Energia wiatru a ochrona wartości kulturowych i przyrodniczych na przykładzie województwa kujawsko pomorskiego Górzno 9-10 grudnia 2010 r.
Zawartość opracowania 1. Wprowadzenie 2. Założenia metodyczne 3. Powiązania z dokumentami programowymi i strategicznymi poziomu wspólnotowego, krajowego i regionalnego 4. Zasoby i wykorzystanie energii odnawialnej w województwie kujawsko-pomorskim 4.1 ocena zasobów wodnych, istniejące elektrownie wodne, możliwości wykorzystania rzek dla produkcji energii 4.2 ocena zasobów energii wiatrowej, istniejące elektrownie wiatrowe 4.3 ocena zasobów energii słonecznej, istniejące instalacje wykorzystujące promieniowanie słoneczne 4.4 zasoby wód geotermalnych z analizą przydatności na cele energetyczne, wykorzystanie wód geotermalnych do celów energetycznych 4.5 zasoby biomasy, możliwości upraw roślin dla celów energetycznych, obszary preferowane dla rozwoju energetyki na bazie biomasy 4.6 zasoby i źródła biogazu, możliwości i ograniczenia wykorzystywania biogazu, istniejące instalacje biogazowe w województwie 5. Obszary ograniczenia rozwoju odnawialnych źródeł energii w województwie kujawsko-pomorskim 6. Instytucje wspierające rozwój odnawialnych źródeł energii 7. Wnioski dotyczące perspektyw i możliwości rozwoju odnawialnych źródeł energii w województwie kujawsko-pomorskim 8. Materiały źródłowe
ENERGETYKA WIATROWA OCENA POTENCJAŁU STAN ISTNIEJĄCY
Energetyka wiatrowa
Energetyka wiatrowa Nowe Tuchola Kamień Krajeński Łasin Sępólno Krajeńskie Świecie GRUDZIĄDZ Jabłonowo Pomorskie Więcbork Radzyń Chełmiński Chełmno Koronowo Mrocza Nakło n/notecią BYDGOSZCZ Chełmża Wąbrzeźno Kowalewo Pomorskie Brodnica Górzno Solec Kujawski TORUŃ Golub Dobrzyń Rypin Kcynia Szubin Łabiszyn Żnin Barcin Pakość Gniewkowo Ciechocinek Aleksandrów Kujawski Nieszawa Lipno Skępe Janowiec Wielkopolski Janikowo Inowrocław Mogilno Strzelno Kruszwica Radziejów WŁOCŁAWEK Dobrzyń n/wisłą Brześć Kujawski Piotrków Kujawski Lubraniec Kowal Izbica Kujawska Chodecz Lubień Kujawski
Bardzo korzystne uwarunkowania dla rozwoju energetyki wiatrowej W woj. kujawsko-pomorskim ok. 30 % powierzchni charakteryzuje się najlepszymi warunkami wiatrowymi (1500-2000 kwh/m 2 /rok), po terenach nadmorskich, są to najlepsze warunki w kraju. Jest to przede wszystkim południowo-wschodnia część województwa. Potencjał rynkowy (realny do uzyskania) oszacowano na poziomie produkcji energii rzędu 9 421 513, 8 MWh/rok = 9,4 TWh/rok pokryłoby to całości zapotrzebowanie na energię elektryczną województwa
Energetyka wiatrowa Tuchola Śliwice Warlubie Osie Cekcyn Nowe Istniejące i projektowane elektrownie wiatrowe WOJ. POMORSKIE wg mocy zainstalowanej w 2009r. Kęsowo Kamień Krajeński Gostycyn Sępólno Krajeńskie Więcbork Sośno Mrocza Sadki Kcynia Szubin Rogowo Lniano Lubiewo Drzycim Bukowiec Świekatowo Pruszcz Koronowo Osielsko Dąbrowa Chełmińska Stolno Dobrcz Kijewo Królewskie Papowo Biskupie Sicienko Unisław BYDGOSZCZ Nakło n/notecią Białe Błota Solec Kujawski Łubianka Zławieś Wielka Łysomice Nowa Wieś Wielka Łabiszyn Wielka Nieszawka Złotniki Kuj. Rojewo Gniewkowo Barcin Żnin Pakość Gąsawa Janowiec Wielkopolski Janikowo Dąbrowa Mogilno Strzelno Inowrocław Rogóźno WOJ. WARMIŃSKO-MAZURSKIE Łasin Jeżewo Dragacz Gruta Świecie Chełmno TORUŃ Płużnica Książki Lisewo Chełmża Lubicz Ciechocin Obrowo Ciechocinek Czernikowo Raciążek Nieszawa Świecie n/osą Jabłonowo Pomorskie Dębowa Łąka Zbiczno Brzozie Bobrowo Radomin Brzuze Skrwilno