Detektor tlenku węgla (czadu) Instrukcja obsługi Ważne! Przed uruchomieniem urządzenia przeczytać uważnie wszystkie zalecenia eksploatacyjne. Niniejszą instrukcję przechowywać starannie, zawiera ona ważne wskazówki producenta. Wprowadzenie Tlenek węgla (CO) jest bezbarwnym, bezwonnym i nie posiadającym smaku gazem. Jest trujący i może szybko spowodować śmiertelne zagrożenie życia. Tlenek węgla powstaje między innymi podczas całkowitych procesów spalania (np. w uszkodzonym kotle grzewczym lub w zatkanym kominie). Ten zasilany bateryjnie detektor czadu został zaprojektowany dla stacjonarnych zastosowań w domach mieszkalnych. Najmniejszą zawartość tlenku węgla wykrywa od razu, ostrzegając zarówno w sposób dźwiękowy (85dB/3m) jak i optyczny (czerwona migająca dioda LED). Elektrochemiczny czujnik może jednak wcześnie wykryć małą ilość gazu tylko w ograniczonym obszarze. Detektor czadu nie może pełnić roli detektora dymu, ognia czy też innego ostrzegacza. Nie wykrywa ani dymu czy wysokiej temperatury ani też innego gazu. Objawy zatrucia tlenkiem węgla Tlenek węgla łączy się z barwnikami czerwonych krwinek uniemożliwiając przez to transport tlenu, co może prowadzić do śmierci poprzez uduszenie. Wysoka zawartość tlenku węgla może w przeciągu kilku minut doprowadzić do śmierci. Typowe objawy zatrucia: niska zawartość tlenku węgla: lekkie bóle głowy, nudności, zmęczenie (objawy grypopodobne) średnia zawartość tlenku węgla: silne bóle głowy, kołatanie serca, wymioty wysoka zawartość tlenku węgla: drgawki, pomieszanie zmysłów, utrata świadomości, zaburzenia rytmu serca Należy zwrócić uwagę, że objawy te u małych dzieci, kobiet w ciąży, osób starszych czy też osób z chorobami dróg oddechowych i serca mogą wystąpić wcześniej i nawet niewielkie obciążenie emisjami tlenku węgla może wywołać uszkodzenia organów u nienarodzonych dzieci. Strona 1 z 7
Środki ostrożności Zasilany gazem sprzęt i urządzenia powinny być instalowane tylko i wyłącznie przez wykwalifikowane osoby. Sprzęt i urządzenia powinny być utrzymane w stanie nie stwierdzającym zarzutów a także należy jej regularnie sprawdzać. Należy zwrócić uwagę na czystość pieców i kominów. Nie należy eksploatować w zamkniętych pomieszczeniach urządzeń, które są przewidziane do użytku na świeżym powietrzu, np. grille, piecyki tarasowe, zewnętrzne urządzenia grzewcze i inne. Wskazówki ostrzegawcze i bezpieczeństwa Należy przestrzegać wymienionych środków ostrożności. Należy zatroszczyć się o możliwie optymalne pokrycie powierzchni mieszkalnej przez detektor czadu. Czujka może wcześnie wykryć małą ilość gazu tylko w ograniczonym obszarze. Detektor czadu należy zainstalować w miejscu ogólnodostępnym podczas eksploatacji (czyszczenie, testowanie, wymiana baterii). Każdy detektor powinien być sprawdzany jeden raz w tygodniu. Nie wolno nigdy przemalowywać, przelakierowywać ani oklejać obudowy detektora. Otwory w obudowie muszą zawsze pozostać wolne, nie mogą być przysłonięte zasłonami itp. Przy ostrzeżeniu o zużyciu baterii należy wymienić wszystkie trzy sztuki. Należy uniemożliwić dzieciom zabawę detektorem jak i bateriami. Nigdy nie należy otwierać obudowy detektora. Detektor należy zaprezentować wszystkim współmieszkańcom, aby dźwięk alarmu