Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego terenów kolejowych. Iet-3. Warszawa, 2009 rok

Transkrypt

1 Załącznik do zarządzenia Nr 12/2009 Zarządu PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. z dnia 25 maja 2009 r. Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego terenów kolejowych Iet-3 Warszawa, 2009 rok

2 Właściciel: PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Wydawca: PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Centrala Biuro Energetyki ul. Targowa 74, Warszawa tel Wszelkie prawa zastrzeżone. Modyfikacja, wprowadzanie do obrotu, publikacja, kopiowanie i dystrybucja w celach komercyjnych, całości lub części instrukcji, bez uprzedniej zgody PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. są zabronione

3 Załącznik do uchwały Nr 191/2009 Zarządu PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. z dnia 25 maja 2009 r. Zarządzenie Nr 12/2009 Zarządu PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. z dnia 25 maja 2009 r. w sprawie wprowadzenia Instrukcji eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego terenów kolejowych Iet-3 Na podstawie 9 ust. 1 pkt 23 Regulaminu Zarządu, Zarząd PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. zarządza, co następuje: 1. Wprowadza do stosowania w PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Instrukcję eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego terenów kolejowych Iet-3, stanowiącą załącznik do zarządzenia. Zarządzenie podlega opublikowaniu w Biuletynie PKP Polski Linie Kolejowe S.A. 2. Instrukcja, o której mowa w 1 ukaże się w odrębnym wydaniu książkowym Zarządzenie wchodzi w życie 14 dni po opublikowaniu w Biuletynie PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Nr IEN1c /2009 Rozdzielnik: A B 1 8 i Opracował: Maciej Szaraniec Tel. (0 22)

4

5 SPIS TREŚCI PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A. Strona Rozdział I POSTANOWIENIA OGÓLNE Przedmiot instrukcji Podstawa, zakres i przeznaczenie instrukcji Definicje terminów stosowanych w instrukcji Akty prawne i dokumenty normatywne...12 Rozdział II URZĄDZENIA OŚWIETLENIA ZEWNĘTRZNEGO Oprawy oświetleniowe Źródła światła Konstrukcje wsporcze Linie zasilające i instalacje oświetleniowe Sterowanie oświetleniem...16 Rozdział III ZASADY EKSPLOATACJI URZĄDZEŃ OŚWIETLENIOWYCH Obsługa urządzeń oświetleniowych Eksploatacja urządzeń oświetleniowych Przyjmowanie do eksploatacji urządzeń oświetleniowych Sprawdzenie stanu technicznego urządzeń oświetleniowych Oględziny Kontrola okresowa Konserwacja Zasady znakowania i kolorystyki urządzeń Wymiana źródeł światła Naprawa urządzeń oświetleniowych Kwalifikowanie urządzeń do naprawy planowej - remontu Wycofywanie urządzeń oświetleniowych z eksploatacji Kwalifikacje osób zajmujących się eksploatacją urządzeń oświetleniowych...24 Rozdział IV ZASADY POSTĘPOWANIA W CZASIE ZAKŁÓCEŃ I AWARII Ograniczanie skutków zakłóceń i awarii...24 Rozdział V DOKUMENTACJA EKSPLOATACYJNA Wymagania ogólne Dokumentacja budowy Książka obiektu budowlanego...25 Rozdział VI POMIARY Wymagania ogólne Wytyczne wykonywania pomiarów Pomiary fotometryczne...28 Rozdział VII BEZPIECZEŃSTWO PRACY PRZY EKSPLOATACJI URZĄDZEŃ OŚWIETLENIOW YCH Wymagania ogólne Organizacja pracy przy urządzeniach oświetleniowych Praca na wysokości Wykonywanie pracy przy urządzeniach oświetleniowych w pobliżu sieci trakcyjnej Wykonywanie pracy przy urządzeniach oświetleniowych w pobliżu czynnych torów kolejowych

6 ZAŁĄCZNIKI: Strona nr 1. Kalendarz włączania i wyłączania urządzeń oświetlenia zewnętrznego.. 34 nr 2. Książka oględzin urządzeń oświetlenia zewnętrznego 35 nr 3. Protokół kontroli okresowej stanu technicznego i przydatności do użytkowania urządzeń oświetlenia zewnętrznego.. 44 nr 4. Protokół z wykonania pomiarów natężenia oświetlenia nr 5. nr 6. nr 7. nr 8. nr 9. nr 10. Protokół sprawdzenia skuteczności ochrony przeciwporażeniowej urządzeń oświetlenia zewnętrznego przed dotykiem pośrednim przez samoczynne wyłączenie zasilania w układzie sieciowym TN-C, TN-C-S, TN-S i napięciu znamionowym V.. 49 Protokół sprawdzenia skuteczności ochrony przeciwporażeniowej urządzeń oświetlenia zewnętrznego przed dotykiem pośrednim przez samoczynne wyłączenie zasilania w układzie sieciowym TT i napięciu znamionowym V.. 51 Protokół sprawdzenia skuteczności ochrony przeciwporażeniowej urządzeń oświetlenia zewnętrznego zabezpieczonych wyłącznikami nadmiarowoprądowymi i wyłącznikami ochronnymi różnicowoprądowymi w układzie sieciowym TN-C, TN-C-S, TN-S i napięciu znamionowym V.. 53 Protokół sprawdzenia skuteczności ochrony przeciwporażeniowej urządzeń oświetlenia zewnętrznego zabezpieczonych wyłącznikami nadmiarowoprądowymi i wyłącznikami ochronnymi różnicowoprądowymi w układzie sieciowym TT i napięciu znamionowym V.. 55 Protokół z pomiarów stanu izolacji kabla zasilającego rozdzielnicę oświetleniową.. 57 Protokół z pomiarów stanu izolacji kabli sterowniczych i sygnalizacyjnych.. 59 nr 11. Protokół z pomiarów rezystancji uziemienia.. 61 nr 12. Protokół odbioru robót budowlanych przy urządzeń oświetlenia zewnętrznego. 63 WYKAZ ZMIAN

7 Rozdział I POSTANOWIENIA OGÓLNE Instrukcja obowiązuje we wszystkich jednostkach organizacyjnych PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. oraz innych przedsiębiorstwach, które do jej przestrzegania zostaną zobowiązane na podstawie zawartych umów lub porozumień. 1. Przedmiot instrukcji 1. Instrukcja określa zasady eksploatacji urządzeń oraz oceny stanu technicznego urządzeń oświetlenia zewnętrznego terenów kolejowych zarządzanych przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. zwaną dalej PKP PLK S.A. 2. Do obiektów oświetlenia zewnętrznego terenów kolejowych zaliczamy: 1) perony i dojścia do peronów; 2) tory stacyjne i rozjazdy; 3) przejazdy i przejścia w jednym poziomie; 4) kładki dla pieszych; 5) rampy i place ładunkowe; 6) drogi wewnątrzzakładowe; 7) przejścia podziemne i tunele. 2. Podstawa, zakres i przeznaczenie instrukcji 1. Instrukcję eksploatacji urządzeń oświetleniowych opracowano na podstawie aktualnie obowiązujących przepisów i norm. 2. Urządzenia oświetlenia zewnętrznego terenów i obiektów kolejowych zwane dalej urządzeniami oświetleniowymi. 3. Instrukcja zawiera wymagania dotyczące eksploatacji urządzeń oświetleniowych w zakresie: 1) obsługi; 2) przyjmowania do eksploatacji; 3) prowadzenia eksploatacji; 4) wykonywania prób i pomiarów; 5) oceny stanu technicznego; 6) kwalifikowania do remontu; 7) wycofania z eksploatacji; 8) zasad bezpiecznej pracy. 4. Instrukcja przeznaczona jest dla: 1) pracowników, którym w ramach obowiązków pracowniczych powierzono obsługę urządzeń oświetleniowych; 7

