MINISTERSTWO ROZWOJU REGIONALNEGO www.mrr.gov.pl tel. 022 461 31 45 media@mrr.gov.pl faks 022 461 33 10 FINANSOWANIE SPORTU Z UNIJNYCH FUNDUSZY Dotychczasowe efekty oraz moŝliwości wsparcia w latach 2007-2013 Informacja prasowa, 2 października 2007 r. Dzięki unijnym funduszom wsparcie uzyskało dotychczas ponad 450 projektów z zakresu infrastruktury sportowej powstały nowe boiska, stadiony, hale sportowe, pływalnie. Projekty te otrzymały dofinansowanie z funduszy europejskich w wysokości przekraczającej 1 miliard złotych. Oprócz wielu inwestycji w infrastrukturę sportową z funduszy unijnych realizowany jest projekt wspierający sportowców po zakończeniu przez nich kariery zawodniczej. PROJEKTY Z ZAKRESU SPORTU REALIZOWANE W LATACH 2004-2006 W latach 2004-2006 projekty z zakresu infrastruktury sportowej finansowane były z kilku programów operacyjnych. Głównie ze Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (ZPORR), ale takŝe z Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja sektora Ŝywnościowego i rozwój obszarów wiejskich (SPO ROL) i 7 programów współpracy transgranicznej (Programy Inicjatywy Interreg). Programy i działania, z których w perspektywie finansowej 2004-2006 moŝliwa jest realizacja projektów z zakresu infrastruktury sportowej Program Działanie MoŜliwe projekty Kwota środków na całe działanie ZPORR Poddziałanie 1.3.1 Regionalna infrastruktura edukacyjna Budowa, rozbudowa lub modernizacja obiektów sportowych w szkołach wyŝszych lub kampusach oraz zagospodarowanie i wyposaŝenie tych obiektów 146,4 mln euro ZPORR Działanie 1.4 Rozwój turystyki i kultury Rozwój i modernizacja infrastruktury słuŝącej rozwojowi aktywnych form turystyki, w tym budowa i modernizacja obiektów sportowych i rekreacyjnych 197,8 mln euro ZPORR Poddziałanie 3.5.1 Lokalna infrastruktura edukacyjna i sportowa Budowa, rozbudowa, przebudowa i wyposaŝenie lokalnej infrastruktury społeczno - edukacyjnej i sportowej 62 mln euro SPO ROL Działanie 2.3 Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego Inwestycje w zakresie modernizacji i wyposaŝenia obiektów pełniących funkcje kulturalne, rekreacyjne i sportowe, w miejscowościach do 5 tys. mieszkańców naleŝących do gmin wiejskich lub miejsko-wiejskich 90 mln euro Programy Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG Polska uczestniczy w realizacji 7 transgranicznych programów tej Inicjatywy W ramach programów dofinansowanie mogą otrzymać wspólne przedsięwzięcia z zakresu infrastruktury sportowej oraz imprezy sportowe, których realizacja posiada transgraniczny charakter. 177 mln euro (dla 7 programów w ramach Inicjatywy) 1
Ile projektów i za ile? Najwięcej projektów wspierających rozwój infrastruktury sportowej ponad 300 realizowanych jest z programu rolnego. Z tego programu finansowane są m.in. inwestycje dotyczące modernizacji i wyposaŝenia obiektów sportowych w małych miejscowościach, liczących do 5 tys. mieszkańców, połoŝonych na terenie gmin wiejskich lub miejsko-wiejskich. Na budowę, modernizację i wyposaŝenie hal sportowych, boisk i placów zabaw z programu rolnego wydano 140,3 mln zł. Blisko 130 inwestycji o wartości unijnego dofinansowani w wysokości 857,7 mln zł z zakresu infrastruktury sportowej uzyskało wsparcie w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego. To głównie projekty polegające na budowie i rozbudowie lokalnej infrastruktury sportowej (np. boiska, sale gimnastyczne, hale sportowe, pływalnie), ale takŝe projekty słuŝące rozwojowi aktywnych form turystyki. Dofinansowanie z unijnych funduszy otrzymało 16 przedsięwzięć z zakresu infrastruktury sportowej oraz imprez sportowych realizowanych w ramach współpracy transgranicznej. Projekty te otrzymały wsparcie w wysokości 40,2 mln zł. Ilość projektów z zakresu infrastruktury sportowej realizowanych w ramach poszczególnych programów (wg stanu na koniec czerwca 2007 r., w zł) 4% 28% 68% ZPORR (129) SPO ROL (308) INTERREG (16) Wartość projektów z zakresu infrastruktury sportowej realizowanych w ramach poszczególnych programów (wg stanu na koniec czerwca 2007 r., w zł) 14% 4% 82% ZPORR (857,7 mln) SPO ROL (140,3 mln) INTERREG (40,2 mln) 2
