SPOŁECZNA RADA DS. ROZWOJU GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ Budownictwo pasywne i dodatnio energetyczne. Rola Państwa w Promowaniu Budownictwa Energooszczędnego. Krzysztof Żmijewski Prof. PW Sekretarz Generalny SR RGN Konferencja Zielony Biurowiec Warszawa, 18 października 2012
Obszar konwergencji Mobilność Koń El-Auto Konsument Producent Informa cja Jaskinia Maszyna Energia Schronie nie 2/29
Potrzeby cywilizacyjne Dom Ogień Mobilność Wykrot Ognisko Rakieta 3/29
Efektywność energetyczna w Polsce Około 3 razy niższa niż w najbardziej rozwiniętych krajach europejskich Około 2 razy niższa niż średnia w krajach Unii Europejskiej. Jednoczesnie 40 % niższe zużycie energii pierwotnej w Polsce, niż w krajach starej 15. 4/29
Porównanie efektywności energetycznej skorupy budynku stan na 2001 r. Musimy poprawić efektywność energetyczną budynków 5/29
Potencjał wzrostu efektywności Sektor Sektor budownictwa mieszkaniowego Energia elektryczna w gospodarstwach domowych Potencjał efektywności energetycznej Oszacowanie dolne Oszacowanie górne TWh % TWh % 34,50 22,5 42,81 27,9 4,55 17,9 4,55 17,9 Sektor przemysłu 48,67 25,6 48,67 25,6 Sektor Usług 23,17 34,1 23,17 34,1 Ciepłownictwo Wytwarzanie w źródła do 20MW 0,38 8,38 0,35 8,39 Przesył ciepła 2,22 3,16 2,07 3,16 Elektrociepłownie zawodowe 3,30 5,00 4,96 8,06 Transport - perspektywie i w odniesieniu do zużycia w roku 2015 43,89 16,05 58,61 21,43 Rolnictwo i rybołówstwo 5,94 11,71 8,93 17,60 Łącznie TWh 166,62 Ponad 194,13 Ponad Łącznie Mtoe 14,32 30% 16,69 35% Źródło: Ministerstwo Gospodarki 6/29
Sektor budownictwa mieszkaniowego Energia elektryczna w gospodarstwach domowych Sektor przemysłu Sektor Usług Wytwarzanie w źródłach do 20MW Przesył ciepła Elektrociepłownie zawodowe Transport - w odniesieniu do zużycia w roku 2015 Rolnictwo i rybołówstwo Potencjał wzrostu efektywności 70 60 50 40 30 20 10 0 TWh Oszacowanie dolne Oszacowanie górne Źródło: Ministerstwo Gospodarki 7/29
Efektywność energetyczna w Polsce - kontekst Dyrektywa w sprawie efektywności końcowego wykorzystania energii i usług energetycznych została przyjęta w kwietniu 2006 r. Celem dyrektywy jest zwiększenie efektywnej kosztowo poprawy efektywności końcowego wykorzystania energii w państwach członkowskich UE Dyrektywa wprowadza wymóg przyjęcia i realizacji krajowego celu indykatywnego w zakresie oszczędności energii w wysokości 9% w dziewiątym roku stosowania (2016 r.) 8/29
I Krajowy Plan Działań dotyczący efektywności energetycznej Przyjęty w czerwcu 2007 Opracowany na podstawie art. 14. dyrektywy 2006/32/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 kwietnia 2006 r. w sprawie efektywności końcowego wykorzystania energii i usług energetycznych. Przedstawione w ramach Krajowego Planu Działań środki mają za zadanie: osiągnięcie krajowego celu indykatywnego w zakresie oszczędności energii na poziomie 53,5 TWh (4,59 Mtoe), co stanowi 9% średniego zużycia energii finalnej z lat 2001-2005 cel indykatywny ma być osiągnięty w ciągu 9 lat 9/29 począwszy od 2008 roku, tj. w 2016 roku
