Spis treści Złoto poradnik dla każdego Spis treści Zakup srebra i złota...4 Monety...8 Sztabki...11 Ceny kruszców...13 Sprzedaż złota...15 Słownik pojęć...18 Złoto - poradnik dla każdego 3
Zakup złota i srebra Gdzie kupować złoto i inne metale szlachetne? Chcąc dokonać zakupu złota lub srebra lokacyjnego w postaci fizycznej (sztab i monet), najlepiej udać się do dystrybutora specjalizującego się w sprzedaży tego typu produktów. Ważne, aby firma była godna zaufania i istniała na rynku od dłuższego czasu. Warto sprawdzić, czy oferta dystrybutora obecna jest jedynie w Internecie, czy może posiada on siedzibę lub najlepiej kilka oddziałów, do których można przyjść osobiście i obejrzeć towar, a po dokonaniu transakcji zabrać go ze sobą. Oprócz ryzyka zakupu fałszywego złota lub prawdziwego, ale po zawyżonej cenie, zdarzają się firmy, w szczególności bardzo małe, które chcą niskim kosztem zaistnieć na rynku. Oferują one złoto w tzw. dostawie terminowej (np. 45-60 dni roboczych) po okazyjnych cenach. Warto przed takim zakupem upewnić się, że mamy do czynienia z solidnym partnerem, który będzie w stanie wywiązać się z zawartej umowy. Dostawa terminowa to dla wielu osób korzystna oferta, ale kluczowy jest wybór rzetelnego partnera w takiej transakcji. Złoto - poradnik dla każdego 5
Zakup złota i srebra Kto może kupić złoto? Często można spotkać się z opinią, że zakup złotych sztabek i monet lokacyjnych jest dostępny jedynie dla dużych instytucji finansowych i rządowych. Jak jest naprawdę? Złoto, srebro i inne kruszce lokacyjne może kupić każda osoba fizyczna posiadająca pełną lub ograniczoną zdolność do czynności prawnych oraz osoba prawna. W praktyce oznacza to, że każdy ma dostęp do swobodnego zakupu złota. Czy złoto jest opodatkowane? Lokując kapitał w złocie, mamy dostęp do praktycznie nieopodatkowanej formy oszczędzania. Złoto lokacyjne jest zwolnione z VAT, jeśli sprzedamy je po upływie 6 miesięcy od zakupu. W tym przypadku nie zapłacimy także podatku dochodowego. Złoto nie jest również objęte podatkiem od zysków kapitałowych, znanym jako podatek Belki. Srebro, platyna, pallad, diamenty oraz akcesoria objęte są podatkiem VAT w wysokości 23%. 6 Złoto - poradnik dla każdego
Zakup złota i srebra Czy przy zakupie metali szlachetnych muszę zostawić swoje dane? Kupując kruszce o wartości nie przekraczającej 15 tys. euro, nie mamy obowiązku zostawiać swoich danych. Przy zakupie na kwotę przewyższającą 15 tys. euro sprzedawca ma obowiązek spisać dane z dowodu osobistego kupującego. Informacje dotyczące transakcji przekazywane są Generalnemu Inspektorowi Informacji Finansowej zgodnie z Ustawą z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2010 r. Nr 46, poz. 276). Jaką mam pewność, że kupuję oryginalny produkt? Aby uniknąć kłopotliwej sytuacji związanej z trudnością odsprzedania kruszcu w przyszłości, należy dokonywać zakupów tylko u renomowanych dystrybutorów. Warto kupować jedynie złoto pochodzące z mennic objętych akredytacją LBMA (London Bullion Market Association). Większość dużych dystrybutorów sprzedaje swoje produkty wraz z certyfikatami świadczącymi o ich oryginalności oraz gwarantującymi odkup towaru. Złote sztabki i monety renomowanych producentów bez większych problemów można sprzedać w dowolnym miejscu na świecie. Złoto - poradnik dla każdego 7
