartości niematerialne i prawne od momentu określenia przemysłowej przydatności odwiertu. Jeżeli, w konsekwencji dalszych badań, dany obszar okaże się nieprzydatny do przemysłowego wykorzystania, koszty nakładów na badania i rozpoznanie są spisywane w rachunek zysków i strat danego okresu. W wyniku przekazania środków trwałych do używania koszty te są zaewidencjonowane, najczęściej jako cześć wartości budowli odwiertu wydobywczego i podlegają amortyzacji. Okres ekonomicznej użyteczności odwiertów jest określany przez Zarząd Spółki na każdą datę bilansową. Koszty prac poszukiwawczo-rozpoznawczych są weryfikowane pod kątem ewentualnej utraty wartości, jeśli składnik aktywów nie został jeszcze oddany do użytkowania, lub gdy zaistniały zdarzenia bądź zaszły zmiany wskazujące na to, że ich wartość bilansowa może nie być możliwa do odzyskania. e) Środki trwałe Składniki rzeczowego majątku trwałego zostały wykazane według cen nabycia lub kosztu wytworzenia pomniejszonych o dotychczasowe umorzenie. Wartość początkowa środków trwałych obejmuje ich cenę nabycia powiększoną o wszystkie koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika majątku do stanu zdatnego do używania. Koszty poniesione po dacie oddania środka trwałego do używania, takie jak koszty konserwacji i napraw obciążają rachunek zysków i strat w momencie ich poniesienia. W przypadkach, kiedy poniesione wydatki powodują, że wartość użytkowa środka trwałego po zakończeniu ulepszenia przewyższa wartość użytkową posiadaną przy przyjęciu do używania, wydatki te są kapitalizowane w wartości odpowiedniego środka trwałego. W przypadku, gdy wartość początkowa środków trwałych jest równa lub niższa niż zł o przewidywanym okresie użytkowania poniżej jednego roku (za wyjątkiem sieci gazowej) podlegają one amortyzacji jednorazowej w miesiącu oddania ich do użytkowania. 16

22 Przeszacowania środków trwałych były przeprowadzane w Polsce na podstawie przepisów wydawanych przez Ministra Finansów i miały na celu odzwierciedlenie skutków inflacji. Zostały one wykonane przy zastosowaniu metody odtworzeniowej i wskaźników opublikowanych przez Główny Urząd Statystyczny ( GUS ) dla poszczególnych grup środków trwałych. Jak to opisano w nocie 5, przeszacowania nie spełniły wymogów MSR 29, który wymaga zastosowania wskaźników ogólnego wzrostu cen. Ostatnie przeszacowanie zostało przeprowadzone na dzień 1 stycznia 1995 roku i miało na celu doprowadzenie wartości środków trwałych do poziomu cen z września 1994 roku. W rezultacie tego przeszacowania zarówno wartość księgowa, jak i podatkowa tych aktywów została zwiększona powodując wzrost kapitału z przeszacowania środków trwałych, a zatem również wzrost kapitałów własnych. Grupa PGNiG S.A. nie dokonała przeszacowania środków trwałych na dzień 31 grudnia 1996 roku co jest niezgodne z MSR 29, który wymaga aby środki trwałe zostały skorygowane na koniec okresu hiperinflacji według cen bieżących. Inwestycje rozpoczęte nie podlegały przeszacowaniom. Amortyzacja środków trwałych jest oparta o wartości po przeszacowaniu. Grupa PGNiG S.A. nie zamierza ujmować w swoich skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych sporządzonych zgodnie z MSSF efektów ewentualnych dalszych przeszacowań, chyba że polska gospodarka znajdzie się ponownie z warunkach hiperinflacji. Środki trwałe amortyzowane są przez określony z góry okres użytkowania przy użyciu metody liniowej z wyjątkiem środków trwałych wykorzystywanych do wydobycia ropy i gazu ziemnego, które są amortyzowane przy użyciu metody amortyzacji proporcjonalnej do wielkości wydobycia ( metoda jednostki produkcyjnej ). Okres użytkowania środków trwałych i metody amortyzacji podlegają okresowym przeglądom w celu określenia czy metody amortyzacji oraz okres amortyzacji jest spójny z oczekiwanym okresem uzyskiwania korzyści ekonomicznych ze