Inauguracja programu Horyzont 2020 RPK Poznań, 15-16 stycznia 2014 r. Rozwój potencjału badawczego poprzez teaming, twinning i Katedry ERA Małgorzata Snarska-Świderska Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE w Instytucie Podstawowych Problemów Techniki Polskiej Akademii Nauk W niniejszej prezentacji wykorzystano materiały udostępnione m.in. przez KE i/lub Ministerstwa oraz Agendy RP 1 Copyright KPK PB UE IPPT PAN
Tło Obecnie różnice narodowe/regionalne w rozwoju doskonałości w badaniach naukowych powodują trudności w dziedzinie innowacji, konkurencyjności, rozwoju biznesu i tworzeniu nowych miejsc pracy; Kwestie nierówności strukturalnych, takich jak: niewystarczający krajowy poziom inwestycji w B+R+I oraz ograniczony dostęp do międzynarodowych sieci Problemy powinny być rozwiązywane przede wszystkim na szczeblu krajowym i regionalnym oraz w ramach innych instrumentów, takich jak fundusze pochodzące z Polityki Spójności Odpowiednie akcje wprowadzone zostały w Programie Horyzont 2020 Część IV Upowszechnianie Doskonałości i Zapewnienie Szerszego Uczestnictwa, (Spreading Excellence and Widening Participation) 2 Copyright KPK PB UE IPPT PAN
Zróżnicowanie w Europie 266 regionów Europy 35 regionów nakłady na B+R pow. 3% GDP 3 Copyright KPK PB UE IPPT PAN
Zapisy w Programie Horyzont 2020 UPOWSZECHNIANIE DOSKONAŁOŚCI I ZAPEWNIENIE SZERSZEGO UCZESTNICTWA jest jednym z celów Programu Horyzont 2020 (część IV) Jest rezultatem negocjacji międzyinstytucjonalnych w Programie H2020 Jako cel szczegółowy zakłada pełne wykorzystanie potencjału europejskiej puli talentów oraz zadbanie o to, by korzyści z gospodarki opartej na innowacjach były jak największe oraz y były szeroko dystrybuowane w całej Unii zgodnie z zasadą doskonałości.* *Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) NR 1291/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. 4 Copyright KPK PB UE IPPT PAN
Schemat TEAMING (1) ZAKRES: Ma na celu stworzenie nowych (lub istotnej modernizacji istniejących) Centrów Doskonałości mających siedzibę w państwach członkowskich / regionach, które są określone jako mniej rozwinięte w zakresie badań i innowacji w procesie łączenia sił (TEAMING) z wiodącymi instytucjami badawczymi w Europie (lub konsorcjum takich instytucji). 5 Copyright KPK PB UE IPPT PAN
Schemat TEAMING (2) ETAP I: odpowiadając na otwarte zaproszenie do składania wniosków: wnioskodawcy muszą wykazać długoterminową strategię w dziedzinie nauki i innowacji w oparciu o analizę SWOT dla przyszłości CENTRUM. Należy podkreślić silny i wyraźny związek strategii ze Strategią Inteligentnej Specjalizacji, współpraca z odpowiednim krajowym lub regionalnym partnerem w jednej z dziedzin inteligentnej specjalizacji. Rezultatem projektu będzie biznes plan dla Centrum. Należy zaznaczyć wyraźnie zobowiązania regionu / państwa w stosunku do Centrum (np. przez zapewnienie dofinansowanie w ramach ESIF) Czas trwania etapu I 12 miesięcy, finansowanie KE - 0,2 0.5 mln EUR ETAP II: (wysoce selektywny): Wszystkie plany biznesowe sporządzone w etapie 1 zostaną poddane ocenie przez międzynarodowy panel ekspertów w wyniku oceny tylko ograniczona liczba projektów otrzyma wsparcie finansowe z Programu Horyzont 2020, (UWAGA: nie będą finansowane koszty zakupu dużej aparatury ani infrastruktury badawczej) Czas trwania etapu II 5-7 lat, finansowanie KE - 15 20 mln EUR 6 Copyright KPK PB UE IPPT PAN
Schemat TEAMING (3) INSTRUMENT: Coordination and Support Actions Dofinansowanie do 100% kosztów kwalifikowanych Podpisanie umowy o grant z KE tylko przez jednostkę w której siedzibie mieści się Centrum Doskonałości (aczkolwiek umowa konsorcjum wymagana) Długoterminowa współpraca pomiędzy KE i wybranymi organizacjami wybranymi zostanie podpisana na koniec etapu I (Framework Partnership Agreement); Po zakończeniu etapu II będą kontynuowane tylko te umowy (FPA), które znajdą się na liście rankingowej do finansowania; Budżet konkursu 2014 r 11,85 mln EUR Przewidywany budżet ogółem w Horyzoncie 2020: 250 mln EUR 7 Copyright KPK PB UE IPPT PAN
