BIULETYN INFORMACYJNY MIASTA I GMINY CZERSK Nr 14 Listopad 2010. W numerze m.in.: podsumowanie V kadencji aktualności z kart czerskiej historii

BIULETYN INFORMACYJNY MIASTA I GMINY CZERSK Nr 14 Listopad 2010 W numerze m.in.: podsumowanie V kadencji aktualności z kart czerskiej historii

Fotogaleria XX-lecie czerskiego samorządu - 27 maja 2010r. Wydarzenia Odsłonięcie tablicy ku czci ks. Augustyna Worzałły w Łęgu Odsłonięcie tablicy ku czci Jana Karnowskiego w Czersku Dęby Pamięci w Łęgu Perła w Koronie w rezerwacie Kręgi Kamienne w Odrach Na okładce: dzieci ze szkoły podstawowej w Gotelpiu w inscenizacji Wioski Gotów - Kręgi Kamienne, wrzesień 2010r.

Panie Burmistrzu, już za kilka dni kończy się V kadencja czerskiego samorządu. Jak ocenia Pan mijający okres? Ostatnie cztery lata to okres korzystnych zmian, charakteryzujący się przede wszystkim wzrostem aktywności mieszkańców, poprawą jakości dróg, infrastruktury, bezpieczeństwa i warunków wypoczynku. To już trzecia kadencja, w trakcie której pełni Pan funkcję Burmistrza Czerska. Czym różniła się od pozostałych? Każda kadencja jest inna niż poprzednia. Dzieje się tak za sprawą zmieniających się przepisów prawnych, przejmowania przez samorządy nowych zadań, nowych możliwości finansowania inwestycji i innych niż wcześniej oczekiwań i potrzeb mieszkańców. A jakie są te potrzeby? Z jakimi problemami najczęściej przychodzą do Pana mieszkańcy gminy? Z bardzo różnymi. Najczęściej dotyczy to spraw podatkowych, pomocy na zakup leków, pracy, spraw mieszkaniowych. Często dotyczy to spraw bardzo Wywiad z Burmistrzem O podsumowaniu V kadencji czerskiego samorządu, inwestycjach, młodzieży i o tym, kto zaśpiewa na jubileuszowym koncercie na hali rozmawiamy z Burmistrzem Czerska Markiem Jankowskim Najbliższe lata nie będą łatwe... osobistych. Wysłuchuję wszystkich i pomagam w miarę swoich kompetencji i możliwości. Co udało się rozwiązać, a jakie problemy wciąż czekają na regulację? Trudno wymienić wszystko, co udało nam się zrealizować, jest tego bardzo wiele i to we wszystkich dziedzinach od inwestycji infrastrukturalnych po inwestycje w człowieka. Nie ma praktycznie dziedziny życia społecznego, w którą byśmy nie inwestowali i o podniesienie jakości której byśmy się nie starali. Poproszę o liczby i konkrety. Ile powstało nowych dróg, kanalizacji i wodociągów? Jeśli chodzi o infrastrukturę drogową, to w trakcie mijającej kadencji wybudowaliśmy dwie nowe drogi, o ważnym znaczeniu dla spójności systemu komunikacji w gminie. To tzw. schetynówki, na które otrzymaliśmy 50% dofinansowania z Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych. Schetynówki powstały na odcinkach Zawada Wieck Wojtal oraz Nowe Prusy Stare Prusy. Łącznie powstało prawie 9 km nowego asfaltu. Ponadto w 2010 r. ukończyliśmy budowę i przebudowę dróg o dł. prawie 1 km w samym Czersku chodzi o ciąg ulic: Pomorska, Ferensa, odcinek ul. Królowej Jadwigi i Łubianka. Do niedawna była tam łąka. Budowa drogi otwiera tereny inwestycyjne w północno - wschodniej części miasta. Poza tym modernizowaliśmy i utwardzaliśmy szereg dróg lokalnych i osiedlowych. Ważną inwestycją dla miasta i poprawy bezpieczeństwa mieszkańców była także przebudowa drogi krajowej biegnącej przez Czersk. Natomiast jeżeli pyta Pani o wodociągi i kanalizację, to w okresie 2007 2010 powstało łącznie ok. 39 km sieci kanalizacyjnej i ok. 17 km sieci wodociągowej. Te liczby mówią same za siebie. Burmistrz Marek Jankowski oraz Starościna Dożynek Gminnych Aurelia Muzolf - Dożynki w Gutowcu 2010r. str. 3 Co z infrastrukturą społeczną, która w wielu przypadkach od lat woła o remonty i modernizacje? Wzmocniliśmy ją znacząco. W Rytlu od kilku miesięcy funkcjonuje nowy Ośrodek Zdrowia, a niebawem modernizacji zostaną poddane ośrodki zdrowia w Czersku i Łęgu. W pobliżu wyburzonego baraku w Czersku stoi piękny, nowo wybudowany budynek socjalny. Poddaliśmy też termomodernizacji większość budynków użyteczności publicznej na terenie całej gminy. Powstał nowy biurowiec przy ul. Dworcowej w miejscu starego hotelu, gdzie siedzibę znalazła m.in. biblioteka i jednostki samorządowe. Doczekaliśmy się Orlika w Czersku i w Malachinie, wzmacnialiśmy także infrastrukturę szkolną. Ponadto przed nami duża inwestycja jaką jest rozbudowa Szkoły Podstawowej nr 1 w Czersku. Inwestowaliśmy też w ośrodki kultury w Rytlu dokonaliśmy termomodernizacji i wymiany pieca, w Czersku zakupiliśmy nowe krzesła i przygotowujemy się do gruntowego remontu ośrodka. W Łęgu zaś modernizacja była przeprowadzona latem tego roku, przy współfinansowaniu z PROW. Korzystne zmiany widać też w całym obliczu naszego miasta. Ma Pan na myśli Plac Ostrowskiego? A co z innymi dzielnicami miasta, tymi poza ścisłym centrum? Mówię nie tylko o Placu Ostrowskiego, który rzeczywiście jest naszą wizytówką, ale o całym Czersku. Proszę spojrzeć na miasto od ul. Ferensa po ul. Wielewską, od ul. Dworcowej po ul. Transportowców wszędzie tam coś się dzieje lub w najbliższym czasie będzie się działo. Modernizacje dróg, budynków, kanalizacja... Ale przyznam, że szczególną radość i satysfakcję daje mi realizowany przez gminę projekt zagospodarowania terenów zielonych w Czersku. Bardzo się cieszę, że jest tak daleko zaawansowany. Jesteśmy już po przetargach, kilka dni temu podpisaliśmy umowę z wykonawcą prac. To jeden z najważniejszych projektów, na które mieszkańcy bardzo czekają. Będą to takie zielone płuca Czerska, miejsce odpoczynku i rekreacji, miejsce bezpiecznych placów zabaw dla dzieci i spacerów dla całych rodzin. Bardzo nam takiego miejsca w mieście brakowało. A już niedługo powstaną nie jeden, a trzy parki, które wierzę w to głęboko mieszkańcy polubią. Porozmawiajmy o pozyskanych przez gminę funduszach unijnych. Ile wniosków o dofinansowanie złożyła Gmina Czersk w czasie V kadencji? Minione 4 lata to rekordowy okres pod tym względem, a Czersk wg obiektywnych źródeł staje się jednym z liderów województwa w pozyskiwaniu środków unijnych. Ostatnio taki ranking przedstawiła chociażby Rzeczpospolita. Wynika z niego, że nasza gmina przygotowała najwięcej bo aż 16 wniosków ciąg dalszy na stronie 4

