Historia zwierząt t na Ziemi. Dr Joanna Piątkowska-Małecka



Podobne dokumenty
Historia roślin na Ziemi. Dr Joanna Piątkowska

Historia roślin na Ziemi

Późny paleozoik kręgowce

lat temu. narodziny układu słonecznego

Potrzebny były miliardy lat i miliardy gwiazd, by mogła powstać na Ziemi pierwsza żywa komórka. Bezmiar przestrzeni, czasu i materii nie jest więc

Różnorodność życia na Ziemi

Ćwiczenia. Ćwiczenie nr 1 Wizyta w Muzeum Mineralogicznym UWr., ul. Kuźnicza (8 gru. 2012r.)

życia na Ziemi dr Joanna Piątkowska

INDEKS 2013/14 GEOLOGIA procesy wewnętrzne

Uczenie się biologii wymaga dobrej organizacji pracy Sposoby odżywiania się organizmów

ODŻYWIANIE. dr hab. Paweł Koperski i dr Piotr Bernatowicz

Ewolucja stawonogów ( Arthropoda) cz. 1 początek ewolucji

SPECJALNOŚĆ BIOLOGIA z CHEMIĄ

Opracował Arkadiusz Podgórski

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 oparte na Programie Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej. 1 Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.

WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA POSZCZEGÓLNYCH ŚRÓDROCZNYCH I ROCZNYCH OCEN Z BIOLOGII W KLASIE VI Dział Temat Poziom wymagań

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z BIOLOGII DLA KLASY 6

TRYLOBITY SKANDYNAWSKIE W POLSCE

Uczeń: podaje przykłady. zwierząt kręgowych i

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej

Uczeń: podaje przykłady. zwierząt kręgowych i

1 Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.

I. BIOLOGIA NAUKA O ŻYCIU Dopuszczający Dostateczny Dobry Bardzo dobry Celujący - wymienia czynniki. - podaje przykłady niezbędne do życia

1. Wymień główne rodzaje skał budujących skorupę ziemską i omów ich zastosowanie.

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej

Geologia historyczna / Włodzimierz Mizerski, Stanisław Orłowski. Wyd. 3. zm. Warszawa, Spis treści

Znaczenie terytorium województwa lubelskiego w ogólnopolskim projekcie rozpoznania geologicznego dla poszukiwań shale gas i tight gas

6. Dzieje Ziemi. mezozoik (2), mezozoik (4), mezozoik (5), kenozoik (3), paleozoik (6), paleozoik (1).

a) Wypiętrzenie się Andów i Kordylierów. b) Rozwój psylofitów na lądach.

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej

2.01. Ewolucja chemiczna Ziemi

METODY BADAŃ GEOLOGICZNYCH

Wynikowy plan nauczania biologii skorelowany z drugą częścią cyklu edukacyjnego Biologia z tangramem

Uczeń: wiedzy biologicznej nauki wymienia cechy organizmów żywych. podaje funkcje poszczególnych organelli. wyjaśnia, czym zajmuje się systematyka

Przedmiotowe zasady oceniania wymagania na poszczególne oceny szkolne Klasa 6

Geografia turystyczna - Część I - Walory turystyczne środowiska przyrodniczego Polski. Temat : Ogrody botaniczne i zoologiczne w Polsce.

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej

Przedmiotowe zasady oceniania biologia, klasa 6

Najwspanialszym przeżyciem, jakiego możemy doznać jest obcowanie z tajemnicą Albert Einstein. Historia Ziemi - od prekambru po holocen

ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA Z BIOLOGII

AUTORSKI PROGRAM NAUCZANIA BIOLOGII W ZAKRESIE ROZSZERZONYM W GIMNAZJUM CZĘŚĆ DRUGA AUTOR: MGR BARBARA MYCEK

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z BIOLOGII KLASA I

Przedmiotowy System Oceniania

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska

W poszukiwaniu zaginionego czasu

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska

WYMAGANIA EDUKACYJNE klasa pierwsza

GLOBALNE CYKLE BIOGEOCHEMICZNE pierwiastki życia

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska

KARTA KONKURSOWA DLA GRUPY I

Wymagania edukacyjne z biologii w klasie 1E

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska

Wymagania edukacyjne z biologii klasa I gimnazjum

Czy uczymy, że sarna nie jest żoną jelenia?

