Uwarunkowania organizacyjno prawne funkcjonowania gospodarki turystycznej



Podobne dokumenty
Kujawsko Pomorska Regionalna Organizacja Turystyczna

JEDNOSTKI, ORGANIZACJE I STOWARZYSZENIA KRAJOWE

USTAWA z dnia 25 czerwca 1999 r. o Polskiej Organizacji Turystycznej. Rozdział 1 Przepisy ogólne

UCHWAŁA NR XVII/110/2015 RADY MIEJSKIEJ W NOWYM MIEŚCIE NAD PILICĄ z dnia 29 grudnia 2015 roku

UCHWAŁA NR LIV/385/2010 RADY MIEJSKIEJ W TUCHOWIE. z dnia 27 października 2010 r. w sprawie uchwalenia Statutu Domu Kultury w Tuchowie

Rozwój turystyki - rola ROT i współpraca z LGD

WYDZIAŁ PROMOCJI, SPORTU I TURYSTYKI

Statut Malbork Welcome Center - Centrum Turystyki w Malborku

Szczecin, dnia 16 czerwca 2016 r. Poz UCHWAŁA NR XXIII/199/16 RADY MIEJSKIEJ W GRYFINIE. z dnia 25 maja 2016 r.

Statut. Gminnego Ośrodka Kultury, Sportu i Turystyki w Laskowej. Rozdział I Postanowienia ogólne.

STATUT Teatru Zdrojowego Centrum Kultury i Promocji

Załącznik nr 1 do Uchwały Nr XX/267/08 Rady Miejskiej w Goleniowie z dnia 27 sierpnia 2008 r.

TURYSTYKI DO 2020 ROKU. Warszawa, 17 września 2015 r.

2) 35 otrzymuje brzmienie:

UCHWAŁA Nr. Rady Gminy Kosakowo z dnia.2016 roku

Wieloletni Program Współpracy

Rozdział I Postanowienia ogólne

WYDZIAŁ PROMOCJI, OCHRONY ZDROWIA I SPRAW SPOŁECZNYCH - PZS

pilotażowe staże dla nauczycieli i instruktorów kształcenia zawodowego w przedsiębiorstwach

Działania Ministerstwa Spraw Zagranicznych wspierające samorządowy i obywatelski wymiar polskiej polityki zagranicznej

PROGRAM WSPÓŁPRACY GMINY GNIEW Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI ORAZ PODMIOTAMI, 24 KWIETNIA 2003 ROKU O DZIAŁALNOŚCI POŻYTKU

Uwarunkowania prawne relacji organizacji turystycznych i Jednostek Samorządu Terytorialnego

USTAWA z dnia 25 czerwca 1999 r. o Polskiej Organizacji Turystycznej. Rozdział 1 Przepisy ogólne

Warszawa, dnia 25 września 2018 r. Poz UCHWAŁA NR XLIV RADY GMINY PRZYTYK. z dnia 21 września 2018 r.

IV ZACHODNIOPOMORSKIE FORUM TURYSTYKI

Kraków, dnia 8 stycznia 2016 r. Poz. 178 UCHWAŁA NR XIII/95/2015 RADY GMINY ZIELONKI. z dnia 29 grudnia 2015 roku

UCHWAŁA NR XXIX RADY POWIATU W OPATOWIE. z dnia 22 lutego 2017 r.

PROGRAM WSPÓŁPRACY GMINY GNIEZNO Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI ORAZ PODMIOTAMI WYMIENIONYMI W ART.3 UST.3 USTAWY Z DNIA 24 KWIETNIA 2003R.

U C H W A Ł A N R PROJEKT RADY MIEJSKIEJ W DĄBROWIE TARNOWSKIEJ

STATUT GMINNEJ INSTYTUCJI KULTURY W TRĄBKACH WIELKICH

PIERWSZA LOT w POLSCE. Założycielskie Rejestracja KRS Powstała na podstawie Ustawy o POT i Ustawy o Stowarzyszeniach

Kierunki rozwoju turystyki do 2015 roku, ze szczególnym uwzględnieniem turystyki wiejskiej

STATUT POWIATOWEGO URZĘDU PRACY W SOSNOWCU

UCHWAŁA Nr X/95/2007 Rady Miejskiej w Kalwarii Zebrzydowskiej z dnia 04 października 2007r.

Plan działania załącznik LSR Lata RAZEM Razem

Regulamin Organizacyjny Biura Lokalnej Organizacji Turystycznej KOCIEWIE. I. Postanowienia ogólne

Uchwała Nr XXVII/164/2009 Rady Gminy Łyse z dnia 8 grudnia 2009 r.

Podejmowanie działań stymulujących rozwój turystyki przez instytucje centralne, samorządy i organizacje turystyczne 341[05].Z1.03

UCHWAŁA NR 99/XII/15 RADY GMINY NOWA RUDA. z dnia 24 listopada 2015 r.

