ETNOGRAFIA xxvin Zeszyt 2 POLSKA
P O L S K A AKADEMIA NAUK INSTYTUT HISTORII KULTURY MATERIALNEJ ETNOGRAFIA POLSKA XXVIII Zeszyt 2 WROCŁAW WARSZAWA KRAKÓW GDANSK ŁÓDŹ ZAKŁAD NARODOWY IM. OSSOLIŃSKICH WYDAWNICTWO POLSKIEJ AKADEMII NAUK 1984
REDAKTOR: WITOLD DYNOWSKI SEKRETARZ REDAKCJI: IWONA KABZINSKA-STAWARZ CZŁONKOWIE RADY REDAKCYJNEJ: JÓZEF BURSZTA MARIA BIERNACKA (PRZE WODNICZĄCA), MARIA FRANKOWSKA, JADWIGA KLIMASZEWSKA, ANNA KUTRZEBA- -POJNAROWA, WANDA PAPROCKA, ZOFIA SZYFELBEJN-SOKOLEWICZOWA Adres Redakcji: 00-140 Warszawa, ul. Świerczewskiego 105 Okładkę projektował Edward Kostka Redaktor Zyta Kwiecińska Redaktor techniczny Danuta Kołomańska Korektor Hanna Nasz Copyright by Zaklad Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo. Wroclaw 1Ш Printed in Poland PL ISSN 0071-1861 Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo. Wroclaw 1984. Nakład: 700 egz. Objętość: ark. wyd. 22,40, ark. druk. 18,25, ark. A r 24. Papier druk. sat. kl. IV, 70 g, 70 X 100. Oddano do składania 31 I 1984. Podpisano do druku 29 VIII 1984. Druk ukończono w październiku 1984. Wrocławska Drukarnia Naukowa. Zam. 108/84. z-7. Cena zł 200.
SPIS TREŚCI Dr Kazimierz Pietkiewicz (1910-1983) Jan Krzysztof Makulski 9 ARTYKUŁY Część I Zofia Sokolewicz Podstawowe modele nauki niektóre problemy teoretyczne etnologii w Polsce. Część I 11 Gabriela Augustynowicz Jeszcze raz strukturalizm. (Sytuacja orientacji strukturalno-semiotycznej w etnologii polskiej 1972-1983)... 31 Część II Jan Szemiński Myślane po kiczua 51 Streszczenie w j. hiszpańskim 109 Ryszard Tomicki Elementy kultury duchowej Indian Nahua z 2 polowy XVI w.: Krótka relacja o bogach i obrzędach z czasów pogaństwa Pedra Ponce de Leon Ш Maria Paradowska Polskie obserwacje i badania etnograficzne w Meksyku i Ameryce Środkowej 137 Streszczenie w j. angielskim 166 Sławoj Szynkiewicz Etnografia Buriacji 169 Iwona Kabzińska-Stawarz Noworoczne gry mongolskie. Ich symbolika i związki z magią. Część II 189 Streszczenie w j. rosyjskim 229 Jolanta Kowalska Symbolika uniwersum w wyobrażeniu rzeźbiarskim mitycznego tańca kreacyjnego Siwy-Nataradży 231 Magdalena Zowczak Mit bohaterski jako opowieść o granicach ludzkich możliwości ' 243 RECENZJE I ARTYKUŁY RECENZYJNE Krzysztof Kubiak Przypomniany świat Sródziemia. Próba etiologicznego odczytania Władcy Pierścieni J. R. R. Tolkiena 269 Rocznik Polonijny", nr 2: 1981 Antoni Kuczyński.286 Janinę i Dominique Sourdel, Cywilizacja islamu, PIW, Warszawa 1980 Andrzej Romanowski 289
СОДЕРЖАНИЕ Д-р Казимеж Петкевич (1910-1983) - Ян Кшиштоф Макулъски 9 СТАТЬИ Часть I София Соколевич - Основные модели науки и некоторые теоретические проблемы этнологии в Польше. Часть I 11 Габриэля Аугустынович - Опять структурализм. (О структурно-семиотической ориентации в польской этнологии 1972-1983) 31 Часть II Ян Шеминьски - Думая по кичуа 51 Резюме на испанском языке, 109 Рышард Томицки - Элементы духовной культуры индейцев Нахуа во второй половине XVI в.: Краткий отчет о богах и обрядах времен язычества Педра Понце де Леон П1 Мария Парадовска Наблюдения и исследования польских этнографов, прове денные в Мексике и Центральной Америке. 137 Резюме на английском языке. 166 Славой Шинкевич - Этнография Бурятии '... 169 Ивона Кабзиньска-Ставаж - Новогодние монгольские игры. Их символика и связь c магией. Часть II 189 Резюме на русском языке 229 Иолянта Ковальска - Символика вселенной в скульптурной представлении творческого танца Шивы-Натараджи 231 Магдалена Зовчак - Героический миф как повесть о пределах человеческих возможностей 243 РЕЦЕНЗИИ И РЕЦЕНЗИОННЫЕ СТАТЬИ Кшиштоф Кубяк - Вспомним мир Средиземноморья. Попытка этнологического выяснения Властелина перстней Д. Р. Р. Толькена 269 Rocznik Polonijny", номер 2: 1981 - Антоны Кучинъски 286 Лнин и Доминик Сурдель-.Цивилизация ислама, ПИВ, Варшава 1980 - Анджей Романовски 289
CONTENTS Dr. Kazimierz Pietkiewicz, 1910-1983 (An obituary) Jan Krzysztof Makulski 9 PAPERS Part I Zofia Sokolewicz Basic Models of Science and their Implications for Theory of Ethnology in Poland, Part I 11 Gabriela Augustynowicz On Structuralism Again (The Position of the Structural-Semiotic Approach in Polish Ethnology 1972-1983).. 31 Part II Jan Szemiński Thinking in Quechua 51 Summary in Spanish 109 Byszard Tomicki Components of the Belief System of the Nahua Indians in the second half of the 16th century: Breve Relación de los Dioses y Ritos de la Gentilidad by Pedro Ponce de Leon....... Ill Maria Paradowska Ethnographical Records and Studies on Mexico and Middle America left by Polish Observers 137 Summary in English 166 Sławoj Szynkiewicz Ethnographical Research in Buryatia...169 Iwona Kabzińska-Stawarz Mongolian New Year Games. Their Symbolic Meaning and Connections with Magic. Part II 189 Summary in Russian 229 Jolanta Kowalska Symbolics of the Universum in Sculptural Representations of the Siva-Nataraja Mythical Dance of Creation.... 231 Magdalena Zowczak The Heroic Myth as a Narrative on Limitations to Human Potentialities 243 REVIEWS AND SURVEYS ' i Krzystof Kubiak Reminding the World of the Middle-Earth. An Attempt at Ethnological Interpretation of J. R. R. Tolkien's The Fellowship of the Ring Rocznik Polonijny" (Polish Emigrants Yearbook), 1981 No. 2 Antoni Kuczyński J. and D. Sourdel, Cywilizacja islamu, Warszawa 1980, PIW (Polish edition of: La civilisation de l'islam classique) Andrzej Romanowski.... 269 286 289