Prędkość rośnięcia raf zróżnicowana przeciętnie około 2cm na rok (3mm 10cm rocznie).

Dział programu Treści nauczania Cele edukacyjne Zapis w nowej podstawie programowej. Proponowane procedury osiągania celów

Biologia klasa 6. Wymagania edukacyjne do działów na poszczególne oceny

BLIŻEJ BIOLOGII WYMAGANIA EDUKACYJNE KLASA 1

KRUSZYWO WAPIENNE DLA DROGOWNICTWA. Konrad Jabłoński. Seminarium SPW K. Jabłoński - Kielce, 12 maja 2005 r. 1

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z BIOLOGII kl. VI

OCEANY ZIMNE, OCEANY CIEPŁE

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska

kierunek: Ochrona Środowiska studia niestacjonarne II stopnia realizacja od roku akad. 2017/2018 ECTS w semestrze Przedmioty podstawowe

KLASA VI WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY (BIOLOGIA) Poziom wymagań

Czego można się dowiedzieć badając rozmiary zwierząt? Skalowanie allometryczne

PLAN WYNIKOWY klasa pierwsza

Dział I. BIOLOGIA NAUKA O ŻYCIU. Dział II. JEDNOŚĆ ORGANIZMÓW

Bezkręgowce. Małe jest cenne

WYMAGANIA EDUKACYJNE

Ziemia jako system. Dr Joanna Piątkowska

Dział programu I. Biologia nauka o życiu

21. Jakie znamy choroby aparatu ruchu, jak z nimi walczyć i zapobiegać?

PRZESZŁOŚĆ GEOLOGICZNA ZAKLĘTA W SKAŁACH (DZIEJE GEOLOGICZNE OBSZARU POLSKI)

ocena celująca I. Świat zwierząt

10 przyrodniczych cudów świata

Przedmiotowy system oceniania z biologii dla kl. 1 b, 1c, 1e

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej

Forma Zakres treści Częstotliwość Zasady przeprowadzenia Prace klasowe (1 h lekcyjna)

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy I gimnazjum oparte na Programie nauczania biologii Puls życia

Plan wynikowy Część 1

Środowiska naturalne i organizmy na Ziemi. Dr Joanna Piątkowska-Małecka

3 3.Tkanki roślinne-twórcze klasyfikacja tkanek na twórcze i stałe charakterystyka tkanek twórczych

Gimnazjum w Jordanowie

Polska w przeszłości: gorące morza i wysokie góry. Przewodnik po historii geologicznej Polski.

Zagadnienia dla klasy 4 do I części konkursu (test)

Oferta edukacyjna na rok 2018 Zwiedzanie naszych wystaw jest bezpłatne.

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy I gimnazjum

ocena celująca, uczeń spełnia wymagania na ocenę bardzo dobrą oraz umie: wykorzystywać atlasy do rozpoznawania pospolitych gatunków organizmów

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy I gimnazjum oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej

WYMAGANIA EDUKACYJNE BIOLOGIA klasa 6

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy I gimnazjum oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy I gimnazjum oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej

Muzeum Fauny i Flory Morskiej i Śródlądowej szansą na rozwój edukacyjny ucznia gimnazjum

Transkrypt:

Historia zwierząt t na Ziemi Dr Joanna Piątkowska-Małecka

Eon archaiczny

Eon archaiczny Dominują bakterie (głównie nitkowate formy) Pojawiają się najstarsze stromatolity

Eon proterozoiczny (paleoproterozoik, mezoproterozoik, neoproterozoik)

Eon proterozoiczny (paleoproterozoik i mezoproterozoik) dominują bakterie powszechne są stromatolity pojawiają się glony eukariotyczne (akritarchy)

Eksplozywna radiacja ewolucyjna początek królestwa zwierząt 570 mln lat najstarsze skamieniałości: Skamieniałości śladowe Odciski zwierząt bezszkieletowych (fauna z Ediacara) Skamieniałości szkieletowe Eon proterozoiczny (neoproterozoik)