Monety Dlaczego warto kupić monetę? Ceny monet lokacyjnych są nieco wyższe niż sztabek o tej samej gramaturze. Wynika to z wyższych kosztów produkcji monet. Mają one jednak inne zalety. Monety są znacznie trudniejsze do podrobienia, a ich autentyczność można stwierdzić, nie uszkadzając monety, np. za pomocą tzw. linijki menniczej, którą sprawdza się wymiary i wagę produktu. Większość monet posiada także elementy trudne do podrobienia szeroko dostępnymi metodami. Lokowanie pieniędzy w złote monety poleca się w szczególności osobom, którym zależy na dużej płynności. Łatwiejsza weryfikacja autentyczności sprawia, że monety zwłaszcza te popularne, jak Krugerrand, Wiedeńscy Filharmonicy czy Liść Klonowy można sprzedać od ręki w dowolnym miejscu na świecie. Monety lokacyjne są zwykle także oficjalnym środkiem płatniczym kraju emitenta. Dzięki swoim walorom estetycznym, moneta jest ciekawym pomysłem na prezent. Jak sprawdzić czy złota moneta jest autentyczna? Najłatwiejszym sposobem weryfikacji autentyczności monet są linijki mennicze, które posiadają otwory odpowiadające wymiarom najpopularniejszych monet oraz przeciwwagę. Jeżeli zgadza się waga monety oraz jej średnica i szerokość, mamy niemal stuprocentową pewność, że moneta jest autentyczna. Zasada działania linijek menniczych opiera się na tym, że praktycznie nie jest możliwe wykonanie monety z innego metalu tak, aby wszystkie parametry były zgodne z parametrami złotej monety. Zazwyczaj, jeżeli waga fałszywej monety byłaby odpowiednia, średnica lub szerokość nie będą się zgadzały. Istnieją także mniej lub bardziej inwazyjne metody sprawdzające samą próbę Złoto - poradnik dla każdego 9
Monety złota. Wymagają one najczęściej jednak posiadania specjalistycznego sprzętu. Metody nieinwazyjne charakteryzują się dużo mniejszą dokładnością niż te, które naruszają metal. Najlepiej udać się do profesjonalnego punktu sprzedaży i oczywiście kupować jedynie produkt z certyfikatem. Dlaczego złote monety mają różne kolory? Kolor złota uzależniony jest od zawartości stopu. Większość popularnych monet bulionowych wykonanych jest ze złota najwyższej próby 999,9 lub 999. Niektóre monety, np. Krugerrand, posiadają domieszkę miedzi, która wpływa znacznie na zabarwienie monety. Wymiary mojej monety różnią się od podanych na stronie producenta. Czy moneta jest fałszywa? Monety mogą się różnić wymiarami. Zazwyczaj producent podaje maksymalne wartości lub przedziały dla poszczególnych wymiarów oraz wagę minimalną monety. Jeżeli parametry mieszczą się w przedziałach podanych przez producenta, nie ma powodów do niepokoju. 10 Złoto - poradnik dla każdego
Sztabki Dlaczego warto kupić sztabkę? Ze względu na niższy koszt produkcji złote sztabki są najtańszym sposobem na zakup złota. Lokowanie pieniędzy w złote sztabki jest polecane, jeśli zależy nam na nieco niższej cenie przy zakupie (przy sztabce uncjowej ok. kilkudziesięciu złotych). Do dyspozycji jest też większa paleta gramatur niż w przypadku monet lokacyjnych. Przy mniejszych gramaturach otrzymujemy złoto umieszczone w opakowaniu typu certipack. Poza rodzajem certyfikatu samego producenta to również ochrona przed zniszczeniem samej sztabki. Czym jest Certipack i dlaczego warto go kupić? CertiPack (lub Certicard) to sztabka złota ze specjalnym opakowaniem zawierającym certyfikat autentyczności. Wydobycie sztabki z Certipacku wiąże się z jego uszkodzeniem, toteż zapakowana w taki sposób sztabka posiada gwarancję autentyczności. Certipack to kompromis pomiędzy niską ceną i możliwością prostej odsprzedaży złota. 12 Złoto - poradnik dla każdego