Rozdział I Wprowadzenie

Uchwała Nr XXIII /199/08 Rady Powiatu Rawickiego z dnia 20 listopada 2008 roku

Uchwała Nr... - projekt - Rady Gminy w Biesiekierzu z dnia...

PROGRAM WSPÓŁPRACY GMINY WĘGIERSKA GÓRKA Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI ORAZ INNYMI PODMIOTAMI PROWADZACYMI DZIAŁALNOŚĆ POśYTKU PUBLICZNEGO NA ROK 2005

Uchwała Nr Rady Miasta Gdańska. z dnia 4 grudnia 2014 roku

Rozdział I Postanowienia ogólne

STATUT POWIATOWEGO URZĘDU PRACY W SOSNOWCU

Program Współpracy Gminy Gniew

Materiał pomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie:

UCHWAŁA NR XXVII/157/18 RADY GMINY POŚWIĘTNE. z dnia 27 kwietnia 2018 r.

STATUT POWIATOWEGO URZĘDU PRACY W RUDZIE ŚLĄSKIEJ

Tryb oraz termin zgłaszania wszelkich uwagi i opinii został uregulowany w drodze zarządzenia nr AEI z dnia r.

Rola Mazowieckiego Systemu Informacji Przestrzennej w programowaniu i monitorowaniu rozwoju województwa

Instrumenty wsparcia przedsiębiorstw w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego

Wsparcie przedsięwzięć turystycznych z funduszy strukturalnych w latach w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka

UCHWAŁA NR XXXIII/197/09 RADY MIASTA LUBOŃ z dnia 30 lipca 2009r.

publicznego i o wolontariacie (tekst jednolity Dz. U. z 2016 r. poz z późn.zm.) na rok 2019 Rozdział I Postanowienia ogólne

ZARZĄDZENIE NR 31/2013 WÓJTA GMINY RADZYŃ PODLASKI. z dnia 2 października 2013 r.

PROJEKT Załącznik do uchwały nr... Rady Gminy Siedlec z dnia 2017 roku

UCHWAŁA NR XXI/238/2004 Rady Powiatu w Aleksandrowie Kuj. z dnia 29 grudnia 2004r.

Działania DT w zakresie wsparcia agroturystyki. Ewa Pawlak Lewandowska Dyrektor Departamentu Turystyki

KONCEPCJA ZINTEGROWANEGO PRODUKTU TURYSTYCZNEGO GMINY JEDLNIA-LETNISKO W RAMACH MARKI GMINY cz. II.

Kierunki i zadania do Strategii Rozwoju Gminy Zgierz na lata

RADY GMINY CYCÓW. z dnia.

OCENA SKUTKÓW REGULACJI

PROJEKT. Załącznik do Uchwały Nr.. Rady Powiatu w Lipnie

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO

UCHWAŁA NR 447/2017 RADY MIEJSKIEJ W JASTROWIU. z dnia 28 listopada 2017r.

POWIATOWY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA BEZROBOCIU ORAZ AKTYWIZACJI LOKALNEGO RYNKU PRACY

Program współpracy Gminy Pszczółki z organizacjami pozarządowymi i innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego na rok 2019

Uchwała Nr III/. /14 - projekt - Rady Gminy w Biesiekierzu z dnia. grudnia 2014 r.

Strategia Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich na lata (nowelizacja na lata )

PROGRAM WSPÓŁPRACY GMINY SADOWIE

Regionalny Ośrodek Rozwoju Innowacyjności i Społeczeństwa Informacyjnego

Wrocław, dnia 2 września 2013 r. Poz UCHWAŁA NR XXXIV/269/13 RADY MIEJSKIEJ STRONIA ŚLĄSKIEGO. z dnia 26 sierpnia 2013 r.

STATUT POWIATOWEJ I MIEJSKIEJ BIBLIOTEKI PUBLICZNEJ W LWÓWKU ŚLĄSKIM

STATUT ZAKOPIAŃSKIEGO CENTRUM KULTURY W ZAKOPANEM. I. Postanowienia ogólne.

ROZDZIAŁ I POSTANOWIENIA OGÓLNE

UCHWAŁA NR RADY MIEJSKIEJ W GRYFINIE z dnia. w sprawie nadania statutu Ośrodkowi Sportu i Rekreacji w Gryfinie

UCHWAŁA NR X/45/2011 RADY MIEJSKIEJ W MOGIELNICY. z dnia 12 kwietnia 2011 r. w sprawie: utworzenia Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury Sportu i Promocji

Spis treści. Rozdział I Wprowadzenie Rozdział II Postanowienia ogólne Rozdział III Cel główny i cele szczegółowe programu...

