Opracowanie: Honorata Kujawa-Łobaczewska. Akceptacja: BYDGOSZCZ CZERWIEC 2017 ROK

Transkrypt

1

2 Opracowanie: Honorata Kujawa-Łobaczewska Akceptacja: BYDGOSZCZ CZERWIEC 2017 ROK 2

3 SPIS TREŚCI 1. Informacje ogólne o pięcioletniej ocenie stanu klimatu akustycznego województwa kujawsko-pomorskiego za lata strona 4 2. Kryteria stosowane w ocenie pięcioletniej 4 3. Presja 4 4. Stan Hałas przemysłowy Hałas drogowy Monitoring ciągły Monitoring długookresowy Monitoring krótkookresowy Hałas tramwajowy Hałas kolejowy Hałas lotniczy Okresowe pomiary hałasu komunikacyjnego Reakcja 36 3

4 1. INFORMACJE OGÓLNE O PIĘCIOLETNIEJ OCENIE STANU KLIMATU AKUSTYCZNEGO WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO ZA LATA W ramach Państwowego Monitoringu Środowiska, wojewódzki inspektor ochrony środowiska w oparciu o własne dane oraz informacje przekazane przez jednostki zobowiązane do prowadzenia badań i analiz na zarządzanych przez siebie obszarach, dokonuje oceny stanu klimatu akustycznego województwa. Zgodnie z art. 117 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2017 r,. poz. 519), oceny akustycznej środowiska dokonuje się obowiązkowo dla aglomeracji o liczbie mieszkańców większej niż 100 tys. (starosta), terenów poza aglomeracjami, o których mowa w art. 179 ust. 1 (zarządzający drogami, liniami kolejowymi itp.), a także na pozostałych terenach nie ujętych powyżej (WIOŚ). Podstawowym europejskim aktem prawnym regulującym zagadnienia związane z ochroną środowiska przed hałasem jest Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2002/49/WE z dnia 25 czerwca 2002 r., odnosząca się do oceny i zarządzania poziomem hałasu w środowisku (Dz. U. WE L 189). Dyrektywa wprowadziła obowiązek m.in. opracowywania map akustycznych określonych obszarów oraz ustalenia i realizacji długofalowych programów ochrony przed hałasem. Ponadto, ww. dokument określił szczegółowe terminy realizacji powyższych wymagań oraz wprowadził regulacje związane z obowiązkiem przekazywania cyklicznych informacji o realizacji wyznaczonych zadań do Komisji Europejskiej. 2. KRYTERIA STOSOWANE W OCENIE PIĘCIOLETNIEJ Standardy dotyczące klimatu akustycznego określa rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 roku w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (tekst jednolity, Dz. U. z 2014 r., poz. 112). W rozporządzeniu zawarte są dopuszczalne poziomy hałasu dla poszczególnych rodzajów źródeł (dróg i linii kolejowych, linii elektroenergetycznych, startów, przelotów i lądowań statków powietrznych oraz pozostałych obiektów i grup źródeł hałasu), w odniesieniu do rodzaju terenów wyróżnionych ze względu na sposób zagospodarowania i pełnione funkcje. Wskaźnikami oceny hałasu stosowanymi w polityce długookresowej, w szczególności przy sporządzaniu map akustycznych i programów ochrony przed hałasem są: - L DWN długookresowy średni poziom dźwięku A wyrażony w decybelach (db),wyznaczony w ciągu wszystkich dób w roku, z uwzględnieniem pory dnia ( ), pory wieczoru ( ), i pory nocy ( ), - L N długookresowy średni poziom dźwięku A wyrażony w decybelach (db) wyznaczony w ciągu wszystkich pór nocy ( ). Ponadto do ustalania i kontroli warunków korzystania ze środowiska w odniesieniu do jednej doby stosowane są wskaźniki krótkookresowego poziomu dźwięku, tj. L AeqD dla pory dnia ( ) oraz L AeqN dla pory nocy ( ). 3. PRESJA Zgodnie z trendem krajowym, również na terenie województwa kujawsko-pomorskiego dominujące źródło hałasu stanowi ruch drogowy, a stale rosnący wskaźnik motoryzacji powoduje systematyczny wzrost naruszeń klimatu akustycznego. Tylko nieliczni mieszkańcy województwa (ok. 7% ogółu) korzystają ze środków publicznego transportu zbiorowego, a szczególnie kolejowego (niecałe 2,5%), a większość do długich podróży wykorzystuje głównie samochód osobowy. Wskaźnik presji motoryzacji, oparty na analizach liczby pojazdów i Generalnym Pomiarze Ruchu wskazuje na jej ciągły wzrost. Od wielu lat również i w województwie kujawskopomorskim zwiększa się liczba zarejestrowanych pojazdów (Ryc. 1). Z danych GUS wynika, że w stosunku do 2005 roku następuje liniowy przyrost pojazdów samochodowych. W latach nastąpił wzrost zarejestrowanych pojazdów ogółem o 80%. Zagrożenie hałasem zwiększa dodatkowo słaby rozwój infrastruktury drogowej, jakość nawierzchni i brak obwodnic, a także zły stan techniczny pojazdów związany z ich wiekiem. Położenie województwa determinuje przebieg przez jego obszar ważnych korytarzy transportowych o znaczeniu międzynarodowym. Przez terytorium województwa przebiega: korytarz VI Gdańsk Katowice Żylina (w ciągu autostrady A1), równolegle do tego korytarza przebiega droga krajowa nr 91; korytarz VIa Grudziądz Bydgoszcz Poznań (w ciągu drogi krajowej nr 5 E261). Na obszarze województwa kujawsko-pomorskiego na koniec 2015 roku sieć dróg krajowych liczyła 1204 km (7% ogółu w województwie), wojewódzkich km (9,9%), powiatowych km (38,8%) oraz gminnych - 4

5 7649 km (44,3%). Średni dobowy ruch (SDR) na drogach krajowych w województwie był niższy od wartości średniej dla Polski (o 5,7%) i wyniósł w 2015 r poj./dobę oraz był większy o 7,6% w stosunku do 2010 roku. Na drogach wojewódzkich SDR wyniósł 3166 poj./dobę i wzrósł w stosunku do 2010 r. o 2,7%. Istotny wpływ na emisję hałasu drogowego posiadają pojazdy ciężkie, których udział w ogólnej licznie pojazdów na drogach krajowych i wojewódzkich w województwie kujawsko-pomorskim jest wysoki (około 25%) i systematycznie wzrasta. Jednym z najbardziej obciążonych w kraju odcinków jednojezdniowych dróg wojewódzkich był odcinek drogi nr 223, Bydgoszcz Białe Błota, SDR = poj./dobę. Hałas szynowy (kolejowy, tramwajowy) oraz lotniczy ma w województwie znaczenie marginalne i jedynie lokalne oddziaływanie. Ryc. 1. Zmiany liczby zarejestrowanych pojazdów w latach w województwie kujawsko-pomorskim, przy założeniu, że wartość wskaźników w 2005 roku równa jest 100% (źródło: GUS) Na terenie województwa system sieci kolejowej jest dobrze rozbudowany. Długość linii kolejowych znaczenia państwowego i wojewódzkiego wynosi 1196 km (6,2% ogółu w kraju). Głównymi węzłami kolejowymi o znaczeniu ponadlokalnym są: Bydgoszcz, Toruń, Inowrocław oraz Grudziądz. Uciążliwości hałasu kolejowego w województwie dotyczą tylko obszarów bezpośrednio przyległych do linii i węzłów kolejowych. Na obszarze województwa kujawsko-pomorskiego funkcjonuje jedno lotnisko komunikacyjne w Bydgoszczy, mające od 2003 roku znaczenie międzynarodowe. Ponadto w Bydgoszczy, Grudziądzu, Inowrocławiu, Toruniu i Włocławku zlokalizowane są lotniska usługowo-sportowe. Zagrożenie hałasem pochodzącym od startów, przelotów i lądowania statków powietrznych na terenie województwa z uwagi na niewielką liczbę operacji lotniczych jest znikome, ograniczające się do obszarów sąsiadujących z lotniskami. Drugim, co do ważności źródłem hałasu w środowisku, wpływającym na pogarszanie klimatu akustycznego województwa jest hałas przemysłowy. Pochodzi głównie z instalacji przemysłowych, sieci i urządzeń energetycznych, zakładów wytwórczych, rzemieślniczych i gastronomiczno-rozrywkowych. Pod względem wartości produkcji przemysłowej w województwie, dominujące miejsce zajmuje przemysł spożywczy. Duża rolę odgrywa również przemysł chemiczny, celulozowo-papierniczy oraz elektromaszynowy. Województwo charakteryzuje się także dynamicznym rozwojem inwestycji w zakresie odnawialnych źródeł energii i jest na pierwszym miejscu w kraju pod względem liczby zainstalowanych turbin wiatrowych. Zgodnie z informacją Urzędu Regulacji Energetyki znajdują się tutaj 274 elektrownie wiatrowe, tj. 26% wszystkich polskich elektrowni wiatrowych na lądzie (wg stanu na r.). 4. STAN 4.1. HAŁAS PRZEMYSŁOWY W latach w województwie kujawsko-pomorskim skontrolowano łącznie 710 jednostek i podmiotów gospodarczych oraz zarejestrowano prawie 18% przypadków przekroczeń dopuszczalnych norm. W tym czasie do obowiązujących przepisów dostosowało się ponad 7% jednostek i podmiotów gospodarczych, u których stwierdzono naruszenia norm. W porze nocnej najwięcej przekroczeń (66% ogółu naruszeń) 5

6 zarejestrowano w przedziale 0,1-5 db. Ponad 26% ogółu przekroczeń dopuszczalnego poziomu stanowią naruszenia rzędu 5-10 db, a prawie 7% to przekroczenia rzędu db. Wskaźnik naruszenia klimatu akustycznego większy niż 15 db zarejestrowano jedynie w 2013 roku (1% ogółu naruszeń). Zauważalny jest trend zmniejszania się przekroczeń rzędu powyżej 15 db. W województwie nie odnotowuje się występowania przekroczeń dopuszczalnego poziomu hałasu powyżej 20 db (Ryc. 2). Tabela 4.1. Rozkład zarejestrowanych przekroczeń poziomu dopuszczalnego hałasu przemysłowego w latach Zakres przekroczeń do 5 [db] 5 do 10 [db] 10 do 15 [db] 15 do 20 [db] 20 do 25[dB] dzień noc dzień noc dzień noc dzień noc dzień noc Tabela 4.2. Działalność kontrolna WIOŚ w zakresie hałasu przemysłowego w latach Działalność kontrolna Kontrole ogółem Kontrole planowane Kontrole interwencyjne Kontrole automonitoringowe 63 Skontrolowane zakłady Zakłady z przekroczeniami Zakłady, które zlikwidowały przekroczenia Zakłady realizujące inwestycje ograniczające emisję hałasu Ryc. 2. Udział procentowy skontrolowanych obiektów przemysłowych przekraczających poziomy dopuszczalne hałasu w porze nocnej w latach w województwie kujawsko-pomorskim 6

