PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY SZCZYRK NA LATA 2013-2016 Z PERSPEKTYWĄ NA LATA 2017-2020

Załącznik d Uchwały Rady Miejskiej w Szczyrku Nr XLI/215/2013 z dnia 28 maja 2013r. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY SZCZYRK NA LATA 2013-2016 Z PERSPEKTYWĄ NA LATA 2017-2020 AKTUALIZACJA ZLECENIODAWCA: Miast Szczyrk ul. Beskidzka 4, 34-370 Szczyrk tel.: 33 829 9500, faks: 33 817 87 63 mail: sekretariat@szczyrk.pl; www.szczyrk.pl ZLECENIOBIORCA: EKO TEAM KONSULTING ul. Gleszwska 16/125, 43-300 Bielsk-Biała tel.: 33 486 53 53, faks: 33 486 54 54, km. 513 100 869 mail: biur@ek-team.cm.pl; www.ek-team.cm.pl SZCZYRK grudzień, 2012

AUTORZY OPRACOWANIA: Agnieszka Chylak Sebastian Kulikwski OSOBY I INSTYTUCJE WSPÓŁPRACUJĄCE I UDZIELAJĄCE INFORMACJI PRZY OPRACOWANIU NINIEJSZEGO DOKUMENTU: 1. Anna Mrń, Tmasz Laszczak - Urząd Miejski w Szczyrku, 2. Zarząd Dróg Pwiatwych w Bielsku - Białej, 3. Górnśląska Spółka Gazwnictwa sp. z.. w Zabrzu, 4. Plskie Górnictw Naftwe i Gazwnictw SA Górnśląski Oddział Obrtu Gazem w Zabrzu, 5. Operatr Gazciągów Przesyłwych GAZ SYSTEM S.A, 6. Taurn Dystrybucja S.A. Taurn Dystrybucja S.A. Oddział Dystrybucji Bielsk - Biała Rejn Dystrybucji Bielsk Biała, 7. Wjewódzki Inspektrat Ochrny Śrdwiska w Bielsku Białej, 8. Starstw Pwiatwe w Bielsku - Białej, Zdjęcie na kładce: pchdzi z galerii ftgrafii zamieszcznej na strnie internetwej Miasta Szczyrk www.szczyrk.pl Strna 2 z 98

SPIS TREŚCI 1 WSTĘP... 7 1.1 PODSTAWA OPRACOWANIA... 7 1.2 METODOLOGIA OPRACOWANIA, ZAWARTOŚĆ DOKUMENTU I JEGO PODSTAWY PRAWNE... 7 2 UWARUNKOWANIE ZEWNĘTRZNE... 9 2.1 POLITYKA EKOLOGICZNA PAŃSTWA... 9 2.2 PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO DO ROKU 2013 WRAZ Z PERSPEKTYWĄ DO ROKU 2018... 9 2.3 PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU BIELSKIEGO... 11 2.4 PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY SZCZYRK...13 3 OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA GMINY SZCZYRK...14 3.1 POŁOŻENIE...14 3.2 UKSZTAŁTOWANIE TERENU I BUDOWA GEOLOGICZNA...14 3.3 KLIMAT...15 3.4 OTOCZENIE SPOŁECZNO GOSPODARCZE...15 3.5 TURYSTYKA I REKREACJA...18 4 OCENA REALIZACJI DOTYCHCZASOWEGO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA...19 4.1 OCHRONA POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO...19 4.2 GOSPODARKA WODNO ŚCIEKOWA W TYM OCHRONA PRZECIW POWODZIOWA... 21 4.3 OCHRONA DZIEDZICTWA PRZYRODNICZEGO W TYM OCHRONA LASÓW...22 4.4 OCHRONA ZASOBÓW GEOLOGICZNYCH... 23 4.5 OCHRONA POWIERZCHNI ZIEMI I GLEB... 23 4.6 OCHRONA PRZED HAŁASEM... 23 4.7 OCHRONA PRZED POLAMI ELEKTROMAGNETYCZNYMI WRAZ ICH MONITORINGIEM... 23 4.8 TURYSTYKA I EDUKACJA EKOLOGICZNA... 23 4.9 PODSUMOWANIE... 24 5 OCENA AKTUALNEGO STANU ŚRODOWISKA... 26 5.1 OCHRONA POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO... 26 5.1.2 System elektrenergetyczny... 28 5.1.3 System ciepłwniczy... 30 5.1.4. System gazwniczy... 31 5.1.5. Emisja niska...33 5.1.5. Kmunikacyjne źródła zanieczyszczeń...33 5.1.6. Bilans emisji zanieczyszczeń d pwietrza... 34 5.2 GOSPODARKA WODNO ŚCIEKOWA W TYM OCHRONA PRZECIW POWODZIOWA... 36 5.2.1 WODY POWIERZCHNIOWE... 36 5.2.2 Główne źródła zanieczyszczeń wód pwierzchniwych i pdziemnych...41 5.2.3 Zapatrzenie w wdę...41 5.2.4 Odprwadzanie ścieków... 42 5.2.5 Odprwadzanie wód padwych... 43 5.2.6 Ochrna przeciwpwdziwa... 43 5.3 OCHRONA DZIEDZICTWA PRZYRODNICZEGO WRAZ Z OCHRONĄ LASÓW... 48 5.3.1 Charakterystyczne elementy przyrdy żywinej w strukturze przestrzennej zagspdarwania terenu miasta... 48 5.4.2 Siedliska przyrdnicze... 50 Strna 3 z 98

5.4.4 Ochrna gatunkwa flry i fauny... 51 5.4.5 Frmy chrny przyrdy...52 5.4.6 Zieleń urządzna...55 5.4.7 Ochrna lasów...55 5.4 OCHRONA POWIERZCHNI ZIEMI I GLEB... 56 5.4.1 Użytkwanie terenu gminy... 56 5.6.3 Owca Plus...57 5.4.2 Działania dradcze dla rlników... 58 5.4.3 Zagrżenia dla czystści pwierzchni ziemi... 58 5.5 OCHRONA ZASOBÓW GEOLOGICZNYCH... 59 5.5.1 Surwce mineralne Szczyrku... 59 5.5.2 Osuwiska... 60 5.6 OCHRONA PRZED HAŁASEM...60 5.6.1 Hałas przemysłwy... 60 5.6.2 Hałas drgwy... 62 5.6.3 Hałas niezrganizwany... 63 5.7 OCHRONA PRZED POLAMI ELEKTROMAGNETYCZNYMI WRAZ ICH MONITORINGIEM... 63 5.8 ZRÓWNOWAŻONE WYKORZYSTANIE MATERIAŁÓW, WODY I ENERGII... 65 5.8.1 Materiałchłnnść, wdchłnnść, energchłnnść i dpadwść prdukcji... 66 5.8.2 Wykrzystanie energii ze źródeł dnawialnych... 67 5.9 SUBSTANCJE CHEMICZNE W ŚRODOWISKU I POWAŻNE AWARIE...69 5.10 EDUKACJA EKOLOGICZNA... 70 6 PRIORYTETY EKOLOGICZNE, CELE I KIERUNKI OCHRONY ŚRODOWISKA... 72 7 PLAN OPERACYJNY... 76 8 ZAGADNIENIA SYSTEMOWE... 83 8.1 MECHANIZMY PRAWNE... 83 8.2 DOSTĘP DO INFORMACJI, UDZIAŁ SPOŁECZEŃSTWA... 83 8.3 SYSTEM ZARZĄDZANIA ŚRODOWISKOWEGO NA OBSZARZE GMINY SZCZYRK... 84 8.4 MONITORING ŚRODOWISKA...86 9 ASPEKTY FINANSOWE REALIZACJI PROGRAMU...88 9.1 ANALIZA ŹRÓDEŁ PREFERENCYJNEGO WSPARCIA FINANSOWEGO PRZEDSIĘWZIĘĆ W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA....88 9.1.1 Krajwe Fundusze Ochrny Śrdwiska i Gspdarki Wdnej... 88 9.1.2 Ogólnplskie Prgramy Operacyjne dyspnujące śrdkami UE w kresie prgramwania 2007-2013... 90 9.1.3 Reginalny Prgram Operacyjny Wjewództwa Śląskieg na lata 2007-2013...91 9.1.4 Prgram Rzwju Obszarów Wiejskich...91 9.2 NAKŁADY NA REALIZACJĘ ZADAŃ PROGRAMU... I PROPONOWANE ŹRÓDŁA ICH FINANSOWANIA... 92 10 STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM... 95 Strna 4 z 98