str. 4 kontynuacja ze strony 3 Wywiad z Burmistrzem o dofinansowanie. Jesteśmy więc liderem w województwie pomorskim. Obecnie ta lista rozrosła się mamy teraz 21 projektów złożonych do programu regionalnego. Do tego PROW, POIŚ, EFS i EOG. Korzystamy dosłownie z każdej szansy na pozyskanie środków. Chciałbym zwrócić uwagę na jeszcze jeden fakt, często niezauważany czy pomijany. Otóż pamiętajmy, iż efektem realizowanych przy unijnym wsparciu inwestycji jest dla nas znaczący wzrost majątku gminy. Za okres 2006-2010 odnotowaliśmy w tym zakresie wzrost o ponad 56 milionów złotych i mowa tu tylko o inwestycjach zakończonych. Gmina z powodzeniem korzysta także z innych środków zewnętrznych jak choćby z funduszy NPPDL. Dwa nabory dwie nowe drogi w gminie Czersk. Czy będą kolejne? Korzystamy z każdej nadarzającej się okazji uzyskania dodatkowych pieniędzy na realizację naszych zadań. Czy będą kolejne schetynówki? mam taką nadzieję, złożyliśmy stosowny wniosek do III edycji naboru. Tym razem przedmiotem inwestycji jest przebudowa ul. Towarowej w Czersku na odcinku ok 450 mb, obejmująca wykonanie nowej nawierzchni, chodników i oznakowania. Wartość projektu to kwota ok 1.261 tys. zł, w tym wnioskowana kwota dofinansowania 620 tys. zł. Podpisano umowy partnerskie z trzema firmami i Powiatem Chojnickim na dofinansowanie realizacji zadania na kwotę 53 tys. zł. Ponadto w ramach środków własnych wybudowana będzie kanalizacja deszczowa, ścieżka rowerowa oraz chodnik i nawierzchnia na pozostałym odcinku ul. Towarowej około 100 mb. Od kilku lat Gmina Czersk działa wraz z innymi samorządami na rzecz modernizacji berlinki. Czy są jakieś dobre wieści? Lobbowanie remontu tej drogi to interes wszystkich miast i gmin, leżących w otoczeniu drogi nr 22. Według Informacji przekazanej mi we wrześniu przez dyrektora Franciszka Rogowicza na konwencie starostów w Malborku, do planu działań na 2011 rok złożono zarówno przebudowę berlinki w Czersku na odcinku ul. Starogardzkiej oraz ul. Chojnickiej, jak i odcinka pomiędzy Czerskiem a Chojnicami. A jakie inwestycje przewidziane są w najbliższym czasie do realizacji na terenach wiejskich? Zadania te wynikają wprost z założeń Wieloletniego Planu Inwestycyjnego. W głównej mierze obejmują one budowę infrastruktury powstanie nowa świetlica wiejska w Gutowcu i zmodernizujemy świetlicę w Gotelpiu. Wnioskujemy także o środki na rozbudowę Lokalnego Centrum Kultury, Edukacji i Organizacji Pozarządowych w Będźmierowicach. Przy boiskach w Łęgu i Rytlu powstaną nowe zaplecza socjalne. Poza tym naszym priorytetem są boiska i place zabaw dla dzieci. Właśnie powstały one m.in. w Krzyżu, Kurczem, Lipkach Górnych, Mokrem, Mosnej, Odrach, Będźmierowicach, Gutowcu i w Zapędowie. Ponadto wiosną przyszłego roku powstanie 7 boisk. Dodam, iż całkowity koszt tej operacji to kwota ponad 700 tys. zł. Czy gmina podejmowała jakiekolwiek działania proekologiczne? Co z programem usuwania azbestu, na który czeka wielu mieszkańców? Bardzo aktywnie włączamy się w programy proekologiczne. Jak już wspomniałem, w mijającym okresie wykonaliśmy termomodernizację niemalże wszystkich budynków użyteczności publicznej, a w tym roku udało nam się zrealizować pierwszy, duży projekt związany właśnie z odnawialnymi źródłami energii. W szkole w Krzyżu oddaliśmy do użytku nowoczesną kotłownię z wykorzystaniem pompy ciepła. Kolejny taki projekt zamierzamy zrealizować w szkole w Gotelpiu. Natomiast jeśli chodzi o usuwanie azbestu, to niestety, ale realizowany wcześniej z wielkim powodzeniem projekt został w 2010 r. wstrzymany, z uwagi na zmianę przepisów prawnych dotyczących Gminnego Funduszu Ochrony Środowiska. W związku z likwidacją tego Funduszu nie było w mijającym roku prawnych możliwości dofinansowania usuwania azbestu przez naszych mieszkańców. Tak stało się w całej Polsce i bardzo tego żałujemy. Mogę jednak zapewnić, że kontynuacja programu nastąpi w 2011 roku. Natomiast bez zakłóceń przebiega realizacja innych programów np. budowy oczyszczalni przydomowych. Jakie są efekty realizacji tego programu? Ile oczyszczalni zbudowano? Od początku funkcjonowania programu, tj. od 26 kwietnia 2007 roku złożono 63 wnioski na dofinansowanie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków, w tym pozytywnie rozpatrzono 61 wniosków. Dwie osoby z różnych przyczyn zrezygnowały z udzielonego dofinansowania. Ponadto trzy osoby czekają w kolejce na przyznanie dofinansowania, które będzie możliwe po uchwaleniu budżetu gminy Czersk na 2011 rok. Dofinansowano również budowę jednego szczelnego zbiornika bezodpływowego. Łącznie udzielono dofinansowania na kwotę 131,5 tys. zł. Mijająca kadencja to także ważne i wyczekiwane przez mieszkańców programy społeczne jak choćby Nasze Małe Przedszkola. Czy będą kontynuowane? Oczywiście, czynimy wszelkie starania, aby tak się stało. Złożyliśmy wniosek o kontynuację programu Naszych Małych Przedszkoli, jednak został on odrzucony. Nie poddajemy się jednak i w najbliższym czasie ponownie zamierzamy zabiegać o środki na realizację wychowania przedszkolnego. Do tego czasu w dziewięciu punktach będą działały świetlice środowiskowe dla dzieci w wymiarze 2 razy po 2 godziny w tygodniu. W jakich miejscowościach? Malachin, Łubna, Lipki Górne, Zapędowo, Gutowiec, Krzyż, Gotelp, Będźmierowice i Mokre. A co z kontynuacją programów prozdrowotnych? Zainteresowanie profilaktyką i działaniami prozdrowotnymi mieszkańców jest budujące. Zwłaszcza mammobus stał się częstym gościem w Czersku, a ubiegłoroczna akcja mammograficzna z udziałem Anny Marii Jopek sprawiła, że przestał to być temat tabu. W najbliższym czasie chcemy przystąpić do Pomorskiego programu wczesnego wykrywania raka płuc, prewencji chorób sercowo naczyniowych oraz udarów mózgu na lata 2011-2015. Kontynuowana będzie także mammografia, badania słuchu, prostaty itp. Porozmawiajmy teraz o kondycji czerskiej gospodarki. Czy w trakcie ostatniej kadencji podjęto działania wspierające rozwój przedsiębiorczości na naszym terenie? Gmina systematycznie podejmowała próby zaktywizowania przedsiębiorców poprzez organizację konferencji czy też uruchomienie punktów konsultacyjnych. Podjęliśmy również próbę zorganizowania w Czersku Centrum Wspierania Przedsiębiorczości, jednakże ze względu na fakt, iż gmina jako jednostka samorządu nie jest tzw. instytucją otoczenia biznesu nie otrzymaliśmy dofinansowania na ten projekt. A co z terenami inwestycyjnymi? Na terenie naszej gminy są tereny świetnie przygotowane pod inwestycje, ale stanowią one głównie własność prywatną. Łączna ich wielkość to prawie 56 ha. Są to działki różnej wielkości - od 0,5 do 8 ha - położone w różnych częściach gminy. Z roku na rok wyraźnie wzrasta także aktywność samych mieszkańców, działających zarówno w formie organizacji pozarządowych czy też w nieformalnych grupach. ciąg dalszy na stronie 5

Wywiad z Burmistrzem str. 5 kontynuacja ze strony 4 Wspaniałe sukcesy odnosi także czerska młodzież. Wspomnijmy chociażby Grupę M czy projekt Czerski ART. Czy i jak samorząd wspiera tę działalność? Muszę z przyjemnością przyznać, że jestem dumny z tego, iż czerska młodzież wykazuje tak wielką aktywność i to w wielu dziedzinach. Uważam, że takie działania należy zdecydowanie wspierać, ponieważ nie tylko promują one naszą gminę, ale także przyciągają młodzież do aktywnego uczestnictwa. Dlatego jako gmina pomogliśmy m.in. w realizacji marzeń naszej młodzieży, wspomagając wyjazd Grupy M do Teatru Buffo oraz zespołu Paradise na Międzynarodowy Festiwal Tańca do Konina. W minionym roku sporo działo się w kulturze czerskiej. Wszyscy jednak zadają sobie pytanie, czy będzie w tym roku koncert gwiazdy na hali i kto wystąpi? Rzeczywiście, w 2010 r. w czerskiej kulturze było różnorodnie, co cieszyło mieszkańców od Chopina, przez szanty, poezję śpiewaną, folk czy gospel. Każdy mógł znaleźć w tej ofercie coś dla siebie. Mówiąc o kulturze nie zapominajmy też o wystawach i wieczorach autorskich, organizowanych przez naszą bibliotekę i ośrodki kultury. W wielu przypadkach jest to promocją twórczości naszych mieszkańców, co cieszy szczególnie. Bardzo cenną inicjatywą jest też zawiązanie się przy Ośrodku Kultury w Czersku grupy poetyckiej i organizowanie przez nią cyklicznych spotkań pn. Poeci marzą niewinne. A co do koncertu na hali będzie w styczniu 2011 r. Prawdopodobnie wystąpi De Mono na 10-lecie Hali Sportowej. Ten zespół zainaugurował funkcjonowanie hali w 2001 r., stąd nasze starania, aby zagrał także na jubileuszu X-lecia. W trakcie kończącej się kadencji Gmina Czersk stała się laureatem wielu konkursów. Czym możemy się pochwalić? Mimo, iż od modernizacji Placu Ostrowskiego minęło już kilka lat, nasze centrum wciąż jest doceniane i nagradzane. Do przyznanych w minionych latach nagród za najlepszą przestrzeń publiczną Pomorza i Polski w tym roku dołączył kolejny tytuł - Hit Pomorza 2010. Ale nie tylko nasze centrum zdobywa nagrody. Ostatnio we wrześniu 2010 r. - rezerwat Kręgi Kamienne w Odrach otrzymał tytuł Perły w Koronie 2010. Było to wyróżnienie turystów-internautów w plebiscycie na największe atrakcje turystyczne Pomorza. Na rezerwat oddano ponad 26 tysięcy głosów, co cieszy nas szczególnie, bowiem jest to wyraz uznania samych turystów i gości rezerwatu. I jest to jednocześnie piękna promocja rezerwatu, który jest przecież naszą turystyczną wizytówką. W ubiegłorocznej Panoramie wspomniał Pan, że konstruktywna opozycja to Pańskie życzenie, ale nie zawsze tak jest. Czy na finiszu kadencji coś się zmieniło? Niewiele się zmieniło. Takie są prawa demokracji. Nie pozostaje nic innego jak akceptować to i realizować założony plan. Jakie wyzwania czekają na nową Radę Miejską? Z czym przyjdzie jej się zmierzyć? Najbliższe cztery lata w działalności samorządu na pewno nie będą łatwe. Wynika to z wprowadzenia nowej ustawy o finansach publicznych, inny niż do tej pory będzie zwłaszcza sposób naliczania możliwości zaciągania zobowiązań na realizację inwestycji. Zmiany, które nas czekają to także przekazanie gminie nowych zadań i zmiany w systemie oświaty. Na jakie pytanie wolałby Pan nie odpowiadać w trakcie naszej rozmowy? Co Pan myśli na temat konkurentów na stanowisko Burmistrza Czerska w nadchodzących wyborach? A czego można Panu życzyć? Tylko zdrowia. Dziękuję więc za rozmowę i życzę dobrego zdrowia. Magdalena Apostołowicz Rada Miejska (2006-2010) Podsumowanie V kadencji Rady Miejskiej w Czersku Radni obecnej kadencji wybrani zostali w dniu 12.11.2006 roku. Nowością tych wyborów było przeforsowane przez ówczesną koalicję rządową tzw. blokowanie list. Umożliwiło to uzyskanie mandatów kandydatom z mniejszych ugrupowań, z relatywnie niewielką ilością głosów. W rezultacie do rady weszli przedstawiciele następujących komitetów wyborczych: Czerskie Forum Samorządowe - 9, Praworządność i Samorządność - 4, Liga Polskich Rodzin - 3, Porozumienie Ziemi Czerskiej - 2, SIS Samorządni - 2, Samoobrona RP - 1. Na pierwszej sesji Rady Miejskiej w dniu 22.11. 2006 r. radni dokonali wyboru: Przewodniczącego RM - Krzysztofa Sękielewskiego i Wiceprzewodniczącego RM - Ireneusza Bojanowskiego. Przewodniczącymi komisji zostali: - Rolnictwa, Infrastruktury, Działalności Gospodarczej i Ochrony Środowiska - Zbigniew Gruźliński (od 20.11.2008 r. Kazimierz Pstrąg), - ds. Rodziny, Oświaty, Kultury, Sportu i Turystyki - Maciej Jakubowski, - Zdrowia, Problemów Społecznych, Budżetu i Finansów- Stanisław Leszczyński, - Rewizyjnej- Klemens Kiełpiński. Radni utworzyli dwa kluby: Blok Forum oraz Porozumienie i Samorząd; obecnie jeden radny jest niezrzeszony. Na drugiej sesji RM ślubowanie złożył Burmistrz Marek Jankowski, wybrany w pierwszej turze wyborów bezpośrednich. W związku z powołaniem na stanowisko Zastępcy Burmistrza Czerska, wygasł mandat radnego Jana Gliszczyńskiego. W jego miejsce do składu RM weszła Halina Czapiewska. W kadencji 2006-2010 odbyło się 47 sesji Rady Miejskiej. Podjęto 450 uchwał, radni złożyli 276 interpelacji (stan na 20.10.2010 r.). Zgodnie z ustawowymi kompetencjami Rada zajmowała się m.in. następującymi sprawami: uchwalanie budżetu gminy, podejmowanie uchwał w sprawach opłat i podatków lokalnych, uchwalanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, zaciąganie długoterminowych pożyczek i kredytów, ustalanie zakresu działania jednostek pomocniczych, udzielenie absolutorium Burmistrzowi. W trakcie kadencji kilka wydarzeń skupiało uwagę samorządowców i społeczności lokalnej. W dniu 27.09.2007 r. Burmistrz przedstawił Radzie projekt uchwały, która zapowiadana była na sesji czerwcowej i nie wywołała żadnej dyskusji, w sprawie utworzenia Straży Miejskiej w Czersku. Intencją inicjatywy była poprawa stanu bezpieczeństwa (na co radni kilku kolejnych kadencji niejednokrotnie zwracali uwagę) oraz przestrzeganie prawa. Projekt uzyskał pozytywną opinię Komendanta Wojewódzkiego oraz Komendanta Komisariatu Policji w Czersku. ciąg dalszy na stronie 6