7 % 4.2. HAŁAS DROGOWY W latach roku na terenie województwa, na obszarach nie objętych obowiązkiem wykonywania map akustycznych, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Bydgoszczy prowadził zgodnie z wytycznymi GIOŚ pomiary w 59 punktach na terenie wybranych miejscowości: Chełmno, Ciechocinek, Inowrocław, Koronowo, Kowalewo Pomorskie, Kruszwica, Lipno, Łasin, Rypin, Solec Kujawski, Wąbrzeźno oraz Więcbork. Wykonano również pomiary dwudobowe służące do określania równoważnych poziomów hałasu dla pory dnia i nocy na 58 stanowiskach w miejscowościach: Aleksandrów Kujawski, Chełmno, Chełmża, Ciechocinek, Golub-Dobrzyń, Grudziądz, Górzno, Inowrocław, Kcynia, Lubraniec, Radziejów, a także jednodobowe we Włocławku. Ponadto, w latach realizowano całoroczny monitoringu hałasu komunikacyjnego na stałych automatycznych stacjach w Bydgoszczy (od 2007 r.), Włocławku (od 2013 r.), Toruniu i Grudziądzu (od 2014 r.). Zrealizowano również jednodobowe badania hałasu tramwajowego na 5 stanowiskach w Bydgoszczy (2014 r.), pomiary w 2 punktach w rejonie potencjalnego oddziaływania Portu Lotniczego Bydgoszcz (w 2015 r.), a także wykonano badania hałasu kolejowego na trzech odcinkach linii nr 18 i 353 (2016 r.). Udział procentowy długości odcinków zbadanych dróg, od których emisja przekracza poziom dopuszczalny hałasu drogowego na terenach mieszkalnych, dla wskaźników: L AeqD, L AeqN, L DWN i L N, przedstawiono na ryc Analiza wyników prowadzonych w latach badań wskazuje, że na większości (36%) monitorowanych ulic województwa, dla wskaźników mających zastosowanie do ustalania i kontroli warunków korzystania ze środowiska w odniesieniu do jednej doby (L AeqD, L AeqN ), poziom hałasu przekracza dopuszczalne normy w zakresie do 5 db. Przekroczenia rzędu 5-10 db, stanowią 28% monitorowanych ulic, a z przedziału db stanowią 9%. W obszarach objętych monitoringiem nie stwierdzono występowania przekroczeń powyżej 15 db. W przypadku wskaźników mających zastosowanie do prowadzenia długookresowej polityki ochrony przed hałasem (L DWN, L N ) w analizowanych latach nie stwierdzono przekroczeń powyżej 15 db. Na większości monitorowanych ulic (42%) nie stwierdzono przekroczeń, a przekroczenia rzędu do 5 db stanowiły ponad 35% ulic objętych badaniami. bez przekroczeń <5 db >5-10 db >10-15 db >15dB rok Ryc. 3. Udział procentowy długości odcinków zbadanych dróg, od których emisja przekraczała poziom dopuszczalny równoważny poziom dźwięku L AeqD 7

8 % % bez przekroczeń <5 db >5-10 db >10-15 db >15dB rok Ryc. 4. Udział procentowy długości odcinków zbadanych dróg, od których emisja przekraczała poziom dopuszczalny równoważny poziom dźwięku L AeqN bez przekroczeń <5 db >5-10 db >10-15 db >15dB rok Ryc. 5. Udział procentowy długości odcinków zbadanych dróg, od których emisja przekraczała poziom dopuszczalny długookresowy średni poziom dźwięku L DWN 8

9 % bez przekroczeń <5 db >5-10 db >10-15 db >15dB rok Ryc. 6. Udział procentowy długości odcinków zbadanych dróg, od których emisja przekraczała poziom dopuszczalny długookresowy średni poziom dźwięku L N MONITORING CIĄGŁY W latach Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Bydgoszczy prowadził ciągłe całoroczne pomiary hałasu komunikacyjnego na automatycznych stałych stacjach monitoringu powietrza przy Placu Poznańskim w Bydgoszczy, Kaszowniku w Toruniu i Okrzei we Włocławku. Punkty badawcze usytuowane były na wysokości 4,0 m n.p.t. W okresie monitorowania poziomu dźwięku w tym rejonie, dokonywana była ciągła rejestracja warunków meteorologicznych, w tym prędkości i kierunku wiatru, temperatury, wilgotności i ciśnienia atmosferycznego. BYDGOSZCZ Rejestracja zmian poziomu dźwięku w rejonie stacji monitoringu powietrza przy Placu Poznańskim w Bydgoszczy została rozpoczęta w 2007 roku i kontynuowana jest do chwili obecnej. Wartość rocznego długookresowego średniego poziomu dźwięku w latach oscylowała odpowiednio dla pory doby (L DWN ) w granicach od 66,1 69,3 db oraz dla nocy (L N ) od 57,1 61,3 db. Z uwagi na zmianę dopuszczalnych poziomów dźwięku, od 2012 roku nie rejestruje się na tym stanowisku przekroczeń norm hałasu zarówno w porze dziennej, jak i nocnej. Analiza cząstkowych wyników miesięcznych wskazuje, że najniższy długookresowy poziom hałasu dla nocy L N - 55,7 db, odnotowano w marcu 2013 oraz w styczniu 2014 r., natomiast najniższy poziom hałasu dla pory doby - 65,1 db odnotowano w maju 2016 r. Nie obserwuje się występowania wyraźnych trendów sezonowych w rejestrowanych poziomach dźwięku. Różnice w mierzonych wartościach hałasu widoczne są w związku z prowadzonymi inwestycjami w mieście i związaną z tym zmianą organizacji ruchu (Ryc i Ryc. 4.8). W okresie od 2006 r. do września 2012 r. sesje pomiarowe trwały nieprzerwanie przez okres tygodnia (z uwzględnieniem dni roboczych i ustawowo wolnych od pracy), natomiast od października rozpoczęto automatyczne pomiary ciągłe we wszystkie dni. Analiza wieloletnich wyników pomiarów, zarejestrowanych w rejonie Placu Poznańskiego, wskazuje na ustabilizowanie strumienia ruchu oraz emitowanego poziomu dźwięku. Obliczone wartości długookresowego średniego poziomu dźwięku zebrano w tabeli 4.3. Tabela Zestawienie wyników ciągłych pomiarów hałasu drogowego w latach przy Placu Poznańskim w Bydgoszczy Lp. Miesiąc Okres pomiarowy: Długookresowy średni poziom dźwięku A Dopuszczalna Długookresowy średni poziom dźwięku A L N L DWN [db] norma [db] DOBA styczeń 71,4 65,6 65,2 66,3 66,0 63,1 56,2 55,7 56,7 56,4 2 luty 69,8 66,3 66,1 65,9 66,6 61,5 56,6 57,3 56,3 56,7 3 marzec 69,9 65,3 66,5 66,4 66,2 70,0 61,8 55,7 57,7 56,9 56,6 4 kwiecień 70,5 66,1 67,0 66,7 66,5 62,7 56,7 58,4 57,4 57,3 5 maj 70,1 66,3 65,9 66,5 65,1 62,7 57,2 56,8 57,4 56,1 Dopuszczalna norma NOC 65,0 9

10 Lp. Miesiąc Okres pomiarowy: Długookresowy średni poziom dźwięku A Dopuszczalna Długookresowy średni poziom dźwięku A L N Dopuszczalna L DWN [db] norma [db] norma DOBA NOC 6 czerwiec 69,8 66,6 66,2 66,3 63,6 62,4 57,8 57,3 57,8 54,6 7 lipiec 69,7 66,6 66,0 66,2 66,0 62,9 57,9 57,3 57,3 57,0 8 sierpień 69,7 66,1 66,1 65,7 66,0 62,9 57,3 57,1 56,9 56,9 9 wrzesień 70,8 66,6 66,3 66,5 66,2 62,6 57,3 57,0 57,1 56,9 10 październik 67,4 66,7 66,7 67,1 67,6 57,8 57,3 57,3 57,6 57,9 11 listopad 67,2 66,4 66,6 66,9 66,8 57,8 56,8 57,1 57,4 57,3 12 grudzień 66,4 66,5 67,0 66,9 66,4 57,0 57,1 57,6 57,6 57,1 ŚREDNIA 69,3 66,4 66,3 66,4 66,1 70,0 61,3 57,1 57,2 57,2 56,6 65,0 Ryc Zmiany długookresowego poziomu dźwięku L DWN przy ul. Plac Poznański w Bydgoszczy w latach Ryc Zmiany długookresowego poziomu dźwięku L N przy ul. Plac Poznański w Bydgoszczy w latach TORUŃ W latach Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Bydgoszczy kontynuował rozpoczętą w 2014 roku ciągłą rejestrację zmian poziomu dźwięku pochodzącego od komunikacji samochodowej w rejonie stacji monitoringu powietrza, przy ul. Przy Kaszowniku w Toruniu. 10

11 Wartość rocznego długookresowego średniego poziomu dźwięku w latach roku wahała się dla pory doby (L DWN ) od 61,2 64,8 db oraz dla nocy (L N ) 52,8 55,5 db. Analiza cząstkowych wyników miesięcznych wskazuje, że najniższą wartość długookresowego poziomu hałasu, dla pory doby - 59,2 db zarejestrowano w lipcu 2014 r., natomiast najniższy długookresowy poziom hałasu dla nocy L N - 50,2 db, odnotowano w lutym 2015 r. Z uwagi na prowadzone prace drogowe i wprowadzony ulicą Przy Kaszowniku w Toruniu czasowy objazd dla samochodów ciężarowych, w okresie od września 2015 r. do połowy listopada 2016 r. zaobserwowano na tym stanowisku podwyższony poziom hałasu komunikacyjnego. W badanym latach nie stwierdzono na tym stanowisku przekroczeń dopuszczalnych norm hałasu drogowego zarówno w porze dziennej, jak i nocnej. Obliczone wartości długookresowego średniego poziomu dźwięku zebrano w tabeli 4.5. Tabela 4.5. Zestawienie wyników ciągłych pomiarów hałasu drogowego w latach przy ul. Przy Kaszowniku w Toruniu Lp. Miesiąc Okres pomiarowy: Długookresowy średni poziom dźwięku A L DWN Dopuszczalna Długookresowy średni poziom dźwięku A L N [db] norma [db] DOBA styczeń 61,8 59,7 63,0 52,6 50,8 54,3 2 luty 62,1 59,4 64,6 52,8 50,2 54,0 3 marzec 64,1 59,8 63,3 55,2 50,7 54,0 4 kwiecień 64,5 59,8 67,3 55,7 50,8 58,1 5 maj 63,1 59,6 67,4 54,5 50,8 58,5 6 czerwiec 59,3 59,9 66,5 50,9 51,8 57,7 68,0 7 lipiec 59,2 60,1 64,1 50,7 51,8 54,7 8 sierpień 59,5 60,2 66,1 51,2 52,3 56,8 9 wrzesień 59,9 64,4 65,9 51,3 54,9 56,3 10 październik 59,8 63,7 61,9 51,1 54,9 52,7 11 listopad 59,6 61,9 64,3 50,5 53,1 55,0 12 grudzień 60,2 61,9 60,6 51,3 52,9 51,7 Dopuszczalna norma NOC ŚREDNIA 61,6 61,2 64,8 68,0 52,8 52,4 55,5 59,0 59,0 Ryc Zmiany długookresowego poziomu dźwięku L DWN przy ul. Przy Kaszowniku w Toruniu w latach

