UCHWAŁA NR LV/563/14 RADY MIASTA OTWOCKA z dnia 26 sierpnia 2014 r.

UCHWAŁA NR LV/563/14 RADY MIASTA OTWOCKA z dnia 26 sierpnia 2014 r. w sprawie przyjęcia do realizacji zdrowotnego programu edukacyjnego w zakresie profilaktyki próchnicy i wad zgryzu u dzieci w wieku 6 i 7 lat na 2014 rok. Na podstawie art. 18 ust. 1 w związku z art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594 z późn. zm.), oraz art. 7 ust. 1 pkt 1, art. 48 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych ( Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.). 1 1. Przyjmuje się do realizacji w roku 2014 zdrowotny program edukacyjny w zakresie profilaktyki próchnicy i wad zgryzu u dzieci w wieku 6 i 7 lat na 2014 rok, stanowiący Załącznik Nr 1 do niniejszej uchwały. 2. Projekt programu, o którym mowa w ust. 1 uzyskał opinię Agencji Oceny Technologii Medycznych 2 Uchwala się tryb wyboru realizatorów programu zdrowotnego, o którym mowa w 1, stanowiący załącznik Nr 2 do niniejszej uchwały. 3 1. Środki na realizację programu zdrowotnego, o którym mowa w 1 zostały zabezpieczone w budżecie Miasta Otwocka na rok 2014 w dziale 851, rozdziale 85195 4280. 2. Wysokość środków, o których mowa w ust. 1 wynosi 10 000 zł. 4 Wykonanie uchwały powierza się Prezydentowi Miasta Otwocka Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. 5 Przewodniczący Rady Miasta Otwocka Piotr Kudlicki

Uzasadnienie Realizacja zadań związanych z ochroną zdrowia powinna należeć do najważniejszych obowiązków organów władzy publicznej, które zgodnie z art. 68 ust. 2 Konstytucji RP, mają zapewnić obywatelom, niezależnie od ich sytuacji materialnej, równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych. Zadaniem własnym gminy, w zakresie zapewnienia równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej, jest opracowywanie i realizacja programów zdrowotnych wynikających z rozpoznanych potrzeb zdrowotnych i stanu zdrowia mieszkańców gminy. Niniejsze obowiązki wynikają w szczególności z art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym oraz z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Rada Miasta Otwocka podejmuje działania zmierzające do polepszenia stanu zdrowia mieszkańców, za cel priorytetowy stawiając sobie zdrowie dzieci i młodzieży oraz osób starszych. Opierając się na wytycznych Narodowego Programu Zdrowia na lata 2007-2015 oraz mając na uwadze wnioski zgłaszane przez mieszkańców oraz podstawowe zakłady opieki zdrowotnej (POZ), Rada Miasta Otwocka podejmuje uchwałę w sprawie przyjęcia do realizacji zdrowotnego programu edukacyjnego w zakresie profilaktyki próchnicy i wad zgryzu u dzieci w wieku 6 i 7 lat na 2014 rok spełniając tym samym wymogi cytowanych ustaw oraz wychodząc naprzeciw potrzebom mieszkańców Otwocka.

Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr LV/563/14 Rady Miasta Otwocka z dnia 26 sierpnia 2014 r. Zdrowotny program edukacyjny w zakresie profilaktyki próchnicy i wad zgryzu u dzieci w wieku 6 i 7 lat na 2014 rok. 1. Opis problemu zdrowotnego Wyniki dotychczasowych badan wskazują na alarmująco zły stan zdrowotny uzębienia dzieci w wieku szkolnym w Polsce. Stan ten różni sie znacząco od stanu obserwowanego nie tylko w krajach rozwiniętych ale także w wielu krajach UE wzbudzonych gospodarczo (podlegających podobnie jak Polska transformacji systemowej). Próchnica zębów jest najszerzej rozpowszechnioną chorobą narządu żucia. Jako patologia infekcyjna przyjęła charakter nie tylko społeczny, ale również cywilizacyjny, stając się poważnym problemem zdrowotnym wielu wysoko rozwiniętych i rozwijających się państw. Rozwój próchnicy uwarunkowany jest współistnieniem czterech podstawowych czynników etiologicznych: a) obecnością w jamie ustnej drobnoustrojów kwasotwórczych mających zdolność fermentacji węglowodanów, b) obecnością w jamie ustnej węglowodanów, c) podatnością tkanek zęba na odwapnienie, d) czasem