Assessment of conformation, biomechanical, psychical and physiological traits in horses Summary
|
|
- Leszek Sadowski
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Tabela 3 Częstość uderzeń serca u ogierków i k trenowanych za pomocą metody tradycyjnej i naturalnej Czynność Ogierki Klaczki D D Metoda tradycyjna W spoczynku 35,6 3,3 39,4 4,7 Kiełznanie 122,3 A 18,9 72,7 a 8,2 0,001 Przejście na ujeżdżalnię 116,6 14,5 108,3 13,2 Po osiodłaniu 113,7 B 12,1 103,9 8,5 tęp pod siodłem 117,0 C 15,5 102,3 11,5 Przewieszanie się przez grzbiet 118,1 D 9,7 114,3 B 14,7 Po dosiadzie 161,5 E 11,2 122,1 c 9,2 0,01 Powrót do stajni 120,4 F 12,9 118,6 D 20,2 Metoda naturalna W spoczynku 35,8 4,0 34,3 2,6 Kiełznanie 44,0 A 10,1 39,7a 8,7 Przejście na ujeżdżalnię 103,8 16,4 113,6 18,5 Po osiodłaniu 55,0 B 10,1 90,6 29,7 0,05 tęp pod siodłem 74,8 C 30,4 108,2 38,5 0,05 Przewieszanie się przez grzbiet 57,1 D 5,8 60,7 B 11,1 Po dosiadzie 52,4 E 10,6 77,0 c 15,4 Powrót do stajni 53,8 F 14,6 65,4 D 19,8 średnia, D odchylenie standardowe, P prawdopodobieństwo istotnej różnicy Średnie oznaczone tymi samymi literami w kolumnach różnią się: duże litery przy P 0,01 i małe litery przy P 0,05 P łącznie 32 źrebięta, w tym połowę poddano wstępnemu treningowi metodą naturalną, a drugą połowę metodą tradycyjną. Obie grupy zawierały równą liczbę ogierków i k. Trening prowadzący do zajeżdżenia konia trwał kilka dni, możliwie jak najkrócej, zależnie od osobniczych możliwości konia. Emocjonalną reakcję koni mierzono telemetrycznie, za pomocą częstości uderzeń serca. Rezultaty analizy wariancji wskazują, że naturalna metoda treningu powoduje mniejszy wzrost tętna niż tradycyjna oraz że odpowiedź źrebięcia na metodę treningu uzależniona jest od płci (tab. 3). Metoda naturalna bardziej wpływa na ogierki niż na klaczki, stąd stosowanie jej jest szczególnie pożądane w przypadku ogierków. W trakcie opracowania są inne wyniki badań przeprowadzonych w ramach grantu. Literatura: 1. Janczarek I., 2011 Obiektywizacja metod oceny skoków luzem młodych ogierów półkrwi. Rozprawy Naukowe UP w Lublinie Kędzierski W., Janczarek I., tachurska A., 2012 Journal of Equine Veterinary cience 32, tachurska A., Kolstrung R., Pięta M., ilmanowicz P., 2011 Animal cience Papers and Reports 29, tachurska A., Kolstrung R., Pięta M., ilmanowicz P., Klimorowska A., 2008 Archiv Tierzucht 51, tachurska A., Pięta M., Phaff Ussing A., Kaproń A., Kwiecińska N., 2010 Applied Animal Behaviour cience 123, trzelec K., Kankofer M., Pietrzak., 2011 Acta Veterinaria Brno 80, Assessment of conformation, biomechanical, psychical and physiological traits in horses ummary Results of some studies conducted in the Department of Horse Breeding and Use, published in the recent five years in highly valued international journals, are presented. The studies on horse hooves showed the width of the hoof to be the most appropriate inde of the absolute hoof size. As a relative measure of the size, the percentage proportion of the hoof width to the horse chest circumference was suggested. Digital image analysis of 2750 free jumps of young stallions enabled to determine the desired traits of the jump and to suggest the inde of the jump. A study performed at the Three Day Events (cross-country) indicated that the scores could be partly associated with the horse vision system different than the human one. The level of cortisol in saliva was subjected to eamine the stress in the horse. The results inferred that samples taken during a short-term effort did not illustrate the actual reaction to the stress. The studies conducted on initial training of Purebred Arabian horses showed that the natural method caused less increase of the heart rate than the traditional training and the response was particularly differentiated in the case of colts. KEY WORD: horse, hoof size, cross-country, free jumping, cortisol, sympathetic training Ocena behawioralna i użytkowa kuców felińskich Jarosław Kamieniak, Leszek ołtys Katedra Etologii i Podstaw Technologii Produkcji Zwierzęcej UP w Lublinie W okresie ostatnich kilkunastu lat obserwuje się systematyczny wzrost zainteresowania chowem i hodowlą koni małych, przydatnych do amatorskiego użytkowania przez początkujących jeźdźców, zwłaszcza dzieci i młodzież szkolną [11]. Jako szczególnie cenne w tym zakresie wymienić należy hucuły, koniki polskie oraz ich pochodne, jak na przykład kuce felińskie. Wytworzone na bazie różnorodnego materiału rasowego, poczynając od kuców szetlandzkich i walijskich, przez koniki polskie, hucuły, konie czystej krwi arabskiej, a nawet konie małopolskie, kuce felińskie stanowią cenną populację charakteryzującą się licznymi walorami wszechstronnej użytkowości. ą przydatne jako uzupełniająca siła pociągowa w gospodarstwach rolnych (zwłaszcza ekologicznych) oraz ogrodniczych. Doskonale sprawdzają się w hipoterapii, rekreacji i wielu formach użytkowania amatorskiego. Ich wszechstronność sprawia, że cieszą się zainteresowaniem zarówno w rejonie ich wytworzenia (Lubelszczyzna), jak również na innych obszarach Polski. Kuc feliński to koń niewielkiego kalibru, o szlachetnej sylwetce, dość długich liniach i suchej konstytucji, wydajnych chodach oraz żywym temperamencie i dobrym charakterze. Posiada duże predyspozycje do użytkowania wierzchowego, lecz z dobrym rezultatem może pracować także w zaprzęgu. Typowy osobnik to kuc o wysokości w kłębie cm [4]. Wykorzystywany jest do prac prowadzonych nie tylko w małych, przydomowych ogródkach, kilkunastoarowych działkach, ale także jako podstawowa siła pociągowa w gospodarstwach kilkuhektarowych. Para zaprawionych do pracy kuców felińskich dysponuje siłą uciągu większą niż niejeden duży koń. Znaczny dolew krwi konika polskiego w rodowodzie kuców felińskich sprawia, że są one odporne i mało wymagające. Uznając liczne walory kuców felińskich oraz wynikającą z nich możliwość wszechstronnego wykorzystania, podjęto badania mające na celu oszacowanie jakości cech ich psychiki, wydajności ruchu oraz wydolności fizjologicznej. Materiał do badań stanowiło 16 klaczy i 5 ogierów w typie kuca felińskiego, pochodzących z prywatnego gospodarstwa prowadzącego rekreacyjną jazdę konną oraz zajęcia z hipoterapii. przegląd hodowlany nr 3/
2 Ocenę cech psychicznych wykonano wykorzystując test lękliwości [1] w układzie optycznym, akustycznym i optyczno-akustycznym, według metody Budzyńskiego [2, 3]. Zasada metody polega na ocenie stereotypu reakcji konia prowadzonego w ręku pomiędzy dwoma parawanami, za którymi znajdowały się czarno-białe kwadraty obracane z prędkością 40 obrotów na minutę. Za jednym z parawanów umieszczony był tonometr, włączany podczas akustycznego i optyczno-akustycznego układu testu lękliwości, generujący dźwięk o częstotliwości 80 Hz na minutę i sile 90 db. Test wykonywano w następujących układach: optycznym (O) ocena stereotypu reakcji podczas przejścia i powrotu konia między parawanami przy obracających się kwadratach; akustycznym (A) ocena przy przejściu i powrocie konia między parawanami przy nieobracających się kwadratach i jednoczesnej emisji dźwięku z tonometru; optyczno-akustycznym (OA) ocena przy przejściu i powrocie konia między parawanami przy obracających się kwadratach i emisji dźwięku z tonometru. Ocenę wyrażano w punktach przyznawanych za przejście i powrót, w skali od 1 pkt. (ocena najniższa brak zrównoważenia nerwowego) do 10 pkt. (ocena najwyższa, wysoki poziom zrównoważenia nerwowego), każdemu osobnikowi za poszczególne stereotypy reakcji (tab. 1) oraz w czasie przejścia testu mierzonym w sekundach. Ogólną ocenę w każdym z układów testu lękliwości stanowiła punktacja ogólna (łączna za przejście i powrót). U każdego konia, w trakcie przeprowadzania testów, dokonano pomiaru tętna przy użyciu elektronicznego rejestratora aparatu Hippocard-Polar port Tester PEH 4000, uzyskując wielkość tętna (ud./min) dla okresów 5-sekundowych. Badania Budzyńskiego i wsp. [3] wykazały występowanie istotnych zależności pomiędzy pobudliwością nerwową koni a wartością