II Krajowy Plan Działań dotyczący efektywności energetycznej Nowe działania służące poprawie efektywności energetycznej (sektorowe i horyzontalne) tj. System zielonych inwestycji zarządzanie energią w budynkach użyteczności publicznej Program Efektywne Wykorzystanie Energii dofinansowanie audytów energetycznych i zadań inwestycyjnych prowadzących do wzrostu efektywności energetycznej przedsiębiorstw Wymiana floty w zakładach komunikacji miejskiej oraz promocja ekojazdy System białych certyfikatów 10/29
Ustawa o efektywności energetycznej Uchwalona przez Sejm RP 15 kwietnia 2011 r. określa krajowy cel w zakresie oszczędnego gospodarowania energią nakłada na jednostki sektora publicznego zadania w zakresie efektywności energetycznej, wprowadza system białych certyfikatów jako mechanizm rynkowy stymulujący do poprawy efektywności energetycznej określa zasady sporządzania audytu efektywności energetycznej 11/29
NPRGN Narodowy Program Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej Termomodernizacja budynków Budynki niemal zero-energetyczne (pasywne) Wydajność oświetleniowa Nowe innowacyjne technologie do roku 2020. 12/29
Budownictwo pasywne stan obecny Budynki wznoszone obecnie nie spełniają aktualnych regulacji. Wymagania te trzeba będzie stopniowo zwiększać, ale w odpowiednim tempie. Należy przekształcić rynek. $ Wychodząc z tych przesłanek system wspierania budownictwa pasywnego należy uruchomić już dziś! 13/29
Porównanie kosztu budowy domu standardowego i pasywnego Dom standardowy Dom pasywny Razem netto [zł] 354 198,72 517 727,08 różnica netto [zł] 163 528,36 różnica [%] 46,17 Razem netto [zł] 354 198,72 431 034,38 różnica netto [zł] 76 835,66 różnica [%] 14/29
Zużycie energii końcowej C.O. + c.w.u. [kwh/rok] Energia elektryczna urządzeń pomocniczych [kwh/rok] Porównanie kosztu budowy domu standardowego i pasywnego Dom standardowy Dom pasywny 24 999,4 1 583,0 308,0 490,0 Koszt netto [zł/rok] 4 389,0 933,0 Różnica [zł/rok] 3 456,0 Różnica [%] 78,7 15/29
Rezultat optymalizacji projektu SPBT [lata] Po optymalizacji 22 Przed optymalizacją 47 0 10 20 30 40 50 SPBT [lata] 16/29
Wyniki analizy Przy jakiej cenie energii opłaca* się pasywacja o danym nakładzie: 0,40 0,35 0,30 0,25 0,20 0,15 0,10 0,05 0,00 zł/kwh 0,369 0,344 0,320 0,295 0,271 0,246 1000 1100 1200 1300 1400 1500 zł/m 2 *) Redukcja kosztu energii rekompensuje większą spłatę kredytu. 17/29
Potrzeba wsparcia budownictwa pasywnego działania edukacyjne, informacyjne, promocyjne, wsparcie dla rozwoju innowacyjnych technologii budownictwa energooszczędnego (subsydia, dotacje inwestycyjne dla wytwórców, ulgi podatkowe itp.) 18/29
ADMINISTRACJA Wsparcie dla rozwoju budownictwa pasywnego analiza 1/3 Mechanizm Decydent /Operator Podstawa prawna Partner Zalety Wady Zaostrzenie standardów Rząd Min. Budownictwa Rozporządzenie PINB Dość prosta operacja prawna Bardzo mała efektywność realizacyjna, w efekcie rozwiązanie niekosztowne (dla budżetu) ale nieskuteczne Zaniechanie działań Rząd nie dotyczy bank Brak wysiłków, brak konfliktów. Brak kosztów Brak rezultatu. Docelowo kary unijne i wysokie koszty eksploatacji budynków. 19/29