8 2) pracowników serwisu technicznego; 3) pracowników nadzoru i kierownictwa. PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A. 3. Definicje terminów stosowanych w instrukcji 1. Lokalne Centrum Sterownia LCS nastawnia zdalnego sterowania obejmująca swym zasięgiem jeden lub kilka okręgów (odcinków) zdalnego prowadzenia ruchu. Z LCS odbywa się sterowanie urządzeniami elektroenergetycznymi. 2. Diagnosta pracownik posiadający właściwe uprawnienia, któremu w obowiązkach pracowniczych przydzielono diagnostykę urządzeń oświetleniowych. Pod pojęciem właściwych uprawnień należy rozumieć posiadanie świadectwa kwalifikacyjnego do zajmowania się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci elektroenergetycznych na stanowisku dozoru i/lub eksploatacji. 3. Diagnostyka czynności wykonywane przez diagnostę mające na celu ocenę aktualnego stanu technicznego urządzeń. 4. Dyspozytor zakładu (Dyspozytor Zakładu Linii Kolejowych) osoba nadzorująca bieżący przebieg pracy eksploatacyjnej na obszarze Zakładu Linii Kolejowych oraz rejestrująca zdarzenia, wypadki, awarie i powiadamiająca o nich kierownictwo Zakładu. 5. Eksploatacja urządzeń oświetleniowych zespół działań technicznych i organizacyjnych związanych z obsługą i użytkowaniem urządzeń oświetleniowych oraz utrzymaniem właściwego stanu technicznego, zapewniającego prawidłowe ich funkcjonowanie. 6. IK (stopień ochrony) określający odporność obudowy urządzenia na uderzenia i udary mechaniczne. 7. IP (stopień ochrony) określający stopień zabezpieczenia przed przedostaniem się do wnętrza urządzenia ciał stałych, pyłu, wilgoci lub wody. 8. Kąt zawieszenia oprawy kolejowej kąt między płaszczyzną klosza (szyby ochronnej układu optycznego) zainstalowanej oprawy, a płaszczyzną poziomą. 9. Kontrola okresowa sprawdzenie stanu technicznego i przydatności do użytkowania, estetyki oraz otoczenia utrzymywanych urządzeń oświetleniowych. 10. Konstrukcja wsporcza słup, maszt, wieża lub inna konstrukcja wolnostojąca służąca m. in. do zamocowania na niej opraw oświetleniowych. 11. Konserwacja zespół bieżących czynności mających na celu utrzymywanie urządzeń oświetleniowych w pełnej sprawności technicznej (eksploatacyjnej). 12. Kierujący zespołem pracowników (kierujący zespołem) pracownik wyznaczony do pełnienia funkcji kierującego zespołem pracowników, posiadający ważne świadectwo kwalifikacyjne na stanowisku dozoru lub eksploatacji. 13. Luksomierz przyrząd przeznaczony do pomiaru natężenia oświetlenia. 14. Luminancja miara jaskrawości odzwierciedlająca ilość światła, która jest widziana przez obserwatora. Jednostką luminancji jest kandela / metr 2 [cd/m 2 ]. 8

9 15. Modernizacja zespół czynności mających na celu poprawę parametrów technicznych urządzeń oświetlenia zewnętrznego. 16. Moc oprawy całkowita moc elektryczna oprawy, na którą składa się moc źródła (źródeł) światła oraz moc układu stabilizacyjno-zapłonowego. 17. Moc źródła światła (jednostkowa) wartość mocy elektrycznej źródła światła w znamionowych warunkach zasilania. 18. Natężenie oświetlenia gęstość strumienia świetlnego padającego na daną powierzchnię, równa granicy ilorazu strumienia świetlnego padającego na powierzchnię, do jej pola S, przy S dążącym do 0. Jednostką natężenia oświetlenia [E] jest luks [lx]. 19. Natężenie oświetlenia eksploatacyjne wartość natężenia oświetlenia, poniżej której nie powinna spaść wartość natężenia oświetlenia średniego. 20. Natężenie oświetlenia średnie na danej powierzchni stosunek strumienia świetlnego padającego na daną powierzchnię do pola tej powierzchni. W praktyce wielkość tę można określić poprzez określenie średniej wartości natężenia oświetlenia dla reprezentatywnej liczby punktów tej powierzchni. 21. Obiekt budowlany w odniesieniu do urządzeń oświetleniowych obiektem budowlanym są urządzenia i instalacje oświetleniowe zapisane jako jeden odrębny środek trwały. 22. Obsługa urządzeń oświetleniowych są to czynności łączeniowe polegające na załączaniu i wyłączaniu urządzeń oświetleniowych. 23. Ocena stanu technicznego urządzeń oświetleniowych ocena wyrażająca aktualny poziom stanu technicznego urządzeń w stosunku do założonego na etapie projektowania i jest rezultatem porównania aktualnych parametrów mierzalnych i niemierzalnych z ich wartościami granicznymi lub stanami dopuszczalnymi. Oceny stanu technicznego urządzeń oświetleniowych dokonuje się m. in. na podstawie wyników oględzin i kontroli okresowej. Skala ocen stanu technicznego obejmuje noty: dobry, dostateczny, niezadowalający, niedostateczny. Stan dobry (db) posiadają urządzenia o nieprzekroczonym okresie amortyzacji i nieprzekroczonym stopniu zużycia, a ich stan techniczny pozwala na dalszą, bezpieczną eksploatację. Stan dostateczny (dst) posiadają urządzenia, którym kończy się lub został przekroczony okres amortyzacji, a ich stan techniczny pozwala na dalszą, bezpieczną eksploatację. Stan niezadowalający (nzad) posiadają urządzenia, którym skończył się okres amortyzacji, są nadal sprawne technicznie, ale zostały zakwalifikowane do remontu. Stan niedostateczny (ndst) posiadają urządzenia, które z powodu złego stanu technicznego muszą być wyłączone z eksploatacji. 24. Odbiór techniczny urządzeń oświetleniowych odbiór urządzeń, którego celem jest sprawdzenie i określenie ich gotowości do uruchomienia i przekazania do eksploatacji. 25. Oględziny urządzeń oświetleniowych wizualna i manualna ocena stanu technicznego widocznych elementów urządzeń. 9