Kryteria kwalifikowalności Dodatkowe kryteria kwalifikowalności dla Teaming, Twinning, ERA Chairs Jasne i solidne podejście metodologiczne jest proponowane do oceny składu partnerstwa organizacji zlokalizowanych w krajach/regionach o niskiej i wysokiej zdolności w zakresie B + R + I. Proponowana metodologia nie opiera się na kryteriach Polityki Spójności, ale na ocenie wyników badań i rozwoju; Prosta i przejrzysta metodologia, która będzie zrozumiała dla potencjalnych uczestników i będzie obowiązywać przez cały okres trwania Programu Horyzont 2020. Narodowe Wydatki na R & D silnie skorelowane z udziałem w Programie Ramowym (zidentyfikowane jako jeden z głównych powodów słabych wyników w PR w dokumencie KE "Analiza przyczyn niskiego udziału w 7. PR"). Metodologia zwiększa szanse na rozpowszechnianie doskonałości i poszerzanie uczestnictwa. 8 Copyright KPK PB UE IPPT PAN
Indeks Zbiorczy Doskonałości Badawczej - dodatkowe kryteria kwalifikowalności Służy do oznaczania jakości badawczej w Europie, tj. do oceniania efektów europejskich i krajowych polityk dotyczących modernizacji instytucji badawczych, ale również witalności środowiska badawczego i jakości wyników badań. Wskaźnik składa się z czterech składowych: udział często cytowanych publikacji we wszystkich publikacjach w całej puli, przy czym przynajmniej jeden z autorów musi pochodzić z danego państwa; liczba najlepszych uniwersytetów i publicznych organizacji badawczych w kraju, podzielona przez milionów mieszkańców; wnioski patentowe na milion mieszkańców; całkowita wartość otrzymanych grantów ERC podzielona przez wydatki na B+R w sektorze szkolnictwa wyższego i w sektorze rządowym. Indeks Zbiorczy Doskonałości Badawczej ma zastosowanie dla schematów: TEAMING, TWINNING, ERA Chairs 9 Copyright KPK PB UE IPPT PAN
Specific eligibility conditions - TEAMING 1. Organizacja, w której utworzone ma zostać Centrum Doskonałości powinna mieć siedzibę w Państwie Członkowskim, którego Indeks Zbiorczy Doskonałości Badawczej wynosi mniej niż 70% średniej wartości tego wskaźnika na terenie państw EU27. Próg 70% średniej UE Indeksu Zbiorczego Doskonałości Badawczej został wybrany zgodnie z politycznymi założeniami tego instrumentu, tak by wpływ na najsłabsze pod tym względem Państwa Członkowskie był jak największy, a tym samym by zwiększył rzeczywistą wartość tego działania. Stosując powyższy próg, wyłoniono następujące Państwa Członkowskie, z których uczestnicy będą mogli nadsyłać wnioski: Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czechy, Estonia, Węgry, Łotwa, Litwa, Luksemburg, Malta, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja i Słowenia. 2. Wnioski TEAMING muszą być składane przez co najmniej dwóch uczestników: a) organizacji, która aplikuje i musi spełnić warunki określone w powyższym punkcie i musi być koordynatorem wniosku. b) przynajmniej jedna (lub konsorcjum) organizacji partnerskich/będących członkiem zespołu pochodząca z innego Państwa Członkowskiego niż organizacja aplikująca (koordynator). 10 Copyright KPK PB UE IPPT PAN
Schemat Twinning (1) ZAKRES: ma na celu znaczne wzmocnienie określonej dziedziny badań w instytucji opartej na wiedzy poprzez połączenie się z co najmniej dwóch wiodących w danej dziedzinie, na scenie międzynarodowej instytucji z Europy. OPIS: wnioski projektowe będą musiały przedstawić strategię naukową dla intensyfikacji i stymulowania zdolności doskonałości naukowej i innowacyjnej w określonej dziedzinie badań, jak i naukową doskonałość partnerów zaangażowanych w realizację projektu w schemacie Twinning. Odniesienie do krajowych lub regionalnych strategii inteligentnej specjalizacji jest pożądane. 11 Copyright KPK PB UE IPPT PAN
