Projekt UCHWAŁA NR IX/.../2015 RADY GMINY PIERZCHNICA z dnia 26 października 2015 r. w sprawie uchwalenia Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2016 Na podstawie art. 10 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii (tekst jednolity Dz. U. z 2012r. poz. 124 z późniejszymi zmianami) Rada Gminy uchwala co następuje: 1. Uchwala się Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2016, który stanowi załącznik do niniejszej uchwały. 2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy. 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Wójt mgr inż. Stanisław Strąk Id: 86DCDA75-13CE-4F1C-BCA9-31E58838358E. Projekt Strona 1 z 6
Załącznik do Uchwały Nr IX/.../2015 Rady Gminy Pierzchnica z dnia 19 października 2015 r. Gminny Program Przeciwdziałania Narkomaniiw gminie Pierzchnica na rok 2016 Spis treści: 1. Wstęp. 2. Przeciwdziałanie narkomanii - zadania własne gminy. 3. Wstępna ocena sytuacji: 1) charakterystyka gminy, 2) diagnoza problemu. 4. Podmioty realizujące zadania w zakresie przeciwdziałania narkomanii. 5. Cele Programu. 6. Podejmowanie działań zmierzających do osiągnięcia zamierzonych celów. 7. Budżet programu. 8. Monitorowanie problemów narkomanii w gminie. 1. Wstęp Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii opracowany został w oparciu o ustawę z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii oraz o założenia Krajowego Programu Przeciwdziałania Narkomanii. Narkotyki powszechnie uważa się za niezwykle groźne substancje wykluczające możliwość kontrolowanego ich używania, prowadzące do uzależnienia, oraz poważnych negatywnych konsekwencji zdrowotnych, a często nawet do śmierci. Obecnie narkotyki stają się pewnego rodzaju elementem kultury młodzieżowej. Na rynku pojawia się coraz szersza gama środków psychoaktywnych, niektóre z nich są stosunkowo łatwo dostępne. Obecnie dużym problemem są tzw. dopalacze, które można łatwo nabyć. Stanowią one zagrożenie zarówno dla zdrowia jak i dla życia. Narkomania nie jest tylko tragedią dla ludzi uzależnionych i ich rodzin, ale również problemem społecznym. Stąd też podejmowane są wysiłki zmierzające do zwalczania i zapobiegania temu problemowi. Narkomania jest chorobą, która wymaga od osób uzależnionych udziału w ambulatoryjnych bądź w stacjonarnych programach leczenia.w niektórych przypadkach wymagane jest odtrucie organizmu, by móc rozpocząć leczenie. Ponieważ efektywność leczenia osób uzależnionych od narkotyków jest mała na całym świecie, a więc także i w Polsce, a ryzyko wystąpienia różnego rodzaju poważnych szkód zdrowotnych znacząco wzrasta, zasadnym jest prowadzenie i finansowanie programów redukcji szkód oraz programów rehabilitacyjnych. Jednakże najważniejszym elementem procesu przeciwdziałania narkomanii jest profilaktyka prowadzona w środowisku lokalnym. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii umożliwia realizację działań profilaktycznych, jak i zaradczych na szczeblu gminnym. Ustawodawca wskazał zarówno zadania, jakie mają być realizowane, formę prawną w postaci gminnego programu przeciwdziałania narkomanii, jak i środki na realizację tych zadań. Źródłem finansowania są środki finansowe budżetu gminy. 2. Przeciwdziałanie narkomanii - zadania własne gminy Zgodnie z art. 10 ust 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii, przeciwdziałanie narkomanii należy do zadań własnych gminy, obejmujących: Id: 86DCDA75-13CE-4F1C-BCA9-31E58838358E. Projekt Strona 2 z 6
1) zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych i osób zagrożonych uzależnieniem; 2) udzielanie rodzinom, w których występują problemy narkomanii, pomocy psychospołecznej i prawnej; 3) prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej, edukacyjnej oraz szkoleniowej w zakresie rozwiązywania problemów narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie zajęć sportowo-rekreacyjnych dla uczniów, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo-wychowawczych i socjoterapeutycznych; 4) wspomaganie działań instytucji, organizacji pozarządowych i osób fizycznych, służących rozwiązywaniu problemów narkomanii; 5) pomoc społeczną osobom uzależnionym i rodzinom osób uzależnionych dotkniętym ubóstwem i wykluczeniem społecznym i integrowanie ze środowiskiem lokalnym tych osób z wykorzystaniem pracy socjalnej i kontraktu socjalnego. W celu realizacji zadań, o których mowa powyżej opracowuje się projekt Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii, zwanego dalej Gminnym Programem. Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii uwzględnia kierunki działań wynikające z Krajowego Programu oraz zadania określone w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii - przeciwdziałanie narkomanii realizuje się przez odpowiednie kształtowanie polityki społecznej, gospodarczej, oświatowo-wychowawczej i zdrowotnej, a w szczególności: 1) działalność wychowawczą, edukacyjną, informacyjną i zapobiegawczą; 2) leczenie, rehabilitację i reintegrację osób uzależnionych; 3) ograniczanie szkód zdrowotnych i społecznych; Gminny Program stanowi część gminnej strategii rozwiązywania problemów społecznych. 3. Wstępna ocena sytuacji: 1) charakterystyka gminy: Gmina Pierzchnica zajmuje obszar 105 km 2 i składa się z 16 sołectw. Obszar gminy zamieszkuje 4798 osób, w tym 2387 kobiet i 2411 mężczyzn (dane na dzień 15.09.2015). W ostatnich latach liczba mieszkańców gminy jest stabilna. Pomimo to występują na terenie gminy migracje do miast oraz wyjazdy zagraniczne w poszukiwaniu pracy. Duża część mieszkańców żyje w ubóstwie, opieką ze strony GOPS w Pierzchnicy w 2014 roku objętych zostało 268 rodzin (882 osób), w tym 15 rodzin (40 osób) to rodziny, w których występuje problem z nadużywaniem alkoholu oraz 1 osoba z problemem narkomanii. Dużym problemem w gminie jest alkoholizm. W roku 2014 na leczenie odwykowe skierowano 11 osób - w 2015 r. na leczenie odwykowe skierowano 2 osoby (stan na 21.09.2015r.). Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w 2014 roku zwołała 12 posiedzeń, na których przeprowadzono rozmowy z 10 osobami nadużywającymi alkoholu, natomiast o leczenie odwykowe wpłynęło 15 wniosków. GKRPA w Pierzchnicy wydała w 2014 roku 11 postanowień dotyczących zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży, opiniując zgodność lokalizacji i ilość punktów sprzedaży napojów alkoholowych z uchwałami Rady Gminy w Pierzchnicy. Na terenie gminy znajdują się dwie szkoły podstawowe w Pierzchnicy i Drugni oraz Gimnazjum w Pierzchnicy. Do szkół podstawowych uczęszcza w sumie 334 uczniów, a do Gimnazjum 145 uczniów. Do szkół ponadgimnazjalnych młodzież dojeżdża do Kielc, Chmielnika, Buska-Zdroju. W gminie wzrasta sieć placówek kultury, powstały nowe kluby młodzieżowe oraz świetlice środowiskowe, funkcjonują również świetlice szkolne obejmujące opieką dzieci dowożone do Id: 86DCDA75-13CE-4F1C-BCA9-31E58838358E. Projekt Strona 3 z 6
