Podstawy analizy finansowej i zarządzania finansami w małej firmie
Plan zajęć Formy i koszt kapitału Źródła finansowania działalności Planowanie finansowe budżetowanie Harmonogram przedsięwzięcia
Formy i koszt kapitału Kapitał służący finansowaniu działalności = kapitał własny + zaciągnięty dług Koszt kapitału jest średnią ważoną kosztu kapitału własnego i kosztu długu WACC (Waighted Average Cost of Capital) Ve wartość rynkowa kapitału własnego Vd wartość rynkowa długu Re koszt kapitału własnego Rd koszt długu
Dźwignia finansowa Efekt dźwigni polega na powiększaniu udziału długu w źródłach finansowania w celu zwiększenia oczekiwanej stopy zwrotu z kapitału własnego. FL = Vd/Ve jeżeli FL rośnie należy spodziewać się zaistnienia efektu dźwigni
Metody finansowania działalności Metody finansowania działalności firmy? Leasing; Emisja obligacji; Emisja akcji; Kredyt Factoring;
Wady i zalety poszczególnych metod finansowania Leasing możliwość dopasowania opłat leasingowych do sytuacji finansowej; perspektywa płacenia niższych podatków (tarcza podatkowa); poprawa płynności finansowej; uniknięcie finansowania podatku VAT (VAT jest finansowany przez firmę leasingową);
Wady i zalety poszczególnych metod finansowania Emisja obligacji dostępność emisji papierów wartościowych można dokonać w dowolnej chwili, niższy koszt pozyskania środków finansowych, niż koszt kredytu bankowego, ograniczone ryzyko pozyskiwania środków, w przypadku zastosowania programu z gwarancją sprzedaży (underwriting), promocja i wzrost prestiżu firmy - firma obecna na rynku kapitałowym staje się wiarygodniejszym partnerem, szeroka baza inwestorów indywidualnych i korporacyjnych.
Wady i zalety poszczególnych metod finansowania Factoring jest usługą finansową polegającą na wykupywaniu przez wyspecjalizowanego pośrednika, zwanego factorem (najczęściej obecnie są to banki komercyjne) wierzytelności pieniężnych przysługujących factorantowi z tytułu sprzedaży, dostarczania towarów lub świadczenia usług. Jednocześnie factor może świadczyć dodatkowe usługi na rzecz factoranta. Dla skuteczności factoringu nie jest wymagana ani zgoda, ani zawiadomienie dłużnika o dokonanej zmianie wierzyciela.
Dotacje z funduszu pracy Bezrobotny zamierzający podjąć działalność gospodarczą, może złożyć u właściwego (ze względu na miejsce zamieszkania lub pobytu) starosty, wniosek o przyznanie z Funduszu Pracy jednorazowo środków na jej podjęcie. Wniosek powinien zawierać informacje dotyczące: kwoty wnioskowanych środków; rodzaju działalności gospodarczej, którą bezrobotny zamierza podjąć; kalkulacji kosztów związanych z podjęciem działalności i wskazanie źródeł ich finansowania; opisu działań podjętych na rzecz rozpoczęcia działalności, dotyczących w szczególności pozyskania lokalu, uzyskania niezbędnych pozwoleń oraz odbycia szkoleń; szczegółowej specyfikacji i harmonogramu zakupów w ramach wnioskowanych środków; przewidywanych efektów ekonomicznych prowadzenia działalności gospodarczej; kosztów pomocy prawnej, konsultacji i doradztwa dotyczących tej działalności.