Twinning (2) Wspierane działania: mogą obejmować wymianę pracowników; wizyty eksperckie; krótkoterminowe tradycyjne lub wirtualne szkolenia, warsztaty, udział w konferencjach; organizację szkół letnich, upowszechnianie i działania o szerszym zasięgu. Przedmiot: Działania koordynacyjne i wspierające (100% finansowania kosztów kwalifikowanych). Oczekuje się, że tylko instytucja mająca siedzibę w kraju / regionie o niskich kwalifikacjach będzie uprawniona do podpisania umowy o dofinansowanie z KE z minimalnym udziałem dwóch dodatkowych partnerów z dwóch różnych państw członkowskich lub krajów stowarzyszonych (umowa konsorcjum będzie wymagane od wszystkich zainteresowanych stron). Budżet konkursu - 64,12 mln EUR Termin ogłoszenia 02/07/2014 Termin zamknięcia 02/12/2014 Całkowity budżet W Programie H2020: ~ 100 mln 12 Copyright KPK PB UE IPPT PAN
Specific eligibility conditions - TWINNING 1. Organizacja powinna mieć siedzibę w Państwie Członkowskim, którego Indeks Zbiorczy Doskonałości Badawczej wynosi mniej niż 70% średniej wartości tego wskaźnika na terenie państw EU27. Próg 70% średniej UE Indeksu Zbiorczego Doskonałości Badawczej został wybrany zgodnie z politycznymi założeniami tego instrumentu, tak by wpływ na najsłabsze pod tym względem Państwa Członkowskie był jak największy, a tym samym by zwiększył rzeczywistą wartość tego działania. Stosując powyższy próg, wyłoniono następujące Państwa Członkowskie, z których uczestnicy będą mogli nadsyłać wnioski: Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czechy, Estonia, Węgry, Łotwa, Litwa, Luksemburg, Malta, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja i Słowenia. 2. Wnioski TWINNING muszą być składane przez co najmniej trzech uczestników: a) organizacji, która aplikuje i musi spełnić warunki określone w powyższym punkcie i musi być koordynatorem wniosku. b) co najmniej dwie wiodące organizacje badawcze (o międzynarodowej reputacji) mające siedziby w dwóch różnych Państwach Członkowskich innych niż organizacja aplikująca (koordynator). 13 Copyright KPK PB UE IPPT PAN
ERA Chairs (1) ZAKRES: ma na celu zapewnienie wsparcia dla uniwersytetów i innych instytucji badawczych w celu przyciągnięcia i utrzymania wysokiej jakości zasobów ludzkich i wdrożenie zmian strukturalnych niezbędnych do osiągnięcia doskonałości w sposób trwały. OPIS: stanowiska ERA Chairs powinni obejmować wybitni badacze w wybranej dziedzinie badań. Powinni powołać własny zespół i pomóc organizacji badawczej znacząco poprawić swoje wyniki badań i być bardziej skuteczną w pozyskiwaniu finansowania. Organizacja badawcze powinna przedstawić wniosek projektowy, którego celem jest ułatwienie zmian strukturalnych w celu wspierania badań i pozyskiwania środków finansowych, w tym z Funduszy Europejskich i Funduszy Inwestycyjnych. 14 Copyright KPK PB UE IPPT PAN
Wspierane działania: wynagrodzenie kierownika Katedry i jego / jej zespołu badawczego. Wkład środków ułatwiających zmiany strukturalne w instytucji, w tym mających na celu realizację priorytetów ERA: - otwartej rekrutacji, - równowagi płci, - wzajemnej oceny, - innowacyjnych studiów doktoranckich. ERA Chairs (2) Instrument: projekty ERA Chairs będą realizowane poprzez działania koordynacyjne i wspierających (wsparcie 90% kosztów kwalifikowanych) mono-kontrakty partnerskie będą podpisywane z jednym uniwersytetem lub instytucją badawczą mająca siedzibę w jednym z państw członkowskich (Bulgaria, Croatia, Cyprus, Czech Republic, Estonia, Hungary, Latvia, Lithuania, Luxemburg, Malta, Poland, Portugal, Romania, Slovakia i Slovenia) lub kraju stowarzyszonym (Po podpisaniu umowy stowarzyszeniowej z H2020!!!) Budżet konkursu 33,60 mln EUR Zamknięcie konkursu 15.10.2014 Całkowity budżet w Programie H2020: ~ 220 mln 15 Copyright KPK PB UE IPPT PAN
