mgr inż. Mieczysław Czwordon UAN /92 spec. instalacyjno-inżynieryjna mgr inż. Małgorzata Wawrzyniak

Transkrypt

1 Styczniowego 4 Andrzej Cempel Projekty, Kosztorysy, Ostrów Wlkp. ul. Powstania P R O J E K T Nazwa zadania: B U D O W L A N Y Termomodernizacja budynku internatu Wielkopolskiego Samorządowego Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego Województwo Wielkopolskie Poznań, ul. Aleja Niepodległości nr Ostrów Wlkp., ul. Limanowskiego 17, dz. nr 5/12, 6/4, 9/3, 10/8, 10/4 Branża: Instalacje sanitarne Czerwiec 2015 Zakres: Instalacja centralnego ogrzewania mgr inż. Mieczysław Czwordon UAN /92 spec. instalacyjno-inżynieryjna Inwestor: Adres budowy: Projektant: Uprawnienia: Asystent projektanta: mgr inż. Małgorzata Wawrzyniak

2 PROJEKT BUDOWLANY Strona tytułowa... 1 Spis zawartości:... 2 I. CZĘŚĆ FORMALNO-PRAWNA II. CZĘŚĆ OPISOWA DANE OGÓLNE Nazwa i adres inwestora Nazwa i adres jednostki opracowującej projekt Cel opracowania Podstawa opracowania Zakres opracowania DANE WYJŚCIOWE DO PROJEKTOWANIA STAN ISTNIEJĄCY Zasilanie w ciepło instalacji grzewczej Istniejąca instalacja grzewcza w budynku INSTALACJA CENTRALNEGO OGRZEWANIA Straty ciepła budynku przez przegrody budowlane Opis przyjętych rozwiązań Mieszkaniowy węzeł cieplny WĘZEŁ ROZDZIELACZY CIEPŁA OBIEGI INSTALACYJNE INFORMACJA DOT. BIOZ SPIS RYSUNKÓW III. CZĘŚĆ RYSUNKOWA

3 Mieczysław Czwordon Ostrów Wlkp., dnia r. Przygodziczki 8B Przygodzice tel OŚWIADCZENIE PROJEKTANTA Na podstawie art. 20 ust. 4 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo Budowlane (Dz.U. z 2013 r, poz tekst jednolity) oświadczam, że projekt budowlany: Termomodernizacja budynku internatu Wielkopolskiego Samorządowego Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w m. Ostrów Wlkp., ul. Limanowskiego 17, dz. nr 5/12, 6/4, 9/3, 10/8, 10/4 w zakresie branży sanitarnej został sporządzony zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej... (pieczęć i podpis projektanta) 3

4 4

5 5

6 II. CZĘŚĆ OPISOWA. 1. DANE OGÓLNE Nazwa i adres inwestora. Województwo Wielkopolskie Poznań, ul. Aleja Niepodległości nr Nazwa i adres jednostki opracowującej projekt. TESAN Mieczysław Czwordon Przygodziczki 8b, Przygodzice Cel opracowania. Celem opracowania jest modernizacja instalacji centralnego ogrzewania w budynku internatu Wielkopolskiego Samorządowego Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Ostrowie Wielkopolskim przy ul. Limanowskiego Podstawa opracowania. Zlecenie Inwestora, Projekt budowlano architektoniczny, Inwentaryzacja budowlana Uzgodnienia z inwestorem, Obowiązujące normy i przepisy Zakres opracowania. Zakres opracowania obejmuje: Inwentaryzację stanu istniejącego instalacji w budynkach. Obliczenia strat ciepła budynku. Projekt instalacji centralnego ogrzewania w budynku. 6