Ceny kruszców Co to jest cena SPOT? Cena SPOT to po prostu wartość rynkowa kruszcu wyznaczana na giełdzie. Ustalana jest na giełdach Comex i londyńskim LBMA. Jest też bazą do wyznaczania cen sprzedaży i skupu u dystrybutorów, podobnie jak kurs walut ustalany przez NBP jest podstawą do wyznaczania cen w kantorach. Różnice w cenie skupu i sprzedaży złota funkcjonują podobnie do różnic cen walut w kantorach. Od czego zależą ceny złota i srebra? Ceny SPOT metali szlachetnych w znacznej mierze uzależnione są od zasobów naturalnych, kosztu ich wydobycia, ilości danego kruszcu na rynku, sytuacji na rynkach oraz kursów walut. W przypadku kruszców, które możemy nabyć u dystrybutorów, cena składa się z ceny SPOT powiększonej o koszty dostarczenia na rynek oraz marże dilerskie. W praktyce najmniejszym składnikiem ceny są właśnie marże, co jest bardzo charakterystyczne dla branży obrotu metalami szlachetnymi. 14 Złoto - poradnik dla każdego
Sprzedaż złota Jaka jest cena skupu i od czego jest uzależniona? Ceny złota i srebra w skupie stanowią najczęściej cenę SPOT pomniejszoną o 1-10%. O zysku możemy więc mówić wówczas, gdy w momencie sprzedaży cena skupu jest wyższa niż cena, po której zakupiliśmy kruszec. Wybierając moment sprzedaży złota, należy zatem uwzględnić cenę skupu. Dodatkowo w przypadku metali objętych podatkiem VAT pamiętać należy, że cena skupu jest pomniejszona o VAT. Ważne jest także, gdzie sprzedajemy metale. Zdecydowanie bardziej opłacalna jest odsprzedaż u dystrybutora. Lombardy oraz punkty skupujące złoty złom nie zawsze są w stanie zweryfikować poprawnie próbę metalu lub wręcz nie różnicują złota na złom i złoto lokacyjne ze względu na brak dalszej odsprzedaży detalicznej. W związku z tym mogą próbować odkupić złoto 24-karatowe za równowartość złota biżuteryjnego lub złomu złota (najczęściej 14 karatów), co w oczywisty sposób nie jest korzystne. Niewątpliwie wielkim atutem przy odsprzedaży złota jest poruszana wcześniej kwestia braku podatków zarówno przy zakupie jak i odsprzedaży (brak podatku dochodowego, jeśli sprzedaż następuje pół roku po zakupie). Czy lokowanie kapitału w złoto gwarantuje zysk? Lokowanie pieniędzy w metale szlachetne nie wiąże się z gwarancją zysku. Idea kupna metali szlachetnych opiera się na założeniu, że przede wszystkim pomogą zachować wartość lokowanych pieniędzy. Jak pokazało ostatnie 10 lat, na złocie da się również dość imponująco zarobić, ale nie to jest jego podstawową siłą. Głównym atutem złota jest przechowywanie wartości, czyli m.in. odporność na inflację. Na czym to polega? Dobrze ilustruje to przykład: 16 Złoto - poradnik dla każdego
Sprzedaż złota 100 lat temu dobry samochód można było kupić za 1000 dolarów lub 20 uncji złota, dziś bardzo dobry samochód również można kupić za 20 uncji złota, ale za 1000 dolarów już nie. Tak pieniądz traci wartość, czyli podlega inflacji, na którą złoto jest odporne Nie da się wyeliminować zagrożenia, że losowe sytuacje mogą zmusić nas do sprzedaży złota na gorszych warunkach. Niezależnie od tego stanowią one jednak zabezpieczenie wolne od czynników ryzyka, jakimi obarczone są np. akcje, obligacje czy gotówka. Złoto - poradnik dla każdego 17