Specific eligibility conditions ERA Chairs 1. Organizacja, aplikująca (uniwersytet lub instytucja badawcza), gdzie będzie ERA Chairs powinna mieć siedzibę w Państwie Członkowskim, którego Indeks Zbiorczy Doskonałości Badawczej wynosi mniej niż 70% średniej wartości tego wskaźnika na terenie państw EU27. Próg 70% średniej UE Indeksu Zbiorczego Doskonałości Badawczej został wybrany zgodnie z politycznymi założeniami tego instrumentu, tak by wpływ na najsłabsze pod tym względem Państwa Członkowskie był jak największy, a tym samym by zwiększył rzeczywistą wartość tego działania. Stosując powyższy próg, wyłoniono następujące Państwa Członkowskie, z których uczestnicy będą mogli nadsyłać wnioski: Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czechy, Estonia, Węgry, Łotwa, Litwa, Luksemburg, Malta, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja i Słowenia. 2. Wnioski ERA Chairs muszą być składane przez jednego uczestnika: organizacja, która aplikuje musi spełnić warunki określone w punkcie 1. 3. Wkład UE, o który wnioskuje uczestnik nie może przekraczać 2,5 mln EUR na okres 60 miesięcy oraz 90% całkowitego budżetu projektu. 16 Copyright KPK PB UE IPPT PAN
Policy Support Facility (1) ZAKRES: zmierza do poprawy projektowania i realizacji badań naukowych i polityki naukowej, oferując usługi i porady ekspertów adresowane do decydentów na szczeblu krajowym / regionalnym, w tym: - helpdesk - bazę danych z odpowiednimi przykładami rozwiązań problemów - działania w zakresie upowszechniania, w tym. biuletyny i wydarzenia Współfinansowanie z wyzwaniem SC 6: Działania w ramach potrzeb docelowych MS / regionów o niskich kwalifikacjach, poprzez organizację konkretnych przeglądów polityk i działań w zakresie upowszechniania Dostarczane we współpracy z OECD, przy wsparciu Obserwatorium R & I (JRC) oraz komplementarnie do Platformy Inteligentnej Specjalizacji (REGIO / IPTS) 17 Copyright KPK PB UE IPPT PAN
Policy Support Facility (2) OPIS: innowacyjny helpdesk pomoże decydentom w dzieleniu się i omawianiu kwestii politycznych oraz uzyskaniu dostępu do bazy innowacji. W przypadku gdy potrzebne będą dodatkowe informacje, MS / regiony będą miały możliwość wystąpienia z wnioskiem o opinię ekspertów na temat ich polityki w zakresie innowacji lub jej określonych aspektów. Połączenie niezależnych ekspertów (płaconych przez KE), pracowników WE i pracowników MS (zaproszenie do wyrażenia zainteresowania w roku 2013). Działania ukierunkowane na upowszechnianie i informacyjne będą organizowane regularnie. Instrument: PSF to 6 mln EUR w 2014 roku, a koszty operacyjne (opinie ekspertów, upowszechnianie) zostaną pokryte dzięki wykorzystaniu nowej umowy ramowej (20 mln EUR w 2015 r.) Całkowity budżet w Programie H2020: ~ 28 mln (20 mln w ramach SC6 + 8m pod Upowszechnienie (Wide-Spread) 18 Copyright KPK PB UE IPPT PAN
COST (Widening Part) COST, międzyrządowa struktura założona w 1971 roku w celu wspierania współpracy między naukowcami z całej Europy, obecnie jest integralną częścią Unii Innowacji i Europejskiej Przestrzeni Badawczej. Ma przyczyniać się do realizacji strategii Europa 2020 i celu Unii innowacji. W Programie Horyzont 2020, COST rozszerzy swoją gamę tradycyjnych instrumentów współpracy i o zestaw nowych narzędzi mających na celu zapewnienie wsparcia strukturalnego dla ERA, poszerzenie bazy badawczej w Europie a także wspieranie współpracy naukowo-technicznej z innymi krajami, COST przyczyni się do wspierania integracyjnej polityki badań i innowacji poprzez połączenie "kieszeni doskonałości", które nie są jeszcze w pełni zintegrowane z europejskimi i światowymi badaniami. COST "poszerzenie" budżet w ramach H2020: ~ 150 mln EUR Budżet 2014 20,59 mln EUR; budżet 2015 28,02 mln EUR 19 Copyright KPK PB UE IPPT PAN
Ważne uwagi końcowe Bardzo istotny będzie transferu wiedzy; Spełnienie kryteriów (dodatkowe); Koncentruje się na tworzeniu instytucji; znaczenie inteligentnej specjalizacji warunkowość ex-ante! Synergia - działania ESIF mogą być sprzężone z akcjami Twinning i Teaming Duże oczekiwania - duże ryzyko, ale może również ogromne zyski 20 Copyright KPK PB UE IPPT PAN
Dziękuję za uwagę Pytania? Osoba do kontaktu: Małgorzata Snarska-Świderska malgorzata.snarska@kpk.gov.pl Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE Instytut Podstawowych Problemów Techniki Polskiej Akademii Nauk ul. Krzywickiego 34 02-078 Warszawa tel.: 0 22 828 74 83 fax: 0 22 828 53 70 e-mail: kpk@kpk.gov.pl 21 Copyright KPK PB UE IPPT PAN