7 2. DANE WYJŚCIOWE DO PROJEKTOWANIA STAN ISTNIEJĄCY Zasilanie w ciepło instalacji grzewczej. Instalacja centralnego ogrzewania w budynku internatu, obejmującego pomieszczenia internatu, MOPS, Klub Amazonek, Biblioteki Publicznej oraz lokali mieszkalnych, zasilana jest obecnie z rozdzielaczy poprzez przyłącze cieplne z węzła cieplnego zlokalizowanego w piwnicy. Po modernizacji instalacja będzie zasilała trzy odrębne obiegi z indywidualnego węzła cieplnego zlokalizowanego w piwnicy budynku (pom. rozdzielaczy). Temperatura wody zasilającej instalacje c.o. : 80/60ºC Istniejąca instalacja grzewcza w budynku. Istniejąca instalacja centralnego ogrzewania wykonana jest z rur stalowych. Rozprowadzenia dolne w części podpiwniczonej, w kanałach, pod posadzką. Jako grzejniki zastosowano grzejniki żeliwne, oraz rury stalowe. Armatura starego typu, zawory grzejnikowe bez możliwości regulacji. 3. INSTALACJA CENTRALNEGO OGRZEWANIA Straty ciepła budynku przez przegrody budowlane. Po termomodernizacji budynku: dociepleniu ścian, dachu, wymianie okien, ulegną zmniejszeniu straty ciepła pomieszczeń. W obliczeniach uwzględniono obniżenie parametrów ogrzewania w nocy i przerwach świątecznych. Lp. Zestawienie strat ciepła [kw] 1. Internat + MOPS + Klub Amazonek Biblioteka Mieszkania lokatorskie 11 RAZEM 210 Zapotrzebowanie na moc cieplną potrzebną do ogrzania pomieszczeń obliczono w oparciu o normę PN-B Moc cieplna dostarczana do pomieszczeń pokrywa straty ciepła spowodowane przenikaniem przez przegrody budowlane, 7

8 jak również ogrzewa powietrze dostające się z zewnątrz przez nieszczelności stolarki okiennej oraz na skutek przewietrzania pomieszczeń. Obliczenia wykonano przyjmując następujące dane do obliczeń: Budynek położony jest w II strefie klimatycznej, Obliczeniowa temperatura powietrza zewnętrznego wynosi 18 C, Obliczeniowe temperatury powietrza w pomieszczeniach przyjęto wg PN- 82/B Straty ciepła pomieszczeń i obliczenia hydrauliczne wykonano za pomocą programu Audytor OZC 4.8Pro. Wyniki w egzemplarzu archiwalnym, Wydruki obliczeń współczynników przenikania ciepła dla poszczególnych przegród budowlanych oraz strat ciepła dla poszczególnych pomieszczeń są do wglądu w egzemplarzu archiwalnym, Zastosowane przegrody budowlane spełniają wymogi PN-EN ISO 6946:2008 i spełniają wymogi zgodne z audytem energetycznym Opis przyjętych rozwiązań. Termomodernizacji podlegają wszystkie pomieszczenia budynku z wyjątkiem biblioteki publicznej, gdzie istniejąca instalacja c.o. została zmodernizowana. Do pozostałych pomieszczeń internatu projektuje się nową instalację centralnego ogrzewania. W lokalach mieszkalnych projektuje się całkowitą wymianę instalacji, w pozostałych pomieszczeniach grzejniki pozostają bez zmian. W kilku pomieszczeniach zostaną zamontowane dodatkowe grzejniki, w miejscach pokazanych na rysunkach. Całkowitej modernizacji podlega także węzeł rozdzielaczy c.o. Zasilanie instalacji centralnego ogrzewania z węzła cieplnego usytuowanego w piwnicy. Rozdzielacze na poszczególne obiegi grzewcze usytuowane w pomieszczaniu rozdzielaczy zgodnie z rysunkiem. Instalacje grzewczą podzielono na trzy niezależne obiegi: Obieg I Internat + MOPS + Klub Amazonek Obieg II Biblioteka Obieg III Mieszkania lokatorskie I i II obieg sterowane są sterownikiem strefowym uruchamiającymi pompy danych obiegów na podstawie temperatury w pomieszczeniach danej strefy. Jako urządzenia systemu zarządzania energią zastosowano sterowniki ECL Comfort 210. Do regulacji temperatury w pomieszczeniu z możliwością narzucenia nastaw wymaganej temperatur regulatorowi ECL Comfort 210 należy zastosować panele zdalnego sterowania ECA 30 2 szt. Panele zdalnego sterowania ECA 30 mają wbudowany czujnik temperatury w pomieszczeniu. 8