ich tętna, a zwłaszcza jego przyrostem podczas odbioru stresujących bodźców środowiskowych. twierdzone zależności pozwalają na wykorzystanie pomiaru wartości tętna, jako łatwo mierzalnego wskaźnika szacującego jakość cech psychicznych koni. Wyniki testu lękliwości, wyrażone liczbą punktów z uwzględnieniem trzech układów oddziaływania bodźców optycznych i akustycznych na konia, zestawiono w tabeli 2. Podano również czas Tabela 1 tereotyp zachowania się konia w teście lękliwości i przyznawana ocena punktowa Liczba punktów łowne określenie stereotypu 9-10 Koń wchodzi między parawany bardzo spokojnie, nie zwraca uwagi na obracające się urządzenia, w czasie prowadzenia jest bardzo spokojny, wchodzi między parawany bez objawów lęku; 7-8 Koń po zauważeniu obracającego się urządzenia wchodzi pomiędzy parawany z lekkim oporem, odchyla głowę, lekko napiera na prowadzącego masztalerza, idzie bokiem, dalej idzie spokojnie, nie wyrywa się, przejawia jednak zainteresowanie, powraca i wchodzi między parawany bez objawów lęku; 5-6 Koń wprowadzony między parawany, po zauważeniu urządzenia zatrzymuje się, cofa kilkakrotnie, wymaga energicznego wprowadzenia, wchodzi gwałtownie, przyspiesza kroku wpadając w kłus lub galop, podskakuje, po nawróceniu wchodzi spokojnie między parawany bez lęku, patrząc na obracające się urządzenia; 3-4 Koń wprowadzony między parawany, po zauważeniu urządzenia odskakuje do tyłu, ciągnąc za sobą masztalerza, wymaga energicznego wprowadzenia, gwałtownie wyskakuje za parawan i przejawia znaczny niepokój i lęk, powracając wchodzi między parawany z oporem, wymaga energicznego wprowadzenia; 1-2 Koń wprowadzony między parawany, po zauważeniu urządzenia odskakuje do tyłu, ciągnąc masztalerza, wymaga energicznego wprowadzenia, gwałtownie wyskakuje za parawany, wyrywa się, ucieka, nie chce wejść, wymaga wyłączenia urządzenia. Tabela 2 Zestawienie średnich wyników (czas/pkt.) badanych kuców felińskich w różnych układach testu lękliwości Klacze (n=16) Ogiery (n=5) Klacze (n=16) Ogiery (n=5) Klacze (n=16) Ogiery (n=5) Przejście Powrót Łącznie czas (s) pkt. czas (s) pkt. czas (s) pkt. Układ optyczny testu lękliwości 9,59 1,11 6,93 11,50 10,11 1,05 9,26 11,73 9,44 0,96 7,00 9,00 1,00 10,07 1,45 7,53 13,42 11,06 1,02 10,18 12,22 9,56 0,89 7,00 9,20 1,10 Układ akustyczny testu lękliwości 9,44 6,91 11,34 9,00 0,99 7,64 9,81 9,50 0,73 8,80 0,84 10,30 1,29 7,95 12,41 10,44 0,87 9,51 11,60 9,75 0,58 9,20 Układ optyczno-akustyczny testu lękliwości 9,60 1,23 7,59 12,52 9,94 8,16 10,78 9,69 0,70 9,20 10,46 1,27 8,76 13,11 10,12 1,60 7,78 11,97 9,81 0,54 9,00 1,41 7,00 19,66 2,00 14,46 22,28 21,18 1,39 19,59 22,84 19,74 2,00 14,86 22,51 19,45 1,30 17,77 21,25 20,06 1,80 17,78 25,46 20,06 2,59 15,94 22,75 19,00 1,79 15,00 18,20 2,05 19,25 1,18 1 1,87 19,50 1,15 18,20 2,49 15,00 przejścia testu (w sekundach) przy przejściu, powrocie oraz czas łączny. W układzie optycznym łączna średnia liczba punktów dla ogółu klaczy wynosiła 19,00 ±1,79 pkt. i była wyższa o 0,80 pkt. od obliczonej dla ogierów (18,20 ±2,05 pkt.). Podobną tendencję odnotowano dla punktacji przyznanej ocenianym koniom w układzie akustycznym testu. Klacze charakteryzowała średnia łączna punktacja na poziomie 19,25 ±1,18 pkt., o 1,25 pkt. wyższa od uzyskanej przez. Także w układzie optyczno-akustycznym testu lękliwości wyższy poziom średniej łącznej punktacji charakteryzował. Średni łączny czas przejścia testu przez przedstawicieli obu płci w układzie optycznym i akustycznym testu lękliwości był zbliżony, a w układzie optyczno-akustycznym identyczny (tab. 2). Zarówno wśród ocenianych klaczy, jak i ogierów nie odnotowano przypadków nadmiernej pobudliwości nerwowej, płochliwości czy też jakichkolwiek zachowań niepożądanych, mogących utrudniać ich codzienną obsługę oraz użytkowanie. Najniższa średnia łączna punktacja przyznana im w poszczególnych układach testu przyjęła wartość 15 pkt. Świadczy to o dużym zrównoważeniu nerwowym oraz występowaniu pełnej kontroli centralnego układu nerwowego nad przejawianymi reakcjami. Wprawdzie charakteryzowała nieco niższa niż średnia punktacja w kolejnych układach testu lękliwości, jednak różnica ta nie była statystycznie istotna. Nieznacznie wyższy poziom pobudliwości stwierdzony u ogierów można interpretować oddziaływaniem hormonów męskich, których obecność w organizmie samców warunkuje większy stopień ich pobudzenia i chęć dominacji. Ogólnie można stwierdzić, że wyniki, jakie uzyskały kuce felińskie w teście lękliwości, kwalifikują je jako populację o wysokim zrównoważeniu reakcji nerwowych, pożądanym przy ich codziennej obsłudze, pielęgnacji oraz użytkowaniu, zwłaszcza przez dzie- 30 przegląd hodowlany nr 3/2013
3 Tabela 3 Wskaźniki wydajności ruchu w stępie i kłusie ogierów (n=5) i klaczy (n=16) w typie kuca felińskiego Chód tęp Kłus długość kroku Wskaźniki wydajności ruchu prędkość ruchu częstotliwość kroków (m) (m/s) na minutę 1,45 1,48 1,84 2,09 0,12 0,12 0,19 0,16 1,06 1,28 1,56 1,93 1,60 1,62 2,18 2,27 1,42 1,55 2,98 3,09 0,16 0,16 0,50 0,77 0,97 1,43 2,26 1,83 1,61 1,85 4,00 3,89 59,84 63,63 96,72 95,51 6,85 8,34 8,31 5,88 52,17 53,09 81,08 74,07 84,50 117,64 89,55 103,40 bezwzględnych, jak i w stosunku do wysokości w kłębie [7]. Średnią wartość indeksu kroku ustalono wówczas w granicach 110% wysokości w kłębie ocenianych kuców felińskich. Największą efektywnością stępa w cytowanych badaniach Kolstrunga wykazały się i pochodzące od koników polskich (113,1% i 112,0%). Badania obczaka [10] prowadzone na konikach polskich, będących jedną z wyjściowych ras użytych do wytworzenia kuców felińskich, wykazały średnią długość ich kroku w stępie w granicach 1,45-1,62 m (średnio 1,52 m). W kłusie długość ich kroku wahała się w granicach 2,03-2,33 m, przy średniej 2,21 m. ci, młodzież, jak również szeroko pojętą grupę osób o niewielkich kwalifikacjach i umiejętnościach jeździeckich. Badania Budzyńskiego i wsp. z roku 1990 [2] prowadzone na klaczach huculskich, należących do jednej z ras biorących udział w wytworzeniu kuca felińskiego, wykazały ich znaczną pobudliwość nerwową. W układzie optycznym testu lękliwości ich średnia łączna punktacja wynosiła 12,47 ±4,75 pkt. Bardzo zbliżone wyniki w cytowanych badaniach uzyskały (12,80 ±3,77 pkt.) i (12,39 ±4,52 pkt.) rasy konik polski, która to rasa również miała duży udział w wytworzeniu populacji kuca felińskiego. Jak podaje Kolstrung [6], kuce felińskie żywo reagują na bodźce zewnętrzne, co jest cechą bardzo pożądaną w treningu i użytkowaniu koni pod siodłem. Jednak w ich populacji często występują osobniki bardzo pobudliwe oraz charakteryzujące się nadmierną płochliwością. Badania własne nie wykazały tego typu zachowań. Być może wpływ na to miała właściwa opieka podczas odchowu oraz fachowość w postępowaniu z końmi i kształtowaniu cech ich behawioru przy codziennej obsłudze i użytkowaniu. W tabeli 3. zestawiono wskaźniki wydajności ruchu kuców felińskich w stępie i kłusie. U klaczy długość kroku w stępie wynosiła 1,45 ±0,12 m, zaś u ogierów 1,48 ±0,12 m. Podobnie w kłusie charakteryzował nieznacznie dłuższy krok (2,09 ±0,16 m) niż (1,84 ±0,19 m). Zaobserwowane różnice w średnich wartościach powyższego wskaźnika dla obu płci, zarówno w stępie jak i kłusie, były statystycznie nieistotne. Podobne wyniki uzyskał Kolstrung, w którego badaniach w stępie, pod jeźdźcem charakteryzował krok o długości 137,4 cm, zaś 141,4 cm. W kłusie uzyskały średnie długości kroku mniejsze niż, zarówno w wartościach Fot. 1. Kuc feliński w teście lękliwości, wg metody Budzyńskiego (przejście) Tabela 4 Zestawienie średnich pomiarów tętna (ud./min) u badanych kuców felińskich w teście lękliwości Klacze (n=16) Ogiery (n=5) na placu W teście optycznym W teście akustycznym W teście optyczno-akustycznym 58,50 22,18 33,00 114,00 87,06 30,67 45,00 164,00 73,12 11,66 52,00 92,00 81,50 30,13 46,00 167,00 49,40 18,55 33,00 80,00 92,80 34,30 59,00 147,00 71,80 27,14 31,00 95,00 74,20 23,43 40,00 9 Fot. 2. Kuc feliński w teście lękliwości, wg metody Budzyńskiego (powrót) Średnia częstotliwość kroków na minutę w stępie u ocenianych w badaniach własnych kuców felińskich wynosiła 59,84 ±6,85 u klaczy i 63,63 ±8,34 u ogierów. W kłusie częstotliwości kroków na minutę u obu płci różniły się nieznacznie, przyjmując wartości 96,72 ±8,31 u klaczy i 95,51 ±5,88 u ogierów. Pod względem szybkości ruchu, zarówno w stępie jak i w kłusie, korzystniej wypadły (tab. 3). Jednak również w przypadku tego wskaźnika efektywności ruchu nie odnotowano istotnego wpływu płci na jego wartość. Oceniając kompleksowo u badanych koni jakość ruchu w stępie i kłusie, stwierdzono, że jest on dostatecznie płynny i wydajny, korzystny dla szerokiego spektrum różnorodnych form użytkowania kuców felińskich. Odnotowane w tej grupie rasowej wskaźniki charakteryzujące podstawowe chody przyjęły wartości pożądane zarówno dla odpowiedniego komfortu jazdy pod siodłem, jak też znacznego tempa efektywnej pracy w zaprzęgu. W zakresie wydolności fizjologicznej, wyrażonej zmianami wartości tętna w sytuacji wysiłku i stresu, oceniane kuce wypadły bar- przegląd hodowlany nr 3/