Statut Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Emilii Sukertowej-Biedrawiny w Olsztynie

UCHWAŁA XXXI/213/2012

Projekty, zadania Wskaźnik realizacji Termin Odpowiedzialny Partnerzy Budżet

POWIATOWY PROGRAM DZIAŁAŃ NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Z ZAKRESU REHABILITACJI SPOŁECZNEJ, ZAWODOWEJ I ZATRUDNIANIA ORAZ

ROCZNY PROGRAM WSPÓŁPRACY GMINY ZALESIE Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI ORAZ INNYMI PODMIOTAMI PROWADZĄCYMI DZIAŁALNOŚĆ POŻYTKU PUBLICZNEGO NA 2015 ROK

Uchwała Nr XXIII / 283/ 2004 Rady Powiatu Świdnickiego z dnia 01 grudnia 2004 roku

PROGRAM WSPÓŁPRACY GMINY WYRY Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI ORAZ PODMIOTAMI PROWADZĄCYMI DZIAŁALNOŚĆ POŻYTKU PUBLICZNEGO NA 2019 ROK

Uchwała Nr XXXVI/389/13 Rady Gminy Mielno z dnia 28 lutego 2013r.

UCHWAŁA NR XXXIV/214/2010 RADY GMINY PISZCZAC. z dnia 27 października 2010 roku. w sprawie utworzenia i nadania statutu Gminnego Centrum

Warszawa, dnia 26 września 2013 r. Poz. 9819

UCHWAŁA NR LXVIII/341/10 RADY MIEJSKIEJ W IŁŻY. z dnia 08 listopada 2010 r.

KARTA WSPÓŁPRACY GMINY SIEDLEC Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI NA LATA

Uchwała Nr. Rady Gminy Choczewo

MOŻLIWOŚĆ TWORZENIA SPÓŁDZIELNI SOCJALNYCH

Podstawy i formy współpracy międzynarodowej jednostek samorządu terytorialnego w Polsce. prof. dr hab. Bernadetta Nitschke Uniwersytet Zielonogórski

z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 Ustawy

Działania w ramach projektu Od inicjatywy klastrowej do Sopockiego Klastra Turystycznego program wsparcia i rozwoju zostały już rozpoczęte!!!

Załącznik do Uchwały nr 3/2012/W Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia Lokalna Organizacja Turystyczna. Tarnowska Organizacja Turystyczna

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO

Uchwała Nr 2012 Rady Gminy i Miasta Raszków z dnia r.

Transkrypt:

Dr Piotr Gryszel Uwarunkowania organizacyjno prawne funkcjonowania gospodarki turystycznej w Polsce W wielu krajach turystyka traktowana jest jako jeden ze stymulatorów rozwoju całej gospodarki. Rozwój gospodarki turystycznej przyczynia się w znacznym stopniu do wytworzenia produktu krajowego brutto (PKB) i daje około 9% wszystkich miejsc pracy. Tak istotny wpływ gospodarki turystycznej na ogólną kondycję ekonomiczną poszczególnych krajów przyczynia się do tego, że rządy zmuszane są do ujęcia tej dziedziny w określone ramy organizacyjno prawne. W artykule ukazany zostanie model zarządzania gospodarką turystyczną w Polsce, wypracowany po roku 2000, kiedy to utworzono Polską Organizację Turystyczną. Scharakteryzowane będą instytucje i organizacje o zasięgu ogólnopolskim, których działalność ma znaczny wpływ na funkcjonowanie polskiej gospodarki turystycznej. Omówione będą także najważniejsze akty prawne dotyczące turystyki. 1. Zmiany organizacyjno prawne w polskiej gospodarce turystycznej Zmiana organizacji zarządzania polską gospodarką turystyką spowodowana była koniecznością dostosowania naszego prawa do standardów Unii Europejskiej. Rokiem przełomowym był tutaj rok 1997, kiedy to uchwalono ustawę o usługach turystycznych 1. Ustawa ta stała się podstawowym aktem prawnym regulującym funkcjonowanie na rynku podstawowych przedsiębiorstw turystycznych jakimi są biura podróży i obiekty hotelarskie. W swych założeniach ustawa miała na celu ochronę klientów biur podróży przenosząc do polskiego prawa postanowienia Dyrektywy Rady z dnia 13 czerwca 1990 r. w sprawie zorganizowanych podróży, wakacji i wycieczek 2. W rozdziałach 2 i 3 określone zostały wymagania i zasady otwierania i prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na organizacji imprez turystycznych (działalność biur podróży) oraz zasady ochrony i prawa klienta biur podróży. W rozdziale 4 określono wymagania i kwalifikacje jakie powinny spełniać osoby wykonujące zadania przewodnika turystycznego i pilota wycieczek. Szczegółowy zakres szkolenia prze- 1 Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku o usługach turystycznych. Tekst jednolity Dz. U. z 2004 r. Nr 223, poz. 2268, Nr 273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 175, poz. 1462 2 Dyrektywa Rady z dnia 13 czerwca 1990 r. w sprawie zorganizowanych podróży, wakacji i wycieczek 90/314/EWG