10 26. Olśnienie warunki widzenia powstałe na skutek niewłaściwego zakresu luminancji, niewłaściwego jej rozkładu lub nadmiernego kontrastu, przy których występuje odczucie niewygody widzenia i/lub obniżenie zdolności rozpoznawania obiektów. 27. Oprawa oświetleniowa urządzenie służące do rozsyłania, filtrowania lub przekształcania strumienia świetlnego emitowanego przez źródło lub źródła światła, zawierające niezbędne elementy służące do mocowania i ochrony źródła światła oraz do przyłączania źródła światła do instalacji zasilającej. 28. Oprawa typu kolejowego oprawa spełniająca wymagania określone przez PKP PLK S.A. w Dokumencie Normatywnym Nr 01-5/ET/2008 Oprawy oświetleniowe. 29. Płaszczyzna robocza powierzchnia odniesienia wyznaczona płaszczyzną, na której zwykle wykonuje się prace wzrokowe. W przypadku oświetlenia zewnętrznego terenów i obiektów kolejowych jest to zwykle powierzchnia peronu, międzytorza, przejazdu, drogi itp. 30. Posterunek ruchu jest to posterunek służący do bezpiecznego i sprawnego prowadzenia ruchu kolejowego. Na posterunku ruchu (np. nastawni), w zależności od potrzeb, dokonywane są również czynności związane ze sterowaniem urządzeń oświetleniowych. 31. Pracownik uprawniony w zakresie elektroenergetyki kolejowej pracownik posiadający ważne świadectwo kwalifikacyjne do pracy na stanowisku eksploatacji i/lub dozoru w zakresie określonych czynności eksploatacyjnych oraz rodzajów urządzeń i instalacji elektroenergetycznych, przy których będą wykonywane prace. 32. Prostopadłe ustawienie oprawy - ustawienie (zawieszenie) oprawy płaszczyzną C90-C270 prostopadle do osi wzdłużnej toru kolejowego (oś wzdłużna oprawy prostopadła do osi toru). 33. Równoległe ustawienie oprawy ustawienie (zawieszenie) oprawy płaszczyzną C90-C270 równolegle do osi wzdłużnej toru kolejowego (oś wzdłużna oprawy równoległa do osi toru). 34. Rozdzielnica oświetleniowa rozdzielnica elektryczna przeznaczona do zasilania i sterowania urządzeń lub linii oświetleniowych. 35. Równomierność oświetlenia na płaszczyźnie roboczej stosunek najmniejszego natężenia oświetlenia występującego na płaszczyźnie roboczej do średniego natężenia oświetlenia na tej płaszczyźnie. Dla peronów równomierność oświetlenia jest określana jako stosunek minimalnego natężenia oświetlenia do maksymalnego natężenia oświetlenia. 36. Serwis techniczny zorganizowana gotowość wykonawcy do usuwania awarii, usterek i nieprawidłowości zgłaszanych przez właściciela urządzeń. 37. Stan techniczny zbiór wartości cech technicznych urządzenia (podzespołu), które warunkują wypełnianie funkcji założonych na etapie konstruowania i wytwarzania. 38. Statecznik urządzenie włączone w obwód elektryczny lampy wyładowczej, służące do ograniczenia prądu pracy lampy. 39. Strefa oddziaływania trakcji elektrycznej przyjęty umownie obszar, wewnątrz którego na konstrukcjach wsporczych sieci trakcyjnej, częściach przewodzących dostępnych lub 10

11 częściach przewodzących obcych, mających z siecią trakcyjną połączenie bezpośrednie lub za pośrednictwem ziemi istnieje możliwość pojawienia się napięć dotykowych o wartościach większych od dopuszczalnych. Napięcie dotykowe przekraczające wartość dopuszczalną może pojawić się w przypadku zerwania i opadnięcia przewodu sieci jezdnej, zasilacza napowietrznego, uszkodzenia izolacji głównej (izolatorów) sieci jezdnej bądź odbieraka prądu. Przyjmuje się, że szerokość tej strefy wynosi 5 m, licząc od osi zelektryfikowanego toru kolejowego lub osi konstrukcji wsporczej zasilacza napowietrznego. 40. Strumień świetlny parametr określający całkowitą moc światła emitowanego z danego źródła, przechodzącego przez wybraną powierzchnię. 41. Świadectwo kwalifikacyjne świadectwo stwierdzające spełnienie przez daną osobę odpowiednich wymagań kwalifikacyjnych do wykonywania pracy na stanowisku dozoru lub eksploatacji w ustalonym zakresie: obsługi, konserwacji, napraw, kontrolnopomiarowym, montażu dla określonych rodzajów urządzeń i instalacji elektroenergetycznych, uzyskane w trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach. 42. Temperatura barwowa określenie barwy źródła światła. Jednostką temperatury barwowej [T C ] jest kelwin [K]. 43. Trwałość instalacji oświetleniowej okres, po którym instalacja nie może być przywrócona do stanu spełniającego wymagania techniczne z powodu nieodwracalnego zużycia. 44. Trwałość znamionowa źródeł światła czas pracy źródeł światła wyrażany w godzinach do momentu wygaśnięcia, z powodu wyeksploatowania lub czas, po którym strumień świetlny spadnie poniżej wymaganego poziomu określonego przez użytkownika lub producentów. 45. Trwałość użytkowa źródeł światła okres czasu ekonomicznie uzasadnionej eksploatacji lamp, w czasie którego co najmniej 80 % lamp jest sprawnych. 46. Urządzenia oświetleniowe - zamontowany na stałe układ elementów funkcjonalnych i konstrukcyjnych, przeznaczony do oświetlenia terenów i obiektów budowlanych. Do elementów tych należą: rozdzielnice oświetleniowe, linie zasilające i sterujące, konstrukcje wsporcze oraz oprawy oświetleniowe ze źródłami światła. 47. Uziemienie bezpośrednie (metaliczne) połączenie części przewodzących z uziomem. 48. Uziom przedmiot lub zespół przedmiotów umieszczonych w gruncie, tworzących elektryczne połączenie przewodzące z tym gruntem. 49. Wskaźnik oddawania barw informuje, w jakim stopniu dane źródło światła umożliwia wierne oddawanie barw obserwowanych przedmiotów [symbol-ra]. 50. Wskaźnik olśnienia ujednolicona ocena olśnienia przykrego, pochodzącego bezpośrednio od oprawy lub źródła światła, określona za pomocą wskaźnika UGR. 51. Współczynnik utrzymania stosunek średniego natężenia oświetlenia na płaszczyźnie roboczej po pewnym czasie eksploatacji urządzenia oświetleniowego do średniego natężenia oświetlenia na płaszczyźnie roboczej dla urządzenia oświetleniowego rozpatrywanego jako nowe. Całkowita wartość współczynnika utrzymania jest wynikiem 11