SPIS RYSUNKÓW RYSUNEK 1 LOKALIZACJA GMINY MIEJSKIEJ SZCZYRK NA TLE POWIATU BIELSKIEGO I WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO...14 RYSUNEK 2 STRUKTURA ZALUDNIENIA GMINY MIEJSKIEJ SZCZYRK NA PRZESTRZENI OSTATNICH LAT...15 RYSUNEK 3 ILOŚĆ URODZEŃ, ZGONÓW I PRZYROST NATURALNY NA TERENIE SZCZYRKU W LATACH 2005-2011...16 RYSUNEK 4 SALDO MIGRACJI NA OBSZARZE SZCZYRKU NA PRZESTRZENI LAT 2005-2011...16 RYSUNEK 5 ZMIANY W ILOŚCI PODMIOTÓW W SYSTEMIE REGON NA TERENIE GMINY SZCZYRK...17 RYSUNEK 6 CAŁKOWITE KOSZTY PONIESIONE NA INWESTYCJE POPRAWIAJĄCE JAKOŚĆ POWIETRZA NA TERENIE GMINY SZCZYRK... 25 RYSUNEK 6 UDZIAŁ POSZCZEGÓLNYCH GRUP ODBIORCÓW W ZAPOTRZEBOWANIU NA MOC CIEPLNĄ W 2010 ROKU... 30 RYSUNEK 7 STRUKTURA ZUŻYCIA PALIW I ENERGII NA CELE GRZEWCZE (OGRZEWANIE POMIESZCZEŃ, C.W.U., CELE BYTOWE).. 30 RYSUNEK 9 LOKALIZACJA RZEKI ŻYLICY W OKOLICACH SZCZYRKU... 37 RYSUNEK 10OBSZAR BEZPOŚREDNIEGO ZAGROŻENIA POWODZIĄ NA TERENIE GMINY SZCZYRK... 37 RYSUNEK 11 LOKALIZACJA GZWP 348 BESKID ŚLĄSKI... 40 RYSUNEK 12 ROZKŁAD WSKAŹNIKA ZAGROŻENIA NIŻÓWKĄ W CZERWCU 2012. NA OBSZARZE RZGW KRAKÓW... 46 RYSUNEK 13 PODZIAŁ GEOBOTANICZNY OBSZARU GMINY SZCZYRK... 49 RYSUNEK 14 POTENCJALNA ROŚLINNOŚĆ NATURALNA NA TERENIE SZCZYRKU... 50 RYSUNEK 15 ROZMIESZCZENIE PARKU KRAJOBRAZOWEGO BESKID ŚLĄSKI... 53 RYSUNEK 16 LOKALIZACJA OBSZARU NATURA 2000 BESKID ŚLĄSKI... 54 RYSUNEK 17 LOKALIZACJA PUNKTÓW POMIAROWYCH EMISJI HAŁASU KOMUNIKACYJNEGO NA TERENIE WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO W LATACH 2000-2011... 62 RYSUNEK 13 LOKALIZACJA PUNKTÓW POMIAROWYCH PROMIENIOWANIE NIEJONIZUJĄCEGO ZLOKALIZOWANYCH NA TERENIE WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO W 2010 ROKU... 65 RYSUNEK 9 UDZIAŁ ZADAŃ WG KRYTERIUM ODPOWIEDZIALNOŚCI ZA POKRYCIE ŚRODKÓW FINANSOWYCH W OGÓLNYCH WYDATKACH ZWIĄZANYCH Z REALIZACJĄ PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA... 93 RYSUNEK 10 STRUKTURA WYDATKÓW NA WYBRANYCH KIERUNKACH NA TLE POZOSTAŁYCH ZADAŃ OBJĘTYCH PROGRAMEM OCHRONY ŚRODOWISKA... 94 SPIS TABEL TABELA 1 GŁÓWNE RODZAJE PODMIOTÓW GOSPODARCZYCH I ICH ILOŚCI...17 TABELA 2 LISTA PROJEKTÓW INWESTYCYJNYCH TAURON DYSTRYBUCJA S.A. ZWIĄZANA Z PRZYŁĄCZENIEM NOWYCH ODBIORCÓW ORAZ Z MODERNIZACJĄ I ODTWORZENIEM MAJĄTKU NA TERENIE GMINY SZCZYRK (NA LATA 2012-2015)... 29 TABELA 3 DŁUGOŚĆ CZYNNYCH GAZOCIĄGÓW BEZ PRZYŁĄCZY NA TERENIE GMINY SZCZYRK W LATACH 2001-2010...31 TABELA 4 ILOŚĆ CZYNNYCH PRZYŁĄCZY GAZOWYCH NA TERENIE GMINY SZCZYRK W LATACH 2001-2010... 32 TABELA 5 ZUŻYCIE GAZU PRZEZ ODBIORCÓW GAZU ZIEMNEGO W POSZCZEGÓLNYCH GRUPACH ODBIORCÓW W GMINIE SZCZYRK W LATACH 2003-2010 ROKU... 32 TABELA 6 SZACUNKOWA EMISJA SUBSTANCJI SZKODLIWYCH DO ATMOSFERY NA TERENIE GMINY SZCZYRK ZE SPALANIA PALIW DO CELÓW GRZEWCZYCH W 2010 ROKU (EMISJA NISKA)... 33 TABELA 7 ROCZNA EMISJA SUBSTANCJI SZKODLIWYCH DO ATMOSFERY ZE ŚRODKÓW TRANSPORTU NA TERENIE SZCZYRKU W 2011 ROKU (KG)... 34 TABELA 8 ZESTAWIENIE ZBIORCZE EMISJI SUBSTANCJI DO ATMOSFERY Z POSZCZEGÓLNYCH ŹRÓDEŁ EMISJI NA TERENIE GMINY SZCZYRK... 36 TABELA 9 STAN CZYSTOŚCI RZEKI ŻYLICY W PUNKTACH SIECI MONITORINGU REGIONALNEGO... 38 TABELA 10 GŁÓWNY ZBIORNIK WÓD PODZIEMNYCH (GZWP) - CHARAKTERYSTYKA... 39 TABELA 11 JAKOŚĆ WODY PODZIEMNEJ W REJONIE GZWP NR 348...41 TABELA 12 BILANS ILOŚCI ŚCIEKÓW DOPŁYWAJĄCYCH DO OCZYSZCZALNI W KOMOROWICACH... 42 TABELA 13 POMNIKI PRZYRODY WYSTĘPUJĄCE NA TERENIE GMINY SZCZYRK... 52 Strna 5 z 98

TABELA 14 PROPOZYCJE UŻYTKÓW EKOLOGICZNYCH (OBIEKTY ZAPROPONOWANE W STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO M. SZCZYRK )... 55 TABELA 15 POTENCJALNY OBSZAR WYPASU NA TERENIE GMINY SZCZYRK... 57 TABELA 16 ZBIORCZE ZESTAWIENIE WYDATKÓW NA REALIZACJĘ PRZEDSIĘWZIĘĆ W POSZCZEGÓLNYCH KIERUNKACH OCHRONY ŚRODOWISKA... 93 Strna 6 z 98

1 Wstęp 1.1 Pdstawa pracwania Pdstawą pracwania jest umwa zawarta w dniu 22 listpada 2012 rku między Ek Team Knsulting z Bielska Białej, a Burmistrzem Miasta Szczyrk na wyknanie pracy pt.: Aktualizacja Prgramu Ochrny Śrdwiska wraz z prgnzą ddziaływania na śrdwisk pstanwień prjektów w/w dkumentu". Prgram pwstał w parciu dane pchdzące z licznych źródeł są t między innymi dkumentacje strategiczne i planistyczne pracwane we wcześniejszym czasie przez Gminę Szczyrk, a także Pwiat Bielski i Wjewództw Śląskie. Źródłem danych zamieszcznych w niniejszej aktualizacji są również dane zebrane samdzielnie przez autrów pracwania d administratrów uzbrjenia na bszarze gminy firm zajmujących się bsługą gminy, a także jednstek nadzrujących gminę Szczyrk. Cennymi materiałami kazały się także materiały knferencyjne czy literatura specjalistyczna branżwa. 1.2 Metdlgia pracwania, zawartść dkumentu i jeg pdstawy prawne Prgram Ochrny Śrdwiska dla Gminy Szczyrk na lata 2013-2016 z perspektywą na lata 2017-2020 zstał pracwany zgdnie z zapisami ustawwymi Prawa Ochrny Śrdwiska (tekst jednlity Dz. U. nr 25, p. 150 z późn. zm.) jak narzędzie prwadzenia plityki eklgicznej w gminie. Realizacja pstanwień Prgramu... pwinna dprwadzić d pprawy stanu śrdwiska naturalneg, raz zapewnić skuteczne mechanizmy chrniące śrdwisk przed degradacją, a także stwrzyć warunki dla wdrżenia wymagań prawa. Ustawa Praw Ochrny Śrdwiska (tekst jednlity Dz. U. nr 25, p. 150) w Dziale III art. 17 wprwadza bwiązek pracwania prgramów chrny śrdwiska na szczeblu krajwym, wjewódzkim, pwiatwym i gminnym. Prgram chrny śrdwiska pwinien uwzględniać elementy kreślne w art. 14 wynikające z plityki eklgicznej państwa takie jak: cele eklgiczne, prirytety eklgiczne, pzimy celów długterminwych, rdzaj i harmngram działań preklgicznych, śrdki niezbędne d siągnięcia celów, w tym mechanizmy prawn eknmiczne i śrdki finanswe. Nawiązując d układu i zawartści Plityki Eklgicznej Państwa na lata 2009-2012 z perspektywą d rku 2016 niniejsze pracwanie pruszał będzie takie zagadnienia jak: 1. Ochrna dziedzictwa przyrdniczeg, 2. Zrównważne wykrzystanie materiałów, wdy i energii, 3. Dalsza pprawa, jakści śrdwiska i bezpieczeństwa eklgiczneg. Niniejsze pracwanie zawiera między innymi takie elementy jak: OCENA REALIZACJI DOTYCHCZASOWEGO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA, OCENA AKTUALNEGO STANU ŚRODOWISKA Ochrna pwietrza atmsferyczneg (w tym: emisja przemysłwa, urządzenia chrny pwietrza w zakładach, niska emisja, stan sanitarny pwietrza, mnitring jakści pwietrza), Strna 7 z 98