wodników turystycznych i pilotów wycieczek oraz zasady przeprowadzania egzaminów i nadawania uprawnień określono w specjalnym rozporządzeniu 3. W rozdziale 5 natomiast określono wymagania w zakresie świadczenia usług hotelarskich dzieląc obiekty noclegowe na dwie grupy - na obiekty hotelarskie i inne obiekty, w których świadczone są usługi hotelarskie. Dla pierwszej grupy stworzono także system kategoryzacji. Szczegółowe wymagania kategoryzacyjne określono w specjalnym rozporządzeniu 4. Kolejnym momentem przełomowym w zmianie systemu zarządzania polską gospodarką turystyczną był moment likwidacji z dniem 31 grudnia 1999 roku Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki i powołaniu od 1 stycznia 2000 roku na mocy ustawy z dnia 25 czerwca 1999 5 Polskiej Organizacji Turystycznej. Tym aktem prawnym utworzono w Polsce, na wzór krajów europejskich, Narodową Organizację Turystyczną (NTO), której głównym celem jest promocja Polski jako kraju atrakcyjnego turystycznie. Dzięki tym działaniom możliwym było oparcie polskiego systemu zarządzania turystyką na dwóch zasadniczych filarach tj. Narodowej Administracji Turystycznej (NTA) i Narodowej Organizacji Turystycznej (NTO). 2. Organizacja turystyki w Polsce 2.1. Narodowa Administracja Turystyczna Poziom Centralny NTA - Ministerstwo Sportu i Turystyki Od 2000 roku ministerstwem właściwym do spraw turystyki było Ministerstwo Gospodarki 6, a w nim Departament Turystyki. Po zmianach dokonanych 23 lipca 2007 roku utworzono Ministerstwo Sportu i Turystyki, które zajmuje się problematyką gospodarki turystycznej do chwili obecnej. Minister 7 wydaje m.in. rozporządzenia wykonawcze do ustawy o usługach turystycznych. 3 Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 17 stycznia 2006 r. w sprawie przewodników turystycznych i pilotów wycieczek (Dz. U. z 2006 r. Nr 15, poz. 104) 4 Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 19 sierpnia 2004 r. w sprawie obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których są świadczone usługi hotelarskie (Dz. U. z 2004 r. Nr 188, poz. 1945 oraz z 2006 r. Nr 5, poz. 29) 5 Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 roku o Polskiej Organizacji Turystycznej. Dz.U. 1999 nr 62, poz. 689 ze zmianami Dz.U. 2000 nr 22, poz. 273 i Dz.U. 2001 nr 22, poz. 249. 6 Od stycznia do czerwca 2000 roku było to Ministerstwo Transportu i Gospodarki Morskiej, następnie od czerwca 2000 roku Ministerstwo Gospodarki i Pracy, Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwo Gospodarki. 7 Obecnie obowiązuje określenie minister właściwy do spraw turystyki.

Podstawową funkcją Departamentu Turystyki jest kształtowanie polityki w zakresie turystyki oraz prowadzenie spraw dotyczących zagospodarowania turystycznego kraju i mechanizmów regulujących rynek turystyczny. Do głównych zadań Departamentu Turystyki należy zaliczyć: - opracowywanie i monitorowanie realizacji programów z zakresu turystyki, - prowadzenie spraw związanych z zagospodarowaniem przestrzennym kraju w zakresie turystyki i wypoczynku, - ocenę funkcjonowania sektora usług turystycznych, - podejmowanie działań mających na celu zwiększenie konkurencyjności polskiej turystyki, - ochronę konsumentów usług turystycznych (w tym prowadzenie centralnego rejestru zezwoleń wydanym organizatorom turystyki), - podejmowanie inicjatyw z zakresu tworzenia korzystnych uregulowań prawnych funkcjonowania gospodarki turystycznej, - nadzór nad Polską Organizacją Turystyczną. Poziom Wojewódzki NTA Urząd Wojewódzki i Urząd Marszałkowski W gestii administracji rządowej kierowanej przez wojewodę znajdują się obecnie skromne kompetencje polegające głównie na zarządzaniu procedurą przyznawania środków finansowych z funduszy europejskich na zadania związane z rozwojem turystyki w regionie. Natomiast od 1 stycznia 2006 roku w zakresie działania marszałka województwa znajdują się m.in. zadania z zakresu turystyki wynikające z zapisów ustawy o usługach turystycznych z dnia 29 sierpnia 1997 r. Do zadań i obowiązków marszałka województwa z zakresu turystyki w ramach NTA należy: a) Kompleksowa kontrola i nadzór nad kształceniem kadr turystycznych przewodników turystycznych i pilotów wycieczek: - wydawanie zezwoleń na organizację kursów przewodników turystycznych i pilotów wycieczek, - egzaminowanie i nadawanie uprawnień przewodników turystycznych i pilotów wycieczek,