Eksplozywna radiacja ewolucyjna początek królestwa zwierząt 570 mln lat najstarsze skamieniałości: Skamieniałości śladowe Odciski zwierząt bezszkieletowych (fauna z Ediacara) Skamieniałości szkieletowe Eon proterozoiczny (neoproterozoik)

Eksplozywna radiacja ewolucyjna początek królestwa zwierząt 570 mln lat najstarsze skamieniałości: Skamieniałości śladowe Odciski zwierząt bezszkieletowych (fauna z Ediacara) Skamieniałości szkieletowe Eon proterozoiczny (neoproterozoik)

Przyczyny pierwszej radiacji ewolucyjnej zwierząt Neoproterozoiczny epizod lodowcowy (zlodowacenie Varanger) zmiana stosunku izotopów w węgla w w powierzchniowych wodach oceanów zmiany środowiska fizycznego zmiany biologiczne Wzrost stęż ężenia tlenu atmosferycznego Pojawienie się nowych adaptacji np. utworzenie się tkanek mięś ęśniowych lub nerwowych

Wczesny paleozoik (kambr i ordowik)

Wczesny paleozoik (wczesny kambr) Najstarsza część wczesnego kambru proste organizmy szkieletowe Środkowa część wczesnego kambru zróżnicowanie fauny szkieletowej: fauna tommocka,, trylobity, ramienionogi Młodsza część wczesnego kambru występowanie dużych drapieżców w A. Anabantes B. Cambratubulus C. Forma konodontokształtna ząb drapieżnika

Wczesny paleozoik (wczesny kambr) Najstarsza część wczesnego kambru proste organizmy szkieletowe Środkowa część wczesnego kambru zróżnicowanie fauny szkieletowej: fauna tommocka (A), trylobity (B,D), ramienionogi (C) Młodsza część wczesnego kambru występowanie dużych drapieżców w A. C. B. D.

Wczesny paleozoik (wczesny kambr) Najstarsza część wczesnego kambru - proste organizmy szkieletowe Środkowa część wczesnego kambru zróżnicowanie fauny szkieletowej: fauna tommocka, trylobity, ramienionogi Młodsza część wczesnego kambru występowanie dużych drapieżców w Anomalocaris

Ekspansja wcześniej powstałych grup, np. trylobitów Różnicowanie się szkarłupni i ramienionogów Najstarsze kręgowce konodonty Pierwsze ryby Wczesny paleozoik (środkowy i późny p kambr)

Ekspansja wcześniej powstałych grup, np. trylobitów Różnicowanie się szkarłupni i ramienionogów Najstarsze kręgowce konodonty Pierwsze ryby Wczesny paleozoik (środkowy i późny p kambr)

Ekspansja wcześniej powstałych grup, np. trylobitów Różnicowanie się szkarłupni i ramienionogów Najstarsze kręgowce konodonty Pierwsze ryby Wczesny paleozoik (środkowy i późny p kambr)

Ekspansja wcześniej powstałych grup, np. trylobitów Różnicowanie się szkarłupni i ramienionogów Najstarsze kręgowce konodonty Pierwsze ryby Wczesny paleozoik (środkowy i późny p kambr)

Wczesny paleozoik (ordowik) Rozwój j i różnicowanie r się różnych typów bezkręgowc gowców A. Prosty łodzik B. Epifaunalny trylobit z kolcami C. Ryjący trylobit z gładkim pancerzem D. Ślimak E. Ramienionóg zawiasowy F. Ramienionóg zawiasowy G. Małż epifaunalny H. Gałą łązkowa kolonia mszywiołów I. Koralowiec czteropromienny J. Kolonia stromatoporoidów K. Kolonia koralowców Tabulata (denkowców)

Znaczne zróżnicowanie form organizmów Wielkie masowe wymieranie : a. Początek zlodowacenia głównie formy tropikalne (zespoły rafowe) b. Ostatnia faza zlodowacenia głównie formy zimnolubne Wczesny paleozoik (późny ordowik)

Środkowy paleozoik (sylur i dewon)