12 Ryc Zmiany długookresowego poziomu dźwięku L N przy ul. Przy Kaszowniku w Toruniu w latach WŁOCŁAWEK W latach , kontynuowano także ciągłą rejestrację zmian poziomu dźwięku pochodzącego od komunikacji samochodowej, na stacji monitoringu we Włocławku przy ulicy Okrzei. Ulica ta przebiega przez centrum Włocławka i jest częścią drogi krajowej nr 91. Obliczona wartość rocznego długookresowego średniego poziomu dźwięku w latach oscylowała dla pory doby (L DWN ) od 65,0 68,7 db oraz dla nocy (L N ) od 55,8 61,1 db. Analiza cząstkowych wyników miesięcznych wskazuje, że najniższy długookresowy poziom hałasu dla nocy L N 54,6 db oraz dla pory doby 63,6 db odnotowano w czerwcu 2015 r. W latach na stanowisku przy ul. Okrzei nie wystąpiły przekroczenia długookresowego średniego poziomu dźwięku. Obliczone wartości długookresowego średniego poziomu dźwięku zebrano w tabeli 4.6. W związku z uruchomieniem autostrady A1 (w grudniu 2013 roku - od węzła Czerniewice do węzła Włocławek Zachód, a w maju 2014 roku - od Włocławka do Kowala) nastąpiły istotne zmiany w organizacji ruchu samochodowego we Włocławku. Autostrada A1 stanowi alternatywne połączenie dla drogi krajowej nr 91 pełniącej poprzednio kluczową rolę dla transportu zarówno w skali krajowej, jak i międzynarodowej. Oddanie do użytku brakującego odcinka autostrady pozwoliło przejąć ruch tranzytowy i ograniczyć go na ulicy Okrzei. W związku z powyższym od 2014 r. na stanowisku przy ul. Okrzei we Włocławku obserwuje się obniżenie wartości długookresowych średnich poziomów dźwięku zarówno dla pory doby jak i nocy. Tabela 4.6. Zestawienie wyników ciągłych pomiarów hałasu drogowego w latach przy ul. Okrzei we Włocławku Lp. Miesiąc Okres pomiarowy: Długookresowy średni poziom dźwięku A L DWN Dopuszczaln Długookresowy średni poziom dźwięku A L N [db] a norma [db] DOBA styczeń 68,8 65,0 65,7 65,5 60,7 56,3 55,7 55,6 2 luty 68,8 65,1 65,4 66,4 60,4 56,1 55,5 56,3 3 marzec 68,6 65,2 65,8 65,6 60,2 56,4 56,2 56,1 4 kwiecień 69,1 65,1 65,8 65,5 61,1 56,5 56,3 56,1 5 maj 68,7 64,2 65,3 65,0 60,9 54,8 56,0 56,0 6 czerwiec 68,5 63,6 64,3 65,1 61,0 54,6 56,0 56,2 70,0 7 lipiec 68,8 63,9 65,4 65,0 61,7 55,2 56,8 56,3 8 sierpień 68,2 64,7 64,9 64,9 61,4 55,6 56,5 56,0 9 wrzesień 68,1 64,8 66,0 65,4 60,5 55,3 56,9 56,0 10 październik 67,8 65,6 66,6 66,9 60,1 55,8 57,0 56,9 11 listopad 70,0 65,8 66,4 66,2 63,3 55,8 56,8 56,3 12 grudzień 67,9 66,2 66,0 66,4 60,1 56,2 56,2 56,7 Dopuszczalna norma NOC ŚREDNIA 68,7 65,0 65,8 65,7 70,0 61,1 55,8 56,4 56,2 65,0 65,0 12

13 Ryc Zmiany długookresowego poziomu dźwięku L DWN przy ul. Okrzei we Włocławku w latach Ryc Zmiany długookresowego poziomu dźwięku L N przy ul. Okrzei we Włocławku w latach GRUDZIĄDZ W Grudziądzu przy ul. Piłsudskiego, w latach roku WIOŚ w Bydgoszczy, kontynuował ciągłą rejestrację zmian poziomu dźwięku. Punkt badawczy usytuowany jest na wysokości 4,0 m n.p.t. W okresie monitorowania poziomu dźwięku w tym rejonie, dokonywana jest ciągła rejestracja warunków meteorologicznych, w tym prędkości i kierunku wiatru, temperatury, wilgotności i ciśnienia atmosferycznego. Wartość rocznego długookresowego średniego poziomu dźwięku w latach wahała się dla pory doby (L DWN ) od 72,1 72,9 db oraz dla nocy (L N ) od 64,8 65,3 db. Analiza cząstkowych wyników miesięcznych wskazuje, że najniższy długookresowy poziom hałasu dla nocy L N (60,9 db) zmierzono w styczniu 2014 r., a dla pory doby (67,6 db) we wrześniu 2015 r. W monitorowanym punkcie badawczym zarejestrowano przekroczenia dopuszczalnych długookresowych norm poziomu dźwięku dla pory doby (L DWN ) w zakresie od 4,1 4,9 db, natomiast w porze nocnej (L N ) w zakresie od 5,8 6,3dB. Obliczone wartości długookresowego średniego poziomu dźwięku zebrano w tabeli

14 Tabela 4.7. Zestawienie wyników ciągłych pomiarów hałasu drogowego w latach przy ul. Piłsudskiego w Grudziądzu Lp. Miesiąc Okres pomiarowy: Długookresowy średni poziom dźwięku A L DWN Dopuszczalna Długookresowy średni poziom dźwięku A L N [db] norma [db] DOBA styczeń 69,0 73,9 72,0 60,9 66,7 64,5 2 luty 70,1 72,3 71,0 61,7 64,7 65,5 3 marzec 72,2 72,2 72,3 63,9 64,5 65,1 4 kwiecień 73,1 72,2 71,1 65,4 64,8 63,3 5 maj 74,9 72,0 72,4 67,8 64,4 65,1 6 czerwiec 74,8 73,1 72,7 67,4 66,2 65,6 68,0 7 lipiec 74,6 73,1 72,4 67,3 65,8 65,3 8 sierpień 73,1 73,6 72,4 65,3 66,5 65,2 9 wrzesień 72,1 67,6 71,8 64,3 59,3 64,6 10 październik 73,1 71,5 72,2 65,6 63,9 64,5 11 listopad 72,8 72,1 71,3 65,3 64,5 63,4 12 grudzień 72,6 69,4 72,4 65,0 62,0 65,1 Dopuszczalna norma NOC ŚREDNIA 72,9 72,2 72,1 68,0 65,3 64,8 64,8 59,0 Kolorem czerwonym zaznaczono przekroczenia dopuszczalnego poziomu dźwięku 59,0 Ryc Zmiany długookresowego poziomu dźwięku L DWN przy ul. Piłsudskiego w Grudziądzu w latach

15 Ryc Zmiany długookresowego poziomu dźwięku L N przy ul. Piłsudskiego w Grudziądzu w latach MONITORING DŁUGOOKRESOWY W okresie pomiary długookresowe hałasu drogowego prowadzono na terenie 12 obszarów województwa kujawsko-pomorskiego. W każdym z tych obszarów wyznaczono jedno stanowisko do monitoringu ciągłego, a na pozostałych stanowiskach prowadzono badania metodą próbkowania lub pojedynczych zdarzeń akustycznych. Stanowiska wyznaczone zostały na granicy linii pierwszej zabudowy, a pomiary przeprowadzono na wysokości 4 m n.p.t. Monitoring realizowano zarówno w dni powszednie, jaki wolne od pracy. Liczba pomiarów na każdym z monitorowanych stanowisk wyniosła 8 dób w ciągu roku, z czego: 2 doby w dni powszednie oraz 1 doba w czasie weekendu w okresie wiosennym, 1 doba w dni powszednie oraz 1 doba w czasie weekendu w okresie letnim, 2 doby w dni powszednie oraz 1 doba w czasie weekendu w okresie jesienno-zimowym. Wykonane badania posłużyły do wyznaczenia wskaźników długookresowych oceny klimatu akustycznego (L DWN i L N ). Obliczone wartości długookresowego średniego poziomu dźwięku zebrano w tabeli 4.8. CHEŁMNO W latach długookresowej ocenie klimatu akustycznego poddano również obszar zabudowy mieszkaniowej w Chełmnie, gdzie w ubiegłych latach stwierdzono szczególne uciążliwości hałasu komunikacyjnego. Badania prowadzono w 2012 r. i 2016 r. na stanowiskach przy ul. 3 Maja (2 stanowiska), Wodnej, Toruńskiej oraz Młyńskiej. W 2012 r. obliczone wartości długookresowego średniego poziomu dźwięku, dla pory doby wahały się od 63,3 db do 69,1 db, przy średnim natężeniu ruchu pojazdów wahającym się w granicach od poj./h dla pory dziennej z 2-4% udziałem pojazdów ciężkich. Długookresowy średni poziom dźwięku dla pory nocy wahał się od 48,8 db do 59,2 db przy natężeniu ruchu pojazdów od poj./h z 2-5% udziałem pojazdów ciężkich. W 2016 r. obliczone wartości długookresowego poziomu dźwięku wahały się dla doby od 62,7 db do 68,7 db, przy natężeniu ruchu pojazdów od poj./h z 1-2% udziałem pojazdów ciężkich, a dla pory nocy od 47,4 db do 59,3 db, przy natężeniu ruchu pojazdów od poj./h z 2-5% udziałem pojazdów ciężkich. W 2012 r. i 2016 r. przekroczenia dopuszczalnego długookresowego poziomu dźwięku zarejestrowano jedynie przy ulicy 3 Maja (na obu stanowiskach) i mieściły się one w przedziale od 0,5-1,1 db dla okresu doby. W porze nocnej naruszenia klimatu akustycznego stwierdzono również jedynie w punkcie pomiarowym przy ul. 3 Maja 9 i 10, gdzie odnotowano wskaźnik mieszczący się w granicach błędu pomiarowego (0,2-0,3 db). 15