4 Tabela 5 Zestawienie współczynników korelacji (r y ) pomiędzy wynikami testów lękliwości u badanych koni a poziomem ich tętna (ud./min) w testach przed testem w układzie optycznym w układzie akustycznym w układzie optyczno- -akustycznym Test optyczny przejście (w pkt.) powrót (w pkt.) 0,001 0,008 0,008 0,119 0,158 0,158 0,263 0,355 0,355 0,232 0,211 0,211 Test akustyczny przejście (w pkt.) powrót (w pkt.) Test optyczno- -akustyczny przejście (w pkt.) powrót (w pkt.) Istotne przy P 0,05 0,275 0,061 0,185 0,012 0,034 0,013 0,276 0,210 0,262 0,205 0,015 0,096 0,435 0,457 0,478 0,378 0,329 0,369 0,270 0,254 0,282 0,272 0,095 0,189 Fot. 3. Pomiar tętna u klaczy kuc feliński Tabela 6 Zestawienie współczynników korelacji (r y ) pomiędzy wynikami testów lękliwości (w punktach) badanych koni a wskaźnikami ruchu w stępie i kłusie Układ optyczny Układ akustyczny Test optyczno-akustyczny Płeć Istotne przy P 0,05, Istotne przy P 0,01 długość kroku (m) 0,651 0,570 0,702 0,581 0,730 0,744 tęp prędkość (m/s) 0,481 0,543 0,300 0,550 0,315 0,476 częstotliwość kroków/min 0,567 0,814 0,455 0,824 długość kroku (m) 0,311 0,236 0,298 0,433 0,666 0,047 0,870 0,289 dzo korzystnie (tab. 4). początkowe, mierzone w chwili rozpoczęcia badań, wynosiło u klaczy 58,50 ±22,18 ud./min, zaś u ogierów 49,40 ±18,55 ud./ Jego przyrost u obu płci podczas testów był dość ograniczony. Średnie wartości tego wskaźnika w kolejnych układach testu lękliwości, zarówno u klaczy jak i ogierów, oscylowały w granicach 71,80 ±27,14 ud./min u ogierów w układzie akustycznym do 92,80 ±34,30 ud./min w układzie optycznym. Porównując przyrosty liczby uderzeń serca na minutę, jakie wystąpiły w poszczególnych układach testu lękliwości można stwierdzić, że stresorem intensywniej oddziaływującym zarówno na, jak i (powodującym większy przyrost wartości tętna) był ruchomy bodziec optyczny (układ optyczny testu lękliwości). Zależności zachodzące pomiędzy zmianami wartości tętna a punktacją przyznaną badanym koniom w kolejnych układach testu lękliwości uwidaczniają współczynniki korelacji zestawione w tabeli 5. Ich statystyczna istotność wystąpiła wprawdzie tylko w akustycznym układzie testu lękliwości, jednak ujemne wartości współczynników odnotowane dla wszystkich układów testu wskazują na wyraźną tendencję wzrostu wartości tętna u osobników o dużym stopniu pobudliwości nerwowej, to jest tych, które w teście otrzymywały niższe oceny punktowe. Jako inny, łatwo mierzalny wskaźnik pozwalający ocenić stopień zrównoważenia nerwowego badanych kuców, można przyjąć podstawowe wskaźniki wyrażające efektywność ich chodów, a zwłaszcza długość kroku oraz jego częstotliwość na minutę. Potwierdzeniem powyższego stwierdzenia są statystycznie istotne wartości współczynników korelacji (r y ) zachodzących pomiędzy punktacją w poszczególnych układach testu lękliwości a długością kroku (korelacja dodatnia) oraz punktacją i częstotliwością kroku na minutę (korelacja ujemna) u klaczy (tab. 6). Tezę tę potwierdzają również proste i równania regresji zamieszczone na rysunkach 1-6. Wynika z nich jednoznacznie, że wyższy poziom zrównoważenia nerwowego, wyrażony punktacją we wszystkich układach testu lękliwości, charakteryzuje osobniki o dłuższym kroku i mniejszej jego częstotliwości na minutę, w porównaniu z mniej zrównoważonymi. Podobne zależności wykazały badania apuły i wsp. [9] oraz badania własne [5]. Także Pruski [8], powołując się na wyniki badań prowadzonych przez Jakowlewa na rasie koni pełnej krwi angielskiej, stwierdził występowanie zbliżonych zależności pomiędzy cechami układu nerwowego konia a wydajnością jego chodów. Podsumowując należy stwierdzić, że kuce felińskie charakteryzują się wysokim stopniem zrównoważenia reakcji nerwowych, co predysponuje je do wszechstronnego, bezpiecznego i efektywnego użytkowania. Przemawia za tym także znaczna wydajność ich ruchu zarówno w stępie, jak i kłusie. Podstawowe wskaźniki wyrażające efektywność chodów, takie jak długość i częstotliwość kroku oraz prędkość ruchu, przyjmują u kuców felińskich wartości zbliżone do ustalonych dla hucułów i koników polskich. Wykazane podczas przeprowadzonych badań zależności, zachodzące pomiędzy jakością cech psychicznych a wartością wskaźników wyrażających efektywność stępa i wartością tętna, pozwalają na ich wykorzystanie do rozszerzenia i zobiektywizowania oceny behawioralnej koni. Literatura: 1. Budzyński M., 1983 Med. Weter. 40(3), Budzyński M., łomka Z., ołtys L., 1990 Annales UMC, sec. EE, vol. VIII, 17, Budzyński M., ołtys L., łomka Z., Rudziński K., Kamieniak J., Chmiel K., 1994 Annales UMC, sec. EE, vol. XII, 19, Kłus prędkość (m/s) 0,308 0,718 0,212 0,806 0,071 0,709 częstotliwość kroków/min 0,249 0,960 0,088 0,916 0,097 0, Kamieniak J., 2006 Rozprawy Naukowe, z Wyd. AR Lublin. 6. Kolstrung R., 1999 Analiza wyników doświadczalnych prób użytkowości kuców felińskich, arabokoników i koników polskich oraz ocena ich praktycznego wykorzystania. Rozprawa habilitacyjna. AR Lublin. 7. Kolstrung R., trzelec K., Goleman M., Pałys M., 2005 Annales UMC, sec. EE, vol. XXIII, 26, Pruski W., 1960 Hodowla koni (t. I). PWRiL, Warszawa. 9. apuła M., Budzyńska M., Kamieniak J., Krupa W., Hetman M., Zamoyska A., 2004 Annales UMC, sec. EE, vol. XXII, 31, obczak Z., Jodkowska E., Langa B., Miszkowicz D., 1984 Zesz. Nauk. AR Wrocław, Zoot., XXVII, 150, Walkowicz E., Cywińska L., 2000 Wykorzystanie koni huculskich w rekreacji jeździeckiej. Wyd. IZ Kraków. 32 przegląd hodowlany nr 3/2013
5 Rys. 1. Proste i równania regresji oraz wartości współczynników korelacji i regresji pomiędzy wynikami układu optycznego testu lękliwości i długości kroku w stępie Rys. 4. Proste i równania regresji oraz wartości współczynników korelacji i regresji pomiędzy wynikami układu optycznego testu lękliwości i częstotliwości kroków w stępie Rys. 2. Proste i równania regresji oraz wartości współczynników korelacji i regresji pomiędzy wynikami układu akustycznego testu lękliwości i długości kroku w stępie Rys. 5. Proste i równania regresji oraz wartości współczynników korelacji i regresji pomiędzy wynikami układu akustycznego testu lękliwości i częstotliwości kroków w stępie Rys. 3. Proste i równania regresji oraz wartości współczynników korelacji i regresji pomiędzy wynikami układu optyczno-akustycznego testu lękliwości i długości kroku w stępie Rys. 6. Proste i równania regresji oraz wartości współczynników korelacji i regresji pomiędzy wynikami układu optyczno-akustycznego testu lękliwości i częstotliwości kroków w stępie przegląd hodowlany nr 3/