Odrodzenie i rozkwit większości gatunków morskich; ponowne zapełnienie nisz ekologicznych (np. ramienionogi, małże, graptolity) Rozkwit raf koralowych Pojawienie się nowych typów organizmów w bezkręgowych (głównie amonitowate powstałe e z łodzików w i wielkoraki) Zróżnicowanie form bezszczękowc kowców (ostrakodermy) Środkowy paleozoik (sylur i dewon)

Odrodzenie i rozkwit większo kszości gatunków morskich; ponowne zapełnienie nisz ekologicznych (np. ramienionogi, małż łże, graptolity) Rozkwit raf koralowych Pojawienie się nowych typów organizmów w bezkręgowych (głównie amonitowate powstałe e z łodzików w i wielkoraki) Zróżnicowanie form bezszczękowc kowców (ostrakodermy) Środkowy paleozoik (sylur i dewon)

Środkowy paleozoik (sylur i dewon) Odrodzenie i rozkwit większo kszości gatunków morskich; ponowne zapełnienie nisz ekologicznych (np. ramienionogi, małż łże, graptolity) Rozkwit raf koralowych Pojawienie się nowych typów organizmów bezkręgowych (głównie amonitowate powstałe z łodzików i wielkoraki) Zróżnicowanie form bezszczękowc kowców (ostrakodermy) a-b Fragmenty łodzików c-e Gatunki amonitowatych

Środkowy paleozoik (sylur i dewon) Odrodzenie i rozkwit większo kszości gatunków morskich; ponowne zapełnienie nisz ekologicznych (np. ramienionogi, małż łże, graptolity) Rozkwit raf koralowych Pojawienie się nowych typów organizmów w bezkręgowych (głównie amonitowate powstałe e z łodzików w i wielkoraki) Zróżnicowanie form bezszczękowców (ostrakodermy) Pteraspis Hemicyclaspis

Środkowy paleozoik kręgowce Akantody (późny sylur) Ryby pancerne (plakodermy) Ryby promieniopłetwe etwe Ryby mięś ęśniopłetwe (kostnoszkieletowe) reprezentowane przez ryby dwudyszne i trzonopłetwe Prymitywne płazy p (późny dewon) Climatius

Środkowy paleozoik kręgowce Akantody (późny sylur) Ryby pancerne (plakodermy) Ryby promieniopłetwe etwe Ryby mięś ęśniopłetwe (kostnoszkieletowe) reprezentowane przez ryby dwudyszne i trzonopłetwe Prymitywne płazy p (późny dewon) Dunkleosteus

Środkowy paleozoik kręgowce Akantody (późny sylur) Ryby pancerne (plakodermy) Ryby promieniopłetwe Ryby mięś ęśniopłetwe (kostnoszkieletowe) reprezentowane przez ryby dwudyszne i trzonopłetwe Prymitywne płazy p (późny dewon) Cheirolepis

Środkowy paleozoik kręgowce Akantody (późny sylur) Ryby pancerne (plakodermy) Ryby promieniopłetwe etwe Ryby mięśniopłetwe (kostnoszkieletowe) reprezentowane przez ryby dwudyszne i trzonopłetwe Prymitywne płazy p (późny dewon) Eusthenopteron

Środkowy paleozoik kręgowce Akantody (późny sylur) Ryby pancerne (plakodermy) Ryby promieniopłetwe etwe Ryby mięś ęśniopłetwe (kostnoszkieletowe) reprezentowane przez ryby dwudyszne i trzonopłetwe Prymitywne płazy (późny dewon) Ichthyostega

Późny paleozoik (karbon i perm)

Późny paleozoik bezkręgowce Zwierzęta wodne Zwierzęta lądowel formy bezskrzydłe, e, od późnego karbonu formy uskrzydlone a. Gąbki b. Ramienionóg c. Fuzulinidy d. Mszywioł

Zwierzęta wodne Zwierzęta lądowe formy bezskrzydłe, od późnego karbonu formy uskrzydlone Późny paleozoik bezkręgowce

Rozwój ryb promieniopłetwych Płazy Gady pojawiają się w późnym karbonie, w permie różnicujr nicują się i wypierają płazy z wielu nisz ekologicznych (pelikozaury (A) i terapsydy (B)) Późny paleozoik kręgowce