16 Porównując wyniki badań z lat poprzednich można stwierdzić, że klimat akustyczny Chełmna w monitorowanym obszarze nie uległ zasadniczym zmianom. Natomiast podwyższenie dopuszczalnych norm w 2012 r. spowodowało prawie całkowite ustąpienie przekroczeń dopuszczalnych poziomów dźwięku rejestrowanych na rozpatrywanym obszarze jeszcze w 2009 r. CIECHOCINEK Na terenie Ciechocinka w latach pomiary hałasu komunikacyjnego drogowego przeprowadzono w 2013 r. oraz w 2016 r. na stanowiskach wzdłuż głównych ciągów komunikacyjnych. Do pomiarów wytypowano ul. Bema, ul. Narutowicza i ul. Kopernika (w przebiegu drogi wojewódzkiej nr 266) oraz ul. Widok i ul. Zdrojową (w strefie ochrony uzdrowiskowej). Na stanowisku przy Zdrojowej pomiar realizowany był metodą ciągłą z 1-godzinną rejestracją sygnału. W 2013 r. długookresowe poziomy dźwięku dla pory doby, przy obiektach chronionych wahały się w od 61,6 db do 67,4 db, z natężeniem ruchu od poj./h oraz 7-11% udziałem pojazdów ciężkich. Długookresowe poziomy dźwięku w porze nocnej zawierały się w zakresie od 53,2 db do 59,3 db, z natężeniem ruchu od poj./h oraz 5-12% udziałem pojazdów ciężkich. Znaczne naruszenia dopuszczalnego poziomu dźwięku, zarówno dla okresu doby, jak i nocy, zarejestrowano w punkcie pomiarowym przy ul. Zdrojowej, w strefie wymagającej szczególnej ochrony przed hałasem, przy natężeniu ruchu pojazdów odpowiednio poj./h i 30 poj./h. Wskaźnik naruszenia klimatu akustycznego w tym punkcie osiągał wysokie wartości, tj. 11,6 db w porze doby oraz 8,2 db w porze nocnej. Z kolei w 2016 roku wartość długookresowego średniego poziomu dźwięku na stanowisku przy ul. Zdrojowej 17 dla doby wyniosła 61,1 db (przekroczenie dopuszczalnej normy o 11,1 db), a dla pory nocy 52,8 db (przekroczenie normy o 7,8 db). Natomiast w punkcie przy ul. Widok 10 wartość długookresowego średniego poziomu dźwięku dla doby wyniosła 64,6 db (przekroczenie dopuszczalnej normy o 14,6 db), a dla pory nocy 54,6 db (przekroczenie normy o 9,6 db). W pozostałych punktach wartość długookresowego średniego poziomu dźwięku dla doby wahała się od 62,1 db do 68,3 db oraz dla pory nocy od 53,1 db do 59,0 db i zarówno w 2013 r., jak i w 2016 r. nie odnotowano na tych ulicach przekroczeń dopuszczalnego długookresowego poziomu dźwięku. Natężenie ruchu na monitorowanych stanowiskach wahało się w granicach od poj./h dla pory dnia i od poj./h dla pory nocy. Porównanie wyników pomiarów wykonanych na terenie uzdrowiska w poprzednich latach, wskazuje na utrzymywanie się w analizowanym rejonie wartości mierzonego poziomu dźwięku pochodzącego od komunikacji samochodowej. INOWROCŁAW W 2016 roku w ramach prowadzenia długookresowych badań hałasu drogowego pomiarami w Inowrocławiu objęto ulice stanowiące ciąg drogi krajowej nr 25, tj. ul. Dworcową, Staszica, Poznańską; drogi krajowej nr 15 ul. Toruńską oraz drogi wojewódzkiej nr 252 ul. Św. Ducha. Wartość długookresowego poziomu dźwięku, na badanych stanowiskach, dla doby wahała się w zakresie od 68,7 74,9 db, przy natężeniu ruchu pojazdów od poj./h z 7-16% udziałem pojazdów ciężkich, a dla pory nocy od 58,5 67,7 db, przy natężeniu ruchu od poj./h z 8-40% udziałem transportu ciężkiego. Przeprowadzone pomiary wykazały przekroczenia dopuszczalnego długookresowego poziomu dźwięku we wszystkich badanych punktach. Największe wartości wskaźnika naruszenia klimatu akustycznego odnotowano na stanowisku przy ulicy Poznańskiej 254, gdzie dla pory doby wyniósł on prawie 11 db, a dla pory nocnej prawie 9 db. W pozostałych punktach przekroczenia dopuszczalnego poziomu dźwięku wahały się w porze doby od 3,7 5,1 db, natomiast w porze nocnej od 2,3 5,0 db. Jedynie na stanowisku przy ul. Św. Ducha 108 c nie zarejestrowano naruszenia norm hałasu dla pory nocnej. Analiza wyników badań z lat wskazuje na ustabilizowanie się rejestrowanego poziomu hałasu komunikacyjnego w mieście. Podjęte działania związane z budową obwodnicy powinny przyczynić się do ograniczenia negatywnego całodobowego oddziaływania ruchu samochodowego drogami krajowymi w centralnej część Inowrocławia. KORONOWO W Koronowie w ramach monitoringu hałasu drogowego Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Bydgoszczy wykonał pomiary poziomu dźwięku w porze dziennej i nocnej w 2012 roku. Punkty badawcze zlokalizowano przy ulicach: Szosa Kotomierska, gdzie droga krajowa nr 56 przebiega w odległości ok. 15 m od zabudowy jednorodzinnej, Paderewskiego droga miejska znajduje się w odległości ok. 2,5 m od linii zabudowy wielorodzinnej, Aleja Wolności droga miejska przebiega w odległości ok. 42 m od linii zabudowy 16

17 wielorodzinnej, Ogrodowa droga miejska znajduje się w odległości ok. 8 m od linii zwartej zabudowy jednorodzinnej. Na stanowisku przy ul. Aleja Wolności pomiar realizowany był metodą ciągłą z 1-godzinną rejestracją sygnału. W punktach monitorowanych na terenie Koronowa długookresowy poziom dźwięku, dla doby wahał się od 61,7 db do 67,1 db, dla pory nocy od 51,0 db do 56,4 db. Wyniki pomiarów wykazywały przekroczenie dopuszczalnego poziomu dźwięku o 0,8 db dla pory doby na linii zabudowy jedynie na stanowisku pomiarowym przy ul. Szosa Kotomierska. Ulica ta stanowi ciąg drogi krajowej nr 56, z natężeniem ruchu 442 poj./h w porze dziennej i 5% udziałem pojazdów ciężkich. W pozostałych monitorowanych punktach w 2012 roku nie odnotowano przekroczeń dopuszczalnych długookresowych norm hałasu, a natężenie ruchu pojazdów wahało się w granicach od poj./h dla pory dziennej z 2-8% udziałem pojazdów ciężkich oraz od poj./h w porze nocnej i z 3-13% udziałem pojazdów ciężkich. Porównanie wyników badań hałasu generowanego przez komunikację samochodową w Koronowie w 2012 roku, z poziomami rejestrowanymi w 2005 roku, nie wskazuje na istotne zmiany jakości klimatu akustycznego miasta. W stosunku do poprzedniego cyklu pomiarowego zmianie uległy dopuszczalne normy hałasu, w efekcie czego w 2012 r. nie rejestrowano przekroczeń norm, pomimo rejestrowania wartości poziomu dźwięku zbliżonych do wyników z 2005 roku. Średni poziom dźwięku w porze dziennej od komunikacji drogowej dla miasta w 2005 r. wynosił 63,8 db, a w 2012 r. 62,6 db. KOWALEWO POMORSKIE Pomiary hałasu komunikacyjnego w Kowalewie Pomorskim przeprowadzono w 2014 roku na 3 stanowiskach drogi wzdłuż krajowej nr 15 i wojewódzkiej nr 554 przebiegającej przez centrum miasta przy ulicach: Toruńskiej, Chopina i 23 Stycznia. Na stanowisku przy ulicy Toruńskiej pomiar zrealizowany został metodą ciągłą z 1 godzinną rejestracją sygnału. Obliczone długookresowe poziomy dźwięku A dla pory doby, przy obiektach chronionych wahały się od 70,0 do 74,1 db, przy natężeniu ruchu pojazdów od 390 do 829 poj./h oraz 10-14% udziale pojazdów ciężkich, a dla pory nocy od 62,4 do 66,6 db, przy natężeniu ruchu pojazdów od 184 do 392 poj./h oraz 11-15% udziale pojazdów ciężkich. Przekroczenie dopuszczalnego długookresowego poziomu dźwięku zarejestrowano na wszystkich monitorowanych stanowiskach. Wskaźnik naruszenia klimatu akustycznego wynosił dla doby od 2,0 6,1 db a w porze nocy od 3,4 7,6 db. Największe przekroczenie zostało zarejestrowane w punkcie pomiarowym zlokalizowanym przy ul. 23 Stycznia. KRUSZWICA W Kruszwicy, w ramach monitoringu hałasu drogowego, pomiary poziomu dźwięku wykonano w 2013 roku na 4 stanowiskach w ciągu drogi krajowej nr 62, przy ulicach: Kościuszki, Niepodległości, Poznańskiej i Zamkowej. Na stanowisku przy ul. Niepodległości pomiar realizowany był metodą ciągłą z 1-godzinną rejestracją sygnału. W punktach monitorowanych na terenie Kruszwicy, długookresowy poziom dźwięku, dla doby wahał się od 64,9 db do 73,0 db, dla pory nocy od 57,6 db do 65,9 db. Jedynie na stanowisku przy ul. Poznańskiej, gdzie linia zabudowy znajduje się w odległości ok. 24 m od jezdni, nie odnotowano przekroczeń dopuszczalnych długookresowych norm hałasu. W pozostałych punktach badawczych, gdzie zabudowa zlokalizowana jest znacznie bliżej krawędzi jezdni notowane przekroczenia wahają się od 3,2-5,0 db dla pory doby oraz 5,2-6,9 db dla pory nocy. Najwyższe poziomy dźwięku zarówno w okresie doby, jak i nocy odnotowano w punkcie pomiarowym przy ul. Zamkowej i wynosiły one odpowiednio 73,0 db oraz 65,9 db, przy natężeniu ruchu 111 poj./h dla okresu doby i 47% udziale pojazdów ciężkich. Na pozostałych stanowiskach pomiarowych natężenie ruchu pojazdów waha się w granicach od poj./h dla pory dnia i od poj./h dla pory nocy. LIPNO W Lipnie w latach w ramach długookresowego monitoringu hałasu komunikacyjnego badaniami objęto ulice stanowiące ciąg drogi krajowej nr 67, tj. ul. Mickiewicza i ul. 3 Maja oraz drogi krajowej nr 10 ul. Wojska Polskiego (bloki przy Armii Krajowej 1), a także drogi wojewódzkiej nr 559 ul. Kościuszki. W omawianym okresie badania wykonywano dwukrotnie tj. w 2012 r. i w 2015 r. Obliczone wartości długookresowego średniego poziomu dźwięku, w punktach badanych w 2012 roku w Lipnie, dla doby wahały się od 66,8 db do 72,5 db, a dla pory nocy od 59,0 db do 65,6 db. Wskaźnik naruszenia klimatu akustycznego wyniósł dla doby od 0,8-4,5 db, a dla pory nocy od 2,0-6,6 db. Rejestrowane 17