6 Behaviour and performance assessment in Felin Pony ummary The study included assessment of mental traits quality, movement and physiological efficiency in 16 mares and 5 stallions of Felin Pony. Mental traits were evaluated using fearfulness test by Budzyński method. During tests the heart rate (beats/min) was measured using electronic monitor apparatus Hippocard-Polar port Tester PEH High level of nervous balance in the eamined horses was found that allows for their versatile, safe and effective performance. Total mean point score of fearfulness test in optic scheme was ±1.79 in mares and it was higher by 0.80 points in comparison with stallions (18.20 ±2.05 points). Quite high Felin Pony movement efficiency in walk and trot epressed by length and frequency of step as well as movement speed is similar to movement traits found in Hucul and Polish Konik horses. The dependences between mental traits quality, walk efficiency and heart rate can be employed for more etended and objective assessment of horse behaviour. KEY WORD: nervous irritability, movement efficiency, Felin Pony 34 Czy hodowlane zwierzęta futerkowe różnią się od dziko żyjącej norki, lisa pospolitego i jenota? wstępne wyniki badań* Grażyna Jeżewska-Witkowska, Iwona Rozempolska- -Rucińska, Brygida Ślaska, Kornel Kasperek, Andrzej Jakubczak, Beata Horecka, ylwia Nisztuk Katedra Biologicznych Podstaw Produkcji Zwierzęcej UP w Lublinie Zwierzęta futerkowe utrzymywane są w chowie fermowym od ponad 100 lat. Z faktem tym wiąże się stopniowy proces ich udomowienia, z którego wynika szereg zmian zarówno w fizjologii, morfologii, jak i behawiorze poszczególnych gatunków. Typowymi zmianami obserwowanymi w procesie domestykacji jest zwiększenie zmienności wielu cech umaszczenia, wielkości zwierzęcia, jego budowy, zanik sezonowości w rozrodzie, czy też zmniejszenie mózgu i skrócenie części twarzowej czaszki. Istotnym elementem jest też wygaśnięcie instynktu ucieczki przed człowiekiem i uzależnienie pokarmowe od niego. Widoczne zmiany są zwykle wynikiem dryfu genetycznego, mutacji, selekcji i stopnia zinbredowania. Bardzo ważną rolę w procesie udomowienia odgrywa człowiek, poprzez świadomie prowadzoną pracę hodowlaną i związane z tym zmiany w genotypie zwierząt. W ostatnich latach hodowla zwierząt futerkowych budzi znaczne kontrowersje. Uwzględniając zarówno dobro zwierząt, jak również ich rolę i znaczenie w ekosystemie, należałoby obecnie dokładnie zweryfikować, jak bardzo zaawansowany jest proces domestykacji mięsożernych zwierząt futerkowych. Tym bardziej, iż można się spotkać z opinią, że dziko żyjące populacje tworzone są przez zwierzęta wydostające się z ferm. Natomiast pilotażowe badania wskazują, że proces udomowienia sięga na tyle głęboko, że populacje dziko żyjące i fermowe są już od siebie znacznie różne. Obecnie konieczna jest odpowiedź na pytanie, w jakim stopniu proces udomowienia wpłynął na biologię i behawior tych zwierząt. Próbę opracowania tych zagadnień podjęto w projekcie rozwojowym kierowanym przez prof. dr hab. Grażynę Jeżewską-Witkowską z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie, przy współudziale wielu jednostek naukowych: Instytutu Zootechniki PIB, Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w zczecinie, Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Wydziału Medycyny Weterynaryjnej UP w Lublinie, Uniwersytetu Rzeszowskiego. Celem badań zaplanowanych w projekcie jest porównanie poziomu wybranych cech fenotypowych, cytogenetycznych i genetycznych w populacjach hodowlanych i dziko żyjących norek amerykańskich, jenotów i lisów pospolitych, w tym: określenie różnic w budowie przewodu pokarmowego, jego poszczególnych odcinków u zwierząt hodowlanych i dziko żyjących; wykazanie, w jakim stopniu hodowle fermowe wybranych gatunków spowodowały zmiany w funkcjonowaniu ich przewodu pokarmowego w porównaniu do dziko żyjących protoplastów; ocena liczebności populacji zwierząt dziko żyjących metodą całorocznej obserwacji oraz ich zagęszczenia i penetracji w terenie; wybór markerów chromosomowych u norek, lisów pospolitych i jenotów hodowlanych oraz dziko żyjących, ocena ich polimorfizmu oraz porównanie obserwowanych form polimorficznych w celu odróżnienia zwierząt hodowlanych i dziko żyjących; określenie różnic w sekwencjach nukleotydowych wybranych genów oraz podobieństw i różnic genetycznych pomiędzy populacjami zwierząt dziko żyjących i hodowlanych na podstawie analizy wybranych sekwencji mikrosatelitarnych i polimorfizmu genów; porównanie poziomu wybranych cech układu powłokowego u zwierząt hodowlanych i dziko żyjących, określenie zależności i różnic między parametrami skór futrzarskich, które pozwoli stwierdzić, w jakim kierunku przebiegał proces przekształcenia cech układu powłokowego w wyniku domestykacji. Tak szeroki zakres badań i ocena zwierząt pozwoli w przyszłości na opracowanie zestawu norm umożliwiających klasyfikację zwierząt na hodowlane lub wolno żyjące. Na obecnym etapie badań nie można jeszcze uzyskać jednoznacznych odpowiedzi na wszystkie postawione pytania, jednak pewne elementy domestykacji zaznaczają się wyraźnie. Jedną z najbardziej złożonych struktur w organizmie jest czaszka. Istnieją zależności pomiędzy jej budową a pozostałymi elementami organizmu. Jest to także struktura, która ulega zmianom właśnie w procesie domestykacji, a różnice w jej budowie są podstawą w taksonomii gatunków. tąd też jako jeden z pierwszych elementów przebadano różnice w budowie czaszki zwierząt dziko żyjących i fermowych. Wykazano, że czaszki zwierząt hodowlanych charakteryzowały się znacznie większymi rozmiarami. Jednak najciekawszym spostrzeżeniem było stwierdzenie zmian w ich kształcie. twierdzono zmniejszanie się mózgoczaszki i trzewioczaszki, co wskazuje na postępujący proces udomowienia. Wyniki badań przeprowadzonych w ramach projektu wykazały również zmiany zachodzące w obrębie żuchwy, długości przewodu pokarmowego, a także jego funkcjonowaniu. elekcja w kierunku wyższej produkcyjności zaowocowała zmianą metabolizmu i podwyższeniem strawności składników pokarmowych u zwierząt hodowlanych [3]. Jednym z priorytetowych zagadnień jest ocena zmienności genetycznej populacji hodowlanych i dziko żyjących. elekcja prowadzona w kolejnych pokoleniach przyczyniła się do zmian fenotypowych zwierząt, między innymi zwiększenia rozmiarów ciała, poprawy jakości okrywy włosowej, czy też pojawienia się licznych odmian barwnych nie występujących w środowisku naturalnym. Odzwier- przegląd hodowlany nr 3/2013
CECHY ILOŚCIOWE PARAMETRY GENETYCZNE
CECHY ILOŚCIOWE PARAMETRY GENETYCZNE Zarządzanie populacjami zwierząt, ćwiczenia V Dr Wioleta Drobik Rodzaje cech Jakościowe o prostym dziedziczeniu uwarunkowane zwykle przez kilka genów Słaba podatność
Bardziej szczegółowoZarządzanie populacjami zwierząt. Parametry genetyczne cech
Zarządzanie populacjami zwierząt Parametry genetyczne cech Teoria ścieżki zależność przyczynowo-skutkowa X p 01 Z Y p 02 p 01 2 + p 02 2 = 1 współczynniki ścieżek miary związku między przyczyną a skutkiem
Bardziej szczegółowoWYNIKI PRÓB DZIELNOŚCI KLACZY KONI RAS SZLA- CHETNYCH PRZEPROWADZONCH W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W LATACH
Acta Sci. Pol., Zootechnica 7 (3 4) 2008, 11 18 WYNIKI PRÓB DZIELNOŚCI KLACZY KONI RAS SZLA- CHETNYCH PRZEPROWADZONCH W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W LATACH 2002 2007 Magdalena Drewka Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy
Bardziej szczegółowoTemperament i charakter: ocena u koni
http://www.theequinest.com/horses-and-their-kids/ Temperament i charakter: ocena u koni Dr inż. Aleksandra Górecka-Bruzda Zakład Zachowania się Zwierząt Instytut Genetyki i Hodowli Zwierząt PAN w Jastrzębcu
Bardziej szczegółowoSzacowanie wartości hodowlanej. Zarządzanie populacjami
Szacowanie wartości hodowlanej Zarządzanie populacjami wartość hodowlana = wartość cechy? Tak! Przy h 2 =1 ? wybitny ojciec = wybitne dzieci Tak, gdy cecha wysokoodziedziczalna. Wartość hodowlana genetycznie
Bardziej szczegółowoANALIZA ZMIAN W POPULACJI KONI FIORDZKICH W POLSCE Angelika Cieśla, Joanna Ignor, Grzegorz Fragstein-Niemsdorff
Acta Sci. Pol., Zootechnica 9 (4) 2010, 57 62 ANALIZA ZMIAN W POPULACJI KONI FIORDZKICH W POLSCE Angelika Cieśla, Joanna Ignor, Grzegorz Fragstein-Niemsdorff Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny
Bardziej szczegółowoSprawozdanie z działalności Komisji Polskiej Księgi Stadnej Kuców. Sporządził Przewodniczący Komisji Dr hab. Ryszard Kolstrung
Sprawozdanie z działalności Komisji Polskiej Księgi Stadnej Kuców Sporządził Przewodniczący Komisji Dr hab. Ryszard Kolstrung Komisja powołana przez Zarząd PZHK w październiku 2012r. działała w następującym
Bardziej szczegółowoA N N A L E S U N I V E R S I T A T I S M A R I A E C U R I E - S K Ł O D O W S K A L U B L I N P O L O N I A
A N N A L E S U N I V E R S I T A T I S M A R I A E C U R I E - S K Ł O D O W S K A L U B L I N P O L O N I A VOL. XXIV, 37 SECTIO EE 2006 Instytut Nauk Rolniczych w Zamociu Zakład Hodowli i Uytkowania
Bardziej szczegółowoJaki koń jest nie każdy widzi - genomika populacji polskich ras koni
Jaki koń jest nie każdy widzi - genomika populacji polskich ras koni Gurgul A., Jasielczuk I., Semik-Gurgul E., Pawlina-Tyszko K., Szmatoła T., Bugno-Poniewierska M. Instytut Zootechniki PIB Zakład Biologii
Bardziej szczegółowoz wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej
INFORMACJA z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej Tytuł zadania: Analiza zmienności cech użytkowych i reprodukcyjnych w hodowlanych populacjach wybranych rodów kur,
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE MERYTORYCZNE. z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej
SPRAWOZDANIE MERYTORYCZNE z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej zrealizowanego na podstawie decyzji Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi nr 10/2016, znak: ŻWeoz/ek-8628-30/2016(1748),
Bardziej szczegółowoWSPÓŁZALEŻNOŚĆ MIĘDZY DWOMA SYSTEMAMI BONITACJI POKROJU OGIERÓW PÓŁKRWI A WYNIKAMI OFICJALNYCH PRÓB DZIELNOŚCI *
Rocz. Nauk. Zoot., T. 37, z. 1. (2010) 13 31 WSPÓŁZALEŻNOŚĆ MIĘDZY DWOMA SYSTEMAMI BONITACJI POKROJU OGIERÓW PÓŁKRWI A WYNIKAMI OFICJALNYCH PRÓB DZIELNOŚCI * M a r i a n K a p r oń 1, I w o n a J a n c
Bardziej szczegółowoA N N A L E S U N I V E R S I T A T I S M A R I A E C U R I E - S K Ł O D O W S K A L U B L I N P O L O N I A
A N N A L E S U N I V E R S I T A T I S M A R I A E C U R I E - S K Ł O D O W S K A L U B L I N P O L O N I A VOL. XXIV, 34 SECTIO EE 2006 Zakład Produkcji Zwierzcej, Wydział Biologiczno-Rolniczy Uniwersytetu
Bardziej szczegółowoINFORMACJA. z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej
INFORMACJA z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej Tytuł zadania: Analiza zmienności cech użytkowych i reprodukcyjnych oraz jakości jaj wylęgowych hodowlanych populacji
Bardziej szczegółowoDz.U. 1999 Nr 45 poz. 450 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I GOSPODARKI ŻYWNOŚCIOWEJ
Kancelaria Sejmu s. 1/1 Dz.U. 1999 Nr 45 poz. 450 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I GOSPODARKI ŻYWNOŚCIOWEJ z dnia 20 kwietnia 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia ksiąg i rejestrów zwierząt
Bardziej szczegółowoINFORMACJA. z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej
INFORMACJA z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej Tytuł zadania: Analiza zmienności cech użytkowych i reprodukcyjnych oraz jakości jaj wylęgowych hodowlanych populacji
Bardziej szczegółowoINFORMACJA. z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej
INFORMACJA z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej Tytuł zadania: Analiza zmienności cech użytkowych i reprodukcyjnych oraz jakości jaj wylęgowych hodowlanych populacji
Bardziej szczegółowoZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ I MASĄ CIAŁA RODZICÓW I DZIECI W DWÓCH RÓŻNYCH ŚRODOWISKACH
S ł u p s k i e P r a c e B i o l o g i c z n e 1 2005 Władimir Bożiłow 1, Małgorzata Roślak 2, Henryk Stolarczyk 2 1 Akademia Medyczna, Bydgoszcz 2 Uniwersytet Łódzki, Łódź ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 13 sierpnia 2019 r. Poz. 1522
Warszawa, dnia 13 sierpnia 2019 r. Poz. 1522 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 1 sierpnia 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie stawek dotacji przedmiotowych dla różnych
Bardziej szczegółowoSprawozdanie z działalności Komisji Polskiej Księgi Stadnej Kuców
Lublin 18.03.2014 Sprawozdanie z działalności Komisji Polskiej Księgi Stadnej Kuców Komisja powołana przez Zarząd PZHK w paździemiku 2012r. działała w następującym składzie Dr hab. Ryszard Kolstrung -
Bardziej szczegółowoZasady tworzenia i wykorzystania puli premii hodowlanych w ramach funduszu PZHK w 2016 r.
Zasady tworzenia i wykorzystania puli premii hodowlanych w ramach funduszu PZHK w 2016 r. Premie dla młodych koni Fundusz utworzony na szczeblu PZHK, w wysokości 134.000 zł, będzie wykorzystany na nagradzanie
Bardziej szczegółowoWnioskowanie statystyczne. Statystyka w 5
Wnioskowanie statystyczne tatystyka w 5 Rozkłady statystyk z próby Próba losowa pobrana z populacji stanowi realizacje zmiennej losowej jak ciąg zmiennych losowych (X, X,... X ) niezależnych i mających
Bardziej szczegółowoOCENA BEHAWIORALNA KONI PÓŁKRWI I CZYSTEJ KRWI ARABSKIEJ PODDANYCH PRÓBOM DZIELNOŚCI NA TORZE WYŚCIGÓW KONNYCH
Acta Sci. Pol., Zootechnica 6 (3) 2007, 19 24 OCENA BEHAWIORALNA KONI PÓŁKRWI I CZYSTEJ KRWI ARABSKIEJ PODDANYCH PRÓBOM DZIELNOŚCI NA TORZE WYŚCIGÓW KONNYCH Katarzyna Kamińska, Henryk Geringer de Oedenberg,
Bardziej szczegółowoMETODY STATYSTYCZNE W BIOLOGII
METODY STATYSTYCZNE W BIOLOGII 1. Wykład wstępny 2. Populacje i próby danych 3. Testowanie hipotez i estymacja parametrów 4. Planowanie eksperymentów biologicznych 5. Najczęściej wykorzystywane testy statystyczne
Bardziej szczegółowoINFORMACJA. z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej
INFORMACJA z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej Tytuł zadania: Analiza zmienności cech użytkowych i reprodukcyjnych oraz jakości jaj wylęgowych hodowlanych populacji
Bardziej szczegółowoREGULAMIN oceny koni oraz nagradzania właścicieli na XXIX Narodowej Wystawie Zwierząt Hodowlanych
REGULAMIN oceny koni oraz nagradzania właścicieli na XXIX Narodowej Wystawie Zwierząt Hodowlanych 1 Na XXIX Narodowej Wystawie Zwierząt Hodowlanych, zwanej dalej Wystawą, mogą być wystawiane następujące
Bardziej szczegółowoProf. dr hab. Jędrzej Krupiński INSTYTUT ZOOTECHNIKI PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY
Prof. dr hab. Jędrzej Krupiński INSTYTUT ZOOTECHNIKI PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY 1 W 1999 r. objęto systemem dopłat realizacje programów ochrony zasobów genetycznych zwierząt gospodarskich obejmujące:
Bardziej szczegółowoA N N A L E S U N I V E R S I T A T I S M A R I A E C U R I E - S K Ł O D O W S K A L U B L I N P O L O N I A
A N N A L E S U N I V E R S I T A T I S M A R I A E C U R I E - S K Ł O D O W S K A L U B L I N P O L O N I A VOL. XXIV, 25 SECTIO EE 2006 Katedra Etologii i Podstaw Technologii Produkcji Zwierzcej Wydziału
Bardziej szczegółowoLiczebność populacji norek różnych odmian barwnych hodowanych na fermach objętych oceną wartości użytkowej i hodowlanej w latach
Wiadomości Zootechniczne, R. LIV (2016), 2: 3 15 Liczebność populacji norek różnych odmian barwnych hodowanych na fermach objętych oceną wartości użytkowej i hodowlanej w latach 1999 2013 Natasza Święcicka,
Bardziej szczegółowoStruktura rzeczowa treningu sportowego
Selekcja sportowa Struktura rzeczowa treningu sportowego zbiór informacji o zawodniku, planowanie, kształtowanie sprawności motorycznej, kształtowanie techniki, kształtowanie taktyki, przygotowanie psychiczne
Bardziej szczegółowoKRAJOWE CENTRUM HODOWLI ZWIERZĄT
KRAJOWE CENTRUM HODOWLI ZWIERZĄT HJ^i^^ W WARSZAWIE NATIONAL ANIMAL BREEDING CENTRĘ 15^^^^ 01-142 Warszawa, ul. Sokołowska 3 Tel:+48(22)632-01-42; 632-01-59 Fax+48(22)632-01-15 e_mail:kchz@kchz.agro.pl
Bardziej szczegółowoOCENA MOśLIWOŚCI WYKORZYSTANIA HODOWLI ŚWIŃ RASY ZŁOTNICKIEJ
ASSESSMENT OF POTENTIAL FOR ZŁOTNICKA SPOTTED PIG BREEDING IN ORGANIC FARMS OCENA MOśLIWOŚCI WYKORZYSTANIA HODOWLI ŚWIŃ RASY ZŁOTNICKIEJ PSTREJ W GOSPODARSTWACH EKOLOGICZNYCH Janusz Tomasz Buczyński (1),
Bardziej szczegółowoWyniki badań z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej.