i częstością oddziaływania czynników patogennych. W wyniku złożonych powiązań między biologicznymi, behawioralnymi i środowiskowymi aspektami procesu próchniczego intensywność tej choroby zależna jest w różnym stopniu od wpływu szerzej ujętych czynników ryzyka, takich jak: a) aktywność procesu próchniczego, b) wiek, c) płeć, d) świadomość, przekonania i zachowania prozdrowotne (w tym również kulturowe), e) zaawansowanie promocji zdrowia i działań zapobiegawczych, f) dostępność, osiągalność, akceptacja i solidność opieki stomatologicznej, g) czynniki socjoekonomiczne, takie jak: wysokość stopy życiowej, zatrudnienia, dochody,, h) wykształcenie, warunki bytowania, poziom urbanizacji. Zgodnie z Raportem Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) z 2003 roku posterupcyjne oddziaływanie spożywania cukru jest jednym z głównych czynników etiologicznych próchnicy zębów. Szczególnie niekorzystny efekt zaznacza się w wyniku: a) spożywania cukru rafinowanego oraz pokarmów przetworzonych, b) spożywania słodkich napojów, c) podawania dzieciom przed snem butelki z osłodzonym napojem. Zapobieganie próchnicy w krajach wysoko rozwiniętych opiera się głównie na stosowaniu miejscowo aplikowanych preparatów fluorkowych, a zwłaszcza na rozpowszechnianiu past do zębów zawierających fluor. Prawidłowe wykonywanie zabiegów oczyszczania uzębienia poparte wykształceniem postaw i zachowań prozdrowotnych skutecznie redukuje intensywność próchnicy. W krajach rozwijających się, a zwłaszcza w państwach byłego bloku wschodniego przechodzących przekształcenia gospodarcze i rynkowe, w tym również w Polsce, próchnica uzębienia wciąż stanowi istotny problem zdrowotny. Wraz z rozwojem urbanizacji, zmianami w stylu życia oraz przejmowaniem zachodnich wzorców żywieniowych opartych między innymi na spożywaniu rafinowanych produktów cukrowych nie następuje odpowiednio szybki wzrost świadomości zdrowotnej społeczeństwa, czego wynikiem są nieodpowiednie 1

zachowania higieniczne oraz dietetyczne. Od 1997 roku prowadzony jest w Polsce, przy współpracy WHO, monitoring stanu zdrowia jamy ustnej i jego uwarunkowań. Badania epidemiologiczne i socjomedyczne prowadzone są w szesnastu województwach. Wyniki badań ujawniły, że w Polsce dziecko w wieku 6 lat ma średnio 6 zębów objętych próchnicą, nie leczonych, które oddziałują niekorzystnie na jego stan ogólny. W tej grupie wiekowej około 8,2% badanych ma już świeżo wyrznięte pierwsze trzonowe zęby stałe (szóstki) z ubytkami próchniczymi. Wśród 12- latków frekwencja próchnicy w zębach stałych wynosi ok. 83,6%, a średnia wartość wskaźnika próchnicy PUW (suma zębów z aktywną próchnicą, usuniętych i wypełnionych przypadająca na jedno dziecko w badanej populacji) wynosi ok. 3,3. Wyniki badań prowadzonych w ramach monitoringu wskazują na bardzo powolną tendencję spadkową próchnicy u młodzieży szkolnej w Polsce. Spadek ten jest jednak zbyt powolny i nie nadąża za celami wytyczanymi przez WHO w zakresie zdrowia jamy ustnej. Polska pozostaje jednym z nielicznych krajów Europy, gdzie do tej pory nie udało się znacząco zmodyfikować zachowań zdrowotnych w zakresie higieny jamy ustnej i diety, aby istotnie obniżyć zapadalność na próchnicę. Wielu autorów zagranicznych i polskich przedstawia wyniki badań świadczące o niezaprzeczalnej skuteczności zabiegu uszczelniania bruzd (lakowania) w zębach trzonowych. Badania potwierdzają obniżenie wskaźnika próchnicy PUW(Z) o ponad 1 jednostkę (1 ząb) u dzieci, u których zalakowano bruzdy w zębach bocznych w porównaniu z dziećmi niepoddanymi zabiegowi lakowania. Lakowanie jest to sprawdzona metoda zapobiegania próchnicy. Polega na wypełnieniu bruzd zębowych lakiem w celu zapobiegnięcia zalegania w nich resztek pokarmowych. Lakuje się zęby zdrowe bez próchnicy (zęby trzonowe i przedtrzonowe stałe i trzonowe mleczne). Skuteczność tej metody to nawet 90 procent redukcji