- prowadzenie ewidencji przewodników turystycznych i pilotów wycieczek, - kontrola uprawnień przewodników turystycznych i pilotów wycieczek. b) Zaszeregowanie obiektów hotelarskich do poszczególnych rodzajów, nadawanie kategorii, prowadzenie ewidencji i kontroli bazy noclegowej obiektów hotelarskich (hotele, motele, pensjonaty, domy wycieczkowe, schroniska, schroniska młodzieżowe, kempingi). c) Prowadzenie rejestru działalności regulowanej w zakresie organizacji i pośrednictwa w organizacji imprez turystycznych: - dokonywanie wpisów do rejestru organizatorów turystyki, - dokonywanie wpisów do rejestru pośredników turystycznych organizujących imprezy turystyczne na zlecenie klienta, - kontrola poprawności funkcjonowania podmiotów branży turystycznej w zakresie ochrony praw konsumentów usług turystycznych. Część zadań Narodowej Administracji Turystycznej przekazano także w formie zadań własnych samorządom terytorialnym. Do kompetencji gminy z zakresu realizacji zapisów ustawy o usługach turystycznych należy: - prowadzenie ewidencji innych obiektów, w których świadczone są usługi hotelarskie (np. ośrodków wypoczynkowych, domów wczasowych, gościńców, zajazdów, kwater prywatnych itp.) oraz pól biwakowych, - kontrola przestrzegania wymogów przewidzianych dla innych obiektów, w których świadczone są usługi hotelarskie. Do kompetencji powiatu, bezpośrednio związanych z gospodarką turystyczną, z zakresu administracji rządowej należy finansowanie i prowadzenie działalności szkolnych schronisk młodzieżowych. 2.2. Narodowa Organizacja Turystyczna Polska Organizacja Turystyczna (POT)

W odróżnieniu od Narodowej Administracji Turystycznej zadaniem Narodowej Organizacji Turystycznej jest bezpośrednie wspieranie krajowego sektora turystycznego poprzez szeroko rozumianą działalność marketingową i promocyjną. Polska Organizacja Turystyczna rozpoczęła działalność 1 stycznia 2000 roku na podstawie ustawy o Polskiej Organizacji Turystycznej z dnia 25 czerwca 1999 r. Nadzór nad Organizacją sprawuje minister właściwy do spraw turystyki (Ministerstwo Sportu i Turystyki a w nim Departament Turystyki). POT jest wyspecjalizowaną instytucją państwową (państwową osobą prawną) zajmującą się przede wszystkim promocją zagranicznej turystyki przyjazdowej i turystyki krajowej. Do głównych zadań POT należą przede wszystkim: - promocja Polski, jako kraju atrakcyjnego turystycznie, - zapewnianie funkcjonowania i rozwijania polskiego systemu informacji turystycznej w kraju i na świecie, - inicjowanie, opiniowanie i wspomaganie strategicznych planów rozwoju i modernizacji infrastruktury turystycznej, - inspirowanie tworzenia regionalnych i lokalnych organizacji turystycznych. POT współpracuje m.in. z jednostkami samorządu terytorialnego, organizacjami zrzeszającymi przedsiębiorców z dziedziny turystyki oraz stowarzyszeniami działającymi w tej dziedzinie, a także polskimi przedstawicielstwami zagranicznymi - w zakresie zadań wykonywanych za granicą. Swe zadania POT realizuje poprzez: - prowadzenie ośrodków zagranicznych w 14 krajach mających na celu promocję Polski jako kraju atrakcyjnego turystycznie, - organizację wycieczek studyjnych po Polsce dla zagranicznych dziennikarzy i organizatorów turystyki, - uczestnictwo w tarach i wystawach turystycznych, - współpracę z jednostkami samorządu terytorialnego i organizacjami turystycznymi, - pomoc w tworzeniu regionalnych i lokalnych organizacji turystycznych i współpracę z już istniejącymi, - zapewnienie funkcjonowania krajowego systemu informacji turystycznej, - działalność wydawniczą mającą na celu przygotowanie materiałów promocyjnych. Głównym źródłem finansowania POT są:

- dotacje budżetowe ustalane corocznie w ustawie budżetowej, - środki finansowe z prowadzonej działalności gospodarczej obejmującej w szczególności usługi wydawnicze, doradcze, szkoleniowe, informacyjne, wystawiennicze, informatyczne oraz badanie rynku i analizy gospodarcze, - bezzwrotna pomoc zagraniczna, - dobrowolne wpłaty jednostek samorządu terytorialnego, przedsiębiorców oraz organizacji ich zrzeszających, prowadzących działalność gospodarczą w dziedzinie turystyki, rekreacji, sportu i wypoczynku, - darowizny i zapisy, - inne przychody. Regionalne Organizacje Turystyczne Na szczeblach regionalnym i lokalnym za zarządzanie gospodarką turystyczną i jej promocję odpowiedzialne są regionalne i lokalne organizacje turystyczne. Ich tworzenie jest wynikiem decentralizacji zarządzania turystyką w Polsce oraz zmian przepisów dotyczących tego sektora gospodarki w tym uchwalenia ustawy o Polskiej Organizacji Turystycznej 8. Regionalne Organizacje Turystyczne stanowią forum współpracy samorządów terytorialnych, zawodowych organizacji branżowych i podmiotów gospodarczych działających w turystyce. Tworzy się je w celu zapewnienia profesjonalnej promocji turystycznej regionu. Powstają one w wyniku suwerennej decyzji wszystkich, zainteresowanych rozwojem i promocją turystyki podmiotów w regionie. Łącząc różne podmioty, doświadczenia i interesy oraz będąc priorytetowym instrumentem władz samorządowych, zapewniają one bardziej skuteczną i skoordynowaną promocję oraz możliwość prowadzenia rzetelnego systemu informacji turystycznej w regionie. Umożliwiają także włączenie podmiotów gospodarczych funkcjonujących na rynku turystycznym do finansowania promocji turystycznej regionu oraz współfinansowania systemu informacji turystycznej a także pozyskiwanie środków zewnętrznych na ten cel, np. z funduszy pomocowych Unii Europejskiej. Członkami Regionalnej Organizacji Turystycznej, jako organizacji współpracy samorządu terytorialnego i lokalnej branży turystycznej, są: - samorząd województwa, 8 Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 roku o Polskiej Organizacji Turystycznej. Dz.U. 1999 nr 62, poz. 689 ze zmianami Dz.U. 2000 nr 22, poz. 273 i Dz.U. 2001 nr 22, poz. 249.