środków trwałych. Na dzień 31 grudnia 2001 dla celów PSR Spółka dokonała przeglądu okresu ekonomicznej użyteczności środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. Wyniki tego przeglądu zostały wprowadzone do rejestru środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych oraz do sprawozdania według MSSF w roku W rezultacie tego procesu skorygowano amortyzację środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych za 2002 i 2003 rok uwzględniając ustalony dla potrzeb PSR okres ekonomicznej użyteczności. Wynik korekty za 2002 rok ustalony w kwocie 18 mln zł odniesiono w bieżący rachunek wyników. 17

23 Grupa stosuje następujące stawki amortyzacji: Roczna stawka w % Szacowany okres użytkowania w latach Okres umowy Prawo wieczystego użytkowania gruntów 1,0% - 20,0% 5-99 Budynki i budowle 2,5% - 10,0% Urządzenia techniczne i maszyny 4,5% - 30,0% 3-23 Środki transportu 14,0% - 20,0% 5-8 Pozostałe środki trwałe 10,0% - 25,0% 4-10 Zgodnie z Założeniami Koncepcyjnymi Sporządzania i Prezentacji Sprawozdań Finansowych opracowanymi przez Radę ds. Międzynarodowych Standardów Rachunkowości, aktywo jest to zasób kontrolowany przez jednostkę w wyniku zdarzeń z przeszłości, z którego, według przewidywań, jednostka osiągnie w przyszłości korzyści ekonomiczne. Grunty oddane w wieczyste użytkowanie spółkom Grupy na mocy przepisów prawa spełniają definicję aktywów. Wartość takiego aktywa powinna zostać ujęta w sprawozdaniu finansowym według wartości godziwej na dzień nabycia. Na dzień zastosowania po raz pierwszy MSSF jako podstawy rachunkowości oraz na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania finansowego spółki Grupy nie były w stanie wiarygodnie ustalić tej wartości, dlatego grunty w wieczystym użytkowaniu nie zostały ujęte w niniejszym sprawozdaniu. Koszt nabycia prawa wieczystego użytkowania gruntów wykazywany jest według kosztów poniesionych przy jego zakupie. Prawa wieczystego użytkowania wygasają po 95 lub 99 latach. Prawo wieczystego użytkowania ma formę leasingu operacyjnego i dlatego nadwyżka zapłacona za prawo wieczystego użytkowania gruntu jest traktowana jako przedpłata na poczet przyszłych opłat z tytułu użytkowania wieczystego. Przedpłata jest wykazywana w pozycji grunty i amortyzowana metodą liniową przez cały okres ważności prawa wieczystego użytkowania gruntu. Dodatkowa roczna opłata z tytułu dzierżawy jest płatna zgodnie z umową dzierżawy w wysokości 3% wartości gruntu według wyceny. f) Środki trwałe w budowie Środki trwałe w budowie są wyceniane w wysokości ogółu kosztów pozostających w bezpośrednim związku z ich nabyciem lub wytworzeniem, w tym kosztów finansowych, pomniejszonych o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości. Do środków trwałych w budowie Jednostka Dominująca zalicza również gaz buforowy oraz gaz stanowiący pierwsze napełnienie gazociągów. Środki trwałe w budowie nie są amortyzowane do momentu zakończenia ich budowy i oddania do użytkowania. 18

24 g) Inwestycje długoterminowe - Inwestycje w nieruchomości Grupa Kapitałowa nie prowadzi działalności inwestycyjnej mającej na celu pozyskiwanie korzyści ekonomicznych z obrotu nieruchomościami lub ich najmu. - Inwestycje w jednostkach podporządkowanych Inwestycje w jednostkach zależnych oraz w jednostkach stowarzyszonych, które nie podlegają konsolidacji, są wyceniane według ceny nabycia pomniejszonej o odpisy aktualizujące z tytułu trwałej utraty wartości. - Inwestycje w pozostałych jednostkach Inwestycje w pozostałych jednostkach są wyceniane według ceny nabycia pomniejszonej o odpisy aktualizujące z tytułu trwałej utraty wartości. h) Inwestycje krótkoterminowe Inwestycje krótkoterminowe wykazane w bilansie obejmują krótkoterminowe raty udzielonej pożyczki podmiotom powiązanym, wycenę instrumentów finansowych oraz środki pieniężne. Stosowane metody ewidencji