Wyniki badań z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej. Tytuł zadania: Analiza zmienności cech użytkowych i reprodukcyjnych oraz jakości jaj wylęgowych hodowlanych populacji
Bardziej szczegółowoKRAJOWE CENTRUM HODOWLI ZWIERZĄT NATIONAL ANIMAL BREEDING CENTRE HODOWLA ZWIERZĄT FUTERKOWYCH W 2013 ROKU
KRAJOWE CENTRUM HODOWLI ZWIERZĄT NATIONAL ANIMAL BREEDING CENTRE HODOWLA ZWIERZĄT FUTERKOWYCH W 0 ROKU WARSZAWA 04 SPIS TREŚCI I. OCENA WARTOŚCI UŻYTKOWEJ I HODOWLANEJ II.. WYNIKI OCENY FENOTYPU II.. WYNIKI
Bardziej szczegółowoSprawozdanie z działalności Komisji Polskiej Księgi Stadnej Kuców
Sprawozdanie z działalności Komisji Polskiej Księgi Stadnej Kuców Komisja powołana przez Zarząd PZHK w październiku 2012r. działała w następującym składzie Dr hab. Ryszard Kolstrung Przewodniczący; hodowca
Bardziej szczegółowoINFORMACJA. z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej
INFORMACJA z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej Tytuł zadania: Analiza zmienności cech użytkowych i reprodukcyjnych w hodowlanych populacjach wybranych rodów kur,
Bardziej szczegółowoStacja Zasobów Genetycznych Drobiu Wodnego w Dworzyskach. Recenzja rozprawy doktorskiej. pt. ANALIZA CECH MIĘSNYCH WYBRANYCH GRUP KACZEK PEKIN ZE STAD
Poznań, 12.04.2018 dr hab. Mirosław Lisowski Instytuty Zootechniki PIB Zakład Doświadczalny Kołuda Wielka Stacja Zasobów Genetycznych Drobiu Wodnego w Dworzyskach 62-035 Kórnik k. Poznania Tel. 61 817-02-25
Bardziej szczegółowoKatedra Biotechnologii i Genetyki Zwierząt, Wydział Hodowli i Biologii Zwierząt, UTP w Bydgoszczy
Temat: Weryfikacja hipotez statystycznych dla jednej i dwóch średnich. MS EXCEL Do weryfikacji różnic między dwiema grupami jednostek doświadczalnych w MS Excelu wykorzystujemy funkcję o nazwie T.TEST.
Bardziej szczegółowoBONITA (klacz, ur. 2002) Matka: Miss Ty Ojciec: Pablo
BONITA (klacz, ur. 2002) Matka: Miss Ty Ojciec: Pablo Bardzo urodziwa klacz o długiej grzywie i ciekawym umaszczeniu. Klacz wykorzystywana głównie jako matka hodowlana, gdyż daje wspaniałe źrebaki. Przeszła
Bardziej szczegółowokolei kury sussex (S-66) wyhodowano w Wielkiej Brytanii, w hrabstwie Sussex. Do Polski ptaki te sprowadzono z Danii, w ramach darów UNRRA.
INFORMACJA z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej Tytuł zadania: Analiza zmienności cech użytkowych i reprodukcyjnych w hodowlanych populacjach wybranych rodów kur,
Bardziej szczegółowoAnaliza porównawcza wyników próby dzielności ogierów śląskich nowe podejście
ANNALES UMCS VOL. XXXV(2) SECTIO EE ZOOTECHNICA 2017 CC BY NC ND DOI: 10.24326/jasbb.2017.2.5 Katedra Hodowli i Użytkowania Koni, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 13, 20-950 Lublin, e-mail:
Bardziej szczegółowoWielkość dziennego obrotu w tys. zł. (y) Liczba ekspedientek (x) 6 2 4 5,5 6,6
Zad. 1. Zbadano wydajność odmiany pomidorów na 100 poletkach doświadczalnych. W wyniku przeliczeń otrzymano przeciętną wydajność na w tonach na hektar x=30 i s 2 x =7. Przyjmując, że rozkład plonów pomidora
Bardziej szczegółowoSprawozdanie Komisji Ksiąg Stadnych Koni ras sp i wlkp. z działalności w latach
Sprawozdanie Komisji Ksiąg Stadnych Koni ras sp i wlkp. z działalności w latach 2006-2011 Prace Komisji koncentrowały się na doskonaleniu i wdrażaniu krajowych programów hodowli koni ras sp i wielkopolskiej
Bardziej szczegółowoKrajowy program hodowlany dla rasy polskiej czarno-białej
1 Krajowy program hodowlany dla rasy polskiej czarno-białej Cel hodowlany Celem realizacji programu jest odtworzenie i zachowanie bydła mlecznego rasy polskiej czarno-białej w typie dwustronnie użytkowym
Bardziej szczegółowoFundacja Sportowo-Edukacyjna Infinity. OPRACOWANE WYNIKÓW WROCŁAWSKIEGO TESTU SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ (Badania: październik maj 2016)
Fundacja Sportowo-Edukacyjna Infinity www.wroclaw.pl OPRACOWANE WYNIKÓW WROCŁAWSKIEGO TESTU SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ (Badania: październik 2015 - maj 2016) Opracowali: dr inż. Krzysztof Przednowek mgr inż.
Bardziej szczegółowoMateriał i metody. Wyniki
Abstract in Polish Wprowadzenie Selen jest pierwiastkiem śladowym niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Selen jest wbudowywany do białek w postaci selenocysteiny tworząc selenobiałka (selenoproteiny).
Bardziej szczegółowoX Y 4,0 3,3 8,0 6,8 12,0 11,0 16,0 15,2 20,0 18,9
Zadanie W celu sprawdzenia, czy pipeta jest obarczona błędem systematycznym stałym lub zmiennym wykonano szereg pomiarów przy różnych ustawieniach pipety. Wyznacz równanie regresji liniowej, które pozwoli
Bardziej szczegółowoFundacja Sportowo-Edukacyjna Infinity. OPRACOWANE WYNIKÓW WROCŁAWSKIEGO TESTU SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ (Przedszkola z programu Ministerstwa Sportu)
Fundacja Sportowo-Edukacyjna Infinity OPRACOWANE WYNIKÓW WROCŁAWSKIEGO TESTU SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ (Przedszkola z programu Ministerstwa Sportu) Opracowali: dr inż. Krzysztof Przednowek mgr inż. Łukasz Wójcik
Bardziej szczegółowoZasady tworzenia i wykorzystania puli premii hodowlanych w ramach funduszu PZHK w 2017 r.