18 podczas pomiarów hałasu natężenie ruchu pojazdów wahało się w granicach poj./h oraz w porze nocnej od poj./h. Największe przekroczenie zarejestrowano w punkcie pomiarowym przy ul. 3 Maja 6,6 db w porze nocnej, z uwagi na usytuowanie zabudowy mieszkaniowej blisko jezdni. W 2015 r. najwyższe poziomy dźwięku zarówno w okresie doby, jak i nocy odnotowano w punkcie pomiarowym przy ul. Mickiewicza i wynosiły one odpowiednio 70,1 db oraz 64,4 db. Natężenie ruchu dla pory dnia wynosiło 933 poj./h, przy 7% udziale pojazdów ciężkich oraz 121 poj./h dla pory nocy, przy 14% udziale pojazdów ciężkich. Na tej ulicy odnotowano również największe przekroczenia dopuszczalnego długookresowego poziomu dźwięku zarówno w porze dziennej (o 2,1 db), jak i nocnej (o 5,4 db). Naruszenia normy nie zarejestrowano jedynie przy ul. Kościuszki dla okresu doby. Na pozostałych stanowiskach pomiarowych odnotowane przekroczenia wahały się od 0,1 2,1 db dla pory doby oraz 3,4 4,9 db dla pory nocy, a natężenie ruchu pojazdów wahało się w granicach od poj./h dla pory dnia i od poj./h dla pory nocy. Porównanie wyników badań z 2015 r. z pomiarami wykonanymi w poprzednich latach pokazuje, że rejestrowane obecnie poziomy dźwięku od lat oscylują wokół zbliżonych wartości we wszystkich monitorowanych punktach. ŁASIN Pomiary hałasu komunikacyjnego w Łasinie przeprowadzono w 2013 roku na 3 stanowiskach poddając ocenie klimat akustyczny obszarów zabudowy mieszkaniowej, gdzie w ubiegłych latach stwierdzono szczególne uciążliwości hałasu komunikacyjnego, tj. na ulicach w ciągu drogi krajowej nr 16 oraz wojewódzkiej nr 538. Do pomiarów w porze dziennej i nocnej wytypowano ulice Grudziądzką 8, Młyńską 4 oraz Radzyńską 19. Na stanowisku przy Młyńskiej 4 pomiar realizowany był metodą ciągłą z 1-godzinną rejestracją sygnału. Przekroczenia dopuszczalnego długookresowego poziomu dźwięku zarejestrowano na każdym z monitorowanych stanowisk. Ulice tworzące ciąg drogi krajowej nr 16 charakteryzują się przekroczeniami w przedziale od 5,9-6,8 db dla okresu doby oraz 2,4-4,5 db dla pory nocy. Natomiast na stanowisku przy ul. Radzyńskiej niewielkie naruszenie klimatu akustycznego odnotowano jedynie w porze doby, a wskaźnik wyniósł 0,3 db. Obliczone wartości długookresowego średniego poziomu dźwięku, w punktach monitorowanych na terenie Łasina w 2013 roku, dla pory doby wahały się od 64,3 db do 70,8 db, przy średnim natężeniu ruchu pojazdów wahającym się w granicach od poj./h dla pory doby z 11-12% udziałem pojazdów ciężkich. Długookresowy średni poziom dźwięku dla pory nocy wahał się od 56,4 db do 63,5 db przy natężeniu ruchu pojazdów od poj./h z 13-15% udziałem pojazdów ciężkich. Porównując wyniki badań z 2007 roku można stwierdzić, że klimat akustyczny Łasina nie uległ zmianie. Podwyższenie dopuszczalnych norm w 2012 r. spowodowało natomiast likwidację lub obniżenie wartości przekroczeń dopuszczalnych poziomów dźwięku na rozpatrywanym obszarze. RYPIN W analizowanych latach w Rypinie kontynuowano monitoring hałasu komunikacyjnego w 2014 roku, gdzie do badań wytypowano w ciągu dróg wojewódzkich nr 534, 560 i 563 stanowiska pomiarowe przy ulicy Warszawskiej, Mławskiej, Piłsudskiego i Sienkiewicza. W punkcie przy ulicy Warszawskiej pomiary realizowane były metodą ciągłą z 1 godzinną rejestracją sygnału. Obliczone wartości długookresowego średniego poziomu dźwięku A przy obiektach chronionych dla pory doby wahały się od 63,2 do 68,2 db, przy natężeniu ruchu od poj./h z 13-17% udziałem pojazdów ciężkich, natomiast dla pory nocy od 57,4 do 62,8 db, przy natężeniu ruchu pojazdów od poj./h oraz 21-29% udziałem pojazdów ciężkich. Zarejestrowane przekroczenia dopuszczalnego długookresowego poziomu dźwięku dla nocy na stanowiskach przy ul. Sienkiewicza, Piłsudskiego oraz Warszawskiej wahały się w zakresie od 2,7 3,8 db. Dla doby niewielkie naruszenie normy (w granicy błędu pomiarowego) odnotowano jedynie na ul. Sienkiewicza (0,2 db). Naruszeń klimatu akustycznego nie stwierdzono na stanowisku przy ul. Mławskiej w żadnym z normowanych okresów doby. Porównując wyniki pomiarów hałasu drogowego z lat poprzednich, stwierdzić można utrzymywanie się rejestrowanych poziomów dźwięku na zbliżonym poziomie. SOLEC KUJAWSKI W Solcu Kujawskim w analizowanych latach badania poziomu dźwięku przeprowadzono w 2014 r. na czterech stanowiskach pomiarowych zlokalizowanych w ciągu drogi wojewódzkiej nr 249, przy ulicach: 18

19 Bydgoskiej, 23 Stycznia i Leśnej oraz przy ul. Toruńskiej położonej w ciągu drogi wojewódzkiej nr 394. Na stanowisku pomiarowym przy ul. Bydgoskiej prowadzono pomiary metodą ciągłą z 1-godzinną rejestracją sygnału. Długookresowy poziom dźwięku przy obiektach chronionych monitorowanych w 2014 roku na terenie Solca Kujawskiego, wahał się dla pory doby od 62,7 do 66,3 db, przy natężeniu ruchu od poj./h z 2% udziałem pojazdów ciężkich oraz dla pory nocy od 50,6 do 52,8 db, przy natężeniu ruchu od poj./h z niewielkim udziałem pojazdów ciężkich (do 1%).Wyniki pomiarów wykazują przekroczenie dopuszczalnego długookresowego poziomu dźwięku dla pory doby (L DWN ) o 1,6 db na stanowisku przy ul. Leśnej oraz o 2,3 db przy ul. Toruńskiej. W pozostałych monitorowanych punktach nie odnotowano przekroczeń dopuszczalnych długookresowych norm hałasu. WĄBRZEŹNO W Wąbrzeźnie pomiary hałasu komunikacyjnego w 2015 roku przeprowadzono na 3 stanowiskach przy ulicach biegnących przez centralną część miasta, tj. przy ul. Wolności, Sikorskiego oraz 1 Maja. Pomiar metodą ciągłą z 1-godzinną rejestracją sygnału zrealizowano na stanowisku przy ul. Wolności. Obliczone wartości długookresowego średniego poziomu dźwięku, w monitorowanych punktach na terenie Wąbrzeźna, dla pory doby wahały się od 62,9 db do 69,1 db, a dla pory nocy od 49,9 db do 59,7 db. Średnie natężenie ruchu pojazdów oscylowało w granicach od poj./h dla pory dnia, przy 0,2-2% udziale pojazdów ciężkich oraz od poj./h dla pory nocy, przy 0-5% udziałem pojazdów ciężkich. Przekroczenia dopuszczalnego poziomu dźwięku zarejestrowano jedynie na stanowisku badawczym przy ul. Wolności, w okresie doby w wysokości 5,1 db oraz w porze nocnej 0,7 db. W pozostałych punktach nie odnotowano naruszeń klimatu akustycznego. Porównując dane z 2015 r. z wynikami badań z 2007 roku można stwierdzić, że klimat akustyczny Wąbrzeźna w monitorowanym obszarze uległ poprawie, do czego przyczyniła się uruchomiona 9 lat temu obwodnica, dzięki której ruch tranzytowy wyprowadzony został poza obszar miasta. WIĘCBORK W 2015 roku w Więcborku przeprowadzono badania poziomu dźwięku na czterech stanowiskach zlokalizowanych wzdłuż głównych ciągów komunikacyjnych przy ulicach: Wyzwolenia, Pocztowej, Gdańskiej (droga wojewódzka nr 241) i Złotowskiej (droga wojewódzka nr 189). Na stanowisku pomiarowym przy ul. Wyzwolenia prowadzono pomiary metodą ciągłą z 1 godzinną rejestracją sygnału. W monitorowanych punktach, długookresowy poziom dźwięku, dla doby wahał się od 67,1 db do 69,2 db, dla pory nocy od 56,3 db do 61,0 db. Przekroczenia dopuszczalnych norm w porze nocnej odnotowano jedynie na stanowisku przy Wyzwolenia (o 2,0 db), gdzie również dla pory doby wskaźnik naruszenia klimatu akustycznego wyniósł 5,2 db. Przekroczenie dopuszczalnych długookresowych norm hałasu dla doby odnotowano ponadto na stanowisku przy ul. Gdańskiej. Wskaźnik naruszenia klimatu akustycznego przy ul. Wyzwolenia wyniósł dla doby 5,2 db oraz dla pory nocy 2,0 db, a także przy ul. Gdańskiej dla doby 4,2 db. W pozostałych punktach pomiarowych przekroczeń norm nie odnotowano. Natężenie ruchu na ulicy Wyzwolenia wynosiło 357 poj./h dla pory dnia, przy 7% udziale pojazdów ciężkich oraz 81 poj./h dla pory nocy, przy 10% udziale pojazdów ciężkich. Na pozostałych stanowiskach pomiarowych natężenie ruchu pojazdów wahało się w granicach od poj./h dla pory dnia i od poj./h dla pory nocy. Tabela 4.8. Wyniki pomiarów długookresowych średnich poziomów dźwięku A (L DWN i L N ) w latach L.p. Nazwa ulicy Odległość punktu od jezdni Wysokość nad poziomem terenu Dopuszczalny długookresowy średni poziom dźwięku A Długookresowy średni poziom dźwięku A Przekroczenia L DWN / L N L DWN L N L DWN / L N Aleja Wolności `22,90":E 53 18`62,30":N Paderewskiego `37,90":E 53 18`78,10":N Szosa Kotomierska `43,30":E 53 18`67,50":N [m] [m] [db] [db] [db] [db] 2012 ROK KORONOWO 15,0 4,0 68 /59 61,7 51,0 - / - 1,0 4,0 68 /59 66,0 55,9 - / - 8,0 4,0 68 /59 67,1 56,4 - / - 19

20 L.p. Nazwa ulicy Odległość punktu od jezdni Wysokość nad poziomem terenu Dopuszczalny długookresowy średni poziom dźwięku A Długookresowy średni poziom dźwięku A Przekroczenia L DWN / L N L DWN L N L DWN / L N Ogrodowa `64,70":E 53 18`84,80":N 3 Maja `01,90":E 53 20`55,80":N Wodna `35,50":E 53 20`55,40":N Toruńska `25,70":E 53 20`49,90":N 3 Maja `53,60":E 53 20`54,30":N Kościuszki `55,00":E 52 50`36,00":N Wojska Polskiego (przy Armii Krajowej 1) 19 10`43,00":E 52 51`07,00":N 3 Maja `37,00":E 52 50`57,00":N Mickiewicza 35/ `59,99":E 52 50`55,00":N Kościuszki `85,60":E 52 40`45,30":N Niepodległości `95,60":E 52 40`66,60":N Poznańska `22,20":E 52 40`17,60":N Zamkowa `41,60":E 52 40`39,00":N Grudziądzka `52,30":E 53 31`06,30":N Młyńska `20,50":E 53 31`04,80":N Radzyńska `52,30":E 53 31`06,30":N Zdrojowa `35,90":E 52 52`59,99":N Kopernika `14,50":E 52 52`78,20":N Bema `59,99":E 52 52`46,00":N Narutowicza `11,00":E 52 52`48,00":N [m] [m] [db] [db] [db] [db] 2,0 4,0 64 /59 64,8 51,7 0,8 / - CHEŁMNO 2,0 4,0 68 /59 69,1 56,1 1,1 / - 1,0 4,0 68 /59 65,6 52,1 - / - 1,0 4,0 68 /59 63,3 48,8 - / - 2,0 4,0 68 /59 68,9 59,2 0,9 / 0,2 LIPNO 2,0 4,0 68 /59 66,8 59,0 - /- 24,0 4,0 68 /59 69,8 63,3 1,8 / 4,3 3,0 4,0 68 /59 72,5 65,6 4,5 / 6,6 15,0 4,0 68 /59 68,8 61,0 0,8 / 2, ROK KRUSZWICA 4,0 4,0 68 / 59 72,2 65,8 4,7 / 6,8 11,0 4,0 68 / 59 71,2 64,2 3,2 / 5,2 24,0 4,0 68 / 59 64,9 57,6 - / - 2,5 4,0 68 / 59 73,0 65,9 5,0 / 6,9 ŁASIN 2,0 4,0 64 / 59 70,8 63,5 6,8 / 4,5 1,5 4,0 64 / 59 69,9 61,4 5,9 / 2,4 6,0 4,0 64 / 59 64,3 56,4 0,3 / - CIECHOCINEK 15,0 4,0 50 / 45 61,6 53,2 11,6 / 8,2 10,0 4,0 64 / 59 61,8 54,4 - / - 3,0 4,0 68 / 59 67,4 59,3 - / 0,3 5,0 4,0 68 / 59 63,8 56,0 - / - 20

