SAUNY
Z leczniczych właściwości ciepła korzystano już w Starożytności, gdzie instynkt oraz obserwacja świata zwierzęcego wytaczały drogi prostego, lecz skutecznego postępowania leczniczego.
Jako istoty stałocieplne jesteśmy wyposażeni w doskonale rozwinięty układ termoregulacji sprzężony z Ośrodkowym Układem Nerwowym (mózg). Działanie mechanizmów termoregulacji polega na przekazywaniu informacji z receptorów skóry, które reagują na zmiany temperatury, do podwzgórza.
Tam wyzwalany jest szereg reakcji powodujących oddawanie bądź zatrzymanie ciepła przez ustrój. Objawia się to skurczem bądź rozkurczem naczyń krwionośnych oraz odruchami typu drżenie z zimna, pocenie, itp., co w konsekwencji wywołuje zmiany w wielu układach i narządach ustroju. Na podstawie tego i wielu lat badań oraz obserwacji dowiedziono, że ciepło korzystnie wpływa m.in. na:
- układ sercowo - naczyniowy Naprzemienny skurcz i rozkurcz naczyń krwionośnych znacznie poprawia ich elastyczność, dzięki temu krew sprawniej krąży po organizmie, poszczególne narządy są lepiej ukrwione. Serce otrzymuje dostateczną ilość krwi, co w rezultacie prowadzi do uregulowania jego pracy jako pompy.
- układ oddechowy Dzięki zwiększonemu dopływowi krwi do płuc wzrasta zapotrzebowanie na tlen, którą krew transportuje po całym organizmie. To powoduje przyśpieszenie i pogłębienie oddechu.
- czynność wydzielniczą nerek Lepsze dokrwienie i dotlenienie organizmu to również sprawniejsze usuwanie zbędnych produktów przemiany materii - gdzie istotną rolę odgrywają właśnie nerki. Co w konsekwencji wpływa na całą gospodarkę wodno - elektrolitową.
- obniżenie napięcia mięśni Szybszy przepływ krwi, prawidłowo dotlenionej, przez pracujące mięśnie przyczynia się do szybszego usuwania metabolitów (związków chemicznych powstających jako reakcja pracujących mięśni), włókna mięśniowe stają się elastyczniejsze, co prowadzi do obniżenie ich napięcia i sprawniejszej pracy.
- zmniejszenie pobudliwości nerwowej oraz wrażliwości receptorowej, przez co działa uspokajająco i przeciwbólowo.
- czynności wydzielnicze wielu gruczołów (szczególnie potowych)
- przyśpieszenie przemiany materii Ciepło przyśpieszając pracę poszczególnych narządów w rezultacie wpływa na szybsze zużycie energii dostarczanej organizmowi.
Ten rozległy wpływ ciepła na organizm ludzki wykorzystywany jest nie tylko w profilaktyce zdrowotnej, ale również w leczeniu wielu schorzeń zwłaszcza w tzw. chorobach cywilizacyjnych jak również w procesie odnowy biologicznej, szczególnie u sportowców.
SAUNY: WSKAZANIA I PRZECIWWSKAZANIA
WSKAZANIA Stosowanie sauny jest jednym z najważniejszych czynników odnowy biologicznej i profilaktyki prozdrowotnej. Oto jej podstawowe działania:
- poprawa wyglądu skóry Dzięki lepszemu ukrwieniu i usunięciu toksyn skóra staję się bardziej elastyczna, ujędrniona, widocznie poprawia się jej koloryt.
- rozluźnienie mięśni Po intensywnych wysiłkach spowodowanych treningiem fizycznym bądź pracą, pobyt w saunie nie tylko rozluźni nasze napięte mięśnie, ale także poprawi krążenie i dotleni organizm, przez co poczujemy się zrelaksowani.
- oczyszczenie ciała Jest związane z poprawą wyglądu skóry, lecz należy o nim osobno wspomnieć, gdyż wydzielający się z nas pot oczyszcza pory organizmu wydalając z nich głębszy brud oraz wspomagając późniejsze oddychanie ciała.
- zwiększenie odporności Skurcz i rozkurcz naczyń krwionośnych (rozgrzanie i schłodzenie organizmu), jakiemu jesteśmy poddawani podczas zabiegu w saunie, zwiększa odporność naszego organizmu na nagłe zmiany temperatur oraz wzmacnia organizm przez poprawę krążenia.
Pośrednio, jako czynnik terapeutyczny, sauna zalecana jest w następujących jednostkach chorobowych:
-przewlekłe schorzenia gośćcowe, łagodzi dolegliwości reumatyczne, - zwyrodnienie stawów, - nadciśnienie tętnicze I i I/II (wczesny stan chorobowy), - stany pourazowe narządu ruchu, - trądzik, - przewlekłe stany zapalne narządów rodnych.