9 Regulatory oraz czujniki temperatury usytuować w wytypowanych pomieszczeniach przez Inwestora na etapie budowy. Węzeł cieplny dla III obiegu będzie przygotowywał czynnik grzejny dla mieszkaniowych stacji rozdziału i pomiaru ciepła (2 szt.), które będą zaopatrywały mieszkania w czynnik grzejny dla potrzeb instalacji centralnego ogrzewania. Całość instalacji tzn. wszystkie obiegi zostaną opomiarowane. W celu obliczenia ilości zużytego ciepła dla I obiegu instalacji c.o. (Internat + MOPS + Klub Amazonek ) dobrano ciepłomierz rozłączny LQM-III/LEC-5 z wirnikowym przetwornikiem przepływu typ WS NC Q=10 m³/h prod. Apator PoWoGaz. Licznik zamontować na zasilaniu instalacji c.o. Dla II obiegu instalacji c.o. (Biblioteka) dobrano ciepłomierz kompaktowy CQM-III-K z jedostrumieniowym przetwornikam przepływu typ JS90-2,5NE(P) Q=2,5 m³/h prod. Apator PoWoGaz. Licznik zamontować na powrocie instalacji c.o. zgodnie z instrukcją producenta. Obieg III będzie posiadał opomiarowanie indywidualnie na każde mieszkanie Mieszkaniowy węzeł cieplny. Dla dwóch lokali mieszkalnych zaprojektowano instalacje cieplną w systemie mieszkaniowych stacji rozdziału i pomiaru ciepła typu Basic Box (2 szt.) firmy Immergas. Węzły cieplne usytuować na klatce schodowej I piętra, zgodnie z projektem. Mieszkaniowe stacje pomiaru ciepła podłączają pojedynczy lokal do centralnego węzła cieplnego. Umożliwiają regulację temperatury w mieszkaniu poprzez podłączenie termostatu pokojowego on/off (np. Tybox). Stacja Basic Box posiada funkcje zliczania ilości energii na podstawie rzeczywistego zużycia i wyposażona jest w zestaw licznika ciepła z zaworem przełączającym i filtrem. Posiada dodatkowo automatyczny zawór regulacji przepływu Opis instalacji c.o. Istniejąca instalacja grzewcza na dzień dzisiejszy nie wykazuje zużycia i nie ulega awariom. W audycie przewidziano wymianę instalacji i rozdział na niezależne obiegi grzewcze w zależności od funkcji pomieszczeń. Przewidziany zakres prac Częściowy demontaż instalacji w piwnicy, Demontaż rur do naczynia wzbiorczego, Demontaż instalacji w części mieszkalnej, Demontaż grzejników i płukanie, renowacja grzejników Wymiana grzejników w pomieszczeniach niedogrzanych. 9

10 Montaż nowych instalacji grzewczych w budynku MOPS i Internatu Ze względu na limit kosztów termomodernizacji zrezygnowano z wymiany wszystkich grzejników pozostawiając istniejące grzejniki żeliwne, które należy poddać płukaniu i renowacji polegającej na opaleniu starej powłoki malarskiej oraz ponownym malowaniu farbą do grzejników odporną na temperaturę do 90 o C. Po renowacji grzejniki będą miały analogiczne cechy jak grzejniki nowe. Zaprojektowano ogrzewanie wodne pompowe dwururowe z rozdziałem dolnym. Poziome odcinki zasilające i powrotne montować na ścianie bądź w przygotowanych bruzdach lub kanałach, zgodnie z rysunkiem. Instalacja grzewcza w węźle rozdzielaczy wykonana będzie z rur stalowych czarnych łączonych przez spawanie. Instalacje do lokali mieszkalnych, piony i podejścia do grzejników wykonać z rur miedzianych łączonych przez lutowanie. W połączeniach z elementami grzejnymi stalowymi stosować elementy przejściowe z brązu lub mosiądzu. Instalacja centralnego ogrzewania powinna być w układzie zamkniętym a zawartość tlenu w zładzie nie powinna przekraczać 0,1 mg/dm 3. Odpowietrzanie instalacji. Odpowietrzenie instalacji centralnego ogrzewania poprzez odpowietrzniki przy grzejnikach - odpowietrzane ręcznie oraz odpowietrzniki samoczynne zamontowane na końcach ciągów poziomych w najwyższym miejscu. Elementy grzejne Jako elementy grzejne zaprojektowano grzejniki stalowe płytowe. Grzejniki typu K montować w miejscach największych strat ciepła, określonych na rysunkach. Regulacja instalacji centralnego ogrzewania Regulację instalacji wykonać za pomocą nastaw zaworów termostatycznych przy grzejnikach. Zawory termostatyczne z nastawą wstępną. Rurociągi Instalacja grzewcza w węźle rozdzielaczy wykonana będzie z rur stalowych czarnych łączonych przez spawanie. Instalację centralnego ogrzewania, zasilająca grzejniki i piony grzewcze, wykonać z rur miedzianych łączonych przez lutowanie. W przypadku mocowanie rur na uchwytach po wierzchu ścian maksymalne odstępy mocowania rur miedzianych wynoszą: fi 15 1,25m fi 18 1,50m fi 22 2,00m fi 28 2,25m 10

