Lekcja 01 - Odwiedziny na wsi Młody mężczyzna Filip jedzie autem na wieś. Pobyt u jego matki Hanne ma być odpoczynkiem. Lecz już wkrótce Filip pozna mało sympatyczne strony wiejskiej idylli. "Jak tu dziewiczo i pięknie" mówi Filip, podczas gdy zamierza się nieco odprężyć u swej matki na wsi. Ale oprócz krów i kotów na wsi żyją te inne zwierzęta. Wkrótce picie kawy w spokoju, w ogrodzie staje się niemożliwe. Natrętne owady rabują Filipowi upragniony spokój. Do tego dochodzi jeszcze jedno nieprzyjemne doświadczenie. Nawet ten, kto zna tylko kilka słówek, jest w stanie zrozumieć tę scenę. Dźwięki w tle pozwalają rozpoznać, gdzie Filip się znajduje. Słuchacze uczą się przy tym jak się pozdrawiać i żegnać. Manuskript der Folge 01 Deutsche Welle i Instytut Goethego prezentują: Radio D kurs niemieckiego dla początkujących. Autor Herrad Meese. Drodzy Radiosłuchacze! Witam Państwa bardzo serdecznie i zapraszam do wysłuchania pierwszej lekcji kursu języka niemieckiego dla początkujących Radio D. Dziś nie wolno mi jeszcze zdradzić tajemnicy, gdzie rozgrywa się akcja kursu i z jakimi postaciami się w nim zetkniemy. Dlaczego? Bo celem dzisiejszej lekcji jest przekonanie Państwa, że już teraz sporo Państwo rozumieją po niemiecku, choć jeszcze nie znają tego języka. Czy to możliwe? Ależ tak! Proszę skupić uwagę na usłyszanych dźwiękach i odgłosach i postarać się dopasować do nich obrazy, z którymi się one Państwu kojarzą. Być może ułożą się one w pewien ciąg o własnej logice i porządku. Gotowi? No to zaczynamy! Stop, stop, stop! Chwileczkę! Nie tak szybko. Ja też chcę się przywitać ze słuchaczami. Dzień dobry Państwu. Pozwolą Państwo, że się przedstawię: mówią na mnie profesor, bo pasjonuję się niemieckim i mam ułatwić Państwu poznanie tego języka i uczynienie go jak najbardziej zrozumiałym. Bardzo przepraszam Panie ze, naprawdę nie chciałem Pana pominąć. Państwa natomiast proszę teraz o przygotowanie kartki papieru i ołówka dla wynotowania Seite 1 von 6
Szene 1: Auf dem Land Hallo. Haaallooo. Frau (Hanne) Frisch Hallo,. Tag, mein Junge. Willkommen. Tag, Hanne. Ach, schön hier. Szene 2: Im Haus Frau Frisch Hallo,, Kaffee. Was ist? Frau Frisch Kaffee. Es gibt Kaffee. Okay, danke. Hm, der Kaffee ist gut. wyrazów-haseł, które odnoszą się do treści scenki, której teraz wspólnie wysłuchamy. Prawda, że to wcale nie było aż takie trudne? Na pewno domyślili się Państwo, że młody człowiek ze scenki jedzie na wieś, bo słyszeliśmy w niej ryk krowy, miauczenie kota i przejeżdżający traktor. Być może udało się też Państwu wyłowić uchem imię młodzieńca Filip i domyśleć się, że na wsi czekała na niego pewna pani. Proszę posłuchać teraz dalszego ciągu scenki, zwracając uwagę na wszystkie odgłosy i dźwięki, i zanotować, co podano Filipowi do picia. Po długiej jeździe samochodem z miasta na wieś, Filip najpierw bierze prysznic, a następnie raczy się kawą, zaparzoną dla niego przez Hannę. Nie ma co. Filipowi nieźle się powodzi! Ale to nie potrwa długo. Proszę bowiem posłuchać, co mu się przydarzyło. I tym razem proszę zwracać uwagę na wszystkie dźwięki i dodatkowo na ton głosu Filipa. Czy jego nastrój uległ zmianie? Dlaczego? Proszę wynotować sobie dwa/trzy wyrazy-hasła, które ułatwią odpowiedź na to pytanie. Seite 2 von 6
Szene 3: Im Garten Ah! Super! Einfach super hier. Ach ja. Natur, Natur pur. Ist das schön. Und die Kuh macht muh. muuuh, muuuh Na ja, der Traktor... Hey! Schluss jetzt! Aufhören! Au. Aua. Mistbiene. Frau Frisch Alles okay? Nein. Mistbiene. Natur, Natur pur na super! Biedny Filip! Na początku wszystko było okay. Zachwycał się pięknem przyrody, szelestem liści i brzęczeniem pszczół. Bawiły go nawet ryczące krowy i odgłosy, wydawane przez przejeżdżający traktor. Zapomniał biedak, że na wsi jest wiele dokuczliwych much i pszczół, których użądlenie może być bolesne. Jedna z nich go nawet właśnie teraz użądliła, i nastrój Filipa od razu się zmienił. Zaczął pomstować na przyrodę, wrócił do domu i zamknął się w swoim pokoju. Niestety i tam nie zaznał upragnionego spokoju Dlaczego? Tego dowiemy się w