str. 6 kontynuacja ze strony 5 Przewodniczący RM Krzysztof Sękielewski i z-ca przewodniczącego Ireneusz Bojanowski - sesja RM paździenik 2010r. Grupa radnych - przeciwników uchwały - kontrargumentowała, stwierdzając, że Straż Miejska będzie zbyt droga w utrzymaniu, poza tym będzie orężem Burmistrza w walce z opozycją. Po emocjonalnej dyskusji Rada podjęła uchwałę w sprawie utworzenia Straży Miejskiej głosami: 11 za, 6 przeciw, 2 wstrzymuję się. W dniu 29.11.2007 r. radni klubu Porozumienie i Samorząd złożyli wniosek o uchylenie uchwały w sprawie utworzenia Straży Miejskiej. Po dyskusji wniosek nie uzyskał wymaganej większości: 10 za, 10 przeciw, 1 wstrzymuję się. Jednak przeciwnicy Straży Miejskiej nie rezygnowali. Z inicjatywy m.in. 8 radnych opozycyjnych wdrożono procedurę likwidacji nowo powołanej jednostki, zbierając podpisy pod wnioskiem mieszkańców o przeprowadzenie referendum. Powołana przez Radę Miejską komisja doraźna zweryfikowała wniosek. Stwierdziła wymaganą ilość podpisów, choć dopatrzyła się też nieprawidłowości przy różnych nazwiskach widniały te same podpisy. Radni podjęli uchwałę w sprawie przeprowadzenia referendum z inicjatywy mieszkańców, którego termin wyznaczono na dzień 24.07.2008 r. Referendum uznano za nieważne z powodu nieprzekroczenia wymaganej ustawowo trzydziestoprocentowej frekwencji. Działalność Straży Miejskiej była w późniejszym czasie monitorowana przez komisję doraźną Rady Miejskiej i została pozytywnie zweryfikowana. Minęły dwa lata i wydaje się, że mimo zastrzeżeń nielicznych niezadowolonych Straż Miejska dobrze służy społeczności lokalnej. Dużo kontrowersji wzbudziła uchwała, wywołana na wniosek SI Tuchmet w Tucholi, w sprawie wyrażenia zgody na rozwiązanie Rada Miejska (2006-2010) stosunku pracy z radnym Rady Miejskiej w Czersku Markiem Pestką, w związku z nieudzieleniem mu absolutorium jako prezesowi spółdzielni. Radni kilkakrotnie na sesjach podejmowali dyskusje, ścierając się z argumentacją wnioskodawców, którzy dowodzili, że nie ma związku między ewentualnym rozwiązaniem stosunku pracy a wykonywaniem mandatu radnego. Padały wnioski o wszechstronne rozważenie okoliczności sprawy i zarzuty braku uzasadnień prawnych po stronie wnioskodawcy. W konsekwencji Rada Miejska odrzuciła wniosek SJ Tuchmet głosami: 10 za, 0 przeciw, 7 wstrzymuję się. Ten przykład pokazuje trudne do rozstrzygnięcia kwestie i niedoskonałość przepisów ustawowych. Różne wersje stron, różne opinie prawne uniemożliwiły dokonanie ustaleń, na podstawie których radni mogliby podjąć właściwą decyzję. Na początku sesji w dniu 28.02.2008 r. radni uczcili minutą ciszy pamięć zmarłego Krzysztofa Gogolewskiego Burmistrza Czerska (1990-1994) i radnego Rady Miejskiej w Czersku (2002 2006 ). W mijającej kadencji odbyły się dwie uroczyste sesje. Dnia 24.08.2007 r. świętowaliśmy XV-lecie współpracy miast partnerskich: Czerska i Boizenburga. Wizyta delegacji niemieckiej z Burmistrzem Haraldem Jaeschke była okazją do podsumowania kontaktów sportowych i kulturalnych, wymiany grup młodzieżowych, spotkań strażaków, kupców, przedsiębiorców. Dnia 27.05.2010 r. sesja z okazji XX-lecia samorządu zgromadziła obecnych i byłych pracowników samorządowych, radnych Rady Miejskiej i Rady Powiatu. Historię czerskiego samorządu od 1990 r. przedstawili: Przewodniczący RM Krzysztof Sękielewski i Burmistrz Marek Jankowski. Okolicznościowe wystąpienia wygłosili: Poseł Piotr Stanke i Starosta Stanisław Skaja. Wystawa zdjęć i pamiątek w Ośrodku Kultury pobudziła do wielu nostalgicznych wspomnień. V kadencja Rady Miejskiej w Czersku przechodzi do historii. Niedługo rozpocznie się następne dwudziestolecie funkcjonowania odrodzonego samorządu. Podobnie jak 4 lata temu dziękuję radnym, Burmistrzowi, pracownikom Urzędu Miejskiego, sołtysom, przewodniczącym zarządów osiedli, kierownikom jednostek gminnych, mediom lokalnym i wszystkim współpracującym z Radą Miejską za pracę i współdziałanie. Kandydatom startującym w wyborach 21.11.2010 r. życzę sukcesu, a mieszkańcom gminy Czersk - przemyślanych, dobrych decyzji. Przewodniczący Rady Miejskiej w Czersku Krzysztof Sękielewski W ciągu ostatniej kadencji czerski samorząd starał się konsekwentnie realizować wszelkie niezbędne zadania mające związek z podnoszeniem jakości edukacyjnej oraz poprawą warunków wychowywania dzieci i młodzieży. Głównym naszym celem było pozytywne motywowanie oraz wspieranie pracy szkół i przedszkoli. Ważnymi elementami tego działania były z kolei systematyczne robocze narady z dyrektorami, dyskusje w komisjach Rady Miejskiej oraz analizy omawiane na plenarnych sesjach rady i wypływające z nich wnioski, które potem stawały się podstawą konkretnych decyzji i działań. Działania te, mimo ciągle nie satysfakcjonujących średnich wyników sprawdzianów i egzaminów, zmierzały do stopniowego zwiększania edukacyjnej wartości dodanej. Oświata (2006-2010) Jakość pracy nauczycieli i wychowawców to z pewnością kluczowy czynnik skutecznej edukacji. Trudno kwestionować ambitne postawy tej grupy zawodowej, która chyba najbardziej intensywnie i systematycznie dokształca się, niejednokrotnie angażując także własne środki na te cele. Jednak nie zawsze relacje środowiska rodziców oraz ogółu społeczeństwa z nauczycielami są właściwe. Często zarzuca się nauczycielom wysokie zarobki, długie wakacje i niewiele obowiązkowych godzin zajęć. Na takie argumenty zwykle odpowiedź jest prosta. Każdy mógł kształcić się i zostać nauczycielem, a potem korzystać z tych nieco wątpliwych ciąg dalszy na stronie 7

