Student/Registration Number Centre Number 2003 PUBLIC EXAMINATION Polish Continuers Level Tuesday 21 October: 2 p.m. Eastern Standard Time Reading Time: 10 minutes Working Time: 2 hours and 50 minutes You have 10 minutes to read all the papers and to familiarise yourself with the requirements of the questions. You may not write during this time. Monolingual and/or bilingual printed dictionaries may be used. Section 1: Listening and Responding (30 marks) Instructions to Students 1. Allow approximately 50 minutes for Section 1. 2. Write all your answers to the questions in Section 1 in this booklet in blue or black ink or ball-point pen. Space is provided for you to make notes. 3. You must answer ALL questions in Part A and Part B. 4. Answer Part A in ENGLISH and Part B in POLISH. 5. Write your student/registration number and the centre number (if required) on the front cover of this booklet. 6. All question booklets will be collected at the end of the examination. This examination is used for the HSC (New South Wales), the NTCE (Northern Territory), the SACE (South Australia), the TCE (Tasmania), the VCE (Victoria), and the WACE (Western Australia). Senior Secondary Assessment Board of South Australia 2003
Part A (Questions 1 4) (20 marks) When judging performance in this part, the examiner(s) will take into account the extent to which the student demonstrates the capacity to: understand general and specific aspects of texts by identifying and analysing information and convey the information accurately and appropriately. You will hear FOUR texts. Each text will be played twice. There will be a short break between the first and second playings in which you may make notes. Listen carefully to each text and then answer the questions in ENGLISH. Marks Text 1 1. (a) Why is this announcement being made? 1 You may make notes in this space. (b) Which season of the year is it? How do you know? Give details. 3 (c) Why are they unable to find out the name of the child? 1 Text 2 2. Fill in the blank boxes in the table below. 6 Day Saturday Kind of Wind Temperature precipitation Direction Strength Minimum Maximum Cloud cover Sunday 2
Marks Text 3 3. (a) Compare the features of the two available rooms. 2 You may make notes in this space. (b) How is one able to obtain a discount? 1 Text 4 4. (a) Tick the box that corresponds to the correct answer. 1 The kettle thermos keeps water hot for: 15 minutes a few minutes more than 10 hours 1 hour. (b) According to the department store, what are two selling points of 2 this item? (c) Would the way that language is used in this text encourage people 3 to buy the product? Give reasons for your answer. 3 PLEASE TURN OVER
Part B (Questions 5 6) (10 marks) When judging performance in this part, the examiner(s) will take into account the extent to which the student demonstrates the capacity to: understand general and specific aspects of texts by identifying and analysing information; convey the information accurately and appropriately. You will hear TWO texts, one relating to Question 5 and one relating to Question 6. Each text will be played twice. There will be a short break between the first and second playings in which you may make notes. Listen carefully to each text and then answer the questions in POLISH. Marks Text 5 5. (a) Give one reason why the new film version of In Desert and 1 Forest sounds superior to the original version. Podaj jeden powód, dla którego druga ekranizacja W pustyni i w puszczy wydaje się znacznie lepsza od pierwszej. You may make notes in this space. (b) How successful is the text in achieving its purpose? Give reasons 2 for your answer. Jak skuteczny jest tekst w osiągnięciu zamierzonego celu? Uzasadnij swoją odpowiedź. 4