Słownik pojęć Słownik pojęć Au Złoto (au, łac. aurum) pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 79. Złoto jest ciężkim, miękkim i błyszczącym metalem, będącym najbardziej kowalnym i ciągliwym spośród wszystkich znanych metali. Czyste złoto posiada jasnożółty kolor i wyraźny połysk, który nie utlenia się w wodzie oraz powietrzu. Chemicznie złoto należy do metali przejściowych i pierwiastków grupy 11. Za wyjątkiem gazów szlachetnych złoto jest najmniej reaktywnym pierwiastkiem. Złoto na długo przed okresem spisanej historii było drogocennym i poszukiwanym metalem szlachetnym, używanym w biciu monet, jubilerstwie, sztuce i zdobieniach. Amerykański Bizon American Buffalo jedna z najbardziej klasycznych, złotych monet lokacyjnych akceptowanych w większości krajów na świecie. Amerykański Bizon to pierwsza wykonana z 24-karatowego złota moneta bulionowa emitowana przez US Mint. Po raz pierwszy Mennica Stanów Zjednoczonych wyemitowała ją 22 czerwca 2006 roku. Nominał 50$. Waga 31,3g. Stop Au 999,9. Amerykański Orzeł American Eagle. Moneta ta emitowana jest od 178 lat, co gwarantuje jej rozpoznawalność i uniwersalność. Nominał 50$. Waga 33,93g. Stop Au 916,6. Australijski Złoty Kangur Australian Gold Nugget najsłynniejsza moneta bulionowa produkowana przez australijską Perth Mint. Początkowo jego rewers zdobił słynny, największy znaleziony samorodek Welcome Stranger (2284 uncji) stąd nazwa Gold Nugget. Od 1989 roku rewers monety zdobi symbol Australii Kangur, który przy każdej nowej edycji monety jest delikatnie modyfikowany. Na awersie znajduje się nominał oraz wizerunek Elżbiety II. Kangury bite są z 24- karatowego złota w gramaturach od 1 oz do 1/20 uncji. Od początku lat 90-tych produkowane są także większe gramatury 2 oz, 10 oz, 1 kg oraz 1 tona o nominale 1 milion dolarów australijskich. Jest to obecnie największa na świecie złota moneta. Białe złoto Białe złoto stop złota z niklem, cynkiem (25%), czasem srebrem i palladem. Imituje barwą platynę. Termin białe złoto nie jest tylko nazwą handlową. W rzeczywistości również ma biały kolor. Większość obrączek z białego złota, które kupujemy w sklepie, ma wygląd srebra. Spowodowane jest to tym, iż są poddawane rodowaniu, tzn. pokrywa się je warstwą rodu. 18 Złoto - poradnik dla każdego
Słownik pojęć Z czasem rod się ściera i obrączka ma wtedy również kolor srebrny, ale nie ma już takiego blasku jak z warstwą rodu. Istnieje jednak białe złoto nierodowane i jednocześnie posiadające właściwy kolor i połysk jest to stop złota z niklem (po 50%). Właściwości fizyczne białego złota różnią się, ponieważ zawiera ono inne domieszki i może wykazywać np. większą twardość. Właściwości chemiczne są praktycznie takie same jak złota innych kolorów. Bessa Pochodzący od francuskiego baisse termin, oznaczający trwającą w długim okresie, stałą tendencję spadkową, tzw. rynek niedźwiedzia. Gorączka złota Napływ dużej liczby chcących się szybko wzbogacić osób na tereny, gdzie odkryto złoża szlachetnych kruszców, szczególnie złota. Terminem tym określa się także pogoń za zyskiem pochodzącym