12 iloczynu cząstkowych współczynników utrzymania związanych ze zmianami temperatury otoczenia, warunków zasilania, starzeniem się materiałów, zabrudzeniem, spadkiem skuteczności świetlnej źródeł i sprawności opraw. 52. Współczynnik utrzymania oprawy oświetleniowej stosunek strumienia świetlnego oprawy oświetleniowej po określonym czasie do strumienia świetlnego początkowego. 53. Współczynnik zapasu odwrotność współczynnika utrzymania. Współczynnik zwiększający (wymagany dla nowych urządzeń oświetleniowych) poziom natężenia oświetlenia z uwagi na spadek sprawności świetlnej opraw i źródeł światła występujący w czasie eksploatacji. 54. Wykonawca zarządca lub inny podmiot gospodarczy, realizujący na zlecenie zarządcy budowę urządzeń lub utrzymanie w sprawności technicznej urządzeń oświetleniowych. 55. Zapłonnik (układ zapłonowy) urządzenie umożliwiające zaświecenie lampy wyładowczej. 56. Zarządca jednostka organizacyjna PKP PLK S.A. eksploatująca urządzenia oświetleniowe na przydzielonym jej obszarze sieci kolejowej. 57. Zespół oświetleniowy zespół urządzeń oświetleniowych zasilanych z jednej rozdzielnicy oświetleniowej, zainstalowanych na jednym ciągu komunikacyjnym lub w jednym rejonie. Zespół oświetleniowy może stanowić pojedyncze urządzenie lub grupa urządzeń oświetleniowych. 58. Zespół pracowników grupa pracowników, w skład której wchodzą co najmniej dwie osoby wykonujące pracę. 59. Ziemia odniesienia dowolny punkt na powierzchni ziemi albo w głębi ziemi, którego potencjał elektryczny przyjmowany jest umownie za równy zeru i nie zmieniający się pod wpływem prądu przepływającego przez uziom. 60. Źródło światła urządzenie przetwarzające energię elektryczną na promieniowanie widzialne (światło). 4. Akty prawne i dokumenty normatywne 1. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jednolity Dz.U. z 2006 r., Nr 156, poz z późniejszymi zmianami). 2. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz.U. Nr 120, poz z późniejszymi zmianami). 3. Ustawa z dnia16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz.U. Nr 92, poz. 881 z późniejszymi zmianami). 4. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 kwietnia 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci (Dz. U. Nr 89, poz. 828 z późniejszymi zmianami). 12

13 5. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jednolity Dz. U. z 2003 r., Nr 169, poz z późniejszymi zmianami). 6. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 17 września 1999 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach i instalacjach energetycznych (Dz. U. Nr 80, poz. 912). 7. Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997r Prawo energetyczne. (Dz.U. Nr 89, poz. 625 z późniejszymi zmianami). 8. Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz.U. Nr 81, poz.351 z późniejszymi zmianami). 9. Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 10 września 1998 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle kolejowe i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 151, poz. 987). 10. Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 26 lutego 1996 r w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać skrzyżowania linii kolejowych z drogami publicznymi i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 33, poz. 144 z późniejszymi zmianami). 11. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 września 2003 r. w sprawie wykazu typów budowli i urządzeń przeznaczonych do prowadzenia ruchu kolejowego oraz typu pojazdów kolejowych, na które wydawane są świadectwa dopuszczenia do eksploatacji (Dz. U. Nr 175, poz. 1706). 12. Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy Dla Pracowników PKP Polskie Linie Kolejowe Spółka Akcyjna zawarty w dniu 11 stycznia 2005 r. Załącznik nr 14 Rodzaje prac, które powinny być wykonywane przez co najmniej dwie osoby. 13. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 80, poz. 563). 14. Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (tekst jednolity Dz. U. z 2004 r., Nr 204, poz z późniejszymi zmianami). 15. PN-EN : Światło i oświetlenie - Oświetlenie miejsc pracy - Część 1: Miejsca pracy we wnętrzach. 16. PN-EN : Światło i oświetlenie - Oświetlenie miejsc pracy - Część 2: Miejsca pracy na zewnątrz. 17. PN-EN : Zastosowania kolejowe. Urządzenia stacjonarne. Część 1: Środki ochrony dotyczące bezpieczeństwa elektrycznego i uziemień. 18. PN-EN : Zastosowania kolejowe. Urządzenia stacjonarne. Część 2: Środki ochrony przed oddziaływaniem prądów błądzących wywołanych przez trakcję elektryczną prądu stałego. 19. PN-EN : Zastosowania kolejowe. Urządzenia stacjonarne. Część 5: Aparatura łączeniowa prądu stałego. Ograniczniki przepięć i ograniczniki niskonapięciowe do zastosowań specjalnych w systemach prądu stałego. 13

14 20. PN-IEC : Międzynarodowy słownik terminologiczny elektryki. Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. 21. PN-IEC : Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ustalanie ogólnych charakterystyk. 22. PN-IEC : Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przeciwporażeniowa. 23. PN-IEC : Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed prądem przetężeniowym. 24. PN-E 04700: Urządzenia i układy elektryczne w obiektach elektroenergetycznych. Wytyczne przeprowadzania pomontażowych badań odbiorczych. 25. PN-K-02057: Koleje normalnotorowe. Skrajnie budowli. 26. Instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach elektroenergetyki kolejowej EBH Instrukcja o prowadzeniu ruchu pociągów Ir-1 (R-1). 28. Instrukcja sygnalizacji Ie-1 (E -1). 29. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 20 września 2001 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 118 poz. 1263). 30. Id - 1 (D - 1) Warunki techniczne utrzymania nawierzchni na liniach kolejowych - Warszawa 2005 r. 31. Id - 2 (D 2) Warunki techniczne dla kolejowych obiektów inżynieryjnych - Warszawa 2005 r. 32. Wytyczne dotyczące zasad estetyzacji i kolorystyki budynków i budowli kolejowych służących do prowadzenia ruchu kolejowego i obsługi podróżnych oraz elementów informacji wizualnej - Warszawa 2003 r. Rozdział II URZĄDZENIA OŚWIETLENIA ZEWNĘTRZNEGO 5. Oprawy oświetleniowe 1. Do oświetlenia zewnętrznego terenów kolejowych mogą być zastosowane oprawy typu kolejowego lub inne oprawy dopuszczone do stosowania w PKP PLK S.A. 2. Oprawy typu kolejowego powinny być zastosowane wszędzie tam, gdzie istnieje niebezpieczeństwo pomylenia światła emitowanego przez oprawę oświetleniową z sygnałem wyświetlonym na semaforze. 3. W zależności od oświetlanego terenu mogą być zastosowane: 1) oprawy asymetryczne - oprawy oświetleniowe o asymetrycznej bryle fotometrycznej; 2) oprawy symetryczne - oprawy oświetleniowe o symetrycznej bryle fotometrycznej. 4. Główne części składowe oprawy: 14

15 1) oprawka do mocowania źródła światła; 2) elementy służące do kształtowania bryły fotometrycznej (odbłyśnik, klosz, raster); 3) korpus stanowiący mechaniczne połączenie i ochronę części wymienionych w pkt 2 oraz elementów do mocowania opraw, regulacji ich położenia oraz instalowania obwodu elektrycznego; 4) przewody oraz osprzęt elektrotechniczny (stateczniki, kondensatory, złączki, gniazda przyłączeniowe, wyłączniki, wtyczki itp.) tworzące obwód elektryczny oprawy. 5. W miejscach narażonych na zapylenie lub zalanie powinny być zastosowane oprawy o wysokim stopniu ochrony IP. 6. W oznaczeniu stopnia ochrony występują litery IP oraz dwie cyfry xy: 1) pierwsza cyfra(x) oznacza maksymalny wymiar ciała obcego stałego, które może wniknąć przez obudowę do oprawy; 2) druga cyfra(y) oznacza odporność oprawy na wnikanie wody. 7. Mogą także wystąpić dodatkowe symbole, mogące oznaczać oprawę przeciwwybuchową lub przeznaczoną do montażu na podłożu palnym, itp. 8. W miejscach narażonych na akty wandalizmu np. przejścia komunikacyjne pod torami i tunele, powinny być zastosowane oprawy oświetleniowe o dużej odporności na udary mechaniczne, tj. o wysokim stopniu IK. 9. W miejscach narażonych na drgania powinny być zastosowane oprawy oświetleniowe uniemożliwiające samoczynne odłączenie się źródeł światła. 10. Do oświetlenia peronów, torów, rozjazdów, przejść i przejazdów w poziomie szyn, kładek dla pieszych nad torami, o ile w projekcie technicznym oświetlenia dla tego typu obiektu nie zapisano inaczej, powinny być zainstalowane oprawy z lampami sodowymi wysokoprężnymi. 11. Oprawy oświetleniowe mogą być zamocowane na konstrukcji obiektu lub na konstrukcjach wsporczych (bezpośrednio lub na wysięgnikach). 12. W strefie oddziaływania sieci trakcyjnej powinny być zastosowane oprawy oświetleniowe wykonane w II klasie ochronności. 6. Źródła światła 1. Do oświetlenia zewnętrznego terenów kolejowych muszą być stosowane źródła światła o parametrach zapewniających korzystne warunki spostrzegania oraz rozpoznawania przedmiotów w warunkach normalnych i utrudnionych. 2. Do oświetlenia terenów i obiektów kolejowych mogą być stosowane: 1) lampy wyładowcze metalohalogenkowe wysokoprężne źródła światła, w których strumień świetlny pochodzi w przeważającej części z promieniowania par metali i produktów rozkładu halogenków; 2) lampy wyładowcze sodowe wysokoprężne źródła światła, w którym strumień świetlny pochodzi w przeważającej części z promieniowania par sodu; 3) lampy wyładowcze świetlówkowe (tzw. fluoroscencyjne) źródło światła, w którym strumień świetlny jest wytworzony poprzez luminofor pokrywający bańkę; 15