był znany i różnił się od innych dźwięków mogących wystąpić w mieszkaniu. Dzieciom i osobom potrzebującym pomocy należy wyjaśnić, do czego niniejszy detektor służy a także objaśnić postępowanie w przypadku wystąpienia alarmu. Detektor należy wymienić najpóźniej po 3 latach od daty produkcji (data produkcji podana jest na szyldzie urządzenia). Postępowanie w przypadku wystąpienia alarmu Natychmiast należy udać się na świeże powietrze lub do szeroko otwartego okna, ewentualnie poinformować współmieszkańców. Zaalarmować straż pożarną/służby ratownicze i postępować według ich wskazówek. Nie należy wchodzić skażony obszar, zanim zawartość tlenku węgla w powietrzu nie osiągnie na bezpiecznej wartości. Tryb alarmu zostaje w tym momencie zakończony i detektor wraca do trybu normalnej pracy. Strona 2 z 7
Należy wykryć źródło tlenku węgla i usunąć je (odpowiednio wg przyczyny np. poprzez specjalistyczną naprawę urządzenia czy czyszczenie komina). Instalacja i uruchomienie Wybór odpowiedniego miejsca montażu Dla optymalnego poziomu bezpieczeństwa detektor tlenku węgla należy zainstalować w każdej sypialni, we wszystkich pomieszczeniach z ogrzewaniem gazowym, piecem, kuchenką gazową czy kominkiem a także w korytarzu na każdej kondygnacji. ( w przypadku instalacji tylko jednej czujki miejsce montażu należy wybrać tak, aby ewentualny alarm był słyszalny we wszystkich pomieszczeniach sypialnych). Detektor czadu należy zamontować możliwie centralnie na wolnej powierzchni. (np. na środku na suficie). W pomieszczeniach z potencjalnym źródłem zagrożenia detektor należy zainstalować w ich pobliżu ( w odstępie ok. 2-3m). Możliwy jest również montaż urządzenia na ścianie (mniej więcej na wysokości oczu), ułatwia on konserwację (czyszczenie, zmiana baterii) oraz szybkie odczytanie informacji kontrolnych (diody LED, wyświetlacz). Należy zwrócić przy tym uwagę szczególnie na wystarczający odstęp od sufitu i wierzchołków pomieszczeń (min. 20cm). Otwory w obudowie detektora muszą w każdym wypadku pozostać wolne i nie mogą być przysłonięte przez zasłony, meble itp. Detektor nie powinien być montowany w bardzo niskich (poniżej 5 C) i bardzo wysokich temperaturach (powyżej 40 C) jak i w wilgotnych, zakurzonych, zabrudzonych i zatłuszczonych pomieszczeniach. Należy unikać bezpośredniej bliskości rur fluorescencyjnych jak i wentylatorów czy innych źródeł przeciągów. Instalacja i uruchomienie Odkręcić płytkę montażową od urządzenia (poprzez lekkie przekręcenie w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara). Zaznaczyć otwory wiertnicze na zaplanowanym miejscu montażu (wykorzystać do tego płytkę montażową jako szablon). Następnie wywiercić odpowiednie otwory (zwrócić przy tym szczególną uwagę, aby nie uszkodzić przy tym żadnych przewodów). Na końcu zamocować płytkę montażową przy użyciu dołączonych kołków i wkrętów. Wyciągnąć paski izolacyjne spomiędzy baterii i biegunów baterii. Detektor potwierdzi uruchomienie sygnałem dźwiękowym, czerwona dioda LED zabłyśnie na krótko, na wyświetlaczu pojawi się na krótko napis "888 PPM". Przekręcić detektor na płytce montażowej zgodnie z ruchem wskazówek zegara, aż zaskoczy. Sprawdzić funkcje detektora poprzez naciśnięcie na przycisk TEST/RESET (dla ochrony słuchu należy zachować odstęp na wyciągnięcie ręki od urządzenia). Strona 3 z 7