próchnicy. Lakowanie polega na wypełnieniu bruzd i zagłębień anatomicznych w zębach lakiem szczelinowym (uszczelniaczem). Jest to od kilku lat rutynowy zabieg profilaktyczny dotyczący zębów przedtrzonowych i trzonowych. Ze względu na swoją budowę bruzdy i szczeliny na powierzchniach żujących są miejscami, które stosunkowo trudno oczyścić z resztek pokarmowych. Nawet przy bardzo dobrej higienie nie jest możliwe usunięcie płytki bakteryjnej z bruzd i szczelin gdyż średnica ich jest w niektórych miejscach mniejsza jest od średnicy włosia szczoteczki do zębów. Taka sytuacja ułatwia rozwój bakterii i sprzyja powstawaniu ognisk choroby próchnicowej już we wczesnym okresie uzębienia stałego. W celu zabezpieczenia zęba przed rozwojem próchnicy stosuje się profilaktyczny zabieg lakowania bruzd. Jest on wykonywany jest przez lekarza stomatologa i jest zupełnie bezbolesny dla pacjenta. Lak szczelinowy dokładnie wypełniają bruzdy i szczeliny na powierzchni żującej zęba, uniemożliwiając tym samym zaleganie resztek pokarmowych i płytki bakteryjnej. W ten sposób chroni ząb przed próchnicą. Zawarty w laku i stopniowo uwalniany fluor dodatkowo wzmacnia szkliwo zębów. Światowa Organizacja Zdrowia, również Polskie Towarzystwo Stomatologiczne (PTS), Światowa Organizacja Stomatologiczna (FDI), Międzynarodowe Towarzystwo Stomatologii Dziecięcej (IAPD) określiły strategiczne cele zdrowotne w zakresie jamy ustnej do roku 2020. Głównym celem jest promocja zdrowia i zmniejszenie wpływu chorób jamy ustnej na ogólny stan zdrowia i rozwój dziecka. Jego osiągnięcie winno nastąpić poprzez wczesną diagnostykę, prewencję i efektywne leczenie chorób zębów przede wszystkim próchnicy u dzieci i młodzieży. Jedenasty cel operacyjny krajowego Narodowego Programu Zdrowia na lata 2007-2015 zakłada intensyfikację zapobiegania próchnicy u dzieci i młodzieży. Opracowany dla Miasta Otwocka program zdrowotny dotyczący profilaktyki próchnicy u dzieci wybranej grupy wiekowej jest zgodny ze stanowiskiem i zaleceniami określonymi przez przywołane wyżej organizacje krajowe i światowe oraz wpisuje się w nurt działań profilaktycznych organizowanych, realizowanych i finansowanych przez lokalne samorządy terytorialne. 2

2. Przedmiot programu zdrowotnego Przedmiotem postępowania jest udzielanie świadczeń zdrowotnych w zakresie profilaktyki próchnicy i wad zgryzu u dzieci w 6 i 7 lat. Świadczeniodawcy (oferenci) przystępujący do postępowania muszą spełniać kryteria i wymagania określone w niniejszym materiale. 3. Adresaci programu zdrowotnego Program jest adresowany do grupy dzieci w wieku 6 i 7 lat, zamieszkałych na terenie Miasta Otwocka. Populacja mieszkańców Otwocka w wieku 6 lat wynosi 488 osób, dzieci w wieku 7 lat 480 osób (stan na dzień 21 marca 2014 r.). Ogółem 888 osób. Zamawiający będzie realizował społeczną kampanię informacyjną, dotyczącą wszystkich programów zdrowotnych finansowanych z budżetu Miasta Otwocka na 2014 r. 4. Cel programu zdrowotnego Cel główny: obniżenie wartości wskaźników intensywności próchnicy u dzieci i młodzieży szkolnej i zwiększenie odsetka dzieci ze zdrowym uzębieniem i przyzębiem, co w konsekwencji powinno obniżyć nakłady ponoszone na leczenie choroby próchnicowej i jej skutków. Cele szczegółowe: podniesienie wśród dzieci i ich opiekunów świadomości w zakresie zdrowia jamy ustnej w odniesieniu do stosowania właściwej diety przeciwpróchnicowej i wykształcenia prawidłowych nawyków higienizacyjnych w jamie ustnej. Oczekiwane efekty: obniżenie kosztów związanych z leczeniem choroby próchnicowej i jej powikłań miejscowych i ogólnoustrojowych. 