Gspdarka wdn ściekwa (w tym: wdy pwierzchniwe, sieć hydrgraficzna, stan czystści rzek, mnitring wód pwierzchniwych i pdziemnych, gspdarka wdn ściekwa i czyszczalnie ścieków raz chrna przed pwdzią), Ochrna dziedzictwa przyrdniczeg (w tym: parki krajbrazwe, rezerwaty przyrdy, bszary chrnineg krajbrazu, użytki eklgiczne, pmniki przyrdy, bszary natura 2000, lasy raz inne cenne walry przyrdnicze miasta), Ochrna pwierzchni ziemi i gleb (w tym: stan pwierzchni ziemi i gleb raz mnitring gleb), Ochrna zasbów (w tym: uwarunkwania gspdarki kpalinami raz zasby surwców kpalin), Ochrna przed hałasem (w tym: hałas drgwy, klejwy, przemysłwy raz mnitring hałasu), Ochrna przed plami elektrmagnetycznymi wraz ich mnitringiem, Zrównważne wykrzystanie materiałów i energii, Rzwój edukacji eklgicznej. PRIORYTETY EKOLOGICZNE, CELE I KIERUNKI OCHRONY ŚRODOWISKA PLAN OPERACYJNY ZAGADNIENIA SYSTEMOWE ASPEKTY FINANSOWE REALIZACJI PROGRAMU STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM. Strna 8 z 98

2 Uwarunkwanie zewnętrzne 2.1 Plityka eklgiczna państwa Plityka eklgiczna na lata 2009-2012 z perspektywą d rku 2016 jest drugim z rzędu teg rdzaju dkumentem strategicznym wymaganymi ustawą Praw chrny śrdwiska. Zasady realizacji Plityki Eklgicznej Państwa zstały przyjęte, jak pdstawa realizacji pracwania niniejszeg dkumentu, jakim jest aktualizacja Prgramu Ochrny Śrdwiska dla gminy Szczyrk na lata 2013-2016 z perspektywa na lata 2017-2020. Nadrzędnym, strategicznym celem plityki eklgicznej państwa jest zapewnienie bezpieczeństwa eklgiczneg kraju (mieszkańców, zasbów przyrdniczych i infrastruktury spłecznej) i twrzenie pdstaw d zrównważneg rzwju spłeczn - gspdarczeg. Realizacja teg celu siągana będzie pprzez niezbędne działania rganizacyjne, inwestycyjne (w tym wdrażanie pstanwień Traktatu Akcesyjneg), twrzenie regulacji dtyczących zakresu krzystania ze śrdwiska i reglamentwania pzimu teg wykrzystania w najważniejszych bszarach chrny śrdwiska. Nadrzędną wartścią w plityce eklgicznej państwa jest człwiek, c znacza, że zdrwie spłeczeństwa, kmfrt śrdwiska, w którym żyją i pracują ludzie, życie bywatela są głównym kryterium realizacji plityki eklgicznej na każdym szczeblu. Plityka eklgiczna państwa ma służyć zaspkjeniu rsnących ptrzeb człwieka. Widącą zasadą plityki eklgicznej państwa jest przyjęta w Knstytucji RP zasada zrównważneg rzwju, któreg isttą jest równrzędne traktwanie racji spłecznych, eknmicznych i eklgicznych. 2.2 Prgram Ochrny Śrdwiska Wjewództwa Śląskieg d rku 2013 wraz z perspektywą d rku 2018 W 2010 rku zstał pracwany Prgram Ochrny Śrdwiska dla Wjewództwa Śląskieg d rku 2013 z perspektywą d rku 2018 zaprpnwan w nim cele zaliczające się d każdej z dziedzin chrny śrdwiska: Pwietrze atmsferyczne (P) Cel długterminwy d rku 2018: Kntynuacja działań związanych z pprawą jakści pwietrza raz graniczanie zużycia energii i wzrst wykrzystania energii z dnawialnych źródeł P 1. Stwrzenie, przyjęcie i realizacja Prgramów służących chrnie pwietrza raz ich aktualizacja, a także krdynwanie ich skutecznści P 2. Spełnienie wymagań prawnych w zakresie jakści pwietrza pprzez graniczenie emisji ze źródeł pwierzchniwych, liniwych i punktwych P 3. Ograniczanie zużycia energii raz zwiększenie wykrzystania dnawialnych źródeł energii P 4. Wzrst świadmści eklgicznej mieszkańców w zakresie chrny pwietrza Zasby wdne (W) Cel długterminwy d rku 2018: Przywrócenie wyskiej jakści wód pwierzchniwych raz chrna jakści wód pdziemnych i racjnalizacja ich wykrzystania Cele krótkterminwe d rku 2013: W 1. Stwrzenie zintegrwaneg systemu zarządzania gspdarką wdną na bszarze wjewództwa śląskieg W 2. Zapewnienie dbrej jakści wdy pitnej raz chrna jej ujęć W 3. Pprawa jakści wód pwierzchniwych i pdziemnych W 4. Racjnalne gspdarwanie zasbami wdnymi W 5. Zwiększenie retencji w zlewniach raz zapbieganie skutkm wezbrań pwdziwych W 6. Odtwrzenie ciągłści eklgicznej rzek, chrna naturalnych dlin rzecznych raz renaturalizacja rzek Strna 9 z 98

Gspdarka dpadami (GO) Cel długterminwy d rku 2018: Minimalizacja ilści pwstających dpadów, wzrst wtórneg wykrzystania i graniczenie składwania pzstałych dpadów Cele krótkterminwe d rku 2013: O. 1 Wzmcnienie zarządzania, mnitringu i ptymalizacja systemu gspdarki dpadami O.2 Wdrżenie właściweg systemu gspdarki dpadami w wjewództwie śląskim parteg na reginalnym systemie gspdarwania dpadami kmunalnymi prpnwanym w APGO WŚ O.3 Minimalizacja wytwrznych dpadów raz sukcesywne zwiększanie udziału dpadów innych niż niebezpieczne i bjętne pddawanych prcesm dzysku i unieszkdliwiania pza składwaniem Ochrna Przyrdy (OP) Cel długterminwy d rku 2018: Zachwanie, dtwrzenie i zrównważne użytkwanie różnrdnści bilgicznej na różnych pzimach rganizacji: na pzimie wewnątrzgatunkwym (genetycznym), gatunkwym raz pnadgatunkwym (eksystemwym) raz geróżnrdnści Cele krótkterminwe d rku 2013 OP. 1 Pgłębianie i udstępnianie wiedzy zasbach przyrdniczych wjewództwa OP. 2 Stwrzenie prawn-rganizacyjnych warunków i narzędzi dla chrny przyrdy OP. 3 Zachwanie lub dtwrzenie właściwej struktury i stanu eksystemów i siedlisk Tereny pprzemysłwe (TP) Cel długterminwy d rku 2018: Przekształcenie terenów pprzemysłwych i zdegradwanych wjewództwa śląskieg zgdnie z wymaganiami eklgicznymi raz uwarunkwaniami spłeczn -eknmicznymi Cel krótkterminwy d rku 2013 Hałas (H) TP 1. Rewitalizacja terenów pprzemysłwych i zdegradwanych Cel długterminwy d rku 2018: Zmniejszenie uciążliwści hałasu dla mieszkańców wjewództwa śląskieg i śrdwiska pprzez bniżenie jeg natężenia d pzimu bwiązujących standardów Cele krótkterminwe d rku 2013: H 1. Mnitring narażenia mieszkańców wjewództwa na pnadnrmatywny hałas H 2. Ograniczenie uciążliwści akustycznej dla mieszkańców Elektrmagnetyczne prmieniwanie niejnizujące (PR) Cel długterminwy d rku 2018: Ochrna przed prmieniwaniem elektrmagnetycznym Cel krótkterminwy d rku 2013: PR 1. Minimalizacja emisji prmieniwania niejnizująceg d śrdwiska Zapbieganie pwstawaniu pważnych awarii przemysłwych (PPAP) Cel długterminwy d rku 2018: Ograniczenie ryzyka wystąpienia pważnych awarii przemysłwych raz minimalizacja ich skutków Cele krótkterminwe d rku 2013: PPAP 1. Zmniejszenie zagrżenia raz minimalizacja skutków w przypadku wystąpienia awarii PPAP.2 Zapewnienie bezpieczneg transprtu substancji niebezpiecznych PPAP. 3 Wykrewanie właściwych zachwań spłeczeństwa w sytuacji wystąpienia zagrżeń śrdwiska z tytułu awarii przemysłwych Zasby Naturalne (ZN) Cel długterminwy d rku 2018: Zrównważna gspdarka zasbami naturalnymi Cele krótkterminwe d rku 2013: ZN.1 Sprządzenie i ciągła aktualizacja bilansu ppyt-pdaż surwców naturalnych wjewództwa śląskieg ZN.2 Minimalizacja strat w eksplatwanych złżach raz chrna przed zainwestwaniem uniemżliwiającym ich eksplatację Strna 10 z 98