16 4) lampy wyładowcze rtęciowe źródła światła, w których strumień świetlny pochodzi w przeważającej części z promieniowania par rtęci (aktualnie wycofywane z użytkowania). 3. W danym ciągu oświetleniowym danego obiektu powinny być zastosowane źródła światła o jednakowej temperaturze barwowej Tc (barwie światła). 7. Konstrukcje wsporcze 1. Konstrukcje wsporcze stosowane na terenach kolejowych dzielą się na: 1) słupy: a) żelbetowe; b) strunobetonowe; c) stalowe; 2) maszty; 3) wieże; 4) inne konstrukcje wolnostojące. 2. Konstrukcje wsporcze muszą być posadowione poza skrajnią budowli dla danej linii kolejowej. 8. Linie zasilające i instalacje oświetleniowe 1. Linią zasilającą nazywamy odcinek linii kablowej lub napowietrznej, doprowadzający energię elektryczną z rozdzielni n.n. do rozdzielnicy oświetleniowej. 2. Do instalacji oświetleniowej należą wszystkie linie kablowe, napowietrzne oraz przewody niezaliczone do linii zasilającej, np: 1) odcinek linii kablowej od rozdzielnicy oświetleniowej do złącza umieszczonego we wnęce słupa lub do rozdzielnicy zainstalowanej na konstrukcji wsporczej; 2) odcinek linii kablowej lub napowietrznej znajdujący się pomiędzy konstrukcjami wsporczymi; 3) przewody od złącza do oprawy. 3. Zabezpieczenie nadprądowe oprawy oświetleniowej, w zależności od sposobu doprowadzenia zasilania znajduje się: 1) w złączu umieszczonym we wnęce słupa; 2) w rozdzielnicy zainstalowanej na słupie; 3) w osłonie bezpiecznikowej BNU zainstalowanej na słupie linii napowietrznej. 4. Linie zasilające i instalacje oświetleniowe powinny spełniać wymagania właściwych norm, przepisów i instrukcji eksploatacji elektroenergetycznych linii napowietrznych lub kablowych. 9. Sterowanie oświetleniem 1. Urządzenia oświetleniowe mogą być sterowane: 1) ręcznie, w trybie lokalnym lub zdalnym; 2) automatycznie, w trybie lokalnym lub zdalnym. 16

17 2. Sterowanie ręczne polega na bezpośrednim ręcznym załączaniu i wyłączaniu urządzeń oświetleniowych przez obsługę posterunku ruchu, na podstawie subiektywnej oceny warunków widoczności i natężenia ruchu pociągów. 3. Sterowanie automatyczne polega na załączaniu i wyłączaniu urządzeń oświetleniowych za pośrednictwem przekaźników zmierzchowych, zegarów sterujących lub czujników ruchu. Urządzenia sterowania automatycznego powinny zapewniać prawidłowe załączanie i wyłączanie urządzeń oświetleniowych, zgodnie z zaprogramowanym harmonogramem. 4. Sterowanie zdalne polega na zdalnym załączaniu i wyłączaniu urządzeń oświetleniowych znajdujących się w obrębie wybranych posterunków ruchu objętych nadzorem i sterowaniem. Sterowanie zdalne może być wykonywane z Centrum Sterowania Ruchem, z LCS lub z innego posterunku ruchu, gdzie znajduje się stanowisko sterowania. W systemie zdalnego sterowania istnieje możliwość monitorowania urządzeń oraz sterowania urządzeniami oświetleniowymi w zależności od potrzeb ruchowych danego posterunku ruchu. Informacje o stanie pracy urządzeń oświetleniowych można przekazywać na stanowisko sterowania. W ramach monitorowania pracy urządzeń przekazywane są informacje m.in. o stanach alarmowych urządzeń, zużyciu energii elektrycznej, czasie pracy urządzeń itp. Rozdział III ZASADY EKSPLOATACJI URZĄDZEŃ OŚWIETLENIOW YCH 10. Obsługa urządzeń oświetleniowych 1. Czas pracy urządzeń oświetleniowych może być regulowany automatycznie za pomocą programatorów czasowych lub przekaźników zmierzchowych albo ręcznie przez upoważnionych pracowników. 2. Załączanie i wyłączanie urządzeń oświetleniowych dokonywane przez pracowników obsługujących te urządzenia powinno być zgodne z kalendarzem włączania i wyłączania urządzeń oświetlenia zewnętrznego (Załącznik nr 1) oraz wynikać z uzasadnionych potrzeb organizacji pracy eksploatacyjnej danego posterunku ruchu. 3. Czas pracy urządzeń oświetleniowych przyjmuje się zgodnie z ustalonym kalendarzem włączania i wyłączania urządzeń oświetlenia zewnętrznego (Załącznik nr 1). Kalendarz ten należy umieścić w miejscu sterowania oświetleniem. 4. Pracownicy posterunku ruchu obsługującego urządzenia oświetleniowe zobowiązani są do obserwacji pracy tych urządzeń oraz do racjonalnego ich wykorzystania, zgodnie z rzeczywistymi potrzebami. 5. O przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w pracy urządzeń oświetleniowych lub zadziałania sygnalizacji alarmowej należy niezwłocznie powiadomić dyspozytora zakładowego lub wyznaczonego pracownika utrzymującego urządzenia oświetleniowe. 17