Zasady tworzenia i wykorzystania puli premii hodowlanych w ramach funduszu PZHK w 2017 r. Premie dla młodych koni Fundusz utworzony na szczeblu PZHK, w wysokości 134.000 zł, będzie wykorzystany na nagradzanie
Bardziej szczegółowoINFORMACJA. z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej
INFORMACJA z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej Tytuł zadania: : Analiza zróżnicowania hodowlanych populacji wybranych rodów kaczek na podstawie cech użytkowych i
Bardziej szczegółowoKONIE. Ewa Walkowicz
KONIE Ewa Walkowicz Islandzkie kuce WSTĘP....4 NA POLSKICH POLACH....36 POLSKIE RASY NA STADIONACH....60 ŚLĄZAKI NA DROGACH I BEZDROŻACH....84 W GÓRACH I LASACH....94 NA TORACH WYŚCIGOWYCH....116 DO PRACY
Bardziej szczegółowoMorfologiczne zróżnicowanie ciała osobników w obrębie gatunku:
Morfologiczne zróżnicowanie ciała osobników w obrębie gatunku: - różnice genetyczne - zmienne warunki środowiskowe - interakcje pomiędzy genotypem a warunkami środowiskowymi Obiekty: OOH ekstensywny poziom
Bardziej szczegółowoRozkłady statystyk z próby. Statystyka
Rozkłady statystyk z próby tatystyka Rozkłady statystyk z próby Próba losowa pobrana z populacji stanowi realizacje zmiennej losowej jak ciąg zmiennych losowych (X, X,... X ) niezależnych i mających ten
Bardziej szczegółowoFundacja Sportowo-Edukacyjna Infinity
Fundacja Sportowo-Edukacyjna Infinity OPRACOWANE WYNIKÓW WROCŁAWSKIEGO TESTU SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ (Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego) Opracowali: dr inż. Krzysztof Przednowek mgr inż. Łukasz
Bardziej szczegółowoSTATYSTYKA MATEMATYCZNA
STATYSTYKA MATEMATYCZNA 1. Wykład wstępny. Teoria prawdopodobieństwa i elementy kombinatoryki 2. Zmienne losowe i ich rozkłady 3. Populacje i próby danych, estymacja parametrów 4. Testowanie hipotez 5.
Bardziej szczegółowoZakład Ubezpieczeń Społecznych Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych
Zakład Ubezpieczeń Społecznych Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych Struktura wysokości emerytur i rent wypłacanych przez ZUS po waloryzacji i podwyższeniu świadczeń najniższych w marcu 2017
Bardziej szczegółowoCzy pozostawiać cielę z krową?
https://www. Czy pozostawiać cielę z krową? Autor: mgr inż. Joanna Soraja Tumanowicz Data: 3 lipca 2018 W dobie egzekwowania praw zwierząt słyszy się głosy krytyki odnośnie wczesnego odsadzania cieląt
Bardziej szczegółowoPoradnik dla hodowców i miłośników koni - Jerzy Fedorski
Poradnik dla hodowców i miłośników koni - Jerzy Fedorski Spis treści Wstęp Tradycje hodowlane Rola koni współcześnie Postępowanie z końmi i ich etologia Przeprowadzanie konia Ustawianie konia do oględzin
Bardziej szczegółowoINFORMACJA z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej
INFORMACJA z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej Tytuł zadania: Analiza zmienności cech użytkowych i reprodukcyjnych w hodowlanych populacjach wybranych rodów kur,
Bardziej szczegółowośredniej masie 178 g i przy zapłodnieniu 89,00 %. Gęsi te cechowały się przeżywalnością w okresie reprodukcji na poziomie średnio 88,41 %.
INFORMACJA z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej Tytuł zadania: Analiza zmienności cech użytkowych i reprodukcyjnych oraz jakości jaj wylęgowych hodowlanych populacji
Bardziej szczegółowoOcena wartości hodowlanej. Dr Agnieszka Suchecka
Ocena wartości hodowlanej Dr Agnieszka Suchecka Wartość hodowlana genetycznie uwarunkowane możliwości zwierzęcia do ujawnienia określonej produkcyjności oraz zdolność przekazywania ich potomstwu (wartość
Bardziej szczegółowoOPRACOWANIE WYNIKÓW WROCŁAWSKIEGO TESTU SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ
www.wroclaw.pl OPRACOWANIE WYNIKÓW WROCŁAWSKIEGO TESTU SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ ( badania październik 2016 maj 2017 ) Opracowali: dr inż. Krzysztof Przednowek mgr inż. Łukasz Wójcik Wrocław 2017 Spis treści
Bardziej szczegółowoTop ten,czyli... 1 / 14. Wysłany przez: z Lip 17, 2017 Tagów w: Brak tagów. Siemka. Mój kolejny wpis dotyczy TOP TEN, czyli 10 naj ras koni:
Top ten,czyli... Wysłany przez: z Lip 17, 2017 Tagów w: Brak tagów Siemka. Mój kolejny wpis dotyczy TOP TEN, czyli 10 naj ras koni: 1.Koń arabski jedna z podstawowych ras koni gorącokrwistych, uważana
Bardziej szczegółowoWPŁYW REAKCJI STRESOWYCH KRÓLIKÓW NA WSKAŹNIKI FIZJOLOGICZNE, ETOLOGICZNE I PRODUKCYJNE,
Streszczenie rozprawy doktorskiej mgr inż. Katarzyny Piechockiej-Warzecha pt.: WPŁYW REAKCJI STRESOWYCH KRÓLIKÓW NA WSKAŹNIKI FIZJOLOGICZNE, ETOLOGICZNE I PRODUKCYJNE, wykonanej pod kierunkiem: Dr hab.
Bardziej szczegółowoZasady tworzenia i wykorzystania puli premii hodowlanych w ramach funduszu hodowlanego PZHK w 2018 r.
Zasady tworzenia i wykorzystania puli premii hodowlanych w ramach funduszu hodowlanego PZHK w 2018 r. Premie dla młodych koni Fundusz utworzony na szczeblu PZHK, w wysokości 140.000 zł, będzie wykorzystany
Bardziej szczegółowoEFEKTYWNE WYKORZYSTANIE INFORMACJI O AKTYWNOŚCI DOBOWEJ KRÓW W STADACH PRODUKCYJNYCH. Piotr Wójcik Instytut Zootechniki PIB
EFEKTYWNE WYKORZYSTANIE INFORMACJI O AKTYWNOŚCI DOBOWEJ KRÓW W STADACH PRODUKCYJNYCH Piotr Wójcik Instytut Zootechniki PIB Aktywność dobowa Czynność Czas trwania (godz.) Krotność czynności Leżenie odpoczynek
Bardziej szczegółowoP R O G R A M H O D O W L I K U C Ó W I K O N I M A Ł Y C H
P R O G R A M H O D O W L I K U C Ó W I K O N I M A Ł Y C H Opracował zespół w składzie: 1) Jerzy Łukomski - Przewodniczący 2) Dr hab. Ryszard Kolstrung 3) Ewa Łobos 4) Jarosław Szymoniak Warszawa 2001
Bardziej szczegółowoINFORMACJA. z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej
INFORMACJA z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej Tytuł zadania: : Analiza zróżnicowania hodowlanych populacji wybranych rodów kaczek na podstawie cech użytkowych i
Bardziej szczegółowomgr Dorota Lasota Wpływ alkoholu etylowego na ciężkość obrażeń ofiar wypadków komunikacyjnych Streszczenie Wstęp
mgr Dorota Lasota Wpływ alkoholu etylowego na ciężkość obrażeń ofiar wypadków komunikacyjnych Streszczenie Wstęp Wypadki komunikacyjne są istotnym problemem cywilizacyjnym, społecznym i medycznym. Są jedną
Bardziej szczegółowoĆwiczenie: Wybrane zagadnienia z korelacji i regresji.
Ćwiczenie: Wybrane zagadnienia z korelacji i regresji. W statystyce stopień zależności między cechami można wyrazić wg następującej skali: Skala Guillforda Przedział Zależność Współczynnik [0,00±0,20)
Bardziej szczegółowoPROGRAM HODOWLI KUCÓW I KONI MAŁYCH
PROGRAM HODOWLI KUCÓW I KONI MAŁYCH Opracował zespół w składzie: 1) Stanisław Łukomski - Przewodniczący 2) Grażyna Kujawska 3) Teresa Pracuch 4) Jarosław Szymoniak Warszawa 2000 I. CEL HODOWLANY Szybko
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 2005
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 5 1 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Białej Podlaskiej Instytut Pielęgniarstwa Higher State Vocational School
Bardziej szczegółowo4.1. Charakterystyka porównawcza obu badanych grup
IV. Wyniki Badana populacja pacjentów (57 osób) składała się z dwóch grup grupy 1 (G1) i grupy 2 (G2). W obu grupach u wszystkich chorych po zabiegu artroskopowej rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego
Bardziej szczegółowoW statystyce stopień zależności między cechami można wyrazić wg następującej skali: n 1
Temat: Wybrane zagadnienia z korelacji i regresji W statystyce stopień zależności między cechami można wyrazić wg następującej skali: Skala Guillforda Przedział Zależność Współczynnik [0,00 0,20) Słaba
Bardziej szczegółowoKrajowy program hodowlany dla rasy polskiej czerwono-białej
1 Krajowy program hodowlany dla rasy polskiej czerwono-białej Cel hodowlany Celem realizacji programu jest odtworzenie i zachowanie bydła mlecznego rasy polskiej czerwono-białej w typie dwustronnie użytkowym
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoKwalifikacja do treningu wierzchowego ZT Bogusławice
Kwalifikacja do treningu wierzchowego ZT Bogusławice Do kwalifikacji można przedstawić ogiery rocznika 2009 oraz rocznika 2010 urodzone do 30 września. Uwaga: Ogiery urodzone w IV kwartale 2009 zaliczamy
Bardziej szczegółowoINFORMACJA. z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej
INFORMACJA z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej Tytuł zadania: : Analiza zróżnicowania hodowlanych populacji wybranych rodów kaczek na podstawie cech użytkowych i
Bardziej szczegółowoAkademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku
Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku Katedra: Sportu Powszechnego Zakład: Fitness i Sportów siłowych Trening indywidualny w róŝnych etapach ontogenezy Osoby prowadzące przedmiot: 1. Aleksandra
Bardziej szczegółowoHipoterapia. Czy rolnik może zostać terapeutą?