Gleby użytkwane rlnicz (GL) Cel długterminwy d rku 2018: Racjnalne wykrzystywanie zasbów glebwych Cele krótkterminwe d rku 2013: GL.1 Inwentaryzacja i rekultywacja gleb zdewastwanych i zdegradwanych GL 2. Ochrna gleb przed erzją wdną i wietrzną GL 3. Przeciwdziałanie degradacji gleb przez czynniki antrpgeniczne. 2.3 Prgram Ochrny Śrdwiska dla Pwiatu Bielskieg W Prgramie chrny śrdwiska dla Pwiatu Bielskieg zaprpnwan cele nadrzędne i cele szczegółwe zaliczające się d każdej z dziedzin chrny śrdwiska: GOSPODARKA WODNO ŚCIEKOWA Cel nadrzędny: Przywrócenie czystści wód pwierzchniwych, chrna zasbów wód pdziemnych raz zmniejszenie strat i zapewnienie wyskiej, jakści wdy d picia Cele szczegółwe: Wymiana wdciągów z rur stalwych, azbestcementwych i żeliwnych Rzbudwa sieci wdciągwej Mdernizacja i rzbudwa czyszczalni ścieków Budwa sieci kanalizacji sanitarnej na terenie Pwiatu łącznej długści L=1080km Budwa czyszczalni ścieków Budwa czyszczalni przydmwych na terenach zabudwy rzprsznej Budwa kanalizacji deszczwej wraz z pdczyszczalniami wód deszczwych Rzpznanie prblemu starych studni kpanych ewidencja i zabezpieczenie przed zanieczyszczeniem Rzpznanie ptrzeb w zakresie zabezpieczenia przeciwpwdziweg Budwa zbirników wdnych Ochrna, restytucja i właściwe kształtwanie pasów rślinnści wzdłuż brzegów cieków wdnych Edukacja raz prpagwanie pstaw i zachwań mtywujących ludnść d szczędzania wdy Prpagwanie tzw. dbrych praktyk rlniczych w celu zmniejszenia zanieczyszczeń bszarwych przez związki bigenne GOSPODARKA ODPADAMI Cel nadrzędny: Ograniczenie d minimum negatywneg ddziaływania dpadów na śrdwisk Cele szczegółwe: Objęcie wszystkich mieszkańców Pwiatu zrganizwaną zbiórką dpadów użytkwych Organizacja i rzwijanie systemu zbierania dpadów niebezpiecznych wydzielanych ze strumienia dpadów kmunalnych Likwidacja i rekultywacja dzikich składwisk dpadów Budwa indywidualnych systemów utylizacji dpadów rganicznych i systemu zbiórki bimasy Budwa zakładu segregacji dpadów raz termiczneg przetwarzania dpadów OCHRONA POWIERZCHNI ZIEMI I GLEB Cel nadrzędny: Pprawa, jakści śrdwiska pd względem chrny pwierzchni Ziemi i gleb, w tym zwiększenie atrakcyjnści pwiatu Cele szczegółwe: Zapbieganie degradacji i erzji gleb Okreswa kntrla ph i zawartści metali ciężkich w glebach użytkwanych rlnicz Rekultywacja terenów zdegradwanych Strna 11 z 98

Wprwadzenie d prdukcji upraw energetycznych Crczna aktualizacja rejestru zawierająceg infrmacje terenach, na których stwierdzn przekrczenie standardów, jakści gleby Pprawa infrastruktury technicznej gspdarstw Edukacja eklgiczna OCHRONA POWIETRZA Cel nadrzędny: Ochrna śrdwiska i zasbów naturalnych Cele szczegółwe: Pprawa, jakści pwietrza pprzez graniczenie emisji niezrganizwanej (bszarwej) Pprawa, jakści pwietrza pprzez graniczenie emisji ze źródeł liniwych i pwierzchniwych (transprt) Pprawa, jakści pwietrza pprzez graniczenie emisji zrganizwanej OCHRONA PRZED HAŁASEM Cel nadrzędny: Zapewnienie ludnści atrakcyjneg miejsca zamieszkania, pracy i wypczynku pprzez pprawę kmfrtu akustyczneg śrdwiska Cele szczegółwe: Ograniczenie hałasu kmunikacyjneg Twrzenie terenów wlnych d pnadnrmatywnych ddziaływań akustycznych związanych z przemysłem i kmunikacją OCHRONA PRZED PROMIENIOWANIEM NIEJONIZUJĄCYM Cel nadrzędny: Kntrla i graniczenie emisji pnadnrmatywneg niejnizująceg prmieniwania elektrmagnetyczneg d śrdwiska Cele szczegółwe: Rzeznanie pnadnrmatywneg ddziaływania pól elektrmagnetycznych Ograniczenie emisji pnadnrmatywneg elektrmagnetyczneg prmieniwania niejnizująceg d śrdwiska OCHRONA PRZYRODY Cel nadrzędny: Ochrna różnrdnści bilgicznej śrdwiska przyrdniczeg Pwiatu, jak elementu zwiększenia jeg atrakcyjnści Cele szczegółwe: Utwrzenie Eklgiczneg Systemu Obszarów Chrninych (ESOCh) Pwiatu Realizacja chrny czynnej w bszarach przyrdnicz cennych Pdnszenie świadmści eklgicznej spłeczeństwa Pprawa kndycji zdrwtn-sanitarnej lasów EDUKACJA EKOLOGICZNA Cel nadrzędny: Wzrst wykształcenia mieszkańców w zakresie eklgii raz rzwój ich zdlnści adaptacyjnych d zmian spłecznych i gspdarczych Cele szczegółwe: Edukacja eklgiczna nauczycieli Twrzenie śrdków edukacji eklgicznej Realizacja prgramu edukacji eklgicznej dla szkół pdstawwych i gimnazjów Twrzenie kół eklgicznych Strna 12 z 98

Organizacja wystaw preklgicznych Prmcja gspdarstw eklgicznych Szklenia i pkazy praktyczne dla rlników i działkwców w zakresie gspdarki eklgicznej W 2008 rku Pwiat Bielski zlecił pracwanie Aktualizacji Prgramu Ochrny Śrdwiska dla Pwiatu Bielskieg. Ze względu na przedłużającą się prcedurę piniwania Pwiat Bielski zstał bjęty ustawą z dnia 3 października 2008 rku udstępnianiu infrmacji śrdwisku i jeg chrnie, udziale spłeczeństwa w chrnie śrdwiska raz cenach ddziaływania na śrdwisk (Dz. U. Nr 199, pz. 1227), bwiązujących d dnia 15 listpada 2008 rku. Na pdstawie wyżej wymieninej ustawy Pwiat Bielski pracwujący prjekt aktualizacji prgramu chrny śrdwiska dla pwiatu ma bwiązek sprządzenia prgnzy ddziaływania na śrdwisk. Aktualnie prgnza jest w trakcie pracwywania. 2.4 Prgram Ochrny Śrdwiska dla Gminy Szczyrk Aktualnie bwiązującym Prgramem Ochrny Śrdwiska Gminy Szczyrk jest pracwany w 2004 rku i przyjęty Uchwałą Rady Miejskiej w Szczyrku Nr XXVII/167/2004 dnia 29 grudnia 2004 rku Prgram Ochrny Śrdwiska dla Gminy Szczyrk. Niniejsza aktualizacja POŚ jest drugą z klei aktualizacją pracwania wyknaneg w 2004 rku. Pierwsza aktualizacja POŚ pracwana zstała w 2008 rku zakładała w latach 2008-2012 realizację śmiu celów strategicznych raz w ich ramach kierunków działań i zadań eklgicznych. Główne cele wymienine d realizacji w latach 2008-2012 t: Cel I: Przywrócenie czystści wód pwierzchniwych, chrna zasbów wód pdziemnych raz zapewnienie mieszkańcm wdy wyskiej jakści Cel II: Minimalizacja zagrżeń spwdwanych klęskami pwdzi, Cel III: Pprawa jakści pwietrza raz bniżenie pzimu substancji szkdliwych w pwietrzu Cel IV: Zapewnienie sprzyjająceg kmfrtu akustyczneg śrdwiska Cel V: Ochrna różnrdnści bilgicznej Gminy Cel VI: Rzszerzenie ferty rekreacyjn-turystycznej Gminy, Cel VII: Pprawa jakści śrdwiska pd względem ziemi i gleb, w tym zwiększenie atrakcyjnści Gminy, Cel VIII: Wzrst świadmści eklgicznej mieszkańców. Opracwanie t zawierał szereg uaktualninych danych na temat gminy Szczyrk i aktualizację infrmacji zawartych w pracwaniu z 2004 rku. Niemniej jednak Prgram ten nie zstał przyjęty uchwałą Rady Miejskiej. Strna 13 z 98