5. Zakres realizacji programu zdrowotnego Program szczepień będzie realizowany przez podmiot leczniczy/podmioty lecznicze, które będą wyłonione w drodze konkursu ofert. Planowane w programie interwencje stomatologiczne są w pełni bezpieczne dla uczestników. Profilaktyka pierwotna: wykłady edukacyjne na temat choroby próchnicowej, jej powikłań i wpływu na stan zdrowia ogólnego. Propagowanie prawidłowych nawyków żywieniowych: ograniczenia spożywania słodyczy, wysoko słodzonych napojów ze szczególnym zwróceniem uwagi na tzw. soft drinki i napoje energetyzujące, pokarmy wysoce przetworzone, o lepkiej konsystencji. Nauka zasad utrzymania prawidłowej higieny jamy ustnej oraz stosowania profilaktyki fluorkowej. Rozpropagowanie informacji na temat profilaktycznych świadczeń stomatologicznych przysługujących dzieciom w ramach świadczeń NFZ. Profilaktyka wtórna: a) badanie przeglądowe jamy ustnej - oznaczenie wskaźnika intensywności próchnicy PUW(Z) i PUW(P),ocena poziomu higieny jamy ustnej, ocena stanu przyzębia, ocena zgryzu, b) indywidualny instruktaż w zakresie higieny jamy ustnej i zasad prawidłowego odżywiania, c) przekazanie na piśmie informacji dla rodziców o stanie uzębienia z zaleceniem dalszego postępowania, d) lakowanie bruzd powierzchni żujących pierwszych zębów trzonowych stałych (szóstych) u dzieci w wieku 6 i 7 lat, u których zabieg ten nie został wykonany w ramach refundacji NFZ. 6. Termin realizacji programu zdrowotnego Program będzie realizowany od lipca do grudnia 2014 r. lub do wyczerpania przyznanych środków finansowych z budżetu Miasta Otwocka. Szczegółowe terminy realizacji programu zdrowotnego zostaną określone w umowie. 3

7. Finansowanie programu zdrowotnego Świadczenia w ramach programu zdrowotnego będą finansowane w całości z budżetu Miasta Otwocka na rok 2014 w oparciu o cenę wskazaną w ofercie przez realizatora programu zdrowotnego. Rzeczywistą liczbę świadczeń Zamawiający określi w umowie zawartej z realizatorem programu zdrowotnego, w oparciu o wskazaną przez niego w ofercie cenę oraz środki finansowe zabezpieczone w Budżecie Miasta Otwocka na 2014 rok na zakup usług zdrowotnych w ramach realizacji programów zdrowotnych. Środki przeznaczone na realizacje programu zdrowotnego w 2014 r. wynoszą 10 000. 8. Wymagania stawiane realizatorowi programu zdrowotnego niezbędne do jego realizacji: Zakres świadczeń zdrowotnych udzielanych przez realizatora programu zdrowotnego musi być zgodny z przepisami obowiązującego prawa oraz z przedmiotem programu zdrowotnego. Lakowanie będzie przeprowadzone w gabinecie stomatologicznym. Obsługa organizacyjna programu powinna być realizowana poprzez personel odpowiedzialny za rejestrację pacjentów, prowadzenie bazy danych. Świadczenie zdrowotne w ramach programu powinno być dostępne co najmniej 3 razy w tygodniu, w tym 1 raz do godz. 18:00. Cena jednostkowa brutto za wykonanie pojedynczego świadczenia w ramach programu zdrowotnego nie może być wyższa niż 50,00 zł. 9. Monitorowanie i ewaluacja Monitorowanie programu zdrowotnego odbywa się na podstawie comiesięcznych rejestrów dzieci objętych świadczeniami w ramach programu oraz rocznego sprawozdania z realizacji, przedstawianych Zamawiającemu przez realizatora programu zdrowotnego. Realizator zobowiązany jest przedstawiać w szczególności następujące informacje: a) liczbę przebadanych dzieci 6 i 7- letnich, b) liczbę i odsetek dzieci 6 i 7- letnich ze stanami zapalnymi dziąseł i przyzębia, c) liczbę i odsetek dzieci 6 i 7- letnich z wadami zgryzu, d) liczbę i odsetek dzieci 6 i 7- letnich z dobrą i złą higieną jamy ustnej, e) liczbę i odsetek dzieci 6 i 7- letnich, u których zalakowano zęby szóste, f) liczbę zalakowanych zębów szóstych u jednego 6 i 7-latka, g) odsetek dzieci spożywających słodycze częściej niż jeden raz dziennie. 4