Zbójno Rogowo Chrostkowo Kikół Koneck Waganiec Bobrowniki Dąbrowa Biskupia Lubanie Wielgie Tłuchowo Zakrzewo Bądkowo Fabianki Kruszwica Dobre Osięciny GRUDZIĄDZ Radzyń Chełmiński Wąbrzeźno Aleksandrów Kujawski Radziejów Osiek Kowalewo Pomorskie Wąpielsk Golub Dobrzyń Lipno WŁOCŁAWEK Bytoń WOJ. WIELKOPOLSKIE Piotrków Kujawski Lubraniec Kowal Jeziora Wielkie Choceń Baruchowo Topólka Boniewo Chodecz Lubień Kujawski Izbica Kujawska WOJ. ŁÓDZKIE Brodnica Rypin Dobrzyń n/wisłą Brześć Kujawski Bartniczka Górzno Świedziebnia WOJ. MAZOWIECKIE Skępe Legenda: Elektrownie istniejące poniżej 2000 kw 2000 kw - 5000 kw powyżej 5000 kw brak danych o mocy Elektrownie projektowane poniżej 2000 kw 2000 kw - 5000 kw powyżej 5000 kw brak danych o mocy Źródło: Ankieta dotycząca ustalenia oraz możliwości wykorzystania Odnawialnych Źródeł Energii (OZE) na terenie województwa kujawsko-pomorskiego, 2009 r.
Energetyka wiatrowa bariery, ograniczenia rozwoju Ograniczenia przestrzenne Ograniczenia infrastrukturalne Konkurencja o przestrzeń Ochrona przyrody Ochrona krajobrazu kulturowego
Energetyka wiatrowa obszary ograniczeń rozwoju
Energetyka wiatrowa obszary ograniczeń rozwoju Obszary Natura 2000
Energetyka wiatrowa obszary ograniczeń rozwoju Obszary Natura 2000 Obszary chronionego krajobrazu Parki krajobrazowe
Energetyka wiatrowa obszary ograniczeń rozwoju Obszary Natura 2000 Obszary chronionego krajobrazu Parki krajobrazowe Obszary o wysokim potencjale kulturotwórczym proponowane parki kulturowe
Energetyka wiatrowa obszary ograniczeń rozwoju Obszary wskazane do wyłączenia z lokalizacji elektrowni wiatrowych dla ochrony wysokich walorów przyrodniczych i krajobrazowych oraz kluczowych elementów struktury osadniczej
Energetyka wiatrowa obszary ograniczeń rozwoju Strefy buforowe od największych rzek województwa dla ochrony tras przelotów ptaków Obszary wskazane do wyłączenia z lokalizacji elektrowni wiatrowych dla ochrony wysokich walorów przyrodniczych i krajobrazowych
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa kujawsko-pomorskiego Odnawialne źródła energii - kierunki zagospodarowania przestrzennego (projekt zapisu) rozwój energetycznych systemów rozproszonych w oparciu o źródła odnawialne, przede wszystkim biomasę, hydroenergetykę, geotermię niskotemperaturową oraz energię słoneczną, rozwój energetyki wiatrowej na terenach o dużych zasobach energii wiatru, przede wszystkim w południowo-wschodniej części województwa, przy zachowaniu wymogów ochrony środowiska przyrodniczego, kulturowego, walorów krajobrazowych oraz wymóg planistycznych: tylko na terenach objętych miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego, rozwój zawodowych systemów energetycznych opartych na dostępnych źródłach biogazu, rozwój zintegrowanych systemów energetycznych z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii, rozwój kogeneracyjnych systemów energetycznych (jednoczesne wytwarzanie ciepła i energii elektrycznej) z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii
Energetyka wiatrowa obszary ograniczeń rozwoju Przy lokalizacji dużych elektrowni wiatrowych dodatkowo zaleca się uwzględniać następujące strefy buforowe: dla ochrony tras przelotów ptaków: ok. 10 km od rzeki Wisły (w obie strony o osi rzeki) ok. 8 km od rzek: Brdy i Drwęcy (w obie strony od osi rzek) ok. 6 km od rzeki Noteci i Kanału Bydgoskiego (w obie strony od osi cieków) co najmniej 3 km od granic obszarów specjalnej ochrony ptaków (OSO) oraz specjalnych obszarów ochrony siedlisk (SOO) wyznaczonych w ramach Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 co najmniej 3 długości średnicy łopat elektrowni wiatrowej od linii kolejowych, dróg krajowych, wojewódzkich, powiatowych oraz od linii elektroenergetycznych wysokich napięć co najmniej 1000 m od budynków mieszkalnych jednorodzinnych, budynków mieszkalnych jednorodzinnych w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej oraz budynków mieszkalnych wielorodzinnych, użyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego
Bardzo intensywny rozwój energetyki wiatrowej w latach 2007-2009 W województwie kujawsko-pomorskim w elektrowniach wiatrowych zainstalowane jest 105 745 kw mocy, co daje produkcję energii elektrycznej rzędu 230 947 MWh/rok. Województwo obecnie wykorzystuje ok. 2,4 % swojego potencjału rynkowego. Licząc istniejącą i projektowaną moc w województwie kujawsko-pomorskim działać będzie 315 elektrowni wiatrowych zdolnych do produkcji 391 252,7 MWh/rok wykorzystując w ten sposób 4,1 % potencjału. W latach 2007 2010, moc elektrowni wiatrowych wzrośnie czterokrotnie.
Rozwój energetyki wiatrowej w latach 1995-2009 Legenda: gminy, które stanowią obszar lokalizowania elektrowni wiatrowych od roku 1995 gminy, które stanowią obszar lokalizowania elektrowni wiatrowych od roku 2009 Źródło: Ankiety do gmin Departamentu Infrastruktury Urzędu Marszałkow skiego w Toruniu, 2008 r., Ankieta dotycząca ustalenia oraz możliw ości w ykorzystania Odnawialnych Źródeł Energii (OZE) na terenie województwa kujawsko-pomorskiego, 2009 r.
Rozwój energetyki wiatrowej w latach 1995-2009 Legenda: gminy, które stanowią obszar lokalizowania elektrowni wiatrowych od roku 1995 gminy, które stanowią obszar lokalizowania elektrowni wiatrowych od roku 2009 Źródło: Ankiety do gmin Departamentu Infrastruktury Urzędu Marszałkow skiego w Toruniu, 2008 r., Ankieta dotycząca ustalenia oraz możliw ości w ykorzystania Odnawialnych Źródeł Energii (OZE) na terenie województwa kujawsko-pomorskiego, 2009 r.
Studium przypadku: Radzyń Chełmiński przewidywany rozwój energetyki wiatrowej (plany miejscowe)
Brodnica katastrofa budowlana 27.09.2010 r. Zachowanie stref bezpieczeństwa od dróg, linii kolejowych i linii elektroenergetycznych
Perspektywy i możliwości rozwoju odnawialnych źródeł energii w województwie kujawsko-pomorskim Największy rynkowy potencjał energetyczny wśród odnawialnych źródeł energii w województwie daje bardzo duże możliwości rozwoju energetyki wiatrowej Gwałtowna i niekontrolowana ekspansja energetyki wiatrowej może rodzić wiele negatywnych konsekwencji, m.in.: konflikty związane z ochroną przyrody, krajobrazu kulturowego, ograniczenia wielofunkcyjności terenów, opór społeczności lokalnych, problemy ze stanem sieci elektroenergetycznych itd. Obserwowane tempo rozwoju energetyki wiatrowej oraz bardzo duży potencjał rynkowy wskazują, że na obszarze województwa kujawsko-pomorskiego mogą występować problemy ze znacznym i trwałym zakłóceniem krajobrazu.
Podsumowanie Województwo kujawsko-pomorskie posiada duże możliwości rozwoju odnawialnych źródeł energii, jednak nie we wszystkich rodzajach OZE potencjał rynkowy jest na tyle znaczny, by mógł w sposób widoczny wpłynąć na bilans energetyczny regionu. Ewentualny rozwój energetyki wiatrowej w systemach zawodowych powinien w większym stopniu uwzględniać walory przyrodnicze i krajobrazowe.
Dziękuję za uwagę xxxxxxxxxxxxxxxxx