PRZECIWWSKAZANIA Zawsze przed skorzystaniem z sauny należy przede wszystkim skonsultować się z lekarzem. Nie należy korzystać z sauny bez konsultacji w szczególności, jeśli cierpimy na następujące dolegliwości:
- choroby skóry o przebiegu ropnym, z owrzodzeniami, - padaczka i stany psychotyczne, - ostre stany gorączkowe, - skłonność do krwawień, - schorzenia przewlekłe tj. gruźlica, choroba nowotworowa, choroby nerek, wątroby oraz niedokrwistość, - ostre i przewlekłe choroby zakaźne oraz stwierdzone ich nosicielstwo, - ciąża powikłana zatruciem ciążowym lub niedokrwistością,
- zaburzenia wydzielania wewnętrznego, takie jak nadczynność gruczołu tarczowego, obrzęk śluzowaty oraz niedomogi kory nadnerczy, - choroby układu krążenia, w tym stabilna i niestabilna choroba wieńcowa, stany po przebytym zawale mięśnia sercowego, stany po wylewach krwawych, uogólniona miażdżyca, zarostowe schorzenia naczyń krwionośnych oraz zakrzepowe zapalenie żył, - jaskra.
RODZAJE SAUN
Saunę wyróżniają dwa podstawowe czynniki: temperatura i wilgotność. Ich oddziaływanie na człowieka jest bardzo korzystne, o czym można wyczytać na naszych stronach. W zależności od poziomu tych dwóch czynników możemy podzielić sauny na różne rodzaje, typy.
Podstawowy podział, jaki występuje to:
-sauna sucha (fińska, szwedzka) w jej komorze panuje temperatura od 60o C do 120oC a wilgotność jest w zakresie 5%-20% czyli generalnie kąpiel odbywa się w suchym powietrzu (dla porównania - wilgotność w pomieszczeniach mieszkalnych jest rzędu 30-55%). Piec posiada kamienie, polewając które chwilowo zwiększamy wilgotność. Moment polania kamieni wodą zwany jest przez finów "duszą sauny" i uważany za jeden z ważniejszych momentów saunowania.
-sauna parowa to kąpiel w powietrzu o wilgotności rzędu 45% - 55% przy temperaturze od 50oC do 65oC. Technologia budowy takiej sauny jest taka sama jak sauny fińskiej. Jedynie piec, poza zwykła funkcja pieca fińskiego, posiada parownik, który pozwala na osiągnięcie innych parametrów wewnątrz sauny. Piec posiada kamienie, więc można go polewać wodą, można również wykorzystać parownik do stosowania saunowych kąpieli ziołowych czy aromatycznych.
-łaźnia parowa (turecka, hammam) to kąpiel w powietrzu o wilgotności rzędu 95% - 100% przy temperaturze od 43oC do 47oC. Technologia budowy takiej sauny jest zdecydowanie różna od tradycyjnej sauny fińskiej. Ściany w łaźni pokryte mogą być okładziną z płytek ceramicznych lub kamiennych albo wytwarzane są z wysokiej jakości tworzywa sztucznego. Całość konstrukcji powinna być wolnostojąca oraz wodo, a nawet paroszczelna.
-sauna na podczerwień (kabina ciepła, kabina infrared) jest to szczególny rodzaj sauny dzięki zastosowaniu jako źródła ciepła promienników podczerwieni. Emitowane przez nie ciepło wnika bezpośrednio w głąb ciała (do 4 cm). Taki głęboki "masaż termiczny" skóry i mięśni powoduje szereg bardzo pożądanych efektów w naszej fizjologii np. walka z cellulitem, regeneracja powysiłkowa itp.
Spotykamy również: -bania ruska - sauna o konstrukcji drewnianej, takiej jak sauna fińska. Do ogrzewania przeważnie stosuje się piec na drewno, który rozgrzewa leżące na nim kamienie. W bani panuje dość wysoka temperatura, a ponieważ ideą jest obfite polewanie kamieni wodą, także wysoka wilgotność.
-łaźnia sucha szafkowa, tzw. beczka - budową przypomina szafkę, beczkę, gdzie powietrze jest ogrzewane do temperatury 60-80oC. Czas zabiegu to ok. 15-20 min. Różni się od sauny fińskiej tym, że osoba nagrzewa się od szyi w dół. Jednak obecnie coraz częściej sauna ruska kojarzy się z drewnianym pomieszczeniem - sauną fińską, w której występuje wysoka wilgotność.
-sauna mokra - jest to sauna fińska, w której wilgotność przy temperaturze ok.70-90oc wynosi ok.40-20%, którą uzyskujemy skrapiając wodą ( zazwyczaj z dodatkiem olejków zapachowych) kamienie w piecu sauny. Kamienie błyskawicznie parują dając wilgoć do otoczenia. Wiele ciepła z gorących powierzchni drewna i pieca oddziaływuje na skórę w formie promieniowania (podczerwonego).