Jakie projekty? Większość realizowanych projektów dotyczyła budowy boisk i stadionów. Wsparcie uzyskało 120 tego rodzaju przedsięwzięć, które uzyskały dofinansowanie w wysokości blisko 120 mln zł. Najwięcej unijnych środków wydano na budowę hal i sal sportowych prawie 536 mln zł. Rodzaj projekty Liczba projektów Wartość dofinansowania (w mln zł) boiska, stadiony 120 119 588 331,39 centra i kompleksy 108 112 976 212,72 infrastruktura sportowa 99 100 896 375,86 hale, sale 89 535 835 629,55 inne 26 43 877 151,54 pływalnie 11 91 907 531,99 Razem 453 1 005 081 233,05 Rodzaje realizowanych projektów z zakresu infrastruktury sportowej z uwzględnieniem wartości projektów (wg stanu na koniec czerwca 2007 r.) centra i kompleksy 11% infrastruktura sportowa 10% inne 4% boiska, stadiony 12% pływalnie 9% hale, sale 54% 3
Wykorzystanie środków na infrastrukturę sportową w regionach Najwięcej środków na wsparcie infrastruktury sportowej trafiło do województwa pomorskiego (285 mln zł) i świętokrzyskiego (124 mln zł), najmniej do lubuskiego (13,2 mln zł), kujawsko-pomorskiego (15,3 mln zł) i śląskiego (18,9 mln zł). Wartość realizowanych przedsięwzięć z infrastruktury sportowej w ujęciu regionalnym (wg stanu na koniec czerwca 2007 r.) 250,0 285,0 200,0 150,0 100,0 50,0 124,0 89,3 74,5 64,0 58,2 43,6 41,2 40,7 39,9 35,0 33,8 27,7 18,9 15,3 13,2 0,0 pomorskie lubelskie mazowieckie podlaskie zachodniopomorskie podkarpackie opolskie wielkopolskie kujawsko-pomorskie lubuskie Jeśli chodzi o ilość projektów, to najwięcej sportowych inwestycji jest realizowanych w województwie lubelskim (46), małopolskim (42) i pomorskim (41). Ilość realizowanych przedsięwzięć z infrastruktury sportowej w ujęciu regionalnym (wg stanu na koniec czerwca 2007 r.) 50 45 40 35 30 25 20 15 46 42 41 38 36 32 29 29 26 25 22 21 19 16 15 14 10 5 0 lubelskie pomorskie mazowieckie wielkopolskie podkarpackie opolskie podlaskie zachodniopomorskie kujawsko-pomorskie lubuskie 4
MOśLIWOŚCI FINANSOWANIA SPORTU Z FUNDUSZY UNIJNYCH W LATACH 2007-2013 Regionalne Programy Operacyjne Województwa z Regionalnych Programów Operacyjnych mają do dyspozycji 16,5 mld euro. W programach operacyjnych nie ma bezpośrednio wskazanych moŝliwości realizacji inwestycji sportowych. Dofinansowanie uzyskać będą mogły jednak te projekty sportowe, które zarazem będą przyczyniać się do: wzmacniania potencjału turystycznego regionów, zwiększania funkcji miejskich i metropolitalnych, dotyczyć będą infrastruktury społecznej i edukacyjnej; Jakie projekty sportowe będą mogły otrzymać wsparcie w ramach RPO? I. Inwestycje w zakresie infrastruktury wzmacniającej potencjał turystyczny regionów: budowa, przebudowa, rozbudowa oraz remonty obiektów sportowych i rekreacyjnych (w szczególności basenów, boisk, stadionów, hal sportowych), podniesienie standardu (budowa, przebudowa lub rozbudowa oraz wyposaŝenie) infrastruktury towarzyszącej oraz zagospodarowanie terenu wokół obiektów rekreacyjno-sportowych, wzmacniające atrakcyjność obiektu, dostosowanie istniejącej infrastruktury obiektów turystycznych i