kontynuacja ze strony 6 przywilejów. Ponadto w tym przypadku warto przypomnieć dwie myśli: nie znasz brzemienia, którego nie nosisz oraz bodaj byś cudze dzieci uczył. Obydwa stwierdzenia dobitnie ilustrują specyfikę nauczycielskiej profesji. Owszem, dzisiaj problemem jest znalezienie pracy przez młodych absolwentów kierunków pedagogicznych. Jednak od wielu już lat było jasne, że w związku z malejącą liczbą dzieci, pracy w szkołach będzie mniej. Na to zjawisko nakłada się jeszcze znaczna zawiłość i niestabilność prawa oświatowego, np. dyskusyjne wprowadzenie tzw. godzin karcianych (z art. 42 ust. 2 KN), które dodatkowo wypełniają zakres zajęć w szkołach, ograniczając potrzeby kadrowe. Na podstawie tych zależności nasuwa się refleksja istotna dla procesu kształcenia, a szczególnie wychowania. Brak dobrych relacji środowisko szkoła, czy bardziej nauczyciele rodzice skutkuje brakiem jednolitego podejścia do procesu wychowania. Rodzice kwestionujący pracę nauczycieli lub szkoły i pedagodzy realizujący wychowanie w oderwaniu od rodziny to mieszanka wybuchowa, w wyniku której młodzi ludzie nie wiedzą jaka droga jest właściwa. I to jest chyba najpoważniejszy problem wychowywania dzieci i młodzieży. Dlatego aż tyle miejsca mu poświęcam, ku refleksji wszystkich, by tworzyć jeden wychowawczy front. W naszej gminie, w ciągu ostatnich czterech lat radykalnie podniósł się średni poziom kwalifikacji zawodowych nauczycieli. Obecnie na 246 nauczycieli zatrudnionych (w różnym wymiarze) w gminnych placówkach już 166 osiągnęło stopień nauczyciela dyplomowanego (4 lata temu - 135). Zmalała też łączna liczba czynnych nauczycieli i to aż o 29 osób. Gmina jako organ prowadzący odpowiada za przeprowadzanie egzaminów na stopień nauczyciela mianowanego. W kolejnych 4 latach takie egzaminy zorganizowano łącznie dla 15 nauczycieli. Wszystkie egzaminy zakończyły się pomyślnie dla zdających. Poprawia się stopniowo średni status materialny nauczycieli w gminie. Można i należy mieć nadzieję, że w ślad za rosnącymi możliwościami kadry pedagogicznej będzie też wzrastał poziom przygotowania absolwentów naszych szkół do dalszej nauki i pracy. W gronie kadry kierowniczej placówek gminnych nastąpiły znaczne zmiany, wynikające bądź to z przejścia na emeryturę dotychczasowych dyrektorów, bądź to z powodu zakończenia kadencji. Zmieniająca się liczba uczniów jest podstawowym elementem wpływającym na konieczność bieżącego korygowania wewnętrznej organizacji placówek na każdy kolejny rok szkolny. Na przestrzeni mijającej kadencji samorządu liczba ta stopniowo, ale też wyraźnie malała. Na szczęście nie powodowało to skutków w postaci wymuszonego ograniczania zatrudnienia. Obyło się więc bez gwałtownej redukcji etatów. Przed czterema laty mieliśmy łącznie w placówkach 142 oddziały, a obecnie jest ich o 5 mniej (ok. 100 uczniów). Na terenie gminy nadal mamy 4 przedszkola, 8 szkół podstawowych oraz 3 gimnazja (wszystkie w zespołach szkół). W ciągu minionych 4 lat nakłady na realizację zadań oświatowych systematycznie i wyraźnie wzrastały. W 2006 roku wynosiły ponad 14 mln zł, a w roku 2010 jest to kwota ponad 20 mln zł. Działo się tak pomimo malejącej liczby uczniów i wychowanków, a główną tego przyczyną był wzrost wynagrodzeń nauczycieli. Istotne kwoty przeznaczane były w kolejnych latach także na remonty i wyposażenie placówek. W każdym kolejnym roku gmina przeznaczała na zadania oświatowe znaczne kwoty z dochodów własnych, bo subwencja oświatowa nie jest wystarczająca na sfinansowanie wszystkich niezbędnych zadań. Biorąc pod uwagę spadek liczby uczniów i oddziałów w placówkach oraz wysokie nakłady własne gminy na edukację, trzeba stwierdzić, że z przekonaniem inwestowaliśmy w oświatę widząc jej rzeczywiste potrzeby i przyszłe szanse rozwojowe naszych Oświata (2006-2010) str. 7 młodych mieszkańców. Aktywność w pozyskiwaniu sponsorów na rzecz realizacji niektórych zadań wykazywali także dyrektorzy placówek, którzy w trudnych momentach potrafili zjednać sobie i placówkom przyjaciół, wydatnie wspierających gminną edukację. Za to należą się im słowa uznania, a wdzięczni jesteśmy także licznym darczyńcom. Corocznie w zależności od potrzeb modyfikowany był na bieżąco system dowożenia uczniów. Opierał się on na pojazdach własnych oraz na kilku prywatnych firmach transportowych. Obecnie do naszych placówek codziennie dowozimy ok. 675 dzieci. Baza naszych jednostek oświatowych jest zróżnicowana pod względem jakości technicznej i wyglądu. W ciągu ostatnich czterech lat wykonano szereg większych i mniejszych remontów. Wiosną 2007 r. oddano do użytku wielofunkcyjne boisko ze sztuczną nawierzchnią przy Zesp. Szk. w Czersku (część środków na budowę pozyskano z Ministerstwa Sportu). W roku 2008 zrealizowano zadanie termomodernizacji 5 obiektów ze środków Mech. Finans. EOG. Przyniosło to zdecydowaną poprawę stanu budynków szkół i przedszkoli. Dokonano także wymiany dachu oraz modernizacji klatki schodowej, elewacji i ogrodzenia przedszkola nr 1. W Zesp. Szk. w Rytlu dobudowano szatnię. Wyremontowano i wyposażono zaplecze kuchenne szkoły w Gotelpiu, a w Malachinie filii szkoły nr 1 oddano nowe pomieszczenia klas 0 III. Wymieniono też dach na budynku szkoły w Łubnej. W Zesp. Szk. w Łęgu wykończono łącznik (nowe pomieszczenia dydaktyczne i administracyjne). W Odrach na szkole wymieniono pokrycie dachowe. Pozyskano dotację z MSWiA (128 tys. zł). na realizację łączy dostępowych szerokopasmowego Internetu dla 8 placówek. Niedawno większym zadaniem było nowe pokrycie dachu hali sportowej Zesp. Szk. w Czersku, natomiast dla szkoły w Krzyżu wykonano nowy system c.o. oparty na pompie ciepła. W roku 2009 i 2010 uzyskaliśmy wsparcie w kwocie 54 tys. zł w ramach rządowego programu Radosna szkoła na zakup wyposażenia szkolnych miejsc zabaw. Podejmowaliśmy systematyczne starania o dodatkowe środki (dotacje lub zwiększenia subwencji) na wszystkie te zadania. Nasze wnioski składane do ministerstwa edukacji były zawsze załatwiane pozytywnie. Ciągle poprawia się stan i jakość wyposażenia pomieszczeń w placówkach. Dyrektorzy we własnym zakresie, krok po kroku wymieniają meble, pokrycia podłóg, stolarkę, uzupełniają pomoce naukowe. Poprawiło sie wyposażenie kolejnych pracowni komputerowych oraz multimedialnych centrów informacji. Szkoła nr 1 oraz zespoły w Czersku, Rytlu i Łęgu uzyskały nowe lub rozszerzone systemy monitoringu wizyjnego. Ostatnio podjęto decyzję o modernizacji nawierzchni na sali sportowej szkoły nr 1 w Czersku. Ważne miejsce w działalności edukacyjnej zajmują programy finansowego wsparcia na rzecz rozwoju dzieci i młodzieży. Od 2005 roku realizujemy program dodatkowych zajęć sportowo rekreacyjnych pn. Sprawność, zdrowie, sukces, finansowany w części ze środków Ministerstwa Sportu (dotacja łącznie w ciągu 4 lat wyniosła 70 tys. zł.). W latach 2007/8, we współpracy z Politechniką Gdańską nasze gimnazja realizowały projekt Za rękę z Einsteinem. Uczestniczyło w nim ok. 120 uczniów, a program dotyczył cennej wiedzy i umiejętności politechnicznych (matemat. przyrod.). Od września tego roku uczniowie gminnych gimnazjów (ponad 200) biorą udział w kolejnych programach wyrównywania szans. Ponadto w ramach przedsięwzięcia Poszukiwanie talentów Akademia Młodych Noblistów doskonalą się I klasy gimnazjum z Czerska. W 2007 roku przystąpiliśmy do Programu Wioska internetowa - kształcenie na odległość na terenach wiejskich. Od 2008-2010 r. gmina uczestniczyła w realizacji ciąg dalszy na stronie 26

str. 8 Kalendarium 2006-2010 Ważniejsze wydarzenia gminne 2006 listopad - I sesja Rady Miejskiej w Czersku V kadencji; grudzień - 50-lecie szkoły w Łęgu; 2007 maj - uroczyste otwarcie wielofunkcyjnego boiska sportowego przy ZS w Czersku; - 10 lecie Chóru Lutnia ; czerwiec - 15 lat współpracy z Boizenburgiem; lipiec - promocja książki Ludzie Czerska i okolicy XIX i XX wieku ; sierpień - Święto Powiatu Chojnickiego w Czersku; październik - inauguracja I roku akademickiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Czersku; - I Czerskie Święto Polskiego Dokumentu; listopad - Czersk otrzymuje nagrodę Marszałka i tytuł najlepszej przestrzeni publicznej Województwa Pomorskiego; - 100. urodziny najstarszej mieszkanki naszej gminy p. Heleny Pluta z Nowych Prus; grudzień - koncert Golec uorkiestra w Czersku. 2008 styczeń odszedł ś.p. Krzysztof Gogolewski, Burmistrz Czerska pierwszej kadencji po przemianie ustrojowej (1990 1994); - inauguracja Młodzieżowej Rady Miejskiej II kadencji; - Rada Miejska podejmuje uchwałę w sprawie utworzenia Straży Miejskiej; marzec - Wioska internetowa - kształcenie na odległość na terenach wiejskich w Rytlu; - otwarcie pierwszego w powiecie chojnickim Lokalnego Punktu Informacyjnego Eurodesk w Łęgu; kwiecień - Dolor caritas est spektakl w Zespole Szkół im. Jana Pawła II w Czersku; maj Centrum Czerska uznane za Najlepszą Przestrzeń Publiczną w Polsce ; czerwiec - HOT SPOT czyli otwarty punkt dostępu do Internetu za pomocą sieci bezprzewodowej (WiFi) w centrum Czerska; lipiec - 50-lecie LZS BRDA Rytel; - referendum gminne w sprawie likwidacji Straży Miejskiej w Czersku; wrzesień - 100. urodziny p. Marianny Gliszczyńskiej z Czerska; - jubileusz 50 lecia Rezerwatu Kręgi Kamienne; październik - 40-lecie piłki ręcznej czerskiego szczypiorniaka; listopad - 80 lat kina w Czersku; - koncert Maryli Rodowicz w Czersku; grudzień - otwarcie boiska Orlik w Czersku; - referendum w sprawie odwołania Burmistrza Czerska. 2009 styczeń inauguracja projektu Nasze Małe Przedszkola ; - nowy wóz ratowniczo-gaśniczy dla OSP w Czersku; marzec - Czersk w Pierścieniu Kaszubskim; - I Czerskie Forum Przedsiębiorczości; maj - 100. rocznica powstania Ochotniczej Straży Pożarnej w Będźmierowicach; czerwiec pierwsza schetynówka oddana do użytku (droga Zawada Wieck Wojtal); - akcja mammograficzna z udziałem Anny Marii Jopek; sierpień - I Święto Łęga - Łęskie Kapuśniaki ; - Dożynki Powiatowe w Czersku; - pierwsze Spotkanie Trzech Kultur - KOBORKA w Czersku; wrzesień tragiczna nawałnica w gminie Czersk; październik - Poeci marzą niewinnie - pierwsze spotkanie poetyckie w Łęgu; listopad - Koncert KOMBII w Czersku; grudzień - powstanie Klubu Czerskich Amazonek. 2010 styczeń - odszedł ś.p. Jerzy Rogański, honorowy obywatel Czerska; - 90. rocznica powrotu Czerska do Polski; luty - otwarcie biurowca przy ul. Dworcowej oraz nowego budynku Ośrodka Zdrowia w Rytlu; marzec koncert Alicji Majewskiej, Starego Dobrego Małżeństwa i Aukcja dla Marii ; - Otton Sabiniarz - Zasłużony dla Czerska ; kwiecień - wyłożenie księgi kondolencyjnej w czerskim ratuszu; Czerszczanie składają kondolencje rodzinom ofiar katastrofy smoleńskiej; - koncert zespołu Czerwony Tulipan w Czersku; maj odsłonięcie tablicy poświęconej Janowi Karnowskiemu na budynku Zakładu Karnego (dawnego sądu) w Czersku oraz tablicy poświęconej ks. Augustynowi Worzalle na kościele w Łęgu; - PARhit 2010 oraz koncert EKT Gdynia w Czersku; - uroczysta sesja Rady Miejskiej z okazji XX-lecia samorządu terytorialnego ; czerwiec - ustanowienie Światowego Rezerwatu Biosfery Bory Tucholskie; - posadzenie Dębów pamięci w Łęgu; - koncert Chopin przyjechał ; - kolejna nagroda dla Placu Józefa Ostrowskiego Hit Pomorza 2010; - odszedł ś.p. Witold Jankowski-Burczyk, znany miłośnik i propagator historii Czerska; lipiec - otwarcie nowej schetynówki Nowe Prusy-Stare Prusy; - X Święto Pstrąga w Wojtalu, koncert Tercetu Egzotycznego; - Europa Equipe w Czersku; - X Dni Rytla; sierpień - koncert muzyki gospel - Gospel Peter Francis & The Jabez Family ; wrzesień - przekazanie nowego sztandaru OSP w Łęgu; - Perła Pomorza 2010 dla rezerwatu Kręgi Kamienne w Odrach; - Gala Czerski ART ; październik - zakończenie projektu Nasze Małe Przedszkola ; listopad - zakończenie V kadencji Rady Miejskiej w Czersku i wybory samorządowe. Pierwsze Dożynki Gminne - Wieck 2007r.