Powiadomienia i funkcje Wyświetlacz LCD W normalnym trybie pracy wyświetlacz jest wyłączony. Jeżeli czujnik elektrochemiczny wykryje tlenek węgla, wyświetlacz LCD pokazuje wykrytą zawartość tlenku węgla w ppm. (powiadomienia o wartościach z zakresu 30...999 ppm). Funkcja powiadamiana o najwyższym zmierzonym poziomie Jeżeli w przypadku nieobecności mieszkańców zostanie wykryty tlenek węgla, detektor wraca od razu w tryb normalnej pracy, ponieważ w międzyczasie nie powstaje żadne skażenie tlenkiem węgla oraz zapisuje w pamięci wykrytą wartość szczytową zawartości tlenku węgla. Poprzez naciśnięcie (przez ok. 5 sekund) przycisku TEST/RESET pokazywana jest ewentualnie wartość szczytowa. Poprzez normalne naciśnięcie na przycisk TEST/RESET detektor wraca do trybu normalnej pracy. Zapamiętana wcześniej wartość szczytowa zawartości tlenku węgla zostaje skasowana poprzez naciśnięcie na przycisk TEST/RESET lub przy najbliższej zmianie baterii. Albo też zostaje nadpisana przy ponownym wywołaniu alarmu. Ostrzeżenie o słabych bateriach Przy ustającym zasilaniu bateryjnym detektor zaczyna wydawać dźwięki co 30 sekund, obydwie diody LED migają, a na wyświetlaczu pojawia się napis "Lb" (słaba bateria). Detektor może jeszcze pracować przez ok. 7 dni. Baterie należy wymienić tak szybko, jak to tylko możliwe. Zielona dioda LED Jeżeli zielona dioda LED zamiga na krótko co 30 sekund oznacza to, że detektor funkcjonuje zgodnie z przeznaczeniem. Czerwona dioda LED Czerwona dioda LED zawsze oznacza sygnał alarmowy. Miga przy wywołaniu alarmu wykrycia tlenku węgla albo jeżeli detektor nie jest gotowy do pracy, ponieważ pojemność baterii bliska jest wyczerpaniu. Sygnał dźwiękowy Miganiu czerwonej diody LED towarzyszy zawsze alarmowy sygnał dźwiękowy. Przy wywołaniu alarmu o wykryciu tlenku węgla co 5 sekund rozbrzmiewa sygnał alarmowy o natężeniu 85 db (miga również czerwona dioda LED). Po 4 minutach czasu trwania alarmu alarm rozbrzmiewa dalej, nie osłabiając przy tym głośności, częstotliwość alarmu staje się jednak wolniejsza: zamiast co 5 sekund, sygnał alarmu rozbrzmiewa co minutę. Alarm może zostać wyłączony na kilka minut poprzez naciśnięcie na przycisk TEST/RESET. Alarm zostanie jednak w końcu na nowo wywołany w przypadku Strona 4 z 7
gdy zawartość tlenku węgla nadal będzie oscylować wokół krytycznej wartości. Alarm zostanie automatycznie wyłączony w momencie, gdy niebezpieczeństwo ustąpi. Jeżeli detektor piszczy co ok. 30 sekund (patrz ostrzeżenie o słabych bateriach) pojemność baterii jest bliska wyczerpaniu. Funkcja testowa Detektor należy poddawać kontroli raz na tydzień! Nie należy umieszczać narządów słuchu w bezpośrednim sąsiedztwie detektor, lecz należy zachować odstęp na wyciągnięcie dłoni od urządzenia i dopiero wtedy nacisnąć na krótko przycisk TEST/RESET. Detektor zapiszczy 3 razy, czerwona dioda LED będzie szybko migać, a na wyświetlaczu LCD pojawi się napis "000 PPM". Proces ten powtórzy się jeszcze raz. Następnie detektor przechodzi w stan normalnej pracy, a na wyświetlaczu LCD wygasa napis "000 PPM". Wyłączenie alarmu Silny przeciąg, opary środków rozpuszczających itp. mogą również wywołać