3 Ogólna charakterystyka gminy Szczyrk 3.1 Płżenie Gmina Szczyrk płżna jest w wjewództwie śląskim, w płudniwej części pwiatu bielskieg. Zajmuje pwierzchnię pnad 39 km 2. Obszar gminy graniczy: d płudnia z gminą Wisła (pwiat cieszyński), d wschdu z gminami: Buczkwice (pwiat bielski) i Lipwa (pwiat żywiecki), d półncy z gminą Wilkwice (pwiat bielski) raz miastem Bielsk-Biała, d zachdu z gminą Brenna (pwiat cieszyński). Rysunek 1 Lkalizacja gminy miejskiej Szczyrk na tle pwiatu bielskieg i wjewództwa śląskieg Źródł: www.stat.gv.pl, 2012 Gmina miejska Szczyrk składa się tylk z miasta Szczyrk, nie psiada słectw, ani przysiółków. Przez Szczyrk przebiega drga wjewódzka nr 942 relacji Bielsk-Biała Szczyrk - Wisła, a także drga pwiatwa (ul. Graniczna) relacji Buczkwice-Szczyrk. Transprt publiczny sób zapewniają: PKS w Bielsku- Białej i przewźnicy prywatni. Gmina Szczyrk ma płączenie z dwma prtami ltniczymi: Kraków - Balice (k.120 km) raz Katwice - Pyrzwice (k. 100 km). 3.2 Ukształtwanie terenu i budwa gelgiczna Obszar Gminy Szczyrk charakteryzuje się zróżnicwaną rzeźbą terenu. Pd względem gegraficznym Szczyrk leży w półncn-wschdniej części Beskidu Śląskieg. Gmina zajmuje górny dcinek dliny Żylicy d Skaliteg i Magury, aż p Przełęcz Salmplską. Nachylenie zbczy nierzadk przekracza 10%, lkalnie sptyka się urwiska. Na bszarze tym występują głębk wcięte erzyjne dliny rzek i strumieni. W Gminie Szczyrk, zgdnie z bnitacyjną klasyfikacją gleb, przeważają grunty rne klasy V i VI. Są t gleby słabe, mał żyzne i słab urdzajne. Wśród użytków zielnych przeważają grunty IV i V klasy. Klasy te bejmują trwałe użytki zielne na glebach mineralnych i mułw-trfwych raz użytki zielne na glebach słab próchniczych i trfwych mcn zdegradwanych (zmurszałych). Strna 14 z 98

Największy bszar zajmują gleby brunatne kwaśne, gliniaste i gleby pyłwe. Na najwyższych wzniesieniach w tym rejnie występują gleby szkieletwe typwe dla stadium pczątkweg prcesu glebtwórczeg. 3.3 Klimat Średnia temperatura rczna pwietrza wynsi k. 7,1 C. Średnia temperatura miesiąca stycznia wynsi 1,8 C, a średnia miesiąca lipca 17,3 C. Temperatura pwyżej 25 C występuje przez kł 25 dni w rku. Okres trwania zimy, tj. średnia liczba dni ze średnią temperaturą dbwą pniżej 0 C wynsi dla Szczyrku 150 dni (Atlas wjewództwa bielskieg klimat, 1981). Średnie rczne i średnie miesięczne temperatury pwietrza są wyższe na wierzchwinach i stkach niż w dnach dlin. Przyczynę teg należy upatrywać w twrzeniu się zastisk chłdu w dniach dlin i w częstym występwaniu inwestycji temperatury pwietrza. Dla Szczyrku rczna suma padów wynsi kł 1200 mm. Najwięcej ulew i deszczy nawalnych przypada na miesiące letnie. Średnia rczna liczba dni z pkrywą śnieżną zależy zarówn d wilgtnści pwietrza, jak też d stanu termiczneg atmsfery. W najniższych punktach wyskściwych Szczyrku pkrywa śnieżna utrzymuje się przez k.90-160 dni w rku. Ze względu na ekspzycję terenu względem wiatrów padnśnych, zjawisk zaniku pkrywy śnieżnej przebiega wcześniej na frmach wypukłych niż w frmach wklęsłych. Górski charakter Szczyrku pwduje występwanie specyficznych zjawisk meterlgicznych. Jednym z nich jest stsunkw częste występwanie tak zwanych prywów wiatrów czyli nagłych wzrstów jeg prędkści przewyższający c najmniej 5 m/s średnią prędkść wiatru i trwający nie dłużej niż 2 minuty. 3.4 Otczenie spłeczn gspdarcze Według danych Urzędu Miejskieg w Szczyrku na dzień 31 września 2012 rku gminę Szczyrk zamieszkiwał 5.674 mieszkańców. Przeciętna gęstść zaludnienia w skali gminy wynsi 145sób/km 2. Struktura zaludnienia gminy w statnich latach kształtwała się na pzimie jak przedstawin na wykresie pniżej. Rysunek 2 Struktura zaludnienia gminy miejskiej Szczyrk na przestrzeni statnich lat Źródł: Ewidencja Ludnści Urząd Miejski w Szczyrku, 2012 Według danych statystycznych liczba ludnści na terenie gminy Szczyrk w statnich latach crcznie nieznacznie się zmniejszała, natmiast w 2012 rku, c zbrazwan na wykresie pwyżej liczba mieszkańców w stsunku d kńca 2011 rku spadła kł 2,1%. Strna 15 z 98

Rysunek 3 Ilść urdzeń, zgnów i przyrst naturalny na terenie Szczyrku w latach 2005-2011 Źródł: pracwanie własne na pstawie danych UM Szczyrk raz danych statystycznych www.stat.gv.pl, 2012 Spadek liczby ludnści zamieszkującej Szczyrk znajduje także dzwierciedlenie w ilści urdzeń, zgnów, a także przyrście naturalnym. Zestawienie tych wskaźników zbrazwan na wykresie pwyżej, wskaźniki te wykazują lekką tendencję malejącą. Spadek ilści mieszkańców gminy Szczyrk spwdwał także ujemne sald migracji przedstawine na wykresie pniżej. Zamieszczne dane jednznacznie wskazują na ujemne sald migracji wewnętrznej, praktycznie zerwe sald migracji zagranicznej. Rysunek 4 Sald migracji na bszarze Szczyrku na przestrzeni lat 2005-2011 Źródł: pracwanie własne na pstawie danych UM Szczyrk raz danych statystycznych www.stat.gv.pl, 2012 Na pdstawie danych zestawinych na wykresach mżna zauważyć następujące zmiany w strukturze demgraficznej gminy miejskiej Szczyrk: liczba mieszkańców gminy na przestrzeni statnich lat utrzymuje tendencję niewielkieg stałeg spadku liczby ludnści, przyrst naturalny na terenie gminy na przestrzeni statnich lat wykazywał tendencję zmienną malejącą i rsnącą, siągając maksimum w rku 2006 i 2008 i minimum w rku 2010; liczba urdzeń utrzymuje się mniej więcej na tym pdbnym pzimie z lekką tendencja malejącą, natmiast widać nieznaczny wzrst liczby zgnów. Strna 16 z 98