- stowarzyszenia gmin lub ich związki, powiaty, atrakcyjne turystycznie gminy, a docelowo także lokalne organizacje turystyczne, - przedstawiciele lokalnej branży turystycznej w postaci organizacji zrzeszających przedsiębiorców z dziedziny turystyki, samorządu gospodarczego i zawodowego oraz stowarzyszeń turystycznych, - inne zainteresowane rozwojem turystyki w województwie podmioty. Do zadań ROT należy m.in.: - skoordynowanie działań promocyjnych w województwie, - stworzenie regionalnego systemu informacji turystycznej w celu zapewnienia kompleksowej informacji o województwie w oparciu o lokalne punkty IT oraz włączenie w krajowe rozwiązania systemu informacji turystycznej, - promocja walorów turystycznych regionu w kraju i za granicą, - stymulowanie tworzenia i rozwoju produktu turystycznego w regionie, oraz inne zadania mające mniejsze znaczenie dla funkcjonowania systemu informacji turystycznej, - inspirowanie i pomoc przy tworzeniu Lokalnych Organizacji Turystycznych w regionie, - inicjowanie, opiniowanie i wspomaganie planów rozwoju i modernizacji infrastruktury turystycznej, - doskonalenie kadr dla potrzeb turystyki, - prowadzenie badań i analiz marketingowych w dziedzinie turystyki. Samorząd wojewódzki Samorząd gminny REGIONALNA ORGANIZACJA TURYSTYCZNA Samorząd powiatowy Stowarzyszenia, związki izby gospodarcze Znaczące podmioty gospodarcze działające w turystyce Lokalne Organizacje Turystyczne Rys. 1. Struktura organizacyjna Regionalnej Organizacji Turystycznej. Źródło: Opracowanie własne Lokalne Organizacje Turystyczne Na szczeblu lokalnym obejmującym poziom powiatu, gminy, obszaru atrakcyjnego turystycznie zarządzaniem turystyką oraz jej promocją zajmować się powinny Lokalne Organizacje Turystyczne (LOT), będące mniejszymi organizacjami współpracy jednostek samorządu

terytorialnego (gmin, powiatów) i lokalnej branży turystycznej, tworzonymi w obrębie obszaru atrakcyjnego turystycznie. Członkami LOT są: - gminy, - powiaty, - przedstawiciele lokalnej branży turystycznej (hotelarzy, właścicieli biur podróży, restauratorów, zarządców atrakcji turystycznych i in.), - inne zainteresowane rozwojem turystyki podmioty. Podstawowym zadaniem LOT jest integracja społeczności lokalnej, głównie jednostek samorządu terytorialnego i branży turystycznej oraz: - tworzenie pozytywnego wizerunku turystycznego tzw. małej ojczyzny, - tworzenie i rozwój produktu turystycznego wokół lokalnych atrakcji turystycznych, - promocja lokalnych produktów i atrakcji turystycznych, - gromadzenie i aktualizacja informacji o atrakcjach i produktach turystycznych, - utrzymywanie i prowadzenie lokalnych punktów informacji turystycznej. Po nowelizacji ustawy o Polskiej Organizacji Turystycznej z dnia 16 lutego 2001 roku 9 regionalne i lokalne organizacje turystyczne działają w oparciu o Prawo o stowarzyszeniach 10. Wybór takiej właśnie formy działalności zapewnia między innymi: - równoprawny udział wszystkich członków w podejmowaniu decyzji bez względu na wielkość wniesionego udziału w postaci zapłaconej składki członkowskiej, - możliwość nie komercyjnej działalności, z jednoczesną możliwością prowadzenia działalności gospodarczej, z której dochodów może być finansowana działalność statutowa organizacji, - niższe obciążenia podatkowe, niż przy działalności prowadzonej w formie, np. spółki prawa handlowego, - możliwość przystąpienia do organizacji na zasadzie członka wspierającego bez konieczności opłacania składki członkowskiej, posiadając równocześnie głos doradczy, - możliwość ubiegania się o dotacje bez wymogu udziału w przetargu, 9 Ustawa z dnia 16 lutego 2001 roku o zmianie ustawy o Polskiej Organizacji Turystycznej. Dz.U. 2001 nr 22, poz. 249. 10 Ustawa z 7 kwietnia 1989r. Prawo o stowarzyszeniach. Dz.U 1989 nr 20, poz. 104 z późniejszymi zmianami.