przedstawiono w poszczególnych zasadach dotyczących każdej pozycji. i) Amortyzacja środków trwałych działalności wydobywczej Skapitalizowane koszty prac rozpoznawczych oraz próbnych odwiertów są umarzane przy zastosowaniu metody jednostki produkcyjnej. Stosunek faktycznej produkcji w danym okresie do przewidywanej, całkowitej produkcji danego obszaru wydobywczego wyznacza część umorzenia za dany okres. j) Remonty gazociągów Koszty związane z remontami gazociągów obciążają rachunek zysków i strat okresu w którym zostały poniesione. k) Zasoby Zasoby są udokumentowanymi zasobami ropy i gazu. Zasoby te zostały oszacowane przez wewnętrznych i zewnętrznych ekspertów Spółki. Jeżeli rozpoznane rezerwy okażą się mniejsze niż zakładano kalkulacja amortyzacji metodą jednostki produkcyjnej ulega zmianie. Amortyzacja zostaje rozłożona na nowy przewidywany okres eksploatacji danego złoża. Oszacowana wielkość zasobów jest używana do szacunków zdyskontowanych przyszłych przychodów osiąganych z tych złóż w celu wyliczenia odpisu aktualizującego na trwałą utratę wartości oraz rezerwy na koszty likwidacji odwiertów. 19

25 l) Aktywa finansowe Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A. Inne aktywa finansowe Grupa rozpoznaje następujące kategorie aktywów finansowych: a) kredyty i wierzytelności własne, b) aktywa finansowe utrzymywane do upływu terminu zapadalności, c) aktywa finansowe przeznaczone do obrotu, d) aktywa finansowe dostępne do sprzedaży. Wartość początkowa aktywów finansowych ustalona jest według kosztu (ceny nabycia), tj. w wartości godziwej uiszczonej zapłaty. Koszty transakcji zwiększają wartość początkową wszystkich aktywów finansowych. Zakupy i sprzedaż składników aktywów finansowych na rynku regulowanym są ujmowane na dzień rozliczenia transakcji. Grupa wycenia aktywa finansowe, łącznie z instrumentami pochodnymi, według wartości godziwej, nie potrącając kosztów transakcji, jakie mogą być poniesione przy sprzedaży lub innej formie zbycia aktywów finansowych. Wyjątek stanowią kredyty przez Grupę i wierzytelności własne, inwestycje utrzymywane do upływu terminu zapadalności, oraz wszelkie aktywa finansowe, które nie są notowane na aktywnym rynku oraz których wartości godziwej nie można wiarygodnie wycenić. Aktywa o ustalonym terminie zapadalności wyceniane są w wysokości zamortyzowanego kosztu (ceny nabycia) przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej. Aktywa bez ustalonego terminu zapadalności wyceniane są według kosztu (ceny nabycia). Zmiany wartości godziwej aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej ujmowane są jako zysk lub strata netto okresu sprawozdawczego. Zmiany wartości bilansowej aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu ujmowane są jako zysk lub strata netto okresu sprawozdawczego. Wszystkie aktywa finansowe są poddawane weryfikacji pod kątem utraty wartości. m) Udziały i akcje przeznaczone do sprzedaży Akcje, udziały i inne papiery wartościowe (aktywa finansowe dostępne do sprzedaży) wykazuje się według wartości godziwych. Zmiany wartości godziwej są rozpoznawane w rachunku zysków i strat. Są one korygowane o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości. n) Utrata wartości aktywów Na każdy dzień bilansowy podmioty wchodzące w skład Grupy Kapitałowej oceniają, czy istnieją obiektywne dowody wskazujące na trwałą utratę wartości składnika bądź grupy aktywów. Jeśli dowody takie istnieją, Spółki ustalają szacowaną możliwą do odzyskania wartość składnika aktywów i dokonują odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości, w kwocie równej różnicy między wartością możliwą do odzyskania i wartością bilansową. Strata wynikająca z utraty wartości jest ujmowana w rachunku zysków i strat za bieżący okres. W przypadku, gdy uprzednio dokonano przeszacowania aktywów to strata pomniejsza wysokość 20