11 Kompensację wydłużeń cieplnych przewodów z miedzi zapewnić w sposób naturalny, bądź poprzez zastosowanie kompensatorów U-kształtowych lub mieszkowych. Graniczna długość przewodów miedzianych nie wymagających kompensacji wynosi 5 m. Przejścia przez przeszkody budowlane Przejścia przez przeszkody budowlane wykonać w tulejach ochronnych. Przewody w bruzdach i pod posadzką izolować izolacją z pianki poliuretanowej typu TUBOLIT o grubości 8 mm. Izolacje termiczne Izolowanie przewodów centralnego ogrzewania. Grubość izolacji - zgodnie z PN-B Zastosowano otuliny izolacyjne z pianki PE laminowane z zewnątrz folią PE. Przyjęto następujące grubości izolacji : Lp. Średnica rurociągu Grubość izolacji 1 Średnica wewnętrzna do 22mm 20mm 2 Średnica wewnętrzna od 22 do 35mm 30mm 3 Średnica wewnętrzna od 35 do 100mm Równa średnicy wewnętrznej rury 4 Średnica wewnętrzna ponad 100mm 100mm 5 Przewody i armatura wg poz. 1-4 przechodzące ½ wymagań przez ściany lub stropy, skrzyżowania przewodów 6 Przewody ogrzewań centralnych wg poz. 1-4, ułożone w komponentach budowlanych między ogrzewanymi pomieszczeniami różnych użytkowników Armatura odcinająca i regulacyjna Zastosowano standardową armaturę regulacyjną Zawory kulowe mufowe do wody gorącej PN=0,6MPa, Zawory grzejnikowe termostatyczne z nastawa wstępną, Głowice termostatyczne instytucjonalne z zabezpieczeniem, Grzejniki należy wyposażyć w odpowietrzniki grzejnikowe. z poz. 1-4 ½ wymagań z poz. 1-4 Próbę ciśnieniową instalacji centralnego ogrzewania na zimno należy przeprowadzić wg Warunków technicznych wykonania i odbioru robót budowlano-montażowych część II - Instalacje sanitarne i przemysłowe. Wielkość ciśnienia przyjąć 0,4 MPa. Przed zakryciem bruzd i kanałów oraz przed wykonaniem izolacji przeprowadzić badania szczelności instalacji, 11

12 Próbę przeprowadzić na ciśnienie 4,5 bara (1,5 ciśnienia roboczego) Przed montażem zaworów termostatycznych instalację przepłukać, a następnie ustawić wstępnie nastawy zaworów oraz na gorąco ostatecznie wyregulować instalację, Przejścia rurociągów przez granice stref p.poż. wykonać jako szczelne uszczelnione masą np. Pyrosafe Flammplast. 4. WĘZEŁ ROZDZIELACZY CIEPŁA OBIEGI INSTALACYJNE. UWAGA: Zgodnie z ustaleniami z inwestorem i dostawcą obieg budynku szkoły zostanie odłączony od istniejącego węzła i energia grzewcza będzie dostarczana z nowego węzła cieplnego. Węzeł ten nie jest objęty niniejszym opracowania. Źródłem ciepła jest istniejący węzeł cieplny zlokalizowany w piwnicy. Węzeł ten ma być docelowo zmodernizowany, zakres modernizacji będzie stanowił odrębne opracowanie. Istniejący węzeł rozdzielaczy zostanie zmodernizowany i podzielony na trzy wydzielone obiegi grzewcze. Obieg I Internat + MOPS + Klub Amazonek Obieg II Biblioteka Obieg III Mieszkania lokatorskie 1. OBIEG INTERNAT + MOPS + KLUB AMAZONEK 1.1. Dobór pompy o Zapotrzebowanie ciepła Obieg Internat + MOPS + Klub Amazonek 164 kw o Strata ciśnienia Strata ciśnienia w węźle 10 kpa Strata ciśnienia instalacji c.o. 35 kpa Zapas regulacyjny 10 kpa kpa Wydajność pompy: 1, ,86 3 V = = 8,1 m 20 h Przyjęto pompę WILO Stratos 40/1-8 CAN PN6/10 lub równoważną. 12

