Koszty leczenia kobiet będących b ofiarami przemocy. Aleksandra Świderska Departament Świadczeń Opieki Zdrowotnej, Centrala Narodowego Funduszu Zdrowia
Podstawą rozliczenia udzielonych świadczeń jest wskazanie: 1.procedury, rozpoznania bądź procedury łącznie z rozpoznaniem (leczenie szpitalne, ambulatoryjna opieka specjalistyczna), 2.produktu rozliczeniowego odpowiadającego udzielonemu świadczeniu (pozostałe rodzaje: rehabilitacja, podstawowa opieka zdrowotna, ratownictwo medyczne, opieka psychiatryczna itd.). Brak jest świadczeń dedykowanych osobom będącym ofiarami przemocy. W każdym przypadku świadczeniodawca ma obowiązek wskazania rozpoznania wskazującego na rodzaj problemu zdrowotnego pacjenta zgodnie z Międzynarodową Klasyfikacją Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 opracowaną przez Światową Organizację Zdrowia. Jednak brak jest jednoznacznego rozpoznania ofiara przemocy.
Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 Y04 Przestępstwo w bójce Y04.0 Przestępstwo w bójce (w domu) Y04.1 Przestępstwo w bójce (w instytucji mieszkalnej) Y04.2 Przestępstwo w bójce (w szkole, innej instytucji i urzędzie administracji publicznej) Y04.3 Przestępstwo w bójce (w miejscu uprawiania sportu i gimnastyki) Y04.4 Przestępstwo w bójce (na ulicy i autostradzie) Y04.5 Przestępstwo w bójce (w miejscu handlu i usług) Y04.6 Przestępstwo w bójce (na terenie przemysłowym i budowlanym) Y04.7 Przestępstwo w bójce (w gospodarstwie rolnym) Y04.8 Przestępstwo w bójce (w innym określonym miejscu) Y04.9 Przestępstwo w bójce (w miejscu nieokreślonym) Y05 Y08 Y09 Przestępstwo seksualne z użyciem przemocy fizycznej Przestępstwo w inny określony sposób Przestępstwo w nieokreślony sposób Y06.0 Zaniedbanie i porzucenie (przez małżonka lub partnera) Inne nieprawidłowe traktowanie (przez małżonka lub partnera) obejmuje: znęcanie psychiczne, znęcanie fizyczne, nadużywanie Y07.0 seksualne, torturowanie Jednakże nie są to rozpoznania funkcjonujące samodzielnie, a stanowiące jedynie dodatkową informację na temat okoliczności zaistnienia zdarzenia.
Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 Istnieje cały szereg innych rozpoznań, znajdujących się w rozdziałach: 1.XX Zewnętrzne przyczyny zachorowania i zgonu upadki, narażenie na działanie sił mechanicznych martwej natury i materii ożywionej, narażenie na działanie prądu elektrycznego, dymu, ognia, kontakt z gorącymi i wrzącymi substancjami, przestępstwo, zdarzenie o nieokreślonym zamiarze są to jednak rozpoznania pomocnicze i nie powinny być wpisywane jako przyczyna udzielenia świadczenia a jedynie jako okoliczności zaistnienia zdarzenia. 2.XIX Urazy, zatrucia i inne określone działania czynników zewnętrznych rozpoznania wskazujące na rodzaj obrażeń bądź urazów wielomiejscowych, niezależnie od powodu ich powstania.
Przykład: świadczenia z rozpoznaniem Y07.0 Inne nieprawidłowe traktowanie (przez partnera lub małżonka) sprawozdane w roku 2012 Metoda: świadczenia ze wszystkich rodzajów, udzielone kobietom, sprawozdane w roku 2012 z rozpoznaniem Y07.0 na pozycji rozpoznania zasadniczego albo współistniejącego. Wyniki: RODZAJ ŚWIADCZEŃ LICZBA ZDARZEŃ LECZENIE SZPITALNE - IZBA PRZYJĘĆ/ SOR 20 PODSTAWOWA OPIEKA ZDROWOTNA 4 NOCNA I ŚWIĄTECZNA OPIEKA ZDROWOTNA 1 RATOWNICTWO MEDYCZNE 3 Czy było ich tylko tyle? RAZEM 28 Wysokość środków wydatkowanych przez NFZ jest niemożliwa do oszacowania, gdyż wszystkie z tych świadczeń rozliczane są dobowym albo miesięcznym ryczałtem
Przykład: świadczenia z rozpoznaniem Y05.0 Przestępstwo seksualne z użyciem przemocy fizycznej (w domu) sprawozdane w roku 2012 Metoda: świadczenia ze wszystkich rodzajów, udzielone kobietom, sprawozdane w roku 2012 z rozpoznaniem Y05.0 na pozycji rozpoznania zasadniczego albo współistniejącego. Wyniki: RODZAJ ŚWIADCZEŃ LICZBA ZDARZEŃ LECZENIE SZPITALNE - IZBA PRZYJĘĆ/ SOR 21 AMBULATORYJNA OPIEKA SPECJALISTYCZNA 2 PODSTAWOWA OPIEKA ZDROWOTNA 2 NOCNA I ŚWIĄTECZNA OPIEKA ZDROWOTNA 2 RATOWNICTWO MEDYCZNE 12 Czy było ich tylko tyle? RAZEM 39 Wysokość środków wydatkowanych przez NFZ jest niemożliwa do oszacowania, gdyż większość z tych świadczeń rozliczana jest dobowym albo miesięcznym ryczałtem
Podsumowując: 1.Zgodnie z zasadami kodowania opracowanymi przez WHO jako rozpoznanie zasadnicze powinien być wpisywany kod ICD-10 wskazujący na problem zdrowotny będący powodem udzielenia świadczenia (np. złamanie kości przedramienia, powierzchowna rana głowy, zwichnięcie nadgarstka itp.). 2.Lekarz powinien, ale nie ma obowiązku wpisania rozpoznania współistniejącego wskazującego na okoliczności powstania problemu zdrowotnego. 3.Trudność w jednoznacznym przypisaniu kodów klasyfikacji ICD-10 do sytuacji stosowania przemocy. 4.Brak jest świadczeń dedykowanych leczeniu kobiet będących ofiarami przemocy. 5.Zdobycie pełnej wiedzy o przypadkach stosowania przemocy wymagałoby wglądu w dokumentację medyczną prowadzoną przez świadczeniodawców. 6.Trudno jest oszacować koszty leczenia kobiet będących ofiarami przemocy z uwagi na to, że część z nich rozliczana jest dobowym albo miesięcznym ryczałtem a nie za poszczególne przypadki.