Marks Text 6 6. (a) Complete the table below, listing the positive and negative aspects of 4 going on trips and camps. Wypełnij poniższą tabelę wyliczając pozytywne i negatywne strony wyjazdów na obozy i wycieczki. You may make notes in this space. Positive aspects Pozytywne aspekty Negative aspects Negatywne aspekty (b) Compare the attitude of the doctor with the attitude of the reporter. 3 Give examples from the text. Porównaj postawę doktora z postawą reportera. Podaj przykłady z tekstu. End of Section 1 5 PLEASE TURN OVER
POLISH (CONTINUERS) EXAMINATION 2003 Section 1: Listening and Responding PART A Text 1 Szanowni państwo, prosimy o uwagę! Przy kasie Nr 14 koło stoiska z choinkami na Boże Narodzenie znajduje się dziecko, które odłączyło się od swoich rodziców. Zapłakanego malca znaleziono w naszym sklepie w sekcji z pieczywem. Dziecko ubrane jest w jasnoszary kożuszek z kapturem, czerwoną czapkę i rękawiczki, spodenki w kratkę oraz czarne botki na futerku. Od płaczącego malucha nie możemy dowiedzieć się jak ma na imię; wygląda na trzylatka. Rodzice lub opiekunowie proszeni są o przyjście do kasy i odebranie zagubionego dziecka. Text 2 Dzień dzisiejszy okazał się nieco chłodniejszy niż przewidywaliśmy i temperatury w całej Polsce spadły w nocy do 10 stopni Celsjusza, ale w dzień słoneczna pogoda podniosła słupek rtęci do plus 1 stopnia. Wiatr był umiarkowany z południowego wschodu. Jutro, w drugi dzień weekendu, warunki śniegowe dla narciarzy ulegną poprawie, gdyż spodziewamy się obfitych opadów, szczególnie w południowej części kraju. Silne, północne wiatry przyniosą zmienne zachmurzenie i obniżenie temperatury nocą do 13 stopni, a w ciągu dnia do 5 stopni Celsjusza. Text 3 Drrr... R: Dom wczasowy Sudety w Karpaczu, słucham? K: Dzień dobry. Nazywam się Marek Górski, dzwonię z Melbourne. Zamierzamy z żoną spędzić w Polsce letni urlop. Chciałbym zarezerwować pokój w drugiej połowie lipca. Co może mi pani zaoferować? R: Mamy jeszcze wolny komfortowy pokój z łazienką i balkonem za 120zł na dobę i drugi za 80zł, co prawda z używalnością wspólnej łazienki, ale za to z przepięknymi widokami na góry. K: Jeżeli wynajmę pokój na dwa tygodnie, czy dostanę jakąś zniżkę? R: Tak, 10%, ale pod warunkiem, że zapłaci pan z góry całą kwotę. K: Do kiedy muszę zapłacić? R: W ciągu trzech dni. K: Zaraz to zrobię, dziękuję pani, do widzenia.
POLISH (CONTINUERS) EXAMINATION 2002 Section 1: Listening and Responding Text 4 Szanowni klienci, zapraszamy wszystkich do naszego działu gospodarstwa domowego na promocyjną sprzedaż elektrycznych czajniko termosów. Jest to absolutnie jedyna okazja do kupna tego super nowoczesnego urządzenia po tak atrakcyjnej cenie. Nasza stała cena tego poszukiwanego produktu jest 99złotych, a promocyjna cena pozwoli państwu zaoszczędzić 30% tej wartości. Dzisiaj czajniko termos można nabyć za jedyne 69 złotych 30 groszy. Ta rewelacyjna nowość rynkowa nie tylko pozwoli państwu na szybkie zagotowanie wody przy minimalnym zużyciu energii elektrycznej, ale również na utrzymanie wrzątku przez kilkanaście godzin. Proponowany przez nas produkt ma ciekawy, owalny kształt, zajmuje mało miejsca w naszych ciasnych kuchniach, jest łatwy w obsłudze i myciu. Dodatkowymi atrakcjami czajniko termosu są jego estetyczne kolory i możliwość nastawienia długości czasu i temperatury przetrzymywanej wody. Kupując nasz czajniko termos oszczędzacie państwo czas i pieniądze oraz upiększacie swoją kuchnię. Szanowni państwo, zapraszamy do działu gospodarstwa domowego, tylko dzisiaj kupując zarabiacie. PART B Text 5 Wreszcie doczekaliśmy się nowej wersji filmowej W pustyni i w puszczy. Ta druga z kolei ekranizacja popularnej powieści Henryka Sienkiewicza spełnia wymagania współczesnego widza, akcja jest ciekawa i dynamiczna, a przygoda goni przygodę. Tym razem widz ma wrażenie, że wszystko dzieje się naprawdę, bo tłem wydarzeń są autentyczne afrykańskie krajobrazy, a w wielu rolach występują aktorzy różnych narodowości. Doskonale spisuje się też para głównych bohaterów, ośmioletnia Karolina Sawka w roli Nel i piętnastoletni Adam Fidusiewicz grający Stasia. Nie ma porównania między ich naturalną grą, a sztucznymi, papierowymi postaciami ze starej adaptacji. Ten pełen przygód film gorąco wszystkim polecamy.