z innych źródeł. Gorączki złota przyczyniały się do zasiedlania nowych terenów Ameryki Północnej i Australii. Hossa Termin pochodzący od francuskiego hausse, oznaczający trwającą w długim okresie, stałą tendencję wzrostową, tzw. rynek byka. Efektem działania hossy jest wzmożony zakup aktywów. Karat (złoto) Jednostka pozwalająca określić próbę złota, używana głównie w jubilerstwie ze względu na fakt, że do produkcji biżuterii używa się stopów o mniejszej czystości. Produkty typowo lokacyjne wykonane są ze złota 24-karatowego. Złoto 24-karatowe posiada czystość.999 lub.9999 Królewska Mennica Kanadyjska Royal Canadian Mint założona w 1908 roku Mennica Kanadyjska zajmuje się produkcją monet obiegowych (również dla innych państw), a także monet kolekcjonerskich, okazyjnych i bulionowych ze złota, srebra, platyny oraz palladu. Jedną z najsłynniejszych monet bitych w Mennicy Kanadyjskiej jest Kanadyjski Liść Klonowy (zarówno złoty, jak i srebrny). Srebrne monety z Mennicy Kanadyjskiej charakteryzują się najwyższą próbą.9999 Kruger Paul 1825-1904 burski polityk, prezydent Transwalu. Był potomkiem niemieckich, francuskich, holenderskich i duńskich imigrantów. Urodził się w Bulhoek, we wschodniej części brytyjskiej kolonii w Afryce Południowej. Ze względu na swoje zaangażowanie polityczne oraz przywódcze cechy i charyzmę Paul Kruger mianowany został komendantem generalnym, a później członkiem Złoto - poradnik dla każdego 19
Słownik pojęć parlamentu i komisji pracującej nad konstytucją RPA. W 1874 r. został wiceprezydentem a w 1883 r. prezydentem Transwalu. Podczas inwazji Brytyjczyków był liderem ruchu oporu. Po II wojnie burskiej został wygnany z kraju. Jego nazwiskiem nazwano Park Narodowy Krugera oraz złotą monetę Krugerrand, na której znajduje się także jego podobizna. Linijka Fischa Urządzenie służące do sprawdzania autentyczności monet bulionowych. Zestaw składa się z plastikowych wzorców, za pomocą których możemy sprawdzić takie parametry monety, jak grubość, średnicę, kształt oraz wagę. Każdy pojedynczy wzorzec dedykowany jest do sprawdzania określonej monety, wszystkie otwory odpowiadają jej parametrom. Istnieją także osobne zestawy linijek Fischa przeznaczone do testowania monet srebrnych. W ofercie Mennicy Wrocławskiej dostępna jest Linijka mennicza, która umożliwia przetestowanie kilku najpopularniejszych monet bulionowych o gramaturze 1 uncji. Kanadyjski Liść Klonowy Maple Leaf moneta bulionowa bita przez Królewską Mennicę Kanadyjską. Wyróżnia się z pośród wszystkich monet bulionowych największą ilością kruszców, z których jest produkowana złoto, srebro, platyna oraz pallad. Złoty Liść Klonowy produkowany jest wyłącznie z Kanadyjskiego złota o najwyższej próbie.9999 i posiada rządową gwarancję wagi i czystości kruszcu. Od 1979 roku produkowano wyłącznie jednouncjowe złote liście o próbie 999. Od roku 1982 złoty liść produkowany jest wyłącznie ze złota o próbie.9999 w gramaturach 1 oz, 1/4 oz oraz 1/10 oz. Później doszły także 1/2 oz oraz 1/20 oz. Mennica Amerykańska United States Mint założona w 1792 roku Mennica Amerykańska zajmuje się w głównej mierze produkcją monet obiegowych. Ponadto bite są także monety kolekcjonerskie, medale krajowe, monety pamiątkowe oraz monety bulionowe ze złota, srebra i platyny. Mennica