Wsparcie MSP tworzenie nowych miejsc pracy refundację kosztów wyposażenia i doposażenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego; jednorazowe refundowanie poniesionych kosztów z tytułu opłaconych składek na ubezpieczenia społeczne w związku z zatrudnieniem skierowanego bezrobotnego; zwrot części kosztów poniesionych na wynagrodzenia, nagrody oraz składki na ubezpieczenia społeczne skierowanych bezrobotnych do prac interwencyjnych w wysokości uprzednio uzgodnionej;
Zasady pomocy publicznej za pomoc publiczną dla przedsiębiorców, uważa się przysporzenie korzyści finansowych określonemu przedsiębiorcy w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej
Źródła finansowania działalności Sektorowy Program Operacyjny Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw PARP www.parp.gov.pl Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego Działanie 3.4 Mikroprzedsiębiorstwa WMARR www.wmarr.olsztyn.pl
Wsparcie dla przedsiębiorców w ramach NSRO 2007-2013 Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka Program Operacyjny Kapitał Ludzki Regionalny Program Operacyjny Warmia i Mazury www.funduszestrukturalne.gov.pl
Pozostałe formy wsparcia Warmińsko-Mazurska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. w Olsztynie REGIONALNY FUNDUSZ POŻYCZKOWY Czynny od poniedziałku do piątku w godzinach 10-15 10-547 Olsztyn, ul. Kajki 10/12, III piętro tel. (0-89) 521-12-78/79
5,56% - aktualna wysokość oprocentowania pożyczek w stosunku rocznym 120.000 zł - maksymalna kwota pożyczki 500.000 zł - maksymalna kwota zaangażowania wobec jednego podmiotu 5 lat - maksymalny okres finansowania
Fundusz Mikro Fundusz Mikro został założony w 1994 roku przez Polsko-Amerykański Fundusz Przedsiębiorczości by promować rozwój małych przedsiębiorców. Jest wiodącym przedsięwzięciem w zakresie mikrofinansowania w Polsce i największym w Europie Środkowej. Celem Funduszu jest wspieranie rozwoju mikroprzedsiębierczości poprzez udostępnianie kapitału w formie pożyczek właścicielom małych firm.
Fundusz Mikro dla kogo? Mikroprzedsiębiorcy na zakup towaru do sprzedaży lub surowców do przerobu; na małą inwestycję (zakup maszyny, urządzenia, wyposażenia, lokalu); na remont lokalu, maszyny czy samochodu; na każdy inny rozsądny cel, związany z działalnością firmy.
Fundusz Mikro dla kogo? Osoby rozpoczynające działalność gospodarczą Osoby, które zamierzają dopiero podjąć działalność gospodarczą na własny rachunek mogą otrzymać pożyczkę na start. Powinny przedstawić konkretny pomysł i plan jego realizacji. Wypłata pożyczki możliwa jest dopiero po zarejestrowaniu firmy przez pożyczkobiorcę i otwarciu przez niego konta bankowego na działalność gospodarczą.
Fundusz Mikro warunki współpracy Procedury Funduszu są proste, nie wymagane są zaświadczenia z ZUS i urzędu skarbowego, opiera się na oświadczeniach, w przypadku pożyczek na rozpoczęcie działalności gospodarczej nie wymagany jest formalny biznesplan, wspólnie z klientem oceniane jest ryzyko nowego przedsięwzięcia. www.funduszmikro.pl
Pozostałe formy wsparcia Seed capital kapitał zalążkowy Venture capital/private equity Anioły biznesu
Pozostałe instytucje wspierające MSP Parki technologiczne Inkubatory przedsiębiorczości Akademickie inkubatory przedsiębiorczości Centra transferu technologii Regionalny System Wspierania Innowacji - www.rswi-olsztyn.pl Regionalny punkt konsultacyjny
RPK Punkt Konsultacyjny świadczy bezpłatne usługi informacyjne, obejmuje zagadnienia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz programami i formami wsparcia przedsiębiorstw sektora MSP, w szczególności: na temat dostępnych programów pomocy, finansowanych z budżetu Państwa, funduszy strukturalnych, innych dostępnych na rynku oraz zasad ubiegania się o dotacje,
RPK z zakresu prawa, marketingu, finansów, podatków, itp., o dostępnej na rynku ofercie finansowania zewnętrznego przez banki (warunki udzielenia kredytu/pożyczki, oprocentowanie, okres kredytowania, przeznaczenie, rodzaje zabezpieczeń) oraz inne instytucje finansowe firmy leasingowe, fundusze pożyczkowe, fundusze poręczeń kredytowych, fundusze kapitałowe, itp.,
RPK na temat możliwości i zasad uzyskiwania bardziej złożonych, wymagających od specjalisty większego zaangażowania czasowego, odpłatnych (lub częściowo odpłatnych) usług dostępnych w sieci ośrodków KSU oraz usług oferowanych przez instytucje spoza sieci KSU, usługi informacyjne dotyczące zasad przygotowywania dokumentacji aplikacyjnej w ramach uruchomionych programów pomocowych, usługi informacyjne dotyczące zasad rozliczania poszczególnych programów wsparcia.