18 11. Eksploatacja urządzeń oświetleniowych 1. Stan techniczny eksploatowanych urządzeń oświetleniowych powinien zapewniać bezpieczne użytkowanie zgodnie z ich przeznaczeniem, przy zachowaniu właściwych parametrów oświetlenia określonych w obowiązujących przepisach. 2. Eksploatację urządzeń oświetleniowych należy prowadzić zgodnie z zasadami i wymaganiami niniejszej instrukcji, szczegółowych stanowiskowych instrukcji eksploatacji oraz instrukcji dostarczonych przez producentów urządzeń. 3. Eksploatacja urządzeń oświetleniowych powinna być prowadzona w sposób zapewniający: 1) prawidłową pracę urządzeń; 2) utrzymanie należytego stanu technicznego urządzeń i instalacji; 3) właściwe i zgodne z przeznaczeniem użytkowanie urządzeń i instalacji, ze szczególnym uwzględnieniem zasad ochrony przeciwpożarowej; 4) racjonalne użytkowanie energii elektrycznej; 5) bezpieczeństwo obsługi i otoczenia; 6) zachowanie wymagań ochrony środowiska; 7) ochronę uzasadnionych interesów osób trzecich. 4. Osoby zajmujące się utrzymaniem w sprawności technicznej urządzeń oświetlenia powinny posiadać ważne świadectwo kwalifikacyjne, zgodnie z przepisami. 5. Warunki i sposób użytkowania urządzeń oświetleniowych oraz materiały i narzędzia użyte do ich napraw i konserwacji nie mogą powodować pogorszenia ich wartości użytkowej. 6. Liczba niesprawnych punktów świetlnych oświetlenia zewnętrznego w stosunku do ogólnej liczby punktów świetlnych zainstalowanych na danym obiekcie (ciągu oświetleniowym) nie powinna przekraczać 20%. Niesprawność nie może dotyczyć kolejnych opraw w ciągu oświetleniowym. W oprawach wieloźródłowych niesprawność źródeł światła nie może przekroczyć 50% (nie dotyczy opraw wyposażonych w źródło podstawowe i rezerwowe). 7. Do czynności zapewniających prawidłową pracę i eksploatację urządzeń oświetleniowych należą: 1) diagnostyka; 2) konserwacja; 3) kontrole okresowe urządzeń oświetleniowych; 4) naprawa planowa remont; 5) naprawa nieplanowa naprawa awaryjna. 12. Przyjmowanie do eksploatacji urządzeń oświetleniowych 1. Warunkiem przyjęcia do eksploatacji nowych lub przebudowanych (po remoncie) urządzeń oświetleniowych jest pozytywny wynik końcowego odbioru technicznego. 2. Końcowego odbioru technicznego urządzeń oświetleniowych nowych lub przebudowanych dokonuje komisja odbioru powołana przez zarządcę obiektu, przy udziale wykonawcy oraz osób prowadzących eksploatację urządzeń. 18

19 3. W czasie końcowego odbioru technicznego należy: 1) sprawdzić jakość i zgodność wykonania urządzeń i instalacji oświetlenia z dokumentacją techniczną, normami i certyfikatami oraz ewentualnymi zmianami i odstępstwami potwierdzonymi odpowiednimi zapisami w dzienniku budowy, a także zgodności z przepisami szczególnymi i obowiązującymi normami; 2) sprawdzić zgodność przebiegu trasy linii kablowych z projektem technicznym; 3) sprawdzić, czy konstrukcje wsporcze znajdują się poza skrajnią budowli dla danej linii kolejowej; 4) przeprowadzić oględziny urządzeń objętych odbiorem; 5) sprawdzić jakość użytych materiałów, prawidłowość montażu i zgodność użytych elementów z dokumentacją techniczną, stan konstrukcji wsporczych, opraw oświetleniowych oraz właściwe zabezpieczenie antykorozyjne części metalowych; 6) sprawdzić czytelność oznakowania urządzeń oświetlenia zewnętrznego, tj.: a) przewodów fazowych, neutralnych i ochronnych; b) obwodów oświetleniowych, obwodów sterowania i sygnalizacji; c) konstrukcji wsporczych; 7) sprawdzić prawidłowość oznakowania wyrobów oświetlenia zewnętrznego znakiem bezpieczeństwa, o ile urządzenie takiemu oznaczeniu podlega; 8) sprawdzić ciągłość przewodów ochronnych; 9) sprawdzić prawidłowość wykonania pomiarów: a) rezystancji izolacji instalacji; b) impedancji pętli zwarciowej; c) rezystancji uziemień; d) prądu zadziałania wyłączników różnicowoprądowych; e) natężenia i równomierności oświetlenia; 10) sprawdzić skuteczność ochrony przeciwporażeniowej; 11) sprawdzić typ zainstalowanych źródeł światła; 12) sprawdzić prawidłowość doboru i montażu konstrukcji wsporczych; 13) sprawdzić działanie urządzeń oświetleniowych i funkcjonowanie zgodnie z założeniami projektu technicznego; 14) sprawdzić czy nie występuje olśnienie, przy czym zmierzone i obliczone parametry natężenia oświetlenia i równomierności powinny być zgodne z projektem technicznym przy uwzględnieniu założonego współczynnika zapasu; 15) sprawdzić certyfikaty zgodności zainstalowanych urządzeń i osprzętu; 16) sprawdzić dokumentację techniczno-ruchową oraz instrukcje obsługi zainstalowanych urządzeń; 17) sprawdzić kompletność urządzeń, które zgodnie z kosztorysem miały być dostarczone i zabudowane przez wykonawcę. 4. W protokole odbioru końcowego powinny się znaleźć stwierdzenia dotyczące: 1) przyjęcia oświadczenia wykonawcy o poprawności wykonania instalacji i gotowości przekazania do eksploatacji; 2) usunięcia usterek stwierdzonych w trakcie odbiorów częściowych; 3) kompletności dokumentacji powykonawczej; 4) poprawności doboru materiałów i aparatów na podstawie ich atestów; 5) akceptacji wyników prób pomontażowych i odbiorów częściowych. 19

20 5. Komisja odbioru może podjąć decyzję warunkowego przyjęcia do eksploatacji urządzeń oświetleniowych nie odpowiadających w pełni wymaganym warunkom technicznym. Eksploatacja takiego oświetlenia zewnętrznego nie może trwać dłużej niż 6 miesięcy i nie może powodować: 1) zagrożenia bezpieczeństwa obsługi i otoczenia; 2) zakłóceń w pracy innych urządzeń i instalacji elektrycznych; 3) strat gospodarczych. 6. Okres warunkowej eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego nie może być przedłużany. 13. Sprawdzenie stanu technicznego urządzeń oświetleniowych 1. Na podstawie art. 62 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy Prawo Budowlane, zarządca urządzeń oświetleniowych zobowiązany jest do okresowego sprawdzenia ich stanu technicznego. 2. Przy sprawdzaniu stanu technicznego urządzeń oświetleniowych powinny być uwzględnione: 1) wymagania wynikające z lokalnych warunków eksploatacji; 2) wiek i stan techniczny instalacji i urządzeń; 3) warunki bezpieczeństwa pracy oraz ochrony przeciwporażeniowej; 4) zalecenia pokontrolne upoważnionych instytucji. 3. Sprawdzenie stanu technicznego urządzeń oświetleniowych wykonuje się w ramach następujących czynności: 1) oględzin; 2) kontroli okresowej. 4. W ramach czynności wymienionych w ust. 3 pkt. 1 wykonuje się usunięcie stwierdzonych usterek i nieprawidłowości oraz konserwację urządzeń oświetleniowych. 5. Dokumentami potwierdzającymi sprawdzenie stanu technicznego urządzeń oświetleniowych są: 1) Książka oględzin urządzeń oświetlenia zewnętrznego (Załącznik nr 2); 2) Protokół kontroli okresowej stanu technicznego i przydatności do użytkowania urządzeń oświetlenia zewnętrznego (Załącznik nr 3). 14. Oględziny 1. Oględziny urządzeń oświetleniowych należy przeprowadzać co najmniej raz na 6 miesięcy. 2. W szczególnych przypadkach, kierownik jednostki organizacyjnej eksploatującej urządzenia może podjąć decyzję o przeprowadzaniu oględzin częściej niż raz na 6 miesięcy. 3. Oględziny należy wykonywać w warunkach atmosferycznych umożliwiających właściwe ich wykonanie. 4. Oględziny można wykonywać jednoosobowo bez wyłączenia napięcia, jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej. W trakcie oględzin wszystkie urządzenia oświetleniowe 20