Amerykańska posiada bardzo bogatą historię. W pierwszych latach swej działalności mennica podlegała Kongresowi, jednak w 1799 r. została uniezależniona. Od 1873 r. stała się częścią Departamentu Skarbu, a od 1981 r. podlega bezpośrednio pod Skarbnika Stanów Zjednoczonych. Jedne z najsłynniejszych monet pochodzących z U.S. Mint to Amerykański Orzeł oraz Double Eagle najdroższa moneta bulionowa na świecie. Mennica Austriacka Münze Österreich historia mennicy austriackiej sięga XII w., kiedy to austriacki książę Leopold VI zażądał 15 ton srebra w zamian za uwolnienie brytyjskiego króla Ryszarda Lwie Serce. Proces przetapiania okupu i bicia monet zapoczątkował długoletnią tradycję Mennicy Wiedeńskiej, która stała się Mennicą Państwową w okresie nowo powstałej Republiki Austriackiej, tuż 20 Złoto - poradnik dla każdego
Słownik pojęć po pierwszej wojnie światowej. Wśród najsłynniejszych wyrobów Mennicy Austriackiej bez wątpienia znajduje się Wiedeński Filharmonik oraz srebrny talar Marii Teresy Habsburg wybity po raz pierwszy w roku śmierci cesarzowej (1870). Metale szlachetne Określenie powszechnie używane dla określenia grupy metali, których cechami wspólnymi są odporność na korozję, działanie kwasów (z wyjątkiem wody królewskiej) słabo reagujących z innymi substancjami chemicznymi. Do metali szlachetnych zalicza się metale z grupy miedziowców: złoto i srebro oraz metale z grupy platynowców: platynę, pallad, rod, osm, iryd, ruten. Metale szlachetne są cenne nie tylko ze względu na swoje właściwości, ale także w związku z ich rzadkim występowaniem. W dawnych czasach z metali szlachetnych takich, jak srebro i złoto, bito monety będące środkiem płatniczym. Konkretna zawartość metalu w monecie określała wartość monety. Obecnie z metali szlachetnych wytwarza się sztaby oraz monety bulionowe, czyli przeznaczone na cele lokacyjne. Monety lokacyjne (inna nazwa: bulionowe) Monety z metali szlachetnych (głównie ze złota, srebra, platyny oraz palladu), bite na cele lokacyjne i inwestycyjne, czyli lokatę kapitału. Termin monety bulionowe pochodzi od francuskiego słowa bullion oznaczającego złoto w sztabach. Monety te niekiedy nie mają zadeklarowanej wartości nominalnej, a zamiast nominału podana jest zawartość kruszcu, np. 1 uncja (t oz). Nakład zwykle nie jest ograniczony i zależy od popytu. Ze względu na charakter lokacyjny, monety te bite są najczęściej ze złota najwyższej próby tzn. 24-karatowego (.999 lub.9999). Nawet jeżeli moneta zawiera domieszki innych metali, jak w przypadku Krugerranda, zazwyczaj zawartość wagowa czystego złota w monecie równa jest jednej uncji trojańskiej. Pierwszą monetą bulionową był wybity w 1967 roku w RPA Krugerrand. Inne popularne monety bulionowe to: Kanadyjski Liść Klonowy, Wiedeńscy Filharmonicy, Australijski Kangur. Nordic Gold Nordyckie złoto używany przeważenie do bicia monet obiegowych (np. 50, 20 i 10 eurocentów) oraz okolicznościowych stop składający się w 89% z miedzi, 5% cynku, 5% aluminium oraz 1% cyny. Jego nazwa pochodzi od koloru, który w pewnym stopniu przypomina złoto. Cechy, które decydują o wyborze tego stopu, to jego działanie przeciwbakteryjne oraz odporność na matowienie. Stop nie jest odporny na korozję i pokrycie patyną. Numizmatyka Nauka pomocnicza historii zajmująca się badaniem monet, banknotów i innych znaków pieniężnych pod względem historycznym, estetycznym, a także technicznym. Złoto - poradnik dla każdego 21