Młyńskie Koła 2006-2010 str. 9 Młyńskie Koła to symboliczne, czerskie nagrody za wybitne osiągnięcia i działania podejmowane na rzecz naszej lokalnej społeczności. Laury te przyznawane są corocznie już od 2006 r., tradycyjnie na początku nowego roku. Uroczysta gala wręczenia nagród ma miejsce podczas noworocznego spotkania Burmistrza Czerska z przedsiębiorcami i kierownikami jednostek gminnych oraz przedstawicielami organizacji pozarządowych. Jak pokazały dotychczasowe werdykty kapituły, w życiu Czerska aktywnie wyróżniają się nie tylko znani, dojrzali działacze (jak m.in. nagrodzeni w poprzednich latach Jerzy Warczak czy Edyta Łangowska) ale także przedstawiciele młodego pokolenia. Młyńskie Koła dla młodziutkiej licealistki Agnieszki Joppek (2009) czy Sławomira Narlocha (2008) to wyraźny dowód uznania dla wielu inicjatyw naszej młodzieży. A że młodym ludziom pasji i zapału nie brakuje nie trzeba przekonywać, wystarczy spojrzeć na ich ostatnie projekty. Przypomnijmy chociażby działania Grupy Czerski ART., Grupy M czy akcje krwiodawstwa, z tak wielkim zapałem (i efektem!) prowadzone wśród młodzieży w Czersku i Malachinie. Takimi inicjatywami nasza młodzież wystawia sobie najwyższe cenzurki i zdobywa uznanie nie tylko rówieśników, ale i dorosłych mieszkańców naszej gminy. Z pewnością wśród laureatów kolejnych edycji Młyńskich Kół nie zabraknie przedstawicieli młodego pokolenia. Tymczasem w oczekiwaniu na Młyńskie Koła 2010 - przedstawiamy Państwu pełną listę laureatów w pięcioletniej historii tej nagrody. Kilka nazwisk na tej liście powtarza się, w różnych latach i kategoriach jak choćby Krzysztof Babiński, Ireneusz Bojanowski czy Ryszard Kuchta... Tych osób nie trzeba nikomu w Czersku przedstawiać, znane są ze swojej działalności zarówno zawodowej, jak i społecznej. Podobnie wciąż aktywni i pełni nowych pomysłów są laureaci I edycji Młyńskich Kół jak np. Zofia Breske, kustosz Kręgów Kamiennych czy Jarosław Schumacher, instruktor OK w Czersku oraz długoletni działacz Klubu Sportowego MLKS Borowiak. W czym tkwi tajemnica? J. Schumacher uchyla rąbka tajemnicy: Nagroda to tylko nagroda. Oczywiście ważna i piękna, ale bardziej liczy się to, co za nią stoi. A są to codzienna pasja i radość z działania na rzecz innych, a przede wszystkim zwykła ludzka życzliwość. Trzeba lubić to, co się robi, trzeba lubić miejsce, w którym się mieszka, i trzeba po prostu kochać ludzi. Ot to wszystko! Magdalena Apostołowicz Laureaci Młyńskich Kół za 2009 rok DOTYCHCZASOWI LAUREACI NAGRODY: Kategoria: wspieranie inicjatyw społecznych przez przedsiębiorców 2005 - Ludwik Woźniak Prima, Ryszard Ossowski Karolinka, Ryszard Ossowski Stolarstwo, Marek Pepliński Lemar oraz Ewa Lipska Ewita ; 2006 - Jadwiga i Marek Kaczyńscy; 2007 - Bogdan Sękowski; 2008 - Krystyna Rydzkowska; 2009 - Ireneusz Bojanowski - Nadleśnictwo Czersk; Kategoria: rozwój przedsiębiorczości 2005 - Krzysztof Babiński Usługi Transportowe oraz Adam Kosiedowski Dambi ; 2006 - Eugeniusz Słomiński POLCOM COLLECTION 2007 - Ilona i Sławomir Sawitzki SAGO wózki widłowe; 2008 - Krzysztof Babiński Usługi Transportowe; 2009 - Andrzej i Piotr Pozorscy firma Pozorski oraz Izabela i Sławomir Baranowscy - Sport - Sails Center ; Kategoria: szczególne osiągnięcia w zakresie rozwoju rzemiosła i usług 2008 - Roman Górnowicz Usługi Motoryzacyjne; 2009 - Jerzy Konewka Usługi Remontowo - Budowlane; Kategoria: osiągnięcia kulturalne 2005 Chór Lutnia, Zofia Breske kustosz rezerwatu Kręgi Kamienne w Odrach, Krystyna Ryduchowska, Włodzimierz Ostoja Lniski; 2006 - Jerzy Warczak; 2007 - Maria Sękielewska; 2008 - Sławomir Narloch; 2009 - Agnieszka Joppek; Kategoria: działalność promocyjna i organizacyjna w Stowarzyszeniach i Związkach: 2005 - Paweł Karczynski Polski Związek Hodowców Gołębi Pocztowych; 2006 - Edyta Łangowska; 2007 - Urszula i Marek Lipinscy; 2008 - Koło Gospodyń Wiejskich w Łęgu; 2009 - Koło Gospodyń Wiejskich w Zapędowie oraz Bogumiła Milewska; Kategoria: edukacja, oświata i wychowanie 2005 Krzysztof Sękielewski, Ireneusz Bojanowski - Nadleśnictwo Czersk, Ryszard Kuchta, Henryk Gołuński - Stowarzyszenie na Rzecz Szkoły w Odrach; 2006 - Kazimierz Wasiniewski; 2007 - Sabina Redzimska; 2008 - Jerzy Jażdżewski; 2009 - Ryszard Kuchta Kategoria: działalność na rzecz bezpieczeństwa 2005 Andrzej Kuchenbecker, OSP w Czersku; 2006 - Sławomir Janicki; 2007 - Stanisław Leszczyński; 2008 - Franciszek Rogowicz Dyrektor Oddziału GDDKiA w Gdańsku; Kategoria: działalność na rzecz rozwoju sportu 2005 Jarosław Schumacher, Sławomir Sikora oraz Radosław Literski; 2006 - Piotr Fryca; 2007 - Joanna i Jarosław Fidurscy; 2008 - Stanisław Lorczak; 2009 - Edward Mania.

1. str. 10 INWESTYCJE 2007-2010 INWESTYCJE ZREALIZOWANE W LATACH 2007-2010 * liczby podane w nawiasach stanowią odniesienie do mapy inwestycji na stronie 18-19 Inwestycje w zakresie porządkowania gospodarki wodno-ściekowej 1.1. Wodociągi wiejskie (łącznie wykonano około 16,9 km sieci wodociągowej) sieć wodociągowa w sołectwie Krzyż (miejscowości Krzyż i Kłodnia) (1) wybudowano 7,3 km sieci oraz 2,4 km przyłączy sieć wodociągowa Czersk Złotowo (w kierunku Łęga) (2) wykonano 4 km sieci oraz 1,6 km przyłączy sieć wodociągowa w Wądołach, ul. Główna (3) wybudowano 0,3 km sieci sieć wodociągowa - Malachin, ul. Wrzosowa (4) ułożono 0,6 km sieci sieć wodociągowa - Ostrowite, ul. Nadjeziorna (5) wykonano 0,5 km sieci sieć wodociągowa - Wojtal (6) wybudowano 0,2 km sieci ujęcie wody pitnej w Żukowie (7) projekt sieci wodociągowej: Rytel Zapędowo w trakcie realizacji - budowa wodociągu w sołectwie Krzyż etap II (miejscowości Kwieki, Bielawy, Sienica, Stodółki) (8) wybudowane zostanie ok. 15 km sieci i 1 km przyłączy. Inwestycja dofinansowana w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. trwa opracowanie projektu sieci wodociągowej w miejscowościach Będźmierowice i Klaskawa 1.2. Sieć wodociągowo - kanalizacyjna w Czersku (9) ul. Reymonta 0,3 km Os. Piastowskie 0,3 km ul. Kolejowa 0,2 km projekty sieci wodociągowej i kanalizacyjnej: ul. Jarzębinowa, ul. Marii Konopnickiej, część ul. Sportowej w trakcie realizacji - budowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej w ul. Parkowej - 0,4 km przygotowana do realizacji - przebudowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej w ul. Blacharskiej i części Piaskowej 0,5 km 1.3. Modernizacja oczyszczalni ścieków w Czersku (46) - w ramach tego zadania powstała w zasadzie nowa oczyszczalnia o przepustowości 2750 m³/dobę. Koszt inwestycji wyniósł ok. 13 mln zł, z czego 6,3 mln zł to dotacja z fundacji EkoFundusz. Pozostałe źródła finansowania to pożyczka z NFOŚiGW, środki własne gmin Czersk i Czarna Woda oraz ZUK sp. z o. o. 1.4. Sieć kanalizacyjna na terenach wiejskich (łącznie powstało ok. 39 km sieci kanalizacyjnej) sieć kanalizacyjna Czersk Łąg Czarna Woda (granica gmin) etap I (10) wybudowano 16 km sieci, 219 szt. przyłączy o dł. 5,4 km, 5 zbiorczych przepompowni ścieków oraz 16 przepompowni przydomowych. Inwestycja została zrealizowana przy udziale środków z WFOŚiGW (pożyczka) 1.920.000 zł sieć kanalizacyjna Czersk Łąg Czarna Woda (granica gmin) etap II (10) wykonano sieć kanalizacyjną w Łęgu w ul. Dworcowej, Polnej, Słonecznej i części Chojnickiej o dł. 4,8 km wraz z 3 przepompowniami ścieków, umożliwiono przyłączenie się 86 nieruchomościom. Inwestycja została zrealizowana przy udziale środków z WFOŚiGW (pożyczka) - 300 tys. zł sieć kanalizacyjna w sołectwach Malachin i Mokre (11) wybudowano 10 km sieci, 1 km przyłączy oraz 7 przepompowni ścieków; dzięki realizacji zadania możliwe jest podłączenie do kanalizacji około 100 nieruchomości. Inwestycja współfinansowana w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich sieć kanalizacyjna w Ostrowitem, ul. Nadjeziorna (5) 0,5 km sieci wraz z przepompownią ścieków sieć kanalizacyjna w Malachinie, ul. Wrzosowa (4) 0,6 km sieć kanalizacyjna w Wądołach, ul. Główna (3) 0,7 km sieci wraz z przepompownią ścieków projekty sieci kanalizacyjnej: Rytel Zapędowo; Czersk Gotelp Pustki w trakcie realizacji - budowa sieci kanalizacyjnej w sołectwie Krzyż (8) 18 km sieci, 6 km przyłączy oraz 7 przepompowni ścieków; umożliwienie budowy przyłączy dla 120 nieruchomości. Inwestycja dofinansowana ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w trakcie realizacji - budowa sieci kanalizacyjnej Czersk - Łubna - Kamionka (12) 7 km sieci oraz 4 przepompownie ścieków, pozwoli to na podłączenie się do sieci 60 nieruchomościom 1.5. Kanaliazacja deszczowa sieć kanalizacji deszczowej w Al. 1000-lecia, ul. Batorego, ul. Dąbrowskiego i ul. Lipowej (13) 0,9 km. Inwestycja dofinansowywana ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego 2007-2013 sieć kanalizacji deszczowej w rejonie ulicy Kpt. Szczepańskiego o dł. 0,3 km wraz z przepompownią wód deszczowych (13). Inwestycja dofinansowywana w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego 2007-2013 ciąg dalszy na stronie 11