https://www. Hipoterapia. Czy rolnik może zostać terapeutą? Autor: Tadeusz Śmigielski Data: 5 maja 2018 Leczniczy kontakt ze zwierzętami zwany zooterapią jest uznawany na całym świecie. Według przeprowadzonych
Bardziej szczegółowoINFORMACJA. z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej
INFORMACJA z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej Tytuł zadania: : Analiza zróżnicowania hodowlanych populacji wybranych rodów kaczek na podstawie cech użytkowych i
Bardziej szczegółowoPraca hodowlana. Wartość użytkowa, wartość hodowlana i selekcja bydła
Praca hodowlana Wartość użytkowa, wartość hodowlana i selekcja bydła Duże zróżnicowanie, obserwowane w zakresie wydajności poszczególnych krów w obrębie rasy, zależy od wielu czynników genetycznych i środowiskowych.
Bardziej szczegółowoIndeksowa metoda oceny wartość użytkowej ogierów kończących zakład treningowy
Indeksowa metoda oceny wartość użytkowej ogierów kończących zakład treningowy dr inż. Janusz Wejer W tym roku odbył się po raz pierwszy zakład treningowy organizowany przez Związek Trakeński w Polsce.
Bardziej szczegółowoZjawisko dopasowania w sytuacji komunikacyjnej. Patrycja Świeczkowska Michał Woźny
Zjawisko dopasowania w sytuacji komunikacyjnej Patrycja Świeczkowska Michał Woźny 0.0.0 pomiar nastroju Przeprowadzone badania miały na celu ustalenie, w jaki sposób rozmówcy dopasowują się do siebie nawzajem.
Bardziej szczegółowoREGULAMIN oceny koni oraz nagradzania właścicieli na XXVIII Krajowej Wystawie Zwierząt Hodowlanych
REGULAMIN oceny koni oraz nagradzania właścicieli na XXVIII Krajowej Wystawie Zwierząt Hodowlanych 1 Na XXVIII Krajowej Wystawie Zwierząt Hodowlanych, zwanej dalej Wystawą, mogą być wystawiane następujące
Bardziej szczegółowoP R O G R A M HODOWLI
P R O G R A M HODOWLI K U C Ó W I K O N I M A Ł Y C H obowiązujący od dnia 01.03.2014 r. Zmiany zaznaczono kolorem czerwonym Opracował zespół w składzie: 1. Prof. Ryszard Kolstrung Przewodniczący 2. Jerzy
Bardziej szczegółowoStruktura wysokości emerytur i rent wypłacanych przez ZUS po waloryzacji w marcu 2018 roku
Struktura wysokości emerytur i rent wypłacanych przez ZUS po waloryzacji w marcu 2018 roku D DEPARTAMENT STATYSTYKI I PROGNOZ AKTUARIALNYCH Warszawa 2018 Opracowała: Ewa Karczewicz Naczelnik Wydziału Badań
Bardziej szczegółowoANALIZA PRZYDATNOŚCI PRÓBY ALTERNATYWNEJ W OCENIE UŻYTKOWOŚCI OGIERÓW ZIMNOKRWISTYCH
ANALIZA PRZYDATNOŚCI PRÓBY ALTERNATYWNEJ W OCENIE UŻYTKOWOŚCI OGIERÓW ZIMNOKRWISTYCH dr inż. E. Jastrzębska 1, dr hab. A. Górecka-Bruzda 2, inż. M. Wolska 1 1 Katedra Hodowli Koni i Jeździectwa, UWM w
Bardziej szczegółowoZ poprzedniego wykładu
PODSTAWY STATYSTYKI 1. Teoria prawdopodobieństwa i elementy kombinatoryki 2. Zmienne losowe i ich rozkłady 3. Populacje i próby danych, estymacja parametrów 4. Testowanie hipotez 5. Testy parametryczne
Bardziej szczegółowoLubuskie Święto Konia 2018
Lubuskie Święto Konia 2018 Harmonogram 16 czerwca /sobota/ Miejsce: Stajnia Sportowa Błażejewski Stary Kisielin - hala Godz. 11.oo - premiowanie źrebiąt ras szlachetnych rocznik 2015 i 2016(zwycięzca otrzymuje
Bardziej szczegółowoPRÓBA DZIELNOŚCI OGIERÓW PO POLOWYM TRENINGU WIERZCHOWYM
PRÓBA DZIELNOŚCI OGIERÓW PO POLOWYM TRENINGU WIERZCHOWYM 1. Próba dzielności ogierów po 100-dniowym treningu polowym odbędzie się w dniach 23-24 października na terenie JKS Przybyszewo w Lesznie. 2. Oceny
Bardziej szczegółowoKonie. I. Wymagania ogólne ubiegania się o przyznanie pierwszej płatności:
Procedura ubiegania się o przyznanie płatności rolno-środowiskowych w ramach pakietu Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie Programu rolno-środowiskowego objętego Programem Rozwoju
Bardziej szczegółowoPostępy w realizacji polskiego programu selekcji genomowej buhajów MASinBULL Joanna Szyda
Postępy w realizacji polskiego programu selekcji genomowej buhajów MASinBULL Joanna Szyda Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Katedra Genetyki, Pracownia Biostatystyki 1. MASinBULL 2. Metody oceny genomowej
Bardziej szczegółowoZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 404 PRACE INSTYTUTU KULTURY FIZYCZNEJ NR 21 2004
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 404 PRACE INSTYTUTU KULTURY FIZYCZNEJ NR 21 2004 MIŁOSZ STĘPIŃSKI JUSTYNA DĘBICKA PORÓWNANIE CZASU REAKCJI KOŃCZYNĄ DOLNĄ I GÓRNĄ PIŁKARZY NOŻNYCH I OSÓB
Bardziej szczegółowoFizjologia, biochemia
50 Fizjologia, biochemia sportu Krioterapia powoduje lepszą krążeniową i metaboliczną tolerancję oraz opóźnia narastanie zmęczenia w trakcie wykonywania pracy mięśniowej przez zawodników sportów wytrzymałościowych.
Bardziej szczegółowoĆWICZENIA IX. 3. Zaproponuj metodykę, która pozwoli na wyznaczenie wskaźnika VO nmax w sposób bezpośredni. POŚREDNIE METODY WYZNACZANIA VO 2MAX
ĆWICZENIA IX 1. Wydolność aerobowa tlenowa, zależy od wielu wskaźników fizjologicznych, biochemicznych i innych. Parametry fizjologiczne opisujące wydolność tlenową to: a) Pobór (zużycie) tlenu VO 2 b)
Bardziej szczegółowoTesty parametryczne 1
Testy parametryczne 1 Wybrane testy parametryczne 1. Test wskaźnika struktury. Test dwóch wskaźników struktury 3. Test średniej 4. Testy dwóch średnich a) Obserwacje niezależne b) Obserwacje sparowane
Bardziej szczegółowoANALIZA WYNIKÓW NAUCZANIA W GIMNAZJUM NR 3 Z ZASTOSOWANIEM KALKULATORA EWD 100 ROK 2012
ANALIZA WYNIKÓW NAUCZANIA W GIMNAZJUM NR 3 Z ZASTOSOWANIEM KALKULATORA EWD 100 ROK 2012 OPRACOWAŁY: ANNA ANWAJLER MARZENA KACZOR DOROTA LIS 1 WSTĘP W analizie wykorzystywany będzie model szacowania EWD.
Bardziej szczegółowoĆwiczenie: Wybrane zagadnienia z korelacji i regresji
Ćwiczenie: Wybrane zagadnienia z korelacji i regresji W statystyce stopień zależności między cechami można wyrazić wg następującej skali: Skala Stanisza r xy = 0 zmienne nie są skorelowane 0 < r xy 0,1
Bardziej szczegółowoROZWÓJ FIZYCZNY I SPRAWNOŚĆ FIZYCZNA DZIEWCZĄT W II ETAPIE EDUKACYJNYM
ROZWÓJ FIZYCZNY I SPRAWNOŚĆ FIZYCZNA DZIEWCZĄT W II ETAPIE EDUKACYJNYM Przez pojęcie rozwoju fizycznego rozumiemy kompleks morfo-funkcjonalnych właściwości organizmu, stanowiących miarę jego fizycznych
Bardziej szczegółowo