- możliwość ubiegania się o środki z programów i funduszy Unii Europejskiej, co jest szczególnie ważne w przypadku ograniczonych środków finansowych na promocję i działalność turystyczną w budżetach samorządowych, czy budżecie centralnym. Podmioty gospodarcze działające w regione związane z bezpośrednią i pośrednią gospodarką turystyczną Samorząd gminny LOKALNA ORGANIZACJA TURYSTYCZNA Samorząd powiatowy Stowarzyszenia, związki izby gospodarcze oraz inne instywucje zainteresowane rozwojem turystyki Rys. 2. Struktura organizacyjna Lokalnej Organizacji Turystycznej. Źródło: Opracowanie własne 2.3. Zadania samorządu terytorialnego w dziedzinie turystyki Polski samorząd terytorialny został reaktywowany w roku 1990 na mocy ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym. W 1999 roku przeprowadzono reformę podziału administracyjnego kraju, w wyniku której powstał samorząd terytorialny na szczeblu powiatowym i wojewódzkim. Analizując szczegółowe zapisy aktów prawnych dotyczących funkcjonowania samorządu terytorialnego w Polsce zadania dotyczące funkcjonowania turystyki na ich terenie dość często nie są wymieniane bezpośrednio. Można jednak w sposób pośredni wskazać zadania poszczególnych szczebli samorządu terytorialnego dotyczące funkcjonowania turystyki. Samorząd wojewódzki Do podstawowych zadań samorządu wojewódzkiego (marszałka województwa) należy: - wpływanie, za pomocą rozmaitych instrumentów, na rozwój gospodarczy i społeczny województwa (w tym należy rozumieć także rozwój gospodarki turystycznej), - określanie strategii rozwoju województwa (w tym określenie miejsca turystyki w polityce gospodarczej województwa)

- pozyskiwanie i łączenie środków finansowych publicznych i prywatnych - na realizację określonych zadań (w tym turystycznych), - podejmowanie czynności promocyjnych służących rozwojowi województwa (w tym promocji turystycznej). Jako szczegółowe zadania samorządu wojewódzkiego z dziedziny turystyki należy wymienić: - prowadzenie instytucji kultury fizycznej i wypoczynku mających charakter regionalny, - koordynację działań i finansowe wspieranie jednostek kultury fizycznej, sportu i turystyki o zasięgu wojewódzkim oraz wojewódzkich organizacji sportowych i turystycznych, - współdziałanie w zakresie rozwoju turystyki kreowanie nowych produktów turystycznych i promocji potencjału turystycznego poprzez m.in. udział samorządu województwa w Regionalnej Organizacji Turystycznej, - koordynację i rozwój sieci informacji turystycznej w województwie, - współpracę z instytucjami zajmującymi się turystyką na szczeblu krajowym, wojewódzkim, powiatowym i gminnym, - opiniowanie planów zagospodarowania przestrzennego województwa w obiekty sportowe, rekreacyjne i turystyczne. Samorząd powiatowy Zadania samorządu powiatowego związane są bezpośrednio z zaspokojeniem potrzeb ludności. Może on prowadzić tylko działania ze sfery użyteczności publicznej bez możliwości prowadzenia działalności gospodarczej o charakterze zarobkowym. Zadania samorządu powiatowego dotyczą m.in. infrastruktury technicznej i społecznej wykraczającej poza granice gmin. Dla turystyki szczególne znaczenie mają: transport i drogi publiczne, gospodarka nieruchomościami, zagospodarowanie przestrzenne i nadzór budowlany, gospodarka wodna. Ustawa o samorządzie powiatowym wśród zadań dotyczących infrastruktury społecznej wymienia wprost zadania z zakresu turystyki. Jako zadania szczegółowe samorządu powiatowego dotyczące turystyki należy wymienić: - prowadzenie instytucji kultury fizycznej, turystyki i wypoczynku działających na terenie powiatu, - ewidencję i nadzór nad działalnością oraz dofinansowanie stowarzyszeń kultury fizycznej, związków sportowych i stowarzyszeń turystycznych mających siedzibę na terenie powiatu,