Mżna przyjąć, iż w latach klejnych liczba ludnści będzie stabilna, z niewielką tendencją malejącą (nieprzekraczającą 2-2,5%). Trendy demgraficzne na terenie Szczyrku będą zależeć d zahamwania dpływu młdych ludzi z terenu gminy raz wzrstu przyrstu naturalneg. Na zasbnść spłeczn-eknmiczną Szczyrku duży wpływ mają pdmity gspdarki nardwej. Według stanu na dzień 31 grudzień 2011 rku ich 937. W ciągu statnich kilkunastu lat liczba ta wzrsła pnad dwukrtnie. Dane ilści pdmitów gspdarczych na terenie gminy, na tle innych gmin pwiatu, pkazan w pniżej. Rysunek 5 Zmiany w ilści pdmitów w systemie REGON na terenie gminy Szczyrk Źródł: pracwanie własne na pstawie danych UM Szczyrk raz danych statystycznych www.stat.gv.pl, 2012 Dminującą frmę własnści stanwi sektr prywatny. Z 947 zarejestrwanych pdmitów gspdarki nardwej : 934 t sektr prywatny, 799 t sby fizyczne prwadzące działalnść gspdarczą, 31 t spółki handlwe, 32 stwarzyszenia i rganizacje spłeczne. D największych grup branżwych na terenie Szczyrku należą firmy z kategrii działalnści związanej z zakwaterwaniem i usługami gastrnmicznymi raz d grupy handel hurtwy i detaliczny; naprawa pjazdów samchdwych, włączając mtcykle. Rdzaje pdmitów gspdarczych i ich ilści zamieszczn w tabeli pniżej: Tabela 1 Główne rdzaje pdmitów gspdarczych i ich ilści Lp. Rdzaj pdmitów gspdarczych Ilść 1 Budwnictw 144 2 Handel hurtwy i detaliczny; naprawa pjazdów samchdwych, włączając mtcykle 197 3 Działalnść związana z zakwaterwaniem i usługami gastrnmicznymi 238 Źródł: pracwanie własne na pdstawie danych raz danych statystycznych www.stat.gv.pl, 2012 Według danych Pwiatweg Urzędu Pracy w Bielsku Białej, liczba bezrbtnych w gminie miejskiej Szczyrk na kniec 2011 rku wynisła 259 sób z czeg 129 t kbiety. Prównując te dane d rku 2005 (bezrbtnych 289 sby, w tym 150 kbiet) mżna stwierdzić, że bezrbcie w gminie spadł w ciągu statnich 7 lat kł 10,3%. Strna 17 z 98

3.5 Turystyka i rekreacja Szczyrk t gmina charakterze turystyczn wypczynkwym. W Szczyrku istnieje szereg stacji narciarskich, m.in.: Ośrdek Narciarski Centralneg Ośrdka Sprtu Ośrdka Przygtwań Olimpijskich na zbczach Skrzyczneg, duży Ośrdek Narciarski Czyrna- Slisk w Szczyrku na zbczach Małeg Skrzyczneg ze słynnymi trasami Bieńkula i Glgta, na terenie Ośrdka Szkleniw-Wypczynkweg Beskidek w Szczyrku (Szczyrk-Biła), na półncn-wschdnim zbczu Beskidka z rzadk czynną, czarną trasą (1 wyciąg rczykwy), trasa 730 m, przewyższenie 250 m (średnie nachylenie 34%), druga trasa jest czerwna, Kmpleks Narciarski Biały Krzyż na Przełęczy Salmplskiej z 2 wyciągami (rczykwy Biały Krzyż długści k. 300 m i talerzykwy Bartuś długści k. 200 m); trasy tu są łatwe, są ratrakwane, dśnieżane i świetlne, w Czyrnej w pbliżu dlnej stacji i parkingów działają w zimie na ślich łączkach 3 wyrwirączki, w pbliżu dlnej stacji śrdka parę ślich łączek i wyciągi Kaimówka. Oklice Szczyrku kuszą turystów nie tylk stkami narciarskimi, ale także trasami rwerwymi i szlakami pieszymi. Szlaki turystyczne w Szczyrku: Szlak niebieski - Ostre Skrzyczne Szczyrk Centrum Schrnisk PTTK na Klimczku Bystra Wilkwice, szlak zielny - Wilkwice Bystra Przełęcz Kłwrót Sidł pd Klimczkiem Szczyrk Biła Szczyrk Centrum Skrzyczne Malinwska Skała Barania Góra, Szlak żółty - Szczyrk Centrum Szczyrk Biła Przełęcz Karkszcznka Brenna Bukwa, Szlak czerwny - Szyndzielnia Sidł pd Klimczkiem Przełęcz Karkszcznka Beskid Węgierski Grabwa Szczyrk Przełęcz Salmplska Malinów Malinwska Skała, Szlak zielny - Szczyrk Slisk Malinów, Szlak czarny - Szczyrk Górka - Chata na Grniu Bystra. Strna 18 z 98

4 Ocena realizacji dtychczasweg Prgramu Ochrny Śrdwiska 4.1 Ochrna pwietrza atmsferyczneg W ramach realizacji zadań z zakresu chrny pwietrza atmsferyczneg gmina Szczyrk w latach 2010-2012 skupiała się w szczególnści na remntach i mdernizacji dróg gminnych zniszcznych przez pwódź w maju 2010 r. raz termmdernizacji wraz z remntami budynków należących d gminnych. INFRASTRUKTURA DROGOWA W LATACH 2010-2012 W ramach realizacji celu długterminweg t.j. Pprawa jakści pwietrza raz bniżenie pzimu substancji szkdliwych w pwietrzu, gmina w latach 2010 2012 pnisł następujące kszty wymienine pniżej. W rku 2010 wyknan inwestycje pprawiające płynnść ruchu, a c za tym idzie bniżenie zanieczyszczeń pwietrza z kmunikacji i transprtu w mieście na kwtę 2 057 654 zł - Budwa zatk autbuswych w Szczyrku Centrum. Pnadt trzyman dfinanswanie na drgi publiczne gminne d Wjewdy Śląskieg na remnt ul. Klimczka raz części ul. Słnecznej w kwcie 11 072,38 zł. Pprawa infrastruktury drgwej na terenie miasta bejmwała również prace bieżące t.j.: uzupełnienie braków na drgach, lustra drgweg, tablic strzegawczych i infrmacyjnych, bariery energchłnnej, cząstkwe remnty p zimie na drgach gminnych, remnt ul. Szczytwej, ul. Malinwej, ul. Klimczka, drgi wzdłuż stadinu biegweg raz inne drbne naprawy na różnych drgach w mieście. Jednym z ważniejszych kierunków inwestycyjnych jakie pdjęł w 2010 r. Miast Szczyrk była likwidacja szkód pwdziwych na drgach gminnych. Główne remnty wyknan na ul. Pasterskiej, Pzimkwej (mst), Klrwej i Skrzyczeńskiej. Na usuwanie szkód pwdziwych trzyman dtację d Wjewdy Śląskieg w kwcie 454 401,93 zł. W wyniku pwdzi w 2010 r. zniszczne zstał wiele dróg w mieście. Dlateg też, główne inwestycje drgwe skupine zstały na dbudwie zdewastwanych ulic i dróg. Efektem prac są dremntwane następujące ulice, w tym jeden mst: mst drgwy w ciągu ul. Pzimkwej, ul. Saneczkwa, ul. Olimpijska, ul. Widkwa, ul. Grzybwa, ul. Ogrdwa, ul. Kwiatwa, ul. Szczytwa, ul. Strma, ul. Skalista, ul. Radsna, ul. Pzimkwa. Łączne kszty pniesine w 2011 r. wynisły 1 580 091 zł. W 2011 rku Miast Szczyrk prwadził dalsze prace związane z dbudwą infrastruktury drgwej zniszcznej p pwdzi w 2010 r., w tym: dbudwa skarpy drgi, nawierzchni i chdnika ul. Sprtwej w Szczyrku (103 mb) raz znakwanie pinwe i pzime, dbudwa ul. Letniskwej wraz z przepustem (87 mb), remnty cząstkwe dróg gminnych, łącznie k. 420 m 2 : ul. Jasna, ul. Krótka, ul. Turystyczna, ul. Willwa, ul. Przedwiśnie, ul. Kalinwa, ul. Leśna, ul. Wczaswa, ul. Lipwa, ul. Bukwa, ul. Świerkwa W 2012 rku gmina realizwała prjekt Budwa 2 parkingów przy biektach turystycznych (Hala Pśrednia, Skalite) w Mieście Szczyrk w ramach RPO WSL 2007 2013 Rzwój infrastruktury turystycznej Subreginu Płudniweg. Przedmitem prjektu była budwa dwóch parkingów wraz z drgami djazdwymi, dwdnieniem i świetleniem, usytuwanych przy biektach turystycznych (Hala Pśrednia, Skalite). Całkwite szacunkwe nakłady na realizację prjektu wynszą k. 1,6 mln zł. Prjekt jest współfinanswany przez Unię Eurpejską ze śrdków Eurpejskieg Funduszu Rzwju Reginalneg w ramach Reginalneg Strna 19 z 98