21 L.p. Nazwa ulicy Odległość punktu od jezdni Wysokość nad poziomem terenu Dopuszczalny długookresowy średni poziom dźwięku A Długookresowy średni poziom dźwięku A Przekroczenia L DWN / L N L DWN L N L DWN / L N Bydgoska `24,17":E 53 15`01,39":N 23 Stycznia `97,78":E 53 06`89,67":N Toruńska `94,14":E 53 06`94,14":N Leśna `70,36":E 53 06`75,78":N Toruńska `60,56":E 53 15`28,33":N Chopina `94,17":E 53 15`40,28":N 23 Stycznia `23,89":E 53 15`73,06":N Warszawska `24,61":E 53 06`28,59":N Mławska `84,26":E 53 06`58,31":N Piłsudskiego `91,89":E 53 06`70,08":N Sienkiewicza `84,00":E 53 06`61,12":N Wojska Polskiego (bloki przy Armii Krajowej 1) 19 10`37,70":E 52 51`09,10":N Mickiewicza `42,84":E 52 50`41,40":N Kościuszki `56,40":E 52 50`36,24":N 3 Maja `37,88":E 52 50`56,70":N Wolności 18 28`11,94":E 53 28`11,94":N Sikorskiego 18 94`67,22":E 53 27`67,50":N 1 Maja 18 95`17,78":E 53 27`99,72":N [m] [m] [db] [db] [db] [db] 2014 ROK SOLEC KUJAWSKI 3,0 4,0 68 / 59 62,7 52,8 - / - 6,0 4,0 68 / 59 62,9 50,9 - / - 8,0 4,0 64 / 59 66,3 51,9 2,3 / - 7,0 4,0 64 / 59 65,6 50,6 1,6 / - KOWALEWO POMORSKIE 3,0 4,0 68 / 59 70,0 62,4 2,0 / 3,4 2,0 4,0 68 / 59 72,7 65,1 4,7 / 6,1 10,5 4,0 68 / 59 74,1 66,6 6,1 / 7,6 RYPIN 3,5 4,0 68 / 59 68,0 62,8 - / 3,8 14,0 4,0 68 / 59 63,2 57,4 - / - 3,5 4,0 68 / 59 67,2 61,7 - / 2,7 2,3 4,0 68 / 59 68,2 62,8 0,2 / 3, ROK LIPNO 18,0 4,0 68 / 59 68,1 62,4 0,1 / 3,4 3,0 4,0 68 / 59 70,1 64,4 2,1 / 5,4 3,0 4,0 68 / 59 67,7 61,9 - / 2,9 3,0 4,0 68 / 59 69,2 63,9 1,2 / 4,9 WĄBRZEŹNO 5,0 4,0 64 / 59 69,1 59,7 5,1 / 0,7 1,5 4,0 68 / 59 62,9 51,9 - / - 2,0 4,0 68 / 59 63,6 49,9 - / - 21

22 L.p. Nazwa ulicy Odległość punktu od jezdni Wysokość nad poziomem terenu Dopuszczalny długookresowy średni poziom dźwięku A Długookresowy średni poziom dźwięku A Przekroczenia L DWN / L N L DWN L N L DWN / L N Wyzwolenia `00,33":E 53 35`,43,31":N Pocztowa `86,33":E 53 35`78,83":N Gdańska `23,33":E 53 34`96,67":N Złotowska `09,86":E 53 34`40,61":N Staszica `22,01":E 52 47`41,47":N Dworcowa `04,50":E 52 48`08,10":N Toruńska `08,80":E 52 48`11,80":N Św. Ducha 108c 18 16`42,40":E 52 47`45,40":N Poznańska `27,20":E 52 45`53,10":N 3 Maja `01,90":E 53 20`55,30":N Wodna `35,60":E 53 20`55,30":N Toruńska `24,31":E 53 20`50,63":N Młyńska `02,09":E 53 21`02,90":N 3 Maja `54,50":E 53 20`51,50":N [m] [m] [db] [db] [db] [db] WIĘCBORK 4,0 4,0 64 / 59 69,2 61,0 5,2 / 2,0 2,0 4,0 68 / 59 67,1 56,3 - / - 3,5 4,0 64 / 59 68,2 57,1 4,2 / - 2,5 4,0 68 / 59 67,4 57,7 - / ROK INOWROCŁAW 5,5 4,0 68 / 59 71,7 61,3 3,7 / 2,3 2,5 4,0 68 / 59 73,1 64,0 5,1 / 5,0 3,5 4,0 68 / 59 72,7 62,0 4,7 / 3,0 2,5 4,0 64 / 59 68,7 58,5 4,7 / - 4,0 4,0 64 / 59 74,9 67,7 10,9 / 8,7 CHEŁMNO 3,5 4,0 68 / 59 68,5 55,7 0,5 / - 1,5 4,0 68 / 59 66,6 50,2 - / - 1,5 4,0 68 / 59 66,2 51,3 - / - 4,0 4,0 68 / 59 62,7 47,4 - / - 7,0 4,0 68 / 59 68,7 59,3 0,7 / 0,3 CIECHOCINEK Bema `36,20":E 52 52`27,60":N 3,0 4,0 68 / 59 68,3 58,3 0,3 / - Kopernika `09,00":E 52 52`47,40":N 3,0 4,0 64 / 59 62,1 53,1 - / - Narutowicza `58,80":E 52 52`40,80":N 2,5 4,0 68 / 59 66,6 59,0 - / - Widok `27,30":E 52 52`34,50":N 2,5 4,0 50 / 45 64,6 54,6 14,6 / 9,6 Zdrojowa `22,50":E 52 52`41,40":N 3,0 4,0 50 / 45 61,1 52,8 11,1 / 7,8 Kolorem czerwonym zaznaczono przekroczenia dopuszczalnego poziomu dźwięku 22

23 MONITORING KRÓTKOOKRESOWY W latach Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Bydgoszczy prowadził na terenie województwa kujawsko-pomorskiego pomiary hałasu drogowego, obejmujące dwie doby, z czego: jedna w dni powszednie w okresie wiosennym i jedna w dni powszednie w okresie jesiennym. Do oceny klimatu akustycznego zastosowano wskaźniki krótkookresowe (L AeqD i L AeqN ). Badania służące do określania równoważnych poziomów hałasu dla pory dnia i nocy, zrealizowano na 58 stanowiskach w miejscowościach: Aleksandrów Kujawski, Chełmno, Chełmża, Ciechocinek, Golub-Dobrzyń, Grudziądz, Górzno, Inowrocław, Kcynia, Lubraniec, Radziejów, a także jednodobowe we Włocławku. Wyniki pomiarów zebrano w tabeli 4.9. ALEKSANDRÓW KUJAWSKI W Aleksandrowie Kujawskim pomiary poziomu dźwięku w ramach monitoringu hałasu drogowego zrealizowano w 2013 roku. Badania przeprowadzono na 4 stanowiskach na granicy pierwszej linii zabudowy, przy ulicy: Słowackiego, Wojska Polskiego, Chopina oraz Sikorskiego. Mierzone poziomy dźwięku oscylowały w zakresie od 62,2 db do 67,9 db w porze dziennej oraz od 53,9 db do 60,1 db w porze nocnej. Natężenie ruchu pojazdów na monitorowanych w 2013 roku ulicach Aleksandrowa Kujawskiego wahało się w granicach poj./h w porze dziennej oraz od poj./h w porze nocnej. Jedynie na stanowisku przy ul. Wojska Polskiego nie zarejestrowano przekroczeń dopuszczalnego poziomu dźwięku, zarówno dla pory dziennej, jak i nocnej. W pozostałych punktach badawczych wskaźnik naruszenia klimatu akustycznego w porze dziennej wahał się od 1,8 db do 4,2 db, a w porze nocnej od 0,4 db do 4,1 db. Porównując wyniki badań z 2009 roku można stwierdzić, że klimat akustyczny Aleksandrowa Kujawskiego w monitorowanym obszarze nie uległ zmianie, a rejestrowane poziomy dźwięku pochodzącego od komunikacji samochodowej w tej miejscowości oscylują wokół zbliżonych wartości. CHEŁMNO W Chełmnie w 2016 roku ocenie klimatu akustycznego poddano obszary zabudowy mieszkaniowej, gdzie w ubiegłych latach stwierdzono szczególne uciążliwości hałasu komunikacyjnego, tj. na ulicach w ciągu drogi wojewódzkiej nr 550, drogi powiatowej oraz przebiegających przez centrum miasta. Do pomiarów wytypowano ulice 3 Maja, Wodną, Toruńską oraz Młyńską. Wartości równoważnego poziomu dźwięku, dla pory dnia L AeqD znalazły się w przedziale 63,4 68,5 db oraz dla pory nocy L AeqN w zakresie 47,4 55,7 db. Przekroczenia dopuszczalnego poziomu dźwięku na monitorowanych stanowiskach wahały się w porze dziennej od 0,7 2,4 db, natomiast w porze nocnej od 0,3 5,4 db. Największe wartości wskaźnika naruszenia klimatu akustycznego odnotowano, dla całej doby, w punkcie pomiarowym przy ulicy 3 Maja 3, przy natężenie ruchu pojazdów w wysokości 642 poj./h dla pory dziennej oraz 56 poj./h dla pory nocnej. Porównując wyniki badań z lat poprzednich można stwierdzić, że klimat akustyczny Chełmna w monitorowanym obszarze nie uległ zasadniczym zmianom. CHEŁMŻA Na terenie Chełmży monitoring hałasu drogowego wykonany był w 2014 roku. Pomiary wykonane zostały na stanowiskach wzdłuż drogi wojewódzkiej nr 551 przy ulicach: Bydgoskiej, Sikorskiego, Mickiewicza i 3 Maja. Zmierzona wartość poziomu równoważnego dźwięku oscylowała w porze dziennej w zakresie od 66,3 db do 67,4 db oraz od 62,0 db do 63,4 db w porze nocnej. Natężenie ruchu na monitorowanych stanowiskach wahało się w porze dziennej w granicach poj./h z 4-7% udziałem pojazdów ciężkich oraz w porze nocnej od poj./h z 3-6% udziałem pojazdów ciężkich. We wszystkich punktach pomiarowych, zarówno w porze dziennej jak i nocnej, odnotowano przekroczenia dopuszczalnych wartości poziomów równoważnych. Wskaźnik naruszenia klimatu akustycznego wahał się w porze dziennej od 1,3 do 4,5 db, a w porze nocnej 6,0 do 7,4 db. Wyniki pomiarów potwierdzają niekorzystne oddziaływanie ruchu samochodowego na obszary zabudowy mieszkaniowej znajdującej się przy drodze nr 551, która przebiega przez centrum miasta. Najbardziej uciążliwe dla mieszkańców jest naruszenie dopuszczalnych norm w porze nocnej. 23