21 objęte oględzinami powinny być załączone. Podczas oględzin zabronione jest wykonywanie jakichkolwiek prac wymagających demontażu osłon lub barierek ochronnych, wchodzenia na konstrukcje oraz zbliżanie się do nieosłoniętych części urządzeń i instalacji będących pod napięciem, na odległość mniejszą niż granica strefy prac w pobliżu napięcia. 5. Podczas oględzin urządzeń oświetleniowych należy sprawdzić: 1) oprawy oświetleniowe - kompletność, zamocowanie, czystość, itp.; 2) źródła światła - ubytki, czystość, itp.; 3) konstrukcje wsporcze kompletność konstrukcji, stan powłok antykorozyjnych i malarskich, połączenia elementów, wnęki i rozdzielnice słupowe, wysięgniki, itp.; 4) oświetleniowe linie napowietrzne stan przewodów elektrycznych, izolatorów, połączeń elektrycznych i mechanicznych, itp.; 5) oświetleniowe linie kablowe stan połączeń elektrycznych, głowic kablowych, widocznej części izolacji kabli, osłon itp.; 6) rozdzielnice oświetleniowe stan aparatury łączeniowej, zabezpieczającej i sterowniczej, stan przewodów i połączeń elektrycznych, stan dławic w miejscu wprowadzenia przewodów do rozdzielnic, itp.; 7) stan napisów informacyjnych i ostrzegawczych oraz innych oznaczeń; 8) uporządkowanie otoczenia w bezpośrednim sąsiedztwie konstrukcji wsporczych i rozdzielnic oświetleniowych; 9) czy oprawa oświetleniowa nie jest przesłaniana np. przez korony drzew; 10) poprawność i funkcjonalność sterowania oświetleniem. 6. Stwierdzone podczas przeprowadzonych oględzin usterki i nieprawidłowości należy niezwłocznie usunąć oraz wykonać niezbędne naprawy i zabiegi konserwacyjne. Zakres dokonanych napraw i konserwacji powinien zapewniać prawidłowe funkcjonowanie oświetlenia oraz bezpieczeństwo obsługi i otoczenia. 7. Dokumentem potwierdzającym wykonanie oględzin jest pisemna adnotacja w Książce oględzin urządzeń oświetlenia zewnętrznego. 15. Kontrola okresowa 1. Urządzenia oświetleniowe powinny być poddawane kontroli okresowej, o której mowa w art. 62 ustawy Prawo Budowlane, co najmniej: 1) raz w roku, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego elementów budowli i instalacji narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działania czynników występujących podczas użytkowania urządzeń; 2) raz na 5 lat, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego i przydatności do użytkowania obiektu (urządzeń oświetleniowych), estetyki urządzeń oraz ich otoczenia. 2. Zakres kontroli okresowej urządzeń oświetleniowych przeprowadzanej co najmniej raz w roku obejmuje czynności należące do oględzin, w zakresie ustalonym w 14 ust. 5 oraz sprawdzenie skuteczności ochrony przeciwporażeniowej urządzeń, w zależności od układu sieciowego wzory protokołów wg załączników nr 5, 6, 7 lub 8. 21

22 3. Zakres kontroli okresowej urządzeń oświetlenia zewnętrznego przeprowadzanej co najmniej raz na 5 lat obejmuje czynności należące do kontroli wykonywanej co najmniej raz w roku, w zakresie ustalonym w ust. 2 oraz: 1) pomiary: a) rezystancji izolacji linii zasilających i instalacji Załącznik nr 9 lub 10; b) rezystancji uziemień Załącznik nr 11; 2) ocenę przydatności do użytkowania urządzeń, estetyki urządzeń oraz ich otoczenia. 4. Dokumentami potwierdzającym przeprowadzenie kontroli okresowej urządzeń oświetlenia zewnętrznego jest Protokół kontroli okresowej urządzeń oświetlenia zewnętrznego (Załącznik nr 3) sporządzony przez osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia budowlane. 5. Protokół kontroli okresowej urządzeń oświetlenia zewnętrznego wraz z załącznikami należy załączyć do książki obiektu budowlanego. 16. Konserwacja 1. Konserwację urządzeń oświetleniowych wykonuje się na podstawie wyników przeprowadzonych oględzin. 2. Zakres prac konserwacyjnych urządzeń oświetleniowych obejmuje: 1) czyszczenie lub mycie elementów opraw oświetleniowych środki czyszczące/myjące należy stosować zgodnie z zaleceniami producenta opraw; 2) uzupełnianie kloszy; 3) mycie źródeł światła znajdujących się w oprawach otwartych; 4) wymianę zużytych i uszkodzonych elementów opraw oświetleniowych; 5) wymianę zużytych lub uszkodzonych źródeł światła; 6) regulacja położenia opraw oświetleniowych; 7) uzupełnienie powłok antykorozyjnych oraz nakładanie zużytych powłok malarskich opraw oświetleniowych, wysięgników, konstrukcji wsporczych, szaf rozdzielczych i innych elementów; 8) uzupełnienie ubytków w betonowych słupach i fundamentach oraz malowanie (jeśli zachodzi potrzeba) konstrukcji betonowych zawiesiną cementową; 9) uzupełnienie brakujących elementów konstrukcji wsporczych; 10) dokręcenie poluzowanych połączeń śrubowych; 11) odnowienie nieczytelnych oznaczeń identyfikacyjnych na konstrukcjach wsporczych i rozdzielnicach oświetleniowych; 12) wymianę zużytych lub uszkodzonych elementów wyposażenia rozdzielnic oświetleniowych. Zakres zabiegów konserwacyjnych należy dostosować do potrzeb wynikających z aktualnego stanu technicznego i wymaganej estetyki urządzeń oraz otoczenia. 17. Zasady znakowania i kolorystyki urządzeń Znakowanie i kolorystyka urządzeń oświetleniowych powinna być zgodna z aktualnymi wytycznymi obowiązującymi w PKP PLK S.A. 22