alarm, który można wyłączyć przyciskiem TEST/RESET. Funkcję tę należy wykorzystywać tylko wtedy, gdy można jednoznacznie stwierdzić, że wywołanie alarmu nastąpiło przez przypadek. Tabela funkcji Dźwięk Zielona dioda LED Czerwona dioda LED Wyświetlacz LCD Funkcja - miga co 30 sek. wyłączona wygaszony Gotowy: Tryb normalnej pracy piszczy co 30 sek. miga miga Lb Ostrzeżenie o słabych bateriach. (wymienić baterie) piszczy 3 razy wyłączona miga szybko 000 PPM Funkcja testowa - wyłączona wyłączona wygaszony Urządzenie nie funkcjonuje (wymienić baterie, względnie wymienić urządzenie) Strona 5 z 7
dźwięk alarmu co 5 sek; po upływie 4 min. co 1 minutę wyłączona miga szybko np. 100 PPM Wywołanie alarmu (Natychmiast udać się na świeże powietrze. Zaalarmować służby ratunkowe) Kontrola i konserwacja Detektor nalezy utrzymać w czystości. Należy regularnie odkurzać urządzenie w sposób ostrożny, względnie czyścić je lekko zwilżoną, nie kłaczącą ścierką. Nigdy nie używać środków czyszczących zawierających rozpuszczalniki. Nie używać w bezpośredniej bliskości detektora areozoli (np. odświeżaczy powietrza, lakierów do włosów) i innych środków chemicznych (farby, lakiery). Przed remontami oraz pracami porządkowymi z użyciem środków rozpuszczających zdemontować detektor i przechowywać go w zamkniętej plastikowej torebce, aby uniknąć zanieczyszczenia czujników. Wymiana baterii Baterie należy wymienić najpóźniej po upływie jednego roku, względnie natychmiast po usłyszeniu ostrzeżeniach o ich wyczerpaniu. Należy wymienić od razu wszystkie trzy baterie. Należy stosować wyłącznie baterie typu AA/Mignon 1,5V. Zaleca się stosowanie baterii Duracell MN 1500 lub Energizer E91. Należy zwrócić uwagę na prawidłową polaryzację nowych baterii. Detektor potwierdzi to krótkim sygnałem dźwiękowym. Uwaga! Jeżeli jedna z baterii zostanie nieprawidłowo włożona, urządzenie nie będzie funkcjonować. Żywotność nowych baterii wynosi ok. 1 roku. Częste testy funkcjonalności czy wywołania alarmu, jak i bardzo wysokie lub niskie temperatury otoczenia czy też wysoka wilgotność powietrza mogą skrócić czas życia baterii. Po każdej wymianie baterii należy sprawdzać działanie detektora (patrz funkcje testowe). Zużyte baterie należy oddać do odpowiedniego punktu zbiórki - baterie nie należą do śmieci domowych! Dane techniczne Zasilanie: 3x1,5V alkaiczne (AA/Mignon) Kalibracja: zgodnie z normą EN 50291 Natężenie sygnału dźwiękowego: ok. 85 db/3 m Średnica: 125 mm, Wysokość: 33 mm Strona 6 z 7
Żywotność detektora: ok. 3 lata Progi wywołania alarmu zgodnie z normą EN 50291 Zawartość tlenku węgla w pomieszczeniu Wywołanie alarmu po upływie 50 ppm 60-90 minut 100 ppm 10-40 minut 300 ppm 3 minuty Utylizacja Urządzenia elektroniczne jak i zużyte baterie nie należą do odpadów domowych. Zużyte baterie należy oddać do odpowiedniego miejsca zbiórki. Urządzenie należy oddać do komunalnej firmy utylizacyjnej, względnie do specjalnego punktu zbiórki odpadów elektronicznych. Wyłączenie z odpowiedzialności Stabo nie ponosi odpowiedzialności za różnego rodzaju szkody, do których zalicza się same szkody jak i ich następstwa, które wynikają z faktu, że sygnał alarmowy detektora nie został wywołany przy obecności tlenku węgla. Strona 7 z 7