Text 6 Fundacja założona przez Jolantę Kwaśniewską, Porozumienie bez barier, organizuje wyjazdy zagraniczne i obozy w kraju dla dzieci z chorobami nowotworowymi. Rozmawiamy z lekarzem pediatrą, który w nich uczestniczy. R: Panie doktorze, kto bierze udział w takich wycieczkach? D: Na przykład do Kopenhagi popłynęły ciężko chore małe dzieci i kilkunastolatki, które spędziły w szpitalach miesiące, a nawet lata. Najczęściej są to dzieci po ukończonym leczeniu, ale było też dwoje dzieci, które przechodziły właśnie intensywną terapię. R: Ściągnęliście je z łóżek? D: Planowaliśmy leczenie w ten sposób, aby wyjazd wypadł między pierwszą terapią, a drugą. R: Czy to nie szaleństwo fundować ciężko chorym dzieciom takie atrakcje? D: Nie rozumiem... R: Czy nie lepiej za pieniądze od sponsorów kupić szpitalne łóżka, których ciągle jest w Polsce za mało? D: Chorym dzieciom nie wystarczają lekarstwa one potrzebują wrażeń, doświadczeń bo dla nich to oznacza normalne życie. R: To bardzo niebezpieczne brać na tak dalekie i męczące wyjazdy ciężko chore dzieci. D: To dzielne dzieciaki. Widzę jak walczą z chorobą i cieszę się, że chociaż na chwilę mogą zapomnieć o szpitalnej rzeczywistości. R: Takie wyjazdy są nie tylko bardzo kosztowne, ale angażują wiele innych osób: lekarzy, pielęgniarki, opiekunów i są szalenie trudne do zorganizowania. D: Ale pomagają w leczeniu dzieci, podbudowują je psychicznie, sprawiają, że dziecko czeka na następny wyjazd, snuje plany... Na naszych obozach dzieci uczą się samodzielności, wzajemnej pomocy i nabierają zaufania. R: Wydaje mi się, że przekonał pan naszych słuchaczy o słuszności waszych zamierzeń, chociaż nie są one, z różnych względów, łatwe do osiągnięcia.
Student/Registration Number Centre Number 2003 PUBLIC EXAMINATION Polish Continuers Level Section 2: Reading and Responding (30 marks) Instructions to Students 1. Allow approximately 1 hour and 15 minutes for Section 2. 2. Write all your answers to the questions in Section 2 in this booklet in blue or black ink or ball-point pen. 3. You must answer ALL questions in Part A and Part B. 4. Answer Part A in ENGLISH and Part B in POLISH. 5. Write your student/registration number and the centre number (if required) on the front cover of this booklet. 6. All question booklets will be collected at the end of the examination. This examination is used for the HSC (New South Wales), the NTCE (Northern Territory), the SACE (South Australia), the TCE (Tasmania), the VCE (Victoria), and the WACE (Western Australia). Senior Secondary Assessment Board of South Australia 2003
Part A (Questions 7 8) (20 marks) When judging performance in this part, the examiner(s) will take into account the extent to which the student demonstrates the capacity to: understand general and/or specific aspects of texts, by, for example, comparing, contrasting, summarising, or evaluating, and convey the information accurately and appropriately. 7. Read the text and then answer in ENGLISH the questions that follow. Sobótka, kupała czy noc świętojańska są to ludowe nazwy obrzędów związanych z obchodzeniem letniego przesilenia, przypadającego na noc z 23 na 24 czerwca. Sobótka, sobótka Dzień długi, noc krótka śpiewano witając tę najkrótszą noc w roku i jednocześnie noc rozpoczynającą lato. Sobótkowe obrzędy wiązały się z prastarym kultem ognia i wody. W tę noc rozpalano olbrzymie ogniska, do których wrzucano specjalne zioła, aby odpędzić złe moce i zapewnić ludziom zdrowie oraz pomyślność. Wszyscy tańczyli, śpiewali i jedli, a młodzi chłopcy skakali przez ogień, co symbolizowało zwycięstwo nad złymi duchami. Aby ułaskawić groźne duchy wodne powodujące powodzie czy utonięcia, dziewczyny rzucały na wodę zioła i wianki. Później stało się to przepowiednią szybkiego zamążpójścia dla dziewczyn, których wianki popłynęły z prądem rzeki, a dla chłopców, którzy je wyłowili oznaczało to poślubienie właścicielki wianka. W okolicach Krakowa zwyczaj puszczania wianków przetrwał do dziś. Oczywiście, nikt nie traktuje poważnie dawnych wierzeń, noc świętojańska jest okazją do towarzyskiego spotkania i wesołej zabawy. Śladem dawnych wierzeń jest także popularna baśń o kwiecie paproci, zakwitającym tylko w noc Świętego Jana. Jedynie człowiek dobry i szlachetny mógł go znaleźć, a zerwanie tego kwiatu miało mu zapewnić zdrowie, bogactwo i pomyślność do końca życia. Obrzędy sobótkowe sięgają czasów pogańskich, stopniowo nakładały się na nie nowsze tradycje, jak np. chrześcijańska, ale mimo to ich elementy przetrwały do dzisiaj zdumiewając nas swoją żywotnością i bogactwem. QUESTIONS Marks (a) What do the words of the ancient song tell us about sobótka? 1 (b) Summarise the old beliefs that are linked to the sobótka rituals. 4 2