Słownik pojęć W ostatnich latach coraz częściej za dział numizmatyki uważana jest polityka monetarna (zwalczanie przestępczości monetarnej, polityka emisyjna, obieg pieniądza jako wyraz świadomych działań emitenta). Pochodzenie słowa numizmatyka nie jest do końca jasne nie wiadomo, czy wywodzi się z łacińskiego nummus, czy też od greckiego nomisma. Numizmatyka ma swoje początki w XIV wieku, rozwinęła się w okresie renesansu. Największe w Polsce zbiory monet i medali znajdują się w muzeach narodowych w Warszawie i Krakowie. Chińska Panda Popularna moneta bulionowa produkowana przez Shanghai Mint od 1982 r. ze złota o próbie.999 (24 karaty). Awers monety zdobi motyw Pandy Wielkiej (co roku nieco inny). Na rewersie znajduje się Pekińska Świątynia Nieba Tian Tan oraz napis: Chińska Republika Ludowa. Pandy bite są w gramaturach od 1 do 1/20 uncji. Poza wersją złotą występują również srebrne oraz platynowe Pandy. Perth Mint Najstarsza mennica w Australii, założona w 1899 roku w Perth na południowo-zachodnim wybrzeżu jako lokalny oddział British Royal Mint. Z początku zajmowała się głównie biciem złotych monet. Od 1931 roku Perth Mint produkuje także złote sztabki, które w 1957 roku Londyńskie Stowarzyszenie Złotników ogłosiło najczystszym złotem w historii (.999999). Produkcją monet obiegowych z miedzi Perth Mint zajęła się w 1940 r., w następstwie zwiększonego zapotrzebowania w czasie II Wojny Światowej. Produkcja trwała do 1961 r. W 1970 r. Brytyjczycy oddali władze nad mennicą na rzecz rządu stanu Australia Zachodnia, dla którego stała się ona głównym motorem gospodarczym. Szacuje się, że Perth Mint przerabia ok. 60% złota wydobywanego na terenie Australii, czyli około 6% złota wydobywanego na całym świecie. Jest trzecim co do wielkości producentem. Perth Mint słynie na świecie z wyjątkowych, niezwykle pięknych monet kolekcjonerskich. Najsłynniejsze z nich to m.in. Australijski Kangur, Kookaburra, Koala. Co roku od 1996 r. Perth Mint emituje limitowany nakład monet z tzw. Serii Księżycowej. Próby złota Określenie zawartości złota w stopie, podane w promilach; pierwsza próba złota 916, druga próba złota 750, trzecia próba złota 583, czwarta próba złota 375. Złoty standard Wprowadzony w drugiej połowie XIX wieku międzynarodowy system pieniężny oparty o złoto, w którym jednostka pieniądza odpowiada wartości wagi kruszcu. System zakłada gwarancję wykupu pieniędzy za złoto przez emitenta. Zaletami takiego rozwiązania jest dużą stabilność gospodarcza. Niewielkie wahania powodowane są jedynie poprzez odpływ dużych ilości złota 22 Złoto - poradnik dla każdego
Słownik pojęć bądź odkrycie nowych złóż. Sztaba złota Rafinowane złoto (.999 lub.9999) lub inny kruszec w formie bryły o kształcie zbliżonym do prostopadłościanu. Standardowa sztaba złota waży 400 uncji trojańskich, czyli 12,44 kg. Jest to jedna z najczęściej wykorzystywanych form przechowywania złota przez banki i depozyty, stosowana również w międzynarodowym obrocie złota. Wśród klientów popularniejsze gramatury to 1 kg, 0,5 kg, 250 g, 100 g oraz 1 uncja. Największa na świecie sztabka złota została wyprodukowana w Japonii przez Mitsubishi Materials