13 1.2. Dobór zaworu regulacyjnego Zawór regulacyjny obiegu c.o. - parteru Dobór zaworu regulacyjnego obiegu c.o. Przepływ obliczeniowy: G obl. = 8,1 m 3 /h Założony spadek ciśnienia na zaworze: dp= 0,5 m sw = 5 kpa = 0,05 bara Stąd wymagane Kv: Kv =8,1/(0,05/1) 0,5 = 36 Dobrano mieszacz trójdrogowy DR 50 GFLA o średnicy DN50 i współczynniku Kv=40, kołnierzowy, firmy Honeywell. Mieszacz należy wyposażyć w siłownik VMM20. Spadek ciśnienia na zaworze wynosi: Dp = [8,1/40] 2 = 0,04 bara = 0,4 m s.w. = 4 kpa 2. OBIEG BIBLIOTEKA 2.1. Dobór pompy o Zapotrzebowanie ciepła Obieg Biblioteka o Strata ciśnienia Strata ciśnienia w węźle Strata instalacji c.o. Zapas regulacyjny Wydajność pompy: 35 kw 10 kpa 25 kpa 10 kpa kpa 1, ,86 V = 20 = 1,7 m 3 h Przyjęto pompę WILO Yonos Pico 25/ lub równoważną Dobór zaworu regulacyjnego Zawór regulacyjny obiegu c.o. - parteru Dobór zaworu regulacyjnego obiegu c.o. Przepływ obliczeniowy: G obl. = 1,7 m 3 /h Założony spadek ciśnienia na zaworze: 13

14 dp= 0,5 m sw = 5 kpa = 0,05 bara Stąd wymagane Kv: Kv =1,7/(0,05/1) 0,5 = 7,6 Dobrano mieszacz trójdrogowy DR 25 GMLA o średnicy DN25 i współczynniku Kv=10, gwintowany, firmy Honeywell. Mieszacz należy wyposażyć w siłownik VMM20. Spadek ciśnienia na zaworze wynosi: Dp = [1,7/10] 2 = 0,03 bara = 0,3 m s.w. = 3 kpa 3. OBIEG MIESZKANIA LOKATORSKIE 3.1. Dobór pompy o Zapotrzebowanie ciepła Obieg Mieszkania lokatorskie o Strata ciśnienia Strata ciśnienia w węźle Strata instalacji c.o. Zapas regulacyjny Wydajność pompy: 11 kw 10 kpa 20 kpa 10 kpa kpa 1, ,86 V = 20 = 0,5 m 3 h Przyjęto pompę WILO Yonos Pico 25/ lub równoważną. Pompy zamontować na projektowanym rozdzielaczu instalacji c.o. ZABEZPIECZENIE INSTALACJI CENTRALNEGO OGRZEWANIA Projektuje się pracę instalacji w układzie zamkniętym. Zabezpieczenie instalacji wykonać zgodnie z PN-91/B Naczynie wzbiorcze Pojemność instalacji: Q 210 V = a = 12 = 1,163 1, dm Pojemność użytkowa naczynia. V = 1,1 V 0,9996 d u v = 1, ,9996 0,0287 = 68,38 dm 3 14