Prgramu Operacyjneg Wjewództwa Śląskieg na lata 2007-2013 w wyskści 85% ksztów kwalifikwanych. Pzstałe wydatki finanswane są z budżetu Gminy Szczyrk. Celem prjektu jest zwiększenie dstępnści miejsc parkingwych na terenie miasta, pprawa płynnści ruchu drgweg raz zwiększenie atrakcyjnści Gminy Szczyrk. TERMOMODERNIZACJE W LATACH 2010-2012 Gmina Szczyrk realizwał zadania z zakresu chrny pwietrza również przez rganizację, planwanie i finanswanie działań związanych z mdernizacją źródeł ciepła i działań termmdernizacyjnych. W 2010 r. gmina pdjęła następujące zadania graniczające emisję zanieczyszczeń d pwietrza ze źródeł kmunalnych : Termmdernizacja ścian zewnętrznych budynku ZSPiG Nr 2 w Szczyrku, Termmdernizacja ścian zewnętrznych elewacja zachdnia i płudniwa w budynku ZSPiG nr 2 w Szczyrku, Termmdernizacja budynku ZSP w Szczyrku Biłej, Termmdernizacja budynku ZSPiG nr 1 ul. Szklna 9 w Szczyrku remnt źródła ciepła i instalacji grzewczej, Termmdernizacja budynku ZSPiG nr 1 przy ul. Szklnej 9 w Szczyrku etap I: wymiana źródła ciepła i instalacji grzewczej wartści 181 679,27 zł, przy wsparciu finanswym z WFOŚiGW w Katwicach. Termmdernizacja przegród budwlanych budynku ZSPiG nr 2, przy ul. Myśliwskiej 154, w Szczyrku -Etap III. Termin realizacji zadania: 26.04.2012r. - 30.05.2012r. Kszt 71 092,68 zł, w tym 23 397,45 zł dfinanswanie z WFOŚiGW w Katwicach. REALIZACJA PROGRAMU OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI W 2010 r. Gminne Przedsiębirstw Kmunalne Sp. z.. Bjszwy przy współpracy z Urzędem Miasta w Szczyrku pracwał Prgram Ograniczenia Niskiej Emisji dla Gminy Szczyrk, który zstał przyjęty 30 marca 2010 r. uchwałą Rady Miejskiej w Szczyrku Nr LXI/309/2010. W wyniku realizacji Prgramu graniczenia niskiej emisji na terenie Miasta Szczyrk przeprwadzn: wymianę 17 ktłów węglwych na węglwe retrwe raz 13 ktłów węglwych na ktły gazwe, mntaż klektrów słnecznych 48 szt., Gmina na w/w zadania trzymał dfinanswanie z WFOŚiGW w Katwicach w frmie pżyczki w kwcie 648 000 zł. Łącznie gmina Szczyrk pnisła kszty 706 106 zł z przeznaczeniem na dpłaty d mntażu instalacji slarnych raz ktłwni węglwych dla mieszkańców 638.845,74 zł raz kszty pracwania prgramu i wynagrdzenia peratrów prjektu 58.011,00 zł. W związku z brakiem bwiązku pracwywania Planów gspdarki dpadami na szczeblu gminnym i rewlucją śmieciwą d której aktualnie przygtwują się jednstki samrządów terytrialnych w części dtyczącej chrny pwietrza zasygnalizwany zstanie temat związany z gspdarką dpadami raz pśredni z chrną pwietrza. Jest t usuwanie wyrbów zawierających azbest z terenu gminy Szczyrk. W 2010 rku na bszarze gminy zstała przeprwadzna inwentaryzacja terenwa wyrbów zawierających azbest raz pracwany Prgram Usuwania wyrbów zawierających azbest z terenu Gminy Szczyrk. Według Prgramu... i ilści usuniętych w latach 2010-2012 na terenie Gminy Szczyrk zlkalizwanych aktualnie jest kł 500 Mg wyrbów zawierających azbest. Gmina crcznie dtuje w 100% chętnych mieszkańców w zakresie transprtu i utylizacji wyrbów zawierających azbest. W latach 2010-2012 kszt realizacji teg działania wyniósł 62.600 zł. Według załżneg w wjewódzkim PUA harmngramu usuwania azbestu d kńca 2012 rku z terenu gminy pwinn zstać usunięte kł 10% wszystkich wyrbów. Zakładając, iż w mmencie rzpczęcia akcji usuwania azbestu na terenie gminy był kł 917 Mg, d kńca 2012 rku usunięt w sumie kł 417 Mg. Oznacza t iż d kńca 2012 rku usunięt z terenu gminy 45% wszystkich wyrbów zawierających azbest. Prgnzuje się iż d 2032 rku prblem azbestu zstanie całkwicie wyeliminwany z terenu gminy Szczyrk. Strna 20 z 98

4.2 Gspdarka wdn ściekwa w tym chrna przeciw pwdziwa Ważną rlę z zakresu gspdarki wdn ściekwej pełnią zadania związane z budwą i mdernizacją sieci kanalizacji sanitarnej, deszczwej, wdciągwej raz klektrów kanalizacyjnych. Pnadt gmina prwadzi szereg działań zmierzających d pprawy bezpieczeństwa z zakresu chrny przeciwpwdziwej. Kszty związane z gspdarką wdn ściekwą pniesin w latach 2010 2011 rzkłady się równmiernie, brak jest natmiast wydatków w rku 2012. Gspdarka wdn ściekwa w Szczyrku jest stale mdernizwana i rzbudwywana. W 2010 rku sprządzn dkumentację prjektwą za cenę 34 999,35 zł dla dwóch zadań: budwa sieci i przyłączy kanalizacji sanitarnej d budynków mieszkalnych w rejnie ul. Myśliwskiej, Leszczynwej i Orzechwej w Szczyrku, budwa sieci i przyłączy kanalizacji sanitarnej d budynków mieszkalnych w rejnie ul. Ogrdwej i Jaśminwej. Pnadt zakńczn budwę dwdnienia w ul. Malinwej (kszt 4 499,18 zł), ul. Ogrdwej (4 878,85 zł), ul. Letniskwa (kszt 3 500,00 zł). W 2011 rku gmina Szczyrk zakńczyła następujące inwestycję: budwa sieci i przyłączy kanalizacji sanitarnej d budynków mieszkalnych w rejnie ul. Myśliwskiej, Leszczynwej i Orzechwej w Szczyrku, budwa sieci i przyłączy kanalizacji sanitarnej d budynków mieszkalnych w rejnie ul. Ogrdwej i Jaśminwej. Łączny kszt w/w inwestycji wynsił 590 673, 44 zł, z czeg dfinanswanie WFOŚiGW w Katwicach w kwcie 539 489,40 raz śrdki własne 51 184,04 zł. Pnadt sprządzan materiały d wnisku udzielenie pzwlenia wdn-prawneg na dprwadzenie wód deszczwych z ulicy Willwej 2.029,50 zł. OCHRONA PRZECIWPOWODZIOWA Inwestycje w zakresie przeciwdziałania skutkm pwdzi wykraczają znacznie pza mżliwści gminy, mżliwe jest jednak zwiększenia bezpieczeństwa pwdziweg mieszkańców pprzez działania niezwiązane bezpśredni z inwestwaniem w urządzenia przeciwpwdziwe. W zasadzie wszystkie przedsięwzięcia mżna pdzielić na czynne i bierne. Bardz częst ich rdzaj wymuszny jest własnścią. W przypadku chrny przeciwpwdziwej jest t również pewneg rdzaju wyróżnikiem, chciaż własnść nie czyni tych działań determinującym. Pnadt na kszty chrny przeciwpwdziwej składają się również działania plegające na czyszczaniu i dbudwanie infrastruktury. W latach 2010 2012 wyknan następujące inwestycje: Rbty związane z usuwaniem skutków pwdzi na ptku bez nazwy (kszt 3.245,15 zł), Remnt mstu w ciągu ul. Pzimkwej (kszt 244.674,01 zł), Remnt mstu w ciągu ul. Pasterskiej raz naprawa skarpy drgi i remnt ul. Pasterskiej (kszt 117.981,38), Remnt ul Skrzyczeńskiej raz zbirnika rumszweg (kszt 63.250,73 zł), Remnt mstu w ciągu ul. Klrwej raz kładki przy ul. Klrwej (kszt 42.793,52 zł), Remnt mstu w ciągu ul. Pzimkwej (nad Klimczkiem) (kszt 140.000,00 zł), kryt ptku Dunacie (kszt 83.941,35 zł), kanał burzwy bk Amfiteatru (kszt 243.029,97 zł). W 2010 r. Miast Szczyrk na zadania związane z usuwaniem skutków pwdzi dstał dtacje z Śląskieg Urzędu Wjewódzkieg w Katwicach (100.000 zł) raz z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji (460.000 zł). Nie mżna pminąć działania prwadzne przez Gminny Zespół Reagwania Kryzysweg, który aktywnie uczestniczył w trakcie pwdzi w maju i wrześniu 2010 r. Strna 21 z 98