24 CIECHOCINEK W 2016 r. na terenie Ciechocinka pomiary hałasu komunikacyjnego drogowego przeprowadzono na stanowisku przy ul. Bema, ul. Narutowicza i ul. Kopernika (w przebiegu drogi wojewódzkiej nr 266) oraz ul. Widok i ul. Zdrojową (w strefie ochrony uzdrowiskowej). Wartości krótkookresowych poziomów dźwięku oscylowały w porze dziennej od 58,4 67,4 db oraz od 52,8 58,7 db w porze nocnej. Największe wartości wskaźnika naruszenia klimatu akustycznego odnotowano na stanowisku przy ulicy Widok 10, gdzie dla pory dziennej wyniósł on ponad 14 db, a dla pory nocnej prawie 10 db. W pozostałych punktach wartość zarejestrowanego przekroczenia dopuszczalnego poziomu dźwięku wahała się od 2,4 11,1 db dla pory dnia oraz od 2,2 9,6 db dla pory nocy. Jedynie na stanowisku pomiarowym przy ul. Kopernika 13 nie odnotowano przekroczeń dopuszczalnych norm, zarówno w porze dziennej, jak i nocnej, a także w porze dziennej przy ul. Narutowicza 42. Natężenie ruchu na monitorowanych stanowiskach wahało się w granicach od poj./h dla pory dnia i od poj./h dla pory nocy. Porównanie wyników pomiarów wykonanych na terenie uzdrowiska w poprzednich latach, wskazuje na utrzymywanie się w analizowanym rejonie wartości mierzonego poziomu dźwięku pochodzącego od komunikacji samochodowej. GOLUB-DOBRZYŃ W ramach kontynuowanych badań hałasu komunikacyjnego w Golubiu-Dobrzyniu, w 2015 roku wykonano pomiary w punktach zlokalizowanych przy ul. Piłsudskiego 12, PTTK 60 oraz Hallera 1. Wartości równoważnego poziomu dźwięku uśrednione dla pory dnia L AeqD znajdują się w przedziale 65,0 db do 69,2 db, a dla pory nocy L AeqN w zakresie 60,0 db do 61,6 db. Wyniki pomiarów wykazują przekroczenia dopuszczalnego poziomu dźwięku w porze nocnej na wszystkich monitorowanych ulicach (od 4,0-5,6 db), jak również przekroczenia dla pory dnia przy ul. Hallera oraz Piłsudskiego (od 4,0-4,2 db). W porze dziennej nie zarejestrowano przekroczenia dopuszczalnej normy hałasu jedynie na stanowisku badawczym przy ul. PTTK. Natężenie ruchu na monitorowanych stanowiskach wahało się w porze dziennej w granicach poj./h z 5-13% udziałem pojazdów ciężkich oraz w porze nocnej od poj./h z 14-38% udziałem pojazdów ciężkich. W porównaniu z wynikami badań z lat ubiegłych obserwuje się obniżenie poziomu dźwięku przy monitorowanych ulicach o około 2-3 db. GRUDZIĄDZ Pomiary hałasu komunikacyjnego w Grudziądzu prowadzono w 2012 r. na terenach zabudowy mieszkaniowej przy ulicy Łęgi, Korczaka, Łyskowskiego oraz Nauczycielskiej, natomiast w 2013 r. na stanowiskach przy ulicy Łyskowskiego, Drodze Łąkowej, Lotniczej oraz Warszawskiej. W 2012 r. wartości równoważnego poziomu dźwięku uśrednione dla pory dnia L AeqD znajdowały się w przedziale 63,5 db do 68,1 db. Natomiast wartości dla pory nocy L AeqN oscylowały w zakresie od 60,8 db do 62,8 db. Wyniki pomiarów wykazywały przekroczenia dopuszczalnego poziomu dźwięku na większości monitorowanych ulic. Przekroczenia nie zanotowano jedynie przy ul. Łęgi w porze dziennej. Największe przekroczenie o 6,8 db zostało zarejestrowane w porze nocnej na stanowisku pomiarowym przy ulicy Korczaka. Natężenie ruchu pojazdów na monitorowanych w 2012 roku ulicach Grudziądza wahało się w granicach poj./h w porze dziennej oraz od poj./h w porze nocnej. Z kolei w 2013 roku rejestrowane wartości równoważnego poziomu dźwięku uśrednione dla pory dnia L AeqD znajdowały się w przedziale od 63,7 db do 66,7 db, a dla pory nocy L AeqN w zakresie od 60,7 db do 62,0 db. Wyniki pomiarów wykazują przekroczenia dopuszczalnego poziomu dźwięku na większości monitorowanych ulic dla pory nocnej, w zakresie od 4,7 db do 6,0 db. Największe przekroczenie o 6,0 db zostało zarejestrowane w porze nocnej na stanowisku pomiarowym przy ulicy Droga Łąkowa. W porze dziennej przekroczenia nie zanotowano jedynie przy ul. Lotniczej i Warszawskiej, gdzie budynki mieszkalne znajdują się w odległości od m od jezdni. Na pozostałych stanowiskach wskaźnik naruszenia klimatu akustycznego w porze dziennej wahał się od 0,1 db do 1,7 db. Natężenie ruchu pojazdów na monitorowanych w 2013 roku ulicach Grudziądza wahało się w granicach poj./h w porze dziennej oraz od poj./h w porze nocnej. GÓRZNO Monitoring hałasu komunikacyjnego drogowego w Górznie prowadzono w 2012 r. na stanowiskach przy ulicy Świerczewskiego, Rynek oraz Nowe Osiedle. 24

25 Mierzone poziomy dźwięku oscylowały w porze dziennej w zakresie od 58,0 db do 59,6 db oraz w porze nocnej od 47,4 db do 51,0 db. Natężenie ruchu pojazdów na monitorowanych ulicach Górzna wahało się w granicach poj./h w porze dziennej oraz od poj./h w porze nocnej. Na żadnym z monitorowanych stanowisk w Górznie nie zarejestrowano przekroczeń dopuszczalnego poziomu dźwięku. Porównując wyniki badań z 2005 roku można stwierdzić, że klimat akustyczny Górzna w monitorowanym obszarze w porze dziennej uległ poprawie o około 6 db. INOWROCŁAW W latach , w celu oceny klimatu akustycznego Inowrocławia wykonano pomiary przy ulicach stanowiących ciąg drogi krajowej nr 25, tj. ul. Dworcowej, Staszica, Poznańskiej; drogi krajowej nr 15 ul. Toruńskiej oraz drogi wojewódzkiej nr 252 ul. Św. Ducha. W 2013 r. przeprowadzone pomiary wykazały przekroczenia dopuszczalnego poziomu dźwięku we wszystkich badanych punktach. Największe wartości wskaźnika naruszenia klimatu akustycznego odnotowano na stanowisku przy ulicy Poznańskiej 254, gdzie dla pory dziennej wyniósł on ponad 12 db oraz dla pory nocnej ponad 13 db (w 2008 roku - 15,8-16,2 db, w 2010 roku 17,9-18,1 db). W pozostałych punktach wskaźnik naruszenia klimatu akustycznego wahał się w porze dziennej od 6,2 db do 6,5 db, natomiast w porze nocnej od 9,3 db do 13,3 db. Udział pojazdów transportu ciężkiego na monitorowanych ulicach w 2013 r. dochodził do 18% w porze dziennej oraz 48% w porze nocnej. Monitoring prowadzony w 2016 r. również wykazał przekroczenia dopuszczalnego poziomu dźwięku we wszystkich badanych punktach. Największe wartości wskaźnika naruszenia klimatu akustycznego odnotowano na stanowisku przy ulicy Poznańskiej 254, gdzie dla pory dziennej wyniósł on prawie 10 db, a dla pory nocnej prawie 12 db. W pozostałych punktach przekroczenia dopuszczalnego poziomu dźwięku wahały się w porze dziennej od 6,3 7,7 db, przy natężeniu ruchu pojazdów od poj./h z 7-16% udziałem pojazdów ciężkich, natomiast w porze nocnej od 2,5 8,0 db, przy natężeniu ruchu od poj./h z 8-40% udziałem transportu ciężkiego. Analiza wyników badań z lat wskazuje na ustabilizowanie się rejestrowanego poziomu hałasu komunikacyjnego w mieście. Podjęte działania związane z budową obwodnicy powinny przyczynić się do ograniczenia negatywnego całodobowego oddziaływania ruchu samochodowego drogami krajowymi w centralnej część Inowrocławia. KCYNIA W 2012 roku, w ramach badań hałasu komunikacyjnego w Kcynii przeprowadzono pomiary przy ul. Poznańskiej, Nakielskiej, Dworcowej i Wyrzyskiej. Wyniki monitoringu wykazały brak przekroczeń dopuszczalnego poziomu dźwięku w porze dziennej jedynie na stanowisku przy ul. Wyrzyskiej. W pozostałych punktach badawczych wskaźnik naruszenia klimatu akustycznego wahał się w zakresie od 1,1-3,2 db, przy natężeniu ruchu pojazdów w granicach poj./h i 7-17% udziale pojazdów ciężkich. W porze nocnej przekroczenia zarejestrowano na stanowisku pomiarowym przy ul. Poznańskiej oraz Dworcowej, a wskaźnik naruszenia klimatu akustycznego wahał się w zakresie od 3,7 db do 5,8 db przy natężeniu ruchu pojazdów w granicach poj./h i 25-29% udziale pojazdów ciężkich. LUBRANIEC W Lubrańcu pomiary hałasu drogowego wykonano w 2014 r. na 3 stanowiskach poddając ocenie klimat akustyczny obszarów zabudowy mieszkaniowej przy ulicach o największym natężeniu ruchu tj. ul. Brzeskiej, Sienkiewicza i Kościuszki. Przeprowadzone pomiary wykazały przekroczenia dopuszczalnego poziomu dźwięku we wszystkich badanych punktach. Wartości poziomów równoważnych dźwięku oscylowały w porze dziennej w zakresie od 63,4 do 66,9 db oraz od 56,9,0 do 59,8 db w porze nocnej. Natężenie ruchu na monitorowanych stanowiskach w porze dnia wahało się w granicach poj./h oraz w porze nocnej od poj./h. Procentowy udział pojazdów transportu ciężkiego na monitorowanych ulicach dochodził do 15% w porze dziennej oraz do 26% w porze nocnej. Wskaźnik naruszenia klimatu akustycznego wahał się: w porze dziennej od 1,4 do 2,4 db natomiast w porze nocnej od 0,9 do 3,8 db. RADZIEJÓW W 2012 roku w Radziejowie w ramach monitoringu hałasu drogowego Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska wykonał pomiary poziomu dźwięku na stanowiskach przy ulicy: Kruszwickiej oraz 25