-Sauna parowo-ziołowa- temperatura w saunie wynosi ok. 45-65oC przy wilgotności 45-65%. Idealne warunki dla większości użytkowników, użytkowników nawet dla małych dzieci. Aby osiągnąć wyżej wymienione warunki należy zastosować piec, który jednocześnie wytwarza parę i ogrzewa powietrze. Przy zastosowaniu ziół i esencji zapachowych można zażywać inhalacji( w niektórych piecach są zainstalowane specjalne miseczki na zioła).
Nagrzewamy saunę... czyli z odpowiednim wyprzedzeniem (ok.30-60 min) włączyć piec i zamknąć drzwi do sauny. Aby szybciej nagrzać saunę można przymknąć otwór wentylacyjny (wylot powietrza) znajdujący się w ścianie sauny na wysokości ok. 60cm nad posadzką. Należy pamiętać o późniejszym jego otwarciu!
Nigdy nie wolno zasłaniać wlotu powietrza do sauny (prostokątny otwór tuż nad posadzką, pod piecem).
Bierzemy prysznic... czyli oczyszczenie skóry, ułatwienie pocenia się i oczywiście higiena.
Wchodzimy do sauny... gdy temperatura na górnej ławce osiągnie wymagany poziom (zależny od indywidualnych upodobań). Do sauny wchodzimy wytarci do sucha i raczej bez metalowych ozdób - mogą parzyć! W saunie zawsze siadamy na ręczniku.
Rozgrzewamy się... przez 5-15min, zwracamy uwagę na klepsydrę, termometr i higrometr!
Schładzamy się... najlepiej gwałtownie: mocny, lodowaty prysznic, głęboka wanna, śnieg. Z tym "gwałtownie" trzeba uważać - powinno się najpierw delikatnie schłodzić okolice serca.
Rozgrzewamy się... przez 10-15min, zwracając uwagę na klepsydrę, higrometr i termometr. Możemy zwiększyć wilgotność: jedna, dwie chochelki wody na rozgrzane kamienie pieca. Zawsze możemy zwiększyć skalę doznań i do wody dodać jakiś aromat (aromaterapia).
Schładzamy się... najlepiej gwałtownie: mocny, lodowaty prysznic, głęboka wanna, śnieg. Pamiętajmy, aby najpierw schłodzić okolice serca!
Wypoczywamy... zasłużony odpoczynek, najlepiej na leżakubujaku, może masaż na leżance, może moczenie nóg w ciepłej wodzie... odprężenie... no chyba że mamy ochotę na jeszcze jeden cykl...
Uzupełniamy straty płynów... woda mineralna, soki (np.: pomidorowy uzupełnia wypocony potas). Nie pijemy napojów alkoholowych!!!
Nie spieszmy się, równie ważne jak termiczne oddziaływanie na nasze ciało jest pełne odprężenie psychiczne. Czas pobytu w saunie tak naprawdę reguluje nie klepsydra tylko nasz organizm!
Pamiętajmy że korzystanie z sauny oprócz tego, że daje nam odprężenie i zdrowie, jest pewnym obciążeniem dla organizmu i powoduje wzrost tętna i ciśnienia. Jeżeli nie mamy pewności co do stanu swojego zdrowia, lub jeżeli mamy wątpliwości co do ubocznych skutków leków, które właśnie zażywamy, skonsultujmy się ze swoim lekarzem PRZED WEJŚCIEM DO SAUNY.
Czym jest Aromasauna?
Aromasauna to rodzaj sauny której działanie terapeutyczne i relaksacyjne jest znacznie szersze i bogatsze niż w saunach klasycznych, gdzie na ciało działa jedyne temperatura i wilgotność powietrza. Aromasauna oddziałuje aż czterema idealnie harmonizującymi czynnikami: temperaturą, wilgotnością powietrza, aromatem olejków i barwą światła.
Oddziaływanie zapachu w saunie
Sauna aromatyczna wykorzystuje efekt oddziaływania zapachu na cały organizm człowieka. Para wodna przesycona substancjami czynnymi zawartymi w olejkach zapachowych, wzmacnia działanie klasycznej suchej sauny fińskiej.
Inhalacje z cytryny, eukaliptusa, lawendy, sosny mają korzystny wpływ na cały układ oddechowy. Aromasauna jest szczególnie wskazana dla osób z nadciśnieniem oraz wrażliwością naczynek krwionośnych, ponieważ temperatura wynosi jedynie 65 C, przy 35% wilgotności powietrza.