INWESTYCJE 2007-2010 str. 11 kontynuacja ze strony 10 sieć kanalizacji deszczowej w nowobudowanych i przebudowywanych ulicach (m. in. Pomorska, P. Ferensa) krótkie odcinki kanalizacji deszczowej w ul. Browarowej, ul. Królowej Jadwigi, ul. Malinowej 0,3 km przygotowana do realizacji - budowa sieci kanalizacji deszczowej w ul. Blacharskiej i ul. Piaskowej 0,5 km w trakcie realizacji - budowa sieci kanalizacji deszczowej w ul. Kaszubskiej 0,3 km 2. Inwestycje w zakresie edukacji II etap rozbudowy Zespołu Szkół w Łęgu (14) (powstały 2 sale lekcyjne, świetlica, pomieszczenie administracyjne, szatnia) rozbudowa Zespołu Szkół w Rytlu o obiekt szatni (15) modernizacja kotłowni w Zespole Szkół w Rytlu (15) termomodernizacja budynków: Zespołu Szkół im. Jana Pawła II w Czersku, Przedszkola Samorządowego nr 2 w Czersku, Zespołu Szkół w Łęgu, Zespołu Szkół w Rytlu, Szkoły Podstawowej w Gotelpiu (44). Inwestycja zrealizowana w ramach projektu Poprawa jakości powietrza w gminie Czersk poprzez termomodernizację budynków użyteczności publicznej, dofinansowanego w ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego budowa kotłowni w Szkole Podstawowej w Krzyżu w oparciu o odnawialne źródła energii (pompa ciepła) (16). Inwestycja otrzymała dofinansowanie w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich wymiana pokrycia dachowego oraz remont elewacji w Przedszkolu Samorządowym Nr 1 w Czersku (17) modernizacja budynku szkoły w Odrach (18) (wymiana pokrycia dachu, docieplenie poddasza) wymiana pokrycia dachowego na budynku Szkoły Podstawowej w Łubnej opracowanie dokumentacji budowy kotłowni w Szkole Podstawowej w Gotelpiu w oparciu o odnawialne źródła energii opracowanie dokumentacji dla termomodernizacji obiektów użyteczności publicznej etap II: budynki Szkół Podstawowych w Krzyżu i Łubnej, Przedszkola w Łęgu oraz sali sportowej w Rytlu 3. Inwestycje w zakresie turystyki, sportu i rekreacji budowa wielofunkcyjnego boiska sportowego przy Zespole Szkół w Czersku (22). Inwestycja dofinansowana z budżetu państwa. budowa kompleksu boisk przy ul. Szkolnej w Czersku w ramach programu Moje boisko Orlik 2012 (21). Inwestycja dofinansowana z budżetu państwa i budżetu Samorządu Województwa Pomorskiego. Zagospodarowanie turystyczne rezerwatu archeologicznego Kręgi Kamienne w Odrach(19). Zadanie dofinansowane w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego 2007-2013 Zagospodarowanie turystyczne terenu nad jeziorem Ostrowite (20) obejmujące rozbudowę stanicy, przebudowę świetlicy, budowę pomostów, boisk, placu zabaw oraz montaż elementów małej architektury. Inwestycja współfinansowana w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich zakup kontenerów szatniowych na boiska w Łęgu i Rytlu zakup systemu nawadniania boiska z przeznaczeniem na stadion w Czersku opracowanie dokumentacji projektowej budowy obiektów szatniowych przy boiskach w Łęgu i Rytlu zakup sprzętu pływającego do stanicy wodnej w Ostrowitem: 7 łódek klasy Optymist, 6 kajaków, 2 rowery wodne i kamizelki asekuracyjne zakup urządzeń sportowych na ścieżkę zdrowia w lasku miejskim w Czersku urządzenie placu zabaw w rejonie ulicy Gen. Sikorskiego w Czersku budowa 9 placów zabaw na terenach wiejskich w miejscowościach: Będźmierowice, Gutowiec, Krzyż, Kurcze, Lipki Górne, Mokre, Mosna, Odry, Zapędowo (26). Inwestycja zrealizowana jako pierwszy etap projektu Budowa boisk i placów zabaw na terenach wiejskich, współfinansowanego w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. W 2011 r. w ramach tego projektu powstanie 7 boisk. w trakcie realizacji - opracowywanie dokumentacji budowy tras rowerowych i infrastruktury turystycznej w powiecie chojnickim w ramach projektu Kaszubska Marszruta (23), w ramach którego na terenie gminy Czersk wybudowane będzie około 14,5 km ścieżek rowerowych, oznakowane - około 19,1 km i wybudowane zostaną 3 miejsca postojowe. Inwestycja jest realizowana przy udziale środków z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego w trakcie realizacji - budowa promenady oraz placu zabaw w Rytlu (24). Inwestycja realizowana w ramach projektu Zagospodarowanie turystyczne Wielkiego Kanału Brdy na terenie gminy Czersk. W 2011 r. w ramach tego projektu wykonane zostanie kąpielisko w Rytlu oraz zagospodarowanie terenu wokół akweduktu w Fojutowie. w trakcie realizacji - budowa przy Urzędzie Miejskim Centrum Informacji Turystycznej w ramach projektu Bramy Kaszubskiego Pierścienia (25). Inwestycja dofinansowana w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego 2007-2013 w trakcie realizacji - budowa 3 parków w Czersku: przy Al. 1000-lecia, ulicach Chojnickiej i 21 Lutego (27). Inwestycja dofinansowana w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego 2007-2013 4. Inwestycje z zakresu kultury termomodernizacja budynków Ośrodków Kultury w Czersku i Rytlu (44). Inwestycja zrealizowana w ramach projektu Poprawa ciąg dalszy na stronie 12

str. 12 INWESTYCJE 2007-2010 kontynuacja ze strony 11 jakości powietrza w gminie Czersk poprzez termomodernizację budynków użyteczności publicznej, dofinansowanego w ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego. remont i przebudowa oraz wyposażenie świetlic wiejskich w: Malachinie (32), Mokrem (33) i Krzyżu (34). Inwestycje dofinansowane w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego 2007-2013. remont i przebudowa oraz wyposażenie świetlicy wiejskiej w Zapędowie (35). Inwestycja dofinansowana w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich remont i przebudowa oraz wyposażenie Ośrodka Kultury w Łęgu (36). Inwestycja dofinansowana w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich opracowanie projektu technicznego budowy świetlicy wiejskiej w Gutowcu wykonanie dokumentacji rozbudowy Lokalnego Centrum Kultury, Edukacji i Organizacji Pozarządowych w Będźmierowicach 5. Inwestycje w zakresie bezpieczeństwa publicznego zakup samochodu pożarniczego dla OSP Czersk (28) zakup wozu bojowego dla OSP Będźmierowice (29) modernizacja remizy OSP w Odrach (30) docieplenie budynku, naprawa pokrycia dachowego remizy OSP w Rytlu oraz utwardzenie placu manewrowego (31) zakup sprzętu i wyposażenia dla jednostek OSP (m.in. Gotelp, Łąg, Czersk, Rytel) zakup kamery termowizyjnej dla OSP Czersk rozbudowa systemu monitoringu w Czersku zakup samochodu, fotoradaru i innego sprzętu dla Straży Miejskiej w Czersku 6. Inwestycje z zakresu ochrony zdrowia i opieki społecznej termomodernizacja budynków SP ZOZ i MGOPS w Czersku (44). Inwestycja zrealizowana w ramach projektu Poprawa jakości powietrza w gminie Czersk poprzez termomodernizację budynków użyteczności publicznej, dofinansowanego w ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Budowa nowego budynku Ośrodka Zdrowia w Rytlu (37) modernizacja budynku Ośrodka Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Czersku przy ul. Dworcowej wymiana systemu ogrzewania i termomodernizacja budynku Poradni Leczenia Uzależnień przy ul. Lipowej w Czersku opracowanie dokumentacji technicznej przebudowy z rozbudową budynku Przychodni Lekarskiej w Czersku opracowywanie dokumentacji remontu budynku Ośrodka Zdrowia w Łęgu 7. Inwestycje w zakresie gospodarki mieszkaniowej budowa budynku z dwunastoma mieszkaniami przy ul. Wojska Polskiego w Czersku (38) Przebudowa i remont budynku po byłym hotelu przy ul. Dworcowej w Czersku (45) - obecnie siedziby biblioteki publicznej, AZK i ZOF, a także organizacji pozarządowych opracowanie dokumentacji technicznej budowy dwóch budynków wielorodzinnych na Osiedlu Piastowskim w Czersku opracowanie dokumentacji projektowej budowy drugiego budynku mieszkalnego przy ul. Transportowców w Czersku wykonanie projektu budowy kontenerów socjalnych w rejonie ulicy 21 Lutego w Czersku 8. Inwestycje z zakresu infrastruktury drogowej i oświetlenia ulicznego 8.1. Teren miasta Czerska modernizacja skrzyżowania ulic Browarowej i Al. 1000-lecia poprzez ułożenie dywanika asfaltowego (400 m 2 ), wybudowanie parkingu (120 m 2 ) oraz chodnika (120 m 2 ) modernizacja ulic Starego Urzędu i Targowej (wybudowano nowe chodniki, wymieniono krawężniki uliczne oraz ułożono nowy dywanik asfaltowy). Dwa powyższe zadania związane były z przebudową ulicy Kościuszki (47) przy okazji przebudowy ul. Kościuszki w Czersku zmodernizowano także odcinki chodników i ulic, które krzyżują się z drogą nr 22, tj. ul. Dworcowa, ul. Batorego, ul. Browarowa, ul. Ostrowskiego, ul. Rzemieślnicza, a także przy ul. Dr Zielińskiego (łącznie 444,5 m²) kompleksowa modernizacja ulic Batorego i Dąbrowskiego (40) poprzez ułożenie nawierzchni asfaltowej (3.658 m 2 ) oraz wybudowanie nowych chodników z kostki polbrukowej (2.749 m 2 ) modernizacja skrzyżowania ulic Dworcowej, Gen. Sikorskiego i Dąbrowskiego poprzez ułożenie dywanika asfaltowego (325 m 2 ) i budowę chodnika (290 m 2 ) budowa parkingu przy ul. Gen. Hallera z kostki polbrukowej (1.138,5 m 2 ) oraz kostki kamiennej (927,5 m 2 ) utwardzenie kostką betonową (polbruk) ulic: ul. Mleczarska (1.498 m 2 ), ul. Gen. Hallera (600 m 2 ), ul. Polna (2.800 m 2 ), Al. 1000-lecia (480 m 2 ), ul. Sportowa (480 m 2 ), ul. Kpt. Szczepańskiego (603 m 2 ), ul. Gen. Bema (516 m 2 ), ul. Klonowa (525 m 2 ), ul. ciąg dalszy na stronie 13