15 Pojemność całkowita naczynia. Ciśnienie otwarcia zaworu Ciśnienie statyczne (h = 10m) p max = 0,25 MPa p st = 0,10 MPa V c p = Vu p max max + 0,1 0,25 + 0,1 0,35 = 68,38 = 68,38 = 159dm - p 0,25-0,1 0,15 st Przyjęto naczynie przeponowe Reflex N 200 o pojemności 200 dm 3 3 Rura bezpieczeństwa Średnica rury: d = 0,7 Vu = 0,7 68,38 = 8,27mm Przyjęto średnicę rury zabezpieczającej równą 20 mm. Należy zdemontować istniejące naczynie wzbiorcze wraz z rurociągami. Opracował: 15

16 5. INFORMACJA DOT. BIOZ. INFROMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA INWESTOR: OBIEKT: Województwo Wielkopolskie Poznań, ul. Aleja Niepodległości nr 34 Termomodernizacja budynku internatu Wielkopolskiego Samorządowego Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Ostrowie Wielkopolskim ADRES BUDOWY: ul. Limanowskiego 17, dz. nr 5/12, 6/4, 9/3, 10/8, 10/ Ostrów Wielkopolski TEMAT: BRANŻA: OPRACOWAŁ: Instalacja centralnego ogrzewania Instalacje sanitarne mgr inż. Mieczysław Czwordon Uprawnienia budowlane nr UAN /92 w specjalności instalacyjno-inżynieryjnej 16

17 1. Zakres robót oraz kolejność realizacji poszczególnych obiektów. Zakres robót obejmuje modernizację instalacji centralnego ogrzewania oraz węzła rozdzielaczy. 2. Wykaz istniejących obiektów budowlanych. Budynek użyteczności publicznej wraz z towarzyszącą infrastrukturą: instalacja centralnego ogrzewania, instalacja c.w., z.w., instalacja kanalizacji, instalacja elektryczna. 3. Wskazanie elementów zagospodarowania działki, które mogą stwarzać zagrożenie bezpieczeństwa i zdrowia ludzi. Istniejące elementy zagospodarowania terenu są oznakowane. Inne obiekty nie stwarzają zagrożenia dla osób trzecich. Projektowane instalacje na etapie budowy nie stwarzają zagrożenia dla pracowników budowlanych. Ostrzeżenie, przed wstępem osób trzecich w rejon budowy, informują tablice ostrzegawcze. 4. Wskazanie przewidywanych zagrożeń występujących podczas realizacji robót budowlanych. W trosce o ochronę życia i zdrowia pracowników oraz osób trzecich przy realizacji inwestycji, należy bezwzględnie przestrzegać wszystkich obowiązujących zasad BHP zawartych w ustawach, rozporządzeniach i normach. Podstawowym aktem prawnym dotyczącym projektowanej Inwestycji i nadzoru robót budowlanych, jest ustawa z dnia r. ~ Prawo Budowlane - tekst ujednolicony. Zgodnie z art. 21 a ust. 1 i 2ustawy Prawo Budowlane Kierownik Budowy jest zobowiązany do sporządzenia przed rozpoczęciem robót planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, uwzględniającego specyfikę inwestycji i warunki prowadzenia robót. Za organizację i prowadzenie robot zapewniających pełne bezpieczeństwo pracowników oraz ludzi znajdujących się w rejonach wykonywanych prac odpowiada Wykonawca robót. Wykonawca zobowiązany jest do ścisłego współdziałania z Użytkownikiem obiektu w zakresie ochrony ludzi i mienia. 5. Wskazanie sposobu prowadzenia instruktażu przed przystąpieniem do realizacji robót szczególnie niebezpiecznych. Wykonawca przed dopuszczeniem do wykonywania prac powinien przeszkolić wszystkich pracowników w zakresie bhp i p.poż. zgodnie z obowiązującymi przepisami, a w szczególności w zakresie następujących pozycji: rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i ochrony pracy (Dz.- U. Nr 129 poz. 844) 17