placówek oświatowych. Ze zbiorów Gminnej Biblioteki Publicznej korzystają uczniowie oraz pozostali mieszkańcy gminy. Mocną stroną gminy jest duża liczba organizacji pozarządowych, które włączają się w realizację gminnych zadań wynikających z programów profilaktycznych. 2) diagnoza problemu Do realizatorów Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii docierają tylko znikome informacje o przypadkach zażywania bądź rozpowszechniania narkotyków czy środków psychoaktywnych. W pierwszym półroczu 2014 roku odnotowano jeden przypadek osoby nadużywającej narkotyków, znajdowała się ona pod opieką pracowników GOPS. W bieżącym roku nie było dotychczas takich przypadków. W związku z powyższym należy stwierdzić, że problem narkomanii na terenie gminy Pierzchnica na razie nie jest duży. Przeprowadzona analiza faktów zmusza jednak do zachowania czujności i zastosowania odpowiednich działań zapobiegawczych, bo zagrożenie istnieje i w przyszłości problem narkomanii na terenie gminy może być znacznie bardziej poważny. Dużym zagrożeniem staje się dostępność tzw. dopalaczy. Nie mamy dokładnych danych ale należy brać pod uwagę fakt, że są osoby, szczególnie w młodym wieku, które mogły korzystać z tego rodzaju środków odurzających. Na największe zagrożenie narażeni są uczniowie gimnazjum oraz uczniowie szkół ponadgimnazjalnych dojeżdżający do szkół poza terenem gminy Pierzchnica. 4. Podmioty realizujące zadania w zakresie przeciwdziałania narkomanii Zadania w zakresie przeciwdziałania narkomanii realizują organy administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego w zakresie określonym w ustawie. Zadania w zakresie przeciwdziałania narkomanii są realizowane, w zakresie określonym w ustawie, także przez m.in. szkoły, zakład opieki zdrowotnej, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, a także inne instytucje realizujące pośrednio zadania Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii. Realizatorzy programu: 1) Szkoły Podstawowe i Gimnazjum 2) Komisariat Policji w Morawicy. 3) Punkt Konsultacyjny w Pierzchnicy. 4) Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Pierzchnicy. 5) Samorządowy Zakład Opieki Zdrowotnej w Pierzchnicy. 6) Gminna Biblioteka Publiczna w Pierzchnicy. 7) Organizacje pozarządowe działające na terenie gminy Pierzchnica. W art. 5 ust 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii ustawodawca przewidział możliwość realizacji zadań, o których mowa w art. 2 ust. 1 w/w ustawy, przez organizacje pozarządowe i inne podmioty, których działalność statutowa obejmuje zadania należące do sfery zadań publicznych w zakresie ochrony i promocji zdrowia, pomocy społecznej, działalności charytatywnej, nauki, edukacji, oświaty i wychowania, kultury fizycznej, porządku i bezpieczeństwa publicznego lub przeciwdziałania patologiom społecznym, promocji i organizacji wolontariatu, po przeprowadzeniu konkursu, o którym mowa w art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2010 r. Nr 234, poz. 1536, z późn. zm.3), a także samorządy zawodów medycznych, rodziny osób uzależnionych, oraz grupy samopomocy osób uzależnionych i ich rodzin. 5. Cele Programu: 1) Cel główny - wzbogacenie wiedzy uczniów i rodziców na temat skutków sięgania po narkotyki, w tym także po tzw. dopalacze - edukacja. 2) Cele szczegółowe: a) poszerzenie wiedzy dzieci i młodzieży w zakresie profilaktyki, w szczególności związanej z zażywaniem substancji psychoaktywnych uzależniających, Id: 86DCDA75-13CE-4F1C-BCA9-31E58838358E. Projekt Strona 4 z 6
b) kształcenie asertywnego zachowania dzieci i młodzieży, c) wzbogacanie poziomu wiedzy nauczycieli i rodziców w zakresie uzależnień od narkotyków, d) zwiększanie świadomości mieszkańców na temat negatywnych konsekwencji sięgania po narkotyki, e) zminimalizowanie ryzyka kontaktu dzieci i młodzieży ze środkami odurzającymi poprzez racjonalne organizowanie im czasu wolnego, f) promocja zdrowego stylu życia. 