Nazwa instytucji Adres PK Nr telefonu Adres e-mail Warmińsko-Mazurska Agencja Rozwoju Regionalnego SA w Olsztynie Kajki 10/12 10-547 Olsztyn 089/521-12- 53/68/69 Iławska Izba Gospodarcza Sobieskiego 37A 14-200 Iława 089/ 648-57- 51 wmarr@wmarr.olsztyn.p l izba@ilawa.biz Działdowska Agencja Rozwoju S.A. Wł. Jagiełły 35 13-200 Działdow o 023/ 697-28- 47 dar@ci.onet.pl Nidzicka Fundacja Rozwoju NIDA Zrzeszenie Prywatnego Handlu i Usług Cech Rzemiosł Różnych - Związek Pracodawców Plac Wolności 1 13-100 Nidzica 089/ 625-22- 26 Mickiewicza 3 10-548 Olsztyn 089/ 527-33- 77 Brzozowa 17 11-700 Mrągowo 089/ 741-61- 66 nida@nida.pl zphiu@sprint.onet.pl crr-zp@sprint.com.pl Elbląska Izba Przemysłowo- Handlowa Kosynierów Gdyńskich 30 82-300 Elbląg 055/236-11-10 eiph@elblag.com.pl Stowarzyszenie "Centrum Rozwoju Ekonomicznego Pasłęka" Sprzymierzonych 14 14-400 Pasłęk 055/ 248-10- 91, -92, -93 crep@el.onet.pl
Budżet przedsięwzięcia Identyfikacja możliwych źródeł finansowania i udział procentowy Montaż finansowy Środki własne Środki zewnętrzne Kategorie wydatków luka w finansowaniu Strategia finansowania po zakończeniu projektu
Harmonogram Planowanie przebiegu projektu, czyli określenie go w czasie obejmuje następujące kroki: określenie czasu trwania czynności, sporządzenie wykresu przebiegu projektu, określenie terminów rozpoczęcia i zakończenia czynności projektu, określenie czasu realizacji projektu i terminów jego rozpoczęcia i zakończenia, określenie możliwości terminowej realizacji projektu jako całości, obliczenie rezerw czasu, wyznaczenie krytycznego ciągu czynności w projekcie, określenie kamieni milowych projektu.
Harmonogram wykres Gantt a Źródło: Podręcznik zarządzania projektami miękkimi, MRR, Warszawa 2006
Kamienie milowe Kamienie milowe (ang. milestones) są to punkty koordynacyjne i kontrolne projektu, posiadające szczególne znaczenie ze względu na: znaczenie cząstkowych rezultatów projektu dla rezultatów jego następnych etapów i kroków oraz dla rezultatu końcowego znaczenie dla dotrzymania planowanych terminów projektu, konieczność kontroli realizacji przyjętego budżetu projektu, konieczność częściowego rozliczenia projektu itd.
Literatura Project Cycle Management Guidelines, European Commission, EuropeAid Cooperation Office, Brussels 2004 Podręcznik zarządzania projektami miękkimi w kontekście EFS, MRR, Warszawa 2006, K.B.Matusiak, M.Mażewska, Pierwsza Praca Pierwszy Biznes vedemecum przedsiębiorczości, Warszawa, lipiec 2005