INWESTYCJE 2007-2010 str. 13 kontynuacja ze strony 12 Kręta (456 m 2 ), ul. Gen. Sikorskiego (510 m 2 ) łącznie utwardzono 8.468 m 2 powierzchni ulic utwardzenie płytami IOMB ulic: ul. Łosińska (4.846,5 m 2 ), ul. Derdowskiego (340 m 2 ), ul. Mleczarska (446 m 2 ), ul. Spokojna (759 m 2 ),ul. Łąkowa (4.157,5 m 2 ), ul. Leśna (700 m 2 ), ul. Zielona (946,5 m 2 ), ul. Piaskowa (520 m 2 ), ul. Kwiatowa (400 m 2 ), ul. Cisowa (746 m 2 ), ul. Pogodna (509 m 2 ), ul. Bohaterów Września (112 m 2 ) łącznie utwardzono 14.482,5 m 2 powierzchni ulic utwardzenie kostką betonową (polbruk) parkingów i placów: ul. Przytorowa, ul. Gen. Sikorskiego, ul. Gen. Hallera, przy Ośrodku Kultury, Hali Sportowej i MGOPS łącznie utwardzono 2.180 m 2 powierzchni parkingów i placów 2 utwardzenie kostką betonową (polbruk) terenu przy pasażu handlowym przy ul. Dr Zielińskiego w Czersku 350 m 2 ułożenie kostki betonowej na ul. Bocznej w Czersku - 332 m budowa chodników na ulicach: ul. Batorego, ul. Gen. Sikorskiego, ul. Piaskowa, ul. Starego Urzędu, ul. Mleczarska, ul. Królowej Jadwigi, ul. Tucholska, ul. Kwiatowa, ul. Polna, ul. Cicha, Al. 1000-lecia, ul. Starogardzka, ul. Pocztowa, ul. Dębowa, ul. Świerkowa, ul. Łąkowa, ul. Partyzantów, ul. Gen. Hallera łącznie utwardzono 9847 m 2 traktów dla pieszych budowa linii oświetlenia ulicznego: Osiedle Piastowskie, ul. Rzemieślnicza, ul. Sienkiewicza, ul. Sikorskiego, ul. Kręta, ul. Szkolna, ul. Targowa, ul. Gen. Hallera, ul. Starego Urzędu budowa ulicy Piotra Ferensa oraz przebudowa ulicy Pomorskiej wraz z odcinkami ulic Królowej Jadwigi i Łubianka (42). Inwestycja zrealizowana w ramach projektu Poprawa dostępności terenów inwestycyjnych w gminie Czersk etap I dofinansowanego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013 w trakcie realizacji - zadanie Poprawa dostępności terenów inwestycyjnych w Gminie Czersk - etap II: przebudowa drogi powiatowej nr 2410G na odcinku Malachin - Czersk i odcinka ul. Towarowej w Czersku (43). Inwestycja dofinansowana w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego 2007-2013 w trakcie realizacji - utwardzenie polbrukiem ul. Krętej (1.450 m 2 ) opracowywanie dokumentacji budowy dróg: dla ulic Marszałka Józefa Piłsudskiego, Targowej, Leśnej, Bukowej, Sosnowej, Modrzewiowej, Towarowej opracowanie projektów budowy oświetlenia ulicznego w ul. Mickiewicza, Przemysłowej, Okrężnej, Kaszubskiej, Marszałka Józefa Piłsudskiego w Czersku w trakcie realizacji - budowa linii oświetlenia ulicznego w ul. Konstantego Klina, 21 Lutego oraz na Osiedlu Piastowskim w Czersku w trakcie realizacji - wykonywanie dokumentacji budowy oświetlenia ul. Reymonta, Piaskowej i Pogodnej w Czersku 8.2. Tereny wiejskie budowa drogi Zawada Wieck Wojtal (40) na odcinku 6 km. Inwestycja otrzymała dofinansowanie z budżetu państwa w ramach Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych 2008-2011 budowa drogi Nowe Prusy Stare Prusy (41) o dług. 2,5 km. Inwestycja otrzymała dofinansowanie z budżetu państwa w ramach Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych 2008-2011 ułożono dywanik asfaltowy na drogach w miejscowościach: Łąg-Kolonia (2.950 m 2 ), Zapędowo (1.600 m 2 ), Łukowo (750 m 2 ), Łąg (680 m 2 ), ulice Długa (564 m 2 ) i Ks. Zawadzińskiego (135 m 2 ) i w kierunku wsi Miedzno (320 m²) w Odrach - razem wykonano 7.000 m 2 nawierzchni bitumicznej utwardzono odcinek drogi Mokre Zamość (750 mb) poprzez nawiezienie mieszanki żwirowo tłuczniowej utwardzono płytami IOMB drogi i ulice w miejscowościach: Rytel, ul. Dworcowa (3.942 m 2 ), ul. Sportowa (1.096 m 2 ), ul. 22 Lutego (342 m 2 ), ul. Słoneczna (660 m 2 ); Łąg Wądoły (617 m 2 ); Odry, ul. Ks. Zawadzińskiego (1.330 m 2 ); Łąg, ul. Łąkowa (760 m 2 ), ul. Polna (520 m 2 ); Gutowiec, ul. Dworcowa (1.255,5 m 2 ); Łubna Koszary (480 m 2 ); Zlotowo, ul. Gajowa (735 m 2 ), ul. Złotowska (1.404 m 2 ); Złe Mięso (280 m 2 ) łącznie utwardzono 13.421,5 m 2 dróg utwardzono skrzyżowania dróg gminnych z powiatowymi płytami IOMB w miejscowościach: Malachin, ul. Akacjowa, Łubna Koszary, Gotelp Pustki, Gotelp Nowe Prusy, Gotelp Stara Juńcza, Gotelp Zawada razem utwardzono 755 m 2 dróg budowa chodników w sołectwach: Rytel, Złotowo, Łąg, Gotelp, Mokre, Malachin, Łubna, Lipki, Odry. Łącznie utwardzono 2.530 m 2 traktów dla pieszych utwardzono polbrukiem teren przy domu pogrzebowym w Rytlu (262 m 2 ) utwardzono polbrukiem drogę wjazdową do Remizy OSP w Mokrem utwardzono polbrukiem parking przy ul. Strażackiej w Odrach 220 m² opracowano dokumentację budowy dróg: Mylof Okręglik, Łąg Wądoły - Czarna Woda budowa linii oświetlenia ulicznego w Łęgu-Kolonii, Ostrowitem, Rytlu, Wojtalu, Będźmierowicach, Wiecku, Kurczem budowa punktów świetlnych poprzez montaż lamp oświetleniowych na słupach energetycznych 49 szt. lamp na terenie miasta i gminy opracowano projekt budowy oświetlenia ulicznego dla ścieżki rowerowej w Złotowie w trakcie realizacji - utwardzanie płytami IOMB dróg w gminie: Rytel, ul. 22 Lutego (1.040 m 2 ); Gutowiec, ul. Dworcowa (560 m 2 ); Malachin, ul. Leśna (920 m 2 ) w trakcie realizacji - opracowywanie dokumentacji budowy ulicy Ostrowskiej w Rytlu w trakcie realizacji - opracowanie projektu budowy oświetlenia ulicznego ul. Leśnej w Rytlu Przemysław Biesek, Przemysław Bloch

str. 14 Środki zewnętrzne 2007-2010 Wnioski o dofinansowanie inwestycji złożone przez Gminę Czersk Ostatnie czterolecie stało pod znakiem uruchomienia unijnych programów pomocowych na lata 2007-2013. Oprócz dofinansowania z budżetu Unii Europejskiej Gmina Czersk i jej jednostki składały także wnioski o dofinansowanie z innych źródeł, zarówno krajowych, jak i zagranicznych. Warto wspomnieć, że Zakład Usług Komunalnych sp. z o. o. (nie ujęty w poniższej tabeli) otrzymał dotację z fundacji EkoFundusz w wysokości 6,3 mln zł na modernizację oczyszczalni ścieków w Czersku. Przemysław Biesek Środki pozyskane w ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego (MF EOG) Tytuł projektu Wartość całkowita projektu Kwota dofinansowania 1. Poprawa jakości powietrza w gminie Czersk poprzez termomodernizację budynków użyteczności publicznej Wkład własny 4 101 857,53 2 927 456,25 1 174 401,28 Środki pozyskane z budżetu Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Pomorskiego na lata 2007 2013 (RPO WP) Tytuł projektu Wartość całkowita projektu Kwota dofinansowania Wkład własny 2. Zagospodarowanie turystyczne rezerwatu archeologiczno - przyrodniczego "Kręgi Kamienne" w Odrach 3. Poprawa dostępności terenów inwestycyjnych w Gminie Czersk - etap I przebudowa ul. Pomorskiej i budowa ul. P. Ferensa wraz ze skrzyżowaniem z ul. Kr. Jadwigi i odcinkiem ul. Łubianka 4. Poprawa dostępności terenów inwestycyjnych w Gminie Czersk - etap II: przebudowa drogi powiatowej nr 2410G na odcinku Malachin - Czersk i odcinka ul. Towarowej w Czersku 5. Remont i przebudowa budynku świetlicy wiejskiej w Malachinie 6. Zagospodarowanie terenów zieleni w Czersku poprzez odnowę i rewitalizację trzech parków przy Alei 1000- lecia, ul. Chojnickiej i 21 lutego 348 829,30 238 434,23 110 395,07 2 583 597,19 1 956 569,01 627 028,18 542 181,23 234 168,07 308 013,16 293 779,11 247 157,50 46 621,61 4 440 000,00 3 774 000,00 666 000,00 7. Zagospodarowanie turystyczne Wielkiego Kanału Brdy na terenie Gminy Czersk. 1 390 000,00 1 181 500,00 208 500,00 8. Budowa kanalizacji deszczowej w Czersku. 1 940 019,43 1 192 634,87 747 384,56 9. Zintegrowany System Informacji Turystycznej Budowa Centrum Informacji Turystycznej Bramy Kaszubskiego Pierścienia 1 085 226,31 667 147,33 418 078,98 10. Remont i przebudowa budynku świetlicy wiejskiej w Mokrem. 11. Remont i przebudowa budynku świetlicy wiejskiej w Krzyżu. 12. Budowa tras rowerowych i infrastruktury turystycznej w Powiecie Chojnickim w ramach programu Kaszubska Marszruta. 13. Rekultywacja 15 składowisk odpadów komunalnych zlokalizowanych na obszarze działania ZZO w Nowym Dworze. 193 665,12 164 615,35 29 049,77 144 812,83 123 090,90 21 721,93 2 674 910,00 1 604 946,00 1 069 964,00 1 623 700,00 1 104 765,00 518 935,00 Środki pozyskane z budżetu Unii Europejskiej w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich Odnowa Wsi Tytuł projektu Wartość całkowita projektu Kwota dofinansowania Wkład własny 14. Zagospodarowanie terenu nad jeziorem Ostrowite w gminie Czersk. 666 000,00 409 426,00 256 574,00 15. Remont i przebudowa Ośrodka Kultury w Łęgu. 404 000,00 248 361,00 155 639,00 16. Remont i przebudowa budynku Świetlicy w Zapędowie. 490 000,00 258 196,00 231 804,00 ciąg dalszy na stronie 13