Aromasauna oferuje szeroki zakres warunków pracy. Od kąpieli suchej (10% wilgotność) aż do łagodnej sauny ziołowo - parowej o wilgotności 30-40 % i temperaturze 70 C Z własnego doświadczenia możemy tę saunę polecić alergikom. Regularne kąpiele podwyższają znacznie odporność organizmu na szereg alergenów.
Odziaływanie światła w saunie
Dodatkowym czynnikiem, który oddziałuje na organizm w Aromasaunie jest światło gdyż ciało ludzkie odbiera i reaguje także na fale świetlne. Kombinacja bodźców stymuluje organizm i daje znakomite efekty terapetyczne oraz szybką i trwałą poprawę samopoczucia.
Czym są kabiny Infrared?
Jest to odmiana sauny, w której zamiast tradycyjnego pieca zainstalowane są cyrkonowe promienniki podczerwieni. Kabiny z systemem głębokiego wnikania ciepła powstały w latach 60-tych w Japonii, gdzie podjęto badania nad leczniczym wpływem promieni podczerwonych na organizm ludzki.
Promienie podczerwone wysyłane przez panel rozgrzewają ciało pacjenta prawie natychmiast. Idealnym dopełnieniem terapeutycznego działania podczerwieni jest chromaterapia, czyli leczenie kolorem.
Kabiny Infrared zwane także saunami na podczerwień lub saunami niskotemperaturowymi znajdują wszechstronne zastosowanie w medycynie sportowej, gabinetach odnowy, centrach SPA i domach prywatnych.
Zalety zdrowotne -spala kalorie - nawet do 700 kcal podczas 30 minut naświetlania -zwalcza celulit - z ciała uwalniane są niepożądane nadwyżki tłuszczu oraz toksyn -przyczynia się do oczyszczenia i lepszego ukrwienia skóry -poprawia krążenie krwi -działa antydepresyjnie
-rozluźnia i rozgrzewa mięśnie, -przyspiesza ich regenerację -podnosi wydajność układu sercowonaczyniowego -wspomaga leczenie chorób skóry, mięśni, rwy kulszowej, reumatyzmu i artretyzmu
Chromaterapia - leczenie kolorem
Chromaterapia, czyli światłolecznictwo szybko zdobywa w klasycznej medycynie należne jej miejsce. Stwierdzono, bowiem jednoznacznie, że ciało ludzkie odbiera i reaguje na fale świetlne. Nasze oczy odbierają jedynie 20% energii naturalnego światła białego, pozostałe zaś 80% odbiera skóra - będąca prawdziwym "okiem" naszego organizmu.
Opcjonalnie montowany moduł do chromaterapii zawiera panel świetlny oraz wewnętrzny panel regulacyjny z ręcznym wyborem koloru światła.
Czym jest łaźnia parowa?
W Polsce łaźnia parowa często utożsamiana jest z sauną parową. Jednak sauna i łaźnia różnią się znacznie od siebie. To, co je od siebie odróżnia, to zupełnie inna forma i sposób kąpieli oraz konstrukcja i materiał, z którego są zbudowane.
W tradycyjnych saunach parowych wilgotność powietrza nie przekracza 65% a w saunach suchych i mokrych utrzymuje się na poziomie 10-30% przy temperaturach od 50 do 110 C. Natomiast w łaźni parowej temperatura waha się od 40 do 55 C a wilgotność wynosi 100%, która uzyskiwana jest po przez generator pary.
Jak oddziałuje łaźnia na ciało?
Gorąca para z dodatkiem olejków eterycznych inhaluje drogi oddechowe, oczyszcza drogi oddechowe, zatoki i oskrzela, co sprawia, że znacznie łatwiej nam się oddycha. Kąpiel w łaźni działa orzeźwiająco i ma korzystny wpływ na organizm. Kłęby pary przesyconej olejkami eterycznymi penetrują skórę dokładnie ja oczyszczają, nawilżają i regenerują.
Większość osób, które po raz pierwszy odwiedzają łaźnie parową odczuwa prawdziwe odprężenie i wspaniały relaks. Wysoka wilgotność i umiarkowana temperatura stanowią prawdziwy masaż dla ciała obniżając napięcie mięśni
Łaźnie wodne...czyli relaks w beczce.
Pierwsze beczki kąpielowe (hot tub) powstały w XIX wieku na Alasce, gdzie po raz pierwszy połączono balię kąpielową ze zwykłym piecem opalanym drewnem. Wynalazek ten okazał się być nadzwyczaj skuteczny i bardzo ekonomiczny.
Piec jest obsługiwany niczym domowy kominek. Wystarczy kilka polan drewna, aby podgrzać wodę do temperatury 36-43 stopni. Kiedy woda osiągnie pożądaną temperaturę, regulowany wlot powietrza zapewnia kontrolę spalania i cyrkulacji. Naszą beczkę mogą Państwo używać po zabiegach w saunie. Zimna kąpiel w beczce znakomicie hartuje ciało.