26 Kościuszki. Wartości L AeqD zawierały się w przedziale od 64,7 65,7 db, przy natężeniu ruchu pojazdów od poj./h i 13 22% udziale pojazdów ciężkich. W porze nocnej poziomy dźwięku oscylowały od 54,7 56,1 db, przy natężeniu ruchu pojazdów w granicach poj./h i 25 26% udziale pojazdów ciężkich. Niewielkie przekroczenia (0,1 0,7 db) zarejestrowano jedynie na stanowisku przy ul. Kościuszki. Badania klimatu akustycznego na terenie Radziejowa kontynuowano w 2015 roku. Pomiary wykonano w punktach, gdzie stwierdzono szczególne uciążliwości hałasu komunikacyjnego. Do badań wytypowano 3 stanowiska pomiarowe, tj. ul. Brzeska 11, Kruszwicka 49 oraz Kościuszki 71. Zmierzone wartości równoważnych poziomów dźwięku w 2015 r. oscylowały w porze dziennej w zakresie od 64,8 do 66,9 db oraz od 54,1 do 58,4 db w porze nocnej. Natężenie ruchu na monitorowanych stanowiskach wahało się w porze dziennej w granicach poj./h z 4 9% udziałem pojazdów ciężkich oraz w porze nocnej od poj./h z 3 11% udziałem pojazdów ciężkich. Przekroczenia dopuszczalnego poziomu dźwięku w porze dziennej zarejestrowano jedynie na stanowisku przy ul. Kościuszki (o 5,9 db), gdzie również w porze nocnej odnotowano naruszenie klimatu akustycznego (o 2,4 db). Natomiast wartość wskaźnika naruszenia klimatu akustycznego na stanowisku przy ul. Brzeskiej w porze nocnej, stanowi sygnał do możliwości wystąpienia, w przypadku zwiększenia się natężenia ruchu na tej ulicy, ewentualnych uciążliwości akustycznych. WŁOCŁAWEK We Włocławku, pomiary krótkookresowe hałasu drogowego obejmujące dwie doby, wzdłuż głównych ciągów komunikacyjnych prowadzono w 2012 roku. Stanowiska pomiarowe zlokalizowano przy ulicy Okrzei 19 i 87 oraz Toruńskiej 151 i Wyszyńskiego 19. Wartości równoważnego poziomu dźwięku mierzone krótkookresowymi wskaźnikami L AeqD dla pory dnia znajdowały się w przedziale od 68,2 db do 73,8 db oraz L AeqN dla pory nocy, znajdowały się w przedziale od 60,9 db do 72,4 db. Wyniki badań, pomimo podwyższenia dopuszczalnych poziomów dźwięku, nadal wskazywały na występowanie przekroczeń w zakresie od 0,2-5,8 db (dla pory dnia) oraz 0,9-12,4 db (dla pory nocy). Natężenie ruchu na monitorowanych stanowiskach wahało się w porze dziennej w granicach poj./h z 10 33% udziałem pojazdów ciężkich oraz w porze nocnej od poj./h z 13 66% udziałem pojazdów ciężkich. Wysokie wartości wskaźnika naruszenia klimatu akustycznego wiążą się z przemieszczaniem się transportu ciężkiego ulicami, przy których zabudowa mieszkaniowa znajduje się w niewielkiej odległości od jezdni. Tabela 4.9. Wyniki pomiarów hałasu drogowego w porze dziennej L AeqD i nocnej L AeqN w latach L.p Nazwa ulicy Okrzei `13,00":E 52 38`59,99":N Okrzei `40,00":E 52 39`59,99":N Toruńska `56,00":E 52 41`28,00":N Wyszyńskiego `59,99":E 52 39`59,99":N Łęgi `13,60":E 53 27`13,70":N Korczaka `52,10":E 53 27`43,30":N Łyskowskiego `26,90":E 53 29`32,90":N Nauczycielska 18 46`15,70":E 53 27`59,40":N Odległość punktu od jezdni Wysokość nad poziomem terenu Równoważny poziom dźwięku L AeqD Równoważny poziom dźwięku L AeqN Dopuszczalny poziom dźwięku DZIEŃ/NOC ogółem dzień/noc Natężenie ruchu udział pojazdów ciężkich dzień/noc [m] [m] [db] [db] [db] [poj./h] % 2012 ROK WŁOCŁAWEK 1,8 4,0 73,7 71,2 68 / / / 61 3,6 4,0 73,8 72,4 68 / / / 66 2,5 4,0 73,4 73,4 68 / / / 55 5,0 4,0 68,2 68,2 68 / / / 13 GRUDZIĄDZ 2,0 4,0 63,5 62,4 65 / / / 11 2,0 4,0 67,5 62,8 65 / / / 6 2,0 4,0 68,1 62,3 65 / / / 11 2,0 4,0 63,8 60,8 61 / / / 7 26

27 L.p Nazwa ulicy Poznańska `07,70":E 52 59`48,20":N Nakielska `86,40":E 52 59`72,00":N Dworcowa `56,40":E 52 59`44,70":N Wyrzyska `99,40":E 52 59`56,00":N Świerczewskiego `30,00":E 53 11`58,30":N Rynek `39,40":E 53 11`52,90":N Nowe Osiedle `41,60":E 53 11`39,00":N Kruszwicka `25,00":E 52 37`36,00":N Kościuszki `44,00":E 52 37`05,00":N Łyskowskiego `26,90":E 53 29`32,90":N Droga Łąkowa 17/ `35,50":E 53 28`54,00":N Lotnicza 1/ `16,90":E 53 28`23,90":N Warszawska 17/ `18,80":E 53 27`40,80":N Dworcowa `99,90":E 52 48`13,20":N Toruńska `14,80":E 52 48`19,70":N Staszica `23,80":E 52 47`68,10":N Poznańska `45,80":E 52 45`85,70":N Słowackiego `59,99":E 52 52`36,00":N Wojska Polskiego `59,99":E 52 52`61,00":N Odległość punktu od jezdni Wysokość nad poziomem terenu Równoważny poziom dźwięku L AeqD Równoważny poziom dźwięku L AeqN Dopuszczalny poziom dźwięku DZIEŃ/NOC ogółem dzień/noc Natężenie ruchu udział pojazdów ciężkich dzień/noc [m] [m] [db] [db] [db] [poj./h] % KCYNIA 2,5 4,0 68,2 61,8 65 / / / 25 7,0 4,0 63,0 54,1 61 / / 15 7 / 20 10,0 4,0 66,1 59,7 65 / / / 29 4,0 4,0 60,4 45,3 65 / / 5 4 / 10 GÓRZNO 1,0 4,0 58,0 51,0 65 / / / 5 1,0 4,0 58,7 47,4 65 / / / 7 2,0 4,0 59,6 50,4 65 / / 14 7 / 4 RADZIEJÓW 3,0 4,0 64,7 54,7 65 / / / 25 4,0 4,0 65,7 56,1 65 / / / ROK GRUDZIĄDZ 2,0 4,0 65,1 61,4 65 / / / 4 8,0 4,0 66,7 62,0 65 / / / 8 15,0 4,0 63,6 61,6 65 / / / 4 46,0 4,0 63,7 60,7 65 / / / 6 INOWROCŁAW 1,0 4,0 71,2 65,3 65 / / / 21 2,0 4,0 71,5 69,3 65 / / / 45 2,0 4,0 71,2 68,1 65 / / / 48 5,0 4,0 73,1 69,3 61 / / / 38 ALEKSANDRÓW KUJAWSKI 9,0 4,0 67,9 60,1 65 / / 56 9 / 20 7,0 4,0 62,2 53,9 65 / / / 23 27

28 L.p Nazwa ulicy Chopina `47,00":E 52 52`56,00":N Sikorskiego `15,00":E 52 52`42,00":N Bydgoska `46,23":E 53 10`54,51":N Sikorskiego `17,70":E 53 11`04,50":N Mickiewicza `28,00":E 53 11`17,70":N 3 Maja `57,40":E 53 11`23,40":N Brzeska `11,13":E 52 32`37,33":N Sienkiewicza `51,86":E 52 32`19,37":N Kościuszki `58,92":E 52 32`24,53":N Piłsudskiego `50,56":E 53 10`96,67":N PTTK `40,28":E 53 12`26,67":N Hallera `33,06":E 53 11`45,83":N Kruszwicka `15,18":E 52 37`21,18":N Brzeska `47,40":E 52 37`40,80":N Kościuszki `43,48":E 52 37`04,80":N Staszica `22,01":E 52 47`41,47":N Dworcowa `04,50":E 52 48`08,10":N Toruńska `08,80":E 52 48`11,80":N Odległość punktu od jezdni Wysokość nad poziomem terenu Równoważny poziom dźwięku L AeqD Równoważny poziom dźwięku L AeqN Dopuszczalny poziom dźwięku DZIEŃ/NOC ogółem dzień/noc Natężenie ruchu udział pojazdów ciężkich dzień/noc [m] [m] [db] [db] [db] [poj./h] % 5,0 4,0 66,8 59,9 65 / / / 14 15,0 4,0 65,2 56,4 61 / / / ROK CHEŁMŻA 8,0 4,0 66,5 62,8 61 / / / 6 2,0 4,0 67,2 62,0 65 / / / 4 2,1 4,0 67,4 63,2 65 / / / 3 5,0 4,0 66,3 63,4 65 / / / 4 LUBRANIEC 13,0 4,0 63,4 56,9 61/ / / 24 2,0 4,0 66,4 59,8 65 / / / 26 4,5 4,0 66,9 59,5 65 / / / ROK GOLUB-DOBRZYŃ 2,0 4,0 69,2 60,0 65 / / 64 5 / 27 2,0 4,0 65,0 60,6 65 / / / 38 3,0 4,0 69,0 61,6 65 / / / 14 RADZIEJÓW 4,0 4,0 64,8 54,1 65 / / 19 5 / 3 6,0 4,0 64,9 56,1 65 / / 39 4 / 11 5,0 4,0 66,9 58,4 61 / / 38 9 / ROK INOWROCŁAW 5,5 4,0 71,3 61,3 65 / / / 34 2,5 4,0 72,0 64,0 65 / / / 20 3,5 4,0 72,4 62,0 65 / / / 40 28

29 L.p. Nazwa ulicy Odległość punktu od jezdni Wysokość nad poziomem terenu Równoważny poziom dźwięku L AeqD Równoważny poziom dźwięku L AeqN Dopuszczalny poziom dźwięku DZIEŃ/NOC ogółem dzień/noc Natężenie ruchu udział pojazdów ciężkich dzień/noc [m] [m] [db] [db] [db] [poj./h] % Św. Ducha 108c `42,40":E 52 47`45,40":N 2,5 4,0 68,7 58,5 61 / / 77 7 / 8 Poznańska `27,20":E 52 45`53,10":N 4,0 4,0 70,9 67,7 61 / / / 24 CHEŁMNO 3 Maja `01,90":E 53 20`55,30":N 3,5 4,0 68,5 55,7 65 / / 56 2 / 5 Wodna `35,60":E 53 20`55,30":N 1,5 4,0 64,1 50,2 65 / / 38 1 / 2 Toruńska `24,31":E 53 20`50,63":N 1,5 4,0 63,7 51,3 65 / / 43 1 / 3 Młyńska `02,09":E 53 21`02,90":N 4,0 4,0 63,4 47,4 65 / / 18 - / - 3 Maja `54,50":E 53 20`51,50":N 7,0 4,0 67,0 59,3 65 / 56 CIECHOCINEK Bema `36,20":E 52 52`27,60":N 3,0 4,0 67,4 58,2 65 / / 54 3 / 4 Kopernika `09,00":E 52 52`47,40":N 3,0 4,0 60,3 53,2 61 / / 25 4 / 4 Narutowicza `58,80":E 52 52`40,80":N 2,5 4,0 63,6 58,7 65 / / 38 1 / 3 Widok `27,30":E 52 52`34,50":N 2,5 4,0 64,3 54,6 50 / / 5 1 / 20 Zdrojowa `22,50":E 52 52`41,40":N 3,0 4,0 58,4 52,8 50 / / 29 4 / 7 Kolorem czerwonym zaznaczono przekroczenia dopuszczalnego poziomu dźwięku 29

30 Ryc.15. Lokalizacja punktów pomiarowych hałasu komunikacyjnego w latach