Środki zewnętrzne 2007-2010 str. 15 Środki pozyskane z budżetu Unii Europejskiej w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich Podstawowe Usługi dla ludności wiejskiej Tytuł projektu Wartość całkowita Kwota dofinansowania Wkład własny projektu 17. Budowa sieci kanalizacyjnej w sołectwach Malachin, Mokre i Krzyż. 9 883 800,00 4 000 000,00 5 883 800,00 18. Budowa kotłowni w Szkole Podstawowej w Krzyżu w oparciu o odnawialne źródła energii. 420 979,19 258 798,00 162 181,19 Środki pozyskane z budżetu Państwa w ramach Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych Tytuł projektu (NPPDL) Wartość całkowita projektu Kwota dofinansowania Wkład własny 19. Budowa drogi gminnej Zawada - Wieck - Wojtal. 2 583 191,67 1 283 329,62 1 299 862,05 20. Budowa drogi gminnej Nowe Prusy - Stare Prusy. 1 489 780,48 744 890,00 744 890,48 Środki pozyskane z budżetu państwa i budżetu Samorządu Województwa Pomorskiego Tytuł projektu Wartość całkowita projektu Kwota dofinansowania Wkład własny 21. Budowa kompleksu boisk w ramach programu Moje boisko Orlik 2012 1 135 771,58 666 000,00 469 771,58 Środki pozyskane z budżetu państwa (Fundusz Rozwoju Kultury Fizycznej) Tytuł projektu Wartość całkowita projektu Kwota dofinansowania Wkład własny 22. Budowa boiska wielofunkcyjnego przy Zespole Szkół im. Jana Pawła II w Czersku. 133 504,63 50 000,00 83 504,63 Wnioski o dofinansowanie złożone przez gminę znajdujące się na listach rezerwowych* lub będące w trakcie rozpatrywania** Środki z budżetu Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Pomorskiego na lata 2007 2013 (RPO WP) Tytuł projektu Wartość całkowita projektu Kwota dofinansowania Wkład własny 23. Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej w gminie Czersk etap II* 2 050 000,00 1 537 500,00 512 000,00 24. Rozbudowa i przebudowa Szkoły Podstawowej nr 1 w Czersku etap I. Budowa nowej sali gimnastycznej 4 002 250,00 3 366 000,00 594 000,00 wraz z przebudową istniejącej* 25. Rozbudowa i przebudowa Szkoły Podstawowej nr 1 w Czersku etap II. Budowa skrzydła dydaktycznego 4 475 400,01 3 731 500,00 658 500,01 wraz z przebudową istniejącego budynku szkoły* 26. Przebudowa z rozbudową oraz wyposażenie budynku Przychodni Lekarskiej przy ul. Królowej Jadwigi w 3731600,00 3 171 860,00 559 740,00 Czersku** 27. Modernizacja i wyposażenie budynku Ośrodka Zdrowia w Łęgu** 558 035,00 347 376,85 210 658,15 28. Remont i przebudowa Willi przy ul. 21 Lutego w 1 788 520,00 Czersku w celu adaptacji budynku na instytucję kultury* 1 246 099,98 542 420,02 29. Remont i wyposażenie świetlicy wiejskiej w Gotelpiu** 399 000,00 330 650,00 68 350,00 30. Budowa budynku socjalnego przy boisku w Łęgu** 323 520,00 274 992,00 48 528,00 31. Budowa budynku socjalnego przy boisku w Rytlu** 301 120,00 255 952,00 45 168,00 Środki z budżetu Unii Europejskiej w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich Odnowa Wsi 32. Rozbudowa Lokalnego Centrum Kultury, Edukacji i 566 080,00 348 000,00 218 080,00 Organizacji Pozarządowych w Będźmierowicach** 33. Budowa budynków socjalnych przy boiskach w Łęgu i Rytlu** (alternatywa dla zadań nr 30 i 31) 624 640,00 365 414,40 259 225,60 34. Budowa świetlicy wiejskiej oraz jej wyposażenie w Gutowcu** 813 000,00 499 795,08 313 204,92 Środki z budżetu Państwa w ramach Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych (NPPDL) 35. Budowa ul. Towarowej w Czersku** 1 260 800,00 620 400,00 640 400,00 Środki z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (PO IiŚ 2007-2013) 36. Rozbudowa systemu kanalizacji sanitarnej i zaopatrzenia w wodę na terenie aglomeracji Czersk* 22 996 172,00 11 768 189,62 11 227 982,38

str. 16 Fundusze zewnętrzne Gmina Czersk - lider wśród samorządów Starania i niezwykłą aktywność czerskiego samorządu w ubieganiu się o środki unijne doceniają coraz częściej obiektywni obserwatorzy. Ostatnio na łamach ogólnopolskiego dziennika Rzeczpospolita podsumowano dotychczasową realizację programu regionalnego województwa pomorskiego. Z opracowania wynika, iż Pomorze rozdysponowało już ponad 75% środków ze swego programu operacyjnego. Oznacza to, iż nasze województwo jest jednym z najlepiej radzących sobie z wydawaniem pieniędzy unijnych z programów regionalnych. Podsumowując starania samorządów w pozyskiwaniu środków unijnych z RPO WP, Rzeczpospolita wymienia na pierwszym miejscu w skali województwa Gminę Czersk, która złożyła aż 16 wniosków. Jesteśmy więc niekwestionowanym liderem, jeśli chodzi o aktywność podejmowanych działań. A przypomnijmy, iż są to tylko wnioski złożone do jednego z kilku programów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego. Już po opublikowaniu raportu, Gmina Czersk złożyła kolejne dwa wnioski do RPO, a w chwili zamknięcia aktualnego wydania Panoramy kolejne trzy wnioski zostały złożone w Urzędzie Marszałkowskim. Są to aplikacje pn Remont i wyposażenie świetlicy wiejskiej w Gotelpiu, Budowa budynku socjalnego przy boisku w Łęgu oraz Budowa budynku socjalnego przy boisku w Rytlu. Obecnie liczba złożonych wniosków w ramach RPO WP wzrosła więc do 21. Ponadto złożyliśmy w minionej kadencji 8 aplikacji konkursowych do PROW, 4 wnioski do EFS, 1 wniosek do POIŚ oraz 1 wniosek do EOG. Bardzo nas cieszy uznanie naszych wysiłków, tym bardziej, iż większość złożonych przez nas wniosków do RPO WP otrzymała dofinansowanie lub znajduje się na liście rezerwowej. Magdalena Apostołowicz Jan Szymański, dyrektor Departamentu Programów Regionalnych Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego: Gmina Czersk pozytywnie zaznacza się na mapie unijnych dotacji województwa pomorskiego. W ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013 złożyła 18 wniosków o dofinansowanie projektów przyczyniających się do poprawy jakości życia mieszkańców. Gmina Czersk jest współautorem sukcesu województwa pomorskiego jako lidera w wykorzystywaniu funduszy unijnych. Nasz zespół ds. funduszy Za każdym projektem zewnętrznych. W skład i wnioskiem inwestycyjnym naszego zespołu wcho- stoją KONKRETNI dzą: Przemysław Biesek LUDZIE. To oni opracowują (przewodniczący zementów, dziesiątki dokuspołu), Daniel Szpręga planów, kalkulacji, (koordynator zespołu, wniosków, pism, inspektor ds. funduszy tabelek, strategii etc., zewnętrznych), Anna a wszystko po to, by nasza Jażdżewska i Paweł gmina mogła sku- Gołębiowski (podin- tecznie starać się o unijne dotacje. Często jest tak, że na jeden wniosek aplikacyjny spektorzy ds. funduszy zewnętrznych), Edmund Krut (naczelnik Wydzianaście składa się kilkału Rozwoju Gospodarspektorzy segregatorów wypełnionych czego) oraz Przemy- dziesiątkami sław Bloch (inspektor dokumentów. A przecież Wydziału Rozwoju Gospodarczego). pozytywna weryfikacja Z kolei wniosku i decyzja o dofinansowaniu procedurę zamówień to dopiero publicznych, niezbędną pierwszy krok! Pozostaje do realizacji projektów, jeszcze wdrożenie projektu Zespół ds. funduszy prowadzi inspektor Wioletta i jego rozliczenie. Dopiero wtedy można mówić o pełnym sukcesie. Wiedzą o tym dobrze członkowie Zespołu Funduszy, który działa w czerskim Urzędzie Miejskim. Oficjalna nazwa zespołu to zespół dla koordynacji zadań związanych z pozyskiwaniem środków zewnętrznych. Został on powołany w celu podejmowania czynności formalnych, organizacyjnych, przygotowawczych, opiniodawczych i koordynacyjnych, związanych z realizacją zadań i Rostankowska. Natomiast rozliczanie finansowe projektu to - często żmudne i pracochłonne - zadanie Skarbnika Gminy - Jolanty Skuczyńskiej oraz pań księgowych z Wydziału Finansowego: Magdaleny Tyburskiej, Haliny Stoltman i naczelnika wydziału - Wiesławy Modrzejewskiej. Jak Państwo widzą, za przygotowaniem wniosków unijnych stoi cały sztab ludzi. I to właśnie im zawdzięczamy fakt, iż aktualna lista projektów realizowanych z funduszy zewnętrznych jest taka długa. inwestycji Gminy Czersk przy pomocy i z udziałem środków finansowych funduszy pomocowych Unii Europejskiej i innych środków Magdalena Apostołowicz

Fotogaleria - INWESTYCJE Centrum Rekreacji w Ostrowitem Centrum Rekreacji w Ostrowitem Kręgi Kamienne w Odrach po turystycznym zagospodarowaniu Ośrodek Kultury w Łęgu po modernizacji Skrzyżowanie ulic Batorego i Dąbrowskiego w Czersku Nowa ulica Ferensa w Czersku Zespół Szkół nr 2 w Czersku po termomodernizacji Zespół Szkół w Łęgu po modernizacji

100 0 95 75 25 5 0 100 95 75 25 5

100 95 75 25 5 0 100 95 75 25 5 0

Fotogaleria - INWESTYCJE Schetynówka Zawada - Wieck - Wojtal Schetynówka Nowe Prusy - Stare Prusy Budynek socjalny przy ulicy Transportowców w Czersku Nowoczesna kuchnia w świetlicy w Malachinie Nowy Ośrodek Zdrowia w Rytlu Budowa Bramy Kaszubskiego Pierścienia w Czersku Parking przy ul. Hallera w Czersku Przepompownia wód deszczowych i roztopowych w Czersku