- wspieranie finansowe organizacji imprez sportowych, rekreacyjnych i turystycznych wysokiej rangi, odbywających się na terenie powiatu, - współdziałanie w zakresie planowania rozwoju przestrzennego i zagospodarowania terenu w obiekty sportowe, rekreacyjne i turystyczne, - koordynację działań i wspieranie ratownictwa wodnego i górskiego, - wspieranie organizacyjne i finansowe stowarzyszeń i organizacji turystycznych działających na obszarze powiatu, - promocję i współdziałanie w zakresie rozwoju turystyki kwalifikowanej i innych form aktywnej turystyki w powiecie, - współpraca w zakresie promocji rozwoju turystyki w powiecie ze szczególnym uwzględnieniem współpracy z Regionalnymi i Lokalnymi Organizacjami Turystycznymi. Samorząd gminny Sprawy turystyki stały się od 2001 roku zadaniem własnym samorządów gminnych. Wśród szczegółowych zadań samorządów gminnych z zakresu turystyki należy wymienić: - utrzymanie, modernizację i rozbudowę obiektów i urządzeń sportowych i turystycznych na terenie gminy, - tworzenie korzystnych warunków podejmowania działalności gospodarczej w sferze turystyki na terenie gminy, - prowadzenie instytucji kultury fizycznej, turystyki i wypoczynku działających na terenie gminy, - dofinansowanie stowarzyszeń kultury fizycznej, związków sportowych i stowarzyszeń turystycznych mających siedzibę na terenie gminy, - wspieranie finansowe organizacji imprez sportowych, rekreacyjnych i turystycznych odbywających się na terenie gminy, - planowanie rozwoju przestrzennego i zagospodarowania terenu w obiekty sportowe, rekreacyjne i turystyczne, - wspieranie organizacyjne i finansowe stowarzyszeń i organizacji turystycznych działających na terenie gminy, - promocję walorów turystycznych gminy - współpracę z Regionalnymi i Lokalnymi Organizacjami Turystycznymi, - prowadzenie punktów informacji turystycznej, - działania na rzecz rozwoju agroturystyki,

- działania na rzecz wychowania dla turystyki. Samorządy gminne mogą dodatkowo tworzyć komunalne związki i stowarzyszenia międzygminne mające na celu ogólny rozwój całego obszaru w tym także poprzez turystykę. ORGANIZACJA TURYSTYKI W POLSCE

SEJM Funkcja ustawodawcza NARODOWA ADMINISTRACJA TURYSTYCZNA NARODOWA ORGANIZACJA TURYSTYCZNA SAMORZĄD TERYTORIALNY MINISTERSTWO SPORTU I TURYSTYKI, DEPARTAMENT TURYSTYKI kształtuje politykę w zakresie turystyki oraz prowadzi sprawy dotyczące zagospodarowania turystycznego kraju i mechanizmów regulujących rynek turystyczny. Minister wydaje rozporządzenia wykonawcze do ustawy o usługach turystycznych. POLSKA ORGANIZACJA TURYSTYCZNA - promocja Polski, jako kraju atrakcyjnego turystycznie, - zapewnianie funkcjonowania i rozwijania polskiego systemu informacji turystycznej w kraju i na świecie, - inicjowanie, opiniowanie i wspomaganie strategicznych planów rozwoju i modernizacji infrastruktury turystycznej, - inspirowanie tworzenia regionalnych i lokalnych organizacji turystycznych SAMORZĄD WOJEWÓDZKI - wpływanie na rozwój gospodarczy i społeczny województwa (w tym rozwój gospodarki turystycznej), - określanie strategii rozwoju województwa (w tym określenie miejsca turystyki w polityce gospodarczej województwa) - pozyskiwanie i łączenie środków finansowych publicznych i prywatnych - na realizację określonych zadań (w tym turystycznych), - promocja województwa URZĄD WOJEWÓDZKI Podział środków europejskich na turystykę URZĄD MARSZAŁKOWSKI zadania z zakresu turystyki wynikające z zapisów ustawy o usługach turystycznych GMINA zadania z zakresu turystyki wynikające z zapisów ustawy o usługach turystycznych ewidencja innych obiektów, w których świadczone są usługi hotelarskie REGIONALNE ORGANIZACJE TURYSTYCZNE Zadania regionalne z zakresu promocji regionu, doskonalenia kadr turystycznych, tworzenia produktu turystycznego, informacji turystycznej LOKALNE ORGANIZACJE TURYSTYCZNE Zadania lokalne z zakresu tworzenia i rozwoju produktu turystycznego wokół lokalnych atrakcji turystycznych, promocji lokalnych produktów i atrakcji turystycznych, utrzymania i prowadzenia lokalnych punktów informacji turystycznej. SAMORZĄD POWIATOWY Dbałość o korzystne warunki funkcjonowania i rozwoju turystyki na terenie powiatu, inicjowanie tworzenia LOT i współpraca z ROT SAMORZĄD GMINNY Dbałość o korzystne warunki funkcjonowania i rozwoju turystyki na terenie gminy, inicjowanie tworzenia LOT i współpraca z ROT, prowadzenie punktów IT, tworzenie związków międzygminnych Rys. 1. Organizacja Turystyki w Polsce. Źródło: Opracowanie własne