Załącznik Nr 2 do Uchwały Nr LV/563/14 Rady Miasta Otwocka z dnia 26 sierpnia 2014 r. Tryb wyboru realizatora zdrowotnego programu edukacyjnego w zakresie profilaktyki próchnicy i wad zgryzu u dzieci w wieku 6 i 7 lat na 2014 rok 1. Podstawa prawna Realizacja zdrowotnego programu edukacyjnego w zakresie profilaktyki próchnicy i wad zgryzu u dzieci w wieku 6 i 7 lat na 2014 rok odbędzie się na zasadzie wyboru Realizatora programu, na mocy z art. 48 ust. 4 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) w drodze konkursu ofert przeprowadzonego przez Prezydenta Miasta Otwocka w jego siedzibie. 2. Budżet programów Środki na realizację programu zdrowotnego zostały zabezpieczone w budżecie Miasta na rok 2014 w dziale 851, rozdziale 85195, 4280 w wysokości: 10 000 zł. 3. Ogłoszenie konkursu ofert Prezydent Miasta Otwocka ogłosi konkursu ofert co najmniej na 15 dni przed upływem wyznaczonego terminu składania ofert. Ogłoszenie o konkursie ofert zostanie zamieszczone na tablicy ogłoszeń w Urzędzie Miasta Otwocka przy ul. Armii Krajowej 5 oraz na stronie internetowej www.otwock.pl. 4. Warunki przystąpienia do konkursu 1) Do składania ofert i uczestnictwa w konkursie poprzedzającym zawarcie umów z realizatorami programu zdrowotnego zaprasza się podmioty lecznicze (w rozumieniu art. 4 ustawy z dn. 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 217 ze zm.), posiadające zawartą na 2014 r. umowę z NFZ na świadczenia zdrowotne w zakresie ambulatoryjnej opieki specjalistycznej. 2) Oferenci muszą spełniać wymagania, określone w obowiązujących przepisach w szczególności w: a) Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą (Dz. U. 2012 poz. 739), b) Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 21 grudnia 2010 r. w sprawie rodzajów i zakresu dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania (Dz. U. z 2014 r. poz. 177 ze zm. ), c) Ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 ze zm.). 3) Przed rozpoczęciem realizacji programu niezbędne jest uzyskanie pisemnej zgody rodziców na wykonanie badań i przetwarzanie danych osobowych. 4) Procedury medyczne i badania lekarskie muszą być udokumentowane, a dokumentacja zabezpieczona i archiwizowana zgodnie z wymaganymi przepisami. 5) Oferent prowadzi wyodrębnioną elektroniczną bazę danych osób objętych programem, która uwzględnia termin, rodzaj i ilość przeprowadzonych badań. 6) Oferent ponosi odpowiedzialność za ewentualne szkody wyrządzone przy realizacji programu. 7) Oferent nie może pobierać opłat za udział w programie zdrowotnym wykonywanym w ramach programu finansowanego z budżetu Miasta Otwocka. 8) Oferent zobowiązany jest do zamieszczenia w widocznym miejscu informacji o prowadzonym programie i źródłach jego finansowania oraz znaku graficznego logo Otwocka.

5. Warunki przystąpienia do konkursu 1) Zasady finansowania programu badań: a) złożenie oferty na realizację zadania oraz uznanie jej za spełniającą kryteria nie gwarantuje przyznania środków finansowych w wysokości, o którą występuje oferent; b) przekazanie środków finansowych na realizacje zadania nastąpi w terminach ustalonych w umowie; c) rozliczenia merytoryczno-finansowe należy dokonać na arkuszu sprawozdawczym przygotowanym przez organizatora konkursu, d) w ciągu 30 dni od zakończenia realizacji programu zdrowotnego należy złożyć rozliczenie merytoryczno - finansowe na arkuszu sprawozdawczym, przygotowanym przez organizatora konkursu. 6. Ocena i wybór Realizatora 1) Oferty będą podlegały weryfikacji formalnej oraz merytorycznej zgodnej z założeniami i celami Programu. 2) Szczegółowe warunki wyboru realizatora programu zdrowotnego zostaną określone w konkursie ofert. 3) Po wyborze realizatora programu zdrowotnego Miasto Otwock zobowiązane jest do niezwłocznego zawarcia umowy na realizację programów. 6. Powołanie Komisji Konkursowej Prezydent Miasta Otwocka powoła Komisję Konkursową, do wyboru realizatora programu, odrębnym Zarządzeniem. 7. Postanowienia końcowe 1) Po wyborze realizatora programu zdrowotnego Miasto Otwock zobowiązane jest do niezwłocznego zawarcia umowy na realizację programów. 2) W sprawach nieuregulowanych niniejszą uchwałą zastosowanie mają odpowiednie przepisy kodeksu cywilnego, w zakresie działu II ( art. 66-72 k. c.).