Marks (c) How do people celebrate this tradition today? 2 (d) Why have the ancient rituals not survived completely? 1 3 PLEASE TURN OVER
8. Read the text and then answer in ENGLISH the questions that follow. Wywiad z profesorem Czackim W dzisiejszym wydaniu tygodnika Wiedza publikujemy tekst rozmowy, jaką przeprowadziła nasza redaktorka z profesorem Czackim, wykładowcą fizyki nuklearnej na Uniwersytecie Warszawskim. R: Panie Profesorze, równo 100 lat temu Maria Curie-Skłodowska, jej mąż Pierre i Henri Becquerel otrzymali Nagrodę Nobla za odkrycie promieniotwórczości. Co to jest i skąd się bierze promieniotwórczość? C: Jest to naturalne wypromieniowywanie maleńkich cząstek przez niektóre pierwiastki chemiczne spowodowane rozpadem ich jąder atomowych. Każdego dnia jesteśmy pod wpływem tego promieniowania, bo zawarte jest ono wszędzie: w ziemi, powietrzu, wodzie i nawet w naszych pokarmach. R: Czy jest ono groźne? C: Zależy to od typu promieniowania, jego siły i czasu trwania. Na przykład najbardziej przenikliwe są promienie gamma, dla których nawet cienkie metalowe płyty nie są barierą a przechodząc przez ciało ludzkie powodują wiele szkód. Maria Curie-Skłodowska prowadząc swoje badania nie była świadoma skutków tego promieniowania. R: Wiadomo, że Maria Curie-Skłodowska zmarła na raka krwi, a przecież promienie radioaktywne pomagają w leczeniu raka... C: Oczywiście, ale pod warunkiem, że czas i sposób naświetlania są ściśle kontrolowane, tak aby nie uszkodzić zdrowych a zniszczyć chore komórki. Specjalne urządzenia i odzież zabezpieczają pacjentów i lekarzy przed szkodliwymi skutkami tego promieniowania. W ogóle, w medycynie radioaktywność jest szeroko stosowana: w prześwietleniach, specjalistycznych badaniach, sterylizacji narzędzi i materiałów... R: A poza medycyną? C: Właściwie to trudno znaleźć dziedzinę życia, gdzie obywano by się bez niej. Materiały radioaktywne używane są w przemyśle do budowy urządzeń pomiarowych, w geologii do poszukiwania minerałów, w archeologii do określania wieku znalezisk, w rolnictwie do zwiększenia plonów, przechowywania żywności etc. Kolejnym przykładem są elektrownie atomowe, które produkują ogromną ilość energii nie zanieczyszczając środowiska. Poważnym problemem jest jednak składowanie odpadów radioaktywnych i zdarzające się katastrofy, jak chociażby ta ostatnia i największa w Czernobylu. Jej skutki to tysiące ciężko chorych ludzi i środowisko skażone prawie że nieodwracalnie, bo proces całkowitego rozpadu niektórych pierwiastków promieniotwórczych trwa setki, a nawet tysiące lat. Podobne zagrożenie stwarza także broń jądrowa. R: Czy zatem powinno się wydobywać, badać i wykorzystywać tak niebezpieczne materiały radioaktywne? A może należałoby tego w ogóle zakazać? C: Jest to sprawa kontrowersyjna i myślę, że powinniśmy głęboko zastanowić się nad tym problemem. 4
QUESTIONS Marks (a) On which special occasion is the interview being conducted? Give details. 2 (b) What evidence is there in the text to support Professor Czacki s statement that it is a 6 controversial issue? (c) Who would find this text of interest? Give reasons. 4 5 PLEASE TURN OVER
Part B (Question 9) (10 marks) When judging performance in this part, the examiner(s) will take into account the extent to which the student demonstrates the capacity to: understand general and specific aspects of a text by identifying, analysing, and responding to information; convey information coherently (structure, sequence, accuracy and variety of vocabulary and sentence structure) and appropriately (relevance, use of conventions of the text type). 