PODATKI Wsparcie dla rozwoju budownictwa pasywnego analiza 2/3 Mechanizm Decydent /Operator Podstawa prawna Partner Zalety Wady Obniżenie VAT Rząd. Min. Finansów Ustawa samodzielnie Po uzyskaniu konsensusu politycznego dość prosta realizacja Brak możliwości merytorycznej kontroli. Problem z rozróżnieniem materiałów na inwestycje tradycyjne i pasywne Obniżenie PIT Rząd. Min. Finansów Ustawa samodzielnie Po uzyskaniu konsensusu politycznego realizacja wg. znanych, klasycznych procedur Trudność merytorycznej kontroli, Urzędy Skarbowe są do tego nieprzygotowane. Rozwiązanie preferuje bogatych 20/29
FINANSE Wsparcie dla rozwoju budownictwa pasywnego analiza 3/3 Mechanizm Decydent /Operator Podsta wa prawna Partner Zalety Wady Dotacje do kapitału Rząd. NFOŚ. Decyzja NFOŚ samodzielnie Prosty mechanizm premie-nagrody za osiągnięty rezultat expost Stosunkowo niska efektywność ekonomiczna wsparcia. Konieczność renegocjacji kredytu. Dotacje do odsetek Rząd. NFOŚ. Decyzja NFOŚ banki Znany, dobrze przetrenowany mechanizm. Rozłożenie obciążeń administracyjnych pomiędzy operatora i banki. Rozwiązanie o charakterze ex-ante. Konieczność wieloletniego prowadzenia rachunków i rozliczeń do czasu spłaty kredytu. Obniżenie kapitału własnego Rząd. NFOŚ. Decyzja NFOŚ banki Niski koszt, wysoka efektywność i skuteczność. Po wdrożeniu dość prosta realizacja Nowy, nie stosowany szeroko mechanizm wymagający nowych uregulowań. 21/29
Konkluzja: Budownictwo pasywne będzie się rozwijać w Polsce w trzech przypadkach: Po wprowadzeniu obowiązkowego standardu dla nowo wznoszonych obiektów, co jest prawdopodobne od 2021 roku tak w każdym razie mówi się w brukselskich kuluarach. W sytuacji promowania takiego budownictwa przez polski sektor bankowy co wbrew pozorom nie jest takie nieprawdopodobne, jest to bowiem inwestycja o bardzo niskiej stopie ryzyka. Po wprowadzeniu państwowego systemu motywacji i wsparcia budownictwa pasywnego co też nie jest niemożliwe ponieważ rząd będzie musiał racjonalnie wydawać środki pozyskane w rezultacie aukcyjnej sprzedaży uprawnień do emisji CO 2, będzie to kwota niebagatelna, przekraczająca prawdopodobnie 3 mld /rok! Jednym z rozwiązań mogło by być obniżenie VAT na budynki pasywne do stawki 0%. 22/29
Przewidywany zakres programu energetyki prosumenckiej w Polsce w latach 2013-2020 Typ pikogeneracji Moc potencjalna Stopień wykorzystania Moc użytkowana Produktywność Energia GW % GW h TWh 3,0 0,6 1,2 elektro- 20% 2000 ciepłownie 4,5 0,9 1,8 Nie wystarczy mądrze używać 9,0 6,0 6,0 foto-woltaika 67% 1000 18,0 12,0 12,0 turbiny wiatrowe razem 4,5 trzeba generować 0,9 0,9 20% 1000 9,0 1,8 1,8 16,5 45,5% 7,5 1080 8,1 31,5 46,7% 14,7 1061 15,6 23/29
Potencjał mocy energetyki prosumenckiej w dwóch scenariuszach min i max 24/17 24/29
Przewidywana struktura wytwarzania energii ze źródeł prosumenckich w scenariuszach min i max 25/17 25/29
Proces konwergencji Budynek Energia Transport Wykrot Ognisko Rakieta 26/29
Konkluzja Proces konwergencji już się rozpoczął powinniśmy wziąć w nim udział! 27/29
Dziękuję www.rada-npre.pl za uwagę Krzysztof Żmijewski prof. PW Sekretarz Generalny Społecznej Rady ds. Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej 28/29
Zaproszenie VIII International Conference Power Ring 2012 14th December 2012 29/29