następnej lekcji. A teraz oddajemy głos naszemu profesorowi. Witam Państwa serdecznie i zapraszam na pierwszą rozmowę o języku. Mówiąc ściślej o metodach ułatwających rozumienie usłyszanych wypowiedzi w języku, który znamy słabo, lub którego wcale jeszcze nie znamy. Jednej z nich sami Państwo już dziś użyli, nie zdając sobie z tego sprawy. Na samym początku audycji prosiliśmy Państwa o zwracanie uwagi na wszystkie odgłosy i dźwięki, usłyszane w nadanych dziś scenkach i skojarzenie ich z obrazami, które się z nimi w jakiś sposób logicznie łączyły. Zacznijmy od początku - od dźwięków i odgłosów z pierwszej scenki, której teraz wysłuchamy ponownie razem. Seite 3 von 6
Ah! Super! Einfach super hier. Ach ja. Natur, Natur pur. Ale Panie ze, właściwie po co mamy sobie łamać głowę, skoro każdy z nas usłyszał, że ktoś w niej jedzie samochodem na wieś, i że ktoś tam na niego czeka? Przecież to jasne jak słońce! Ma Pani absolutną rację. Ale ktoś, kto przystępuje do nauki obcego języka, myśli i postępuje inaczej. Nie zastanawia się wcale głębiej nad usłyszanymi dźwiękami, tylko stara się zrozumieć obce dla niego wyrazy. Ja zaś chcę zachęcić słuchaczy, żeby postępowali inaczej; żeby skoncentrowali uwagę na wszystkich usłyszanych odgłosach i dźwiękach i postarali się zrozumieć w ten właśnie sposób, co się wokół nich dzieje. Okay, zrozumiałem, że na podstawie usłyszanych odgłosów mogliśmy się domyśleć, gdzie rozgrywa się akcja scenki. Professor Tak jest. Ale z usłyszanych odgłosów i dźwięków możemy wywnioskować dużo więcej. Na przykład domyśleć się, co ktoś robi. A to z kolei uznacza, że możemy spróbować ustalić bieg akcji. W porządku. I to jest dla mnie jasne. Domyślam się, że ktoś właśnie bierze prysznic. Ale, jak Pana znam, zaraz pewnie usłyszę, że mogłam przy okazji domyśleć się jeszcze więcej? Oczywiście! Wystarczy bowiem zwrócić uwagę na ton czyjegoś głosu, żeby określić, w jakim ten ktoś jest nastroju. Pogodnym, czy przeciwnie złym. Ale to przecież różnie wygląda w różnych krajach i w różnych kulturach! Na przykład w krajach południowych ludzie mówią na ogół bardzo szybko i z emfazą......owszem, owszem, i dlatego Niemcom wydaje się wtedy, że oni się kłócą, co wcale nie jest prawdą. Prowadzą po prostu ożywioną rozmowę. Dlatego należy zawsze zwaracać również uwagę na kontekst, towarzyszący każdej sytuacji, jeśli oczywiście chcemy ją dobrze zrozumieć. Tak, jak w tej scence: Seite 4 von 6
Ist das schön. Hey! Schluss jetzt! Aufhören! Hallo. Haaallooo. Frau (Hanne) Frisch Hallo,. Tag, mein Junge. Willkommen. Tag, Hanne. No cóż, Filip wybrał się na wieś, żeby odpocząć i nic dziwnego, że irytują go dokuczliwe muchy Tak, tak, tak tak właśnie mieszczuchy wyobrażają sobie życie na wsi; jako czystą idyllę Panie ze, Pan ironizuje, jakby zapomniał, że mieliśmy mówić o metodach, ułatwiających rozumienie wypowiedzi w obcym języku... Protestuję, wcale nie zapomniałem! Przeciwnie - starałem się podkreślić, że wszystko może być ważne: odgłosy, dźwięki i ton czyjejś wypowiedzi. Są jednak także inne metody, ułatwiające rozumienie obcego języka. Kiedy pod usłyszane dźwięki podłożymy kojarzące się z nimi obazy, możemy domyśleć się przebiegu akcji. W pierwszej scence usłyszeliśmy na przykład, że kierowca zatrąbił po przybyciu na miejsce. Jeśli tak, to domyślamy się, że jest tam znany, i że pewnie ktoś na niego czeka, i że zaraz usłyszymy słowa powitania... Ale forma powitania też przecież bywa różna w różnych krajach i kulturach?! Owszem. Ale w tym przypadku chciałem jedynie udowodnić słuchaczom, że możemy domyśleć się o co chodziło w tej sytuacji - a chodiło w niej o scenę powitania. Obawiam się, że na tym musimy skończyć na dzisiaj. Bardzo Panu dziękuję, Panie ze, a Państwa zapraszam na kolejną lekcję, w której usłyszymy, że Filip musiał przerwać pobyt na wsi i powiemy sobie także nieco więcej o innych metodach ułatwiających rozumienie obcego języka. Do usłyszenia! Seite 5 von 6
Słuchali Państwo Radia D. Był to kurs niemieckiego przygotowany przez Instytut Goethego i radio Deutsche Welle Herrad Meese Seite 6 von 6