9. Read the text and then answer in 150 200 words in POLISH the question below. Mała firma handlowa, eksportująca do Polski wyroby rzemiosła artystycznego, poszukuje pracownika na pół etatu, przede wszystkim do prowadzenia korespondencji, zawierania umów oraz reklamowania towarów w Polsce. Wiążą się z tym wyjazdy do Polski. Ponieważ zespół pracowniczy jest mały, ścisła współpraca i wzajemna pomoc są nieodzowne. Pracownicy muszą być gotowi do podjęcia każdej czynności w ramach zastępstwa osoby nieobecnej w pracy. Chęć dalszego dokształcania się, szczególnie w zakresie prawa, handlu i księgowości, mile widziane. Firma zapewnia pomoc finansową oraz dni wolne na czas trwania kursów czy zdawania egzaminów. Pozostałe wymagania: - ukończenie szkoły średniej - bardzo dobra znajomość języka polskiego i angielskiego - umiejętność posługiwania się komputerem - dokładność, przywiązywanie uwagi do szczegółów - ważny paszport Zainteresowani proszeni są o kierowanie listów do dyrektora firmy na poniższy adres: Jan Krasucki PO Box 3056 Canberra ACT 2600 Termin przysyłania listów upływa 30 listopada 2003. QUESTION Write a letter addressing the position requirements and applying for the position advertised. Napisz list, w którym ustosunkujesz się do wymienionych wymagań i poprosisz o zatrudnienie na ogłoszonym stanowisku. You may make notes in this space. 6
Do not remove this page from the question booklet. Student/Registration Number Polish Continuers Level Centre Number Question 9 PLEASE TURN OVER 7 PLEASE TURN OVER
End of Section 2 8
Student/Registration Number Centre Number 2003 PUBLIC EXAMINATION Polish Continuers Level Section 3: Writing in Polish (15 marks) Instructions to Students 1. Allow approximately 45 minutes for Section 3. 2. Write your answer to a question from Section 3 in this booklet in blue or black ink or ball-point pen. Space is provided for you to make notes. 3. You must answer ONE question in POLISH. 4. Write your student/registration number and the centre number (if required) on the front cover of this booklet. 5. All question booklets will be collected at the end of the examination. This examination is used for the HSC (New South Wales), the NTCE (Northern Territory), the SACE (South Australia), the TCE (Tasmania), the VCE (Victoria), and the WACE (Western Australia). Senior Secondary Assessment Board of South Australia 2003
Section 3 (Questions 10 12) (15 marks) When judging performance in this section, the examiner(s) will take into account the extent to which the student demonstrates: relevance and depth of treatment of ideas, information, or opinions; accuracy and range of vocabulary and sentence structures; the capacity to structure and sequence response and capacity to use conventions of the text type. Answer ONE question from this section in 200 250 words in POLISH. 10. You are going on exchange to Poland for 1 year to stay with an unknown family. Write a letter to the family, introducing yourself and describing your expectations of your stay in Poland. You might also ask about their wishes and plans for your stay with them. W ramach wymiany uczniów pojedziesz na l rok do Polski i zamieszkasz u nieznanej ci rodziny. Napisz list do tych ludzi przedstawiając się i wyrażając swoje oczekiwania związane z pobytem w Polsce. Możesz także zapytać o ich życzenia i plany związane z twoim pobytem u nich. 11. Your local newspaper is running a competition for the best article entitled By helping people with disabilities we enrich ourselves. Write an article in which you express your opinion, supporting it with examples. Lokalna gazeta ogłosiła konkurs na najlepszy artykuł pod tytułem Pomagając niepełnosprawnym wzbogacamy siebie. Napisz artykuł, w którym przedstawisz swoje zdanie na ten temat popierając je przykładami. 12. On 5 June we celebrate International Environment Day. Write a speech to present on this occasion to your Polish class. Make the point in your talk that caring for the environment is everyone s responsibility, and appeal to your peers to undertake certain actions in your local area. 5 czerwca obchodzimy Międzynarodowy Dzień Ochrony Przyrody. Napisz przemówienie, które wygłosisz z tej okazji na lekcji języka polskiego. W swojej wypowiedzi podkreśl to, że ochrona przyrody jest obowiązkiem każdego człowieka oraz wezwij swoich rówieśników do konkretnych działań w waszym środowisku. You may make notes in this space. 2
Question Number: PLEASE TURN OVER 3 PLEASE TURN OVER
4
End of Section 3 5 PLEASE TURN OVER