23 18. Wymiana źródeł światła 1. Zużyte lub uszkodzone źródła światła należy zastępować źródłami dostosowanymi do danego typu opraw. Parametry techniczne montowanych źródeł światła powinny być nie gorsze niż źródeł zużytych lub uszkodzonych. 2. Sposoby dokonywania wymiany źródeł światła: 1) wymiana indywidualna - polegająca na wymianie poszczególnych źródeł światła po ich zużyciu lub uszkodzeniu, dokonywana jest doraźnie po otrzymywanych informacji od użytkowników lub na podstawie przeprowadzonych oględzin; 2) wymiana grupowa - polegająca na okresowej wymianie wszystkich źródeł światła danego obiektu po upływie określonego czasu świecenia, równego średniej trwałości użytkowej eksploatowanych źródeł światła. 3. Zużyte źródła światła tworzące odpady niebezpieczne należy przekazać do utylizacji zgodnie z odpowiednimi przepisami. 19. Naprawa urządzeń oświetleniowych Naprawy urządzeń oświetleniowych dzielimy na: 1. naprawy planowe - polegające na przywróceniu pierwotnych parametrów technicznych urządzeń oświetleniowych zgodnie z wcześniej opracowanym planem napraw; 2. naprawy nieplanowe - polegające na usunięciu uszkodzeń powstałych w urządzeniach oświetleniowych będących następstwem: awarii, klęsk żywiołowych, katastrof budowlanych lub kolejowych oraz innych zdarzeń losowych. 20. Kwalifikowanie urządzeń do naprawy planowej - remontu 1. Ocena stanu technicznego urządzeń oświetleniowych jest podstawą do zakwalifikowania urządzeń do naprawy planowej, jeżeli zostało stwierdzone: 1) wyeksploatowanie urządzeń w stopniu powodującym zmniejszenie wartości użytkowej urządzeń poniżej zakładanej na etapie projektowania; 2) pogorszenie stanu technicznego mogące skutkować zmniejszeniem bezpieczeństwa użytkowników urządzeń i otoczenia, a zakres robót przekracza zakres prac konserwacyjnych. 2. Termin i zakres napraw określa kierownik jednostki organizacyjnej, na którego stanie majątkowym znajdują się urządzenia. 21. Wycofywanie urządzeń oświetleniowych z eksploatacji 1. Decyzję o wycofaniu urządzeń z eksploatacji na podstawie oceny ich stanu technicznego podejmuje kierownik jednostki organizacyjnej, na którego stanie majątkowym znajdują się urządzenia. 2. Urządzenia powinny być wycofane z eksploatacji, jeżeli zostanie stwierdzone: 1) pogorszenie ich stanu technicznego poniżej dopuszczalnych parametrów technicznych, określonych we właściwych normach i przepisach, 23

24 a ich doprowadzenie do pełnej sprawności jest nieuzasadnione ze względów techniczno - ekonomicznych; 2) uszkodzenie zagrażające bezpieczeństwu prowadzenia ruchu kolejowego lub zagrażające bezpieczeństwu obsługi i otoczenia. 22. Kwalifikacje osób zajmujących się eksploatacją urządzeń oświetleniowych 1. Osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń oświetleniowych są zobowiązane do posiadania ważnego świadectwa kwalifikacyjnego, odpowiedniego do zakresu prowadzonych przez te osoby prac na stanowiskach: 1) eksploatacji do których zalicza się stanowiska osób wykonujących prace w zakresie obsługi, konserwacji, remontów, montażu i kontrolno-pomiarowym; 2) dozoru - do których zalicza się stanowiska osób kierujących czynnościami osób wykonujących prace w zakresie określonym w pkt. 1 oraz stanowiska pracowników sprawujących nadzór nad eksploatacją urządzeń. 2. Wykaz stanowisk pracy i osób sprawujących nadzór nad eksploatacją urządzeń ustala kierownik jednostki organizacyjnej prowadzącej eksploatację urządzeń oświetleniowych. Rozdział IV ZASADY POSTĘPOWANIA W CZASIE ZAKŁÓCEŃ I AWARII 23. Ograniczanie skutków zakłóceń i awarii 1. Zakłócenie w zasilaniu lub sterowaniu, powodujące wygaśnięcie urządzeń oświetleniowych istotnych dla bezpieczeństwa ruchu kolejowego, podróżnych lub innych użytkowników kolei powinno być niezwłocznie usunięte. 2. Jeżeli z przyczyn technicznych nie można urządzeń oświetleniowych włączyć do pracy, należy niezwłocznie po rozpoznaniu uszkodzenia powiadomić użytkowników terenów i obiektów oraz wyznaczonego pracownika zarządcy o powstaniu awarii i przewidzianym terminie jej usunięcia. 3. W przypadku awarii ciągów oświetleniowych o szczególnym znaczeniu dla ruchu kolejowego, na czas usuwania awarii prowadzący eksploatację tych ciągów powinien zapewnić oświetlenie zastępcze. 4. Urządzenia oświetleniowe wyłączone wskutek zadziałania zabezpieczeń można ponownie włączyć po usunięciu przyczyny wyłączenia. W przypadku trudności z ustaleniem przyczyny wyłączenia, można w tym celu wykonać próbne załączenie. 5. W przypadku awarii urządzeń oświetleniowych mogących powodować zagrożenie bezpieczeństwa (np. uszkodzenie słupa oświetleniowego w wyniku kolizji z pojazdem, uszkodzenie wysięgnika lub oprawy, uszkodzenie zamocowania oprawy, opadnięcie przewodu, uszkodzenie instalacji ochrony przeciwporażeniowej itp.) należy niezwłocznie przystąpić do zabezpieczenia miejsca awarii i usunięcia jej skutków. 24

25 Rozdział V DOKUMENTACJA EKSPLOATACYJNA 24. Wymagania ogólne 1. Właściciel/zarządca urządzeń oświetleniowych powinien posiadać dokumentację eksploatacyjną obejmującą podstawowo: 1) dokumentację budowy; 2) książkę obiektu budowlanego; 3) stanowiskową instrukcję obsługi urządzeń oświetleniowych. 2. Dokumentacja eksploatacyjna urządzeń oświetleniowych powinna być na bieżąco aktualizowana. 25. Dokumentacja budowy Dla nowo wybudowanych obiektów/urządzeń oświetleniowych ich właściciel powinien posiadać: 1. Projekt budowlany z niezbędnymi uzgodnieniami i pozwoleniem na budowę. 2. Atesty i pomiary. 3. Protokoły odbioru (częściowe i końcowy). 4. Dokumentację powykonawczą. 5. Pozwolenie na użytkowanie (jeżeli obowiązek jego uzyskania został określony w pozwoleniu na budowę). 26. Książka obiektu budowlanego 1. Dla każdego obiektu budowlanego (urządzeń oświetleniowych) właściciel lub zarządca jest zobowiązany sporządzić i prowadzić książkę obiektu budowlanego. 2. Do książki obiektu budowlanego powinny być dołączone: 1) projekt budowlany lub naniesiona na mapie układu torowego trasa linii zasilających, punktowa lokalizacja konstrukcji wsporczych i rozdzielnic oświetleniowych; 2) uproszczony (jednokreskowy) schemat urządzeń oświetleniowych jeżeli brak jest dokumentacji powykonawczej (paszport). 3. W książce obiektu budowlanego należy dokonywać adnotacji z przeprowadzonych czynności związanych z eksploatacją urządzeń oświetleniowych, tj.: 1) dokonania odbioru końcowego i wprowadzenia do eksploatacji; 2) kontroli okresowej stanu technicznego i przydatności do użytkowania; 3) dokonanych naprawach planowych remontach i przebudowach; 4) wycofania części lub całości obiektu z eksploatacji. 4. Wpisu do książki obiektu budowlanego dokonuje pracownik upoważniony przez kierownika jednostki organizacyjnej, na którego stanie majątkowym znajdują się urządzenia. 25