4.3 Ochrna dziedzictwa przyrdniczeg w tym chrna lasów Zadania zrealizwane przez gminę Szczyrk z zakresu chrny przyrdy w latach 2010 2012 skupiały się głównie na pprawie wizerunku przyrdniczeg, kulturweg, utrzymanie terenów zielnych, rzwju turystyki raz pprawę infrastruktury turystycznej. Na zadania związane z utrzymaniem terenów zieleni miejskiej wydatkwan w latach 2010 2012 kwtę 141 127 zł, w tym w: 2010 r. 43.872,21 zł, 2011 r. 49.112,42 zł, 2012 r.- 48.142,42 zł W głównej mierze zadanie t realizwane jest przez Przedsiębirstw Kmunalne Sp. z.. w Szczyrku. Prace plegały na: pielęgnacji trawników raz zieleni przydrżnej, nasadzenia kwiatów, wycinkę drzew i krzewów, knserwację ławek na skwerach i parkach. Gmina Szczyrk w latach 2010-2012 przeprwadziła następujące inwestycje z zakresu Rzwju infrastruktury turystycznej Subreginu Płudniweg w ramach RPO WSL 2007-2013: Budwa w 2010 rku Centrum Rekreacji (crsswy tr rwerwy i trasa narciarstwa biegweg) w Mieście Szczyrk kszt 5 519 172,82 zł (wkład własny 1 710 296,92 zł). Przedmitem przedsięwzięcia był rzwój infrastruktury turystycznej pprzez budwę Centrum stanwiąceg trasę długści 1,85 km dla narciarstwa biegweg w zimie, raz crsswy tr rwerwy w kresie letnim. Inwestycja zlkalizwana jest w Szczyrku Górnym w rejnie ul. Ssnwej. Prace związane z budwą trasy plegały głównie na przeprwadzeniu prac ziemnych plegających na kształtwaniu i dwdnieniu terenu. Wyknan mury prwe zabezpieczające teren przed suwaniem, drgę djazdwą i grdzenie terenu wzdłuż rzeki Żylicy. Pnadt przygtwan infrastrukturę umżliwiającą mntaż instalacji sztuczneg zaśnieżania. Realizacja przedsięwzięcia umżliwiła miastu pszerzenie ferty w zakresie frm spędzania wlneg czasu. Zagspdarwanie w latach 2011 2012 terenu wkół amfiteatru wraz z parkingiem raz budwa widwni amfiteatru kszt 7 043 627,41 zł (wkład gminy 1 227 423,42 zł). Przedmitem prjektu była kmplekswa mdernizacja terenu taczająceg amfiteatr w Szczyrku i przekształcenie g w centrum kulturaln rzrywkwe. Teren wkół budynku amfiteatru i widwni będzie stanwił przestrzeń twartą funkcji ekspzycyjnej, rekreacyjnej i kmunikacyjnej. Na całym terenie zstaną umieszczne ławki i ksze na śmieci. Teren zstanie uzbrjny w niezbędne media: energię elektryczną, wdę, kanalizację sanitarną i deszczwą. Na bszarze wkół amfiteatru przewidzian także miejsca na stiska wystawiennicze, d których zstaną dprwadzne niezbędne media. Zachdnia część placu zstanie zagspdarwana jak teren zielny, Realizacja w 2011 rku prjektu pt. Rzbudwa i mdernizacja ścieżki rwerw-pieszej w Szczyrku (Deptak nad Żylicą i dalej w kierunku Buczkwic) raz zagspdarwanie terenu Centrum Miasta Szczyrk. Teren, któreg dtyczy prjekt jest t deptak zlkalizwany wzdłuż kryta rzeki Żylica raz plac płżny w centrum miasta, kreślany umwnie jak Szczyrk Centrum. Inwestycja bejmuje bszar d rejnu skrzyżwania d ul. Beskidzkiej z ul. Górską d granicy miasta Szczyrk z Buczkwicami. W zakres mawianej inwestycji wchdzą: rzbudwa i mdernizacja ścieżki rwerw-pieszej w Szczyrku (Deptak nad Żylicą i dalej w kierunku Buczkwic) wraz z infrastrukturą,zagspdarwanie terenu centrum miasta Szczyrk. Rzbudwa i mdernizacja ścieżki rwerw-pieszej w Szczyrku plegać będzie na mdernizacji istniejąceg Deptaku nad Żylicą raz rzbudwie ścieżki na dcinku d Szczyrku Skalite w kierunku sąsiedniej gminy Buczkwice. P rzbudwie i mdernizacji ciąg piesz-rwerwy długści k. 3,5 km składa się z dwóch równległych pasów łącznej szerkści 5 metrów - na dcinku d skrzyżwania ul. Beskidzkiej z ul. Górską d skczni Skalite, i 4 metrów na dcinku d skczni Skalite d Buczkwic. Jeden z pasów służy pieszym, a drugi rwerzystm. Wydzielenie ścieżki dla pieszych i rwerzystów jest trwale znakwane. Ścieżka rwerwa kala plac Centrum. Pas dla rwerzystów zlkalizwany jest d strny rzeki. Pas dla pieszych raz ławki, ksze i lampy świetleniwe zlkalizwany jest d strny zabudwań. Na trasie deptaku są się elementy małej architektury, miejsca wypczynku raz świetlenie całej trasy. Umiejscwienie ścieżki wzdłuż rzeki Żylica ddatkw pdniesie jej atrakcyjnść. Pnadt w seznie zimwym mżliwe będzie wykrzystanie ścieżek rwerw pieszych jak tras biegwych. Całkwite szacunkwe nakłady na realizację prjektu wynisły 7 892 091,81 zł(wkład własny 1 311 801,11 zł. Prjekt jest Strna 22 z 98

współfinanswany przez Unię Eurpejską ze śrdków Eurpejskieg Funduszu Rzwju Reginalneg w ramach Reginalneg Prgramu Operacyjneg Wjewództwa Śląskieg na lata 2007-2013 w wyskści 85% ksztów kwalifikwanych. Pzstałe wydatki finanswane są z budżetu Miasta Szczyrk. Celem zadania jest zwiększenie ferty związanej z rzbudwą infrastruktury turystycznej w zakresie aktywneg wypczynku. Realizacja inwestycji wzmcni atrakcyjnść turystyczną miasta, a tym samym przyczyni się d jeg gólneg rzwju spłeczngspdarczeg. 4.4 Ochrna zasbów gelgicznych Ze względu na ukształtwanie pwierzchni gminy raz budwę pdłża z fliszu karpackieg istnieją zagrżenia pwstawania suwisk skalnych raz ziemnych. W latach 2010-2011 zstała wyknana mapa suwisk i terenów zagrżnych ruchami maswymi dla wszystkich 10 gmin pwiatu bielskieg, w tym dla gminy Szczyrk. W ramach swich działań PIG Oddział Karpacki wyknał badania terenwe raz pracwan w tym zakresie mapy zagrżeń. Na terenie Szczyrku wskazan 42 miejsca zagrżne suwaniem się mas ziemnych i pwstawaniem suwisk. 4.5 Ochrna pwierzchni ziemi i gleb W ramach chrny pwierzchni ziemi realizwane w trybie ciągłym są głównie zadania plegające na dradztwie, sptkaniach i szkleniach dla mieszkańców gminy prwadzących prdukcję rlniczą. Działania te realizwane są przez Pwiatwy Ośrdek Dradztwa Rlniczeg w Bielsku Białej. Raz w tygdniu w Urzędzie Miejskim w Szczyrku pracwnik Pwiatweg Zespłu Dradztwa Rlniczeg w Bielsku Białej, przyjmuje rlników udzielając prad i knsultacji w sprawach dtyczących między innymi wypełniania wnisków udzielenie dpłat bezpśrednich. Pwiatwy Zespół Dradztwa Rlniczeg w Bielsku - Białej cyklicznie rganizuje szklenia dtyczące rlnictwa eklgiczneg, rlnictwa zrównważneg, w zakresie prgramu wzajemnej zgdnści (crss cmpilance) raz pakietów prgramów rln - śrdwiskwych (część PROW), które mgą być prócz dpłat bezpśrednich ddatkwych źródłem przychdów gspdarstw rlnych. W sumie przeprwadzn w latach 2010-2011 pnad tysiąc knsultacji i wizyt w terenie, raz kilkanaście szkleń, w których uczestniczyli rlnicy z terenu Pwiatu Bielskieg, w tym także z bszaru Gminy Szczyrk. W Gazecie Szczyrkwskiej cyklicznie są zamieszczane infrmacje dla rlników. 4.6 Ochrna przed hałasem W zakresie chrny przed hałasem zadania realizwane są głównie pprzez planwe i interwencyjne remnty i mdernizacje dróg, c w znacznym stpniu przyczynia się d upłynnienia ruchu pjazdów. Zadanie w tym zakresie zstały wyszczególnine w części dtyczącej chrny pwietrza. 4.7 Ochrna przed plami elektrmagnetycznymi wraz ich mnitringiem Zadania w tym zakresie na terenie gminy w statnich latach realizwane są pprzez właściwą lkalizację stacji bazwych telefnii kmórkwej w spsób niezagrażający terenm mieszkaniwymi i stałemu lub długtrwałemu przebywaniu dzieci i młdzieży. Mnitringiem pól elektrmagnetycznych zajmuje się Wjewódzki Inspektrat Ochrny Śrdwiska w Katwicach. Wyniki pmiarów przedstawin w rzdziale dtyczącym stanu aktualneg w zakresie chrny przed prmieniwcem niejnizującym. 4.8 Turystyka i edukacja eklgiczna W ramach działań związanych z upwszechnianiem turystyki i działalnścią w kierunku rzwju gminy w kierunku turystycznym w statnich latach przygtwywan i realizwan działania pn.: budwa Centrum Rekreacji (crsswy tr rwerwy raz trasa narciarstwa biegweg) w mieście Szczyrk kszt realizacji 5 519 172,82 zł, Strna 23 z 98