18 rozporządzenie Ministra infrastruktury z dnia r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. Nr 47 poz. 401) rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia r. w sprawie BHP przy ręcznych pracach transportowych zasadami i przepisami bezpieczeństwa pożarowego wskazanymi w art. 4 Ustawy z dnia r. o ochronie p.poż. oraz przepisów wykonawczych do ustawy (Dz. U. Nr- 147, poz. 1229, 2002 r. oraz Dz. U. Nr 52 poz. 452, 2003 r.). Wymogi dodatkowe: szkolenie powinno być przeprowadzone przez uprawnionych - specjalistów w zakresie BHP spawacze, zgrzewacze i operatorzy sprzętu mechanicznego powinni mieć aktualne uprawnienia, roboty szczególnie niebezpieczne powinny być wykonywane na podstawie pisemnego polecenia kierownika budowy przed przystąpieniem pracowników do robót szczególnie niebezpiecznych należy zapoznać się z osobą, która nadzoruje prace szczególnie niebezpieczne, szczegółowymi czynnościami i kolejnością operacji technologicznych z uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa, istniejącymi zagrożeniami na stanowisku pracy z podaniem ich rodzaju i strefy zagrożenia, ze środkami łączności, środkami ochrony osobistej, narzędziami i przyrządami służącymi bezpieczeństwu. Przeprowadzenie instruktażu pracownik powinien potwierdzić swoim podpisem. 6. Wskazanie środków technicznych i organizacyjnych, zapobiegające niebezpieczeństwom wynikającym z wykonywania robót budowlanych w strefach szczególnego zagrożenia zdrowia lub w ich sąsiedztwie, w tym zapewniające bezpieczną i sprawną komunikację, umożliwiające szybką ewakuację na wypadek pożaru, awarii i innych zagrożeń Należy zapewnić następujące środki techniczne i organizacyjne zapobiegające niebezpieczeństwom: - wyposażyć pracowników w indywidualny sprzęt ochronny, właściwą odzież roboczą i obuwie robocze oraz pilnowanie, aby były one używane, - przestrzegać instrukcji obsługi sprzętu, instrukcji montażu elementów, instrukcji producentów materiałów, instrukcji obowiązujących na danym stanowisku pracy, - oznaczyć czynniki mogące stwarzać zagrożenie, - spełnić wymogi p-poż. dla placu budowy, - przestrzegać by prace nie były prowadzone bez odpowiedniego zabezpieczenia w warunkach w warunkach mogących stwarzać zagrożenie dla życia lub zdrowia, - zapewnić właściwą lokalizację pomieszczeń higieniczno-sanitarnych związanych z budową, 18

19 - zapewnić zgodne z zasadami BHP składowanie i transport materiałów budowlanych, - roboty należy wykonywać zgodnie z obowiązującymi normami i przepisami p.poż. oraz bezpieczeństwa i higieny pracy, nie wolno dopuścić pracownika do pracy, do której nie posiada wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności oraz dostatecznej znajomości przepisów BHP, - przestrzegać zakazu pracy po spożyciu alkoholu lub innych środków odurzających, - w razie stwierdzenia bezpośredniego zagrożenia dla życia lub zdrowia pracowników lub osób postronnych, osoba kierująca robotami zobowiązana jest do niezwłocznego wstrzymania prac i podjęcia działań w celu usunięcia tego zagrożenia, - zapewnić należyty nadzór nad realizacją robót o wszelkich środków technicznych oraz organizacyjnych zapobiegających niebezpieczeństwom wynikającym z realizacji robót budowlanych, ze szczególnym uwzględnieniem zapewnienia bezpiecznej i sprawnej komunikacji, umożliwiającej szybką ewakuację na wypadek pożaru, awarii i innych zagrożeń, - umieszczenie w widocznym miejscu numerów telefonów alarmowych, z podaniem osób, które należy powiadomić o zaistniałym wypadku lub zagrożeniu. 19

20 6. SPIS RYSUNKÓW. 1. Instalacja c.o. rzut piwnicy rys nr S-1 2. Instalacja c.o. rzut parteru rys nr S-2 3. Instalacja c.o. rzut I piętra rys nr S-3 4. Instalacja c.o. rzut II piętra rys nr S-4 5. Instalacja c.o. rzut III piętra rys nr S-5 6. Instalacja c.o. obieg I rozwinięcie rys nr S-6 7. Instalacja c.o. obieg I rozwinięcie rys nr S-7 8. Instalacja c.o. obieg I rozwinięcie rys nr S-8 9. Instalacja c.o. obieg III rozwinięcie rys nr S Instalacja c.o. schemat technologiczny rys nr S-10 20