Corporation i waży 250 kg. W 2005 r. sztabka warta była 400 milionów yenów. Jej wymiary to 45,5 x 22,5 x 17 cm. Sztabka przechowywana jest w muzeum znajdującym się przy kopalni złota Toi. Umicore Założona w 1989 r. belgijska firma działająca w branży metalurgicznej, zajmująca się m.in. rafinacją i recyklingiem metali szlachetnych. Uncja trojańska Jednostka wagi. Uncja Trojańska ma 31.1034768 gramów (w przybliżeniu 31,1 g). Często stosowana w odniesieniu do metali szlachetnych monety bulionowe posiadają wagę 1 uncji lub części uncji np. 1/2, 1/4, 1/10. Ceny złota i srebra na giełdzie również podawane są w odniesieniu do uncji. Nazwa uncja trojańska wywodzi się od starożytnego miasta Troja, rozsławionego przez Homera. Welcome Stranger (Z ang. witaj nieznajomy) Słynny samorodek znaleziony w Moliagul w australijskim stanie Victoria 5 lutego 1869 roku przez Jana Deasona i Richarda Oatesa. Samorodek ważył 2284 uncji (ok. 70 kg) i to jemu zawdzięcza swoją anglojęzyczną nazwę Australijski Kangur (Australian Nugget do roku 1989 jego rewers zdobił właśnie Welcome Stranger). Samorodek znaleziony został zaledwie kilka centymetrów pod powierzchnią ziemi. Jego wymiary wynosiły 61 cm x 31 cm. Ze względu na brak wagi, która mogła by go zważyć, został podzielony na trzy części. Sprzedany został za 9534. Wiedeński Filharmonik Wiener Philharmoniker złota i srebrna moneta bulionowa produkowana przez Mennicę Austriacką od 1989 roku. Jest to zarazem pierwsza moneta bulionowa o nominale wyrażonym w walucie Euro (od 1 stycznia 2002 r.). Moneta wybijana jest ze złota najwyższej czystości (.9999). Moneta zaprojektowana została przez austriackiego grawera Thomasa Pasendorfera współpracującego z Mennicą Austriacką. Awers przedstawia instrumenty historycznej orkiestry austriackiej, która uważana jest za jedną z najlepszych na świecie. Na rewersie monety znajdują się słynne organy znajdujące się w siedzibie orkiestry sali koncertowej Wiener Musikverein. Złota moneta Wiedeńscy Filharmonicy bita Złoto - poradnik dla każdego 23
Słownik pojęć jest w gramaturach: 1 oz, 1/2 oz, 1/4 oz oraz 1/10 oz. Srebrni Wiedeńscy Filharmonicy bita ze srebra o próbie 999 występuje jedynie w formie jednej uncji. Woda królewska (łac. aqua regia) To silnie żrąca mieszanina stężonego kwasu solnego i kwasu azotowego w proporcjach 3:1. Roztwarza złoto, platynę, pallad oraz inne metale szlachetne i odporne chemicznie. Woda królewska używana jest m.in. do rafinacji złota. World Gold Council Założona w 1987 r. międzynarodowa organizacja non-profit zrzeszająca wiodące firmy górnicze i wydobywcze. Celem WGC jest rozwój rynku złota na świecie, popularyzacja oraz zwiększanie popytu na złoto wśród inwestorów i konsumentów. World Gold Council ma swoją główną siedzibę w Londynie, jednak swoje działania prowadzi na skalę globalną. Zrzesza 23 członków, wśród których znajdują się największe na świecie firmy wydobywcze stanowiące 60% światowej produkcji złota. Biura WGC znajdują się m.in. w Nowym Jorku, Pekinie, Szanghaju, Singapurze oraz Tokio. Złom złota Najczęściej uszkodzona, niekompletna biżuteria, złoto o niższych próbach złoto przeznaczone na biżuterę jest utwardzane poprzez dodawanie innych metali, np. srebra. Skupowany i odsprzedawany do firm zajmujących się recyklingiem i rafinacją złota.