rekreacyjnosportowych do potrzeb osób niepełnosprawnych, renowacja i rozbudowa urządzeń rekreacyjno sportowych: plaŝ, kąpielisk, przystani wodnych, ścieŝek sportowych i innych obiektów w ośrodkach wypoczynkowych, budowa, przebudowa, rozbudowa infrastruktury przeznaczonej do uprawiania turystyki aktywnej, w tym m.in. narciarskiej, górskiej, rowerowej, pieszej i wodnej, (np.: wyciągi narciarskie, ścieŝki rowerowe, szlaki piesze, stanice wodne, oznakowanie tras i szlaków turystycznych), II. Inwestycje w zakresie infrastruktury społecznej/edukacyjnej regionów: budowa, przebudowa, rozbudowa oraz remonty oraz wyposaŝenie obiektów sportowych placówek edukacyjnych, budowa, remont, rozbudowa lub przebudowa obiektów sportowych przy szkołach wyŝszych, budowa (rozbudowa, odbudowa) i remont otwartych obiektów sportowych niepowiązanych z infrastrukturą szkolną (boiska, korty, ścieŝki zdrowia oraz inne obiekty dla potrzeb aktywnego trybu Ŝycia) oraz zakup niezbędnego wyposaŝenia powiązanego z projektem, budowa i remont zamkniętych obiektów sportowych niepowiązanych z infrastrukturą szkolną (baseny, hale sportowe) oraz zakup niezbędnego wyposaŝenia powiązanego z projektem, dostosowanie obiektów sportowych do potrzeb osób niepełnosprawnych, organizacja imprez sportowych i rekreacyjnych. III. Inwestycje w zakresie wzmacniania funkcji miejskich i metropolitalnych: 5
przedsięwzięcia w zakresie publicznej infrastruktury związanej m.in. z rozwojem funkcji sportowych i rekreacyjnych o charakterze metropolitalnym i ponadlokalnym, zagospodarowanie zdegradowanych przestrzeni miast z przeznaczeniem na funkcje publiczne, takie jak: place, ciągi komunikacji pieszej i rowerowej, parki, place zabaw, tereny sportowe, zbiorniki wodne, uporządkowanie i zagospodarowanie przestrzeni publicznych, tj. w szczególności: placów, ulic, parków, skwerów, zieleńców, placów zabaw, terenów sportowych, zbiorników wodnych, renowacja, remont, przebudowa, modernizacja oraz adaptacja zabudowy przemysłowej oraz powojskowej m.in. na cele: sportowe, rekreacyjne. Program Operacyjny Kapitał Ludzki ChociaŜ zapis o prowadzeniu działań, których celem jest rozwój kultury fizycznej, nie znajduje się bezpośrednio w POKL, moŝliwe będzie wsparcie sektora sportu w ramach wyodrębnionych priorytetów i działań tego programu. W ramach priorytetu VIII PO KL Regionalne kadry gospodarki, który obejmuje swoim zakresem wsparcie podnoszenia i aktualizacji kwalifikacji zawodowych osób pracujących, będą mogły być realizowane projekty dotyczące m.in.: zwiększania umiejętności zawodowych kadr trenerskich, doradztwa dla przedsiębiorstw w tym z sektora sportu, kursy na instruktorów sportowych i animatorów, podnoszenia kwalifikacji pracowników instytucji szkoleniowych zajmujących się problematyką sportową; Z kolei w ramach priorytetu VII POKL Promocja integracji społecznej moŝna będzie finansować m.in. integracyjne zawody sportowe promocję sportu niepełnosprawnych jako formy aktywizacji społecznej osób napotykających specyficzne problemy w integracji Zagadnienia związane z kształtowaniem postaw prosportowych w procesie kształcenia będą mogły być wspierane w ramach priorytetu IX PO KL Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach. Wyznaczone w tym priorytecie obszary wsparcia, takie jak wyrównywanie szans edukacyjnych, realizacja programów rozwojowych szkół oraz rozszerzanie ich oferty edukacyjnej, mogą być osiągane dzięki prowadzeniu działań związanych ze sportem w szkołach lub bezpośredniemu wsparciu szkół o profilu sportowym. Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej W ramach Programu Rozwój Polski Wschodniej będzie realizowany kompleksowy projekt mający na celu stworzenie podstawowej infrastruktury związanej z obsługą ruchu rowerowego w pięciu województwach Polski wschodniej: lubelskim, podkarpackim, podlaskim, świętokrzyskim i warmińsko-mazurskim. Trasy rowerowe poprowadzone przez wartościowe przyrodniczo i kulturowo tereny w makroregionie, stworzą moŝliwość aktywnego i atrakcyjnego wypoczynku zarówno dla mieszkańców Polski Wschodniej, jak i turystów. 6