6. Podejmowanie działań zmierzających do osiągnięcia zamierzonych celów: W ramach Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii planowane jest podjęcie na terenie gminy Pierzchnica realizacji następujących działań: 1) organizowanie spektakli profilaktycznych dla uczniów, 2) projekcje filmów edukacyjnych na lekcjach wychowawczych, 3) prowadzenie pogadanek, prelekcji i warsztatów dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjum, 4) wypracowanie wśród dzieci, młodzieży i osób dorosłych racjonalnych postaw wobec narkotyków i innych substancji o działaniu odurzającym poprzez wdrażanie i realizację programów profilaktycznych, 5) realizacja programów edukacyjnych dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjum, 6) prowadzenie szkoleń na temat uzależnień od narkotyków dla rodziców i nauczycieli, 7) zakup pomocy dydaktycznych i literatury niezbędnych do prowadzenia zajęć profilaktycznych, 8) organizowanie otwartych imprez profilaktycznych, kulturalnych i sportowych (festyny, konkursy, zawody sportowe, imprezy kulturalne), 9) diagnozowanie i monitorowanie problematyki narkotykowej na terenie gminy. Wszelkie czynności skierowane do dzieci i młodzieży, a także osób dorosłych mają na celu wypracowanie właściwych relacji społecznych, poczucia własnej wartości, możliwości pozytywnego odreagowania stresu i trudnych sytuacji, nawyku systematyczności, odpowiedzialności za innych, zdobycia umiejętności aktywnego spędzania czasu wolnego, umiejętności skutecznego odmawiania. 7. Budżet programu Środki finansowe na realizację zadań wynikających z Programu będą pochodziły z budżetu Gminy Pierzchnica (uzyskane z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych) oraz innych źródeł (środki pozyskane przez podmioty włączone do realizacji zadań wynikających z Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii). Zaplanowane wydatki na rok 2016 związane z realizacją programów profilaktycznych związanych z przeciwdziałaniem narkomanii 3.000zł. 8. Monitorowanie problemów narkomanii w gminie Pierzchnica: 1) Wymiana informacji między instytucjami, organizacjami i wszelkimi podmiotami odpowiedzialnymi i realizującymi politykę związaną z przeciwdziałaniem narkomanii na terenie gminy, 2) Gromadzenie i analiza danych na temat problemu narkomanii w gminie, 3) Prowadzenie działań mających na celu ocenę rodzaju i stopnia zagrożenia uzależnieniem od narkotyków, a także monitorujących skuteczność realizowanych programów przeciwdziałania narkomanii. Id: 86DCDA75-13CE-4F1C-BCA9-31E58838358E. Projekt Strona 5 z 6
Uzasadnienie do projektu uchwały Nr IX/ /2015 Rady Gminy P I E R Z C H N I C A z dnia 26 października 2015r. w sprawie uchwalenia Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2016. Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, do zadań własnych gminy należy prowadzenie działań mających na celu przeciwdziałanie narkomanii. Powyższa ustawa nakłada na organy samorządu gminnego obowiązek podejmowania działań, zmierzających do przeciwdziałania narkomanii poprzez odpowiednie kształtowanie polityki społecznej, gospodarczej, oświatowo-wychowawczej i zdrowotnej. Realizacja tych zadań prowadzona jest w oparciu o Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii. Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2016 jest kontynuacją działań prowadzonych w minionych latach oraz stanowi część gminnej strategii rozwiązywania problemów społecznych. Został on opracowany zgodnie z obligatoryjnymi zadaniami oraz potrzebami występującymi na terenie gminy Pierzchnica, co pozwoli na zajęcie się problematyką narkomanii w sposób zorganizowany i kompleksowy. Zgodnie z art. 10 ust.3 w/w ustawy Gminny Program uchwala rada gminy. W świetle powyższego podjęcie uchwały w sprawie uchwalenia Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na 2016 rok jest zasadne. Wójt mgr inż. Stanisław Strąk Id: 86DCDA75-13CE-4F1C-BCA9-31E58838358E. Projekt Strona 6 z 6