Projekt będzie składać się z dwóch komponentów. Pierwszy to budowa i oznakowanie ścieŝek rowerowych o utwardzonej nawierzchni (głównie na terenie miast), które umoŝliwią bezpieczne i sprawne przemieszczanie się po mieście oraz połączą miejsca kluczowe z punktu widzenia ruchu rowerowego (dworce kolejowe, autobusowe, parkingi, atrakcje turystyczne), a takŝe bezkolizyjnie wyprowadzą ruch rowerowy poza obszar miejski. Drugi komponent będzie obejmował wytyczanie i oznakowanie tras rowerowych na terenie pozamiejskim gdzie, z uwagi na środowisko naturalne, nie jest wskazane połoŝenie nawierzchni bitumicznej lub betonowej. Dodatkowo sfinansowane będą działania polegające na budowie i montaŝu podstawowej infrastruktury towarzyszącej tj. stojaków na rowery, wiat postojowych, przechowalni, wiat widokowych itp. oraz innych urządzeń słuŝących poprawie bezpieczeństwa ruchu rowerowego w miastach i ochronie środowiska naturalnego przed wzmoŝonym ruchem turystycznym. Wytyczenie tras zostanie przeprowadzone w szerokiej konsultacji ze środowiskami ekologicznymi i przedstawicielami społeczności lokalnych tak aby umoŝliwić włączenie do jednego systemu istniejących i planowanych tras. Wspierane działania w istotny sposób wpłyną na poprawę dostępności miejsc atrakcyjnych turystycznie, przy jednoczesnym zapewnieniu bezpiecznego dojazdu. Za przygotowanie koncepcji projektów odpowiedzialna jest Instytucja Zarządzająca, czyli Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. Realizacja zadań zostanie powierzona innym podmiotom, wyłonionym w drodze konkursów, bądź w innej formie, zgodnie z prawem zamówień publicznych. Całkowita wartość projektu to 50 mln euro. Z unijnych środków będzie pochodziło 42,5 mln euro. Europejska Współpraca Terytorialna W ramach 7 programów współpracy transgranicznej, dwóch inicjatyw współpracy transnarodowej oraz programu Interreg IVC moŝliwe jest aplikowanie o środki na sport i rekreację w tym na: infrastrukturę sportową i rekreacyjną, turnieje i zawody sportowe, obozy sportowe, wymianę międzynarodową sportowców; Sportowy projekt Ministerstwa Rozwoju Regionalnego Ministerstwo Rozwoju Regionalnego planuje zorganizowanie cyklu szkoleń dla osób i instytucji będących potencjalnymi wnioskodawcami projektów związanych z szeroko pojętym sportem. Projekt będzie realizowany we współpracy merytorycznej z Ministerstwem Sportu i Turystyki oraz w porozumieniu z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W trakcie szkoleń nacisk będzie połoŝony na zagadnienia dotyczące moŝliwości pozyskania środków z programów operacyjnych na lata 2007-2013 na działalność związaną ze sportem i rekreacją. Uczestnicy szkoleń zostaną zapoznani z mechanizmami i procedurami pozyskania funduszy zarówno na projekty szkoleniowe, jak i inwestycje związane z infrastrukturą sportową. Odbiorcami szkoleń będą działacze klubów, związków sportowych, ośrodków sportowo-rekreacyjnych, jak równieŝ pracownicy jednostek samorządu terytorialnego odpowiedzialni za sport i rekreację w danym samorządzie. Szkolenia obejmą cały kraj. Planowane jest przeszkolenie ok. 100 osób w kaŝdym z regionów (łącznie ok. 1600). 7